Samenvatting Biologie H7 Bescherming
|
|
- Lennert Smet
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting Biologie H7 Bescherming Samenvatting door N woorden 6 november ,7 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie H7 Bescherming Paragraaf 1 De opperhuid: heeft 2 lagen de hoornlaag en de slijmlaag Hoornlaag: dode, verhoornde epitheelcellen (dekweefselcellen). Beschermt tegen beschadiging, uidroging en infecties. Eelt: extra dikke hoornlaag Slijmlaag: levende epitheelcellen. De onderste laag (kiemlaag) deelt zich voortdurend, bovenliggende cellen schuiven zich af naar buiten, verhoornen en sterven af. Geen bloedvaten in de oppperhuid. De weefselcellen krijgen voedingsstoffen vanuit de lederhuid. In de slijmlaag liggen pigmentvormende cellen: melanocyten, deze vormen het donkere pigment en geven dit via uitlopers aan opperhuidcellen af. Donkergekleurde mensen hebben in hun cellen van de opperhuid melanine, dat beschermt de delende kiemlaag tegen de uv-straling. Talg: wordt afgegeven door talgklieren die in haarzakjes zitten, houdt het haar en hoornlaag soepel. De lederhuid: bindweefselcellen, zintuigcellen, uitlopers van zenuwcellen, haarspiertjes, bloedvaten en zweetklieren. Onderhuids bindweefsel: hierin ligt vet opgeslagen in vetcellen. Warmteproductie: afhankelijk van de intensiteit van de stofwisseling en activiteit van skeletspieren. Warmteafgifte: bloed en huid spelen een grote rol, door straling, geleiding, stroming en verdamping. Straling: lichaam geeft warmte af aan een voorwerp zonder contact ermee. Geleiding: speelt een rol bij warmteafgifte van het binnenste deel van het lichaam aan de huid. Vet geleid niet goed, daardoor is de onderhuidse vetlaag een isolerende laag. Stroming: afgegeven warmte wordt snel afgevoerd. Stilstaande luchtlaag tussen de haren beperkt de afgifte van warmte. Door kippenvel zet je de haren rechtop te zetten wordt de isolerende luchtlaag dikker. Verdamping: warmte wordt aan het lichaam onttrokken, water en zout (zweet) Paragraaf 2 Infectie: binnendringen van ziekteverwekker in het lichaam Incubatietijd: tijd tussen binnendringen ziekteverwekker en het uitbreken van de ziekte Lichaamsvreemd: stoffen of cellen die niet in je lichaam thuishoren Mechanische afweer: slijmvlies bemoeilijkt het binnendringen van ziekteverwekkers Chemische afweer: maagsap en HCL doden bacteriën Specifieke afweer: gericht tegen 1 ziekteverwekker Pagina 1 van 5
2 Aspecifieke afweer: gericht tegen vele verschillende typen ziekteverwekkers Koorts: als reactie op een infectie wordt de normwaarde van je lichaam verhoogd. Hierbij wordt de ontwikkeling van ziekteverwekkers tegengegaan en de afweerreacties versneld. Rode beenmerg: vormen witte bloedcellen, rode bloedcellen en bloedplaatjes. Bevindt zich vooral in wervels, platte beenderen en in het uiteinde van pijpbeenderen. Rode beenmerg -> stamcel Rode bloedcellen Witte bloedcellen Bloedplaatjes Fagocyten lymfocyten A-specifieke afweer Fagocyten zorgen voor de aspecifieke afweer, 2 typen: granulocyten en monocyten Fagocytose: Fagocyten nemen allerlei ziekteverwekkers en lichaamsevreemde stoffen in zich op. Granulocyten kunnen van vorm veranderen -> binnen en buiten de bloedbaan. In de granulocyten smelt het blaasje me de bacterie samen met het lysosoom. Door de enzymen in het lysosoom wordt de bacterie gedood en verteerd, hierbij gaan de granulocyten ook dood. Etter/ pus: dode granulocyten, gedode bacteriën en dode weefselcellen Monocyten verplaatsen zich naar weefsels en veranderen in Macrofagen, zij ruimen dode celresten op. Specifieke afweer Specifieke afweerreacties worden opgewekt door antigenen. Antigeen: grote moleculen, vrijwel altijd eiwitten. Bevinden zich meestal op celmembranen maar soms ook geisoleerd in een organisme. Iedereen heeft eigen specifieke antigenen. Het herkennen van lichaamsvreemde antigeen gebeurt doordat receptoreiwitten op celmembranen een binding aangaan met antigenen. De receptoreiwiwitten komen op alle lichaamscellen voor, maar de receptoreiwitten op de macrofagen en lymfocyten spelen bij de specifieke afweer een grote rol. De receptoreiwitten zij een deel van het MHC-systeem (Major Histocompatibility Complex). Elk receptoreiwit kan slechts 1 type antigeen binden. Een macrofaag of een lymfocyt heeft slecht 1 type receptoreiwit. Lichaam maakt daarom veel verschillende macrofagen en lymfocyten. De receptoreiwitten van het MHC-systeem worden in 1 groepen verdeeld: - MHC 1 eiwit - MHC 2 eiwit Receptoreiwitten zijn specifiek maar hebben wel veel overeenkomst in molecuulstructuur. Lymfocyten ontstaan uit het rode beenmerg, 2 soorten: B-lymfocyten en T-lymfocyten. B-lymfocyten ontwikkelen zich uit de stamcellen in het beenmerg, T-lymfocyten ontwikkelen uit stamcellen die naar de Thymus zijn verhuist. In de thymus vindt de verdere ontwikkeling van de T-lymfocyten plaats. Na ontwikkeling verspreiden beiden lymfocyten zich over heel het lichaam. Lymfoïde organen: Lymfeknopen, de milt, het beenmerg en de thymus In weefsels keren niet alle weefselvloeistoffen terug in de haarvat, het wordt opgenomen in de fijne lymfevaten en heet lymfe. Kleine Lymfe vaten komen in grotere vaten en uiteindelijk in 2 grote Lymfevaten: de rechterlymfestam, de borstbuis, de beide vaten komen uit in de aders onder de sleutelbeenderen. Antigeen presentatie Lichaamsvreemde antigenen worden gebonden door macrofagen aan de receptoreiwitten op hun celmembraan. Antigenpresenteerende cel (APC): een macrofaag met een lichaamsvreemd antigeen op het celmembraan. Ook andere cellen dan macrofagen kunnen zich ontwikkelen tot APC s. Pagina 2 van 5
3 Via het lymfe en het bloed komen APC s aangeboden in de lymfoïde organen, hier worden de antigenen van de APC s aangeboden aan lymfocyten waardoor deze worden geactiveerd. Geactiveerde T-lymfocyten delen zich veelvuldig waardoor 3 dochtercellen ontstaan: T-helpercellen, cytotoxische T- cellen en T-geheugencellen. Meeste zijn T-helpercellen (Th-cellen). De Th-cellen geven verschillende soorten cytokinen af, deze hebben een regulerende functie. Sommige stimuleren de vorming van Cytotoxische T-cellen, deze verlaten de Lymfoïde organen en vernietigen lichaamscellen die met de virussen zijn geïnfecteerd. -> cellulaire afweer Cytotoxische cellen zijn specifiek: ze vernietigen alleen cellen die door een bepaald virus zijn geïnfecteerd, ze herkennen deze aan de stukjes antigeen die door een geïnfecteerde cel op het celmembraan zijn geplaatst. Ze reageren ook op lichaamscellen die door bepaald vormen van kanker zijn aangetast, ook reageren ze op cellen van een orgaan bij orgaantransplantatie. T-geheugencellen blijven inactief bij de infectie, bij een volgende infectie herkennen ze het antigeen waardoor er een snellere afweerreactie volgt. O.i.v. cytokinen uit T-helpercellen ontwikkelen de B-lymfocyten zich tot 2 typen dochtercellen, zij blijven in de lymfoïde organen: plasmacellen, B-geheugencellen. - Plasmacellen vormen antistoffen tegen het antigeen, het zijn eiwitten en worden ook wel immunoglobulinen(ig) genoemd. Ze hebben een Y-vorm. Tegen een antigeen kunnen meerdere antistoffen worden gevormd maar een plasmacel kan er maar 1 vormen. Antistoffen binden zich aan antigenen. Ze passen op elkaar en vormen een antigeen-antistofcomplex, door complexvorming wordt het antigeen of ziekteverwekker onschadelijk gemaakt. Verschillende manieren: afdekken: verlies van giftige werking, celmembraan aantasten: cel valt uit elkaar. Door complexvorming word vaak de fagocytose van een ziekteverwekker door macrofagen bevordert. Plasmacellen kunnen heel snel veel antistoffen produceren ze komen in alle lichaamsvochten terecht daarom: humorale afweer(humor=vocht) - B-geheugencellen herkennen bij nieuwe infectie het antigeen, snellere reactie dus wordt je meestal niet meer ziek -> immuun geworden Paragraaf 3 - natuurlijke immuniteit (na indringen van een ziekteverwekker) - kunstmatige immuniteit (immunisatie) verhaal koepokken -> vacca (koe)-> vaccinatie/ vaccin Primaire reactie: na 1e besmetting antigeen duurt het even voordat je antistoffen vormt Secundaire reactie: na 2e besmetting wordt er onmiddellijk antistoffen gevormd (hoeveelheid groter, neemt langzamer af) Vaccin: bevat dode of verzwakte ziekteverwekkers, soms alleen antigenen Actieve immunisatie: immuniteit dat door vaccinatie ontstaat na activiteit van de ingeënte persoon zelf Passieve immunisatie: antistoffen worden ingespoten Serum: bevat antistof tegen een antigeen waarmee een persoon is besmet, word verkregen na een dier opzettelijk te besmetten en het bloed dan afnemen. Nadeel: in het bloed van het dier komen vele verschillende antistoffen voor. Monoklonale antistof: met behulp van biotechnologie is men in staat van antistof van 1 type te produceren. Paragraaf 4 Transplantatie: vervanging van een aangetast weefsel of orgaan door een ander weefsel of orgaan Pagina 3 van 5
4 -> last van afstootreacties MHC-eiwitten van getransplanteerde weefsels of organen worden aangezien als lichaamsvreemd, vooral antigenen van het HLA-systeem (Human Leukocyte Antigen). HLA-systeem werd ontdekt bij witte bloedcellen maar de antigenen komen vrijwel op alle cellen voor. Het HLAsysteem is een onderdeel van het MHC-systeem, elk HLA-systeem is voor ieder mens uniek. De genen voor het systeem liggen op het 6e chromosomenpaar, op 7 loci. Van 1 locus zijn 22 allelen bekend. Door dit systeem kunnen lymfocyten eigen cellen van lichaamsvreemde cellen onderscheiden. HLA-matching is een systeem ontwikkeld om geschikt donormateriaal voor een acceptor(ontvanger) te vinden. Afstotingsreacties treden vooral op door cellulaire afweer. Cytotoxische T-cellen van de acceptor herkennen in samenhang met MCH-1-eiwitten de antigenen of het celmembranen van het donorweefsel of donororganen, donorcellen worden door de cytotoxische T-cellen vernietigd. Afstotingsreacties door antistoffen door de acceptor komen veel minder vaak voor maar leiden tot een acute afstoting. Afstotingsreacties kunnen worden onderdrukt met medicijnen die het hele afweersysteem onderdrukken. Er zijn systemen ontwikkeld om afweerreacties te voorkomen van antigenen op de rode bloedcellen. Abo-systeem: onderscheidt bloedgroepen A, B, AB, o(nul). Er 2 antigenen betrokken. Hemolyse: rode bloedcellen klonteren samen wanneer ze in contact komen met de antistof die tegen het antigeen van deze bloedcellen is gericht. Ze blijven steken in haarvaten, gaan ten gronde en er komt hemoglobine vrij in het bloedplasma. Het kan hersen- en nierbeschadiging en de dood ten gevolg hebben. Bloedgroep Genotype Factor van Erotrocyt (antigeen) Antistof % in NL A IaIa/Iaio A B (beta) 43 B IbIb/Ibio B A (alfa) 9 AB IaIb A&B - 3 o ioio - A + B (alfa+beta) 45 Antistoffen worden te sterk verdund dus hebben GEEN effect. Resusantigeen/ resusfactor: een eiwit op rode bloedcellen, bloed met resusantigeen heet resuspositief bloed (Rh+) bloed zonder resusantigeen (Rh-) Mensen zonder resusantigeen maken een antistof als ze in contact komen met resuspositief bloed. Als een mens met resusnegatief bloed resuspositief bloed krijgt zal hij antiresus maken (primaire reactie) Bij 1e transfusie maakt hij niet genoeg antiresus dus geen problemen. Bij volgende transfusie met resuspositief bloed maakt de acceptor o.i.v. T- en B-geheugencellen heel veel antiresus waardoor er hemolyse optreedt (secundaire reactie) Als de moeder resusnegatief is en het kindje resuspositief en bij baring komen er door scheurtjes in de placenta rode bloedcellen van het kind in de bloedsomloop van de moeder, maakt de moeder antiresus. Bij volgende zwangerschap en het kind weer resuspositief is kan er antiresus uit het bloed van de moeder door de placenta in het bloed van het kind terecht komen. Rode bloedcellen van het kind kunnen gaan samenklonteren en er kan hemolyse optreden -> resuskindje Problemen kunnen voorkomen worden door bij de resusnegatieve moeder antiresus in te spuiten direct na de bevalling, als er bloedcellen met het resusantigeen van het kind bij de moeder zijn terecht gekomen, klonteren deze door de ingespoten antiresus meteen samen en sterven af. De moeder maakt zelf geen antiresus waardoor er geen schadelijke gevolgen zijn, het ingespoten antiresus wordt na verloop van tijd afgebroken. A+ A- B+ B- AB+ AB- O+ O- A+ Ja Nee Nee Nee Ja Nee Nee Nee Pagina 4 van 5
5 A- Ja Ja Nee Nee Ja Ja Nee Nee B+ Nee Nee Ja Nee Ja Nee Nee Nee B- Nee Nee Ja Ja Ja Ja Nee Nee AB+ Nee Nee Nee Nee Ja Nee Nee Nee AB- Nee Nee Nee Nee Ja Ja Nee Nee O+ Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee O- Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Pagina 5 van 5
Samenvatting Biologie Thema 7, Bescherming
Samenvatting Biologie Thema 7, Bescherming Samenvatting door een scholier 1387 woorden 20 januari 2006 7,4 143 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Hoofdstuk 7 Bescherming Basisstof 1:
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 7 Bescherming
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 7 Bescherming Samenvatting door een scholier 1136 woorden 21 juni 2011 8 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou BASISSTOF 1 DE HUID EN HET ONDERHUIDSE
Nadere informatiebiologie voor jouw ; klas 5 havo ; hoofdstuk 7 bescherming en evenwicht Hoofdstuk 7 paragraaf 1 de huid beschermd tegen invloeden van buitenaf en
biologie voor jouw ; klas 5 havo ; hoofdstuk 7 bescherming en evenwicht Hoofdstuk 7 paragraaf 1 de huid beschermd tegen invloeden van buitenaf en gaat waterverlies door verdamping tegen. 1. de opperhuid:
Nadere informatie1 De huid en bescherming Waar beschermt onze huid ons eigenlijk allemaal tegen?
Samenvatting door Y. 1076 woorden 27 januari 2015 8,9 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou 1 De huid en bescherming Waar beschermt onze huid ons eigenlijk allemaal tegen? Onze huid
Nadere informatieDe samenstelling van het interne milieu wordt ook constant gehouden d.m.v. stoffen opslaan, uitscheiden of opnemen.
Samenvatting door een scholier 2746 woorden 2 oktober 2012 6,9 3 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 5 Homeostase Basisstof 1 Door Homeostase wordt het interne milieu rond de normwaarde
Nadere informatieBescherming Evenwicht
Examen Voorbereiding Bescherming Evenwicht Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 7 Bescherming en Evenwicht Begrippenlijst: Begrip Melanocyt Temperatuurregulatie Pathogenen Infectie Lichaamsvreemd
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 2064 woorden 18 maart keer beoordeeld. Biologie Hoofdstuk 9 9.1
Samenvatting door een scholier 2064 woorden 18 maart 2004 7 20 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie Hoofdstuk 9 9.1 Op 1 cm2 miljoenen micro-organismen. Escherichia coli: darmbacterie die
Nadere informatieUitscheiding en afweer
Uitscheiding en afweer De lever: slokdarm galblaas maag 12-ving. darm dunne darm ligging van de lever Functies van de lever: bloedsuikerspiegel (glucosegehalte in bloed) op peil houden overtollige eiwitten
Nadere informatieWerkstuk Biologie Thema 5 t/m 7
Werkstuk Biologie Thema 5 t/m 7 Werkstuk door een scholier 2805 woorden 16 mei 2008 5,3 16 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 5 Transport Basisstof 1 De bloedsomloop
Nadere informatie6 VWO. biologie voor jou BIOLOGIE VOOR DE BOVENBOUW
6 VWO biologie voor jou uitwerkingenboek BIOLOGIE VOOR DE BOVENBOUW vwo auteurs ARTEUNIS BOS MARIANNE GOMMERS ARTHUR JANSEN ONNO KALVERDA THEO DE ROUW GERARD SMITS BEN WAAS RENÉ WESTRA VIJFDE EDITIE MALMBERG
Nadere informatieAfweer: 3 Barrières / Wat / Waar
Afweer: 3 Barrières / Wat / Waar ASPECIFIEKE AFWEER Primaire / Externe bescherming (fysieke barrière) (AANGEBOREN) Secundaire / Interne bescherming (cellulaire / biochemische barrière) SPECIFIEKE AFWEER
Nadere informatieZiekteverwekkende micro-organismen dringen via lichaamsopeningen het lichaam binnen:
IMMUNITEIT 1 Immuniteit Het lichaam van mens en dier wordt constant belaagd door organismen die het lichaam ziek kunnen maken. Veel van deze ziekteverwekkers zijn erg klein, zoals virussen en bacteriën.
Nadere informatie5 HAVO. biologie voor jou BIOLOGIE VOOR DE BOVENBOUW
5 HAVO biologie voor jou uitwerkingenboek BIOLOGIE VOOR DE BOVENBOUW havo auteurs ARTEUNIS BOS MARIANNE GOMMERS ARTHUR JANSEN ONNO KALVERDA THEO DE ROUW GERARD SMITS BEN WAAS RENÉ WESTRA VIJFDE EDITIE
Nadere informatieSamenvatting Biologie voor Jou 4b Opslag, uitscheiding en bescherming VMBO
Samenvatting Bilgie vr Ju 4b Opslag, uitscheiding en bescherming VMBO 8.1 Vleistf tussen cellen van rganen = weefselvleistf Cellen nemen zuurstf en vedingsstffen p uit weefselvleistf en geven CO2 en afvalstffen
Nadere informatieSamenvatting Biologie H9 + 6.5
Samenvatting Biologie H9 + 6.5 9.1 Ziekteverwekkers Kenmerken van groepen organismen waartoe ziekteverwekkers kunnen behoren: Bacteriën: produceren giftige stoffen ziek, meestal wordt er antibiotica tegen
Nadere informatieDOELSTELLING 1 Je moet van delen van het ademhalingsstelsel de functies en kenmerken kunnen noemen.
Samenvatting door M. 2500 woorden 28 juni 2013 2,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Thema 6 Gaswisseling en uitscheiding DOELSTELLING 1 Je moet van delen van het ademhalingsstelsel
Nadere informatieDE HUID. 1 Bouw en functie
DE HUID 1 Bouw en functie De huid is het grootste orgaan van je lichaam.het is ook een soort "visitekaartje". Vandaar dat je je huid goed moet verzorgen. Je huid beschermt je tegen beschadiging, infecties,
Nadere informatieDiagnostische toets Van HIV tot AIDS?
Diagnostische toets Van HIV tot AIDS? Moleculen 1. Basenparing In het DNA vindt basenparing plaats. Welke verbinding brengt een basenpaar tot stand? A. Peptidebinding B. Covalente binding C. Zwavelbrug
Nadere informatie4,3. Samenvatting door een scholier 1547 woorden 28 februari keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 1547 woorden 28 februari 2014 4,3 5 keer beoordeeld Vak Biologie Bloed bestaat uit bloedplasma, in het bloedplasma drijven bloedcellen en bloedplaatjes. Waar bestaat bloedplasma
Nadere informatieBij het uitscheiden helpen de nieren om de samenstelling van je bloed constant te houden. Uitscheiding is het
Samenvatting door R. 1946 woorden 10 maart 2016 7 37 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Bio samenvatting H9 9.1 WAT WORDT ER BINNENIN JE LICHAAM GEREGELD? Je lichaam probeert vanbinnen om constant
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Het immuunsysteem Ons immuunsysteem beschermt ons tegen allerlei ziekteverwekkers, zoals bacteriën, parasieten en virussen, die ons lichaam binnen dringen.
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 4 t/m 7
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 4 t/m 7 Samenvatting door een scholier 1173 woorden 6 november 2006 8,1 8 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar H4 Voeding Mensen en dieren zijn heterotroof: ze voeden
Nadere informatienaast natuurlijke immuniteit ook techniek van kunstmatige immuniteit
Thema 7:Het menselijk afweersysteem Micro-organisme of lichaamsvreemde stof dringt ons lichaam binnen homeostase wordt verstoord activatie van afweer- of immuunsysteem specifieke afweermechanismen (adaptieve
Nadere informatieParagraaf 6.1 en 6.2. 2. Osmotische waarde, ph weefselvloeistof, glucosegehalte
Paragraaf 6.1 en 6.2 1. Neem de volgende begrippen over in je schrift en geef een omschrijving Homeostase In stand houden van het interne milieu opperhuid Bovenste laag van de huid chitine Koolhydraat
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 10.1-10.5 Samenvatting door Dave 2329 woorden 1 februari 2018 7,5 28 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 10.1 Om in leven te blijven zijn er verschillende lichaamsprocessen
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 11 Gezondheid
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 11 Gezondheid Samenvatting door Jacomijn 2032 woorden 16 december 2017 5,9 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Samenvatting Biologie H11 11.1 Gezondheidsproblemen
Nadere informatie6.9. Werkstuk door E woorden 25 juni keer beoordeeld. Biologie voor jou. Inhoudsopgave
Werkstuk door E. 1687 woorden 25 juni 2006 6.9 23 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Inhoudsopgave Het Bloed De Bloedsomloop De bloedvaten Uitscheiding De Hartslag Weefselvloeistof
Nadere informatie6,7. Samenvatting door een scholier 2957 woorden 16 maart keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2957 woorden 16 maart 2005 6,7 143 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie overal Paragraaf 13.1 Afweersystemen Als ziekteverwekkers het lichaam binnen willen komen
Nadere informatieSamenvatting Biologie hoofdstuk 10
Samenvatting Biologie hoofdstuk 10 Samenvatting door een scholier 1705 woorden 8 april 2018 3,3 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 10.1 goed geregeld Wat gebeurt er in je lichaam? Omstandigheden
Nadere informatie[IMMUNOLOGIE PORTFOLIO]
2014 Immunologie.webwetenschap.nl Jacko van de wetering [IMMUNOLOGIE PORTFOLIO] De opdrachten van immunologie bij elkaar gezet in het opdracht. Inhoud Plan van aanpak... 5 Plan van aanpak... 5 Doelgroep
Nadere informatieEpitheel Huid slijmvliezen. Natuurlijke flora. Cellen Macrofagen, NK cellen granulocyten monocyten
ANTWOORDEN AFWEER ENKELE ANTWOORDEN BIJ DEEL ACTIVEER JE VOORKENNIS 1. B) Fysische barrière Epitheel Huid slijmvliezen Fysiologische barrière ph/maagzuur gal/glycogeen in vagina melkzuur Natuurlijke flora
Nadere informatie7,4. Samenvatting door Madelief 2314 woorden 7 februari keer beoordeeld. Biologie 10.1 goed geregeld. Wat gebeurt er in je lichaam?
Samenvatting door Madelief 2314 woorden 7 februari 2018 7,4 22 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie 10.1 goed geregeld Wat gebeurt er in je lichaam? Om te blijven leven zijn er verschillende
Nadere informatieImmunologie. Afweer. Wij leven als levende organismen in evenwicht met onze omgeving
Immunologie Afweer 1 Wij leven als levende organismen in evenwicht met onze omgeving Verstoring van het evenwicht tussen organisme en omgeving kan ertoe leiden dat ons lichaam door indringers uit de omgeving
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 9: Gezondheid
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9: Gezondheid Samenvatting door W. 2014 woorden 16 mei 2013 6,4 26 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 9.1 Goed geregeld Wat wordt er binnenin je lichaam geregeld?
Nadere informatieBloed, Afweer en Infectieziekten
Bloed, Afweer en Infectieziekten Functies Vervoer van stoffen O 2 van longen naar cellen CO 2 van cellen naar longen Voedingstoffen van de dunne darm naar cellen Ureum van de lever naar de nieren Hormonen
Nadere informatiePraktische opdracht Biologie Transplantatie
Praktische opdracht Biologie Transplantatie Praktische-opdracht door een scholier 1784 woorden 19 oktober 2010 7,5 6 keer beoordeeld Vak Biologie Orgaantransplantatie Wat houdt een transplantatie in? Inleiding
Nadere informatieChapter 6. Nederlandse samenvatting
Chapter 6 Nederlandse samenvatting Chapter 6 122 Nederlandse samenvatting Het immuunsysteem Het immuunsysteem (of afweersysteem) beschermt het lichaam tegen lichaamsvreemde en ziekmakende organismen zoals
Nadere informatieSamenvatting Biologie Module 9, 10 en 11
Samenvatting Biologie Module 9, 10 en 11 Samenvatting door een scholier 2824 woorden 29 juni 2005 7,1 20 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 9.1 ziekte verwekkers: geen toegang De miljoenen micro-organismen
Nadere informatieHet HLA-systeem De relatie tussen HLA en bloedtransfusie
Het HLA-systeem De relatie tussen HLA en bloedtransfusie HLA, Ig-allotypen en erytrocytenbloedgroepen De werking van ons immuunsysteem is gebaseerd op het vermogen om onderscheid te maken tussen eigen
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 9
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9 Samenvatting door een scholier 2839 woorden 21 september 2003 7,5 27 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Paragraaf 9.1 Micro-organismen: verhinderen dat ziekteverwekkers
Nadere informatieBIOLOGIE Pag 1. Examenreader Afweer
BIOLOGIE Pag 1 Inhoud 1 Studiewijzer...2 2 Eindtermen afweer...3 3 Begrippenlijst afweer...4 4 Theorie afweer...6 5 Oefentoets afweer...13 6 Antwoorden oefentoets afweer...17 Stedelijk Gymnasium JvO Schooljaar
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 1649 woorden 20 juni keer beoordeeld. Hoofdstuk 4 Voeding
Samenvatting door een scholier 1649 woorden 20 juni 2005 7 44 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Hoofdstuk 4 Voeding 4.1 Gezond eten en drinken; lichaam in conditie + voorkomen van ziektes. Gebreksziekten:
Nadere informatieAfweer en Immuniteit
Afweer en Immuniteit Foto: Wim van Egmond over drie linies van afweer en vaccinatie Je lichaam wordt gedurende je leven voortdurend aangevallen door ziekteverwekkers. Meestal merk je daar niets van omdat
Nadere informatieInhoud. Inleiding 7. 1. Medische achtergrondkennis 9 - Anatomie en fysiologie 10 - Ziektebeelden 17
Inhoud Inleiding 7 1. 9 - Anatomie en fysiologie 10 - Ziektebeelden 17 2. Zorgvraag verhelderen 23 - Recepten 24 - Zelfzorgvragen 30 3. Geneesmiddelen 37 - Medicijnen tegen griep en verkoudheid 38 - De
Nadere informatieOEFENEN EXAMENVRAGEN AFWEER VWO 2002-2006
OEFENEN EXAMENVRAGEN AFWEER VWO 2002-2006 Examen 2002-II Monoklonale antistoffen tekst 1: 1 De monoklonale antistoftechniek, waarvoor in 1984 de Nobelprijs is toegekend aan 2 Kohler en Milstein, maakte
Nadere informatieHersenen sturen via het zenuwstelsel een boodschap naar een of meerdere organen
Samenvatting door Marije 2639 woorden 2 april 2014 6,5 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 10.1 Regelingen in je lichaam Processen in je lichaam (zoals de vorming van nieuwe cellen of de omzetting
Nadere informatieBiologie samenvatting. Nectar. Hoofdstuk 11 Gezondheid 5 havo
Samenvatting door Jasmijn 3290 woorden 16 december 2017 6,4 13 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Paragraaf 11.1: Gezondheidsproblemen voorkómen Biologie samenvatting Nectar Hoofdstuk 11 Gezondheid
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 3 en 5
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 3 en 5 Samenvatting door een scholier 1896 woorden 25 mei 2003 4,9 12 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie overal Hoofdstuk 3, Wie het kleine niet leert. Paragraaf
Nadere informatieBegrippenlijst bloed, bloedsomloop en lymfe AB0-systeem Bloedgroepenstelsel, waarbij het menselijk bloed is ingedeeld in vier typen bloed: A, B, AB
Begrippenlijst bloed, bloedsomloop en lymfe AB0-systeem Bloedgroepenstelsel, waarbij het menselijk bloed is ingedeeld in vier typen bloed: A, B, AB en O. ader 1. Bij dieren: bloedvat, die het bloed terugvoert
Nadere informatieHOEK 1: RODE BLOEDLICHAAMPJES
HOEK 1: RODE BLOEDLICHAAMPJES 1 LEZEN Iemand van jullie groepje leest titeltje A rode bloedlichaampjes op de leesfiche voor. 2 OPDRACHT MAKEN Maak opdracht 1 in de werkbundel 3 LEZEN Iemand anders van
Nadere informatie6,9. Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april keer beoordeeld
Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april 2007 6,9 19 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud 1. Wat is AIDS? 2. Wat is HIV? 3. Hoe werkt het ziekteverloop van AIDS? 4. Wat doet het immuunsysteem
Nadere informatie6.5. Opdracht 1. Opdracht 2. Opdracht 4. Boekverslag door K woorden 10 mei keer beoordeeld. Basisstof 1
Boekverslag door K. 1704 woorden 10 mei 2005 6.5 317 keer beoordeeld Vak Biologie Basisstof 1 Opdracht 1 1) Bloedplasma bestaat uit 90% water, opgeloste stoffen als zouten, zuurstof, voedingsstoffen, koolstofdioxide,
Nadere informatieDoor verschillende oorzaken is inademen door de neus gezonder dan door de mond:
Samenvatting door een scholier 2173 woorden 28 maart 2006 5,2 6 keer beoordeeld Vak Biologie Biologie Thema 6: Gaswisseling en Uitscheiding Basisstof 1 Functies slijmvlies in de luchtwegen: Neusholte is
Nadere informatieIMMUUN WORDEN EN BLIJVEN
IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN Gezond zijn vinden we belangrijk. Je merkt het misschien niet, maar we komen veel ziekteverwekkers tegen in ons dagelijks leven. Het lichaam heeft allerlei manieren om die ziekteverwekkers
Nadere informatie5,8. Samenvatting door een scholier 2397 woorden 11 januari keer beoordeeld. Hoofdstuk 4 Gezonde voeding?
Samenvatting door een scholier 2397 woorden 11 januari 2012 5,8 8 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Hoofdstuk 4 Gezonde voeding? 1 Bij een langdurig tekort aan een of meer voedingstoffen ontstaan
Nadere informatieInhoud. Inleiding 7. 1. Medische achtergrondkennis 9 - Anatomie en fysiologie 10 - Ziektebeelden 17
Inhoud Inleiding 7 1. 9 - Anatomie en fysiologie 10 - Ziektebeelden 17 2. De intake 23 - Ernst van de klachten 24 - Het intakegesprek 26 3. Geneesmiddelen 31 - Medicijnen tegen griep en verkoudheid 32
Nadere informatie4. Bereiden 49 - Rekenen 50 - Bereiden 52. 8. Persoonlijke groei 81 - Feedback 82
Inhoud Inleiding 7 1. 9 - Virussen en bacteriën 10 - Het afweersysteem 14 - Ziektebeelden 19 2. Verhelderen van de zorgvraag 25 - Recepten 26 - Zelfzorgvragen 33 3. Geneesmiddelen 39 - Medicijnen tegen
Nadere informatieBASISSTOF 1 HET BLOED OM TE ONTHOUDEN
BASISSTOF 1 HET BLOED Bloed bestaat uit bloedplasma, bloedcellen en bloedplaatjes. 55% is bloedplasma. 45% bloedcellen en bloedplaatjes. Er zijn twee soort bloedcellen: rode bloedcellen en witte bloedcellen.
Nadere informatieVWO HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] ARTHUR A. HOOGENDOORN ATHENEUM - VRIJE ATHENEUM - AAHA
Thema: Transport VWO HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] ARTHUR A. HOOGENDOORN ATHENEUM - VRIJE ATHENEUM - AAHA Docent: A. Sewsahai Doelstellingen De student moet 5V: blz. 215 t/m
Nadere informatieNaslagwerk VMBO. bloed en afweer
bloed en afweer Naslagwerk VMBO Bloed en afweer bloed en afweer Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Bloed 1.1 Inleiding 2 1.2 Bestanddelen van bloed 2 1.3 Bloedgroepen 4 Hoofdstuk 2 Bloeddonatie en transfusie 2.1
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Introductie Wat zijn T cellen? T cellen zijn witte bloedcellen die een cruciale rol spelen bij het beschermen tegen ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën. Dit doen zij door middel van
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse samenvatting
Chapter 9 Nederlandse samenvatting 150 Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING De natuurlijke afweer van het lichaam wordt verzorgd door het immuunsysteem. Zonder immuunsysteem zouden pathogenen zoals virussen
Nadere informatieInhoud. Inleiding 7. 1. Medische achtergrondkennis 9 - Virussen en bacteriën 10 - Het afweersysteem 14 - Ziektebeelden 19
Inhoud Inleiding 7 1. 9 - Virussen en bacteriën 10 - Het afweersysteem 14 - Ziektebeelden 19 2. De intake 25 - Ernst van de klachten 26 - Het intakegesprek 27 3. Geneesmiddelen 33 - Medicijnen tegen kinderziektes
Nadere informatieWerkstuk Biologie Bloed
Werkstuk Biologie Bloed Werkstuk door een scholier 1195 woorden 14 juni 2004 6,2 321 keer beoordeeld Vak Biologie De inleiding Waarom doen wij ons werkstuk over bloed? Wij doen ons werkstuk over bloed,
Nadere informatieDe eerste stap van deze cellen is heel simpel: ze nemen de ziekteverwekker
1. In de aanval! Wat gebeurt er bij een immuunreactie? Aangeboren vs verworven Zodra er een ziekteverwekker je lichaam binnendringt, is het de taak van je immuunsysteem om zo snel mogelijk de verwekker
Nadere informatieHet vaccin waarmee de meisjes worden geïnjecteerd, beschermt onder andere tegen HPV18.
Examentrainer Vragen HPV-vaccinatie Baarmoederhalskanker is een vorm van kanker die relatief vaak voorkomt bij vrouwen. De ziekte kan zijn veroorzaakt door een infectie met het humaan papillomavirus (HPV).
Nadere informatieVoelen: de huid hv12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 12 february 2019 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62513 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieIMMUUN WORDEN EN BLIJVEN
IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN I. EEN GEZONDE BABY Julia is een paar weken geleden bevallen van een zoon: Onno. Op het consultatiebureau komt Julia van alles te weten over hoe ze voor Onno moet zorgen, zodat
Nadere informatieWat is gezondheid? 5.2 Overal bacteriën. Boekverslag door M woorden 7 april keer beoordeeld
Boekverslag door M. 1503 woorden 7 april 2003 6.3 32 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Hoofdstuk 5 Gezondheid? (plaatjes/kolommen/vragen leren uit boek) 5.1 Wat is gezondheid? Gezondheid definities:
Nadere informatieSamenvatting. Figuur 1. Een T cel gemedieerde immuun response. APC: antigen presenterende cel; Ag: antigen; TCR: T cel receptor.
Samenvatting Het immuunsysteem Het menselijke lichaam bevat een uniek systeem, het immuunsysteem, wat ons beschermt tegen ongewenste en schadelijk indringers (ook wel lichaamsvreemde substanties of pathogenen
Nadere informatieDONOR IN HART EN NIEREN
DONOR IN HART EN NIEREN vmbo MODULE: blz blz donor in hart en nieren Module 2 DONOR IN HART EN NIEREN vmbo MODULE: blz Lessen over orgaandonatie Dit boekje gaat over orgaandonatie Donororganen en donorweefsels
Nadere informatieAfweer en Samenwerking over samenwerkende afweercellen en problemen met het afweersysteem
HAVO Afweer en Samenwerking over samenwerkende afweercellen en problemen met het afweersysteem Arjan is sinds een paar weken terug van vakantie. Hij is met twee vrienden een week naar Egypte geweest met
Nadere informatieVragen bij de oefen- en zelftoetsmodule bij het eerstejaarsvak Biologie van dieren, februari 2013
Immunologie Vragen bij de oefen- en zelftoetsmodule bij het eerstejaarsvak Biologie van dieren, februari 2013 Deze module behandelt een deel van hoofdstuk 42: Circulation and Gas Exchange en 43: 'The Immune
Nadere informatieSamenvatting Biologie H12 Transport
Samenvatting Biologie H12 Transport Samenvatting door Jacomijn 2019 woorden 16 december 2017 7,8 3 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Samenvatting Biologie H12 Transport 12.1 Hart Slagvolume =
Nadere informatieHand-out COO Immunologie
Hand-out COO Immunologie 26 oktober 2017 Zelfstudie bij hoofdstuk 47 en paragraaf 43.4 van 'Biology', Campbell (11e editie) Inhoud: dr. Adri Thomas en dr. Jan Bogerd Realisatie: CPIO (cpio@uu.nl) Deze
Nadere informatieNederlandse samenvatting
De cellen van het menselijke immuunsysteem kunnen grotendeels worden verdeeld in een aangeboren (innate) en een verworven (adaptieve) tak. De cellen van het aangeboren immuunsysteem vormen een eerste lijn
Nadere informatieLeereenheid. Specifieke en Aspecifieke immuniteit
Leereenheid Specifieke en Aspecifieke immuniteit INHOUDSOPGAVE 1. INTRODUCTIE 3 2. LEERDOELEN 3 3. STUDIEAANWIJZINGEN 4 4. LEERKERN 4 4.1 AFWEER 5 4.2 IMMUUNSYSTEEM 7 5. ZELFTOETS 13 6. DE VOOR DEZE LEEREENHEID
Nadere informatieDC-SIGN + cellen een rol spelen in de opruiming van dode thymocyten uit de cortex van de humane thymus (Hoofdstuk 2). De co-expressie van het
: Hematopoietische antigeen presenterende cellen in de cortex van de humane thymus: Aanwijzingen voor een rol in selectie en verwijdering van apoptotische thymocyten. Het immune systeem van (gewervelde)
Nadere informatieInleiding. Chapter 11. Achtergrond en doel van het onderzoek
Chapter 11 Inleiding Achtergrond en doel van het onderzoek Kanker is na hart en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. Per jaar wordt in Nederland bij ongeveer 70.000 mensen kanker vastgesteld
Nadere informatieBloed en Afweer. Naslagwerk
Bloed en Afweer inhoudsopgave 1 Bloed... 3 1.1 inleiding............................... 3 1.2 bestanddelen van bloed.................. 3 1.3 bloedgroepen... 5 2 Bloeddonatie en transfusie.... 8 2.1 inleiding...............................
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Introductie Zoals de titel aangeeft, gaat dit proefschrift over het bestuderen van T cel differentiatie door middel van genetische barcoding. Ik ben mij er terdege van bewust dat alleen al deze titel als
Nadere informatieNederlandse samenvatting
6 78 Nederlandse samenvatting Colon kanker Colon (dikke darm) kanker is één van de meest voorkomende kankers en is de tweede doodsoorzaak door kanker in geïndustrialiseerde landen. Het voorstadium van
Nadere informatieWAT IS KANKER? KANKERCENTRUM. Onco_alg_008
WAT IS KANKER? KANKERCENTRUM Onco_alg_008 WAT VINDT U TERUG IN DEZE BROCHURE 01 Inleiding 3 02 Celindeling 3 03 Het lymfestelsel 4 WAT IS KANKER? 2 01 INLEIDING Kanker is een verzamelnaam voor meer dan
Nadere informatieDe huid Wat is de opperhuid (epidermis)?
De huid De huid is het omhulsel, dat het individu van de buitenwereld afgrenst. Dit orgaan beschermt tegen allerlei invloeden van buitenaf. Ze bestaat uit drie delen: Het bovenste (= buitenste) gedeelte
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 4:
Samenvatting door L. 717 woorden 19 juni 2013 4,8 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting Biologie Thema 4: Zintuig Ligging Prikkel Waarneming Gezichts~ In de ogen Licht Zien
Nadere informatie7, Keuzemenu. Samenvatting door een scholier 3647 woorden 29 december keer beoordeeld. Hoofdstuk 4 Voeding
Samenvatting door een scholier 3647 woorden 29 december 2008 7,2 14 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Hoofdstuk 4 Voeding 4.1 Keuzemenu Richtlijnen voor gezonde voeding: 1 eet gevarieerd 2 wees
Nadere informatieAntigenen en antistoffen vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 23 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/63375 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieVoor voortgangtoets 3.1
H8 Bloedsomloop H8 Bloedsomloop 8.1 t/m 8.4 8.6 t/m 8.10 Colloid osmotische druk, Osmose, diffusie, actief transport Voor voortgangtoets 3.1 Vervoer van stoffen O 2 van longen naar cellen CO 2 van cellen
Nadere informatieHOMEOSTASE. Biologie Havo. Docent: A. Sewsahai HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL]
HOMEOSTASE Biologie Havo HENRY N. HASSENKHAN SCHOLENGEMEENSCHAP LELYDORP [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai DOELSTELLINGEN De student moet aan het einde van de les de homeostase bij de mens kunnen beschrijven
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Nederlandse samenvatting Hematopoiesis Een volwassen mens heeft ongeveer vijf liter bloed waarin zich miljarden cellen bevinden. Deze cellen zijn onder te verdelen op basis van
Nadere informatie3. Wat gebeurt er met het kernmembraan in de eerste fase van de celdeling?
1. Welke stof beweegt zich het makkelijkst door het celmembraan? A) Eiwit. B) Vet. C) Water. 2. Waarbij zijn de centraallichaampjes van belang? A) Bij de celdeling. B) Bij de celgroei. C) Bij de celstofwisseling.
Nadere informatie1. Waar in de cel bevindt zich het centraallichaampje? A) In de celkern. B) In het cellichaam. C) In het celmembraan.
1. Waar in de cel bevindt zich het centraallichaampje? A) In de celkern. B) In het cellichaam. C) In het celmembraan. 2. Wat is een voorbeeld van een animale verrichting? A) De stofwisseling. B) De uitscheiding
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 1 t/m 5
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 t/m 5 Samenvatting door een scholier 1319 woorden 23 november 2003 7,2 16 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Hst. 1 Diversiteit: soortenrijkdom bij planten. Ecosysteem:
Nadere informatieHet immuunsysteem van de pasgeborene: klaar voor actie? Joris van Montfrans, MD, PhD Kinderarts-immunoloog
Het immuunsysteem van de pasgeborene: klaar voor actie? Joris van Montfrans, MD, PhD Kinderarts-immunoloog j.vanmontfrans@umcutrecht.nl Disclosure slide Research sponsors Stichting Vrienden van het WKZ
Nadere informatie28/03/2018. Wat doet een transplantatie met je huid? Huid. Struktuur van de huid. Epidermis-opperhuid. de huid bestaat uit: Structuur van de huid
Auteur / Dienst Transplantatie en Huid Wat doet een met je? Prof. Dr. Hilde Beele Dienst Huidziekten UZGent 2 / Huid Structuur van de Functie van de Infecties van de verzorging 4 / VOETTEKST Struktuur
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING 146 Klinische en immunologische aspecten van pretransplantatie bloedtransfusies Inleiding Bloedtransfusies worden in de meeste gevallen gegeven aan patiënten die een tekort hebben
Nadere informatieBloedtransfusie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Bloedtransfusie U heeft met uw arts afgesproken dat u een bloedtransfusie krijgt. Of u ondergaat binnenkort een behandeling of ingreep waarbij u misschien extra bloed toegediend moet krijgen. In deze folder
Nadere informatieUw behandelend arts heeft problemen aan uw huid geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over de opbouw van de huid.
De huid Uw behandelend arts heeft problemen aan uw huid geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over de opbouw van de huid. De huid is het grootste orgaan van het menselijk lichaam. Bij de volwassene
Nadere informatieBloedtransfusies vmbo-kgt12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 14 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62488 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatie