Immunologie. Afweer. Wij leven als levende organismen in evenwicht met onze omgeving
|
|
- Joanna Brabander
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Immunologie Afweer 1 Wij leven als levende organismen in evenwicht met onze omgeving Verstoring van het evenwicht tussen organisme en omgeving kan ertoe leiden dat ons lichaam door indringers uit de omgeving wordt bedreigd Dit leidt tot acties van onze afweer 2
2 Om indringers te kunnen vernietigen moet het afweersysteem deze eerst herkennen. Dat wil zeggen dat het afweersysteem onderscheid moet kunnen maken tussen wat lichaamsvreemd is en wat lichaamseigen is. 3 Het afweersysteem kan dit onderscheid maken doordat alle cellen identificatiemoleculen op hun oppervlak hebben. De identificatiemoleculen bij mensen heten: het Major Histocompatibility Complex - MHC ofwel: Humaan Lymfocyten Antigenen - HLA 4
3 Ieder individu heeft eigen unieke identificatiemoleculen aan zijn celwanden en kan deze ook onderscheiden van vreemde cellen, waardoor ze kunnen worden herkend als lichaamseigen of lichaamsvreemd Lichaamsvreemde indringers leiden tot actie van het immuunsysteem, zoals: * bacteriën en andere micro-organismen, * getransplanteerd weefsel, bloedtransfusie * ook eigen lichaamscellen die door een micro-organisme zijn geïnfecteerd * ontaarde cellen als kankercellen 5 Alle stoffen die ons immuunsysteem aanzetten tot actie noemen we antigenen 6
4 Overzicht afweer: Uitwendig (exogeen): huid en slijmvliezen vormen barrières; maagzuur, trilharen enzymen in traanvocht e.a. Inwendig (endogeen): niet specifiek, aangeboren: ontstekingsreactie humoraal - interferonen, vergroten weerstand celwand tegen virussen - complementbindingssysteem, stimuleert cellulaire respons - tumornecrosefactoren (TNFα, TNFβ), koorts, celdodend cellulair - Neutro s en monocyten ( macrofagen): fagocytose - NK-cellen (natural killer) cytotoxische stoffen specifiek, verworven: immuniteit Humoraal: B lymfocyten antilichamen, IgG etc. Cellulair: T-killercellen (cytotoxische) cytotoxinen tegen tumorcellen en virusgeïnfecteerde cellen 7 Uitwendige afweer: Barrières 8
5 Inwendige afweer niet specifiek: Ontsteking 9 Een ontsteking is een normale reactie op een schadelijke prikkel; aangeboren, dus niet verworven en niet specifiek 10
6 ontstekingsreactie klinisch: 11 De humorale component van de ontstekingsreactie Het ontstekingsproces begint met een chemische alarmreactie door de productie van een groot aantal stoffen: ontstekingsmediatoren Deze worden o.a. geproduceerd door beschadigde cellen en fagocyten 12
7 De belangrijkste ontstekingsmediatoren zijn: histamine kininen, waaronder bradykinine prostaglandinen lymfokinen 13 De effecten van deze mediatoren zijn: * vaatverwijding van de capillairen in het betroffen gebied met als gevolg bloedophoping: dit verklaart de roodheid en de warmte * de doorgankelijkheid van de vaten wordt vergroot met als gevolg excudatie, d.e. uittreden van eiwitrijk vocht naar de intercellulaire ruimtes: zwelling en pijn door druk op de lokale zenuwuiteinden; de pijn wordt versterkt door vrijgekomen prostaglandines, bradykinine, bacteriële toxines en zuurstoftekort in de regio 14
8 Wanneer cellen worden geactiveerd door externe prikkels wordt uit omega 6 vetzuren arachidonzuur gevormd, dat dan verder omgezet wordt in krachtige cellulaire mediatoren zoals thromboxanen, prostaglandines en leukotriënen. 15 vasoconstrictie bevordert aggregatie van plaatjes chemotaxis vasodilatatie toename vaatdoorlaatbaarheid vasodilatatie remt aggregatie van plaatjes vasoconstrictie bronchospasme toename vaatdoorlaatbaarheid 16 Remmen neutrofiele hechting; chemotaxis
9 Het schrikbeeld 17 Ontstekingsremmers Prostaglandines en tromboxanen zijn ontstekingmediatoren die ontstaan via een cascade van chemische reacties. Ontstekingsremmende middelen als prednison, aspirine en Cox-2-remmers grijpen in in deze cascade cox = cyclo-oxygenase 18
10 De cellulaire component van de ontstekingsreactie Naast deze aspecifiek humorale reactie treedt er een aspecifieke cellulaire reactie op die uitgevoerd wordt door verschillende soorten witte bloedlichaampjes (leucocyten) fagocytose 19 Insluiting van de bacterie wordt versterkt door de werking van zgn complementfactoren en door immuunglobulinen 20
11 specifieke afweer verworven: Immuniteit 21 Immuniteit specifiek humoraal: antilichamen cellulair: lymfocyten 22
12 Immuniteit: specifiek In tegenstelling tot de aspecifieke afweer, die altijd gereed is, moet de specifieke afweer worden geactiveerd door een lichaamsvreemde substantie, bv een micro-organisme, vreemde chemische stof, delen van planten etc deze reactie heet de immuunrespons 23 de immuunrespons heeft als eigenchappen dat ze: specifiek is, voor ieder antigeen andere reactie niet lokaal is, maar door het hele lichaam een geheugen heeft 24
13 Specifieke humorale en cellulaire immuniteit 25 26
14 Antilichamen zijn eiwitten van de Ig klasse: immuunglobulinen Ze worden geproduceerd door plasmacellen (geactiveerde b-lymfocyten) IgA komt veel voor in speeksel, traanvocht en slijm van luchtwegen en darmen en in moedermelk; neutraliseren virussen, toxinen en bacteriën IgD waarschijnlijk betrokken bij de differentiatie van B-lymfocyten IgE afweer tegen parasieten; komt vooral voor op het celmembraan van basofiele granulocyten en mestcellen; bij binding aan hun antigeen scheiden ze ontstekingsmediatoren af, m.n. histamine; dit geeft overgevoeligheidsreacties, als anafylaxie (remming door antihistaminica IgG gammaglobuline, bevorderen fagocytose van bacteriën en neutraliseren bacteriële toxinen; passeren de placenta; 75 % van alle immuunglobulinen IgM eerste klasse die afgescheiden wordt door plasmacellen bij immuunrespons 27 T-lymfocyten cytotoxische cellen: maken direct contact met vreemde cellen of geïnfecteerde lichaamscellen en zijn verantwoordelijk voor de cellulaire immuunrespons T-helpercellen: stimuleren de activering en werking van zowel cytotoxische T-cellen als B-cellen T-suppressorcellen: onderdrukken de cytotoxische T-cellen en B- cellen NK, natural killercellen: kunnen geïnfecteerde cellen en lichaamsvreemde cellen zoals tumorcellen en transplantaten doden door direct celcontact 28
Afweer: 3 Barrières / Wat / Waar
Afweer: 3 Barrières / Wat / Waar ASPECIFIEKE AFWEER Primaire / Externe bescherming (fysieke barrière) (AANGEBOREN) Secundaire / Interne bescherming (cellulaire / biochemische barrière) SPECIFIEKE AFWEER
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Het immuunsysteem Ons immuunsysteem beschermt ons tegen allerlei ziekteverwekkers, zoals bacteriën, parasieten en virussen, die ons lichaam binnen dringen.
Nadere informatie[IMMUNOLOGIE PORTFOLIO]
2014 Immunologie.webwetenschap.nl Jacko van de wetering [IMMUNOLOGIE PORTFOLIO] De opdrachten van immunologie bij elkaar gezet in het opdracht. Inhoud Plan van aanpak... 5 Plan van aanpak... 5 Doelgroep
Nadere informatieZiekteverwekkende micro-organismen dringen via lichaamsopeningen het lichaam binnen:
IMMUNITEIT 1 Immuniteit Het lichaam van mens en dier wordt constant belaagd door organismen die het lichaam ziek kunnen maken. Veel van deze ziekteverwekkers zijn erg klein, zoals virussen en bacteriën.
Nadere informatieImmunitei t. Acupunctuur kan helpen. Algemeen
Immunitei t Acupunctuur kan helpen Algemeen Het immuunsysteem van de mens is een complex verdedigingssysteem dat ons behoedt tegen ziekte, verwekt door aanvallen van bacteriën, virussen, schimmels, parasieten,
Nadere informatieSamenvatting. Figuur 1. Een T cel gemedieerde immuun response. APC: antigen presenterende cel; Ag: antigen; TCR: T cel receptor.
Samenvatting Het immuunsysteem Het menselijke lichaam bevat een uniek systeem, het immuunsysteem, wat ons beschermt tegen ongewenste en schadelijk indringers (ook wel lichaamsvreemde substanties of pathogenen
Nadere informatieBloed, Afweer en Infectieziekten
Bloed, Afweer en Infectieziekten Functies Vervoer van stoffen O 2 van longen naar cellen CO 2 van cellen naar longen Voedingstoffen van de dunne darm naar cellen Ureum van de lever naar de nieren Hormonen
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse samenvatting
Chapter 9 Nederlandse samenvatting 150 Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING De natuurlijke afweer van het lichaam wordt verzorgd door het immuunsysteem. Zonder immuunsysteem zouden pathogenen zoals virussen
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 7, Bescherming
Samenvatting Biologie Thema 7, Bescherming Samenvatting door een scholier 1387 woorden 20 januari 2006 7,4 143 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Hoofdstuk 7 Bescherming Basisstof 1:
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 7 Bescherming
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 7 Bescherming Samenvatting door een scholier 1136 woorden 21 juni 2011 8 1 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou BASISSTOF 1 DE HUID EN HET ONDERHUIDSE
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 9 afweer
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9 afweer Samenvatting door een scholier 1970 woorden 31 mei 2011 7,4 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar HOOFDSTUK 9 Afweer Je afweersysteem maakt onderscheid
Nadere informatieHand-out COO Immunologie
Hand-out COO Immunologie 26 oktober 2017 Zelfstudie bij hoofdstuk 47 en paragraaf 43.4 van 'Biology', Campbell (11e editie) Inhoud: dr. Adri Thomas en dr. Jan Bogerd Realisatie: CPIO (cpio@uu.nl) Deze
Nadere informatieVragen bij de oefen- en zelftoetsmodule bij het eerstejaarsvak Biologie van dieren, februari 2013
Immunologie Vragen bij de oefen- en zelftoetsmodule bij het eerstejaarsvak Biologie van dieren, februari 2013 Deze module behandelt een deel van hoofdstuk 42: Circulation and Gas Exchange en 43: 'The Immune
Nadere informatieAntwoorden Biologie Deel 1: Hoofdstuk 9, Afweer
Antwoorden Biologie Deel 1: Hoofdstuk 9, Afweer Antwoorden door een scholier 1813 woorden 17 augustus 2010 5,8 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Hoofdstuk 9 9.1 (Deze paragraaf gaat over huid
Nadere informatieAfweer. 3.1 Afweer. BSL ID 1606_9789031346837 ALG_A4_1KMM Anatomie en fysiologie niveau 4 Pre Press Zeist 04/09/2007 Pg. 126
Afweer 3 Ons lichaam staat bloot aan allerlei schadelijke invloeden. De huid komt in contact met gevaarlijke stoffen en wordt bezet (gekoloniseerd) door bacteriën zoals bepaalde stafylokokkenstammen. Ook
Nadere informatieLeereenheid. Specifieke en Aspecifieke immuniteit
Leereenheid Specifieke en Aspecifieke immuniteit INHOUDSOPGAVE 1. INTRODUCTIE 3 2. LEERDOELEN 3 3. STUDIEAANWIJZINGEN 4 4. LEERKERN 4 4.1 AFWEER 5 4.2 IMMUUNSYSTEEM 7 5. ZELFTOETS 13 6. DE VOOR DEZE LEEREENHEID
Nadere informatieSamenvatting Biologie H9 + 6.5
Samenvatting Biologie H9 + 6.5 9.1 Ziekteverwekkers Kenmerken van groepen organismen waartoe ziekteverwekkers kunnen behoren: Bacteriën: produceren giftige stoffen ziek, meestal wordt er antibiotica tegen
Nadere informatieProf. dr. F.G.M. Kroese en dr. ir. G.T. Rijkers. 2.2 Barrières en het aangeboren immuunsysteem 10. 2.4 Het verworven immuunsysteem 13
9 Immunologie Prof. dr. F.G.M. Kroese en dr. ir. G.T. Rijkers.1 Inleiding 10. Barrières en het aangeboren immuunsysteem 10.3 Ontstekingsreactie 1.4 Het verworven immuunsysteem 13.5 De respons van B-lymfocyten:
Nadere informatie1 De huid en bescherming Waar beschermt onze huid ons eigenlijk allemaal tegen?
Samenvatting door Y. 1076 woorden 27 januari 2015 8,9 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou 1 De huid en bescherming Waar beschermt onze huid ons eigenlijk allemaal tegen? Onze huid
Nadere informatienaast natuurlijke immuniteit ook techniek van kunstmatige immuniteit
Thema 7:Het menselijk afweersysteem Micro-organisme of lichaamsvreemde stof dringt ons lichaam binnen homeostase wordt verstoord activatie van afweer- of immuunsysteem specifieke afweermechanismen (adaptieve
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 2064 woorden 18 maart keer beoordeeld. Biologie Hoofdstuk 9 9.1
Samenvatting door een scholier 2064 woorden 18 maart 2004 7 20 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Biologie Hoofdstuk 9 9.1 Op 1 cm2 miljoenen micro-organismen. Escherichia coli: darmbacterie die
Nadere informatieEpitheel Huid slijmvliezen. Natuurlijke flora. Cellen Macrofagen, NK cellen granulocyten monocyten
ANTWOORDEN AFWEER ENKELE ANTWOORDEN BIJ DEEL ACTIVEER JE VOORKENNIS 1. B) Fysische barrière Epitheel Huid slijmvliezen Fysiologische barrière ph/maagzuur gal/glycogeen in vagina melkzuur Natuurlijke flora
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Methodes van antilichaam therapie voor kanker
Nederlandse samenvatting Methodes van antilichaam therapie voor kanker Methodes van antilichaam therapie voor kanker 151 INTRODUCTIE TOT HET IMMUUNSYSTEEM Dagelijks wordt de mens blootgesteld aan een uitgebreid
Nadere informatie6,7. Samenvatting door een scholier 2957 woorden 16 maart keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2957 woorden 16 maart 2005 6,7 143 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie overal Paragraaf 13.1 Afweersystemen Als ziekteverwekkers het lichaam binnen willen komen
Nadere informatieInleiding. Chapter 11. Achtergrond en doel van het onderzoek
Chapter 11 Inleiding Achtergrond en doel van het onderzoek Kanker is na hart en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. Per jaar wordt in Nederland bij ongeveer 70.000 mensen kanker vastgesteld
Nadere informatieBescherming Evenwicht
Examen Voorbereiding Bescherming Evenwicht Teylingen College Leeuwenhorst 2015/2016 Thema 7 Bescherming en Evenwicht Begrippenlijst: Begrip Melanocyt Temperatuurregulatie Pathogenen Infectie Lichaamsvreemd
Nadere informatieHet vaccin waarmee de meisjes worden geïnjecteerd, beschermt onder andere tegen HPV18.
Examentrainer Vragen HPV-vaccinatie Baarmoederhalskanker is een vorm van kanker die relatief vaak voorkomt bij vrouwen. De ziekte kan zijn veroorzaakt door een infectie met het humaan papillomavirus (HPV).
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting FcaRI als therapeutische target voor het verminderen van IgA-geïnduceerde neutrofielen activatie De slijmvliezen (mucosale weefsels), zoals bijvoorbeeld in de luchtwegen en het
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38737 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Goeij, Bart E.C.G. de Title: Antibody-drug conjugates in cancer Issue Date: 2016-04-13
Nadere informatieCytokinen. door dr. A.J.M. van Oosterhout Farmacologie, Faculteit Farmacie Universiteit Utrecht
108 1 Cytokinen door dr. A.J.M. van Oosterhout Farmacologie, Faculteit Farmacie Universiteit Utrecht 1. Inleiding 108 3 2. Historie 108 3 3. Produktie 108 3 4. Eigenschappen 108 5 5. Meetmethoden 108 6
Nadere informatieDiagnostische toets Van HIV tot AIDS?
Diagnostische toets Van HIV tot AIDS? Moleculen 1. Basenparing In het DNA vindt basenparing plaats. Welke verbinding brengt een basenpaar tot stand? A. Peptidebinding B. Covalente binding C. Zwavelbrug
Nadere informatieOEFENEN EXAMENVRAGEN AFWEER VWO 2002-2006
OEFENEN EXAMENVRAGEN AFWEER VWO 2002-2006 Examen 2002-II Monoklonale antistoffen tekst 1: 1 De monoklonale antistoftechniek, waarvoor in 1984 de Nobelprijs is toegekend aan 2 Kohler en Milstein, maakte
Nadere informatievan het onderzoek worden beschreven in hoofdstuk 4. In dit model wordt een primaire immuunrespons nagebootst. Daarbij wordt gebruik gemaakt van B
Samenvatting Het afweersysteem is er op gericht om bescherming te bieden tegen virussen en bacteriën, waaraan ieder mens dagelijks wordt bloot gesteld. Wanneer het lichaam hierdoor bedreigd wordt dan treedt
Nadere informatieHoofdstuk 1: natuurlijke weerstand
Microbiologie & immunologie 1/16 Hoofdstuk 1: natuurlijke weerstand 1. Niet specifieke factoren a. De huid: kolonisatie resistentie, zweet en talgkliersecreet, lysozyme, droge huid, gekeratiniseerde dode
Nadere informatieNederlandse Samenva ing
Nederlandse Samenva ing Nederlandse Samenva ing De ziekte van Crohn en colitis ulcerosa zijn de meest voorkomende vormen van chronische ontstekingen van het maag-darm-kanaal. In het engels wordt deze groep
Nadere informatieLes 11 Infectie. Zomaar wat begrippen. Begrippen 2
Les 11 Infectie Infectie, menselijke afweer, wondgenezing, ontstekingsverschijnselen, anafylactische shock, vaccinatie, antibiotica, MRSA ANZN 1e leerjaar - Les 11 - Matthieu Berenbroek, 2000-2011 1 Zomaar
Nadere informatieKennis en Informatiecentrum voor iedereen die te maken heeft met levensbedreigende allergische reacties! Anno 2002
Stichting WAT IS ALLERGIE? Allergie is een overgevoeligheidsreactie van het afweersysteem op stoffen van buiten het lichaam die normaal niet een dergelijke reactie geven. Het afweersysteem behoort elementen,
Nadere informatieNederlandse samenvatting
De cellen van het menselijke immuunsysteem kunnen grotendeels worden verdeeld in een aangeboren (innate) en een verworven (adaptieve) tak. De cellen van het aangeboren immuunsysteem vormen een eerste lijn
Nadere informatieEén van de taken van het immuunsysteem is het organisme (mens en dier) te beschermen tegen de ongewenste effecten van het binnendringen van
Samenvatting Eén van de taken van het immuunsysteem is het organisme (mens en dier) te beschermen tegen de ongewenste effecten van het binnendringen van pathogenen, waaronder bacteriën, virussen en parasieten.
Nadere informatieWat is een allergie? Afweersysteem
De allergie survivalgids 15 Hoofdstuk 1 Wat is een allergie? Afweersysteem Voordat we uitleggen wat een allergie is, is het handig dat je eerst weet wat een afweersysteem is. Het afweersysteem van je lichaam
Nadere informatieNederlandse samenvatting. (voor iedereen dus )
(voor iedereen dus ) Iedere dag staan we bloot aan ontelbare schadelijke micro-organismen en stoffen. Om te overleven is het immuunsysteem constant in actie om deze factoren in ons lichaam te bestrijden.
Nadere informatieHet immuunsysteem van de pasgeborene: klaar voor actie? Joris van Montfrans, MD, PhD Kinderarts-immunoloog
Het immuunsysteem van de pasgeborene: klaar voor actie? Joris van Montfrans, MD, PhD Kinderarts-immunoloog j.vanmontfrans@umcutrecht.nl Disclosure slide Research sponsors Stichting Vrienden van het WKZ
Nadere informatiebiologie voor jouw ; klas 5 havo ; hoofdstuk 7 bescherming en evenwicht Hoofdstuk 7 paragraaf 1 de huid beschermd tegen invloeden van buitenaf en
biologie voor jouw ; klas 5 havo ; hoofdstuk 7 bescherming en evenwicht Hoofdstuk 7 paragraaf 1 de huid beschermd tegen invloeden van buitenaf en gaat waterverlies door verdamping tegen. 1. de opperhuid:
Nadere informatieChapter 6. Nederlandse samenvatting
Chapter 6 Nederlandse samenvatting Chapter 6 122 Nederlandse samenvatting Het immuunsysteem Het immuunsysteem (of afweersysteem) beschermt het lichaam tegen lichaamsvreemde en ziekmakende organismen zoals
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN DE AFWEER TEGEN BACTERIELE ENDOTOXINE: DE ROL HIERIN VAN CD14, LBP EN BPI
NEDERLANDSE SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN DE AFWEER TEGEN BACTERIELE ENDOTOXINE: DE ROL HIERIN VAN CD14, LBP EN BPI Infectie met ziekteverwekkende bacterien, of de verplaatsing van bacterign, zoals
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/28275 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28275 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: O Flynn, Joseph Title: Properdin-dependent activation and control of immune-homeostasis
Nadere informatie6 VWO. biologie voor jou BIOLOGIE VOOR DE BOVENBOUW
6 VWO biologie voor jou uitwerkingenboek BIOLOGIE VOOR DE BOVENBOUW vwo auteurs ARTEUNIS BOS MARIANNE GOMMERS ARTHUR JANSEN ONNO KALVERDA THEO DE ROUW GERARD SMITS BEN WAAS RENÉ WESTRA VIJFDE EDITIE MALMBERG
Nadere informatieSamenvatting Biologie H7 Bescherming
Samenvatting Biologie H7 Bescherming Samenvatting door N. 1845 woorden 6 november 2010 7,7 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie H7 Bescherming Paragraaf 1 De opperhuid: heeft
Nadere informatieSAMENVATTING IN HET NEDERLANDS
SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Allergisch astma Allergisch astma is een veel voorkomende ziekte waarbij mensen benauwd worden wanneer ze de stof inademen waar ze allergisch voor zijn geworden. Daarnaast
Nadere informatieDe eerste stap van deze cellen is heel simpel: ze nemen de ziekteverwekker
1. In de aanval! Wat gebeurt er bij een immuunreactie? Aangeboren vs verworven Zodra er een ziekteverwekker je lichaam binnendringt, is het de taak van je immuunsysteem om zo snel mogelijk de verwekker
Nadere informatieCollege 15 Allergie
College 15 Allergie 13-11-2013 Dit college gaat over allergie. Wat is precies een allergie? Welke immunologische mechanismen steken hier achter? Waarom ontstaat een atopie? Zijn er middelen om een allergie
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19037 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Hende, Muriel van den Title: Human papillomavirus clade A9 specific cellular immunity
Nadere informatieNederlandse samenvatting Hexachloorbenzeen
Hexachloorbenzeen Hexachloorbenzeen (HCB; C 6 Cl 6 ) is een organochloorverbinding (Figuur 1) die in het verleden werd gebruikt als bestrijdingsmiddel tegen schimmels. Mede door de schadelijke effecten
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Respiratoir syncytieel virus Het respiratoir syncytieel virus (RSV) is een veroorzaker van luchtweginfectiesvan de mens. Het komt bij de mens met name in het winterseizoen voor.
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het menselijke lichaam kan zich op vele manieren goed beschermen tegen binnendringende ziekteverwekkers. Hierbij speelt het immuunsysteem een zeer belangrijke rol. Het immuunsysteem
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Inleiding Reuma is een verzamelnaam voor een groot aantal ernstige aandoeningen van het bewegingsapparaat, waarbij gewrichtsklachten een belangrijke rol spelen. Reumatoïde artritis (RA) is een vorm van
Nadere informatieAppendices. Nederlandse samenvatting 148. Dit proefschrift op één pagina 152. Dankwoord 153. About the author 155. List of publications 156
Appendices Nederlandse samenvatting 148 Dit proefschrift op één pagina 152 Dankwoord 153 About the author 155 List of publications 156 148 Nederlandse samenvatting Dendritische cellen en macrofagen in
Nadere informatieSamenvatting Biologie Hoofdstuk 11 Gezondheid
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 11 Gezondheid Samenvatting door Jacomijn 2032 woorden 16 december 2017 5,9 6 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Samenvatting Biologie H11 11.1 Gezondheidsproblemen
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Introductie Wat zijn T cellen? T cellen zijn witte bloedcellen die een cruciale rol spelen bij het beschermen tegen ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën. Dit doen zij door middel van
Nadere informatievwo bescherming van het interne milieu 2010
vwo bescherming van het interne milieu 2010 Immunoglobuline-concentraties Bij een pasgeborene zijn de lymfeknopen en de milt nog onderontwikkeld. Na de geboorte komt de ontwikkeling van het afweersysteem
Nadere informatieMaternale en lactogene immuniteit. Wat mag je als dierenarts verwachten van moedermelk?
Maternale en lactogene immuniteit Wat mag je als dierenarts verwachten van moedermelk? Inhoud WHO en borstvoeding Biest en melkproductie Maternale en lactogene immuniteit Conclusies en adviezen Moedermelk
Nadere informatie1 De afweer van de mens
1 1 De afweer van de mens G.T. Rijkers Inhoud 1.1 Het immuunsysteem beschermt tegen infecties en tumoren 1.2 De intacte huid en slijmvliezen vormen een eerste barrière tegen potentiële binnendringers 1.3
Nadere informatieSamenvatting. Nederlandse samenvatting
Page 143 Samenvatting Onder normale omstandigheden inhaleert een volwassen menselijke long zo n 11.000 liter lucht per dag. Naast deze normale lucht worden er ook potentieel toxische stoffen en micro-organismen,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/49549 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dijkgraaf, E.M. Title: Immune-based therapies in ovarian cancer Issue Date: 2017-06-13
Nadere informatieAnatomie / fysiologie. Circulatie. Verdeling lichaamsvloeistoffen. Cxx53 3 en 4 Bloed Afweer/immuniteit
Anatomie / fysiologie Cxx53 3 en 4 Bloed Afweer/immuniteit FHV2009 / Cxx53 3+4 / Anatomie & Fysiologie - Circulatie 1 Circulatie Verdeling lichaamsvloeistoffen Bloed algemeen Bloedplasma Rode bloedcellen
Nadere informatieVoorwoord. Hallo aankomende student!
Voorwoord Hallo aankomende student! Het studentenleven is zwaar; heel zwaar. Daarom is SlimStuderen.nl er voor je om je door deze zware tijd heen te helpen! Is dat vak toch net iets moeilijker dan je dacht?
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Wat is astma? Astma is een aandoening die wordt gekenmerkt door vernauwing van de luchtwegen (oftewel bronchoconstrictie) na inademing van verschillende
Nadere informatieNieuws van TerraLife. TerraLife nieuwsbrief. Geachte klant,
Nieuws van TerraLife Geachte klant, Wij zijn erg verheugd u hierbij onze eerste nieuwsbrief te mogen toesturen. In de nieuwsbrief van TerraLife willen we u graag informeren over actuele gezondheidsklachten,
Nadere informatieDe behandeling van leukemie
Interne geneeskunde Patiënteninformatie De behandeling van leukemie Inleiding U ontvangt deze informatie, omdat bij u leukemie is geconstateerd. Leukemie is een woekering die we ook wel bloedkanker noemen.
Nadere informatieChronische ontsteking zet de medische wereld op zijn kop
Chronische ontsteking zet de medische wereld op zijn kop Zo luidde de kop van het tijdschrift Health Matters in 2004. De Time verwoordde het op de voorpagina als volgt: 'Verstopte moordenaar, de verrassende
Nadere informatieI. INLEIDING (12-09-2015) homeostase pathologie pathofysilogie symptomen casus: pijn R - thorax
Lijst H.H. Tan I. INLEIDING (12-09-2015) homeostase pathologie pathofysilogie symptomen casus: pijn R - thorax diagnostiek: X-thorax bloedonderzoek longscan percussiescan: gestoord verticale scan doppler
Nadere informatieErica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein
Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein Alle afbeeldingen in deze presentatie zijn afkomstig van Google of eigen materiaal Colostrum is de eerste vaccinatie De normale afweer Afweer
Nadere informatieDe normale afweer 12-11-2012. Colostrum is de eerste vaccinatie. Afweer bij de baby schiet tekort!:
Erica Post Kinderarts St Antoniusziekenhuis Utrecht/ Nieuwegein Alle afbeeldingen in deze presentatie zijn afkomstig van Google of eigen materiaal Colostrum is de eerste vaccinatie De normale afweer Afweer
Nadere informatieModule 2. Wondgenezing
Module 2 Wondgenezing 1 Mechanismen van wondgenezing Definitie van een wond Een wond is per definitie een pathologische toestand waarbij weefsels van elkaar zijn gescheiden en/of vernietigd, en die samengaat
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/37233 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Tummers, Bart Title: Human papillomavirus targets crossroads in immune signaling
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24378 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Melief, Sara Marie Title: Immunomodulatory properties of human multipotent stromal
Nadere informatieVerpleegkundige aspecten bij Hematologische aandoeningen en Stamceltransplantaties
Verpleegkundige aspecten bij Hematologische aandoeningen en Stamceltransplantaties Herma Krimpen en Saskia van Spronsen Even voorstellen.. Korte inhoud van de les Hoe zit het ook al weer met dat bloed
Nadere informatieNederlandse Samenvatting. Nederlandse samenvatting
Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Het menselijke Respiratoir Syncytieel Virus (RSV) is wereldwijd oorzaak nummer 1 van virale luchtweginfecties bij kinderen. In de geïndustrialiseerde wereld
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het mucosale immuunsysteem Het afweersysteem beschermt het lichaam tegen infecties met bacteriën, virussen, schimmels en parasieten. De huid en de mucosale weefsels zoals bijvoorbeeld
Nadere informatieChapter IX. Samenvatting
Chapter IX Samenvatting Chapter 9 Inleiding Multiple Organ Dysfunction Syndrome (MODS) is een ernstige complicatie bij zwaar gewonde patiënten. MODS gaat gepaard met een hoog sterftecijfer (40 tot 60 %)
Nadere informatie6.9. Profielwerkstuk door een scholier 6566 woorden 26 februari keer beoordeeld. Hoofdstuk 1 Inleiding. 1.1 Hoe werkt ons immuunsysteem?
Profielwerkstuk door een scholier 6566 woorden 26 februari 2003 6.9 47 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Hoe werkt ons immuunsysteem? Binnen het lichaam zit een verbazingwekkend beschermingsmechanisme
Nadere informatie6,4. Profielwerkstuk door een scholier 3578 woorden 7 november keer beoordeeld. Hoe kan je AIDS oplopen?
Profielwerkstuk door een scholier 3578 woorden 7 november 2001 6,4 216 keer beoordeeld Vak Biologie Hoe kan je AIDS oplopen? Aids is een ernstige ziekte die niet te genezen is. Overal ter wereld worden
Nadere informatieNederlandse samenvatting
171 172 Nederlandse samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Met vaccinaties kunnen veel ziektes voorkomen worden, zoals de mazelen, de rode hond en de griep. Echter een vaccin voor het voorkomen van kanker
Nadere informatieDE IMMUNITEIT. Wat verstaat men onder immuniteit?
DE IMMUNITEIT Aanleg voor MS berust grotendeels op een verkeerde genetische programmatie van sommige immuunmechanismen. Om te trachten de evolutie van de ziekte af te remmen, maken wij dus gebruik van
Nadere informatiePatiëntenvoorlichting Urticaria en Angio-oedeem
Patiëntenvoorlichting Urticaria en Angio-oedeem Wat zijn urticaria en angio-oedeem? Urticaria Urticaria zijn hevig jeukende verheven rode vlekken op de huid met een centrale bleke opheldering. Is er sprake
Nadere informatieTHEMA 1 ORGANISATIE VAN HET IMMUUNSYSTEEM
THEMA 1 ORGANISATIE VAN HET IMMUUNSYSTEEM ZSO 1 KENNISMAKING MET HET IMMUUNSYSTEEM 1. Wat zijn cytokines? Op welke wijze veroorzaken cytokines ontstekingsverschijnselen? Cytokines zijn oplosbare eiwitten
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Introductie Aan het begin van een nieuw leven is één stamcel verantwoordelijk voor het ontstaan van alle weefsels. Later in het leven dragen weefselspecifieke
Nadere informatieUrticaria en angio-oedeem
Urticaria en angio-oedeem URTICARIA EN ANGIO-OEDEEM Urticaria Urticaria zijn hevig jeukende verheven rode vlekken op de huid met een centrale bleke opheldering. Is er sprake van één bult of vlek dan spreekt
Nadere informatieManagement en de weerstand van varkens
PraktijkRapport Varkens 38 Management en de weerstand van varkens April 2005 Varkens Colofon Uitgever Animal Sciences Group / Praktijkonderzoek Postbus 2176, 8203 AD Lelystad Telefoon 0320-293 211 Fax
Nadere informatieUrticaria en angio-oedeem. Sophia Kinderziekenhuis
Urticaria en angio-oedeem Sophia Kinderziekenhuis In deze folder vindt u informatie over de huidaandoeningen urticaria en angio-oedeem. Wij willen u vragen deze folder goed door te lezen, zodat wij u en
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting In het menselijk lichaam heeft het maagdarmstelsel de belangrijke taak om het voedsel te verteren en voedingsstoffen tot zich te nemen. Om deze functie uit te voeren bestaat het
Nadere informatieAppendix. Nederlandse samenvatting voor niet-ingewijden
I Nederlandse samenvatting voor niet-ingewijden Inleiding Het centraal zenuwstelsel Het centraal zenuwstelsel (CZS) bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg. Het is opgebouwd uit miljarden cellen. Het
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING 146 Klinische en immunologische aspecten van pretransplantatie bloedtransfusies Inleiding Bloedtransfusies worden in de meeste gevallen gegeven aan patiënten die een tekort hebben
Nadere informatieAnatomie, fysiologie en pathologie. Het bloed stroomt...
Anatomie, fysiologie en pathologie Het bloed stroomt... Het bloed stroomt... Theorie Wil Laval Cees Walst eerste druk, 2002 HET BLOED STROOMT... 3 Artikelcode: 23038.2 Colofon Auteursteam Redactie Illustraties
Nadere informatieHet immuunsysteem. Prof.dr.ir. Huub F.J. Savelkoul. Celbiologie en Immunologie, Wageningen Universiteit (huub.savelkoul@wur.nl)
Het immuunsysteem Prof.dr.ir. Huub F.J. Savelkoul Celbiologie en Immunologie, Wageningen Universiteit (huub.savelkoul@wur.nl) Het immuunsysteem beschermt tegen lichaamsvreemde stoffen (antigenen die antistofvorming
Nadere informatieToets hercat B 2.1 13-14 / Cursus-afhankelijke toets
A VUmc-compas toetsing Toets hercat B 2.1 13-14 / Cursus-afhankelijke toets Cursus Schade, afweer en herstel 13-14 Cursuscoördinator Prof.dr. W.J. Mooi Gelegenheid 2 e Toetsdatum Donderdag 23 januari 2014
Nadere informatieAllergie. Benamingen Indeling in type Enkele (misleidende) voorbeelden NIET over de therapie. Component allergie Dr Erna Van Hoeyveld
Allergie Allergie Benamingen Indeling in type Enkele (misleidende) voorbeelden NIET over de therapie Component allergie Dr Erna Van Hoeyveld Allergie Atopie: is de aanleg van een persoon om immunoglubuline
Nadere informatieHoofdstuk 1: De geschiedenis van Aids
Praktische-opdracht door een scholier 3352 woorden 19 februari 2003 6,8 60 keer beoordeeld Vak ANW Het onderwerp van dit artikel is de ziekte Aids. Jaarlijks sterven er enkele honderden mensen aan Aids.
Nadere informatieOp weg naar immuun interventie in MS. Nederlandse samenvatting
Op weg naar immuun interventie in MS Nederlandse samenvatting Multiple sclerosis en de rol van αb-crystalline Multiple sclerosis is een chronische ontstekingsziekte van het centraal zenuwstelsel (CZS),
Nadere informatie