Groot is beter? Samenwerken een trend. Divosa Masterclass, Utrecht, 1 februari George Postma. Lysias

Transcriptie

1 Groot is beter? Samenwerken een trend Divosa Masterclass, Utrecht, 1 februari 2013 George Postma georgepostma@lysiasgroup.com Lysias Snouckaertlaan MA Amersfoort

2 Fusies mislukken vaker dan huwelijken According to a recent McKinsey report, Anyone who has researched merger success rates knows that roughly 70% of mergers fail. 90% Failure Rate in Europe: A 2007 study by Hay Group and the Sorbonne Dus? 2

3 . Iedereen start met fuseren, samenwerken of SSC-en Inhoud van de presentatie Welke bewegingen zien we in ons onderzoek Plaatjes en cijfers Welke argumenten worden gehanteerd Regeerakkoord Bruggen bouwen Onderzoek Commissies van wijzen Wat is het perspectief 3

4 Cijfers bedrijfsvoering gemeenten Druk bezig: 81% van de gemeenten is bezig met samenwerking, fusie of SSC Van recent datum: 65% gemeenten nog niet in uitvoering Dubbele acties: 16% gemeenten : 35% van de samenwerkingen beoogde herindelingen, gemiddeld inwoners 4

5 Cijfers bedrijfsvoering gemeenten Meestal met z n tweeën: Aantal partners in het verband Kleiner, meer samen: aantal verbanden Gemeentecategorie aantal gemeenten in deze categorie Gemeenten dat daarvan deelneemt in een verband % per categorie Tot : % Van tot % Van tot % Van tot % Boven % % 5

6 Samenwerkingen in kaart Under Construction! In overweging Besloten In uitvoering Herindeling 1A 1B 1C Volledige ambtelijke fusie 2A 2B 2C Shared service volledige bedrijfsvoering 3A 3B 3C Shared service onderdelen bedrijfsvoering 4A 4B 4C 6

7 Dominante oplossingen Algemeen SSC op onderdelen < Herindeling en ambtelijke fusie Waarom? Moeten, kunnen, willen??? 7

8 Moeten? Regeerakkoord Bruggen bouwen 2012 Voor de lange termijn hebben wij het perspectief van vijf landsdelen met een gesloten huishouding en gemeenten van ten minste honderdduizend inwoners voor ogen. De inwonersnorm kan worden aangepast aan de bevolkingsdichtheid in verschillende delen van het land. De waterschappen worden samengevoegd met de landsdelen. We nodigen provincies uit om met gemeenten initiatieven gericht op vergroting van de gemeentelijke schaal te bespreken. 8

9 Willen? Schaalargumenten Rijksuniversiteit Groningen (Allers; Herweijer): 1. Kosten 2. Afstand burger en bestuur Commissies van Wijzen: 1. Identiteit 2. Afstand burger en bestuur 3. Bestuurlijke drukte 4. Burgerinvloed op directe leefomgeving 5. Kwalitatieve opbouw bestuur en organisatie 6. Efficiënte bedrijfsvoering 7. (Rijks)opgaven 8. Arbeidsmarkt 9. Draagvlak 10. Oriëntatie burger 11. Omgeving (instellingen, bedrijven) 9

10 Eén kans.willen en kunnen Een gerichte ambitie Initiatief/moed Eerlijk Menselijke klik In contact blijven (communicatie) Een plan en een route Meerdere richtingen. 10

11 Bijvoorbeeld Herdefinieer eigen organisatie Netwerkorganisatie Regieorganisatie Klassiek samenwerken SSC Inhoudelijke afstemming/samenwerking Schaalvergroting/fusie 11

12 Schaalvergroting/fusie Simpele en ingrijpende oplossing Identiteit van dorpen verandert niet De problematiek verandert niet Het oplossend vermogen kan worden versterkt De afstand bestuur-bestuurde kan verbeteren De kosten kunnen omlaag Kwaliteit dienstverlening kan omhoog (e-dienstverlening én service thuis) Samenwerking kan afnemen Mogelijk aantrekkelijker als werkgever Betere aansluiting op schaal omgeving mogelijk Mislukt omdat Het moet Defensief wordt ingestoken 12

13 Samenwerken/SSC Kan je niet tegen zijn oplossing Behoud identiteit organisaties Veel voordelen van fusie Afstand bestuur-bestuurde kan verslechteren Mislukt omdat Winst en verlies niet gelijk zijn verdeeld Er gedoe is over zeggenschap De besturing complex wordt Doelen niet helder zijn De lappendeken niet meer is te overzien Bestuurlijke uitruil mogelijk is De samenwerkingsvorm een autonome factor wordt 13

14 Netwerkorganisatie Vernieuwend en veeleisend oplossingen binnen de grenzen: suboptimaal oplossingen over grenzen: beperkt compromis grenzeloos werken: spannend resultaat Mislukt omdat Mensen nog niet ingespeeld zijn op nieuwe rollen De omgeving nog niet zo ver is Sommige onderwerpen meer geschikt zijn om klassiek te organiseren 14

15 Een wenkend perspectief.. Fuseer én volg het paradigma van de netwerkorganisatie Kies beweging ipv positie.. Kies de doelen waarmee je aan het werk gaat zorgvuldig Zijn het de doelen van nu? Zijn het jouw doelen? Wie zijn de stakeholders? Is het haalbaar ( don t pick a fight you can t win )? Ontwikkel je team (karavaan) zorgvuldig uit stakeholders en partners; denk aan belangen en competenties Ruil Onderhandel Pas aan Verleid Zet energie op de samenwerking, voed de kamelen en koester je Leatherman Kies, pak je rol en beweeg 15

16 Discussie 1: Inhoud en proces Objectieve groene weide criteria Procescriteria Trots, geld en zeggenschap Ambitie, visie Klantperspectief Inhoudelijke opgaven Plan en route Doelmatigheid en robuustheid van de organisatie Bestuurlijke sturing Weging Draagvlak, klik en energie Distributie baten en lasten Timing Etc. 16

17 Discussie 2: Inhoud en mensen Visie op veranderingsprocessen bij fusie Organisatieverandering Realiseren Proces begeleiding nieuwe Situatie Cultuur afstemming Leidinggevende effectiviteit Communicatie Organisatie ontwerp Huidige situatie Individuele- en team effectiviteit Beëindigen Individuele verandering van medewerkers 17

18 Discussie 3: U? Krijgt u veel energie van het fusie of samenwerkingsproces waarin u deelneemt? Wat inspireert u? Wat doet u als u het niet ziet zitten? Wat doet u om vol overtuiging verder te gaan? 18