Tuberculose... Iedere mens kan deze infectie oplopen. Een kort historisch overzicht met betrekking. Een bedwongen gewaande ziekte in opmars.
|
|
- Mark Wauters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Tuberculose... Een bedwongen gewaande ziekte in opmars. Johan P.A. BEULLENS, verpleegkundige spoed/mug A.Z. St. Maarten - campus Mechelen Tuberculose een ziekte sinds mensenheugenis bekend bij de mensheid. Zelfs in Oudgriekse en Oudromeinse geschriften kan men vermeldingen van deze ziekte terugvinden. Ook archeologische vondsten duiden op het reeds langer bestaan van de aandoening. Er werden skeletresten teruggevonden met duidelijke tekens van tuberculeuze veranderingen. Een kort historisch overzicht met betrekking tot 1, 2,3,4 tuberculose 1865 De Franse chirurg Villemin maakt een einde aan de reeds eeuwen aanslepende discussie over het al dan niet erfelijk of besmettelijk zijn van de aandoening. Door middel van proeven toont hij aan dat tuberculose een besmettelijke ziekte is De Duitser Robert Koch ontdekt de microscopisch kleine verwekker van tuberculose, de staafvormige tuberkelbacil (Mycobacterium Tuberculosis) Ontdekking van Streptomycine, het eerste tuberculostaticum, door Waksman maakt doet de tot dan symptomatisch georiënteerde behandeling bestaande uit onder andere diëten; licht-, lucht- en zontherapie (sanatoria), zeereizen en verblijven in Zuiderse landen progressief verdwijnen Ontdekking van Isoniazide (INH) Ontdekking van Rifampicine. Deze laatste 3 ontdekkingen maakten dat het voor het eerst sinds eeuwen mogelijk was om tuberculose afdoend te behandelen. De mens kon tuberculose genezen! Dit resulteerde in een sterk teruglopen van het sterftecijfer ingevolge tuberculose in de ontwikkelde landen. In de ontwikkelingslanden echter bleef tuberculose een dagdagelijkse realiteit die nog versterkt werd door het opduiken van HIV. In de Westerse landen leidde deze ontwikkeling tot een stelselmatige afbouw van de bestaande..-bedden (specifiek gespecialiseerd in de behandeling van tuberculosepatiënten). Iedere mens kan deze infectie oplopen Tuberculose is een wereldwijd voorkomende infectie veroorzaakt door de staafvormige bacterie Mycobacterium Tuberculosis ook bekend als tuberkelbacil. Iedere mens kan deze infectie oplopen na blootstelling aan de zich aërogeen ( airborn ) verspreidende bacillen. Het volstaat dat een besmette persoon niest, hoest, spreekt of zingt opdat de bacillen zich verspreiden via de geproduceerde speekseldruppels. 1,2, 3, 4, 5 Dit verklaart meteen de term droplet nuclei besmette speekseldruppels, ingedroogd tot druppelkernen van ca. 5 µm., kunnen langere tijd in de lucht blijven zweven, en kunnen op die wijze een nieuwe gastheer bereiken. Deze laatste wordt door inademen van de besmette lucht geïnfecteerd doordat de druppelkernen kunnen doordringen tot in de alveoli van de nieuwe gastheer. De bacillen kunnen in hun druppelkernen gedurende uren overleven in warme, vochtige lucht. Wanneer ze zich in ander besmet materiaal zoals pus of een sputumcontainer bevinden, kunnen ze meerdere dagen overleven! Andere, minder voorkomende besmettingsbronnen zijn: 1. Drinken van ongepasteuriseerde koemelk van koeien besmet met uiertuberculose. 2. Contact van besmette materialen met slijm vlies of verwonde huid. Personen die een verminderde weerstand hebben zijn gevoeliger voor het ontwikkelen van Tuberculose na besmetting dan een gezond iemand. Hierdoor zullen HIV-patiënten gemakkelijker Tuberculose oplopen. 14 Spoedgevallen Jg 21, Nr. 1
2 Na het moment van infectie kan de tuberkelbacil gedurende langere tijd blijven sluimeren in het lichaam, afhankelijk van de weerstand van het lichaam. De incubatietijd kan maanden tot jaren bedragen. Niet elke infectie leidt tot symptomen Welke zijn nu de symptomen die tekenend zijn voor tuberculose? Het gaat vaak om vage symptomen: moeheid lusteloosheid vermagering subfebriele temperatuur nachtzweten erythema nodosa (knobbelige, harde paars rode verhevenheden thv. onderste ledematen) Meer typische symptomen: diarree ingevolge darmaantasting (doogeslikt besmet materiaal) dorre huid grauw gelaat met typische blosjes glansogen Het is wel belangrijk om weten dat niet elke infectie leidt tot symptomen Het al dan niet optreden van symptomen wordt mede bepaald door de algemene toestand en de weerstand van de geïnfecteerde persoon. Bij longtuberculose bestaat meestal een aanhoudende productieve hoest eventueel gepaard gaand met haemoptoë (bloedhoesten). heeft gehad met een tuberculose patiënt of spreekt van eerdere ziekte-episoden is dit waardevolle informatie naar diagnosestelling toe. Mantoux of Intra Dermo... De best gekende en meestal gebruikte test voor TBC is de test volgens Mantoux. Deze is gebaseerd op een hypersensibiliteitsreactie op de stoffen die vanaf 4 tot 8 weken na infectie worden aangemaakt door de tuberkel bacillen. Foto 1. Plaatsen van een Intra Dermo De test geeft 48 tot 72 uur na Intra Dermo toediening van 0,1 cc PPD (Puur Proteïne Derivaat van tuberculine) van 2 E (Copenhagen) of 5 EPPD-Pasteur een 5, 6, 7 locale reactie. Deze reactie kan gaan van erytheem tot een induratie van de huid rondom de plaats van de I.D. injectie. Andere symptomen kunnen aanwijzing zijn voor specifieke vormen van tuberculeuze aantasting, bv. hematurie bij niertuberculose, chronische diarree en darmkrampen bij darmtuberculose (meestal veroorzaakt door de Mycobacterium Bovis). Immuun-gecompromitteerde patiënten hebben een verhoogde kans op complicaties ingevolge besmetting met tuberculose. Vaak verloopt het ziekteproces initieel zonder symptomen of vertoont de patiënt atypische symptomen waarbij de klassieke klinische beelden en histopathologisch kenmerken ontbreken. Sinds 1993 wordt elke vorm van tuberculose in combinatie met HIV een indicator ziekte voor AIDS. Tot een diagnose komen De anamnese kan al richting geven... Indien de patiënt recent in risicostreken heeft verbleven, of afkomstig is van een risicostreek, recent kontakt Foto 2. Aflezen van de Mantouxtest na 3 tot 5 dagen. De doormeter van de induratie is bepalend om de reactie als positief te klasseren. De reactie is positief bij een induratie groter of gelijk aan 10 mm (hierbij wordt het eventuele erytheem niet meegerekend). De test wordt afgelezen 3 tot 5 dagen. Mantoux is niet specifiek gevoelig voor Mycobacterium Tuberculosis en kan ook positief zijn bij BCG-gevaccineerde personen. Indien de voorgaande test positief is gaat men verder Spoedgevallen Jg 21, Nr 1 15
3 onderzoeken om de diagnose TBC al dan niet te bevestigen. RX Thorax... Radiologisch onderzoek wordt in grote mate gebruikt om positieve patiënten te screenen. Zekerheid kan dit echter niet bieden omdat tuberculose zich zowel op typische als atypische wijze kan presenteren op de thoraxfoto. De gekende typische beelden zijn onder andere cavernes (holten), verspreide kleine vlekjes met eenzelfde grootte en densiteit (nodula),... Foto 3: Typische cavernes links boven. De zekerheidsdiagnose: De zekerheidsdiagnose kan enkel gesteld worden aan de hand van bacteriologisch onderzoek. Men kan gebruik maken van onder andere: ochtendsputum nuchtere maaginhoud urine (vermoeden niertuberculose)... Hierbij wordt enerzijds microscopisch onderzoek gedaan op het weefsel na kleuring volgens Ziehl-Neelsen (ZN) of auramine (fluorescentiemicroscopie). Het microscopisch onderzoek is pas positief bij hoge concentraties bacteriën (50% bij 6000 bacteriën per ml.) Anderzijds wordt van het materiaal steeds een kweek gemaakt, wat als gouden standaard wordt beschouwd. Standaard culturen nemen 4 tot 6 weken in beslag. Recentere diagnostische techniek is DNA-onderzoek, waarbij het belang vooral ligt bij bron- en contactopsporing aan de hand van de DNA-vingerafdruk van het geteste materiaal. Verspreiding in de wereld Tuberculose komt voor over heel de wereld, maar vooral de ontwikkelingslanden van Azië, Afrika en Zuid-Amerika alsook de Oost-Europese landen (Ex-Sovjetrepubliek). Vooral Afrika is zwaar getroffen door de gecombineerde epidemie van tuberculose en HIV. Voorkomen in België en omliggende 8, 9, 10, 11, 12, 13 landen België en zijn buurlanden kennen voornamelijk de tuberculoseproblematiek in de grote steden. Dit is voornamelijk te wijten aan het gegeven dat daar de grootste concentraties aan risicogroepen terug te vinden zijn: asielzoekers immigranten uit landen met een hoog tuberculose risico gedetineerden gezinsleden, verzorgers, partners en andere contacten van besmettelijke bronpatiënten oud-patiënten (niet of slecht behandeld) drugsverslaafden illegalen zeevarenden dak- en thuislozen marginalen Tussen 1980 en 1989 is de tuberculose-incidentie in België, zoals in de meeste Westerse landen, exponentieel gedaald met ongeveer 5% per jaar. Indien deze trend zich had blijven doorzetten, zou de incidentie in 2000 gedaald zijn tot minder dan 8/ De breuk die vanaf het jaar 1993 in de trend is opgetreden, is hoofdzakelijk te wijten aan het toenemend aantal tuberculosegevallen in het allochtoon gedeelte van de bevolking. 10 In onze streken komt coïnfectie met HIV voornamelijk voor bij de daklozen, (hard)druggebruikers en (illegale) buitenlanders, en is verantwoordelijk voor een versnelde overgang van infectie naar ziekte. Land België 13,3 12,7 10,4 Nederland 10,8 9,5 7,7 Frankrijk 12,9 11,5 - Duitsland 14,4 13,6 12,7 Verenigd Koninkrijk 10,7 10,1 9,6 Tabel 1. Nieuwe tuberculose patiënten per inwoners Gegevens uit het World Health Global Tuberculosis Control Report 1998,1999,2000 Specifiek voor België kan men de gegevens gaan opsplitsen per gewest. 16 Spoedgevallen Jg 21, Nr. 1
4 Gewest Vlaams Gewest 9,2 9,2 Brussels Gewest 32,5 32,0 Waals Gewest 10,5 12,6 Tabel 2. Nieuwe tuberculose patiënten per inwoners Opsplitsing per Gewest, Gegevens afgeleid van rapport Multiresistente Tuberculose VRGT- Brussel De grotere incidentie in het Brussels Gewest kan verklaard worden door : de hogere bevolkingsdichtheid van het Gewest de hogere concentratie aan risicogroepen incidentie marginaliteit Opvallend is de aanzienlijke toename van de incidentie in het Waals gewest, terwijl de andere gewesten nagenoeg status quo zijn gebleven. Hoe handelen bij vermoeden TBC? Bij vermoeden van tuberculose bij een patiënt dien je volgende maatregelen te nemen: isoleer de patiënt van andere personen geef de patiënt een aangepast mondmasker voorzie nierbekken + papieren zakdoekjes voor de patiënt tracht aanhoesten in het gelaat te voorkomen (vraag de patiënt het hoofd af te wenden bij hoesten) adem zo veel mogelijk door de neus en draag bij voorkeur een masker, bril en disposable handschoenen! Indien de diagnose bevestigd is zal men overgaan tot: screening van de directe omgeving van de patiënt op besmetting met tuberculose: gezin school sportclub... bronopsporing, ten einde de besmettingsbron te rug te vinden. patiënt en contacten moeten een goede hoesthygiëne aangeleerd 14, 15, 16 krijgen. Ontsmetting? Specifieke ontsmetting van localen waarin tuberculosepatiënten hebben verbleven is overbodig als deze goed verlucht zijn of kunnen worden. Is dit niet het geval, dan moet gebruik gemaakt worden van een tuberculocide desinfectans. Contact met huid én inademen van deze producten moet vermeden worden omwille van het caustische karakter ervan. Voor eetgerei en voorwerpen gebruikt door de patiënt volstaat een grondige huishoudelijke reiniging. Verzorgingsmateriaal dat in aanraking kwam met excreties van de patiënt (bedpan, urinaal,...) dienen grondig en bij voorkeur machinaal gereinigd te worden. Verontreinigde instrumenten dienen verpakt vervoerd te worden naar de CSE (Centrale Sterilisatie Eenheid). Indien je géén handschoenen hebt gedragen tijdens het behandelen van een tuberculose patiënt is het aanbevolen de handen grondig te wassen en nadien te ontsmetten met alcohol 70% of een alcoholhoudende oplossing of alcoholgel gedurende minimum 15 seconden. Meldingsplicht 3,17 Tuberculose is een besmettelijk ziekte waar meldingsplicht voor bestaat, dewelke vooral is bedoeld om een goede profylaxe te verzekeren. De aandoening wordt gecatalogeerd onder groep II samen met onder andere Cholera, Anthrax, Hepatitis A,Ben C, Scabies en andere. De registratie en analyse van de tuberculosemorbiditeitsincidentie, het verzekeren van socioprofiylaxis en periodische opsporing in risicomilieu s vallen in het Vlaamse Gewest onder de VRGT (Vlaamse vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding vzw.) In het Waals Gewest onder FARES (Fondation contre les Affections Respiratoires et pour l Education à la Santé) en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het een gedeelde verantwoordelijkheid voor beide organisaties. Op 5 april 1995 is een decreet van de Vlaamse Regering verschenen over de profylaxe van besmettelijke ziekten: iedere arts of hoofd van een laboratorium voor klinische biologie die een geval van actieve tuberculose kent of vermoedt moet dit binnen de 48 uur aangeven aan de provinciale gezondheidsinspecteur. Artikel 4 van het decreet verplicht de arts die de aangifte heeft gedaan alle informatie te verstrekken die noodzaklijk is voor het nemen van profylactische maatregelen. Dat betekent onder meer medewerking verlenen aan de verpleegkundigen van de VRGT die belast zijn met de centripetale en centrifugale opsporing (opzoeken van de mogelijke besmettingsbron en van geïnfecteerden onder de contactpersonen). Voor de Franse gemeenschap geldt het Koninklijk Besluit van 1 maart 1971 dat dezelfde maatregel voorschrijft i.v.m. de aangifte van tuberculose. Spoedgevallen Jg 21, Nr 1 17
5 Meer Info? VRGT Eendrachtstraat 56 B-1050 Brussel Tel : 02/ Fax : 02/ vrgt@village.uunet.be Website : KNCV Postbus 146 NL-2501 CC Den Haag Tel. : / Fax : / kncvtbc@kncvtbc.nl Website : Literatuurlijst 1) Protocollen infectieziekten - LCI 2) Wijzer in de tuberculosebestrijding Inwerkmap voor medisch-technische medewerkers KNCV, Den Haag, december ) Wat is er (nog) van de tuberculose? Brochure VRGT, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie Gezondheidszorg 4) Dossier Tuberculose - VRGT 5) Cursus Pneumologie 2e jaar arts K.U.Leuven Prof. Dr. M. Demedts Hoofdstuk 3. (Long-)Tuberculose Uitgave Medica - faculteitskring 6) Medische ziekteleer voor verpleegkundigen Pneumologie-Hematologie, M. Homblé; pag 26-28; ACCO - ISBN ) Richtlijnen in verband met de tuberculinetest en de chemoprofylaxe - Brochure VRGT 8) Multiresistente tuberculose in België M. Wanlin, P. Dierckx, M. Uydebrouck et al. Epidemiologisch bulletin nr. 37; 2001/13 ( htm) 9) 10) Statistisch nieuws Tuberculoseregister België ) Global Tuberculosis Control Report 1998, World Health 12) Global Tuberculosis Control Report 1999, World Health 13) Global Tuberculosis Control Report 2000, World Health 14) Tuberculoseopsporing en -bewaking in strafinstellingen - Brochure VRGT 15) Tuberculoseopsporing in het arbeidsmilieu - Brochure VRGT 16) Aanbevelingen voor preventie van tuberculose in verzorgingsinstellingen - Brochure VRGT 17) brochures/tuberculonl.html#_toc Gemeld Op 28/12/2001 was er oopnieuw een overlijden waarbij PMA werd gebruikt. Dit op basis van de vaststellingen van de wetsarts. Naast het slachtoffer werd een zakje aangetroffen met hierin een bruin poeder... Via het Early Warning System wordt ons gemeld dat de analyse van het product aantoonde dat het enige actieve bestanddeel PMA was, echter vermengd met onzuiverheden ten gevolge van de PMA-synthese. Aanvankelijk vermoedde het Parket van Leuven dat er eveneens heroïne in het mengsel zou gezeten hebben... Analyse van urine van het slachtoffer wees uit dat het slachtoffer overleden is ten gevolge van een mengintoxicatie met amfetamine-achtigen, waarbij PMA het grootste aandeel heeft. Het overlijden ginggepaard met een uitgesproken hyperthermie en volgde vermoedelijk enkele uren na de PMA-inname. Het is in elk geval verontrustend te noemen dat PMA nu ook in poedervorm op de markt verschijnt. Het EWS is steeds op zoek naar evoluties binnen het middelengebruik, met name in nieuwe mengvormen, nieuwe drugs, nieuwe straatnamen, nieuwe tendenzen,... Meldingen: tel : 078/ fax : 02/ ews@druglijn.be Geef duidelijk aan dat het een EWS-melding betreft! 18 Spoedgevallen Jg 21, Nr. 1
FR 7,2 / Tuberculose kan eender wie treffen maar komt vaker voor bij mensen uit landen met een hoge incidentie. Incidentie /100.
TUBERCULOSE in België Dankzij de verplichte melding van alle gevallen van actieve tuberculose kunnen de VRGT (Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding) en de FARES
Nadere informatieTUBERCULOSE door Dr. Uydebrouck (VRGT)
TUBERCULOSE door Dr. Uydebrouck (VRGT) DEFINITIES - DETERMINANTEN DEFINITIES Actieve tuberculose omvat alle pulmonale en extra-pulmonale tuberculosevormen bevestigd door een bacteriologisch, radiologisch
Nadere informatieTBC Algemene toelichting
TBC Algemene toelichting Dr. Wouter Arrazola de Oñate Medisch Directeur VRGT Vl. Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding De geschiedenis van de VRGT "Indien het belang van
Nadere informatieTuberculose & risicogroepen
Tuberculosebestrijding Tuberculose & risicogroepen Themadag De Tweede MIJL Maria Knapen Sociaal verpleegkundige tuberculosebestrijding 11 oktober 2014 Programma Introductie Ziektebeeld tuberculose Bron
Nadere informatieHet gevaar van tuberculose
Het gevaar van tuberculose Tbc. s Werelds dodelijkste infectieziekte. Een ziekte die voornamelijk de longen aantast en jaarlijks meer dan 10 miljoen slachtoffers maakt. Waarvan 1,7 miljoen dodelijke. Tbc
Nadere informatieTuberculose in Vlaanderen 2002
Tuberculose in Vlaanderen 2002 Inleiding Tuberculose is nog steeds een van de belangrijkste en meest frequent voorkomende geregistreerde infectieziektes. Exacte cijfers zijn pas te verkrijgen na grondige
Nadere informatieWat is tuberculose (ofwel TBC)?
LONGGENEESKUNDE Wat is tuberculose (ofwel TBC)? BEHANDELING Wat is tuberculose (ofwel TBC)? Wat is tuberculose ofwel TBC? Tuberculose is een besmettelijke ziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie
Nadere informatieTuberculose Kernpunten 2015 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb
Tuberculose Kernpunten 2015 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 2015 werden 867 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (814 in 2014). De incidentie in 2015 was 5,1 per 100.000 inwoners. Van de
Nadere informatieTuberculose A15-A19. 2. Ziekte
Tuberculose A15-A19 1. Algemeen Tuberculose is een ziekte veroorzaakt door infectie met bacteriën van het Mycobacterium tuberculosis-complex (zie paragraaf 3.1.). De naam is ontleend aan de typerende tubercula
Nadere informatieTuberculose. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Tuberculose Bij u is tuberculose vastgesteld. In deze folder vindt u informatie over deze ziekte en de behandeling. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Wat is tuberculose? Tuberculose,
Nadere informatieGa verder naar de volgende vraag
Aanvullende vragenlijst bij risico-inventarisatie op tuberculose en latente tuberculose-infectie (LTBI) voorafgaande aan (of bij) gebruik van immuunsuppressieve medicatie - volwassenen Deze vragenlijst
Nadere informatieTuberculose Kernpunten 2014 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 2014 werden 823 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (in ).
Tuberculose Kernpunten 2014 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 2014 werden 823 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (in 2013 844). De incidentie in 2014 was 4,9 per 100.000 inwoners. Van de
Nadere informatieTBC (OF TUBERCULOSE)
TBC (OF TUBERCULOSE) Wat is TBC of tuberculose? TBC of tuberculose is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door de tuberkelbacterie of de bacil van Koch. De meest voorkomende vorm is longtuberculose.
Nadere informatieTuberculose. Ziektebeeld. Incubatieperiode
DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEN CLB TUBERCULOSE 219 Tuberculose Ziektebeeld Tuberculose is een ernstige bacteriële infectieziekte. Meestal verloopt de infectie zonder symptomen en gaat deze over in een latente
Nadere informatiePatiënteninformatie. Tuberculose
Patiënteninformatie Tuberculose Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Informatie over tuberculose... 3 Wat is tuberculose?... 3 Hoe gebeurt de besmetting?... 3 Wie kan tuberculose krijgen?... 3 Wat zijn de
Nadere informatieREIZEN EN TUBERCULOSE
REIZEN EN TUBERCULOSE Op reis naar Oost-Europa Afrika Azië Midden-Amerika Zuid-Amerika In deze folder staan enkele maatregelen die u kunt nemen om uzelf te beschermen LANGER DAN 3 MAANDEN VEEL CONTACT
Nadere informatieSPOEDGEVALLEN INHOUD. Redactioneel 3. Kort verslag Studienamiddag Hoofdverpleegkundigen Spoedgevallendiensten 4. Primacast
Redactie Spoedgevallen Hoofdredactie Door Lauwaert Redactieleden Johan Beullens Marc Van Bouwelen Eindredactie en Vormgeving Johan Beullens Bestuursleden V.V.V.S. Voorzitter Marc Weeghmans Ondervoorzitter
Nadere informatieTuberculose Kernpunten 2013, update juli 2014 Figuur 1:
Tuberculose Kernpunten 2013, update juli 2014 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb Zie voor meer uitleg over de gebruikte begrippen en afkortingen het document Definities en afkortingen tbcrapportages.
Nadere informatieLATENTE TUBERCULOSE INFECTIE
LATENTE TUBERCULOSE INFECTIE In deze folder leest u meer over de behandeling van een latente tuberculose infectie voorafgaand aan het gebruik van biologicals. Wat is een latente tuberculose infectie?
Nadere informatieTuberculose. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk
Tuberculose T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat
Nadere informatieKlinisch redeneren. Tuberculose. Yolanda Vis 17 december 2015
Klinisch redeneren Tuberculose Yolanda Vis 17 december 2015 Leerdoelen Je kan Uitleggen wat voor ziekte tuberculose is (pathogenese) De epidemiologie, incidentie/prevalentie in Nederland en de risicogroepen
Nadere informatieMargriet Tensen 3 november 2012
Margriet Tensen 3 november 2012 Kernactiviteit: Het voorkomen van besmetting van patiënten en medewerkers, door initiëren, coördineren, bewaken en evalueren van infectiepreventiebeleid. Opdrachtgevers:
Nadere informatieMantouxtest Dermatologie
Mantouxtest Dermatologie Uw behandelend arts heeft in overleg met u een mantoux-test (afgekort als mantoux) afgesproken. Uw arts wil met deze test uitsluiten dat uw klachten verband houden met tuberculose.
Nadere informatieTBC. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
TBC Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat er bij u tuberculose is vastgesteld of dat er een verdenking op is. Net als alle andere
Nadere informatieziekenhuishygiëne informatiebrochure Tuberculose
ziekenhuishygiëne informatiebrochure Tuberculose Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Tuberculose-infectie 4 3. Longtuberculose 5 4. Meest voorkomende symptomen 5 5. Verloop 5 6. Waarom moet ik in isolatie
Nadere informatieTuberculose ook bij ons
Tuberculose ook bij ons Juni : CLB-arts krijgt melding van geval van actieve tb door TOVO bij 12-jarig meisje Vraag TOVO aan CLB-arts Directie, leerkrachten en medeleerlingen inlichten Info geven over
Nadere informatieLCI-richtlijn tuberculose
LCI-richtlijn tuberculose 3. Diagnostiek (met medewerking van de NVMM) 3.1 Microbiologische diagnostiek Bij de bespreking van de diagnostiek moet een onderscheid worden gemaakt tussen: de diagnostiek van
Nadere informatieTUBERCULOSE. Terug van nooit echt weggeweest. Huisartsendagen Pneumologie 1 mei 2012. Pascal Van Bleyenbergh
TUBERCULOSE Terug van nooit echt weggeweest Huisartsendagen Pneumologie 1 mei 2012 Pascal Van Bleyenbergh TBC: historisch perspectief Reeds aanwezig in klassieke Oudheid typische macroscopische botafwijkingen
Nadere informatieTUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND. GGD Amsterdam
TUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND GGD Amsterdam EPIDEMIOLOGISCH OVERZICHT 2015 Epidemiologisch overzicht 2015 Regio Noordwest Nederland Uitgave Gezamenlijke GGD en in Noord-Holland, Flevoland en Utrecht,
Nadere informatie2.1. Hoe kan tbc worden voorkomen? Het is belangrijk dat mensen met besmettelijke tbc zo snel mogelijk worden opgespoord en behandeld.
Tuberculose Inleiding U ontvangt deze folder omdat u mogelijk tuberculose (ook wel tbc genoemd) heeft. In deze folder kunt u meer lezen over tbc zoals wat het is, hoe het wordt vastgesteld en welke behandeling
Nadere informatieTuberculose Kerncijfers 2016
Tuberculose Kerncijfers 216 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 216 werden 889 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (861 in 215). Dit is een toename van 3% ten opzichte van 215. De incidentie
Nadere informatieTUBERCULOSE IN VLAANDEREN IN 2017
/ TB register VL TUBERCULOSE IN VLAANDEREN IN 2017 Analyse van de in 2017 gemelde tuberculosepatiënten Tuberculose in Vlaanderen in 2017 1/17 Inhoudstafel 1 Inleiding 3 2 Methodologie 3 3 Incidentie, aantal
Nadere informatieUrban TB Control in Nederland
Urban TB Control in Nederland Gerard de Vries, MD, PhD Hoofd regiokantoor Nederland & Europa, KNCV Tuberculosefonds RIVM/Centrum Infectieziektebestrijding 23-03-2012 Presentatie > 100 jaar historie tbc-bestrijding
Nadere informatieRundertuberculose. (Boviene tuberculose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor dierhouders
Rundertuberculose (Boviene tuberculose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor dierhouders Rundertuberculose bij dieren De tuberculosebacterie Mycobacterium bovis veroorzaakt tuberculose
Nadere informatieTuberculose en isolatie
Tuberculose en isolatie Informatie voor patiënten F0571-3415 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Nadere informatieTuberculose en isolatie
Tuberculose en isolatie U bent opgenomen in HMC (Haaglanden Medisch Centrum) omdat er tuberculose bij u is vastgesteld, of u heeft mogelijk tuberculose. In deze folder leest u wat tuberculose voor u betekent
Nadere informatieTUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND. GGD Amsterdam
TUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND GGD Amsterdam EPIDEMIOLOGISCH OVERZICHT Epidemiologisch overzicht Regio Noordwest Nederland Uitgave Gezamenlijke GGD en in Noord-Holland, Flevoland en Utrecht, september
Nadere informatieOpvolgen van tuberculinehuidtest: een behandeling voor latente tuberculose-infectie instellen of niet?
Vlaams Agentschap Zorg & Gezondheid Koning Albert II-laan 35 bus 33, 1030 Brussel tel. 02 553 35 00 fax 02 553 35 84 zorg-en-gezondheid@vlaanderen.be www.zorg-en-gezondheid.be Vlaamse Vereniging voor Respiratoire
Nadere informatieLonggeneeskunde. Open tuberculose. www.catharinaziekenhuis.nl
Longgeneeskunde Open tuberculose www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LON023 / Open tuberculose / 21-07-2014 2 Open tuberculose Deze informatiefolder
Nadere informatieResistente Tuberculose
pagina 1/5 Wetenschappelijke Feiten Bron: WGO (2008) over Resistente Tuberculose Samenvatting en details: GreenFacts Context - Tuberculose (TB) is een besmettelijke ziekte die wereldwijd alsmaar meer mensen
Nadere informatieGezondheid Statushouders
Gezondheid Statushouders Tuberculose (TBC) en het belang van integrale tbc-zorg Annet Reusken, KNCV Tuberculosefonds Laura Rust, GGD GHOR Nederland Inleiding Introductie: Laura Rust (GGD GHOR Nederland)
Nadere informatieTUBERCULOSE IN VLAANDEREN IN 2015
/ rapport TUBERCULOSE IN VLAANDEREN IN 2015 Analyse van de in 2015 gemelde gevallen 24.01.2017 Tuberculose in Vlaanderen in 2015 1/16 Inhoudstafel 1 Inleiding 3 2 Methodologie 3 3 Incidentie, aantal en
Nadere informatieHoe overdracht vermijden: bijkomende voorzorgsmaatregelen. Opleiding docenten - 8 september 2016 A. Willemse
Hoe overdracht vermijden: bijkomende voorzorgsmaatregelen Opleiding docenten - 8 september 2016 A. Willemse Allemaal beestjes MRSA, VRE, CPE, C. difficile, M. tuberculosis, S. epidermidis, P. acnes, E.
Nadere informatieInleiding. Informatie over het rotavirus. Besmetting met het virus
1 Inhoud Inleiding... 3 Informatie over het rotavirus... 3 Besmetting met het virus... 3 Verloop van het virus... 4 Behandeling van het rotavirus... 5 Tot slot... 5 Persoonlijke notities / vragen... 5
Nadere informatieWaarom tijdig en correct melden zo belangrijk is. in 2009 Evolutie van de incidentie. Een probleem van de grote steden
Het Tuberculose Register België Waarom tijdig en correct melden zo belangrijk is Arrazola de Oñate W, Schol S samenvatting Jaarlijks wordt een epidemiologisch rapport opgemaakt dat alle geregistreerde
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER
BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Tuberculin PPD RT23 SSI 2 T.U./0,1 ml oplossing voor injectie Tuberculin PPD RT23 SSI 10 T.U./0,1 ml oplossing voor injectie Lees de hele bijsluiter
Nadere informatieEen tuberculinehuidtest opvolgen: een behandeling voor een latente tuberculose-infectie instellen? Agentschap Zorg & Gezondheid
Een tuberculinehuidtest opvolgen: een behandeling voor een latente tuberculose-infectie instellen? Agentschap Zorg & Gezondheid CAVE Deze brochure bevat een samenvatting van de bestaande richtlijnen. De
Nadere informatieHepatitis B Inleiding Hepatitis A Preventie hepatitis B Preventie hepatitis A
Naast deze infokaart over hepatitis zijn er ook infokaarten beschikbaar over: infectieziekten algemeen, tuberculose, seksueel overdraagbare aandoeningen, jeugd en onveilig vrijen en jeugd en vaccinatie.
Nadere informatieHepatitis B, versie 20 (PDF aangemaakt op: ) Indien de patiënt een asielzoeker betreft worden data doorgeven aan GGD GHOR Nederland.
Hepatitis B, versie 20 (PDF aangemaakt op: 6-6-2017) EPI-azc EPIdataGGD lblsoacontact2 lblstreep lblmelding Indien de patiënt een asielzoeker betreft worden data doorgeven aan GGD GHOR Nederland. Indien
Nadere informatieSEIZOENSGRIEP EN HET GRIEPVACCIN
SEIZOENSGRIEP EN HET GRIEPVACCIN Nr. 108 Wat is de klassieke of seizoensgriep In de volksmond wordt er gesproken over de griep, waar het gaat over een zware verkoudheid of een luchtwegeninfectie met enkele
Nadere informatieTUBERCULOSE IN VLAANDEREN. Analyse van de in 2013 gemelde gevallen
TUBERCULOSE IN VLAANDEREN Analyse van de in 2013 gemelde gevallen Kristien Janssens Dr. Wouter Arrazola de Oñate Dr. Annemie Forier 1 Methodologie In het Vlaams Gewest moet elk geval van tuberculose wettelijk
Nadere informatieTUBERCULOSE IN VLAANDEREN IN 2016
/ TB register VL eren TUBERCULOSE IN VLAANDEREN IN 2016 Analyse van de in 2016 gemelde gevallen Tuberculose in Vlaanderen in 2016 1/18 Inhoudstafel 1 Inleiding 3 2 Methodologie 3 3 Incidentie, aantal en
Nadere informatieRAC scholingsmiddag. Diagnostiek in de tuberculosebestrijding. Margreet Kamphorst-Roemer RTC. RAC scholingsmiddag 29 september 2014
RAC scholingsmiddag Diagnostiek in de tuberculosebestrijding Margreet Kamphorst-Roemer RTC RAC scholingsmiddag 29 september 2014 Inhoud 1. Inleiding 2. Diagnostiek in de tuberculosebestrijding 3. Financiering
Nadere informatieFiguren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2011 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20-35
Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland 2011 surveillance rapport Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20-35 december 2012 Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland
Nadere informatieFORMAT REGIONALE RAPPORTAGES TBC-BESTRIJDING (CPT agendapunt 6b)
FORMAT REGIONALE RAPPORTAGES TBC-BESTRIJDING (CPT 12-02-2010 agendapunt 6b) Doel format regionale rapportages Het doel van dit format voor regionale rapportages is de definitie van eenzelfde wijze verzamelde,
Nadere informatieCHAPTER 10 SAMENVATTING. HOOFDSTUK 1 Inleiding. HOOFDSTUK 2 Toename van skelettuberculose in Nederland
CHAPTER 10 SAMENVATTING HOOFDSTUK 1 Inleiding Tuberculose is een infectieziekte. Een infectieziekte wordt veroorzaakt doordat een ziektekiem het menselijk lichaam binnendringt. De ziektekiem die tuberculose
Nadere informatie1. Algemeen. 2. Ziekte 2.1 Verwekker
Tuberculose A15 A19 1. Algemeen Tuberculose is een ziekte die wordt veroorzaakt door infectie met bacteriën van het Mycobacterium tuberculosis-complex. Naast de M. tuberculosis behoren onder meer de M.
Nadere informatieTBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND & DIENST GEZONDHEID EN JEUGD ZUID-HOLLAND ZUID
2014 TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND & DIENST GEZONDHEID EN JEUGD ZUID-HOLLAND ZUID Samenstelling: Dr. N.A.H. van Hest, tuberculose-arts/epidemioloog Team Tuberculosebestrijding GGD Rotterdam-Rijnmond
Nadere informatieFiguren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2010 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20
Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland 21 surveillance rapport Incidentie - 2 >2-4 >4-6 >6-1 >1-2 >2 december 211 Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland 21 Hoofdstuk
Nadere informatieGriep: Aanbevelingen voor de zieken en hun omgeving. Voor meer informatie : www.influenza.be. info@influenza.be
0800/99.777 Griep: Interministerieel Commissariaat Influenza Eurostation II Victor Hortaplein 40 Bus 10 1060 Brussel Voor meer informatie : Aanbevelingen voor de zieken en hun omgeving www.influenza.be
Nadere informatieAFSPRAKEN KETENPARTNERS OVER WATERPOKKEN EN RODEHOND BIJ ASIELZOEKERS I. ACHTERGROND
AFSPRAKEN KETENPARTNERS OVER WATERPOKKEN EN RODEHOND BIJ ASIELZOEKERS Onderstaande ketenafspraken zijn tot stand gekomen in samenwerking met COA, GC A, GGD GHOR Nederland, KNOV, NVOG en LCI, en zijn bedoeld
Nadere informatieTbc-bestrijding regio Utrecht
jaarverslag 2011 Tbc-bestrijding regio Utrecht Juni 2012 GGD Midden-Nederland GG&GD Utrecht inhoudsopgave 1wet publieke gezondheid 1. wet publieke gezondheid 3 Tuberculosebestrijding als gemeentelijke
Nadere informatieTuberculose LTBI (latente tuberculose infectie) Vragenlijst en handleiding. M.i.v. 1 januari 2011
Osiris-NTR Tuberculose LTBI (latente tuberculose infectie) Vragenlijst en handleiding M.i.v. 1 januari 2011 Handleiding Osiris-NTR LTBI, januari 2011-1 - Melding van LTBI Personen bij wie een LTBI is vastgesteld
Nadere informatieCommissie Praktische Tuberculosebestrijding AANBEVELINGEN UIT DE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK (LATENTE) TUBERCULOSE- INFECTIE (LTBI)
Commissie Praktische Tuberculosebestrijding AANBEVELINGEN UIT DE RICHTLIJN DIAGNOSTIEK (LATENTE) TUBERCULOSE- INFECTIE () INHOUD Welke testen zijn beschikbaar en wat zijn de eigenschappen van deze testen
Nadere informatieWAT ZIJN DE VERSCHIJNSELEN VAN HEPATITIS B?
WAT IS HEPATITIS Hepatitis is een ontsteking van de lever. Er zijn verschillende soorten leverontsteking. Ooit wereldwijd waargenomen zijn hepatitis A t/m H, waarvan hepatitis A, B en C de meest bekenden
Nadere informatietuberculose en contactonderzoek
tuberculose en contactonderzoek Inhoudsopgave p. 3 Waarom ontvangt u deze folder? Meedoen is belangrijk! p. 4 Belangrijk om te weten over tuberculose p. 5 Word ik nu ziek p. 6 Contactonderzoek: meedoen!
Nadere informatieHuisregels zieke kinderen Peuterspeelzaal Tamarinde
Huisregels zieke kinderen Peuterspeelzaal Tamarinde 2016 2017 Huisregels zieke kinderen Peuterspeelzaal Tamarinde is niet berekend op de opvang van zieke kinderen. Ziekte is echter een nogal rekbaar begrip.
Nadere informatieSamenvatting. Achtergrond van de aanvraag
Samenvatting In dit advies beoordeelt de Commissie Wet bevolkingsonderzoek van de Gezondheidsraad een vergunningaanvraag voor tuberculosescreening. Op basis van de Wet op het bevolkingsonderzoek (WBO)
Nadere informatieWat is Legionella? Legionella heeft een voorkeur voor temperaturen van C (onder 20 C overleeft de bacterie; boven 50 C sterft deze af)
Wat is Legionella? Legionella is een bacterie Legionella komt voor in water en vochtige bodem Legionella heeft een voorkeur voor temperaturen van 20-50 C (onder 20 C overleeft de bacterie; boven 50 C sterft
Nadere informatieAcademische werkplaats publieke Gezondheid (CEPHIR) en Infectieziektebestrijding
Academische werkplaats publieke Gezondheid (CEPHIR) en Infectieziektebestrijding Een verkenning van de public health impact van 6 proefschriften 2006-2009 Chlamydia trachomatis Screening for Chlamydia
Nadere informatieMRSA. en infectiepreventie. BRMO (Bijzonder Resistente Micro-Organismen)
MRSA en infectiepreventie BRMO (Bijzonder Resistente Micro-Organismen) MRSA en infectiepreventie Wat is MRSA? Hoe wordt MRSA overgebracht? Methicilline Resistente Staphylococcus Aureus (MRSA) is een bacterie
Nadere informatieInfectieziekten Tuberculose. Infodocument
Infectieziekten Tuberculose Infodocument 201509/Provikmo-I-2000 Tuberculose 1 Wat is tuberculose? Tuberculose of tbc is een besmettelijke ziekte, veroorzaakt door een bacterie van de familie van de mycobacteriën
Nadere informatieSTANDAARDVOORZORGSMAATREGELEN
STANDAARDVOORZORGSMAATREGELEN PROCEDURE Contactpersoon Eva Rutten Geldig vanaf 2022016 Referentie AZSJ-0187 Versie 2.0 AZ Sint-Jozef Malle 1 Doel 2 Toepassingsgebied 3 Definities 4 Verantwoordelijkheden
Nadere informatieMRSA. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk
MRSA T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat 2a B
Nadere informatiePatiënteninformatie. Griep of influenza
Patiënteninformatie Griep of influenza Inhoud Inleiding... 3 Informatie over griep... 3 Wat is griep?... 3 Is vaccinatie belangrijk?... 3 Voor wie is griepvaccinatie sterk aangeraden?... 3 Wanneer moet
Nadere informatieKennelhoest - Infectieuze tracheobronchitis (infectieuze ontsteking van luchtpijp en bronchiën) bij honden
Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Een Infectieuze tracheobronchitis is de medische term die een groep van besmettelijke, respiratoire (luchtweg) aandoeningen
Nadere informatieZorgen voor een wereld zonder TBC. Ook als u er straks niet meer bent
Zorgen voor een wereld zonder TBC Ook als u er straks niet meer bent Ten geleide Nadenken over ons overlijden doen we niet dagelijks. Maar erover praten wordt wel steeds gewoner. We gaan bewuster om met
Nadere informatieInfobrochure MRSA. mensen zorgen voor mensen
Infobrochure MRSA mensen zorgen voor mensen Beste patiënt, Tijdens uw verblijf in het Mariaziekenhuis nemen we extra maatregelen omdat u mogelijk een MRSA-bacterie bij u draagt. Deze folder wil u informeren
Nadere informatieHepatitis C Acuut, versie 15 (PDF aangemaakt op: ) Indien de patiënt een asielzoeker betreft worden data doorgeven aan GGD GHOR Nederland.
Hepatitis C Acuut, versie 15 (PDF aangemaakt op: 29-1-2018) EPI-azc lblsoacontact1 lblmelding Indien de patiënt een asielzoeker betreft worden data doorgeven aan GGD GHOR Nederland. Contactpersoon: Eline
Nadere informatieTuberculose bij arrestanten en gedetineerden: procedure voor arrestantenbewaarders en penitentiair medewerkers
Tuberculose bij arrestanten en gedetineerden: procedure voor arrestantenbewaarders en penitentiair medewerkers Colofon Procedure CPT op basis van notitie LCI d.d. januari 1996; Geredigeerd in september
Nadere informatieAdvies ad-hoc commissie CPT ten aanzien van de binnenkomstscreening asielzoekers
Advies ad-hoc commissie CPT ten aanzien van de binnenkomstscreening asielzoekers D A T U M 19 september 2015 U W R E F. O N Z E R E F. 21.201/CoE/u.15.0050 O N D E R W E R P Aanleiding Sinds enige weken
Nadere informatieDocumentnummer: P.HYGI.007 PROTOCOL: TBC
PROTOCOL: TBC Inhoudsopgave Doel... 2 1. Inleiding... 2 1.1 Risico factoren... 3 1.2 Ziekteverschijnselen... 4 1.3 Diagnostiek... 4 1.4 Multiresistensie... 5 1.5 Behandeling... 5 2. Preventie van besmetting...
Nadere informatieFiguur 1: aantal nieuwe gevallen (incidentie) van influenza in functie van de leeftijd.
Figuur 1: aantal nieuwe gevallen (incidentie) van influenza in functie van de leeftijd. Figuur 2: conceptueel kader voor globalisatie en volksgezondheid. Stilleestekst deel 2 Pagina 1 van 9 Figuur 3A:
Nadere informatieDe Kan Z PROTOCOL GEZONDHEIDSRISICO S
De Kan Z PROTOCOL GEZONDHEIDSRISICO S ALGEMENE REGEL: Als een kind ziek is;last heeft van het ziek zijn of zich niet lekker voelt en het kind het gewone programma van een dag niet aan kan, dan moet een
Nadere informatieSamenvatting 227 SAMENVATTING
Samenvatting 227 SAMENVATTING Tuberculose (TB) is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door de Mycobacterium tuberculosis. De bacterie kan verspreid worden, doordat deze opgehoest wordt door een patient
Nadere informatieHepatitis C in penitentiaire inrichtingen Een onderzoek naar prevalentie
Hepatitis C in penitentiaire inrichtingen Een onderzoek naar prevalentie C.J. Leemrijse M.Bongers M. Nielen W. Devillé ISBN 978-90-6905-995-2 http://www.nivel.nl nivel@nivel.nl Telefoon 030 2 729 700 Fax
Nadere informatieKinderdagverblijf. Duckie. Ziektebeleid
Kinderdagverblijf Duckie Ziektebeleid Ziektebeleid Kinderdagverblijf Duckie is niet berekend op de opvang van zieke kinderen. Ziekte is echter een nogal rekbaar begrip. Er ontstaat daardoor voor de ouders
Nadere informatie7,8. Praktische-opdracht door een scholier 3335 woorden 19 februari keer beoordeeld. Inleiding
Praktische-opdracht door een scholier 3335 woorden 19 februari 2000 7,8 38 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Deze praktische opdracht heb ik geschreven voor het vak Algemene Natuurwetenschappen. Het onderwerp
Nadere informatie2 Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Tuberculine PPD RT23 SSI 2 TE/0,1 ml, oplossing voor injectie Lees goed de hele bijsluiter voordat u een huidtest krijgt, er staat belangrijke informatie in voor
Nadere informatieTuberculose. Hygiëne en infectiepreventie. Beter voor elkaar
Tuberculose Hygiëne en infectiepreventie Beter voor elkaar 2 Tuberculose Deze folder informeert u over tuberculose en de maatregelen die nodig zijn om verspreiding van bacteriën te voorkomen. 3 Tuberculose
Nadere informatieTuberculose. Versie juni objectid vzw Jessa Ziekenhuis Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt,
Versie juni 2016 - objectid 17338 vzw Jessa Ziekenhuis Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt, www.jessazh.be Persoonlijke notities Welkom Deze brochure is in de eerste plaats bestemd voor tuberculosepatiënten.
Nadere informatieVERKORTE DOCUMENTATIEFICHE EBOLA
Li / documentatiefiche VERKORTE DOCUMENTATIEFICHE EBOLA Verkorte versie van de operationele procedure van 7 oktober 2014 van de Risk Management Group Belgium over ebola voor gezondheidswerkers/ 10.10.2014
Nadere informatieSituatie rundertuberculose
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Situatie rundertuberculose Raadgevend Comité 22 september 2015 Familie Mycobacteriaceae Mycobacterium tuberculosis complex MTC Mycobacterium avium
Nadere informatieCarbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE)
Carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE) informatie voor patiënten WAT IS CPE? CPE staat voor carbapenemase (C) producerende (P) enterobacteriaceae (E). Enterobacteriaceae zijn een grote familie
Nadere informatieMRSA bij uw baby. Wat moet u weten? Informatiefolder voor ouders
MRSA bij uw baby Wat moet u weten? Informatiefolder voor ouders Beste ouders, U hebt vernomen dat bij uw kind de bacterie MRSA werd teruggevonden. Wij begrijpen dat dit voor u een aangrijpende gebeurtenis
Nadere informatieWilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Geïsoleerd verplegen
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Geïsoleerd verplegen 1 Geïsoleerd verplegen U bent opgenomen in het Wilhelmina Ziekenhuis Assen (WZA) en wordt hier geïsoleerd
Nadere informatieFiguren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2008 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie <
Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland 2008 surveillance rapport Incidentie
Nadere informatieJaarverslag 2012 Tuberculosebestrijding
Jaarverslag 2012 Tuberculosebestrijding Jaarverslag 2012 Tuberculosebestrijding Uitgave GGD Amsterdam, oktober 2013 Tekst P. Kouw, A. Reusken, W. Meijer Statistische bewerking P. Kouw Inhoud 1) Inleiding
Nadere informatieAuteur: Mw. Drs. C.G.M. (Connie) Erkens, arts maatschappij en gezondheid, KNCV Tuberculosefonds, Den Haag
Colofon Auteur: Mw. Drs. C.G.M. (Connie) Erkens, arts maatschappij en gezondheid, KNCV Tuberculosefonds, Den Haag Vastgesteld op 27 juni 2014 door de Commissie voor Praktische Tuberculosebestrijding. Revisie
Nadere informatieZorgen voor een wereld zonder tbc. Ook als u er straks niet meer bent
Zorgen voor een wereld zonder tbc Ook als u er straks niet meer bent Ten geleide Nadenken over ons overlijden doen we niet dagelijks. Maar erover praten wordt wel steeds gewoner. We gaan bewuster om met
Nadere informatie