Tussen angst en hoop. langdurige behandeling voor gemetastaseerde kanker. Prof.dr. Judith Prins Afdeling Medische Psychologie Radboudumc, Nijmegen
|
|
- Sandra Veenstra
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Tussen angst en hoop langdurige behandeling voor gemetastaseerde kanker Prof.dr. Judith Prins Afdeling Medische Psychologie Radboudumc, Nijmegen 25 e NVPO congres 15 maart 2019
2 Klinisch psycholoog Psychologische behandeling van patiënten met kanker en hun naasten in curatieve fase, survivorship (late effecten), palliatieve zorg Onderzoeker Angst voor terugkeer van kanker E-health behandelingen Jong volwassenen met kanker
3 Recente ontwikkelingen bij kanker Nieuwe behandelingen: doelgerichte therapie, immunotherapie Deze behandelingen kunnen lang voortgezet worden Kanker wordt meer en meer gezien als een chronische aandoening, maar is het dat ook? Wat betekent dit voor de emotionele verwerking en aanpassing?
4 Dhr. Bertens Patiënt, man, 55 jaar, sales manager Partner, vrouw, 54 jaar, verpleegkundige Geen kinderen; goede vrienden; oudere ouders Het palliatief consultteam verwijst naar medische psychologie
5 Dhr. Bertens Patiënt, man, 55 jaar, sales manager Partner, vrouw, 54 jaar, verpleegkundige Geen kinderen; goede vrienden; oudere ouders Verwijzing van het palliatief team naar medische psychologie Prostaat kanker met uitzaaiingen botten (2008) levensverwachting 2 jaar hormoon behandeling nieuwe chemotherapie in combinatie met Prednison experimenteel onderzoek (testosteron inhibitor)
6
7 Dhr. Bertens Stopt met werken, heeft geen emotionele problemen, is gericht op nieuwe behandelingen, trots dat hij die goed verdraagt, veel hoop dat hij nog jaren zal leven Ontkenning? Respecteren of confronteren met de realiteit?
8 Ontkenning Ontkenning is een bekend verschijnsel bij patiënten met kanker Ontkenning heeft een negatieve gevoelswaarde Veel mensen denken dat praten over gevoelens altijd goed is Prospectief onderzoek bij patiënten met longkanker: Matige of toenemende ontkenning bleek een gunstig effect te hebben op emotioneel en sociaal functioneren en kwaliteit van leven Ontkenning kan bescherming bieden tegen bedreigende feiten en gevoelens Advies: ontkenning respecteren Tineke Vos, Hein Putter, Hans van Houwelingen, Hanneke de Haes. De voor- en nadelen van ontkenning bij longkanker. Huisarts en Wetenschap 2011; Vos et al. Psychooncology 2008; 17:
9 Mw Bertens Emotioneel belast, bang dat zij haar partner zal verliezen, bereidt zich voor als weduwe Spanningen in de relatie; zij kan hierdoor niet werken, ervaart onbegrip van haar werkgever
10 Dhr. en mevrouw Bertens Sociale omgeving reageert kritisch (2014): je ziet er goed uit (Prednison), je leeft nog steeds. Je had toch nog maar een paar jaar te leven in 2008? Het echtpaar mist begrip van vrienden en vermijdt steeds vaker het contact
11 Dhr. en mevrouw Bertens Sociale omgeving reageert kritisch(2014): je ziet er goed uit (Prednison), je leeft nog steeds. Je had toch nog maar een paar jaar te leven in 2008? Het echtpaar mist begrip van vrienden en vermijdt steeds vaker het contact De patiënt is in 2017 overleden; zijn vrouw voelde verdriet én opluchting; zij kreeg nu weer medeleven; zij besloot te stoppen met werken en staat weer midden in het leven
12 In addition to trying to extend how long people live following a cancer diagnosis, the oncology community increasingly recognizes the value of considering how well people live
13
14 Conclusie GIST patiënten hadden redelijke tot goede kwaliteit van leven 52% hoge angst voor terugkeer van kanker 33% ernstige vermoeidheid Deze groepen hadden een lage kwaliteit van leven Het is als dansen op de rand van een vulkaan
15
16 Mantelzorgers van GIST patiënten 10% van de mantelzorgers hoge belasting en 23% ernstige spanningen De belasting was hoger bij mantelzorgers, die - geen echtgenoot waren - zorgden voor een patiënt met veel bijwerkingen - meer uren met zorg bezig waren - zorgden voor meer dan 1 persoon Over het algemeen functioneerden de mantelzorgers goed Maar er is een kleine, kwetsbare groep met meer lichamelijke en emotionele problemen.
17
18 Persoonsgerichte geneeskunde - tips voor artsen - Kwaliteit van leven is meer dan afwezigheid van bijwerkingen Herken angst bij patiënten om bijwerkingen te melden, mogelijk wordt een volgende behandeloptie niet meer besproken als je te zwak bent Besteed ook aandacht aan emotionele en sociale gevolgen bij levensverlengende behandeling (dit vraagt verlengde consulttijd) Niet alleen de kanker behandelen, maar integrale zorg voor de mensen met kanker en hun mantelzorgers Dus naast persoonsgerichte geneeskunde, ook persoonsgerichte zorg
19 Persoonsgerichte zorg -tips voor psychosociale zorgprofessionals- Kennis over psychologische processen bij kanker zijn gebaseerd op curatieve behandeling (survivors) en palliatieve zorg; nog weinig bekend over deze processen bij nieuwe behandelingen Verdiep je in de medische behandeling die de patiënt krijgt en diens verwachtingen van deze behandeling Onzekerheid hoort er bij, maak twijfels bespreekbaar Leer van de patiënt en zijn naasten, wat helpt hen? Respecteer periodes met ontkenning
20
21 Angst voor progressie bij patiënten met gevorderde kanker die langdurig, levensverlengend, behandeld worden Bas Mulder Award 2018 Dr. José Custers
22 Projectteam Dr. Jose Custers Prof. dr. Judith Prins Prof. dr. Winette van der Graaf, medische oncologie Prof. dr. Noelle Aarts, socio-ecological interactions Prof. dr. Carla van Herpen, medische oncologie Dr. Christianne Verhaak, klinisch psycholoog Dr. Linda Kwakkenbos, gedragswetenschapper
23 Doel en onderzoeksopzet Het begrip angst voor progressie onderzoeken bij patiënten met gevorderde kanker tijdens langdurige behandelingen Deel 1: Kenmerken angst voor progressie; klinisch interview, afkapwaardes op vragenlijsten (interviews & focusgroepen met patiënten, zorgverleners en psychologen) Deel 2: prevalentie en beloop angst voor progressie (longitudinale observationele studie; maandelijkse vragenlijst gedurende één jaar) Deel 3: Intra en inter-persoonlijke kenmerken (fulltime observaties in de week voor, direct na, en in de week na medische controles of beeldvormend onderzoek)
24 Als het mogelijk is om het leven meer dagen te geven, laten we er dan ook voor zorgen dat die extra dagen een acceptabel en goed leven bieden
BREATH Online zelfhulpprogramma voor vrouwen met borstkanker
BREATH Online zelfhulpprogramma voor vrouwen met borstkanker prof. dr. Judith Prins drs. Sanne vd Berg- dr. Marieke Gielissen dr. Nelleke Ottevanger Medische Psychologie UMC St Radboud Nijmegen 8 maart
Nadere informatieRecent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling?
Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Hans Neefs Kennis en beleid, Vlaamse Liga tegen Kanker Vragen 1.Welke noden en
Nadere informatieAngst voor terugkeer van kanker In wetenschap en praktijk
Angst voor terugkeer van kanker In wetenschap en praktijk Workshop NVPO Dag voor de Praktijk Dr. Petra Servaes, GZ-psycholoog i.o. tot Specialist Marieke van de Wal, MSc, onderzoeker Prof. dr. Judith Prins,
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG. LONGKANKER Herstel en nazorg
Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG LONGKANKER Inhoud Nazorg... 3 Telefonisch verpleegkundig consult... 4 Praten over wat u bezighoudt... 4 Vermoeidheid
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin. onderdeel NAZORG. (NON) HODGKIN Nazorg
Patiënteninformatiedossier (PID) (Non) Hodgkin onderdeel NAZORG (NON) HODGKIN 2 Inhoud... 4 Telefonisch verpleegkundige consult... 5 Praten over wat u bezighoudt... 5 Vermoeidheid en algehele malaise...
Nadere informatieKanker en Werk Begeleiding en Re-integratie Stap.nu in mogelijkheden
Kanker en Werk Begeleiding en Re-integratie Stap.nu in mogelijkheden Regionaal Genootschap Fysiotherapie Midden Nederland Zelfmanagement bij kanker De realiteit 100.000 nieuwe diagnoses in 2012 Het aantal
Nadere informatieBij kanker veranderen de goede cellen in het lichaam. Dit worden slechte cellen. Deze slechte cellen blijven groeien. Het worden er steeds meer.
Dit is longkanker Bij kanker veranderen de goede cellen in het lichaam. Dit worden slechte cellen. Deze slechte cellen blijven groeien. Het worden er steeds meer. Bij longkanker zit de kanker in een long.
Nadere informatieZijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*
Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike
Nadere informatieKanker en naasten: 'Vergeet ons niet te lezen'
Kanker en naasten: 'Vergeet ons niet te lezen' Mies van Eenbergen Saskia van Vliet Nicole Ezendam 16 maart 2018 NVPO Congres Onderzoek naar naasten Wie zijn naasten? Soort onderzoek: Kwalitatief interviews,
Nadere informatieCoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies
'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum
Nadere informatieHoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 15 april 2013 Amersfoort
Hoop doet leven, al is het maar voor even Corine Nierop- van Baalen canierop@diaconessenhuis.nl 15 april 2013 Amersfoort Inhoud Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners
Nadere informatiePsychosociale hulp voor patiënten met kanker
Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Beter voor elkaar Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Inhoud Inleiding 2 Oncologieverpleegkundigen 3 Stomaverpleegkundigen 4 Geestelijke verzorging
Nadere informatieErvaring in palliatieve zorg
De psychologische invalshoek in de palliatieve zorg Wie doet wat? Dr. Judith Prins klinisch psycholoog Medische Psychologie Congres NPTN 2 november 2006 1 Ervaring in palliatieve zorg 1986-1990 1992-1996
Nadere informatieImmunotherapie bij kanker. Informatie en praktische tips voor mantelzorgers
Immunotherapie bij kanker Informatie en praktische tips voor mantelzorgers Inhoudsopgave 4 5 6 7 9 10 12 14 Het immuunsysteem Hoe werkt immunotherapie samen met het immuunsysteem bij de strijd tegen kanker?
Nadere informatiePsychosociale problemen bij kanker
Psychosociale problemen bij kanker mogelijkheden voor begeleiding in het azm Psychosociale problemen bij kanker Inleiding 3 Reacties 3 Begeleiding 3 Wanneer hulp inschakelen 4 Vroegtijdige herkenning 4
Nadere informatiePatiëntgerichte zorg voor mensen met gevorderde kanker of een ernstige chronische aandoening
Patiëntgerichte zorg voor mensen met gevorderde kanker of een ernstige chronische aandoening Wat zijn uw ervaringen? Informatie voor mantelzorgers Wat houdt het onderzoek in? Er kan nog veel verbeteren
Nadere informatieZORGPAD ORALE ANTITUMORALE THERAPIE. - Patiëntinformatie -
ZORGPAD ORALE ANTITUMORALE THERAPIE - Patiëntinformatie - Inhoudsopgave Inleiding Zorgpad Multidisciplinair team Bij problemen of vragen 1 Inleiding Uw arts heeft samen met u besloten om een antitumorale
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG. LONGKANKER Herstel en nazorg
Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG LONGKANKER Inhoud Nacontrole... 3 Nazorg... 4 Vermoeidheid en algehele malaise... 6 Veranderde relaties... 7 Werk...
Nadere informatiePalliatieve en ondersteunende zorg in CWZ
Palliatieve en ondersteunende zorg in CWZ Wat is palliatieve zorg? Palliatieve zorg is er voor mensen bij wie genezing van ziekte niet meer mogelijk is. Kwaliteit van leven staat bij deze zorg centraal.
Nadere informatieBetekenis van hoop bij mensen met kanker
Betekenis van hoop bij mensen met kanker Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie Onderzoeker/ docent lectoraat oncologische zorg 1 april 2019 Utrecht Inhoud Oefening Betekenis hoop
Nadere informatieMeet Joe Caruso. Happily ever after
22 mei 2007 Jaarbeurs Utrecht Verhalen Programma s Strategieën Renée den Haring, MANP verpleegkundig specialist oncologie Kennemer Gasthuis Meet Joe Caruso Happily ever after Begripsverheldering Meer dan
Nadere informatieImmunotherapie bij kanker. Informatie en praktische tips voor patiënten
Immunotherapie bij kanker Informatie en praktische tips voor patiënten Inhoudsopgave 4 Het immuunsysteem 5 6 7 9 10 12 14 Hoe werkt immunotherapie samen met mijn immuunsysteem in de strijd tegen kanker?
Nadere informatieNationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?
Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:
Nadere informatieGoede kankerzorg is meer dan een medische behandeling
Goede kankerzorg is meer dan een medische behandeling DEZE RAPPORTAGE IS AANGEPAST OP 16 JULI 2018 Als kankerpatiëntenorganisaties vinden wij dat ziekenhuizen aan specifieke randvoorwaarden moeten voldoen
Nadere informatieCOP-zorg. Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg. Hein Visser, Mira Jong
COP-zorg Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg Hein Visser, Mira Jong Wie, wat, waar is COP zorg COP zorg: consultteam ondersteunende en palliatief zorg Nurse based team: verpleegkundig specialisten
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieImmunotherapie bij kanker. Informatie en praktische tips voor patiënten
Immunotherapie bij kanker Informatie en praktische tips voor patiënten Inhoudsopgave 4 Het immuunsysteem 5 6 7 9 10 12 14 Hoe werkt immunotherapie samen met mijn immuunsysteem in de strijd tegen kanker?
Nadere informatieLastmeter Radboud universitair medisch centrum
Lastmeter Kanker is een ziekte die uw leven ingrijpend kan verstoren. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen, maar ook psychische, praktische of sociale.
Nadere informatieEnergieverdeling & coaching
Energieverdeling & coaching Jantina Kroese, MSc/ Ergotherapeut Ruth Kuiper, maatschappelijk werk nov 2017 Indeling Verwachtingen Brainstorm Theorie Interventies maatschappelijk werk en ergotherapie Meetinstrumenten
Nadere informatieCoRPS Kwaliteit van leven data verzamelen endelen met de PROFILES registratie: dikkedarmkanker als voorbeeld Center of Research on Psychology in Somatic diseases Dr. Floortje Mols - Tilburg University
Nadere informatieLeerdoelen. Advance care planning. Rol ACP in besluitvorming. Health and Retirement study
Advance care planning: voorbereiden op een onzekere toekomst Dr. Daisy J.A. Janssen Specialist ouderengeneeskunde Kaderarts palliatieve zorg Leerdoelen Na deze lezing: Kent u de definitie van advance care
Nadere informatieSAMENVATTING. Samenvatting
SAMENVATTING. 167 Met de komst van verpleegkundigen gespecialiseerd in palliatieve zorg, die naast de huisarts en verpleegkundigen van de thuiszorg, thuiswonende patiënten bezoeken om te zorgen dat patiënten
Nadere informatieDarmkanker, fase van controle
Supplement informatiewijzer oncologie Darmkanker, fase van controle Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Controle na de operatie 3. Controle bij de stomaverpleegkundige 4. Controle bij de internist-oncoloog /
Nadere informatieONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN
NEDERLANDSE VERENIGING voor ONCOLOGIE ONCOLOGIE- en MILESTONEDAGEN De Oncologiedagen worden georganiseerd door: NVvO, NKI-AVL en ERASMUS MC 1. Larynx- en hypofarynxafwijkingen 09-05-1970 2. Hormonen en
Nadere informatieGESPREKSGIDS ONCOLOGIE HANDIG BIJ DE VOORBEREIDING VAN UW GESPREK MET DE (HUIS)ARTS OF ANDERE ZORGVERLENER
GESPREKSGIDS ONCOLOGIE HANDIG BIJ DE VOORBEREIDING VAN UW GESPREK MET DE (HUIS)ARTS OF ANDERE ZORGVERLENER ONCOLOGISCH CENTRUM Onco_alg_047 INHOUDSTAFEL 01 Onderzoeken 3 02 Resultaten 3 03 Vragen over
Nadere informatiePsychosociale begeleiding
Borstkliniek Voorkempen Psychosociale begeleiding Borstkliniek Voorkempen Sofie Eelen psychologe AZ St Jozef Malle 9-12-2008 1 Diagnose van kanker Schokkende gebeurtenis Roept verschillende gevoelens en
Nadere informatieAYA Jong & kanker Hoe ga je daarmee om? Rosemarie Jansen MANP Verpleegkundig specialist Radboudumc/Nationaal AYA Platform 12 april 2016
AYA Jong & kanker Hoe ga je daarmee om? Rosemarie Jansen MANP Verpleegkundig specialist Radboudumc/Nationaal AYA Platform 12 april 2016 AYA in Nederland Diagnose 18-35 jaar 2700 nieuwe patiënten per jaar
Nadere informatieCorine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie 23 maart 2018 Amersfoort
Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie 23 maart 2018 Amersfoort Inhoud Oefening Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners hierbij ondervinden
Nadere informatieHoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 1 juni 2015 Breda
Hoop doet leven, al is het maar voor even Corine Nierop- van Baalen canierop@diaconessenhuis.nl 1 juni 2015 Breda Inhoud Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners
Nadere informatieAls je weet dat je niet meer beter wordt. Palliatieve zorg
00 Als je weet dat je niet meer beter wordt Palliatieve zorg Het is moeilijk voor u en uw naasten om te horen dat u niet meer beter wordt. Er is geen genezing meer mogelijk voor uw ziekte. Maar er is nog
Nadere informatieSlecht nieuws goed communiceren. Dr. Piet Vercauter OLV-Ziekenhuis Aalst-Ninove-Asse 22/04/2016
Slecht nieuws goed communiceren Dr. Piet Vercauter OLV-Ziekenhuis Aalst-Ninove-Asse Piet.vercauter@olvz-aalst.be 22/04/2016 Communicatie in de oncologie Slecht nieuws meedelen is een proces Structuur van
Nadere informatieCHOICE CHOosing treatment together In Cancer at the End of life
CHOICE CHOosing treatment together In Cancer at the End of life Sabrina Brugel Hanneke van Laarhoven Hanneke de Haes Ellen Smets Inge Henselmans AMC Universiteit van Amsterdam Afdeling Medische Psychologie
Nadere informatiePsychosociale aspecten bij longkankerpatiënten. Christine De Coninck Palliatief Support Team UZ Gent 1 december 2007
Psychosociale aspecten bij longkankerpatiënten Christine De Coninck Palliatief Support Team UZ Gent 1 december 2007 Overzicht Inleiding Prevalentie psychosociale problemen Specifieke aspecten bij longkanker
Nadere informatieOndersteuning bij kanker
Het bericht dat kanker is geconstateerd laat je niet onberoerd. Meestal volgt een ingrijpende tijd. Misschien komt u voor situaties te staan waar u zich geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al
Nadere informatiegoede zorg voor mensen met ernstig hartfalen
IKNL, lid van coöperatie Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) goede zorg voor mensen met ernstig hartfalen Informatie voor mensen met hartfalen die palliatieve zorg krijgen of daar binnenkort voor in aanmerking
Nadere informatieWerkwijze kinderen met een nierziekte
Werkwijze kinderen met een nierziekte Algemeen Ontwikkelingen in de geneeskunde hebben geleid tot sterke vermindering van mortaliteit bij kinderen met een chronische nierziekte (nefrologische aandoening),
Nadere informatiebehandelingen-bij-borstkanker/
https://www.isala.nl/patientenfolders/6682-borstkanker-pid-h3- behandelingen-bij-borstkanker/ Borstkanker (PID): H3 Behandelingen bij borstkanker Als borstkanker is vastgesteld, bespreekt een team van
Nadere informatieNationaal AYA Jong & Kanker Platform
Nationaal AYA Jong & Kanker Platform www.aya4net.nl Kanker gerelateerde vermoeidheid Een aanhoudend, subjectief gevoel van uitputting gerelateerd aan kanker of aan de behandeling ervan, dat interfereert
Nadere informatieKanker en Werk Naar betere zorg voor de werkende patiënt
Kanker en Werk Naar betere zorg voor de werkende patiënt Drs. Desiree Dona Klinisch arbeidsgeneeskundige oncologie / bedrijfsarts Radboudumc HAN 22-09-2017 Disclosure Geen potentiële belangenverstrengeling
Nadere informatieSymposium palliatieve zorg
Symposium palliatieve zorg Zorgmodule palliatieve zorg Markeren van de palliatieve fase Markeren van de palliatieve fase 20 oktober 2016 Angelie van de Crommert Karin van Veen Als ik sterven zal. Claudia
Nadere informatieProefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek
Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek De MuSt-PC studie Een multidimensioneel plan om de kwaliteit van leven te verbeteren van patiënten met gelijktijdig voorkomende
Nadere informatieSignalering in de palliatieve fase
Signalering in de palliatieve fase JEANET VAN NOORD VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST PAT LUMC CONSULENT EN COÖRDINATOR CTPZ HM Rol van verzorgende Opmerken van verandering bij de zorgvrager In kaart brengen
Nadere informatieAls je niet meer beter wordt, wat heb je dan nodig?
Doneerjeervaring.nl Generieke rapportage van de peiling Als je niet meer beter wordt, wat heb je dan nodig? Finale versie 4 oktober 2018 Inleiding Jaarlijks krijgen duizenden mensen met kanker te horen
Nadere informatieVoorlichtingsgesprek. chemo- en/of doelgerichte therapie. Dagbehandeling Oncologie
00 Voorlichtingsgesprek chemo- en/of doelgerichte therapie Dagbehandeling Oncologie De arts heeft met u gesproken over een behandeling met chemotherapie en/of doelgerichte therapie. Vóór het starten van
Nadere informatieSuïcide bij ouderen in Nederland
Suïcide bij ouderen in Nederland 19-27 AJFM Kerkhof ajfm.kerkhof@psy.vu.nl www.kerkhofpsychotherapie.nl Afdeling Klinische Psychologie Vrije Universiteit Amsterdam 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 19 196 Suïcide
Nadere informatieVerpleegkundig voorlichtingsgesprek kanker In gesprek over uw behandeling
Verpleegkundig voorlichtingsgesprek kanker In gesprek over uw behandeling De arts heeft met u gesproken over een behandeling met chemotherapie en/of immunotherapie of doelgerichte therapie. Vóór het starten
Nadere informatiePSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER
PSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER 536 Inleiding Als u van uw behandelend specialist te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties te verwerken. Door
Nadere informatieWORKSHOP 1: Angst na Kanker
WORKSHOP 1: Angst na Kanker Workshopleider: Coen Völker, GZ-psycholoog bij het Helen Dowling Instituut (Bilthoven en Arnhem), eigenaar van Psychologenpraktijk Coen Völker (Nijmegen) en co-auteur van het
Nadere informatieAngst voor terugkeer van kanker. November 2011, VGCT. Coen Völker cvolker@hdi.nl GZpsycholoog & Eerstelijnspsycholoog
Angst voor terugkeer van kanker November 2011, VGCT Coen Völker cvolker@hdi.nl GZpsycholoog & Eerstelijnspsycholoog programma 1a Casus 1b Diagnostiek van angst voor terugkeer van kanker 1c Behandeling
Nadere informatiePsychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD
Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD Gertrude van den Brink, arts onderzoeker kinder MDL Erasmus MC Sophia Prof. J.C. Escher, kinderarts maag-darm-leverziekten CCUVN Familiedag, 20-10-2018
Nadere informatieHelpt u mee onze zorg nog persoonsgerichter te maken?
Helpt u mee onze zorg nog persoonsgerichter te maken? Patiënten gezocht voor patiëntcontact met studenten Geneeskunde Patiënten willen graag dat er rekening gehouden wordt met hun behoeften, wensen en
Nadere informatieGedeelde besluitvorming bij de oncologische behandeling: een multidisciplinaire focus. Workshop NVPO congres 2019
Gedeelde besluitvorming bij de oncologische behandeling: een multidisciplinaire focus Workshop NVPO congres 2019 Even voorstellen Danique Bos Ella Visserman Lyonne Zonneveld Inge Henselmans AMC NFK AMC
Nadere informatieHeeft u het er wel eens over?
Heeft u het er wel eens over? Met wie? Waarom? Moeilijk? Mensen zijn verschillend Sommigen vinden het niet moeilijk en willen alles regelen. Anderen hebben er wel moeite mee en hebben het er liever niet
Nadere informatiePROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee?
PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? Prof. dr Jolanda de Vries Hoogleraar Kwaliteit van leven in de medische setting GZ-psycholoog en Medisch manager afdeling medische psychologie St Elisabeth ziekenhuis
Nadere informatieChronische vermoeidheid en werkhervatting bij oncologische aandoeningen
Chronische vermoeidheid en werkhervatting bij oncologische aandoeningen Peter van Muijen, Saskia Duijts, Karin Bonefaas-Groenewoud, Han Anema, Allard van der Beek Ruwe incidentie landelijk (per 100.000
Nadere informatiePsychosociale aspecten. psychiater NVvO 5-2-9
Psychosociale aspecten Leo Gualthérie van Weezel psychiater NVvO 5-2-9 Gevecht tegen kanker van apoptose tot zingeving Kanker voorheen Ziek worden en doodgaan Betekenisgeving: magisch/ religieus Heldere
Nadere informatieSpreekuur medisch psycholoog Dermatologie
Spreekuur medisch psycholoog Dermatologie In overleg met uw behandelend arts bent u doorverwezen naar de medisch psycholoog op de polikliniek Dermatologie. In deze folder leest u over de manier van werken
Nadere informatieWORKSHOP 1: IMPLEMENTATIE VAARDIGHEDEN: INTERVENTIES ONDER DE LOEP
WORKSHOP 1: IMPLEMENTATIE VAARDIGHEDEN: INTERVENTIES ONDER DE LOEP Evelien Spelten Monash Universiteit Australie We praten veel over het implementeren van interventies in de praktijk. We zijn het erover
Nadere informatieVoeding en zelfmanagement
Voeding en zelfmanagement Tips &Tricks voor de verpleegkundige Nicolien van Rooij oncologieverpleegkundige / trainer / care consulent Noord Holland Isabelle Royer oncologieverpleegkundige / care consulent
Nadere informatieHeeft u één of meerdere langdurige of chronische ziektes (bijvoorbeeld suikerziekte, hoge bloeddruk, reuma, longziekte of kanker)?
Vragenlijst Gezondheid gaat over lichamelijk maar ook psychisch en sociaal welbevinden. Deze vragenlijst is bedoeld om een beeld te krijgen van uw behoefte aan zorg op psychisch, lichamelijk en sociaal
Nadere informatieAppendix 2. Attitude - Vragenlijst (A-versie)
Appendix 2. Attitude - Vragenlijst (A-versie) Inleiding Met deze vragenlijst proberen wij na te gaan, hoe je tegen je toekomstige beroep en beroepsuitoefening aankijkt. Ook zijn wij geïnteresseerd in je
Nadere informatiePsychosociale begeleiding bij vruchtbaarheidsproblemen
Psychosociale begeleiding bij vruchtbaarheidsproblemen U en uw partner zijn verwezen naar de afdeling Voortplantingsgeneeskunde. Vruchtbaarheidsproblemen kunnen emotioneel veel van u vragen. Het psychosociaal
Nadere informatie9e Scholing. PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap?
9e Scholing PALLIATIEVE ZORG Intuïtie, wijsheid of wetenschap? Donderdag 9 maart 2017 Toelichting De Radboudumc Health Academy/PAO Heyendael organiseert op 9 maart 2017 voor de negende maal de scholing
Nadere informatieAfdeling Medische Psychologie Informatie voor kinderen, jongeren en hun ouders
Afdeling Medische Psychologie Informatie voor kinderen, jongeren en hun ouders Je bent doorverwezen naar de afdeling Medische Psychologie van het Sint Anna Ziekenhuis. Deze brochure geeft je informatie
Nadere informatieSamenvatting. Nieuwe ontwikkelingen in de palliatieve zorg: kwaliteitsindicatoren en het palliatieve zorgcontinuüm.
Samenvatting Nieuwe ontwikkelingen in de palliatieve zorg: kwaliteitsindicatoren en het palliatieve zorgcontinuüm Samenvatting 173 Vanaf halverwege de jaren '90 is palliatieve zorg door de Nederlandse
Nadere informatieBijwerkingen en kwaliteit van leven tijdens behandeling met Tyrosine Kinase Remmers en Immunotherapie
Bijwerkingen en kwaliteit van leven tijdens behandeling met Tyrosine Kinase Remmers en Immunotherapie Marion Zimmerman Verpleegkundig specialist longkanker Onderwerpen Tki s, Immunotherpie, voor wie? Bijwerkingen
Nadere informatiePostgraduaat Voeding en Oncologie
Postgraduaat Voeding en Oncologie Opleidingsprogramma: 21 SP OPO: De fundamentele aspecten van kanker en kankerbehandeling : 3 SP 1. Inhoud Fundamentele aspecten van kanker, kankerbehandeling en voedingsinterventies
Nadere informatieDeze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon:
Deze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon: Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Belangrijke namen en telefoonnummers 3. Wat is kanker (algemeen) 4. Behandeling van
Nadere informatieEthiek. Wat is ethiek? Moreel beraad
Ethiek Euthanasie en Palliatieve sedatie Wat is ethiek? Een kritische bezinning over het juiste handelen. In algemene zin probeert ethiek de criteria vast te stellen om te kunnen beoordelen of een handeling
Nadere informatieHet diagnostisch traject van sarcoompatiënten
Het diagnostisch traject van sarcoompatiënten Dr. Ingrid Desar, internist-oncoloog Vicky Soomers, arts-onderzoeker Prof. Dr. Winette van der Graaf, internist-oncoloog Definitie en frequentie rare cancers
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) COLONCARE. onderdeel. Kanker en Seksualiteit. COLONCARE Seksualiteit
Patiënteninformatiedossier (PID) COLONCARE onderdeel Kanker en COLONCARE INHOUDSOPGAVE Kanker en seksualiteit... 3 Een moeilijke periode... 4 Extra ondersteuning... 5 Contact met lotgenoten... 6 2 Kanker
Nadere informatieOndersteunende (na) zorg voor blaas-en nierkankerpatienten
Ondersteunende (na) zorg voor blaas-en nierkankerpatienten Marit van de Water en Nanda Wiegman Even voorstellen Inhoud Centrum voor kwaliteit van leven Coordinator ondersteuning De ideale patient Ondersteunende
Nadere informatieDeze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon:
Deze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon: 14-06-2017 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Belangrijke namen en telefoonnummers 3. Wat is kanker (algemeen) 4. Behandeling
Nadere informatieDeze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon:
Deze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon: 14-06-2017 Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Belangrijke namen en telefoonnummers 3. Wat is kanker (algemeen) 4. Behandeling
Nadere informatieGeheugenkliniek: diagnostiek. Inleiding. Uw gezondheid Onze grootste zorg. Elke dag is om nooit te vergeten, maar er zijn er zoveel
Elke dag is om nooit te vergeten, maar er zijn er zoveel Inleiding Beste mevrouw, mijnheer, Binnenkort bezoekt u als patiënt, mantelzorger, begeleider of familielid het geriatrisch dagziekenhuis voor één
Nadere informatieOncologiedagen 2015 voor Nederland en Vlaanderen
Oncologiedagen 2015 voor Nederland en Vlaanderen 1 e Aankondiging 19-20 november 2015 Hotel Papendal, Arnhem Georganiseerd door: De Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie in samenwerking met De
Nadere informatieHet voorlichtingsgesprek
INTERNE GENEESKUNDE Het voorlichtingsgesprek In gesprek over chemo- en doelgerichte therapie Inleiding De arts heeft met u gesproken over een behandeling met chemo- of doelgerichte therapie. Vóór het starten
Nadere informatieZorg bij dementie: Altijd palliatieve zorg? Prof. dr. Cees Hertogh. 15 januari Ouderengeneeskunde & Ethiek van de zorg
Zorg bij dementie: Altijd palliatieve zorg? Prof. dr. Cees Hertogh 15 januari 2013 Ouderengeneeskunde & Ethiek van de zorg Reis naar het ongerijmde Ignatieff: reis naar het ongerijmde Mysterieuze ziekte:
Nadere informatiePatiënteninformatie. Behandelwijzer Oncologie Longgeneeskunde
Patiënteninformatie Behandelwijzer Oncologie Longgeneeskunde Inhoudsopgave Pagina 1 Persoonsgegevens 5 Heeft u deze behandelwijzer gevonden? 5 Allergisch voor 6 Medicatie 7 2 De behandelwijzer 9 Het gebruik
Nadere informatieHoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 3 december 2014 Ede
Hoop doet leven, al is het maar voor even Corine Nierop- van Baalen canierop@diaconessenhuis.nl 3 december 2014 Ede Inhoud Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners
Nadere informatieEthisch reflecteren. aan de slag met een stappenplan. Karen Versluys Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt UZ Gent
Ethisch reflecteren aan de slag met een stappenplan Karen Versluys Zorgprogramma voor de Geriatrische Patiënt UZ Gent Taboes Van Dale: Iets dat niet gedaan of gezegd mag worden Wikipedia Bij taboes in
Nadere informatiePsychosociale gevolgen van kanker. Wat speelt er bij kanker. 8 november 2011 8 november 2011. K.Rutgers, Centrum Amarant/THHA 1
Psychosociale gevolgen van kanker Karen Rutgers van Wijlen Psycho-oncologisch therapeut Centrum Amarant te Utrecht Toon Hermans Huis Amersfoort Wat speelt er bij kanker Kanker = crisis = ontreddering Kanker
Nadere informatiePsychosociale problemen bij kanker
Psychosociale problemen bij kanker Deze brochure is bedoeld voor mensen waarbij de diagnose kanker is gesteld en voor hun partner, familie en/of vrienden. Het krijgen van de diagnose kanker is een schokkende
Nadere informatieVOOR WELKE CLIËNTEN IS DE PALLI?
PALLI De PALLI is een vragenlijst die zorgverleners helpt om te bepalen of en in welke mate een cliënt met verstandelijke beperkingen achteruit is gegaan in gezondheid. Voor cliënten die achteruit zijn
Nadere informatie15Niet-pluisgevoel Rubriekhouder: Mw. dr. G. A. Donker, (NIVEL) ( )
15Niet-pluisgevoel Rubriekhouder: Mw. dr. G. A. Donker, (NIVEL) (2010-2012) Inleiding Tijdens de opleiding leren huisartsen systematisch en door middel van vragen en onderzoek tot een diagnose te komen.
Nadere informatieNHG-Leergang Palliatieve Zorg. Module 1: inleiding, palliatief redeneren
NHG-Leergang Palliatieve Zorg Module 1: inleiding, palliatief redeneren Disclosure belangen spreker: (Potentiële) Belangenverstrengeling: Geen Palliatieve zorg Stel je voor dat je zelf te horen hebt gekregen
Nadere informatiehet laagste niveau van psychologisch functioneren direct voordat de eerste bestraling begint. Zowel angstgevoelens als depressieve symptomen en
Samenvatting In de laatste 20 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de psychosociale gevolgen van kanker. Een goede zaak want aandacht voor kanker, een ziekte waar iedereen in zijn of haar leven wel eens
Nadere informatieOnderzoeksvoorstel Psychologische interventies bij constitutioneel eczeem
Onderzoeksvoorstel Psychologische interventies bij constitutioneel eczeem Cursus: Verslag 1 HDT A130-13 SoWe1/Onderzoek1 Gelegenheid: Eerste kans Onderwerp: Psychologische interventies bij huidziekten
Nadere informatieSurvivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.
Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. INhoud Toename overleving meer patienten leven langer met kanker Effecten en behoeften na kankerbehandeling? Survivorship
Nadere informatie