Disclosure belangen. (potentiële) belangenverstrengeling

Transcriptie

1 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Bedrijfsnamen

2 Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker Autisme kenniscentrum, Bosman GGZ

3 Inhoud ASS en overbelasting Mindfulness bij ASS Theorie Praktijk Onderliggende mechanismen Mindfulness en agressieregulatie Onderzoeksresultaten

4 Autisme en overbelasting Te veel aan prikkels Niet kunnen filteren Tempo lager dan verwachtingen omgeving Trage verwerkingssnelheid Moeite veranderingen Weinig contact met lichaam / grenzen Voelen wanneer grens bereikt Welke signalen?

5 Presentatie/uitingsvorm overbelasting: Irritatie / impulscontrole Vol hoofd / overprikkeld Rigiditeit / dwangmatigheid Angst / somberheid

6 Dwangmatig denken Gedachten niet los kunnen laten Niet perse negatieve gedachten Doordenken tot alle details kloppen Alle informatie willen plaatsen Zwakke centrale coherentie Hersenen langer actief

7 Therapie/behandeling 1. Helpen / het makkelijker maken Omgeving aanpassen Psycho-educatie, meer rekening houden Structuur 2. Gericht op eigen vaardigheden Coping Meer controle

8 Mindfulness Verschillende meditatietechnieken Lichaam Ademhaling Geluiden 5 tot 40 minuten

9 Samen onderzoeken: Welke meditaties helpen jou? Waar helpen ze bij? Wanneer kun je het beste mediteren?

10 Mindfulness Voordelen: Vergt weinig ToM en communicatie Gedachten en gevoelens herkennen Concrete oefeningen Nadelen: Men moet thuis oefenen Hulpverlener zorgt voor generalisatie

11 Onderzoek mindfulness Recidiverende depressies Angststoornissen Psychoses Lichamelijke aandoeningen Preventieve werking Nieuw wondermiddel?

12 Gezonde coping Contact zoeken / praten Afleiding / ontspanning / vakantie

13 Maar: Praten en analyseren: Voor mensen met ASS soms juist meer stress Door sociale en communicatieve beperkingen Vakantie: Geeft juist meer prikkels / belasting Minder soorten coping Meditatie zou goede vorm kunnen zijn

14 Theorie

15 Kern: Doe-modus en zijnmodus Supermarkt Rust Doe-modus Hoe kan ik hier weg? Ik kan hier niet tegen Zijn-modus Acceptatie dat het is zoals het is. Rust Ik word hier zo moe van Volgende week moet ik weer..

16 Kan ik fietsen in de zijnmodus?

17 Helpt bij reguleren van stress Evenwicht prikkels opdoen en ontprikkelen Ontprikkelen door: gamen Meditatie-oefening geeft hersenen even rust Geeft ruimte voor nieuwe prikkels Even mijn hoofd resetten (minder rumineren) Voordeel: kan overal Roderik

18 Helpt bij proces van acceptatie Mensen met ASS vaak streng voor zichzelf Gedachten mogen er zijn, je hoeft er niks mee Gedachten gaan vanzelf weer voorbij Laat de geluiden er maar zijn Het is goed zoals het is Filmpje Roderik

19 De praktijk

20 Groepstraining 9 wekelijkse sessies 2,5 uur Tot 12 deelnemers Geen gesprekstherapie Meditatie oefeningen Dagelijks ongeveer een uur oefenen

21 Contra-indicaties mindfulness Geen tijd om thuis te mediteren Tijdens andere intensieve behandeling Onvoldoende motivatie Toestandsbeeld Opletten bij: Psychotische gevoeligheid Zwak IQ

22 Rekening houden met taal

23 Voorbeelden Gat in je hoofd zoals een dolfijn Ga met je aandacht door je linkerarm naar je linkerhand.. Kijk of je kunt voelen waar Luister naar de stilte Voel je adem naar beneden gaan, naar je tenen

24 Verschil reguliere mindfulness Het voelde alsof ik in een champignon zat Niet: gevoel exploreren Waar voelde je dat? Wel: was dat prettig? Wanneer zou je dat gevoel willen hebben? Kun je dan deze meditatie doen? Waar kun je dat dan doen? Hoe zorg je ervoor dat je hem daadwerkelijk doet? Kan iemand of iets jou daarbij helpen?

25 Werkend mechanisme

26 Twee elementen mindfulness (Anicha e.a., 2012) 1. Observeren Meer horen, proeven, voelen.. Meer bewustzijn, minder automatische piloot Voorspelt verbetering opmerkzaamheid. 2. Non-reactivity Laat gedachten er maar zijn Afstand nemen, er niks mee hoeven Voorspelt: verbetering flexibiliteit Niet: beter observeren minder reageren!

27 Mindfulness bij autisme 1. Observeren: Lichamelijke sensaties: Goed! Meer opmerken Beter reguleren Horen en proeven: Lastig Merken al teveel op Eerder extra overbelasting

28 Mindfulness bij autisme 2. Non-reactivity Laat gedachten er maar zijn Het zijn maar gedachten Goed: afstand nemen van Gedachten Geluiden Andere prikkels

29 Agressieregulatie en mindfulness

30 Onderzoek Singh e.a., kinderen met autisme 3 kinderen met Asperger jaar oud Regulier onderwijs, thuis wonend Probleem: agressief gedrag Slaan, schoppen, bijten, krabben, vernielen Eerdere therapie hielp onvoldoende

31 Meditation on the soles of the feet 1. Gewoon ademen, je hoeft niks te doen 2. Denk terug aan waardoor je zo boos werd 3. Blijf bij de boosheid 4. Ga met je aandacht naar je voetzolen 5. Beweeg je tenen, voel je sokken, je hielen in je schoenen 6. Blijf gefocust op je voeten tot je je weer rustig voelt

32 Interventie: Moeders: 1 dag getraind + 1 maand oefenen Moeder traint met kind: elke dag 30 min 5 dagen aaneen Zittend in de stoel, voeten op de grond

33 Procedure Na week training 2 keer per dag oefenen, alleen Gebruiken wanneer / na boosheid Ouders en brussen geven reminders. Geen verdere instructies of aansturing

34 Onderzoeksresultaten 3 pubers met Asperger Resultaten

35 Onderzoeksresultaten 3 pubers met Autisme

36 Adolescenten zelf: Would you advice it to anyone else? Yes, without hesitation Why? Because it works man, no question about it.

37 Resultaten van de groepstraining

38 Participanten geven aan: Gemakkelijker in te slapen Bij piekeren in bed: aandacht verleggen Makkelijker gedachten loslaten Bijvoorbeeld ook op het werk Minder last van geluiden Luisteren naar geluiden zonder erop door te denken

39 Beter grenzen aanvoelen Korte oefening op het werk Lichaam scannen Minder overgeleverd aan stress Korte meditatie In elke groep 1 à 2 deelnemers die geen baat hebben

40 45 Depression 24 Anxiety Intervention group Control group Intervention group Control group 20 T1 T2 10 T1 T2 RCT Rumination Positive affect T1 T2 Intervention group Control group T1 T2 Intervention group Control group

41 9 weken na de training Effect blijft zichtbaar Depressie, angst, rumineren Andere schalen SCL-90 (slaapproblemen, lichamelijke problemen, etc) M.u.v. hostiliteit

42 BRIEF: executieve functies

43

44 Bedankt voor uw aandacht