RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR DE KWALITEITSVERBETERING. De Troubadour

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK NAAR DE KWALITEITSVERBETERING De Troubadour Plaats : Schiedam BRIN nummer : 15EJ C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 13 maart 2014 Datum vaststelling : 21 mei 2014

2 Pagina 2 van 13

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN TOEZICHTARRANGEMENT Pagina 3 van 13

4 Pagina 4 van 13

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 13 maart 2014 een onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd op De Troubadour. Daarbij is gekeken naar de kwaliteit van het onderwijs en naar naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 19 maart 2013 stelde de inspectie tekortkomingen vast in het onderwijsleerproces op De Troubadour. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 26 juni De kwaliteit van het onderwijs is toen als zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. Om na te gaan of de eerder vastgestelde tekortkomingen zijn opgeheven en de kwaliteit van het onderwijs weer voldoende is, heeft de inspectie nu een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering uitgevoerd. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven onderzoekt de inspectie tevens standaard of wordt voldaan aan bepaalde wettelijke voorschriften. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids en het schoolplan. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids en het schoolplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten onder andere het verbeterplan, de zelfevaluatie leerlingresultaten mediotoetsen, twee voortgangsrapportages. Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1/2 a, 1/2b, groep 3, groep 4, groep 5/6 en groep 7/8. Gesprekken met de directie en de intern begeleider over de kwaliteit van de indicatoren. Pagina 5 van 13

6 Een gesprek met leraren. Een gesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: de opbrengsten, het leerstofaanbod, de onderwijstijd, het schoolklimaat, het didactisch handelen, de afstemming, de zorg en begeleiding en de kwaliteitszorg. Tijdens het onderzoek heeft de inspectie een indicator toegevoegd met betrekking tot de uitdagende leeromgeving (indicator 5.10) Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 13

7 2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Daarnaast heeft de inspectie enkele controles uitgevoerd op bepaalde standaard gecontroleerde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. Pagina 7 van 13

8 Leerstofaanbod * De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. 2.5 De school heeft een specifiek aanbod om sociale competenties te ontwikkelen. Tijd De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Schoolklimaat De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. Pagina 8 van 13

9 Begeleiding De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie constateert dat de kwaliteit van het onderwijs op de Troubadour weer van voldoende kwaliteit is. Met name het onderwijs in de groepen 1/2 is erg verbeterd. De inspectie heeft tijdens het afsluitende onderzoek naar kwaliteitsverbetering vastgesteld dat de leerkrachten in staat zijn duidelijke uitleg te geven en de onderwijsactiviteiten op een efficiënte wijze te organiseren in een prettig werkklimaat. Daarbij zijn de leerlingen over het algemeen actief betrokken en hebben zij een geinteresseerde en geconcentreerde werkhouding, waarmee zij meer betrokken zijn dan ten tijde van het onderzoek in maart Er zijn nog noodzakelijke verbeterpunten geconstateerd op het gebied van de diepere analyse van zorgvragen, van processen en van resultaten. De directie geeft aan dat het verbetertraject intensief, maar ook effectief geweest is. Het team is zich bewust geworden van de eigen deskundigheid en weet wanneer deze van buiten gehaald moet worden. Daarbij is het uiteindelijk in staat gebleken om vanuit zelfreflectie aan eigen vaardigheden te werken, Pagina 9 van 13

10 waarbij de zichtbare effecten hiervan stimulerend gewerkt hebben. Na een periode van repareren hoopt de school nu aan de slag te kunnen gaan met sturen op continue onderwijsontwikkeling en - verbetering. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten De eindresultaten van de leerlingen worden als voldoende beoordeeld, met daarbij de kanttekening dat de resultaten van 2014 onder de ondergrens liggen die de inspectie hanteert voor scholen vergelijkbaar met de Troubadour. Omdat de resultaten van 2012 en 2013 boven die ondergrens liggen, worden de eindresultaten als geheel als voldoende beoordeeld. Ook de tussenresultaten worden als voldoende beoordeeld. Groep 6 telt minder dan 10 leerlingen, daarom worden ook de resultaten van groep 5 meegenomen in de beoordeling van de tussenresultaten. De resultaten van de toetsen technisch lezen groep 3, 4 en 5 en van rekenen en wiskunde groep 4 en 6 liggen boven de norm. De resultaten van rekenen en wiskunde groep 5 en begrijpend lezen groep 5 en 6 liggen onder de norm. Begrijpend lezen is een vak dat in het merendeel van de groepen onvoldoende scoort. Het ingezette verbetertraject moet hier een verandering in gaan brengen. Aanbod In het kwaliteitsonderzoek van maart 2013 werd het leerstofaanbod voor Nederlandse taal als onvoldoende dekkend beoordeeld. Daarnaast was de school niet in staat aan te tonen dat de leerlingen, waarvan er veel met een taalachterstand kampen, voldoende onderbouwd taalonderwijs kregen op het gebied van woordenschatontwikkeling. De school heeft daartoe een aantal keuzes gemaakt, waarmee zij op dit moment wel in staat is om dit aan te tonen. Zo is er een taalmethode aangeschaft die op de gebieden spelling, woordenschat en taal structureel ingezet is. Daarnaast worden andere vakken gebruikt om zoveel mogelijk woorden bespreekbaar te maken, werkt de school met het posterproject, worden de woorden vanuit de methode voor begrijpend lezen meegegeven en maakt woordenschat structureel onderdeel uit van de groepsplannen van alle vakgebieden. Didactisch handelen en afstemming Leerkrachten op de Troubadour treden leerlingen op motiverende wijze tegemoet waardoor deze op een natuurlijke manier betrokken en mede verantwoordelijk raken bij hun leerproces. Daarbij heeft deze benadering effect Pagina 10 van 13

11 op de ouders van de leerlingen waardoor ook zij meer betrokken raken bij het onderwijs aan hun kind op de Troubadour. Dit geldt zowel organisatorisch als inhoudelijk. Ook de afstemming van de instructie en de verwerking van de leerstof is verbeterd ten opzichte van het vorige onderzoek. In de weekplanningen is ruimte opgenomen om het afzonderlijk werken met leerlingen op te nemen. Er is nog wel verschil geconstateerd tussen leerkrachten in het gebruik van dit overzicht. Ten slotte wordt de onderwijstijdverlenging ingezet om leerlingen (soms met ouders) extra te ondersteunen op gebieden waar dat nodig is. De inspectie waardeert de didactisch rijk ingerichte speel- en werkhoeken in de groepen 1 en 2, en heeft deze indicator om deze reden toegevoegd aan de te beoordelen indicatoren. Zorg en begeleiding De school maakt structureel gebruik van een samenhangend systeem van landelijk genormeerde toetsen en gestructureerde observaties in groep 1 en 2. Daarbij worden de vorderingen en ontwikkelingen van leerlingen gevolgd, geanalyseerd en geregistreerd. Door middel van foutenanalyses worden conclusies getrokken waarmee afstemming van het onderwijs plaatsvindt. De school signaleert tijdig wanneer leerlingen achterblijven of stagneren in hun ontwikkeling. Waar het nog aan ontbreekt is een diepe, grondige analyse van de oorzaak van de achterstand. Het onderwijs aan zorgleerlingen heeft nu een plek in het groepsplan. Hierbij is het echter niet duidelijk waarom de school denkt dat juist deze aanpak en/of dit aanbod passend is, om de gesignaleerde achterstand in te lopen. Hierdoor kan de school nog niet voldoende aantonen dat de planmatige leerlingenzorg op orde is. Uit de bestudeerde documenten blijkt dat de school regelmatig nagaat of leerlingen baat hebben bij de extra zorg. Op basis daarvan vindt er soms ook een verschuiving van indeling van het groepsplan plaats. Kwaliteitszorg Een schoolbevolking kan verschillende kenmerken hebben die van invloed zijn op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen of groepen leerlingen. Na het bezoek heeft het bestuur een document toegestuurd waarin de school de kenmerken van de populatie benoemt en aangeeft tot welke beleidskeuzes deze kenmerken hebben geleid. Na een periode van repareren van tekortkomingen, geeft de directie aan nu te willen gaan sturen met de onderwijsbehoeften van de leerlingen van detroubadour als uitgangspunt. Een tweede invalshoek voor de inrichting van het onderwijs, vormen de resultaten van de leerlingen. Op de Troubadour worden tweemaal per jaar de resultaten van de leerlingen besproken en geanalyseerd. De conclusies die Pagina 11 van 13

12 hieruit getrokken worden missen echter nog aan scherpte. Zo wordt enerzijds aangegeven dat de resultaten zwak zijn, maar volgt hierop een beschrijving van het vakgebied dat evengoed van een goedpresterende school zou kunnen zijn. Met name in het kader van de onvoldoende eindopbrengsten van 2014 is een grondige analyse van belang. De evaluatie van resultaten maakt deel uit van het kwaliteitssysteem van de school dat gebaseerd is op het schoolplan en het daaruit volgende jaarplan. Op dit moment orienteert men zich op bovenschools niveau op de invoering van een stichtingsbreed kwaliteitsinstrument, waarmee op alle scholen het onderwijsleerproces op gelijke wijze geevalueerd wordt. Vanuit het school- en het jaarplan worden verbeteractiviteiten gepland, uitgevoerd en volgt men of deze processen volgens plan en naar tevredenheid verlopen. De ouders hebben een vernieuwde positie gekregen binnen de school. Zo zijn er ouders die als gastvrouw op school aanwezig zijn, worden er dialoogavonden georganiseerd voor ouders en wordt tijdens de rapportbesprekeingen met ouders en kind de verbinding tussen school en thuis gelegd. Hierdoor worden ouders meer dan voorheen betrokken bij het leerproces van hun kind. Pagina 12 van 13

13 3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De Inspectie van het Onderwijs kent aan De Troubadour het basisarrangement toe. De kwaliteit van het onderwijs is weer voldoende. Dit betekent dat de school niet langer onder intensief toezicht valt. Naleving De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 13 van 13