Voorstelling leerplannen 2 e graad

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Voorstelling leerplannen 2 e graad"

Transcriptie

1 Voorstelling leerplannen 2 e graad Brugge Vooraf even stilstaan bij HET leerplan In verband met het vorige leerplan 2 e graad: 1 Hoe vaak heb ik in de voorbije 2 schooljaren het leerplan geraadpleegd? q A wekelijks q B ongeveer één keer per maand q C bij het begin van elk schooljaar q D als de nood zich voordoet q E eigenlijk nooit 2 1

2 Vooraf even stilstaan bij HET leerplan In verband met het vorige leerplan 2e graad: 2 Wat er in het leerplan staat, q A weet ik heel goed q B min of meer q C eigenlijk niet echt, maar ik heb wel een idee q D via mijn handboek q E doet er niet echt toe, ik weet hoe een taal aan te leren 3 Vooraf even stilstaan bij HET leerplan bv. een aantal luister-, leesschrijftaken bv. globaal vermeld en gericht in het In verband met het vorige leerplan, luisteren, leerplan enkele variatie 2e graad: strategieën in tekstsoorten; bv. zo lln. goed moeten mogelijk een kunnen 2 Wat er in het leerplan staat, mail, ik spreken, vind tekstje er kunnen alle luisteren, woordenschat schrijven lezen en en q A weet ik heel goed grammatica schrijven; vervoeging die ze van moeten de kennen q B weet ik min of meer werkwoorden, en adj./adv. nodige. oefeningen op de vaardigheden q C weet ik eigenlijk niet echt, maar ik heb wel een idee q D weet ik via mijn handboek q E doet er niet echt toe, ik weet hoe een taal aan te leren ik heb mijn ervaring en/of ik weet hoe ik het geleerd heb en/of als ze niet studeren, zullen ze het nooit kunnen 4 2

3 Vooraf even stilstaan bij HET leerplan In verband met het (vorige) leerplan 2e graad: 3 Wanneer heb ik voor het laatst het leerplan geraadpleegd? q A bij het opstellen van mijn jaarplan q B n.a.v. een doorlichting q C een klasbezoek q D tijdens mijn opleiding q E geen idee, kan ik me niet herinneren 5 Vooraf even stilstaan bij HET leerplan? In verband met het vorige leerplan 2e graad: 4 Als ik het leerplan raadpleeg, doe ik dat q A a.d.h.v. een uitgeprinte versie q B schema q C eigen verwerking q D de eindtermen uit het handboek q E via de site 6 3

4 Vooraf even stilstaan bij HET leerplan 5 Het voornaamste minpunt van een leerplan Frans? q A onoverzichtelijk q B veel te uitgebreid q C onbegrijpelijke taal q D te abstract q E niet bruikbaar 7 Vooraf even stilstaan bij voorstelling en implementatie 1 algemene, inleidende sessie Kortrijk & Brugge 2 interactieve sessie per 2 à 3 Scholengemeenschappen ter plaatse bepaalde aspecten algemene sessie Kortrijk & Brugge vragen beantwoorden begin

5 1 belang van het leerplan 1 in welke mate werk ik leerplangericht? (vragen 1-3) cf. eindtermen per decreet goedgekeurd = wet(telijk verplicht) verwerkt in onze leerplannen daar geen rekening mee houden optie 9 1 belang van het leerplan 1 in welke mate werk ik leerplangericht? (vragen 1-3) dus cf. doorlichting: controleert op 1e plaats leerplanrealisatie è leerplan leidraad voor het lesgeven evalueren 10 5

6 1 belang van het leerplan 1. leerplan = wettelijk karakter 2. maar ook : Europees ReferentieKader 11 Vlaamse Gemeenschap Eindtermen Leerplannen GO! VVKSO Guimardstraat Leerplannen OVSG, Steiner etc. Begeleiding DPB Een visie op MVT De visietekst (2007) Leerplannen Frans doelstellingen en inhouden Concrete praktijk les- + evaluatie- Europees Referentiekader Jan De Waele Bert Vandenberghe 6

7 2 leerplan aspecten ERK Europees Referentiekader niveaus 14 7

8 2.1 niveaus - eindtermen niveaus - leerplannen Jan De Waele & Greet Van Mello 16 8

9 2.2 approche actionnelle TAALTAAK! leerplandoelen 2.2 approche actionnelle 1. = taakgericht werken meeste leerplandoelen = vaardigheidstaken bv. tso (2+3) - luisteren 18 9

10 2.2 approche actionnelle 1 = taakgericht werken bv. aso, schrijven è werkwoorden essentieel = wat leerlingen moeten kunnen approche actionnelle 1. = taakgericht werken 2. = finaal in functie van taaltaken cf. leerplan aso p 7-9, tso p.7 concrete en realistische communicatiesituaties communicatief doel zelfstandig(er) functioneren integreren - leerwinst 20 10

11 2.2 approche actionnelle Ø voorbeeld van een gewone taak Ø approche actionnelle Ø voorbeeld van een gewone taak Ø Ø CO B1 - DELF scolaire - CIEP - exemple 1.mp

12 2.2 approche actionnelle Ø vb. gewone taak Ø CO A2 - DELF scolaire - CIEP - exemple 1.mp approche actionnelle Ø bedenkingen bij deze opdrachten: q concrete en realistische communicatiesituatie? q communicatief doel? q (tso) redundante informatie? q natuurlijke intonatie? (gesproken of gelezen tekst?) q authentiek? q motiverend? Ø welke luistertaken? = B1??? Hoezo, handboek i.p.v. leerplan? Ø " voldoende kritisch zijn tgo. alle materiaal " ook t.o.v. handboek! (en eigen cursus) 24 12

13 2.2 approche actionnelle vb.1 taaltaak Ø Cf. opdracht voor 4 tso, nijverheid Ø authentiek richtingspecifiek (// leerplan) è (moeilijke, technische) woordenschat = visueel ondersteund è toegankelijker CO 4TSO - Comment...flv approche actionnelle vb.1 taaltaak 26 13

14 2.2 approche actionnelle vb.1 taaltaak " concrete en realistische communicatiesituatie " communicatief doel: ifv spreekoefening " (tso) redundante informatie + visuele ondersteuning " natuurlijke intonatie, gesproken tekst " authentiek " integratie luisteren en spreken " leerwinst (vaardigheden + kennis) " diverse leerplandoelen approche actionnelle vb.1 taaltaak Lu 1 onderwerp bepalen Lu 2 hoofdgedachte achterhalen Lu 3 spontane mening vormen Lu 6 de structuur en de samenhang van een tekst herkennen Lu 10 - gebruik maken van visuele ondersteuning - vermoedelijke betekenis onbekende woorden afleiden uit de context 28 14

15 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd Ø bepaalde doelen: in alle leerplannen Ø bv. een gebeurtenis / situatie / ervaring beschrijven è hoe differentiëren i.f.v. de doelgroepen? 1. TSO 2u 2. 3u (1 + Uitbreiding en Verdieping) 3. Handel (H) 4. Handel-Talen (HT) (3 + Verdieping) 5. ASO 29 In de 1 e graad = Leerplandoel Spr 5 & Schr 4!!!! met ondersteuning van sleutelwoorden of met visuele ondersteuning! een gebeurtenis, een verhaal, iets of iemand! beschrijven 30 15

16 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd Leerplan TSO 2/3 u/w Sch 3 Een situatie, gebeurtenis, ervaring beschrijven Spr 4 idem Spr 6 Een korte en heel eenvoudige presentatie geven adhv een format (Uitbreiding) Doeltreffendheid > vormcorrectheid Leerplan TSO Handel Handel Talen Sch 3 Een situatie, gebeurtenis, ervaring beschrijven Spr 4 idem Voor 3u/w : - Iets langer en - beter geformuleerd - vormcorrectheid ì Voor HT : - langer - beter geformuleerd - gevarieerde zinnen - vormcorrectheid ì Sch 5 Een kort en eenvoudig verslag schrijven adhv een format Spr 4 Een korte / eenvoudige presentatie geven adhv Pedagogische een format Begeleiding Brugge - Vakbegeleiding Frans 31 Doeltreffendheid > vormcorrectheid 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd Leerplan TSO Handel Handel Talen Sch 3 Een situatie, gebeurtenis, ervaring beschrijven Spr 4 idem Sch 5 Een kort en eenvoudig verslag schrijven adhv een format Spr 4 Een korte / eenvoudige presentatie geven adhv een format Doeltreffendheid > vormcorrectheid Voor HT : - langer - beter geformuleerd - gevarieerde zinnen - vormcorrectheid ì Leerplan ASO Sch 3 Een situatie, gebeurtenis, ervaring beschrijven Sch 5 Een verslag schrijven adhv een format Spr 5 Een presentatie geven adhv een format 32 16

17 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd onderwerp : vertellen over een reis, excursie naar Parijs approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd onderwerp : vertellen over een reis, excursie naar Parijs concrete en realistische communicatiesituatie communicatief doel zelfstandig(er) functioneren integreren (CE+EE)- leerwinst 34 17

18 ü nog veel ondersteuning : (notities worden gegeven) ü eigenlijk transferoefening ww ü niet echt schrijfoefening VERSIE approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd Vertrekpunt - notities - authentieke documenten VERSIE

19 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd Vertrekpunt - notities - authentieke documenten VERSIE approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd Vertrekpunt - notities - authentieke documenten VERSIE

20 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd VERSIE 1 Eenvoudige tekststructuur approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd Gebruik gramm. terminologie = minimum VERSIE 1 Pedagogische Begeleiding Brugge Vanaf - 2Vakbegeleiding de graad: digitale Frans hulpmiddelen 40 Schrijfstrategie + attitude 20

21 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd VERSIE 2 Voor 3u/w : - Iets langer en - beter geformuleerd - vormcorrectheid ì Ondersteuning beperkt tot essentie approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd VERSIE 2 Voor 3u/w : - Iets langer en - beter geformuleerd - vormcorrectheid ì Invloed op de lespraktijk! 42 21

22 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd VERSIE 3 Deze taaltaak nog uitdagender maken (Verdieping) Voor HT : - langer - beter geformuleerd - gevarieerde zinnen - vormcorrectheid ì Zou ook perfect zijn Pedagogische voor ASO Begeleiding Brugge - Vakbegeleiding Frans approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd Vertrekpunt = authentieke informatieve documenten # Voor Handel + Handel-Talen + ASO Sch 4 : spontane mening verwoorden over gelezen informatieve tekst 44 22

23 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd VERSIE 4 Voor ASO/Ha&HT Le 6/7 : Informatie ordenen approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd VERSIE 4 ASO Sch 6 : Een verslag schrijven aan de hand van een format Sch 8 : Eenvoudige argumenten formuleren Spr 4 : Een presentatie geven adhv een format Handel + Handel-Talen Sch 4 : Een kort en eenvoudig verslag schrijven aan de hand van een format Sch 8 : Eenvoudige argumenten formuleren Spr 4 : Een korte/eenvoudige presentatie geven adhv een format Jan De Waele Verwachtingen & Bert Vandenberghe bijstellen 46 23

24 2.2 approche actionnelle vb.2 taaltaak - gedifferentieerd cf. VERSIE 4 vs concrete en realistische communicatiesituatie communicatief doel zelfstandig(er) functioneren integreren (CE/EE/EO) - leerwinst approche actionnelle Ø Hoe taakgericht werken? q voorbeelden van taaltaken in leerplan aso: deel 2 p 8-9, 18, 26, 28 q in alle leerplannen, deel 2: hoe de taakgerichte aanpak implementeren voor? q voorbeeld lessenreeks: leerplan aso p Hoezo, abstract leerplan? 48 24

25 TEKSTSOORT TAALTAAK! leerplandoelen TEKST- KENMERKEN 2.3 tekstsoorten Ø leerplan beschrijft taken, taaltaken Ø wat de leerlingen moeten kunnen: q welke teksten begrijpen, ontsluiten (receptief) q welke teksten produceren tekstsoorten tekstkenmerken 50 25

26 2.3 tekstsoorten Ø teksttype Ø vraag naar tekstsoort cf. doel Le & Lu: hoofdgedachte achterhalen nieuw voor 2 e graad tekstsoorten: informatieve 1 prescriptieve tekst 52 26

27 2.3 tekstsoorten: informatieve(2) tekstsoorten: prescriptieve 54 27

28 2.3 tekstsoorten: narratieve artistiek-literaire teksten 56 28

29 2.3 artistiek-literaire teksten tekstsoorten: argumentatieve 58 29

30 2.3 tekstsoorten:argumentatieve tekstsoorten: argumentatieve 60 30

31 2.3 tekstsoorten en tekstkenmerken onderwerp taalgebruikssituatie structuur en samenhang lengte woordenschat & taalvariëteit # uitspraak, articulatie, intonatie # tempo / vlotheid telkens concrete parameters " idee moeilijkheidsgraad è moeilijkheidsgraad: vooral door combinatie tekst-taak essentieel: voldoende VARIËREN ALLE tekstsoorten (genoeg) aan bod 61 TEKSTSOORT informatief narratief prescriptief ARGUMENTATIEF artistiek literair TAALTAAK! leerplandoelen TEKST- KENMERKEN VERWERKINGS- NIVEAU onderwerp taalgebruiksituatie structuur, samenhang Pedagogische Begeleiding lengte Brugge - Vakbegeleiding Frans woordenschat, Jan De Waele & taalvariëteit Bert Vandenberghe 31

32 2.4 verwerkingsniveaus Ø leerplan beschrijft taken, taaltaken Ø wat de leerlingen moeten kunnen: q welke teksten begrijpen, ontsluiten (receptief) q welke teksten produceren tekstsoorten tekstkenmerken q hoe goed, hoe diepgaand, complex verwerkingsniveau verwerkingsniveaus Ø (bao) kopiërend (letterlijk herhalen) ~ reproductie Ø beschrijvend (info achterhalen zoals in de tekst) (info brengen zoals aangeboden) ~ (beperkte) transfer Ø structurerend (info zelf ordenen eigen inbreng) (zelf formuleren & structureren) ~ inzicht, complexere transfer Ø beoordelend (gefundeerde mening tekst CE/CO) (EO waardering / EE standpunt + arg) ~ creatief: grote eigen inbreng 64 32

33 2.4 verwerkingsniveaus concreet Ø kopiërend Ø beschrijvend Ø structurerend Ø beoordelend B A O 1e gr A 2 e gr TSO 2u EE 3u schrijven uitbreiding 2 e gr TSO Ha/HT spreken 2 e gr ASO verwerkingsniveaus enkele concrete voorbeelden enkel beschrijvend of zelfs kopiërend verwerkingsniveau " dit soort taken volstaat niet voor een 2 e graad behalve voor TSO 2u " verder gaan! 66 33

34 2.4 verwerkingsniveaus enkele concrete voorbeelden = beschrijvend vwn losser, mag minder samenhangend, hoofd- en bijzaken = structurerend vwn: q onderscheid hoofd-/bijzaak q samenhang, structuur geproduceerde tekst verwerkingsniveaus enkele concrete voorbeelden = beschrijvend (tso 2u) = structurerend (tso 3u: mits de nodige ondersteuning) 68 34

35 2.4 verwerkingsniveaus enkele concrete voorbeelden " leerlijn voor nodig vanaf 3 e jaar (of zelfs 2 e ) = structurerend vwn = beoordelend vwn verwerkingsniveaus enkele concrete voorbeelden 70 35

36 2.4 verwerkingsniveaus enkele concrete voorbeelden Sch 4 spontane mening verwoorden (= beschrijvend vwn) Sch 8 een standpunt schrijven (= beoordelend vwn) 71 TEKSTSOORT informatief narratief prescriptief ARGUMENTATIEF artistiek literair TAALTAAK! leerplandoelen TEKST- VERWERKINGS- KENMERKEN NIVEAU onderwerp kopiërend taalgebruiksituatie beschrijvend structuur, samenhang structurerend Pedagogische Begeleiding lengte Brugge - Vakbegeleiding aso/ha&ht Frans BEOORDELEND woordenschat, Jan De Waele & taalvariëteit Bert Vandenberghe 36

37 2.5 attitudes en strategieën een taal leren = attitudes Ø * Ø wenselijk gedrag Ø inspanningsverplichting è kansen om ze te ontwikkelen 74 37

38 2.5 attitudes Ø vrij gelijkaardig aso - tso Ø niet altijd evident vast te stellen Ø niet altijd even haalbaar (cf. tso 2+3) Ø soms wel significante verschillen attitudes Ø Misverstanden vermijden - evaluatie Ø 3 soorten attitudes 1. i.v.m. leefhouding (bv. beleefdheid, respect ) è mogen NIET geëvalueerd / gequoteerd worden!!! 2. leerhouding (bv. aandacht, stiptheid ) 3. leerplangebonden attitudes (*) bij elke vaardigheid è kunnen wel geëvalueerd gequoteerd worden è bv. via observatie, permanente evaluatie evt. aangevuld met zelfevaluatie è leerlingen bevestigen in het positieve 76 38

39 2.5 attitudes en strategieën Ø Strategie: q techniek, manier van aanpakken q om een bepaald (communicatief) doel te bereiken q in verschillende contexten bruikbaar q gericht op het efficiënt(er) communiceren q waardoor de leerder/leerling steeds vaardiger wordt q en door onderwijs ontwikkeld en versterkt worden attitudes en strategieën Ø 3 categorieën: 1. leerstrategieën vrij algemeen ~ leren leren vaak attitudegerelateerd è moeilijk of niet te evalueren 78 39

40 2.5 attitudes en strategieën Ø 3 categorieën: 1. leerstrategieën 2. vaardigheidsspecifieke strategieën è efficiënter luisteren, lezen, spreken, schrijven heel specifiek kan je wel (indirect) evalueren attitudes en strategieën Ø 3 categorieën: 1. leerstrategieën 2. vaardigheidsspecifieke strategieën 3. compensatiestrategieën è lacunes heel specifiek kan je wel (indirect) evalueren 80 40

41 2.5 attitudes en strategieën leer-, vaardigheidsspecifieke en compensatiestrategieën è // vakdidactische principes " invloed op lesevaluatie- praktijk!!! bv. - na een bepaalde tijd plausibele hypothesen laten opschrijven op basis van fragment, beeld, titel, kernwoorden - eerst opdracht (ç leerplandoelen), dan luisteren - ook teksten met functionele visuele ondersteuning zo inoefenen " feedback/tips " zo evalueren attitudes en strategieën - globale leesopdrachten (bv. onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen): altijd onder (strakke) tijdsdruk minstens een deel van de schrijfoefeningen: met naslagwerken, modellen & aan de computer!!! 82 41

42 2.6 wat kennen vanuit wat kunnen taaltaken è taalgebruikssituaties è taalhandelingen = wat moeten leerlingen kunnen? bv. ASO (fragment) Ha/HT (helemaal) TSO 2+3 (fragment) wat kennen vanuit wat kunnen taaltaken è taalgebruikssituaties è taalhandelingen ASO = wat moeten leerlingen kunnen? è welke kenniselementen nodig? 84 42

43 2.6 wat kennen vanuit wat kunnen taaltaken è taalgebruikssituaties è taalhandelingen TSO è è = wat moeten leerlingen kunnen? è welke kenniselementen nodig? semantische velden grammaticale elementen wat kennen vanuit wat kunnen Ø grammaticale en semantische elementen om vanuit te vertrekken = in functie van wat de leerlingen moeten kunnen Ø niet vergeten: $ ASO & Ha/HT taalleervaardigheid è zelfstandige(r) leerder $ TSO 86 43

44 3 het leerplan als (bruikbaar) instrument leerplan 20 jaar geleden vorig leerplan huidig leerplan ASO: telkens op het eind: korte synthese van de doelen Hoezo, onoverzichtelijk leerplan? 87 3 het leerplan als (bruikbaar) instrument leerlijnen - 1 e deel: algemeen - (ASO) 2 e deel: in detail 88 44

45 3 het leerplan als (bruikbaar) instrument Hoezo, te uitgebreid? 2 delen: 1 (50 p) : kader + leerplandoelen en inhouden (+ 25 p) = wat? (+ beetje hoe) = goedgekeurd door inspectie 2 (aso p, tso + 75 p) = hoe? leestekst ~ naslagwerk, didactische leidraad è thema s voor de volledige vakgroep è progressief implementeren kan = dynamisch document - updates 89 3 het leerplan als (bruikbaar) instrument 2 delen: 1 kader + leerplandoelen en inhouden 2 ~ naslagwerk, didactische leidraad "hoe leerplan implementeren? þ duiding aantal facetten þ per leerplanonderdeel: FAQ Hoezo, niet bruikbaar? 90 45

46 3 het leerplan als (bruikbaar) instrument op het eind van deel 2: verklarende woordenlijst professionaliteit è technisch vocabularium Hoezo, onbegrijpelijke taal? 91 3 Leerplan als instrument i.f.v. oriëntatie (aso) Kiezen voor Moderne Talen Positieve keuze? Leerling School Ouders Positieve keuze! 92 46

47 3 Leerplan als instrument i.f.v. oriëntatie (aso) In 2 de graad Ø geen (S)ET of studierichting die voorbereidt op Moderne-Talen In de 3 de graad: Ø duidelijke specifieke eindtermen die de studierichting bepalen Ø die ook het profiel van de leerling bepalen 93 3 Leerplan als instrument i.f.v. oriëntatie (aso) Kiezen voor Moderne Talen Communicatie Positieve keuze! Onderzoek SET Systeem Cultuur 94 47

48 3 Leerplan als instrument i.f.v. oriëntatie (aso) Positieve keuze! STIMULEREN ü Houdt van talen! Leerling ü Vindt talen belangrijk ü Vindt vormcorrectheid belangrijk ü Aanleg voor taalstudie ü Interesse in cultuur en literatuur ü Creatief ü Wil met native speakers in contact komen ü Functioneert zelfstandig, gebruikt hulpmiddelen ü Drukt zich vlot uit ü Doet graag meer dan het minimum Ouders School Moderne Talen als optie benoemen 95 3 Leerplan als instrument i.f.v. oriëntatie (aso) Is Moderne-Talen een optie die wordt gevoed met argumenten? Leerling School Ø Op het niveau van de leerling: Ouders 96 48

49 3 Leerplan als instrument i.f.v. oriëntatie (aso) 97 3 Leerplan als instrument i.f.v. oriëntatie (aso) 98 49

50 4 Voor tso 1 af en toe onderwerpen specifiek voor studierichting = aanbevolen è vakoverschrijdend overleggen 2.a verschil 2 vs 3 uur uitbreiding: extra doelen verdieping: hoger niveau tekstkenmerken (receptief) kwaliteitseisen (productief) è verplicht voor 3 uur è facultatief voor 2 uur (è differentiëren) 99 4 Voor tso (2 vs 3) uitbreiding: extra taken,ook op structurerend niveau uitgebreidere woordenschat en grammatica

51 4 Voor tso (2 vs 3) verdieping: receptieve vaardigheden productieve Voor tso (Handel vs Handel-Talen) 2.b verschil 2 vs 3 uur // Ha vs HT : uitbreiding: (enkel) uitgebreidere woordenschat en grammatica =: verdieping: hoger niveau tekstkenmerken (receptief) + è verplicht voor 3 uur kwaliteitseisen (productief) è facultatief voor 2 uur (è differentiëren)

52 5 ICT in de nieuwe leerplannen Waar kan ICT een meerwaarde bieden? - voor de inhoud van mijn lessen - voor de motivatie bij leerlingen - voor de taalverwerving bij leerlingen - om de francofone wereld in de klas te brengen - om uiteindelijk het leerplan beter te realiseren ICT tekstmateriaal vinden

53 5.1 ICT tekstmateriaal vinden ICT tekstmateriaal vinden

54 5.1 ICT tekstmateriaal vinden ICT tekstmateriaal vinden

55 5.1 ICT tekstmateriaal vinden Blijf kritisch m.b.t. verwerkingsniveaus ICT tekstmateriaal vinden

56 5.1 ICT tekstmateriaal vinden Blijf kritisch m.b.t. verwerkingsniveaus ICT en vaardigheden, bv. EE Ø Gebruik spellingchecker Word

57 5.2 ICT en vaardigheden, bv. EE ICT en vaardigheden, bv. EE

58 5.2 ICT en vaardigheden, bv. CE Google.fr è images ICT en vaardigheden, bv. CE, EE, CO, EO

59 5.3 ICT Ø En nog zoveel meer ICT Ø En nog zoveel meer Atelier rond ICTtoepassingen op Dag van Frans, 7 feb

60 6. Nog wat praktische info Welk leerplan voor welke richting en hoe downloaden? Jan De Waele Bert Vandenberghe 6. Nog wat praktische info Jan De Waele Bert Vandenberghe 60

61 6. Nog wat praktische info Ø bv. 2 de graad ASO - Economie Jan De Waele Bert Vandenberghe 6. Nog wat praktische info lessentabel per richting Jan De Waele Bert Vandenberghe 61

62 6. Nog wat praktische info Ø Leerplanfiche Jan De Waele Bert Vandenberghe 6 Nog wat praktische info - site

63 6 Nog wat praktische info 125 Ter afronding 1. raadpleeg, gebruik regelmatig het leerplan / de leerplanschema s 2. gebruik ze als toetssteen voor je lessen en evaluaties 3. handboek, eigen cursus 4. stel je de vraag: wat moeten leerlingen kunnen 5. en in functie daarvan kennen?

64 Ter afronding 6. focus je op wat nieuw is tgo. 1 e graad: de nieuwe taaltaken (verwerkingsniveau!), tekstsoorten en taalhandelingen 7. varieer in didactische werkvormen, opdrachten 8. gebruik de mogelijkheden van ICT voor je leerlingen en jezelf 9. stippel haalbare doelstellingen uit en werk eraan 10. doe beroep op expertise binnen de school en erbuiten: navormingen, (vakoverleg, klasbezoek)

Wat stelt de doorlichting vast? Enkele voorbeelden:

Wat stelt de doorlichting vast? Enkele voorbeelden: Werken aan leerlijnen De nieuwe leerplannen zijn nu van kracht in het basisonderwijs, in de eerste en de tweede graad. Dit is een geschikt moment om leerlijnen opnieuw te bekijken of uit te werken. Wat

Nadere informatie

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën 1 Bijlage 7. Eindtermen moderne vreemde talen: Frans of Engels van de derde graad bso (eerste en tweede leerjaar) Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën LUISTEREN vertrouwd

Nadere informatie

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën 1 Bijlage 10. Eindtermen moderne vreemde talen: Frans of Engels van de derde graad bso (derde leerjaar) Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën LUISTEREN vrij concreet

Nadere informatie

Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor de derde graad Moderne Talen

Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor de derde graad Moderne Talen Titel / thema tekst / toets Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor de derde graad Moderne Talen LUISTERVAARDIGHEID De leerlingen kunnen Lu 1 op beschrijvend niveau van narratieve,

Nadere informatie

MODERNE VREEMDE TALEN - ASO DUITS Het voorliggende pakket eindtermen beantwoordt aan de decretale situatie waarbij in de basisvorming in de derde

MODERNE VREEMDE TALEN - ASO DUITS Het voorliggende pakket eindtermen beantwoordt aan de decretale situatie waarbij in de basisvorming in de derde MODERNE VREEMDE TALEN - ASO DUITS Het voorliggende pakket eindtermen beantwoordt aan de decretale situatie waarbij in de basisvorming in de derde graad ASO, Duits als tweede moderne vreemde taal kan worden

Nadere informatie

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën

Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën 1 Bijlage 3. Eindtermen moderne vreemde talen: Frans of Engels van de tweede graad bso (eerste en tweede leerjaar) Taaltaken, verwerkingsniveaus, tekstsoorten, tekstkenmerken en strategieën LUISTEREN met

Nadere informatie

Leerplandoelstellingen en leerinhouden 2de graad aso / tso handel en handel-talen / kso-tso

Leerplandoelstellingen en leerinhouden 2de graad aso / tso handel en handel-talen / kso-tso 1 Leerplandoelstellingen en leerinhouden 2de graad aso / tso handel en handel-talen / kso-tso aso tso handel en handel-talen (4 u 5 u of 6 u) kso-tso ( 2 u 3 u ) LUISTEREN Lu 1 het onderwerp bepalen in

Nadere informatie

luisteren: ET 4, 6 spreken: ET 15, 18, 23 lezen: ET 10, 12 schrijven: ET 28, 30, 31, 34 mondelinge interactie: 24, 27

luisteren: ET 4, 6 spreken: ET 15, 18, 23 lezen: ET 10, 12 schrijven: ET 28, 30, 31, 34 mondelinge interactie: 24, 27 TABASCO Oriëntatie + voorbereiden Leercoach Leerlingen Iemand voorstellen (schriftelijk en mondeling) Leerplandoelstellingen kiezen functionele kennis: - woordvelden: 35.1.1 en 35.1.2 en 35.1.3 - grammatica:

Nadere informatie

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs

Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Aartsbisdom Mechelen-Brussel Vicariaat Onderwijs Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Vakdocumenten Frans (2004) Visie en accenten leerplan Frans BaO 1 De eerste stappen zetten - Basiswoordenschat

Nadere informatie

Oriëntering van leerlingen naar een studierichting met de pool moderne talen

Oriëntering van leerlingen naar een studierichting met de pool moderne talen Oriëntering van leerlingen naar een studierichting met de pool moderne talen Zie Servicedocument bij het leerplan Frans aso tweede graad 2012/007 pp.86-87 - Hoofdstuk 6 - Kijkwijzer oriëntering derde graad

Nadere informatie

ENGELS. Zijn er nog vragen?

ENGELS. Zijn er nog vragen? ENGELS Zijn er nog vragen? Als begeleider talen krijgen we dagelijks vragen en bedenkingen rond leerplannen, ondersteunende documenten, extra informatie over het vak, evaluatie, didactiek, zorg en taalpedagogiek.

Nadere informatie

FRANS TWEEDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/007. vervangt D/2006/0279/004 vanaf 1 september2012

FRANS TWEEDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/007. vervangt D/2006/0279/004 vanaf 1 september2012 FRANS TWEEDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL vervangt D/2006/0279/004 vanaf 1 september2012 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Inhoud

Nadere informatie

FRANS DERDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS STUDIERICHTINGEN MET COMPONENT MODERNE TALEN

FRANS DERDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS STUDIERICHTINGEN MET COMPONENT MODERNE TALEN FRANS DERDE GRAAD ASO STUDIERICHTINGEN MET COMPONENT MODERNE TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt leerplan D/2006/0279/005 vanaf 1 september 2014 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair

Nadere informatie

TABASCO. Oriëntatie + voorbereiden

TABASCO. Oriëntatie + voorbereiden TABASCO Oriëntatie + voorbereiden Leercoach Leerlingen Een bestelling doen in een restaurant (mondeling) Leerplandoelstellingen kiezen functionele kennis: - woordvelden: 35.1.3 en 35.1.4 - grammatica:

Nadere informatie

STUDIERICHTINGEN ZONDER COMPONENT MODERNE TALEN

STUDIERICHTINGEN ZONDER COMPONENT MODERNE TALEN FRANS DERDE GRAAD ASO STUDIERICHTINGEN ZONDER COMPONENT MODERNE TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt leerplan D/2004/0279/033 vanaf 1 september 2014 Vlaams Verbond van het Katholiek

Nadere informatie

2.3 Literatuur. 1.4.2 Schriftelijke vaardigheden 1.4.2.1 Lezen LES GODVERDOMSE DAGEN OP EEN GODVERDOMSE BOL LEERPLAN ALGEMEEN:

2.3 Literatuur. 1.4.2 Schriftelijke vaardigheden 1.4.2.1 Lezen LES GODVERDOMSE DAGEN OP EEN GODVERDOMSE BOL LEERPLAN ALGEMEEN: LES GODVERDOMSE DAGEN OP EEN GODVERDOMSE BOL ALGEMEEN: p.8 2.3 Literatuur In onze leerplannen is literatuur telkens als een aparte component beschouwd, meer dan een vorm van leesvaardigheid. Na de aanloop

Nadere informatie

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)? Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Franciscuscollege Handelsschool te Heusden-Zolder

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Franciscuscollege Handelsschool te Heusden-Zolder Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

ENGELS DERDE GRAAD TSO HANDEL EN SECRETARIAAT-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

ENGELS DERDE GRAAD TSO HANDEL EN SECRETARIAAT-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS ENGELS DERDE GRAAD TSO HANDEL EN SECRETARIAAT-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL vervangt leerplannen D/2004/0279/055 en D/2004/0279/056 met ingang van september 2014 Vlaams Verbond van het

Nadere informatie

luisteren: dialoog beluisteren en

luisteren: dialoog beluisteren en TABASCO Leercoach Een afspraak maken ( mondeling) Een uitnodiging schrijven ( schriftelijk) Leerplandoelstellingen kiezen functionele kennis: - woordvelden:35.1.2 en 35.1.3 en 35.1.5 *dagen / maanden *afspraak

Nadere informatie

(op vraag van VVKSO, dienst Leren en Onderwijzen, publiceren wij dit bericht)

(op vraag van VVKSO, dienst Leren en Onderwijzen, publiceren wij dit bericht) Johan Delbaere Vakbegeleider Engels Tel. 050 33707 johan.delbaere@vsko.be Mededelingen maart 2013 (op vraag van VVKSO, dienst Leren en Onderwijzen, publiceren wij dit bericht) Aan de collega s moderne

Nadere informatie

FRANS TWEEDE GRAAD KSO/TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/057. Vervangt leerplan D/2002/0279/044 vanaf 1 september 2012

FRANS TWEEDE GRAAD KSO/TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/057. Vervangt leerplan D/2002/0279/044 vanaf 1 september 2012 FRANS TWEEDE GRAAD KSO/TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt leerplan D/2002/0279/044 vanaf 1 september 2012 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Protocol Datum: 25 juli 2006 Versie 2.0 Pagina 1 van 116 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 2 Deel 2 Modules... 6 1.1 Module ASO2-B

Nadere informatie

ID bijdrage: Logo talenwebsite: wel niet

ID bijdrage: Logo talenwebsite: wel niet ID bijdrage: 15501 Logo talenwebsite: wel niet Indien je uitgaat van gevoelig maken voor talen en op een positieve manier omgaan met een diversiteit aan talen als invulling van talensensibilisering kan

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Nederlands. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan met

Nadere informatie

Het leerplan Nederlands. Tweede graad aso kso tso 1 september 2012

Het leerplan Nederlands. Tweede graad aso kso tso 1 september 2012 Het leerplan Nederlands Tweede graad aso kso tso 1 september 2012 Informatie over het nieuwe leerplan Nederlands tweede graad aso-kso-tso Geen nascholing met concrete lesideeën! barbara.axters@vsko.be

Nadere informatie

FRANS DERDE GRAAD KSO-TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. Voor alle studierichtingen behalve Handel en Secretariaat-Talen

FRANS DERDE GRAAD KSO-TSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. Voor alle studierichtingen behalve Handel en Secretariaat-Talen FRANS DERDE GRAAD KSO-TSO Voor alle studierichtingen behalve Handel en Secretariaat-Talen LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt leerplan D/2004/0279/001 en D/2006/0279/006 vanaf 1 september

Nadere informatie

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET LEREN LEREN EN GOK Voet@2010 leren leren en thema s gelijke onderwijskansen Socio-emotionele ontwikkeling (1ste graad)

Nadere informatie

ENGELS DERDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS STUDIERICHTINGEN MET COMPONENT MODERNE TALEN

ENGELS DERDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS STUDIERICHTINGEN MET COMPONENT MODERNE TALEN ENGELS DERDE GRAAD ASO STUDIERICHTINGEN MET COMPONENT MODERNE TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt leerplan D/2006/0279/041 vanaf 1 September 2014 Vlaams Verbond van het Katholiek

Nadere informatie

ENGELS DERDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS STUDIERICHTINGEN ZONDER COMPONENT MODERNE TALEN

ENGELS DERDE GRAAD ASO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS STUDIERICHTINGEN ZONDER COMPONENT MODERNE TALEN ENGELS DERDE GRAAD ASO STUDIERICHTINGEN ZONDER COMPONENT MODERNE TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL vervangt leerplan D/2004/0279/042 met ingang van september 2014 Vlaams Verbond van het

Nadere informatie

FRANS DERDE GRAAD TSO HANDEL EN SECRETARIAAT-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

FRANS DERDE GRAAD TSO HANDEL EN SECRETARIAAT-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS FRANS DERDE GRAAD TSO HANDEL EN SECRETARIAAT-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt leerplan D/2006/0279/006 vanaf 1 september 2014 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs

Nadere informatie

Voor alle leraren Nederlands. 'Vergelijkend schema', eindtermen vaardigheden van de 3 graden: tekstsoorten, procedures/strategieën en attitudes.

Voor alle leraren Nederlands. 'Vergelijkend schema', eindtermen vaardigheden van de 3 graden: tekstsoorten, procedures/strategieën en attitudes. Voor alle leraren Nederlands 'Vergelijkend schema', eindtermen vaardigheden van de 3 graden:, procedures/strategieën en attitudes. 1 Luisteren 1e graad 2e graad 3e graad uiteenzetting leerstofonderdeel

Nadere informatie

HUIDIG LEERPLAN FRANS

HUIDIG LEERPLAN FRANS HUIDIG LEERPLAN FRANS ASPECTEN VAN BEGINSITUATIE Lln : Frans nieuw vak geen voorkennis vereist aanpak systematisch & geleidelijk vorderend weinig of geen stimuli of talige omgeving kdn willen wel graag

Nadere informatie

- Les met de opdracht + evaluatiecriteria Alledaagse mysteries

- Les met de opdracht + evaluatiecriteria Alledaagse mysteries VRIJ LEZEN (TAALDAG, KULEUVEN, 27/2/2013) PETER VAN DAMME (VRIJ) LEZEN VAN ZAKELIJKE TEKSTEN - AANKONDINGING Het uitgangspunt van deze sessie is de vraag hoe je een krachtige leesomgeving creëert waarin

Nadere informatie

Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Engels 2011-2012

Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Engels 2011-2012 Diocesane Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs Engels 2011-2012 Wat lezen we in de doorlichtingsverslagen? Zwart: Mechelen-Brussel Rood: Antwerpen (2 scholen in 2011-2012) Blauw: Brugge (2 scholen

Nadere informatie

Hoe met leerlingen uit de tweede graad (secundair onderwijs) reflecteren op taal?

Hoe met leerlingen uit de tweede graad (secundair onderwijs) reflecteren op taal? Ronde 2 Ulrik De Roover College Paters Jozefieten, Melle Contact: ulrikderoover@gmail.com Hoe met leerlingen uit de tweede graad (secundair onderwijs) reflecteren op taal? 1. Inleiding en situering Even

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint- Donatusinstituut te Merchtem

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Sint- Donatusinstituut te Merchtem Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

FRANS. Personeelsvergadering 31 mei 2011. mogen moeten. taalregeling. Talenbeleidsnota 3220 FRANS 1

FRANS. Personeelsvergadering 31 mei 2011. mogen moeten. taalregeling. Talenbeleidsnota 3220 FRANS 1 FRANS Personeelsvergadering 31 mei 2011 1 taalregeling 1963 LP 1972 LP 1998 LP 2004 2007 LP 2010 2008 2009 Talenbeleidsnota mogen moeten 3220 FRANS 1 De geschiedenis van het leerplan Frans 1963 : De taalgrens

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van IVG-School te GENT

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van IVG-School te GENT Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep informatica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke

Nadere informatie

Nieuwe opleidingsprofielen. Bevraging

Nieuwe opleidingsprofielen. Bevraging Nieuwe opleidingsprofielen Bevraging Mondeling & schriftelijk ERK: Persoonlijk/Publiek Rollen Taalhandelingen & basiscompetenties Leerstrategieën, communicatiestrategieën & attitudes Elk niveau werd opgesplitst

Nadere informatie

DUITS VOOR HET ASO EN TSO

DUITS VOOR HET ASO EN TSO DUITS VOOR HET ASO EN TSO DE REEKS IS VOLLEDIG! Jaar 4 Graad 3 Graad 3 1 uur 2 of 3 uur 1 uur 4 Kapitel 5 Kapitel 5 Kapitel 1 Schnupperkapitel 1 Schnupperkapitel 1 Schnupperkapitel Deutsch im Beruf X-tra:

Nadere informatie

VITAAL Plus 1 e graad

VITAAL Plus 1 e graad VITAAL Plus 1 e graad Krachtlijnen VITAAL Plus 1 e graad 1 Bouwstenen VITAAL Plus 1 e graad DIFFERENTIATIE TAALTAKEN AUTHENTIEKE COMMUNICATIEVE SITUATIES SCHOOLTAALWOORDEN VAARDIGHEDEN REMEDIËRING INTERCULTURALITEIT

Nadere informatie

FRANS. derde graad kso-tso voor alle studierichtingen behalve Handel en Secretariaat-talen. BRUSSEL D/2016/13.758/016 September 2016

FRANS. derde graad kso-tso voor alle studierichtingen behalve Handel en Secretariaat-talen. BRUSSEL D/2016/13.758/016 September 2016 LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS Thomas leerkrachten Om Foto Katholiek sedes reacties zoeken is 2002 een KU Onderwijs U te (r.-k.) Leuven interactief Foto bent Theologie posten - 2016 Ingezonden godsdienst

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO2 AO AV 003 Protocol Datum: 25 juli 2006 Protocol Algemene Vorming Humane wetenschappen ASO2 Versie 2.0 DEF Pagina 1 van 114 Inhoud

Nadere informatie

LiNk! Nederlands 2. Evalueren om te leren LINK! NEDERLANDS 2. LiNk! Nederlands

LiNk! Nederlands 2. Evalueren om te leren LINK! NEDERLANDS 2. LiNk! Nederlands LiNk! Nederlands 2 Evalueren om te leren LiNk! Nederlands 1 Agenda LiNk! Nederlands Krachtlijnen Leerwaaier Structuur Reflecteren en evalueren Waarom? Hoe? In de praktijk Vragen? 3 Krachtlijnen LiNk! Nederlands

Nadere informatie

Eindtermen Nederlands lager onderwijs

Eindtermen Nederlands lager onderwijs Eindtermen Nederlands lager onderwijs Bron: www.ond.vlaanderen.be/dvo 1 Luisteren De leerlingen kunnen (verwerkingsniveau = beschrijven) de informatie achterhalen in: 1.1 een voor hen bestemde mededeling

Nadere informatie

6 november 2012. Leerlijnen Evaluatie: basis - verdieping

6 november 2012. Leerlijnen Evaluatie: basis - verdieping 6 november 2012 Leerlijnen Evaluatie: basis - verdieping Leerlijnen Waarom willen we aan de leerlijnen werken? Wat gaan we met die leerlijnen doen? Leerlijnen : doel Voor de leerlingen efficiënter lesgeven

Nadere informatie

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 5 kernteams 1. Evalueren van leerlingen 2.Vakgroepwerking 3. Actief leren 5. Taalbeleid en GOK Kernteams 4. Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL

Nadere informatie

FRANS TWEEDE GRAAD TSO HANDEL EN HANDEL-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/066

FRANS TWEEDE GRAAD TSO HANDEL EN HANDEL-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/066 FRANS TWEEDE GRAAD TSO HANDEL EN HANDEL-TALEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt leerplan D/2002/0279/038 vanaf 1 september 2012 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat

Nadere informatie

Kijkwijzer techniek. Kijkwijzer leerlingencompetenties, materiaal uit traject Talenten breed evalueren, dag 1 Pagina 1

Kijkwijzer techniek. Kijkwijzer leerlingencompetenties, materiaal uit traject Talenten breed evalueren, dag 1 Pagina 1 Kijkwijzer techniek Deze kijkwijzer is een instrument om na te gaan in welke mate leerlingen een aantal competenties bezitten. Door middel van deze kijkwijzer willen we verschillende doelen bereiken: Handvatten

Nadere informatie

Eindtermen Nederlands algemeen secundair onderwijs (derde graad)

Eindtermen Nederlands algemeen secundair onderwijs (derde graad) Eindtermen Nederlands algemeen secundair onderwijs (derde graad) Bron: www.ond.vlaanderen.be/dvo 1 Luisteren 1 De leerlingen kunnen op structurerend niveau luisteren naar uiteenzettingen en probleemstellingen

Nadere informatie

Nieuwe woorden correct kunnen schrijven, kunnen vertalen van N-F en van F-N en kunnen gebruiken in mondelinge en schriftelijke zinnen.

Nieuwe woorden correct kunnen schrijven, kunnen vertalen van N-F en van F-N en kunnen gebruiken in mondelinge en schriftelijke zinnen. Vaktips Frans 1. D O E L S T E L L I N G E N De Franse taal leren verstaan, lezen, spreken en schrijven. Om dit te bereiken, moet je: Nieuwe woorden correct kunnen schrijven, kunnen vertalen van N-F en

Nadere informatie

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,

Nadere informatie

DUITS. derde graad aso met pool Moderne talen. BRUSSEL D/2016/13.758/007 September 2016 LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. < Hier komt een afbeelding >

DUITS. derde graad aso met pool Moderne talen. BRUSSEL D/2016/13.758/007 September 2016 LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. < Hier komt een afbeelding > LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS < Hier komt een afbeelding > DUITS derde graad aso met pool Moderne talen BRUSSEL D/2016/13.758/007 September 2016 (vervangt leerplan D/2006/0279/030) Inhoud 1 Visie op moderne

Nadere informatie

september 23, 2012 Het leerplan Nederlands ??? Waarom een nieuw leerplan?

september 23, 2012 Het leerplan Nederlands ??? Waarom een nieuw leerplan? ??? Het leerplan Nederlands Informatie over het nieuwe leerplan Nederlands tweede graad aso-kso-tso Verloop Geen nascholing met concrete lesideeën! Tweede graad aso kso tso 1 september 2012 www.dagvandepoezie.be

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode In kolom 1 vind je 68 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep mode. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items je reeds

Nadere informatie

Waarom een nieuwe reeks?

Waarom een nieuwe reeks? Waarom een nieuwe reeks? didactische vernieuwingen van de eindtermen natuurwetenschappen leerplan AV natuurwetenschappen (2010/004) + het keuzegedeelte wetenschappelijk werk (2010/005) Leerplan inhoudelijke

Nadere informatie

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel LEERLIJNEN FRANS: D/0279/2002/044 D/0279/2004/001 ZONDER UITBREIDING 1 Luisteren 1.1 Luistertaken (Lu1) Tekstsoort Graad

Nadere informatie

Nederlands en leren leren Matrix

Nederlands en leren leren Matrix Nederlands en leren leren Matrix Versie 1.0 ONT Pagina 1 van 42 1. Nederlands 1.1. Leeswijzer De voorliggende matrix is ontwikkeld voor vijf vaardigheden: lezen, luisteren, schrijven, spreken en mondelinge

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen In kolom 1 vind je 49 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep MVT (Frans, Engels, Duits). Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

19/12/2010. Vakconcept LO. Soorten ET/OD. Vakgebonden ET/OD LO. Vakconcept LO. Eindtermen/Ontwikkelingsdoelen. Regiovergaderingen LO

19/12/2010. Vakconcept LO. Soorten ET/OD. Vakgebonden ET/OD LO. Vakconcept LO. Eindtermen/Ontwikkelingsdoelen. Regiovergaderingen LO Eindtermen/Ontwikkelingsdoelen In 1993 door overheid ingevoerd Algemene, kwalitatieve doelen die aangeven wat leerlingen van een bepaalde leeftijd en onderwijsvorm moeten bereiken (ET) of nastreven (OD)

Nadere informatie

Ontwikkelingsdoelen Vreemde Talen

Ontwikkelingsdoelen Vreemde Talen Voor de eerste, tweede en derde graad van het secundair onderwijs, A-stroom Ontwikkelingsdoelen Vreemde Talen Voor de eerste graad van het secundair onderwijs, B-stroom 12 november 2010 2 MOTIVERING VOOR

Nadere informatie

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren

Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Realiseren van VOET in Geschiedenis: leren leren I II III Leren leren Welke afspraken worden gemaakt om geschiedenis te studeren? Wordt dit opgevolgd per graad en van graad tot graad? Leren leren blijft

Nadere informatie

Enquête noden van de scholen. Eerste verwerking

Enquête noden van de scholen. Eerste verwerking Enquête noden van de scholen Eerste verwerking Verwerking van formulieren ingediend op 27/9/16 46 enquêtes werden ingediend/verwerkt Achtergrond mooi verspreid over de 4 componenten van STEM Man/vrouw

Nadere informatie

Onderzoekscompetenties. Schooljaar 2015-2016. GO! atheneum Campus Kompas Noordlaan 10 9230 Wetteren 09 365 60 60

Onderzoekscompetenties. Schooljaar 2015-2016. GO! atheneum Campus Kompas Noordlaan 10 9230 Wetteren 09 365 60 60 GO! atheneum Campus Kompas Noordlaan 10 9230 Wetteren 09 365 60 60 Schooljaar 2015-2016 E-mail: ka.wetteren@g-o.be atheneum@campuskompas.be Website: www.campuskompas.be/atheneum Scholengroep Schelde Dender

Nadere informatie

Luister- en kijkvaardigheid in de lessen Nederlands

Luister- en kijkvaardigheid in de lessen Nederlands Les Taalblad, Pendelaars Tekstsoort, publiek, niveau Informatieve en persuasieve tekst Onbekend publiek Structurerend niveau voor leesvaardigheid, beoordelend niveau voor luistervaardigheid Verwijzing

Nadere informatie

Profiel Academische Taalvaardigheid PAT

Profiel Academische Taalvaardigheid PAT Het Profiel Academische Taalvaardigheid omvat de taalvaardigheid die nodig is om op academisch niveau het Nederlands te functioneren en is de eerste plaats gericht op formele communicatie. Dit profiel

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek.

Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Techniek. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep geschiedenis/esthetica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

Katleen Vos. 13 februari 2017: CLIL in de focus

Katleen Vos. 13 februari 2017: CLIL in de focus Katleen Vos 1 13 februari 2017: CLIL in de focus Jullie kunnen omschrijven wat CLIL betekent. Jullie kunnen de eigenschappen van een geslaagde CLILles opnoemen en toepassen. Jullie kennen aandachtspunten

Nadere informatie

NEDERLANDS. Zijn er nog vragen?

NEDERLANDS. Zijn er nog vragen? NEDERLANDS Zijn er nog vragen? Als begeleider talen krijgen we dagelijks vragen en bedenkingen rond leerplannen, ondersteunende documenten, extra informatie over het vak, evaluatie, didactiek, zorg en

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep geschiedenis/esthetica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo

CONCEPT. Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten. Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo Tussendoelen Nederlands onderbouw vo, vmbo Domein A 1: Lezen van zakelijke teksten Subdomein A 1.1: Woordenschat 1.1 vmbo de betekenis van onbekende woorden afleiden uit de context; 1.2 vmbo de betekenis

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Handelsschool Sint-Joris te GENT

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrije Handelsschool Sint-Joris te GENT Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

DOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO

DOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel DOCUMENT VVKSO Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica Dit document is een aanvulling op het algemeen servicedocument

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep muzikale opvoeding. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in

Nadere informatie

ALGEMENE VORMING PROJECT ALGEMENE VAKKEN MODERNE VREEMDE TALEN PROJECT ALGEMENE VAKKEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

ALGEMENE VORMING PROJECT ALGEMENE VAKKEN MODERNE VREEMDE TALEN PROJECT ALGEMENE VAKKEN LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS ALGEMENE VORMING DEELTIJDS BEROEPSSECUNDAIR ONDERWIJS PROJECT ALGEMENE VAKKEN MODERNE VREEMDE TALEN NIVEAU TWEEDE GRAAD PROJECT ALGEMENE VAKKEN NIVEAU DERDE GRAAD NIVEAU DERDE LEERJAAR DERDE GRAAD LEERPLAN

Nadere informatie

Frans in de balans. implicaties van het peilingsonderzoek voor de toetspraktijk. Bart Lamote, Piet Desmet & Rianne Janssen

Frans in de balans. implicaties van het peilingsonderzoek voor de toetspraktijk. Bart Lamote, Piet Desmet & Rianne Janssen Frans in de balans implicaties van het peilingsonderzoek voor de toetspraktijk Bart Lamote, Piet Desmet & Rianne Janssen 0. Context 0.1.Toetsdeskundigheid: alles kan beter... De Standaard 23 april 2014

Nadere informatie

Overzicht modules Algemene vorming TSO3

Overzicht modules Algemene vorming TSO3 Overzicht modules Algemene vorming TSO3 Inhoud TSO3 Aardrijkskunde 1... 2 TSO3 Aardrijkskunde 2... 3 TSO3 Aardrijkskunde 3... 4 TSO3 Engels 1... 5 Engels 2... 6 TSO3 Nederlands 1... 7 TSO3 Nederlands 2...

Nadere informatie

Frans & ICT Plantyn Taaldagen 2011

Frans & ICT Plantyn Taaldagen 2011 Frans & ICT Plantyn Taaldagen 2011 Frans 2 1 Par étapes - krachtlijnen stap voor stap voorbereiden op communicatieve oefeningen heel duidelijke, herkenbare structuur rodedraadverhaal (Cédric & Thibaut)

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van GO! middenschool Maaseik te MAASEIK

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van GO! middenschool Maaseik te MAASEIK Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs

Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs kennisnet.nl Beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs Op de volgende pagina s treft u het beoordelingsinstrument Digitale Leermiddelen Taalonderwijs. Het instrument is ingedeeld in acht

Nadere informatie

Kunt u dat nog eens herhalen? Bewust werken aan luistervaardigheidslessen en -toetsen op structurerend en beoordelend niveau

Kunt u dat nog eens herhalen? Bewust werken aan luistervaardigheidslessen en -toetsen op structurerend en beoordelend niveau Ronde 3 Jean Jacobs Pedagogische begeleidingsdienst secundair onderwijs Contact: jacobs.jean@gmail.com Kunt u dat nog eens herhalen? Bewust werken aan luistervaardigheidslessen en -toetsen op structurerend

Nadere informatie

Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor het 2 e leerjaar van de 2 e graad aso. Datu m van de les. De leerlingen kunnen

Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor het 2 e leerjaar van de 2 e graad aso. Datu m van de les. De leerlingen kunnen Titel / thema tekst / toets Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor het 2 e leerjaar van de 2 e graad aso De leerlingen kunnen LUISTERVAARDIGHEID Lu 1 op beschrijvend niveau

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wiskunde AO AV 010 Protocol Datum: 25 juli 2006 Protocol: Algemene vorming Moderne Talen-Wiskunde Versie 2.0 Pagina 1 van 135 Inhoud 1

Nadere informatie

Frans gewikt en gewogen: van uitstroom SO naar instroom academisch HO. Prof. Dr. Piet Desmet, KUL

Frans gewikt en gewogen: van uitstroom SO naar instroom academisch HO. Prof. Dr. Piet Desmet, KUL Frans gewikt en gewogen: van uitstroom SO naar instroom academisch HO Prof. Dr. Piet Desmet, KUL Frans gewikt en gewogen: van uitstroom SO tot instroom academisch HO Piet Desmet (i.s.m. Jo Denis, Caroline

Nadere informatie

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door

A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door A. Creëer een positief, veilig en rijk leerklimaat door elk kind zich thuis te laten voelen in de klas. Respecteer de stille periode van kinderen. Geef kinderen die het nodig hebben, meer tijd om een luisteropdracht

Nadere informatie

Kennisbasis Duits 8 juli 2009. 2. Taalkundige kennis

Kennisbasis Duits 8 juli 2009. 2. Taalkundige kennis Kennisbasis Duits 8 juli 2009 Thema Categorie/kernconcept Omschrijving van de categorie / het kernconcept De student 1. Taalvaardigheden 1.1 De vaardigheden 1.1.1 beheerst de kijkvaardigheid en de luistervaardigheid

Nadere informatie

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27)

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27) ~ 1 ~ Functionele taalvaardigheid/ tekstgeletterdheid Eindtermen (P)AV voor 2 de graad SO 3 de graad SO 3 de jaar 3 de graad SO DBSO niveau 2 de graad DBSO niveau 3 de graad DBSO niveau 3 de jaar 3 de

Nadere informatie

Educatief Professioneel (EDUP) - C1

Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Educatief Professioneel (EDUP) - C1 Voor wie? Voor hogeropgeleide volwassenen (18+) die willen functioneren in een uitdagende kennis- of communicatiegerichte functie: in het hoger onderwijs, als docent

Nadere informatie

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO Alle ruimte voor jou w groei COGNOSCO Cognosco Campus Het Spoor Mol 02 Inleidend woordje Campus Het Spoor biedt naast het traditionele onderwijs ook het succesvolle Cognosco-onderwijs. De leerlingen kiezen

Nadere informatie

Type 1: De Docent TEST LEERKRACHTSTIJL LAGER. Centrum voor Taal en Onderwijs MIJN PROFIEL

Type 1: De Docent TEST LEERKRACHTSTIJL LAGER. Centrum voor Taal en Onderwijs MIJN PROFIEL Type 1: De Docent Ik weet perfect waar ik mee bezig ben. Met mijn strakke planning zien we alle vooropgestelde leerstof, met tijd voor een herhalingsles voor elke grote toets. Er zijn duidelijke afspraken

Nadere informatie

FRANS 1STE GRAAD A-STROOM LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS

FRANS 1STE GRAAD A-STROOM LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS FRANS 1STE GRAAD A-STROOM LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL September 2010 (vervangt leerplan D/1997/0279/026 met ingang van 1 september 2010) Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs

Nadere informatie

Logopedie en Nieuwsbegrip. Yvet van Noordt

Logopedie en Nieuwsbegrip. Yvet van Noordt Logopedie en Nieuwsbegrip Yvet van Noordt Wat beïnvloedt het begrijpend lezen? Levenservaring Kennis van de wereld Kennis van teksten GJLSKJLS;D Taal Mondelinge taalvaardigheid Kennis structuur taal Woordenschat

Nadere informatie

DOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO

DOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel DOCUMENT VVKSO Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica Dit document is een aanvulling op het algemeen servicedocument

Nadere informatie

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers?

Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen

Nadere informatie

Lokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader).

Lokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader). De volgende vakken komen aan bod Aardrijkskunde Maatschappelijke vorming (MAVO) Nederlands Godsdienst Niet-conventionele zedenleer LEERDOELSTELLINGEN LESFICHE C Door aan de slag te gaan met lesfiche C

Nadere informatie

Taalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014

Taalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Taalstimulering voor kinderen en volwassenen Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Enkele stellingen Taalontwikkeling 1. Voortalige fase: van 0 tot 1 jaar 2. Vroegtalige fase: van 1 tot 2,5 jaar Eentalige

Nadere informatie

MODERNE VREEMDE TALEN

MODERNE VREEMDE TALEN MODERNE VREEMDE TALEN DERDE LEERJAAR DERDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL vervangt leerplannen 1995/025A - 1995/003B - 1995/008A - 1995/050B - 1995/009A - 1995/026A - 1995/028A -

Nadere informatie