KUSTVERDEDIGING KATWIJK

Transcriptie

1 KUSTVERDEDIGING KATWIJK "Pootje Baden" Goke Leverand (1942) Boulevard te Katwijk Hilde Pracht Adelbert College Klas 6V4 AkK

2 Voorwoord Nederland wordt continu bedreigd. Niet door vijandige buurlanden, meteorieten of ruimtewezens, maar door de zee. De naam van ons land zegt het al: Nederland ligt laag, zo laag zelfs dat de zee op sommige plekken hoger ligt dan het land. Zonder maatregelen zouden deze laaggelegen plekken overstromen. Gelukkig wordt Nederland beschermd door dijken, duinen, waterkeringen en tal van andere voorzieningen. Deze zorgen ervoor dat wij onze voeten droog houden. Soms wordt echter vastgesteld dat een zeewering niet meer voldoet aan de veiligheidseisen. Het laaggelegen gebied erachter is dan onvoldoende beveiligd tegen overstromingen Dit probleem speelt momenteel ook in Katwijk, een dorpje aan de kust van Zuid-Holland. Een groot deel van dit dorp ligt onder de zeespiegel. Er is gebleken dat de kustverdediging van Katwijk niet goed genoeg is. De huidige (zee)wering voldoet niet meer aan de veiligheidseisen. Bovendien ligt een deel van Katwijk vóór de zeewering en feitelijk aan de verkeerde kant van de duinen. Er moet dus wat gebeuren in Katwijk: de kustverdediging moet verbeterd worden. Maar hoe kun je dat het beste doen? Er zijn vele soorten oplossingen mogelijk. Welke oplossing is het meest geschikt voor Katwijk? Om die keuze te kunnen maken moeten veel afwegingen gemaakt worden: Welke oplossing garandeert het best de veiligheid, welke oplossing past binnen het budget en welke oplossing is goed uitvoerbaar? Ook moet er rekening gehouden worden met verschillende belangengroepen: ondernemers, bewoners, milieuorganisaties en toeristen. Het is dus nog best lastig om tot een mooie oplossing te komen. Toch wordt in dit profielwerkstuk geprobeerd een goed passend antwoord te vinden op de volgende hoofdvraag: Welke maatregelen kunnen het best worden getroffen om de veiligheid van de Katwijkse kust te verbeteren? 2

3 Deelvraag 1 Wat is de huidige situatie? De probleemgebieden: Katwijk als badplaats Katwijk als woon, leef en werkgebied... 6 Deelvraag 2 Waarom is de huidige situatie gevaarlijk? De veiligheidsnormen Stormvloed/springtij Afslag en overslag Wat gebeurt er tijdens een superstorm in Katwijk?... 9 Deelvraag 3 Welke technieken kent men om dergelijke problemen op te lossen? Categorieën van oplossingen Haalbare oplossingen Zand voor de boulevard Versterken van de huidige waterkering Dijk in duin Nog wat kleine oplossingen Deelvraag 4 Welke belangen spelen er welke oplossing voldoet het beste aan deze belangen? De projectgroep en hun belangen Gemeenschappelijke belangen Welke oplossingen zijn minder geschikt en waarom? Welke oplossing is het meest geschikt en waarom? Deelvraag 5 Voor welke oplossing is er uiteindelijk gekozen en wat zijn hiervan de gevolgen? De gekozen oplossing De gevolgen van de gekozen oplossing In welke fase van het project bevindt men zich momenteel? Wat gaat er allemaal nog gebeuren? Hoe gaat het er uiteindelijk uitzien? Deelvraag 6 Hoe is eenzelfde oplossing in Noordwijk bevallen? Korte introductie Noordwijk Reactie van de omgeving op het Dijk in Duin Reactie van de bewoners Reactie van de ondernemers Reactie van de toeristen Wat valt er voor Katwijk te leren van Noordwijk Samenvatting en conclusie Bronnenlijst en woord van dank Bijlagen

4 Deelvraag 1 Wat is de huidige situatie? Katwijk is één van de zwakke schakels in de Nederlandse kustverdediging. In deze deelvraag wordt de situatie beschreven, in de volgende deelvraag zal worden ingegaan op de problemen die de huidige situatie veroorzaakt. 1.1 De probleemgebieden: Het dorp Katwijk aan Zee heeft zich ontwikkeld aan de monding van de Rijn, waardoor het in een relatief laaggelegen deltagebied ligt. Omdat er na verloop van tijd steeds meer bebouwing is bijgekomen loopt de huidige waterkering dwars door het dorp heen. Het centrum van het dorp ligt in een duinkom, die zich voor de kustverdediging bevindt. Dit betekent dat een groot stuk van het centrum nu aan de zeezijde van de kustverdediging ligt. Door de huidige duinenrij langs de boulevard wordt dit gebied onvoldoende beschermd, met als gevolg dat er ongeveer 3000 mensen buitendijks wonen. De huidige waterkering loopt net ten noorden van de Wilhelminastraat landinwaarts waar hij vervolgens de Tramstraat, de Voorstraat en de Schoolstraat kruist. Daarna loopt de kering van de Secretaris Varkevisserstraat en het Vuurbaakplein terug naar de Strandweg ter hoogte van de Zwaan. Bovendien zit er in de huidige waterkering een zwak en laag punt. Door een strengere, aangepast normering voldoet dit deel van de zeewering momenteel niet meer aan de veiligheidseisen. Dit zwakke punt is in bron 1.1 extra aangegeven. Bron 1.1 Huidige waterkering Katwijk. (bron: startnotitie/mer kustversterking Katwijk, 26 maart 2009, Hoogheemraadschap van Rijnland) 4

5 km 87,75 km 87,50 Vuurbaakplein km 87,25 B.J. Blommerstraat Andreasplein km 87,00 Voorstraat km 86,75 Tramstraat km 86,50 Te Brittenstraat Jan Tooropstraat km 86,25 Hoogte boulevard [m+ NAP] Als laatste in de huidige boulevard een aanzienlijk hoogteverschil aanwezig. Er zit als het waren een 'kuil' in de boulevard. Dit is goed te zien op bron 1.2 Ook als je zelf een wandeling maakt over de boulevard zul je dit merken (zie bron 1.3). Het is een stuk van ongeveer 1,5 kilometer waarbij de hoogte varieert van 11,5 meter tot ongeveer 5,8 meter boven NAP. Bron 1.2 Dwarsdoorsnede met hoogtes van de huidige boulevard (bron: basissheets Katwijk in kustvisie, van het Hoogheemraadschap van Rijnland) Rijkspaal afstanden [km] Bron 1.3 Boulevard Katwijk. Uitzicht in noordelijk richting vanaf vuurbaakplein (foto: Hilde Pracht). 5

6 1.2 Katwijk als badplaats Als dorpje aan zee is Katwijk natuurlijk een trekpleister voor strandgangers. Katwijk staat bekend als gemoedelijke familiebadplaats. Vooral het vanaf de boulevard goed bereikbare strand en het uitzicht op zee worden als grote pluspunten ervaren. Ook de boulevard geldt als een toeristische trekpleister. Op het strand bevinden zich een aantal strandtenten, die alleen in het zomerseizoen aanwezig mogen zijn. In verband met onderhoud aan de zeewering en mogelijke stormen met hoog water, moeten de tenten gedurende de winter van het strand af. Dit is van oktober tot april. Het betreft ongeveer 12 strandtenten. Aan de boulevard liggen hotels en restaurantjes. Leuk voor toeristen is dat je vanuit sommige hotels een prachtig uitzicht op de zee hebt, voornamelijk bij het lage punt van de boulevard. In de vakantie en het weekend, vooral bij mooi weer, is parkeren in Katwijk een crime. Er zijn teveel toeristen in verhouding met het aantal beschikbare parkeerplaatsen. Bron 1.4 Informatiebord Katwijk. (foto: Hilde Pracht) 1.3 Katwijk als woon, leef en werkgebied Katwijk is een gemeente in het Noordwesten van Zuid-Holland. De gemeente telde op 1 april inwoners 1. De gemeente Katwijk bestaat uit de kernen Hoornes-Rijnsoever, Katwijk aan den Rijn, Katwijk aan Zee, Rijnsburg en Valkenburg. Ik zal mij beperken tot Katwijk aan Zee 2, omdat ik verwacht dat het project kustverdediging hier het meeste effect zal hebben. Katwijk aan Zee heeft rond de inwoners. Het heeft een vrij conservatieve, hechte bevolking die bijzonder veel waarde hecht aan saamhorigheid en gemoedelijkheid. Katwijk ervaart men als een fijn woongebied, o.a. door zijn ligging aan de duinen en de zee en zijn eigen, dorpse karakter. Maar er zijn natuurlijk ook nadelen, zoals de overlast die parkerende toeristen veroorzaken. Voor de inwoners die in de buurt van de boulevard wonen is parkeren erg lastig, vanwege alle dagtoeristen die per auto naar het strand gaan. Bron 1.5 Winkelcentrum Katwijk. (bron: 1 Bron: 2 Waar vanaf nu in dit werkstuk over Katwijk wordt gesproken wordt de dorpskern Katwijk aan Zee bedoeld. 6

7 Daarbij komt natuurlijk nog de onveiligheid. Een afgekeurde kustverdediging is natuurlijk niet erg geruststellend. Toch voelen de mensen in Katwijk zich niet voortdurend onveilig. Precies in het buitendijkse gebied van Katwijk ligt een economisch belangrijk gebied, met o.a. een winkelcentrum. De buitendijkse ligging van een gedeelte van Katwijk aan Zee zorgt er voor dat economische ontwikkelingen in dat gedeelte niet of nauwelijks rendabel te maken zijn of simpelweg verboden zijn omdat er geen vergunning verleend kan worden. Bovendien zijn de opstallen/gebouwen nauwelijks verzekerbaar. Wanneer je als bewoner een kelder onder je huis zou willen bouwen, is dit nagenoeg onmogelijk. Ten eerste zul je moeilijk aan een vergunning komen en ten tweede krijg je bijvoorbeeld een kelder nauwelijks verzekerd. 7

8 Deelvraag 2 Waarom is de huidige situatie gevaarlijk? Het meest duidelijke en grootste gevaar van de huidige waterkering is natuurlijk overstroming. Zeker door de klimaatverandering die een fors stijgende zeespiegel 3 met zich meebrengt. Het is echter niet zo dat bij de eerstvolgende grote golf half Nederland zal onderlopen. Over de risico s en de gevolgen zal ik het deze deelvraag hebben. 2.1 De veiligheidsnormen Voor alle dijken en zeeweringen in Nederlands gelden veiligheidsnormen. Deze eisen worden uitgedrukt in de kans dat er een dijkdoorbraak of overstroming plaatsvindt. De huidige norm is dat als gevolg van een superstorm die optreedt bij een waterstand die slechts eenmaal in de jaar voorkomt, het water nog door een zeewering moet worden tegengehouden. Dit betekent bijvoorbeeld dat statistisch gezien eens in de jaar belangrijke delen van Nederland getroffen worden door een watersnoodramp. Dit heet een maximaal klimaatscenario. De waterkering in Katwijk voldoet niet meer aan de veiligheidseisen. De overstromingskans in Katwijk bedraagt momenteel 1/2500 jaar Stormvloed/springtij Springtij of springvloed is een extreme vloed die ontstaat door de getijdenwerking. De gewone golven, maar ook eb en vloed, ontstaan doordat de maan en de zon allebei aan de zee trekken. Maar bij een springtij staan zon, aarde en maan op één lijn, waardoor ze elkaar versterken en er extra hoge waterstand met hele hoge golven optreedt tijdens vloed (tijdens eb is de waterstand juist extra laag). Springtij komt voor bij nieuwe maan en volle maan, dat betekent ongeveer 2 keer per maand. Bron 2.1 stand van zon en maan tijdens springtij. (bron: Stormvloed is een vloed die niet ontstaat door de hierboven genoemde getijdenwerking. Stormvloed is vloed die ontstaat door een zware storm met hoge windsnelheden. Het zeewater wordt als het ware naar de kust geblazen. Een stormvloed wordt heviger naarmate zij de kust bereikt, want hier wordt de zee ondieper. Hetzelfde gebeurt bij een tsunami, alleen dan in grotere mate. De golven worden afgeremd door de oplopende zeebodem en de snelheid wordt omgezet in hoogte. Een stormvloed kan gevaarlijk worden wanneer zij de kust bereikt terwijl er ook vloed, of nog erger: springvloed is. De springvloed wordt dan versterkt door de stormvloed. Dit is ook gebeurd tijdens de watersnood van Afslag en overslag Bij een te lage of zwakke zeewering zijn de belangrijkste gevaren afslag en overslag. Afslag betekent dat het voorste deel van de duinen tijdens een storm wordt weggeslagen. Alle 3 De meningen over de stijging van de zeespiegel over de komende 100 jaar lopen uiteen. De schattingen lopen uiteen van enkele centimeters tot anderhalve meter. Bovendien zakt Nederland 5 cm per 100 jaar &Id=

9 bebouwing en infrastructuur in de afslagzone moeten als verloren worden beschouwd. Dit probleem speelt vooral bij zachte zeewering, zoals duinen. Golfoverslag speelt juist een rol bij harde zeeweringen; bouwwerken zoals strandmuren, boulevards of zeedijken. Je spreekt van golfoverslag als bij een zware storm water over deze bouwwerken stroomt. Dit kan flinke schade veroorzaken, dijken kunnen bijvoorbeeld van binnen scheuren. Golfoverslag neemt toe bij een hogere zeespiegel en hogere windsnelheden. 2.4 Wat gebeurt er tijdens een superstorm in Katwijk? Bron 2.2 Schematische weergave van afslag en overslag in Katwijk. (bron: Basissheets Katwijk in kustverdediging, een standaard PowerPoint presentatie van het Hoogheemraadschap van Rijnland ) Wanneer er op dit moment een superstorm (een storm die statistisch gezien eens in de jaar voorkomt) zou plaatsvinden, zal er een deel van de bebouwing aan de zeezijde in de zee verdwijnen, dit is de afslagzone. Ter vergelijking, een westerstorm heeft een verschijningskans van ongeveer eens in de vijf jaar. Zoals hierboven vermeld zul je alle bebouwing in de afslagzone dan als verloren moeten beschouwen. Wanneer dit deel is afgeslagen houdt niets het water nog tegen, waardoor het buitendijkse gebied onderloopt met zout water. Dit is een gebied waar ongeveer 3000 mensen wonen en ook een belangrijk winkelcentrum ligt. De gevolgen zullen catastrofaal zijn. De schade zal tot in honderden miljoenen euro's lopen, belangrijke voorzieningen zullen verwoest zijn en vele huizen onbewoonbaar. Wanneer er teveel water het buitendijkse gebied instroomt, kan er zelfs overslag plaatsvinden het achterland in. Dit zal het eerst gebeuren bij het zwakke punt in de huidige waterkering. Hierdoor zal nog veel meer schade ontstaan, afhankelijk van de eventuele (nood)maatregelen die genomen kunnen worden Bron 2.3 Afslagzone en overstromingszone bij de boulevard van Katwijk. (bron: 9

10 Deelvraag 3 Welke technieken kent men om dergelijke problemen op te lossen? Nederland staat bekend om dijken, dammen en gemalen. Kan één van deze technieken uitkomst bieden? Of zijn er nog andere slimme oplossingen? Natuurlijk zijn er nog veel meer oplossingen mogelijk dan in deze deelvraag zullen worden behandeld. De oplossingen die hier echter worden besproken, zijn oplossingen die men het overleggen waard vond. Andere oplossingen werden al snel niet haalbaar bevonden, omdat ze bijvoorbeeld te duur of technisch niet haalbaar waren. 3.1 Categorieën van oplossingen Grofweg zijn er twee soorten oplossingen te onderscheiden: harde en zachte oplossingen. Bij een zachte oplossing wordt gebruik gemaakt van zand. Het zand wordt gebruikt om een strandophoging, duin of zandbanken te maken. Met harde oplossingen worden constructies bedoeld. Voorbeelden zijn keermuren, dijken, dammen of golfbrekers. Hiernaast kent men ook nog combinaties, waarbij zand wordt gecombineerd met een harde constructie. De naam hiervoor is: hybride constructies. Naast deze twee oplossingen maakt men ook nog onderscheid in verschillende oplosstrategieën, namelijk de landwaartse-, consoliderende-, en de zeewaartse strategie. Bij een landwaartse strategie wordt de waterkering in landwaartse richting uitgebreid. Dit bereikt men door de zeewering te versterken aan de kant van het land. Wat ook kan is dat men toestaat dat de zeekering landwaarts verschuift als gevolg van natuurlijke factoren, zoals afslag. Men treft dan verder geen maatregelen om dit te voorkomen. De consoliderende strategie laat een waterkering bij het versterken zo veel mogelijk op zijn plaats. Dit kan door beide kanten van de kering een beetje te versterken of door de kering enkel op te hogen. Als laatste de zeewaartse strategie. Zoals de naam al suggereert, worden bij deze strategie de maatregelen aan de zeezijde van de kering genomen. Dit heeft als gevolg dat de waterkering in zeewaartse richting wordt opgeschoven. In bron 3.1 zijn alle drie de strategieën uitgewerkt voor de kust van Katwijk. Je krijgt hier een goed beeld van de globale gevolgen van een gekozen strategie. 10

11 Bron 3.1 Overzicht van de drie strategieën, (bron: startnotitie/mer kustversterking Katwijk, 26 maart 2009, Hoogheemraadschap van Rijnland) 3.2 Haalbare oplossingen Dit zijn de oplossingen die door de projectgroep 5 als haalbaar zijn erkend. Hier is men verder onderzoek naar gaan doen. De verschillende technieken worden hier toegelicht Zand voor de boulevard De eerste oplossing noemt men zand voor de boulevard. Deze oplossing is een zachte zeewaartse oplossing. Deze oplossing is onder te verdelen in twee mogelijkheden. Mogelijkheid 1 De huidige duinen worden bij deze oplossing verstevigd met extra zand. Ze zullen hierdoor een stuk breder worden, waardoor de afstand tussen de boulevard en het strand toeneemt. De minimale hoogte van het duin is vastgesteld op 7 meter boven NAP. Als men deze hoogte wil bereiken, zullen de duinen ook in de breedte moeten groeien. Het duin zal hierdoor 180 meter breed worden. Er kan gevarieerd worden in hoogte en breedte. Het wijzigen van de hoogte heeft invloed op het zicht op zee en wijzigingen in de breedte beïnvloeden de afstand boulevard-strand. Nota bene: Bij deze mogelijkheid blijft de kom buitendijks liggen. Met de duin is Katwijk veiliger, maar mag het volgens de veiligheidsnorm (kans op overstroming <1: jaar) nog niet binnendijks genoemd worden. 5 Meer informatie over de projectgroep, zie deelvraag 4. 11

12 Mogelijkheid 2 De andere mogelijkheid is bijna hetzelfde als mogelijkheid 1. Er is echter één verschil. Mogelijkheid 2 zorgt ervoor dat de hele kom wél binnendijks komt te liggen. Dit gebeurt door naast de verhoging van de duinen bij mogelijkheid 1 ook nog in de breedte extra zand toe te voegen. Deze extra strook zand heeft een breedte van 10 meter. Dit betekent dat het geheel 190 meter breed wordt. Het duin wordt hierdoor extra stevig. Hierdoor zal het plangebied voor de komende 100 jaar beschermd zijn. Dit heeft als resultaat dat je de kom van Katwijk dan binnendijks noemen mag noemen. Deze mogelijkheid staat echter niet garant voor de veiligheid op lange termijn. Door water en wind zal het duin slinken en telkens opnieuw verstevigd/onderhouden moeten worden. Een onderhoudsvrije oplossing zal minstens 12 meter boven NAP moeten liggen. Bron 3.2 Bovenzicht en zijaanzicht van mogelijkheid 1 en 2, (bron: In bron 3.2 zijn oplossing 1 en 2 weergegeven. aan de linkerzijde een situatietekening van Katwijk. Het oranje deel toont de hoeveelheid zand die nodig zal zijn bij oplossing 1. Ook is er een dunne gele strook te zien. Deze geeft de extra breedte aan die nodig voor oplossing 2. Het strand is aangegeven met de brede, lichtgele strook. Het strand verschuift immers in zeewaartse richting door de uitbreiding van de kering. Aan de rechterzijde een dwarsdoorsnede van Katwijk met oplossing 1 en Versterken van de huidige waterkering Deze oplossing spreekt voor zich: Men wil de huidige waterkering, die door het dorp loopt, versterken. Het gaat hier om een versterking van enkele honderden meters lang. Er kan gebruik gemaakt worden van een harde of een zachte oplossing. De kering wordt dus of verstevigd met een constructie of verhoogd en verbreed met zand. Het kan ook een combinatie van beiden worden. Een andere mogelijkheid is om een deel van de bebouwde kom ter hoogte van de zwakke plek te verstevigen. Feitelijk past men dan de infrastructuur en bebouwing zodanig aan dat deze als zeewering kunnen dienen. De exacte locatie voor deze oplossing is dus nog niet helemaal bepaald. Bij het bepalen van de locatie zal geprobeerd worden de bestaande bebouwing zoveel mogelijk te ontzien. Wanneer de huidige kering verstevigd wordt, betekent dat dat de kom van Katwijk nog steeds buitendijks ligt. Deze oplossing kan dus hard of zacht worden uitgevoerd. De strategie is consoliderend. 12

13 3.2.3 Dijk in duin Dit scenario combineert een harde constructie, de dijk, met een zachte oplossing, de duin van zand. Het is een hybride, zeewaartse oplossing. Wanneer men alleen een dijk zou plaatsen, wordt deze erg hoog. Maar door de dijk met zand te bedekken, wordt de golfslag op de dijk gereduceerd. Hierdoor kan de dijk minder hoog worden gebouwd. Als men het plangebied voor de komende 100 jaar veilig wil stellen, moet de constructie 8,5 meter boven NAP worden. De breedte van de duinen op de dijk wordt dan vijfennegentig meter. Er is variatie in hoogte en breedte mogelijk. De constructie kan worden ingericht met fiets- of wandelpaden, maar ook met bijvoorbeeld beplanting. Een voorbeeld van deze oplossing is te vinden in het nabijgelegen Noordwijk. bron 3.3 bovenzicht en zijaanzicht van dijk in duin. (bron: Nog wat kleine oplossingen Hieronder komen nog wat andere oplossingen aan de orde. Deze oplossingen zijn minder bekend en voor de hand liggend. Toch komen ze even aan de orde, omdat ze interessant zijn en vindingrijk. Deze oplossingen zijn al snel minder haalbaar gebleken en worden na deze paragraaf verder niet behandeld. Harde constructie voor de boulevard Deze oplossing is hard en zeewaarts. Hierbij wordt gedacht aan een harde constructie die voor de boulevard van Katwijk komt te liggen. Dit heeft als gevolg dat heel Katwijk binnendijks komt te liggen. De constructie moet tussen de elf en de vijftien meter hoog zijn om veiligheid te garanderen. Kunstriffen Een kunstrif kun je het beste beschrijven als een onderwaterdijk. De basis voor een kunstrif zijn geotubes 6, waartussen zand wordt gestort. Vervolgens wordt er een laag fijne en een laag grove breuksteen 7 op geplaatst. Ten slotte wordt het kunstrif afgemaakt met een toplaag van grote betonblokken. Vooral deze betonblokken doen het werk; ze remmen grote golven die op de kust afkomen. De kunstriffen bleken echter niet werkzaam genoeg om veiligheid te garanderen. Een storm wordt misschien afgezwakt, maar toch zou de boulevard bij zware storm in gevaar kunnen komen. De kom van Katwijk zou dan kunnen onderlopen. Dit betekent dat er alsnog bescherming van de kust aangelegd moet worden. Bijvoorbeeld in de vorm van een dijk of duin, om Katwijk en het achterland te beschermen. Dit betekent niet dat kunstriffen helemaal onbruikbaar zijn. Het voordeel van kunstriffen is namelijk dat er dus minder maatregelen langs de kust nodig zullen zijn. 6 Geotubes zijn lange buizen, gemaakt van waterdoorlatend geotextiel. In de buizen wordt zand of kleigrond geperst. 7 Breuksteen is onregelmatig gebrokkeld natuursteen. 13

14 Strandhaken Strandhaken zijn enkele honderden meters lang en liggen in zee, haaks op de kust. De strandhaken worden gemaakt van (breuk)steen. Ze houden zand tegen, dat normaal gesproken wegspoelt als gevolg van golfslag. Omdat het zand niet langer wordt weggeslagen zal er een breder strand ontstaan. Een breder strand draagt bij aan de veiligheid van een kustgebied, omdat water een grotere afstand moet overbruggen. Eilanden voor de kust De eilanden worden gemaakt van opgespoten zand. Ze remmen de golfaanval af. Doordat er minder sterke golven zijn is er nog maar een kleine ingreep nodig om de Katwijkse kustverdediging aan de veiligheidseisen te laten voldoen. Men moet er echter wel op letten dat de eilanden de golfstroom kunnen beïnvloeden waardoor er een ander golfpatroon ontstaat. Dit kan invloed hebben op de vorm van onze kustlijn of op bepaalde ecosystemen (denk bijvoorbeeld aan de Waddenzee). Afsluitbare kering Men heeft het hier over een harde constructie in de boulevard. Op normale dagen zal deze constructie onzichtbaar zijn. Pas wanneer er overstromingsgevaar dreigt, zal de kering gaan werken. De constructie zou bestaan uit bijvoorbeeld een harde constructie in een zachte duin die men omhoog schuift wanneer er een fikse storm is. In Nederland zijn al een aantal afsluitbare keringen die je als voorbeeld kunt nemen, bijvoorbeeld de stormvloedkering in Zeeland. 14

15 Deelvraag 4 Welke belangen spelen er welke oplossing voldoet het beste aan deze belangen? Bij een groot en belangrijk project, zoals de kustverdediging van Katwijk, is het niet gemakkelijk een besluit te vormen. Er zijn ontzettend veel belangengroepen die elk met eigen belangen komen. Met al deze belangen wordt geprobeerd rekening te houden. De beste oplossing is uiteindelijk de oplossing die aan de meeste belangen voldoet. Deze deelvraag gaat over welke belangengroepen er zijn, welke belangen spelen en welke oplossing aan de meeste belangen voldoet. 4.1 De projectgroep en hun belangen Het Rijk (de nationale overheid) is de hoofdopdrachtgever; het Rijk heeft in Nederland een aantal zwakke schakels 8 aangewezen langs de kust. Een van deze zwakke schakels is dus Katwijk. Er is vastgesteld dat de kustverdediging van Katwijk de veiligheid van Katwijk en het achterland in de toekomst niet kan garanderen. Het Rijk heeft vervolgens geld beschikbaar gesteld en de regie verder aan de Provincie Zuid-Holland overgelaten. Het Rijk is samen met de Provincie, het Hoogheemraadschap van Rijnland 9 en de gemeente Katwijk gaan zoeken naar de beste oplossing. Deze 4 organen vormen samen de projectgroep. Samen met een ingenieursbureau hebben zij de verschillende oplossingen afgelopen. Elk van de vier organen heeft zijn eigen belangen. De Provincie wil bijvoorbeeld de kust niet alleen veilig maken, maar ook verfraaien, door rekening te houden met recreatie, natuur en economische mogelijkheden (denk aan strandtenten). Het Hoogheemraadschap van Rijnland wil een zo betaalbaar mogelijke oplossing, die goed uitvoerbaar is. De gemeente Katwijk vindt het belangrijk dat de oplossing overeenkomt met het bestemmingsplan en meerwaarde oplevert voor Katwijk. Het Rijk wil vooral een goedkope oplossing, het Rijk is namelijk het orgaan dat het plan financiert. 4.2 Gemeenschappelijke belangen Tijdens de oriënterende fase is de projectgroep in contact gekomen met verschillende belangengroepen, zoals burgers, bedrijven en milieuorganisaties. De projectgroep probeert zoveel mogelijk rekening te houden met al hun belangen. Tegelijkertijd verliezen zij hun eigen belangen natuurlijk niet uit het oog. Hieronder worden de belangen besproken waar men rekening mee heeft moeten houden. Naast belangen zijn er ook nog een aantal andere aspecten die een rol spelen. Ook deze komen hier aan de orde. Veiligheid Dit is natuurlijk het belangrijkste belang en geldt voor alle belangengroepen. Veiligheid is namelijk de reden dat er überhaupt een plan nodig is. Bij elk plan staat de veiligheid dus voorop. Als met een oplossing niet aan de vereiste veiligheid wordt voldaan, wordt het plan meteen van de baan gedaan of aangepast. 8 Plekken aan de kust die op termijn niet meer voldoen aan de veiligheidsnormen volgens het Rijk. 9 Het hoogheemraadschap van Rijnland is een van de vijfentwintig waterschappen in ons land. Het is gevestigd in Leiden. Het werkgebied van Rijnland loopt van Wassenaar tot Amsterdam en van IJmuiden tot Gouda. Dit gebied, dat ruim 1100 vierkante kilometer groot is, wordt aan de westkant begrensd door de Noordzee. 15

16 Risicobeheersing Risico is over het algemeen gedefinieerd als kans maal gevolg (R= K x G). De kans is in dit geval de kans dat Katwijk overstroomt, het gevolg is de schade die dan ontstaat. Om dit risico te beperken zal men dus of de kans op overstroming moeten reduceren, of de schade ten gevolge van de overstroming zoveel mogelijk zien te beperken. Het liefst natuurlijk beide. Kustmorfologie Kustmorfologie is het voordurend wijzigen van de hoogteligging van de zeebodem, de kustlijn en de aangrenzende duinenrij onder invloed en ten gevolge van stromingen, weersinvloeden en menselijke activiteiten. 10 De vorm van de kust is belangrijk voor het uiterlijk van het Nederlandse kustgebied. Maar ook voor bijvoorbeeld veiligheid en natuur. Ongewenste beïnvloeding van de kustmorfologie moet dus zoveel mogelijk zien te worden voorkomen. Oplossingen moeten dus worden getoetst ten aanzien van de invloed op de kustmorfologie. Ruimtelijke kwaliteit en cultuurhistorie Katwijk heeft een prachtig, eigen karakter. Dit heeft het dorp te danken aan het feit dat het een oud vissersdorp is. Het karakter wordt ook ontleend aan het straatbeeld van Katwijk: kerkjes, een wirwar van smalle straatjes en kleinschalige bebouwing. Wat ook erg wordt gewaardeerd is dat je vanuit een deel van het dorp uitzicht hebt op de zee. Dit komt natuurlijk door de lage kustverdediging. Voor de Katwijkers is het heel belangrijk dat het dorp zijn authentieke uiterlijk niet verliest. Bij een consoliderende strategie zal het straatbeeld hoe dan ook veranderen. Ook bij landwaartse strategieën is dit onvermijdelijk. Het is dan van belang de oplossing zo vorm te geven dat hij het karakter van Katwijk niet schaadt. Men zal rekening moeten houden met zicht op zee en bijvoorbeeld met materiaalgebruik en architectuur. Ruimtelijke kwaliteit in de openbare ruimte Iets wat voor zowel Katwijkers als toeristen van belang is, is de boulevard. De boulevard is 1,7 km lang 11. Er zijn fietsenpaden en een brede promenade. Op de boulevard staan tijdens het hoogseizoen enkele kraampjes, zoals ijs- en viskramen. Aan de boulevard bevinden zich ook pleinen. Deze pleinen liggen steeds bij speciale plekken, of bijzondere gebouwen. Zo is er een plein bij de witte vuurtoren of de oude kerk. De boulevard wordt gewaardeerd om de brede, schuine toegangspaden tot het strand, die langzaam aflopen. De boulevard is zo ontworpen dat deze qua kleuren en vormen als het ware samenvalt met de duinen. Dit is bereikt door gebruik te maken van natuurlijke kleuren en materialen. De boulevard is een doorgaande weg in het dorp. Door het vele verkeer op de boulevard, met name in het strandseizoen, staan er soms files op de boulevard en is het erg druk. Langs de boulevard zelf en aan het begin en eind ervan bestaat mogelijk om te parkeren voor de bewoners en bezoekers. De gemeente vindt het belangrijk bepaalde voorzieningen aan de boulevard zoveel als mogelijk te behouden, zoals het Koninginnepad, een evenemententerrein en de kiosken. Recreatie en toerisme In Katwijk is het toerisme anders aanwezig dan in de massabadplaatsen Scheveningen en Noordwijk. Katwijk richt zich hier namelijk niet op. Het is een gemoedelijke

17 familiebadplaats, waar vooral mensen uit de regio met hun gezin naartoe komen. Er zijn geen extreme voorzieningen, zoals gigantische hotels aan de boulevard, of een pier vol winkels. Er zijn wel een aantal strandtenten en vakantiehuisjes. In de duinen van Katwijk komen toeristen voor de natuur en de wandelroutes. Zoals al eerder beschreven in Deelvraag 1, is er één groot probleem voor de strandgangers: parkeren. In het gebied van het strand zijn eigenlijk te weinig parkeerplaatsen voor het aantal bezoekers. Dit is natuurlijk ook een probleem waar de bewoners last van hebben. Ecologie Duinen zijn oude gebieden vol leven. Talrijke planten en dieren hebben er hun thuis. Daarom bevinden zich in Katwijk een aantal beschermde natuurgebieden. Deze zones hebben de status Natura 2000-gebieden 12 gekregen. Katwijk heeft hierdoor beperkingen aan de noord- en zuidzijde, daar liggen 3 Natura-2000 gebieden. Dit zijn: Meijendel, Berkheide (zuid) en Coepelduynen (noord). 13 De smalle duinstrook tussen de boulevard en het strand fungeert als corridor voor zuidelijk en noordelijk gelegen populaties van dieren. Natuurgebieden zijn er niet voor niets. Veel mensen hechten waarde aan de natuur. Om de variatie aan natuur in ons land te waarborgen zijn allerlei verschillende plaatsen tot beschermd natuurgebied gemaakt. Zo ook de duinen in Katwijk. Omdat natuur voor veel mensen belangrijk is en het gebied ook nog eens door de wet wordt beschermd, moet hier goed rekening mee gehouden worden bij het kiezen van een plan. Er mag nooit zomaar gebouwd worden in een natuurgebied. De aanleg van een oplossing moet niet voor teveel schade of overlast voor de omliggende natuur zorgen. Ook is het belangrijk dat het gebied er natuurlijk uit blijft zien. Een grote betonnen muur in een natuurgebied is bijvoorbeeld niet zo fraai. Dan een leuk, klein diertje dat voor vele, grote problemen heeft gezorgd (niet alleen in Katwijk): Bron 4.0 de zandhagedis. (bron: de zandhagedis. De zandhagedis is namelijk een beschermde diersoort. Dit lieve diertje heeft zich ook laten zien in de duinen van Katwijk. De zandhagedis staat op de Rode Lijst 14 en heeft de status kwetsbaar gekregen. Het leefgebied van de zandhagedis wordt kleiner en de kwaliteit van het landschap en de vegetatie neemt af. Hierdoor is er grote kans op uitsterven. De hagedis is ten zuiden van de boulevard aangetroffen en er zijn een aantal plaatsen waar hij eventueel kan voorkomen. 15 Omdat het een beschermde diersoort is, zijn er bepaalde regels waar men zich aan moet houden. 12 Benaming voor een netwerk van Europese natuurgebieden, waar voor Europa belangrijke flora en fauna voorkomen. Het doel van deze gebieden is de flora en fauna die er voorkomt duurzaam te beschermen. Op juridisch gebied komen de Natura 2000-gebieden voort uit de Europese vogel- en habitatrichtlijnen. In Nederland ook wel bekend als de Natuurbeschermingswet Rode lijsten zijn opsommingen van bedreigde dier- en plantsoorten per land

18 Archeologie Als er iets gebouwd moet worden, "vrezen" ingenieursbureaus altijd voor archeologen. Archeologie wordt in Nederland belangrijk gevonden. Regelmatig komt het voor dat tijdens de bouw van projecten plotseling Romeinse fundamenten of oude ijzeren voorwerpen gevonden worden. De bouw moet dan worden stopgezet, zodat verder onderzoek kan worden gedaan en de archeologische vondsten in veiligheid gesteld kunnen worden. In Katwijk doen ze het andersom. Men vermoedt namelijk al lange tijd dat er bij Katwijk resten uit andere tijden verborgen liggen. Daarom zijn er nu onderzoeken gestart, voordat er begonnen wordt met welke bouw dan ook. Na historische bronnen te hebben geraadpleegd, vermoedt men dat er ter hoogte van Katwijk een Romeinse havenplaats moet zijn geweest, die de naam Lugdunum droeg. Archeologen denken nu dat zij in de duinen ten Noorden van de boulevard Romeinse resten kunnen aantreffen Ook hoopt men resten te vinden van het fort Brittenburg, waarvan tekeningen zijn gevonden in oude literatuur. Daarnaast houdt men er ook rekening mee dat er nog oudere vondsten gedaan kunnen worden. Het is namelijk mogelijk dat zich acht meter onder het zand resten uit de IJzertijd bevinden. 16 Er zullen proefboringen gaan plaatsvinden. Mochten er archeologische sporen gevonden worden, dan zal er mogelijk een vervolgonderzoek worden ingesteld. De gemeente Katwijk, de provincie Zuid-Holland, Rijkswaterstaat en het Hoogheemraadschap van Rijnland werken allen mee aan het onderzoek. Als bij het vervolgonderzoek blijkt dat er voorwerpen zijn met een hoge archeologische waarde, komen de moeilijkheden. De bouw zal toch moeten doorgaan, want de veiligheid staat voorop. Misschien dat de bouw dan tijdelijk uitgesteld kan worden, zodat de vondsten geborgen kunnen worden of in veiligheid gesteld. Bodem en water Ook met het water en de bodem in het plangebied moet men rekening houden. Denk hierbij onder andere aan: Het grondwater. In de duinen ligt vooral fijn zand. Het water stroomt hier gemakkelijk tussendoor, met als gevolg dat het grondwater er vrij diep ligt. Verder moet men rekening houden met de aanwezigheid van een zoetwaterbel onder de jonge duinen; Het oppervlaktewater. Hier is nauwelijks sprake van in het duingebied, aangezien al het water meteen infiltreert in de bodem. In het bebouwde gedeelte van Katwijk wordt (regen)water opgevangen en naar het riool afgevoerd; Het boezemwater. In Katwijk mondt de Rijn, via een uitwateringskanaal uit in de Noordzee. In de monding bevindt zich een heel groot boezemgemaal, waarmee het overtollige water vanuit Rijnland naar zee wordt gepompt; Bodemverontreiniging. De bodem mag door werkzaamheden niet verontreinigd of aangetast worden. Denk hierbij aan olielekkage of uitlogende bouwmaterialen. Lucht en geluid Er moet rekening gehouden worden met overlast op het gebied van luchtvervuiling en geluidsoverlast. De nieuwe zeekering mag niet teveel lawaai veroorzaken of zorgen dat er veel vervuiling van de lucht plaatsvindt. Hierbij moet ook rekening gehouden worden met bijvoorbeeld hard geluid van golfbreking tegen een harde constructie. Dit geldt zowel voor de aanleg als voor de beheersituatie

19 Financiën Je kunt de mooiste oplossingen bedenken, maar als het geld er niet is, komt het niet van de grond. Zoals eerder verteld, heeft het Rijk een bedrag beschikbaar gesteld. De Provincie Zuid- Holland heeft daarna de regie in handen gekregen. Het Rijk (en dus ook de Provincie Zuid- Holland) en het Hoogheemraadschap van Rijnland, vinden het belangrijk betaalbare oplossingen te vinden. Zij betalen de oplossing en moeten hem uitvoeren. De gemeente Katwijk is niet per se voor een zo goedkoop mogelijke oplossing. Zij zijn immers niet de betalende partij. Zij zullen geld dus ook een minder belangrijke rol laten spelen bij het kiezen van een plan. Wanneer zij voorstander zijn van een oplossing dat het Rijk te duur vindt, betekent dit echter niet dat het plan niet door kan gaan. Alleen zal Katwijk dan zelf de meerkosten moeten opbrengen. Financiën spelen niet alleen voor de projectgroep een rol, ook de inwoners van Katwijk kunnen dit belangrijk vinden. Want met het geld dat de gemeente eventueel beschikbaar stelt voor de uitvoering van de kustversteviging, kunnen ook heel veel andere dingen gedaan worden. Bij financiën moet ook gedacht worden aan de economische mogelijkheden in het plangebied. Strandtenteigenaren willen bijvoorbeeld hun bedrijf niet verliezen, of inkomsten mislopen tijdens de bouw van een nieuwe kustverdediging. Het winkelcentrum moet ook goed bereikbaar blijven. Na de versteviging van de kust krijgen strandtenten misschien wel de mogelijk het hele jaar te blijven staan. Dit lijkt mooi, maar ook hier zit weer een addertje onder het gras. Wanneer strandtenten het hele jaar geopend mogen zijn, betekent dit meer concurrentie voor andere horecagelegenheden in de buurt van het strand. Zij zullen hier niet blij mee zijn. 4.3 Welke oplossingen zijn minder geschikt en waarom? Hier worden de oplossing die teveel nadelen hebben, besproken. De voor- en nadelen komen naar voren door het afwegen van verschillende belangen. De voornaamste nadelen worden besproken Zand voor de Boulevard Mogelijkheid 1 is de minst geschikte van de twee. Dit komt omdat bij mogelijkheid 1 de kom van Katwijk buitendijks blijft liggen. Dit deel van Katwijk is dus nog steeds niet veilig. Als er dan toch geld en moeite wordt besteedt aan een project, is het beter om er gelijk voor te zorgen dat het hele plangebied veilig wordt. Bij mogelijkheid 2 komt de kom van Katwijk wel binnendijks te liggen, dit is dus al een veiligere oplossing. Het grote nadeel van deze oplossing is dat de duinen heel breed worden, namelijk rond de 190 meter. Dit heeft grote invloed op de ruimtelijke ordening dan wel het uiterlijk van Katwijk. De afstand boulevard/strand zal onvermijdelijk een flink stuk toenemen. Katwijk staat juist bekend om het makkelijk toegankelijke strand dat dicht tegen de boulevard ligt. Als dit door de kustversteviging verandert, verliest Katwijk een belangrijk deel van zijn karakter. Hierbij komt nog dat deze oplossing op de lange duur niet veilig genoeg is. Op de lange termijn zal er steeds weer versteviging nodig zijn. Als men Katwijk veilig wil stellen voor de komende 200 jaar, uitgaande van een maximaal klimaatscenario, zal het duin minstens 12 meter boven NAP moeten liggen. Dit betekent geen directe verbinding meer tussen het dorp en het strand. Katwijk wordt dan als het ware gescheiden van het strand door een hoge duin. Ook dit tast het huidige karakter van Katwijk aan. 19

20 4.3.2 Versterken van de huidige waterkering Hier geldt hetzelfde nadeel als bij mogelijkheid 1 van Zand voor de Boulevard. Als de huidige waterkering verstevigd wordt, blijft een deel van Katwijk buitendijks liggen. Het achterland wordt wel in veiligheid gesteld. Een anders probleem van deze oplossing is de realisatie ervan. De huidige waterkering loopt dwars door het dorp en is enkele honderden meters lang. Dat betekent dat de werkzaamheden ook midden in het dorp moeten plaatsvinden. Dit gaat onvermijdelijk veel hinder veroorzaken. Deze oplossing betekent ook dat er na de aanleg een zeewering aanwezig zal zijn die dwars door de dorpskern loopt. Dit zal het karakter van Katwijk aanzienlijk aantasten. 4.4 Welke oplossing is het meest geschikt en waarom? De oplossing die als beste naar voren komt is Dijk in Duin. Dit is de oplossing die aan de meeste belangen voldoet. Daarom lijkt dit de meest geschikte manier om de kustlijn van Katwijk te verstevigen. In hoeverre voldoet deze oplossing aan de hierboven genoemde belangen? Een bijkomend voordeel van de 'dijk in duin oplossing' is dat deze oplossing al eerder in Noordwijk is toegepast. Er is dus ervaring met de aanleg en inpassing van deze oplossing. Veiligheid Door Dijk in Duin zal de hele kom van Katwijk binnendijks komen te liggen en ook het achterland veilig zijn. Katwijk is dan in ieder geval voor de komende vijftig jaar veilig gesteld voor storm en zee. Ruimtelijke kwaliteit en cultuurhistorie Bij het Dijk in Duin zijn er geen werkzaamheden nodig in het dorp zelf, waardoor daar het straatbeeld in ieder geval niet zal worden aangepast. Het is met deze oplossing echter onmogelijk dat men het zicht op zee helemaal behoudt. Door de combinatie dijk en duin blijft de hoogte van de constructie beperkt, maar het is onvermijdelijk dat er een deel van het zicht op zee verdwijnt. Het straatbeeld in het dorp blijft hetzelfde, maar het straatbeeld aan de boulevard zal hoe dan ook veranderen. Oude gebouwen aan de boulevard, zoals de vuurtoren en de kerk, zullen echter gewoon blijven staan. Ruimtelijke kwaliteit in de openbare ruimte De bouw van de Dijk in Duin zal plaatsvinden in de duinenrij, grenzend aan de boulevard. Tijdens de bouw van de Dijk in Duin zal de hele kuststrook van Katwijk over de kop gaan. En het strand zal gedurende een grote periode ontoegankelijk zijn 17. De boulevard zal op zijn plek blijven, maar de bestaande brede toegangspaden naar het strand zullen verdwijnen. Uitgangspunt wordt echter dat de oude situatie zoveel als mogelijk wordt hersteld, al zal de toegang naar het strand door de nieuwe hogere zeewering wat steiler worden. Tijdens de uitvoering van het werk zal er uiteraard verkeershinder optreden, al zal men proberen de overlast tot het minimum te beperken. Zoals onder het kopje Ruimtelijke kwaliteit en cultuurhistorie al genoemd, zal het straatbeeld aan de boulevard gaan veranderen. Er moet rekening gehouden worden met verschillende ruimtelijke aspecten aan de boulevard, zoals de promenade, het evenemententerrein en het verkeer. 17 Meer hierover in deelvraag 5 20

21 Ook is er een bijzonder interessant en innovatief idee naar voren gekomen: er wordt gekeken of het mogelijk is een ondergrondse parkeergarage naast de dijk te bouwen. Dit zou een prachtige oplossing zijn voor het parkeerprobleem en een mooie manier om te ruimte optimaal te benutten. Er zijn ook nadelen waar goed naar gekeken moet worden: heeft het invloed op de veiligheid? Zal de constructie er anders uit komen te zien door de parkeergarage? En dan is er natuurlijk nog de eeuwige geldkwestie; er hangt namelijk een fors prijskaartje aan de bouw van de parkeergarage. Dit geld zal de gemeente Katwijk zelf moeten bijleggen. Het Hoogheemraadschap van Rijnland is op zich geen voorstander van dit idee, maar ze zijn wel bereid om naar het ontwerp te kijken. Er zijn wat technische complicaties. Dit is namelijk een uitzonderlijke oplossing die nog nergens anders is gebruikt. Het zal dus bijzonder veel werk zijn een goed plan te bedenken. De combinatie dijk en parkeergarage heeft gevolgen voor het huidige ontwerp van het Dijk in Duin. Uit onderzoek is gebleken dat het met de nieuwe veiligheidsnormen mogelijk is de parkeergarage aan te leggen. Momenteel wordt de omvang en mogelijke plaats van de parkeergarage nader onderzocht. De bedoeling is om de bouw van de parkeergarage direct met de bouw van de dijk in duin te laten plaatsvinden, zodat maar 1 keer overlast veroorzaakt wordt. Bron 4.2 Impressie Ondergrondse parkeergarage Boulevard Katwijk. (bron: Kustwerk Katwijk, voorlopig ontwerp openbare ruimte, 12 januari 2012 ) zeezijde boulevardzijde Recreatie en toerisme De toeristen komen naar Katwijk omdat het gemoedelijk en klein is en omdat het dorp zo mooi verbonden is met de zee. Deze laatste factor zal worden beïnvloed door de Dijk in Duin. Om daar een beeld van te schetsen, is hieronder een tweetal afbeeldingen geplaatst. De bovenste foto is een straatbeeld van het huidige Katwijk. De onderste foto is een computerbewerking die toont hoe hoog de duinen ongeveer worden wanneer er een Dijk in Duin wordt geplaatst. Het valt dus wel mee, maar toch zul je niet meer vanuit elke hotelkamer de zee kunnen zien. 21

22 Bron 5.0 Impressie hoogte dijk in duin. Boven: huidige hoogte kustverdediging. Onder: Hoogte kustverdediging met Dijk in Duin. (Bron: basissheets Katwijk in kustvisie, een standaard PowerPoint presentatie van het Hoogheemraadschap van Rijnland) Wanneer de Dijk in Duin gerealiseerd wordt met parkeergarage zullen er meer parkeerplaatsen beschikbaar komen en zal het parkeerprobleem in grote mate afnemen. Ecologie De duinenrij zal afgegraven worden voor de aanleg van de Dijk in Duin. Dit betekent dus dat de natuur op deze plek verwoest zal worden. Alle planten worden weggehaald en de dieren zullen tijdelijk hun leefgebied kwijtraken. Wanneer de Dijk in Duin eenmaal is aangelegd, zal de natuur weer in zijn oorspronkelijke staat hersteld kunnen worden. De natura 2000-gebieden zullen verder geen veranderingen ondergaan door de Dijk in Duin. Archeologie Door tijdig onderzoek te doen kunnen vindplaatsen veilig gesteld worden of opgegraven worden. Er is in november 2011 verkennend archeologisch onderzoek uitgevoerd. Daarbij zijn proefboringen gedaan. Bij dit onderzoek heeft men gezocht naar oude landschappen die in het verleden bewoonbaar waren. Deze landschappen zijn te herkennen aan donkere bodems tussen het duinzand, oude oeverwallen en duintjes. Op deze in het verleden bewoonbare plekken zijn proefboringen gedaan, waarbij gezocht werd naar stukjes aardewerk, houtskool en puin. Men heeft deze archeologische indicatoren bij een boring aangetroffen. Dit betekent dat men rekening moet houden met serieuze archeologische vondsten in het plangebied. Gevolg van deze vondst is dat men tijdens de bouwperiode extra voorzichtig te werk gaat en erop is geattendeerd dat er eventueel iets aanwezig kan zijn. Mocht er iets gevonden worden, zullen de vondsten worden overgebracht naar het Provinciaal Archeologisch Depot Zuid- Holland. Bodem en water Tijdens de realisatie van het project zullen aan de aannemer eisen worden gesteld ten aanzien van bodem- en waterverontreiniging. De aangepaste zeewering zal verder geen effect hebben op Bodem en water. 22

23 Luchtvervuiling en geluidsoverlast Tijdens de aanleg zal er sprake zijn van geluidsoverlast. Als het Dijk in Duin eenmaal gerealiseerd is, zal er verder geen sprake zijn meer luchtvervuiling of geluidsoverlast. Financiën De Dijk in Duin valt binnen het budget wat door het Rijk is vastgesteld. Dit is dus verder geen probleem Het door het Rijk beschikbaar gestelde bedrag is echter niet voldoende om de parkeergarage te realiseren. De gemeente Katwijk zal dit geld dus zelf moeten opbrengen. Doordat er een veilige waterkering komt te liggen is het niet meer nodig dat de strandtenten 's winters weggaan. het strand hoeft niet meer vrijgehouden te worden voor veiligheidsmaatregelen, want Katwijk is vanaf dan voldoende beschermd tegen een storm. 23

24 Deelvraag 5 Voor welke oplossing is er uiteindelijk gekozen en wat zijn hiervan de gevolgen? Op 23 februari 2011 is er door de projectgroep een besluit genomen over de oplossing. Welke oplossing is dit en wat zijn hiervan de gevolgen voor de kosten, de omgeving en de veiligheid? 5.1 De gekozen oplossing De keuze van de projectgroep is op dezelfde oplossing gevallen als naar voren komt bij deelvraag 4: Dijk in Duin. Op de website van de projectgroep 18 wordt kort toegelicht wat de voornaamste redenen waren, waardoor men voor deze oplossing heeft gekozen. Deze uitleg wordt hieronder kort geparafraseerd. De projectgroep legt uit dat door de nieuwe waterkering het hele centrum binnendijks zal komen te liggen, hierdoor ontstaan aan de ene kant brede duinen met meer ruimte voor natuur en recreatie en aan de andere kant is Katwijk veilig voor de zee. Daarbij kan een parkeergarage aangelegd worden, die het parkeerprobleem van Katwijk sterk kan reduceren. Dat zijn veel voordelen voor één oplossing. De projectgroep zegt dan ook: 'Deze oplossing biedt de meeste mogelijkheden voor zowel de veiligheid als de ruimtelijke kwaliteit in Katwijk. Met één ingreep realiseren we kustversterking, meer parkeerplaatsen en natuur- en recreatiegebied'. Ten tweede is gekozen voor het Dijk in Duin, omdat de oplossing robuust en duurzaam is. Pas over 50 jaar zullen er enkele aanpassingen nodig zijn. Omdat de zeespiegel verder is gestegen, of omdat het duin door verwering geslonken is. Deze aanpassingen zullen maar klein zijn en de ingrepen zullen nauwelijks impact op de omgeving hebben. 5.2 De gevolgen van de gekozen oplossing In welke fase van het project bevindt men zich momenteel? De studiefase, die gestart is in juli 2008, is in oktober 2008 afgerond. Er is in deze fase een oplossing gekozen en op dit moment is men deze oplossing verder aan het uitwerken. Deze fase noemt men de ontwerpfase. Volgens de planning (zie bron 5.1 ) zal deze fase duren tot mei Pas daarna zal men de laatste fase, de bouwfase, ingaan. Deze zal volgens de globale planning duren tot ongeveer november Bron: 24