Naar het optimale voorkeursalternatief

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Naar het optimale voorkeursalternatief"

Transcriptie

1 Kustversterking Katwijk Naar het optimale voorkeursalternatief Veiligheidsprobleem Katwijk afslagzone (verdwijnt in zee) Tramstraat overstromingszone

2 Veiligheidsprobleem Voorgeschiedenis: Probleem De waterkering moet bestand zijn tegen maatgevende waterstand (superstorm) met een kans op voorkomen van 1/ In de huidige situatie is dat niet het geval. De waterkering moet daarom versterkt worden.

3 Voorgeschiedenis: Doelstelling ARCADIS krijgt opdracht om de planstudie (m.e.r. + versterkingsplan) uit te voeren Doelstelling van het project is tweeledig de veiligheid van het achterland waarborgen de ruimtelijke kwaliteit van Katwijk aan Zee te versterken. WB21 scenario s Van 10 alternatieven naar het integrale VKA

4 Alternatieven Type maatregel: Hard: dijk, damwand Zacht: duin Combinatie: Dijk-in-Duin Brede scope aan maatregelen

5 Met 4 alternatieven effectenbeoordeling in Presentatie van vier kustversterkingsalternatieven door Allard Koopal (ARCADIS) Hoog & smal duin Laag & breed duin Dijk-in-duin 7,5 Dijk-in-duin 6,5

6 Keuze VKA (1): MER Kust en zee: Veiligheid & Morfologie Duurzaamheid, beheer en onderhoud Woon- en leefmilieu: Identiteit en ruimtelijke kwaliteit Recreatie en toerisme Ruimtegebruik Risicobeheersing Lucht & geluid Groene ruimte: Cultuurhistorie en archeologie Natuur Bodem & water Keuze VKA (2): Kosten & Baten analyse Investeringskosten (SSK-raming): Bouwkosten maatregel Vastgoedkosten Onderhoud Kosten en baten: Katwijk buitendijks: overstromingsschade Katwijk binnendijks: ontwikkelingsmogelijkheden Waarde daling woningen boulevard Toe-/afname aantal toeristen en recreanten Tijdelijk en permanent Omzetverlies / winst horeca en winkels

7 Keuze VKA (3): In afweging geen criteria op basis van Onzekerheid Zeespiegelstijging Frequentie superstormen Onomkeerbaarheid van maatregelen WB21 midden scenario (zeespiegelstijging inclusief bodemdaling) Doordachtheid van investering (netto contante waarde) Klimaatverandering & kustversterking WB21 scenario s KNMI 06 scenario s Deltacommissie

8 WB21 scenario s* Klimaatscenario Laag Midden Hoog 2050 Wereldwijde temperatuurstijging +0.5 C +1 C +2 C Zeespiegelstijging (relatieve stijging) +10 cm +25 c m +45 cm 2100 Wereldwijde temperatuurstijging +1 C +2 C +4-6 C Zeespiegelstijging (relatieve stijging) +20 cm +60 cm +110 cm KNMI 06 scenario s*

9 KNMI 06 scenario s Klimaatscenario G G+ W W+ Verandering luchtstromingspatronen in Europa Nee Ja Nee Ja 2050 Wereldwijde temperatuurstijging +1 C +1 C +1 C +2 C Zeespiegelstijging in cm (absolute stijging) Wereldwijde temperatuurstijging +2 C +2 C +4 C +4 C Zeespiegelstijging in cm (absolute stijging) Deltacommissie Samen werken met water (2008) Zeespiegelstijging (absolute stijging) Tot 2100: cm Tot 2200: cm

10 Aanbevelingen Deltacommissie - Noordzeekust Tot 2050: de kustveiligheid wordt op orde gehouden door het suppleren van zand, eventueel met verlegging van de stroomgeulen Na 2050: blijven suppleren afhankelijk van de zeespiegelstijging met meer of minder zand Relevante vragen Hoe kiezen we het beste alternatief? Er bestaat onzekerheid over de toekomstige zeespiegelstijging. Hoe moeten we omgaan met een investeringsbeslissing? Moeten we kiezen voor robuuste maatregelen, no regret maatregelen, maatregelen met een hoge aanpasbaarheid?

11 Consultancy in de praktijk Te gebruiken scenario s bijna altijd (wettelijk) voorgeschreven Kustnota Aanpasbare waterkeringen: KNMI-scenario G Slecht aanpasbare waterkeringen: KNMI-scenario W

12 Consultancy in de praktijk Waterschappen Voorgeschreven scenario s voor rioleringsplannen (G of W) Draconische maatregelen kosten ook veel geld Bevoegde gezagen Patroon van kiezen voor zwaarste scenario Herkenbaar bij projectontwikkeling Uitdaging in de consultancy Maatschappelijk verantwoorde keuzes Scenario s, niet gekoppeld aan kans van optreden Aanpasbaarheid en herbruikbaarheid sterker meewegen? Meerdere benaderingen

13 Toepassen Robuustheids-check Voorgeschreven scenario uitwerken Finaal een controle op robuustheid Toets aan extreme scenario s Toets aan extremen die zijn opgetreden Naar Optimale Investering Voorgeschreven scenario volgen In afweging 5 stappen uit investeringsmodel integreren Economisch optimaal Additionele doelstellingen Maatwerk Implementatie van onderzoeksresultaat!

14 Toepassen Contextual Vulnerability Approach Focus op systemen die kwetsbaar zijn Actuele stress van het systeem bepalen op basis van sleutel-bedreigingen Vervolgens ook in beeld brengen wat klimaatverandering hierop voor impact kan hebben Waargenomen extremen Extreme scenario s Integrale benadering, risico s in relatie, niet op Outcome vulnerability approach

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Wat kunnen we in Nederland verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering) en het broeikaseffect? Waargenomen klimaatverandering KNMI 06 klimaatscenario

Nadere informatie

Zandsuppleties en Morfologie langs de Nederlandse kust

Zandsuppleties en Morfologie langs de Nederlandse kust Zandsuppleties en Morfologie langs de Nederlandse kust Sander Boer, Landelijke Kustdagen 2014 Inhoud presentatie Verankering in beleid en wetgeving Kustlijnzorg Toekomstige uitdaging Kustversterking Hondsbossche

Nadere informatie

KUSTWERK KATWIJK MILIEUEFFECTRAPPORT KUSTWERK KATWIJK

KUSTWERK KATWIJK MILIEUEFFECTRAPPORT KUSTWERK KATWIJK KUSTWERK KATWIJK MILIEUEFFECTRAPPORT KUSTWERK KATWIJK SAMENVATTING MILIEUEFFECTRAPPORT KUSTWERK KATWIJK INITIATIEFNEMER: HOOGHEEMRAADSCHAP VAN RIJNLAND GEMEENTE KATWIJK 25 juli 2012 076477970:A- Definitief

Nadere informatie

Klimaatverandering en klimaatscenario s in Nederland

Klimaatverandering en klimaatscenario s in Nederland Page 1 of 6 Klimaatverandering en klimaatscenario s in Nederland Hoe voorspeld? Klimaatscenario's voor Nederland (samengevat) DOWNLOAD HIER DE WORD VERSIE In dit informatieblad wordt in het kort klimaatverandering

Nadere informatie

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014 Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014 Klimaateffectschetsboek Scheldemondraad: Actieplan Grensoverschrijdende klimaatbeleid, 11 september 2009 Interregproject

Nadere informatie

Resultaten CLIMAR onderzoek Veilig wonen aan de Kust tot 2100

Resultaten CLIMAR onderzoek Veilig wonen aan de Kust tot 2100 Resultaten CLIMAR onderzoek Veilig wonen aan de Kust tot 2100 Symposium Knokke-Heist 9 januari 2010 Toon Verwaest, Johan Reyns Waterbouwkundig Laboratorium Veilig wonen aan de Kust tot 2050 tot 2050 ~

Nadere informatie

STARTNOTITIE/MER KUSTVERSTERKING KATWIJK

STARTNOTITIE/MER KUSTVERSTERKING KATWIJK STARTNOTITIE/MER KUSTVERSTERKING KATWIJK DEFINITIEF 26 maart 2009 C03021/CE9/046/300019 STARTNOTITIE/MER KUSTVERSTERKING KATWIJK INITIATIEFNEMER: HOOGHEEMRAADSCHAP VAN RIJNLAND In nauwe samenwerking met

Nadere informatie

DE ZANDMOTOR SAMENVATTING MER

DE ZANDMOTOR SAMENVATTING MER DE ZANDMOTOR SAMENVATTING MER FEBRUARI 2010 PILOTPROJECT ZANDMOTOR Het klimaat verandert en de druk van de zee op de Nederlandse kust neemt toe. Daarnaast is in de Zuidvleugel van de Randstad grote behoefte

Nadere informatie

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten?

Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten? Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten? Yorick de Wijs (KNMI) Veenendaal - 09 05 2019 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 1 Klimaatverandering Oorzaken en risico s wereldwijd Trends en

Nadere informatie

Dijkvaksessies 2017 augustus - oktober 2017

Dijkvaksessies 2017 augustus - oktober 2017 Dijkvaksessies 2017 augustus - oktober 2017 Doel Doel van de dijkvaksessies zijn: Bespreken van de kansrijke alternatieven Bespreken van de zogenoemde zeef 2, de criteria waarop de kansrijke alternatieven

Nadere informatie

Zwakke schakel Scheveningen

Zwakke schakel Scheveningen Zwakke schakel Scheveningen -planfase- Rob Ammerlaan Dijk in boulevard Kenmerken Zwakke schakels Multidisciplinair Imagobepalend Veel beslissers Meerdere financiers Proces zwakke schakels: - decentraal

Nadere informatie

Droge Voeten 2050, beheergebied waterschap Noorderzijlvest

Droge Voeten 2050, beheergebied waterschap Noorderzijlvest Droge Voeten 2050, beheergebied waterschap Noorderzijlvest Toetsingsadvies over het milieueffectrapport 18 september 2014 / rapportnummer 2820 43 1. Oordeel over het Milieueffectrapport (MER) De provincies

Nadere informatie

Deel I: algemene toelichting op het kustontwerp (breedte en hoogte duin)

Deel I: algemene toelichting op het kustontwerp (breedte en hoogte duin) Deel I: algemene toelichting op het kustontwerp (breedte en hoogte duin) Hieronder is met behulp van een aantal figuren het mechanisme van kustversterking met zand en Dijk-in-Duin in relatie tot hoogte

Nadere informatie

Omgevingswerkgroep Dijkversterking Thorn-Wessem

Omgevingswerkgroep Dijkversterking Thorn-Wessem Omgevingswerkgroep Dijkversterking Thorn-Wessem 5 maart 2018 Met de omgeving, voor de omgeving Programma Welkom Stand van zaken project Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) De procedure Alternatieven

Nadere informatie

Definitiefase Multifunctionele dijk

Definitiefase Multifunctionele dijk Definitiefase Multifunctionele dijk Arjen Bosch in opdracht van gemeente Delfzijl www.decoulissen.nl Verkenning Schermdijk Delfzijl v-1 (september 2010) i Inhoudsopgave 1. Aanleiding... 1 2. Probleemstelling...

Nadere informatie

ZWAKKE SCHAKELS NOORD-HOLLAND PROJECTPLAN

ZWAKKE SCHAKELS NOORD-HOLLAND PROJECTPLAN ZWAKKE SCHAKELS NOORD-HOLLAND PROJECTPLAN HOOGHEEMRAADSCHAP HOLLANDS NOORDERKWARTIER VASTGESTELD DOOR HET COLLEGE VAN HOOFDINGELANDEN OP 18 SEPTEMBER 2013 30 augustus 2013 076650982:H - Definitief C03011.000176.4301

Nadere informatie

Omgevingswerkgroep Dijkversterking Baarlo - Hout-Blerick

Omgevingswerkgroep Dijkversterking Baarlo - Hout-Blerick Omgevingswerkgroep Dijkversterking Baarlo - Hout-Blerick 6 maart 2018 Met de omgeving, voor de omgeving Programma Welkom Stand van zaken Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) De procedure Bouwstenen

Nadere informatie

KNMI 06 klimaatscenario s

KNMI 06 klimaatscenario s KNMI 06 klimaatscenario s Stof tot nadenken? Opzet presentatie Klimaatverandering en het (versterkte) broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering De nieuwe KNMI-klimaatscenario s Mogelijke effecten 1

Nadere informatie

Versterking bestaande zeewering. Type Maatregelen Masterplan Kustveiligheid

Versterking bestaande zeewering. Type Maatregelen Masterplan Kustveiligheid Versterking bestaande zeewering Type Maatregelen Masterplan Kustveiligheid Ir. Peter Van Besien MDK-Afdeling Kust 28/09/17 1. Historiek kustlijn & bestaande zeewering 2. Risico s kustgebied 3. Masterplan

Nadere informatie

Overzicht en karakteristieken klimaatrisico s Nederland. Willem Ligtvoet

Overzicht en karakteristieken klimaatrisico s Nederland. Willem Ligtvoet Overzicht en karakteristieken klimaatrisico s Nederland Willem Ligtvoet Kader: Nationale Adaptatiestrategie (begin 2016) Gevraagd: breed overzicht klimaateffecten en aangrijpingspunten voor beleid Aanvulling

Nadere informatie

Klimaatverandering in internationaal perspectief

Klimaatverandering in internationaal perspectief Klimaatverandering in internationaal perspectief Gaan onze buurlanden uit van dezelfde verandering? Janette Bessembinder Stelling 1 Als de warme golfstroom tot stilstand komt, wordt het in Nederland minstens

Nadere informatie

Pompen - Markermeerdijken Noord-Holland. Syntheserapport. Harold van Waveren Rijkswaterstaat

Pompen - Markermeerdijken Noord-Holland. Syntheserapport. Harold van Waveren Rijkswaterstaat Pompen - Markermeerdijken Noord-Holland Syntheserapport Harold van Waveren Rijkswaterstaat Inhoud (conform Syntheserapport) 1. Inleiding 2. Watersysteem Markermeer 3. Hydraulische belasting 4. Analyse

Nadere informatie

Grenzen verleggen in het Waddengebied. Maarten Hajer

Grenzen verleggen in het Waddengebied. Maarten Hajer Grenzen verleggen in het Waddengebied Maarten Hajer De Waddenzee versterken: ja, maar hoe? 2 Waar J.C. Bloem niet geldt 3 En dan: wat is natuur nog in dit land? Waddenzee van (inter)nationaal belang Grootste

Nadere informatie

MILIEUEFFECTRAPPORT KUSTWERK KATWIJK

MILIEUEFFECTRAPPORT KUSTWERK KATWIJK MILIEUEFFECTRAPPORT KUSTWERK KATWIJK INITIATIEFNEMER: HOOGHEEMRAADSCHAP VAN RIJNLAND GEMEENTE KATWIJK 25 juli 2012 075747151:C - Definitief C03021.000106.0100 Inhoud 1 Planstudie Kustwerk 5 1.1 Aanleiding

Nadere informatie

AANVRAAG VERGUNNINGEN ONTGRONDINGEN ZANDWINNING

AANVRAAG VERGUNNINGEN ONTGRONDINGEN ZANDWINNING AANVRAAG VERGUNNINGEN ONTGRONDINGEN ZANDWINNING HOOGHEEMRAADSCHAP VAN RIJNLAND 15 maart 2013 076993162:0.2 Definitief C03021.000106.0100 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Gegevens vergunningaanvraag... 5 2.1

Nadere informatie

-Klimaatverandering, klimaatscenario s en gevolgen voor beleid en beheer-

-Klimaatverandering, klimaatscenario s en gevolgen voor beleid en beheer- Klimaatverandering; wat komt er op ons af? -Klimaatverandering, klimaatscenario s en gevolgen voor beleid en beheer- Het klimaat in Nederland gaat veranderen. Op dit moment is dat nog niet te merken. De

Nadere informatie

column Wij houden u op de hoogte!

column Wij houden u op de hoogte! Nieuwsbrief over de kustversterking in Katwijk NR 1 DECEMBER 2008 door Johan Remijn Katwijk in beweging Met het project Kustversterking gaat er voor Katwijk de komende jaren veel veranderen. De kustverdediging

Nadere informatie

Wat is er tot nu toe gedaan en waar staan we nu?

Wat is er tot nu toe gedaan en waar staan we nu? Wat is er tot nu toe gedaan en waar staan we nu? In 2013 is de planstudie voor het project Duinpolderweg gestart. Na een tussenstap in 2015 en 2016 hebben de provincies Noord- en Zuid-Holland onlangs besloten

Nadere informatie

Uw kenmerk - Registratienummer -

Uw kenmerk - Registratienummer - KUST OP KRACHT Verslag werkatelier ruimtelijke kwaliteit 18 november 2008 Datum Januari 2009 Onderwerp Verslag werkatelier ruimtelijke kwaliteit 18 november 2008 Uw kenmerk - Registratienummer - Contactpersoon

Nadere informatie

Klimaat in de 21 e eeuw

Klimaat in de 21 e eeuw Klimaat in de 21 e eeuw Hoe verandert ons klimaat? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd en voor Nederland Mogelijke

Nadere informatie

Programma Zwakke Schakels Kust

Programma Zwakke Schakels Kust Programma Zwakke Schakels Kust Ruimteconferentie 1 Inhoud Over het onderzoek Toelichting achtergrond programma Conclusies uit onderzoek en aandachtspunten voor toekomstige waterveiligheidsprogramma s Bestuurlijke

Nadere informatie

Naar veilige Markermeerdijken

Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Naar veilige Markermeerdijken Hoogheemraadschap Hollands Noorder kwartier versterkt 33 kilometer afgekeurde dijk tussen Hoorn en Amsterdam. Tijdens de toetsronde in 2006 zijn

Nadere informatie

Welkom! Dijkdenkersbijeenkomst VI Masterclass Besluitvorming & MER

Welkom! Dijkdenkersbijeenkomst VI Masterclass Besluitvorming & MER Welkom! Dijkdenkersbijeenkomst VI Masterclass Besluitvorming & MER Welkom! Programma Welkom en Introductie Doel van de masterclass Korte terugblik Vooruitblik volgende bijeenkomst Masterclass door Patrick

Nadere informatie

Buitenlandse voorbeeldprojecten Maarten Jansen

Buitenlandse voorbeeldprojecten Maarten Jansen Buitenlandse voorbeeldprojecten Maarten Jansen 28 september 2017 Buitenlandse voorbeelden Type 1: Op de dijk/het strand: Dijkversterking en strandverbetering Boulevard Scheveningen, Nederland Kustsuppleties,

Nadere informatie

Voorstel verbetering zwakke schakel Scheveningen Voorstel aan de Verenigde Vergadering van 24 april 2008

Voorstel verbetering zwakke schakel Scheveningen Voorstel aan de Verenigde Vergadering van 24 april 2008 Voorstel verbetering zwakke schakel Scheveningen Voorstel aan de Verenigde Vergadering van 24 april 2008 1. Inleiding Het Rijk, de kustprovincies en de waterschappen hebben op 31 januari 2003 in het Bestuurlijk

Nadere informatie

Streefkerk: de brede dijk als kans

Streefkerk: de brede dijk als kans Streefkerk: de brede dijk als kans Symposium De Brede Dijk; Veilig leven in de toekomst Jantsje M. van Loon-Steensma 9 december 2010 Kennis voor Klimaat studie: de Klimaatdijk in de Praktijk Gebiedsspecifiek

Nadere informatie

Nieuwe KNMIklimaatscenario s. Janette Bessembinder e.v.a.

Nieuwe KNMIklimaatscenario s. Janette Bessembinder e.v.a. Nieuwe KNMI klimaatscenario s Nieuwe KNMIklimaatscenario s 2006 2006 Janette Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Klimaatverandering Waargenomen veranderingen Wat zijn klimaatscenario s? Huidige en nieuwe

Nadere informatie

Rivierverruiming in een nieuw perspectief

Rivierverruiming in een nieuw perspectief Rivierverruiming in een nieuw Waterveiligheid in Nederland Nederland al honderden jaren door dijken beschermd Waterveiligheid geregeld in de wet: voldoet dijk aan vastgestelde norm In jaren negentig een

Nadere informatie

Maatschappelijke Kosten Baten Analyse Waarheen met het Veen

Maatschappelijke Kosten Baten Analyse Waarheen met het Veen Maatschappelijke Kosten Baten Analyse Waarheen met het Veen Ernst Bos en Theo Vogelzang (LEI) Opgave LEI: Beoordeel peilstrategieën Groene Hart op basis van Maatschappelijke Kosten en Baten Opbouw presentatie:

Nadere informatie

Medegebruik van dijk(zones):

Medegebruik van dijk(zones): Medegebruik van dijk(zones): vanwege ruimtegebrek en voor draagvlak Dijken voor de Toekomst Studiedag STOWA en Kennis voor Klimaat Jantsje M. van Loon-Steensma 24 november 2011 Centrum Water & Klimaat;

Nadere informatie

15:00 15:15 uur: Welkom en introductie. 15:15 16:00 uur: De wereld achter X en Z. 16:00 16:30 uur: Voortzetten samenwerking

15:00 15:15 uur: Welkom en introductie. 15:15 16:00 uur: De wereld achter X en Z. 16:00 16:30 uur: Voortzetten samenwerking WERKPLAATS 7 Programma 15:00 15:15 uur: Welkom en introductie 15:15 16:00 uur: De wereld achter X en Z 16:00 16:30 uur: Voortzetten samenwerking 16:30 uur: X en Z aan de muur + afsluitend drankje bouwstenen

Nadere informatie

Gedeputeerde Staten. Geachte leden,

Gedeputeerde Staten. Geachte leden, Gedeputeerde Staten Datum Ons kenmerk 2006-1214 Onderwerp Kustvisie: keuze voorkeursalternatief zwakke schakels Bezoekadres Houtplein 33 Provinciale Staten van Noord-Holland Door tussenkomst van statengriffier

Nadere informatie

Wolferen - Sprok Dijkversterking en mogelijke dijkverlegging. Atelier Oosterhout 7 september 2017

Wolferen - Sprok Dijkversterking en mogelijke dijkverlegging. Atelier Oosterhout 7 september 2017 Wolferen - Sprok Dijkversterking en mogelijke dijkverlegging Atelier Oosterhout 7 september 2017 Agenda Welkom namens het Waterschap Doel van vandaag Het project o Aanleiding en terugblik o Projectgebied

Nadere informatie

Noordelijke randweg Zevenbergen

Noordelijke randweg Zevenbergen Noordelijke randweg Zevenbergen Informerende raadsvergadering, 22 augustus 2012 Noordelijke randweg Zevenbergen Informerende raadsvergadering Concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau Marleen Zantingh

Nadere informatie

Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af. Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014

Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af. Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014 Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014 1 Tot 6.70 m. onder zeeniveau 60% overstroombaar gebied, daar wonen ongeveer 9 miljoen mensen met

Nadere informatie

Eiland voor een seizoen

Eiland voor een seizoen Eiland voor een seizoen Symbool voor een nieuwe kust Claire van Oeveren Kustbescherming weer aan de orde van de dag Naar een nieuw perspectief voor de Nederlandse kust De Kust heeft primair de functie

Nadere informatie

SAMENVATTING PROJECTNOTA VERSTERKING ZEEWERING SCHEVENINGEN

SAMENVATTING PROJECTNOTA VERSTERKING ZEEWERING SCHEVENINGEN Zwakke schakel Scheveningen; VV-kenmerk 684857 Bijlage 3 SAMENVATTING PROJECTNOTA VERSTERKING ZEEWERING SCHEVENINGEN 1. Naar een betere zeewering Afbeelding S.1 1.1 Kwetsbare plekken in de zeewering Scheveningen

Nadere informatie

Omgevingswerkgroep Dijkversterking Arcen

Omgevingswerkgroep Dijkversterking Arcen Omgevingswerkgroep Dijkversterking Arcen 5 maart 2018 Met de omgeving, voor de omgeving Programma 1) Welkom + terugblik vorige bijeenkomst 2) Waar staan we nu in het proces? 3) Resultaten draagvlakmeting

Nadere informatie

Het Masterplan Kustveiligheid

Het Masterplan Kustveiligheid Het Masterplan Kustveiligheid Symposium Natuurlijke Kustbescherming, 23/10/17 Ir. Daphné Thoon MDK-Afdeling Kust A low-lying Laaghinterland liggend achterland Meer dan 85% van de polders ligt onder +5

Nadere informatie

ECONOMISCH ONDERZOEK EN ADVIES. Maatschappelijk kosteneffectieve Energietransitie

ECONOMISCH ONDERZOEK EN ADVIES. Maatschappelijk kosteneffectieve Energietransitie Maatschappelijk kosteneffectieve Energietransitie Inhoud 1. Introductie Decisio en Energie 2. Achtergrond: energietransitieopgave 3. Onze gereedschapskist 4. Maatschappelijke kosteneffectiviteit 5. Meer

Nadere informatie

Culemborg aan de Lek

Culemborg aan de Lek Ruimte voor de Rivier Culemborg aan de Lek informatieavond 27 oktober 2008 David Heikens Royal Haskoning Ruimte voor de Rivier Culemborg Inhoud 1. Hoogwaterveiligheid PKB Ruimte voor de Rivier 2. Het alternatief:

Nadere informatie

Naar minder harde grenzen. Luc Kohsiek Dijkgraaf

Naar minder harde grenzen. Luc Kohsiek Dijkgraaf Naar minder harde grenzen Luc Kohsiek Dijkgraaf Inhoud Het klimaat verandert De samenleving verandert Van scherpe scheiding tussen overheid en burgers naar participerende samenwerking Van scherpe scheiding

Nadere informatie

Dijkversterking Omringkade Marken

Dijkversterking Omringkade Marken Dijkversterking Omringkade Marken Het ontwerp Projectgroep/klankbordgroep 19 juni 2012 Welkom! Doel van deze bijeenkomst: Toelichting geven op ontwerp dijkversterking Gedachten wisselen over dilemma s

Nadere informatie

De KNMI 14 klimaatscenario s Neerslag en neerslagextremen

De KNMI 14 klimaatscenario s Neerslag en neerslagextremen De KNMI 14 klimaatscenario s Neerslag en neerslagextremen Geert Lenderink KNMI 26 mei 2014: presentatie KNMI14 scenario s De Basis: het 5de IPCC rapport van WG1 (2013) 1. Kennis m.b.t. globale klimaatverandering

Nadere informatie

Workshop Ontwerpen. Richard Jorissen. Programma Startup 20 september 2013 Den Haag. 1 nieuw. Hoogwaterbeschermingsprogramma

Workshop Ontwerpen. Richard Jorissen. Programma Startup 20 september 2013 Den Haag. 1 nieuw. Hoogwaterbeschermingsprogramma Workshop Ontwerpen Richard Jorissen Programma Startup 20 september 2013 Den Haag 1 nieuw Onderwerpen voor aftrap Verkenning en Ontwerpen Proces Inhoud Nieuwe technische kennis Integrale ontwerpen LCC Nieuwe

Nadere informatie

Het Deltaprogramma. Nederland op orde: vandaag en morgen. Wim Kuijken / Bart Parmet. 7 december 2012 KNAG-Onderwijsdag

Het Deltaprogramma. Nederland op orde: vandaag en morgen. Wim Kuijken / Bart Parmet. 7 december 2012 KNAG-Onderwijsdag Het Deltaprogramma Nederland op orde: vandaag en morgen Wim Kuijken / Bart Parmet 7 december 2012 KNAG-Onderwijsdag Het Deltaprogramma Nationaal programma voor waterveiligheid en zoetwatervoorziening 2

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Wat kunnen we in de toekomst verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd/in

Nadere informatie

Samenvatting SAMEN WERKEN MET WATER 9

Samenvatting SAMEN WERKEN MET WATER 9 Samenvatting De opdracht De Deltacommissie is door de regering gevraagd advies uit te brengen over de bescherming van Nederland tegen de gevolgen van klimaatverandering. Daarbij gaat het om de vraag hoe

Nadere informatie

DE INVESTERINGSPAD- ANALYSE, DE WAARDE VAN FLEXIBILITEIT IN EEN CASUS VAN KUSTVERDEDIGING

DE INVESTERINGSPAD- ANALYSE, DE WAARDE VAN FLEXIBILITEIT IN EEN CASUS VAN KUSTVERDEDIGING ESSAY 2010 DE INVESTERINGSPAD- ANALYSE, DE WAARDE VAN FLEXIBILITEIT IN EEN CASUS VAN KUSTVERDEDIGING Een voorbeeld van een flexibele maatregel tegen zeespiegelstijging is de versterking van strand en duinen.

Nadere informatie

ENQUETE. Inventarisatie van wensen m.b.t. gegevens over klimaatverandering. Retourneer deze enquête a.u.b. aan:

ENQUETE. Inventarisatie van wensen m.b.t. gegevens over klimaatverandering. Retourneer deze enquête a.u.b. aan: ENQUETE Inventarisatie van wensen m.b.t. gegevens over klimaatverandering Binnen het BSIK-programma "Klimaat voor Ruimte" (website: http://www.klimaatvoorruimte.nl/) wordt veel aandacht besteed aan de

Nadere informatie

KNMI 06 klimaatscenario s

KNMI 06 klimaatscenario s KNMI 06 klimaatscenario s Hoe verandert ons klimaat? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Klimaatscenario s Mogelijke

Nadere informatie

Trapdijk. Dé multifunctionele stadsdijk. www.rotterdam.nl. nieuwe Trapdijk. oude dijk

Trapdijk. Dé multifunctionele stadsdijk. www.rotterdam.nl. nieuwe Trapdijk. oude dijk www.rotterdam.nl Trapdijk Dé multifunctionele stadsdijk Gemeentewerken Rotterdam ontwikkelt de Trapdijk. Dit is een trapsgewijze dijk, waarvan de treden gebruikt kunnen worden voor wegen, groen, bebouwing,

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Welke extremen kunnen we in de toekomst verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Klimaatscenario

Nadere informatie

WaterINNovatiebron WINN

WaterINNovatiebron WINN WaterINNovatiebron WINN Innovatieprogramma voor de watertaken van Rijkswaterstaat Kunstrif als verborgen veiligheid Inhoud Waarom een WINN-Kunstrif Hoe werkt het concept Percepties bij stakeholders Verkenning

Nadere informatie

Overstromingsgevaar en wateroverlast

Overstromingsgevaar en wateroverlast H 5.9 Resultaten per thema Door klimaatverandering nemen de kansen op overstromingen bij grote rivieren en de zee toe. Uitvoering van de Planologische Kernbeslissing Grote Rivieren leidt voor een langere

Nadere informatie

tijdreeksen voor de toekomst

tijdreeksen voor de toekomst Klimaatverandering, klimaatscenario s en tijdreeksen voor de toekomst J. Bessembinder J. Beersma, KNMI Opzet presentatie Definitie klimaat en klimaatscenario s Mondiale en regionale klimaatscenario s Relatie

Nadere informatie

Dijkversterking Marken

Dijkversterking Marken Dijkversterking Marken Tussentijds advies 8 september 2016 / projectnummer: 2170 1. Hoofdpunten van het advies Rijkswaterstaat West-Nederland Noord heeft het voornemen een versterking uit te voeren aan

Nadere informatie

DE VEILIGE EN GOED INGEPASTE HOOFDWATERKERING IN ROTTERDAM

DE VEILIGE EN GOED INGEPASTE HOOFDWATERKERING IN ROTTERDAM DE VEILIGE EN GOED INGEPASTE HOOFDWATERKERING IN ROTTERDAM onderzoek naar concepten en strategieën voor de rivierdijk in het hoogstedelijk gebied van Rotterdam WATERVEILIGHEID IS RISICOMANAGEMENT Dijkring

Nadere informatie

VLAAMSE BAAIEN Participatieproces

VLAAMSE BAAIEN Participatieproces VLAAMSE BAAIEN Participatieproces 1 Stakeholderforum 1 31 maart 2017, Brugge Overzicht van de presentaties 1. Situering van de uitdagingen 2. Procesaanpak programma Vlaamse Baaien Waarom en uitgangspunten

Nadere informatie

Dijkversterking Geertruidenberg en Amertak

Dijkversterking Geertruidenberg en Amertak Dijkversterking Geertruidenberg en Amertak Van Projectmanager Klaas Sloots Aan Directieteam en Dagelijks Bestuur van waterschap Brabantse Delta Document Memo met bestuurlijke samenvatting van de "Nota

Nadere informatie

Bijgaand doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen gesteld door de leden Jacobi en Cegerek (beiden PvdA) over waterveiligheid in het kustgebied.

Bijgaand doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen gesteld door de leden Jacobi en Cegerek (beiden PvdA) over waterveiligheid in het kustgebied. > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Dijkversterking Wolferen Sprok. Veiligheidsopgave 29 augustus 2017

Dijkversterking Wolferen Sprok. Veiligheidsopgave 29 augustus 2017 Dijkversterking Wolferen Sprok Veiligheidsopgave 29 augustus 2017 Welkom! 19:00 19:10: Welkom WSRL 19:10 20:10: Interactief gastcollege veiligheidsopgave door Matthijs Kok (TU Delft) 20:10 20:25: Toelichting

Nadere informatie

Omgevingswerkgroep Dijkversterking Thorn-Wessem

Omgevingswerkgroep Dijkversterking Thorn-Wessem Omgevingswerkgroep Dijkversterking Thorn-Wessem 18 april 2017 Met de omgeving, voor de omgeving Programma 1) Verslag omgevingswerkgroep 17-11-2016 2) Kennismaking 3) De omgevingswerkgroep 4) Proces 5)

Nadere informatie

klimaatverandering en zeespiegelstijging Klimaatverandering en klimaatscenario s Achtergronden Prof Dr Bart van den Hurk

klimaatverandering en zeespiegelstijging Klimaatverandering en klimaatscenario s Achtergronden Prof Dr Bart van den Hurk Achtergronden Klimaatverandering en klimaatscenario s Prof Dr Bart van den Hurk Watis 06 hetmondiale klimaatprobleem? Klimaatverandering is van alle tijden Natuurlijke invloeden: Interne schommelingen

Nadere informatie

Startnotitie dijkversterking Zwakke schakel Hondsbossche en Pettemer Zeewering

Startnotitie dijkversterking Zwakke schakel Hondsbossche en Pettemer Zeewering Startnotitie dijkversterking Zwakke schakel Hondsbossche en Pettemer Zeewering Definitief Deze startnotitie is tot stand gekomen in samenwerking tussen de provincie Noord-Holland en Hoogheemraadschap Hollands

Nadere informatie

Memo. aan. Leden van de gemeenteraad Gouda Voorkeursalternatief IJsseldijk. van. Wendy Ruwhof. memo

Memo. aan. Leden van de gemeenteraad Gouda Voorkeursalternatief IJsseldijk. van. Wendy Ruwhof. memo Memo aan onderwerp van Leden van de gemeenteraad Gouda Voorkeursalternatief IJsseldijk Wendy Ruwhof datum 2 maart 2011 memo Het project verbetering IJsseldijk Gouda doorloopt momenteel de MER-fase. De

Nadere informatie

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt Klimaatadaptatie Charles Aangenendt Adaptatie Ruimte en Klimaat 2006: start Nationaal Programma Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) Doel: klimaatbestendig maken van ruimtelijke inrichting lange termijn:

Nadere informatie

Overzicht. Primaire effecten Secundaire effecten Indicatoren Kwantificatie Aanpassingsmaatregelen en evaluatie Conclusies

Overzicht. Primaire effecten Secundaire effecten Indicatoren Kwantificatie Aanpassingsmaatregelen en evaluatie Conclusies CLIMAR Overstromingsrisico s aan de kust en kustverdediging J. Reyns, T. Verwaest 25/05/2011 Centrum Staf Versluys, Bredene Overzicht Primaire effecten Secundaire effecten Indicatoren Kwantificatie Aanpassingsmaatregelen

Nadere informatie

De beheersing van overstromingsrisico s

De beheersing van overstromingsrisico s De beheersing van overstromingsrisico s Jeroen Neuvel Focus Bron: Witteveen en Bos en STOWA 2004. 1 Dijkring Bron: www.risicokaart.nl Dijkring 53 Nederland in dijkringen Bron: VNK rapport dijkring 53 2

Nadere informatie

Integrale verkenning Wolferen - Sprok. Informatieavond Oosterhout

Integrale verkenning Wolferen - Sprok. Informatieavond Oosterhout Integrale verkenning Wolferen - Sprok Informatieavo Oosterhout 8 mei 2018 Informatieavo Oosterhout dijksecties 8 t/m 12 Programma 19.00 Inloop 19.15 Welkom - Jos IJkhout 19.20 Sta van zaken dijkteruglegging

Nadere informatie

Informatieavond Waterveiligheid. Griendencollege 22 januari 2018

Informatieavond Waterveiligheid. Griendencollege 22 januari 2018 Informatieavond Waterveiligheid Griendencollege 22 januari 2018 Programma 19:00 Inloop 19:30 Opening door Bram van Hemmen, Burgemeester Sliedrecht en voorzitter Gebiedsraad MIRT A5H 21:00 Einde Presentatie

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Mondiaal en in Nederland J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd/in Europa

Nadere informatie

MKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie. Rotterdam, november 2012

MKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie. Rotterdam, november 2012 MKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie Rotterdam, november 2012 Overzicht Page 2 1. Projectbeschrijving 2. Analyse 3. Afwegingskader Page 3 1. Projectbeschrijving Rotterdamse Adaptatie Strategie (RAS)

Nadere informatie

Wat kan Value Engineering & LCC voor onze markt betekenen?

Wat kan Value Engineering & LCC voor onze markt betekenen? Wat kan Value Engineering & LCC voor onze markt betekenen? procesinnovatie bij ontwerp en beheer. Gerard Filé Introductie adviseur kosten & risicomanagement Overheid, industrie en inmiddels 23 jaar bij

Nadere informatie

Informatieavond 17 september 2014 onderdeel: duinen en strand

Informatieavond 17 september 2014 onderdeel: duinen en strand Informatieavond 17 september 2014 onderdeel: duinen en strand Liesbeth Verhage (projectorganisatie Kustwerk Katwijk) Jessica Oudhof (aannemerscombinatie BN-RN) 17 september 2014 Punten die aan bod komen:

Nadere informatie

Samenvatting. Inleiding

Samenvatting. Inleiding Samenvatting Inleiding Deze samenvatting hoort bij de rapportage Notitie Kansrijke Oplossingsrichtingen (NKO) voor het project Dijkversterking Tiel Waardenburg en Rivierverruiming Varik - Heesselt. Werken

Nadere informatie

Suppletie Roggenplaat. Onderzoek Integrale veiligheid Oosterschelde

Suppletie Roggenplaat. Onderzoek Integrale veiligheid Oosterschelde Suppletie Roggenplaat Onderzoek Integrale veiligheid Oosterschelde Deltaprogramma 2015 De Oosterschelde uitdaging: Klimaatverandering, zeespiegelstijging en morfologische effecten van de Deltawerken leiden

Nadere informatie

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen & Impact op overstromingen en droogte Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS KU Leuven - Afdeling Hydraulica Klimaateffecten & -impacten Klimaateffecten & -impacten

Nadere informatie

Aan de leden van Provinciale Staten

Aan de leden van Provinciale Staten Aan de leden van Provinciale Staten Datum : 4 november 2008 Briefnummer : 2008-58.723/44/A.22, LGW Zaaknummer : 132111 Behandeld door : Klaassens K.R. Telefoonnummer : (050) 3164622 Antwoord op : Bijlagen

Nadere informatie

Assetmanagement bij waterkeringen

Assetmanagement bij waterkeringen Assetmanagement bij waterkeringen Frank den Heijer NVRB symposium Assetmanagement in de publieke sector Assetmanagement bij waterkeringen Historie en context Toetsproces waterkeringen Cases: toetsronden

Nadere informatie

Kosten ramen binnen ProRail. I.A. Overwijk F.G.A. van den Berg

Kosten ramen binnen ProRail. I.A. Overwijk F.G.A. van den Berg Kosten ramen binnen ProRail I.A. Overwijk F.G.A. van den Berg Kosten ramen binnen ProRail Kosten ramen algemeen Ramen met kengetallen SSK Risico s Kostennota Praktijk Kostenramen algemeen ProRail raamt

Nadere informatie

Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg

Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg Deltaprogramma Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg Op weg naar nieuw beleid Waterveiligheid: risicobenadering Movares Middagsymposium i Meerlaagsveiligheid en Vitale infrastructuur 4 november

Nadere informatie

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie Wateroverlast Wateroverlast is waarschijnlijk het meest zichtbare probleem. Steeds vaker staan winkels en kelders vol

Nadere informatie

Wat hebben we geleerd van praktijkproeven en wat betekent dat voor de vraag of je een dijk doorbraakvrij kunt maken?

Wat hebben we geleerd van praktijkproeven en wat betekent dat voor de vraag of je een dijk doorbraakvrij kunt maken? Wat hebben we geleerd van praktijkproeven en wat betekent dat voor de vraag of je een dijk doorbraakvrij kunt maken? Han Knoeff Bezwijkmechanismen dijken waterstand waterstand & golven golven Bezwijkmechanismen

Nadere informatie

Deltaprogramma Rivieren. Samenvating. Plan van Aanpak

Deltaprogramma Rivieren. Samenvating. Plan van Aanpak Samenvating Plan van Aanpak Deelprogramma Rivieren In de afgelopen eeuwen hebben de rivieren steeds minder ruimte gekregen, omdat we ruimte nodig hadden voor wonen, werken en recreëren. Rivieren zijn bedijkt,

Nadere informatie

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland Conferentie Kennis voor Klimaat WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland Vz: Cees Moons Organisatie: Aad Sedee & Aalt Leusink 27 november 2008 Context Adaptatieprogramma

Nadere informatie

Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland

Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland Ruimtelijk strategische visie Regio Rivierenland Ambitiedocument Regio Rivierenland Wij, de tien samenwerkende gemeenten binnen Regio Rivierenland: delen de beleving van de verscheidenheid in ons gebied;

Nadere informatie

Deltabeslissing Waterveiligheid

Deltabeslissing Waterveiligheid Deltaprogramma Waterveiligheid Deltabeslissing Waterveiligheid Het Deltaprogramma: een nieuwe aanpak Onze huidige dijknormen dateren grotendeels uit de jaren zestig. Ze zijn opgesteld na de Watersnoodramp

Nadere informatie

Klimaatveranderingstand. wetenschap. Prof Wilco Hazeleger

Klimaatveranderingstand. wetenschap. Prof Wilco Hazeleger Klimaatveranderingstand van de wetenschap Prof Wilco Hazeleger Achtergrond Wetenschap kan nooit absolute zekerheden bieden Het klimaatsysteem is complex Beperkingen in kennis en waarnemingen Beleid wil

Nadere informatie

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces Betreft Verslag klimaatatelier Goirle Project Klimaatateliers Hart van Brabant Van ORG-ID / HydroLogic Aan Gemeente Goirle Datum 7 juni 2016 Inleiding In opdracht van de werkgroep Afvalwaterketen van de

Nadere informatie