LEERPLAN WISKUNDE OVSG

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "LEERPLAN WISKUNDE OVSG"

Transcriptie

1 LEERPLAN WISKUNDE OVSG

2 1 Publicatie

3 Papieren versie

4 Digitale versie 2008 / 2013

5 2 Opbouw en gebruik leerplan

6 Structuur Deel 1 richtsnoer Visie Evaluatie Gebruik van het leerplan Deel 2 domeinoverschrijdend Domeinoverschrijdende doelen Deel 3 getallen Deel 4 meten Deel 5 meetkunde Leerlijnen Getallenkennis Bewerkingen Leerlijnen Leerlijnen Didactische katernen Didactische katernen Didactische katernen Didactische katernen

7 Domeinoverschrijdende doelen Niet-leeftijdsgebonden doelen geen leerlijnen Strategieën en probleemoplossende vaardigheden kunnen in elke les aan bod komen verwijzing naar ET + ET leren leren Doel (fasen) aspecten voorbeelden Wiskundeattitudes Doel verwijzing naar ET verduidelijking voorbeelden

8 Domeinen

9 3 Visie

10 Realistisch Van een mechanistisch over een structuralistisch naar een realistisch reken-wiskundeonderwijs (leerplan 1998)

11

12 Realistisch

13 Uitrol concretisering leerplan Nascholing Trajectbegeleiding Didactische publicaties

14 5 Waarmee zal de werkgroep wiskunde OVSG rekening houden voor een nieuw leerplanconcept? Enkele speerpunten

15 Denkpistes Nieuwe ODET / kerndoelen / sleutelcompetenties Ontwerp van architectuur (format ontwikkelen op basis van inzichten gebruikers, (inter)nationale curricula ) Ontwerp binnenhuisarchitectuur (vb. niet meer per leerjaar, één leerplan ipv deelleerplannen, ook voor buo, generieke doelen en meer didactische richtlijnen, behoud leergebieden ) (later) inhoudelijke vulling Eerst voornamelijk intern daarna ook extern

16 We streven naar FUNCTIONEEL realistisch wiskundeonderwijs. Moeten we dat kennen / kunnen voor de OVSGtoets, meester? Neen, voor het leven!

17 1) Functionele gecijferdheid Functionele gecijferdheid: op school wiskunde leren om het vervolgonderwijs aan te kunnen maatschappelijk te kunnen functioneren wiskundevaardigheden handig te kunnen gebruiken in dagelijkse situaties verbinding te kunnen leggen tussen schoolse wiskunde en het functionele rekenen, meten in het dagelijks leven

18 2) Geen polarisatie Continuüm constructie oplossingswijzen ontdekken verstrengeling van leerlijnen eerst begrip dan pas oefenen contexten als startpunt direct verschillende oplossingswijzen bij nieuwe leerstof instructie directe instructie aparte leerlijnen begrip ontstaat als je meer leert en oefent contexten als sluitstuk één standaardprocedure voldoende inslijpen alvorens flexibel rekenen

19 3) Doelgerichtheid Hoge doelen en hoge verwachtingen Doelgericht aanbod Beredeneerd aanbod Doorlopende leerlijnen Langere leerlijnen die de grenzen tussen kleuteren lager en secundair onderwijs overstijgen Voldoende onderwijstijd voor wiskunde Taxonomie (van Bloom)

20 4) Zorgbreed leerplan

21 4) Zorgbreed leerplan

22 4) Zorgbreed leerplan Basisdoelen lopen over verschillende groepen / leerjaren door Effectief (flexibel) omgaan met verschillen Extra tijd voor zwakke rekenaars Differentiatie en verlengde instructie Didactische suggesties voor de verschillende fasen van het zorgcontinuüm

23 4) Zorgbreed leerplan Drieslagmodel

24 4) Zorgbreed leerplan Investeren in drijfvermogen (ijsbergmetafoor)

25 4) Zorgbreed leerplan Het handelingsmodel als schematische weergave van de rekenontwikkeling

26 5) Inzicht en leerstappen Een goede rekenstart Voldoende onderwijstijd voor wiskunde Effectieve rekeninstructie Inzichtelijk onderbouwen Inzetten op effectieve rekenstrategieën Functioneel materiaal- en modelgebruik Voldoende aandacht voor automatiseren, memoriseren en gefaseerd + herhaald oefenen

27 5) Inzicht en leerstappen Aandacht voor standaardprocedures voor iedereen en flexibel rekenen voor wie het aankan of voor wie er op het moment aan toe is Wegen kenbaar maken en een verantwoorde keuzen leren maken Constructieve feedback

28 5) Inzicht en leerstappen Duidelijke leerstappen

29 6) Metacognitie Ontwikkelen van probleemoplossende vaardigheden Ontwikkelen van metacognitieve kennis en vaardigheden Transfer bevorderen Leren reflecteren op oplossingsweg, oplossingsprocedures, product

30 7) ICT en STEM ICT als gereedschap: zelfstandig gebruiken oefenplatform ICT als instructeur: zelfstandig leren - leerplatform ICT als open digitale leeromgeving: op weg naar zelfgestuurd leren Verstrengelen wiskunde en STEM

31 8) Evaluatie: groei van leerlingen

32 8) Evaluatie: groei van leerlingen Van wegen wordt een varken niet vetter.

33 8) Evaluatie: groei van leerlingen Van naar

34 Dank u!

Haal meer uit de leerlijn StruX Rekenen; haal meer uit jezelf! StruX-bijeenkomst Maart 2016 Jiska van Hall

Haal meer uit de leerlijn StruX Rekenen; haal meer uit jezelf! StruX-bijeenkomst Maart 2016 Jiska van Hall Haal meer uit de leerlijn StruX Rekenen; haal meer uit jezelf! StruX-bijeenkomst Maart 2016 Jiska van Hall Haal meer uit de leerlijn StruX Rekenen; haal meer uit jezelf! Programma Pijlers van effectief

Nadere informatie

ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ

ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ Verlengde instructie nader bekeken Ceciel Borghouts 21 januari 2011 Indeling van de lezing Wat verstaat men onder (verlengde) instructie?

Nadere informatie

Het Fundament voor goed rekenonderwijs

Het Fundament voor goed rekenonderwijs Het Fundament voor goed rekenonderwijs september 2011 Ina Cijvat Door vroegtijdige interventies kunnen alle kinderen getalbegrip ontwikkelen. Preventie van rekenproblemen Leerlijnen / tussendoelen kennen

Nadere informatie

Naar beter rekenonderwijs

Naar beter rekenonderwijs Naar beter rekenonderwijs 1 Wat komt aan de orde? Actuele ontwikkelingen Ontdekkingen mbt goed rekenonderwijs Naar beter rekenonderwijs Praktische tips 2 Over een groot aantal jaren, en de laatste jaren

Nadere informatie

Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter

Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie Arlette Buter 1 Inhoud Schoolbrede preventieve maatregelen Rekenproblemen bij: n Verlenen van betekenis aan getallen en bewerkingen n Hardnekkig

Nadere informatie

WELKOM Twee ICT voorbeelden in het Rekenen-wiskunde onderwijs op de Pabo van Avans hogeschool

WELKOM Twee ICT voorbeelden in het Rekenen-wiskunde onderwijs op de Pabo van Avans hogeschool WELKOM Twee ICT voorbeelden in het Rekenen-wiskunde onderwijs op de Pabo van Avans hogeschool Nicole Poulussen, Cindy Stienen, Esther Woertman Inhoud Jaar 1 Pabo Avans Voorbeeld 1 ICT in de vorm van een

Nadere informatie

Veel voorkomende rekenproblemen: preventie en interventie. 4 februari 2015. Arlette Buter

Veel voorkomende rekenproblemen: preventie en interventie. 4 februari 2015. Arlette Buter Veel voorkomende rekenproblemen: preventie en interventie 4 februari 2015 Arlette Buter 1 Inhoud Schoolbrede preventieve maatregelen Preventie en interventie bij: Verlenen van betekenis aan getallen en

Nadere informatie

Toetsen en evalueren in het rekenonderwijs op de basisschool? Miniconferentie,26 maart 2013 Wilmad Kuiper Anneke Noteboom

Toetsen en evalueren in het rekenonderwijs op de basisschool? Miniconferentie,26 maart 2013 Wilmad Kuiper Anneke Noteboom Toetsen en evalueren in het rekenonderwijs op de basisschool? Miniconferentie,26 maart 2013 Wilmad Kuiper Anneke Noteboom Inhoud Toetsen en evalueren Rekenonderwijs anno 2013 Evaluatiemiddelen binnen rekenonderwijs

Nadere informatie

Masterplan ERWD. Differentiëren in subgroepen 10 december Arlette Buter

Masterplan ERWD. Differentiëren in subgroepen 10 december Arlette Buter Masterplan ERWD Differentiëren in subgroepen 10 december 2014 Arlette Buter Arlette Buter info@rekenadviesbuter.nl 1 Inhoud Differentiëren in subgroepen: lesgeven op spoor 2 - Welke kennis is er nodig

Nadere informatie

Programma. Geschiedenis Uitgangspunten IJsberg- denken

Programma. Geschiedenis Uitgangspunten IJsberg- denken Programma Inleiding Geschiedenis Uitgangspunten IJsberg- denken De rekenkaarten De opzoekkaarten RTAmersfoort Opzoekkaarten en het drieslagmodel Oefenen met de transfer Het rekendossier Rollenspel De rekenschouw

Nadere informatie

Rekenen in het VO. 9 december 2013

Rekenen in het VO. 9 december 2013 Rekenen in het VO 9 december 2013 Eén boek, vijf delen: Visie en organisatie (h 1 t/m 4) Rekenen (h 5 t/m 9) Afstemmen (h 10 t/m 13) Begeleiding (h 14 t/m 17) Onderzoek (h 18 en h 19) Kern: Goed rekenonderwijs

Nadere informatie

BIJGESTELDE VISIE REKENEN & WISKUNDE

BIJGESTELDE VISIE REKENEN & WISKUNDE BIJGESTELDE VISIE REKENEN & WISKUNDE Het project Curriculum.nu Doelstelling van het project Curriculum.nu is ontwikkeling van de curricula in negen leergebieden (uit: werkopdracht aan de ontwikkelteams):

Nadere informatie

Rekenen in het MBO. 11 maart 2014

Rekenen in het MBO. 11 maart 2014 Rekenen in het MBO 11 maart 2014 Eén boek, vijf delen: Visie en organisatie (h 1 t/m 4) Rekenen (h 5 t/m 9) Afstemmen (h 10 t/m 13) Begeleiding (h 14 t/m 17) Onderzoek (h 18 en h 19) Kern: Goed rekenonderwijs

Nadere informatie

2. Spelen met de vier hoofdfasen per leerlijn Dagelijks observeren met het drieslagmodel Signaleren: zelf blokdoelen beoordelen 36

2. Spelen met de vier hoofdfasen per leerlijn Dagelijks observeren met het drieslagmodel Signaleren: zelf blokdoelen beoordelen 36 Inhoud 7 aanraders 1. Functionele gecijferdheid als doel 04 2. Spelen met de vier hoofdfasen per leerlijn 10 3. Dagelijks observeren met het drieslagmodel 18 4. Signaleren: zelf blokdoelen beoordelen 36

Nadere informatie

Van context naar som. Henk Logtenberg. Juni 2012

Van context naar som. Henk Logtenberg. Juni 2012 Van context naar som Henk Logtenberg Juni 2012 Doel van deze interactieve workshop Aan het einde van de workshop zijn de deelnemers in staat: 1. Met behulp van het rekenwerkgesprek een eerste identificatie

Nadere informatie

Quickscan reken- en wiskundeonderwijs

Quickscan reken- en wiskundeonderwijs Quickscan reken- en wiskundeonderwijs Gegevens school Naam school Adres school Plaats Telefoon e-mail Datum invulling Ingevuld door Functie invuller directie IB-er RT-er taal/leescoördinator leerkracht

Nadere informatie

Functioneel rekenen. Wat? Waarom? opdracht: Doelen van vandaag: 1. Doel van wiskunde-onderwijs

Functioneel rekenen. Wat? Waarom? opdracht: Doelen van vandaag: 1. Doel van wiskunde-onderwijs Doelen van vandaag: Functioneel rekenen - Samen reflecteren en inzien wat het uiteindelijke doel, de essentie is van wiskunde-onderwijs. - De begrippen functioneel rekenen, realistisch rekenen en levensecht

Nadere informatie

Nieuwe generatie rekenmethodes vergeleken

Nieuwe generatie rekenmethodes vergeleken Nieuwe generatie rekenmethodes vergeleken Ruud Janssen Alles telt (2e editie - ThiemeMeulenhoff) De methode biedt een doorgaande lijn vanuit de kleuterbouw. De leerlijnen zijn digitaal beschikbaar. Het

Nadere informatie

Certificeren van rekendocenten

Certificeren van rekendocenten Certificeren van rekendocenten Bij de ROC s is een grote behoefte aan goed gekwalificeerde rekendocenten. Hiervoor worden verschillende cursussen, scholingen en workshops aangeboden die kunnen leiden tot

Nadere informatie

Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter

Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie Arlette Buter 1 Inhoud Schoolbrede preventieve maatregelen Rekenproblemen bij: n Verlenen van betekenis aan getallen en bewerkingen n Hardnekkig

Nadere informatie

Workshop. Aanleiding van de projectaanvraag Uitgangspunten van de activiteiten Opbouw van de website Ervaringen uit de pilots Aan de slag!

Workshop. Aanleiding van de projectaanvraag Uitgangspunten van de activiteiten Opbouw van de website Ervaringen uit de pilots Aan de slag! Workshop Aanleiding van de projectaanvraag Uitgangspunten van de activiteiten Opbouw van de website Ervaringen uit de pilots Aan de slag! Aanleiding Passende Perspectieven Rekenen Niet alle leerlingen

Nadere informatie

DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL

DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL Hoe het drieslagmodel kan worden ingezet ter ondersteuning van het getalbegrip in de realistische rekenles. Het belangrijkste doel van school is niet

Nadere informatie

Rekenmethode anders vasthouden

Rekenmethode anders vasthouden Rekenen-Wiskunde Tegemoet komen aan verschillen Rekenmethode anders vasthouden Begin over passend onderwijs en in elke teamkamer ontstaat meteen discussie: Onze methodes zijn niet geschikt om voldoende

Nadere informatie

Dyscalculie én meer. Het protocol ERWD, een praktische aanpak voor ernstige rekenwiskunde problemen en dyslaculie

Dyscalculie én meer. Het protocol ERWD, een praktische aanpak voor ernstige rekenwiskunde problemen en dyslaculie Dyscalculie én meer Het protocol ERWD, een praktische aanpak voor ernstige rekenwiskunde problemen en dyslaculie Vier hoofdlijnen in het proces van leren rekenen 1,2,3 4,5,6 1,2,3 4,5,6 2 3,4,5,6 2 3,4,5,6

Nadere informatie

Rekenen-wiskunde op de basisschool

Rekenen-wiskunde op de basisschool Rekenen-wiskunde op de basisschool Reken-wiskundedidactiek Marc van Zanten 12392_Rekenen-wiskunde bijlage.indd 1 13-05-11 14:57 3 Vakdidactiek rekenenwiskunde Vakdidactiek rekenen-wiskunde bestaat uit

Nadere informatie

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve

Nadere informatie

Rekenen in het MBO

Rekenen in het MBO Rekenen in het MBO 1 2 Wat komt aan de orde? Actuele ontwikkelingen Rekenen in het MBO waarom eigenlijk? Rekenen in het MBO belangrijke aandachtspunten Rekenen in het MBO actuele ontwikkelingen waarom

Nadere informatie

Rekenen bij Moderne Wiskunde

Rekenen bij Moderne Wiskunde Moderne Wiskunde Rekenen: een volledig doorlopende leerlijn rekenen voor alle leerjaren en alle niveaus! Rekenen bij Moderne Wiskunde 1 Verplichte rekentoets Vanaf schooljaar 2013/2014 Voor alle leerlingen

Nadere informatie

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Reken zeker Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking

Nadere informatie

Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs

Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs PLG Interne begeleiders 26 november 2009 Berber Klein & Henk Logtenberg Doordacht lesgeven bij sterk rekenonderwijs PLG Rekenspecialisten De AGENDA 1. Ervaringen uitwisselen Gebruik maken van elkaars ervaringen

Nadere informatie

Prodiaen het protocol Wiskundeproblemen en dyscalculie

Prodiaen het protocol Wiskundeproblemen en dyscalculie Prodiaen het protocol Wiskundeproblemen en dyscalculie Het Project 2 Prodia doelstellingen Ontwikkeling van diagnostische protocollen - meer gestandaardiseerd en gelijklopend - wetenschappelijk onderbouwd

Nadere informatie

Welkom. Uitkomst. Uitkomst. J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede

Welkom. Uitkomst. Uitkomst. J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede Welkom J.P. De Beleyr M. De Sadeleer E. Vanbiesbrouck M. Vanlede Uitkomst Uitkomst Methode wiskunde voor B-stroom en tweede graad BSO Decennialang: jarenlange ervaring met bso-leerlingen 1 Uitkomst Remediërend

Nadere informatie

Deep Learning met resultaat

Deep Learning met resultaat Deep Learning met resultaat Panama 2015 Suzanne de Lange Pieter Gerrits Wat komt aan de orde? Aanleiding, definitie en kader 3 technieken en oefening daarmee 3 Probleemstelling Ogw leidt tot oppervlakkigheid

Nadere informatie

Aanbevelingen voor de leerkracht

Aanbevelingen voor de leerkracht 2012 Aanbevelingen voor de leerkracht Milou Visser Iselinge Hogeschool Goed rekenonderwijs begint bij de leerkracht! Een aantal didactische aandachtspunten die bij het werken aan een rekenverbetertraject

Nadere informatie

Toelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010

Toelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010 Toelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010 Achtergrond De globale kerndoelen voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs bieden

Nadere informatie

Het protocol ERWD. Rekenproblemen voorkomen door te werken aan betekenisverlening. Cathe No<en 6 maart 2015

Het protocol ERWD. Rekenproblemen voorkomen door te werken aan betekenisverlening. Cathe No<en 6 maart 2015 Het protocol ERWD Rekenproblemen voorkomen door te werken aan betekenisverlening Cathe No

Nadere informatie

Welkom bij de workshop

Welkom bij de workshop Welkom bij de workshop Werken met een denkschrift Door: Lauréen Sinkeldam en Jeannette Fölsche Agenda Waarom een denkschrift?, Korte uitleg over onderzoek op 5 verschillende scholen, Praktische voorbeelden

Nadere informatie

LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d

LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d LEERPLANSTUDIE Tweede graad TSO/KSO leerplan d 1 Leerplannen Eerste graad A-stroom (D/2009/7841/003) In voege sinds 1 september 2009 Tweede graad KSO/TSO (D/2002/0279/048) In voege sinds 1 september 2002

Nadere informatie

Talrijk, een rijke leeromgeving voor meten en meetkunde

Talrijk, een rijke leeromgeving voor meten en meetkunde Talrijk, een rijke leeromgeving voor meten en meetkunde Talrijk, een rijke leeromgeving voor meten en meetkunde J.H.W. Winnubst SBD De Zuidvallei, Ede 1 inleiding De methode Talrijk is een realistische

Nadere informatie

Workshop Methodekeuze rekenen

Workshop Methodekeuze rekenen Workshop Methodekeuze rekenen 20 oktober 2010 13.30-16.00 uur Dick Poel Berber Klein Agenda 1. Introductie 1.1: Voorstellen 1.2: Programma en doelen workshop 2. Voorkennis inventariseren 2.1: Hoe ver is

Nadere informatie

Rekenen in de onderbouw

Rekenen in de onderbouw 2012 Rekenen in de onderbouw Alle kinderen kunnen leren rekenen. Het is vooral de manier waarop het rekenonderwijs wordt gegeven, die bepaalt hoe succesvol leerlingen zijn. Welke vaardigheden heeft de

Nadere informatie

XL rekenonderwijs Fontys OSO

XL rekenonderwijs Fontys OSO Even voorstellen Stapsgewijs naar Excellent Rekenonderwijs Stefan van Zaalen en Annemieke Weterings Panama Conferentie 2014 Stefan van Zaalen: Leerkracht OBS de Baanbreker Afgestudeerd specialist hoogbegaafdheid

Nadere informatie

Samenvatting van Resultaat met rekenen. Bakker, Gerrits en Theil, CPS, 2012

Samenvatting van Resultaat met rekenen. Bakker, Gerrits en Theil, CPS, 2012 Samenvatting van Resultaat met rekenen Bakker, Gerrits en Theil, CPS, 2012 Lesvoorbereiding en evaluatie 1. Bepaal lesdoel en onderwijsbehoefte leerling(en) (wat hebben de leerlingen nodig om op de leerlijn

Nadere informatie

Informatieavond Rekenwonders. OBS Aan de Meule

Informatieavond Rekenwonders. OBS Aan de Meule Informatieavond Rekenwonders OBS Aan de Meule Rekenwonders Een uitgebalanceerd programma - ontwikkeld in Singapore ( wat werkt ) - inmiddels in VS, Canada, Engeland, Mexico, Chili 21 st century skils hoge

Nadere informatie

Workshop Gebruik stappenplannen ERWD VO en MBO

Workshop Gebruik stappenplannen ERWD VO en MBO Workshop Gebruik stappenplannen ERWD VO en MBO Conferentie VO-MBO Rondom Rekenen 14 december 2016 Arjan Clijsen Met welke pet op bent u hier? Wie is werkzaam in het voortgezet onderwijs? Wie is werkzaam

Nadere informatie

Gecijferd bewustzijn door middel van rekenconflicten bij kleuters

Gecijferd bewustzijn door middel van rekenconflicten bij kleuters Gecijferd bewustzijn door middel van rekenconflicten bij kleuters 25 januari 2012 Marije Bakker Welkom en programma Leerlijnen,domeinen, organisatie en praktische toepassing van gecijferd bewustzijn. 2

Nadere informatie

Wis en reken. Kerndoelanalyse SLO

Wis en reken. Kerndoelanalyse SLO Wis en reken Kerndoelanalyse SLO April 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om

Nadere informatie

Effectieve aanpakken bij versterking rekenonderwijs wat werkt? Gert Gelderblom 24 augustus 2009

Effectieve aanpakken bij versterking rekenonderwijs wat werkt? Gert Gelderblom 24 augustus 2009 Effectieve aanpakken bij versterking rekenonderwijs wat werkt? Gert Gelderblom 24 augustus 2009 1 2 Wat komt aan de orde? Context van deze presentatie Effectieve aanpakken versterking rekenonderwijs Succesfactoren

Nadere informatie

inhoud Dyscalculie Rekenproblemen Presentatie_gebruikersdag_najaar2013 1 Onderhoudsproblemen

inhoud Dyscalculie Rekenproblemen Presentatie_gebruikersdag_najaar2013 1 Onderhoudsproblemen inhoud Rekenblokken voor de zwakke rekenaar Over wie hebben we het? Welke problemen zijn er zoal? Wat is er aan te doen? Rekenproblemen Dyscalculie Onderhoudsproblemen Beschikbaarheidsproblemen Ernstige

Nadere informatie

Stappenplan groep 1-2

Stappenplan groep 1-2 Stappenplan Protocol E rnstige R eken W iskunde-problemen en D yscalculie (ERWD) Stappenplan groep 1-2 Moment Actie Uitwerking Stap 0 Aanvang, september Beginsituatie vastleggen met behulp van Bosos groep

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 28 mei 2014 Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Kennismaking Agenda Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Vooraf: Handelingsmodel Problemen in kaart

Nadere informatie

Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie

Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie Zwakke rekenaars betrekken bij klassikale instructie 23 januari 2013 13.30 16.00 uur Berber Klein Orthopedagoog & docent speciale onderwijszorg Vrije Universiteit: faculteit psychologie en pedagogiek b.klein@vu.nl

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 23 januari 2014 Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Kennismaking Agenda Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Problemen in kaart m.b.v. twee observatiemodellen

Nadere informatie

FICHE 1: Gf - Vloeiende intelligentie KENMERKEN EN AANBEVELINGEN GISLEEN RAUWS

FICHE 1: Gf - Vloeiende intelligentie KENMERKEN EN AANBEVELINGEN GISLEEN RAUWS 2015 FICHE 1: Gf - Vloeiende intelligentie KENMERKEN EN AANBEVELINGEN [Typ hier] [Typ hier] UIT: Intelligentiemeting in nieuwe banen: de integratie van het CHC-model in de psychodiagnostische praktijk.

Nadere informatie

19-9-2011. Het geheim van opbrengstgericht werken ontrafeld

19-9-2011. Het geheim van opbrengstgericht werken ontrafeld Het geheim van opbrengstgericht werken ontrafeld 1 Stroomstoot helpt bij rekenen LONDEN - Een stroomstoot door de hersenen kan ervoor zorgen dat het maken van sommen tot zes maanden lang een stuk beter

Nadere informatie

Welkom. Van data naar arrangementen. Presentatie door: Karin Snoodijk

Welkom. Van data naar arrangementen. Presentatie door: Karin Snoodijk Welkom Van data naar arrangementen Presentatie door: Karin Snoodijk Onderwijscontinuüm Nieuwe plaatje Waarom differentiëren? Curve normaalverdeling Leerling resultaten in een klas school x - klas xx -

Nadere informatie

Groepsplan voor rekenen

Groepsplan voor rekenen Groepsplan voor rekenen Groep: Leerkracht: Periode: Schooljaar: wiskunde A - B wiskunde C wiskunde D-E TTR A-B TTR - C TTR D-E Verkorte instructie Verkorte instructie- Basis instructie Basis instructie

Nadere informatie

RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE OBS DE ZOEKER

RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE OBS DE ZOEKER RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE OBS DE ZOEKER School : obs De Zoeker Plaats : Zaandijk BRIN-nummer : 19DK Onderzoeksnummer : 94489 Datum schoolbezoek : 9 mei 2007 Datum vaststelling : 4 juli 2007 INHOUDSOPGAVE

Nadere informatie

Gebruik van het Ontwikkelingsperspectief. 3 december 2014

Gebruik van het Ontwikkelingsperspectief. 3 december 2014 Gebruik van het Ontwikkelingsperspectief 3 december 2014 Inhoud Verwachtingen en doelen Stand van zakenm.b.t. OPP Het kind en de ouders Van perspectief naar doel vooreenleerlingmet gedragsproblematiek?

Nadere informatie

Alles over. Rekenrijk. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Rekenrijk. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking met de educatieve

Nadere informatie

Cursus Rekenspecialist. Amarantis derde bijeenkomst 2 november 2010

Cursus Rekenspecialist. Amarantis derde bijeenkomst 2 november 2010 Cursus Rekenspecialist Amarantis derde bijeenkomst 2 november 2010 Didactische tip Begin de les met een bericht uit de krant Doel: laten zien dat er bij het lezen van berichten gerekend moet worden Varianten:

Nadere informatie

RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE BASISSCHOOL ALBERT SCHWEITZER

RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE BASISSCHOOL ALBERT SCHWEITZER RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE BASISSCHOOL ALBERT SCHWEITZER School : basisschool Albert Schweitzer Plaats : Emmeloord BRIN-nummer : 08JS Onderzoeksnummer : 94651 Datum schoolbezoek : 4 juni 2007 Datum

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 7. Hoofdstuk 1 Goed rekenonderwijs met het team 12

Inhoud. Inleiding 7. Hoofdstuk 1 Goed rekenonderwijs met het team 12 Inhoud Inleiding 7 Hoofdstuk 1 Goed rekenonderwijs met het team 12 1.1 Zes kenmerken 14 1.2 Rolverdeling 15 1.3 Kenmerk 1: doelgericht onderwijs 18 1.3.1 Visie en doelen 21 1.3.2 Meten van doelen 24 1.3.3

Nadere informatie

Het werken met een weektaak is snel duidelijk voor ze. A Wijfjes, KBS Sint Nicolaas, Nieuwveen

Het werken met een weektaak is snel duidelijk voor ze. A Wijfjes, KBS Sint Nicolaas, Nieuwveen Het werken met een weektaak is snel duidelijk voor ze. A Wijfjes, KBS Sint Nicolaas, Nieuwveen Differentiatie is heel praktisch geregeld. Marjorie Metzke-Verhoeven, BS Het Jongleren, Arnhem De differentiatie

Nadere informatie

Zwakke rekenaars. Bijeenkomst 2 12 november 2013 Vincent Jonker & Monica Wijers Freudenthal InsBtuut

Zwakke rekenaars. Bijeenkomst 2 12 november 2013 Vincent Jonker & Monica Wijers Freudenthal InsBtuut Zwakke rekenaars Bijeenkomst 2 12 november 2013 Vincent Jonker & Monica Wijers Freudenthal InsBtuut deel 0 EVEN DE KRANT Twee bijeenkomsten Achtergronden, voorbeelden en Bps Lesmaterialen voorbeelden

Nadere informatie

Werkvormen voor automatisering bij rekenen

Werkvormen voor automatisering bij rekenen Workshop Automatiseren Werkvormen voor 8 september 2010 Henk Logtenberg Hogeschool Windesheim Agenda (1) 1. Introductie 1.1 Voorstellen 1.2 Warming - up 1.3 Doelen vandaag 2. Delen van kennis en ervaringen

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 10 december 2014 Monica Wijers Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Programma Intro wie was op conferentie? Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Vooraf:

Nadere informatie

Rekenen in groep 1 en 2. Een goede rekenstart

Rekenen in groep 1 en 2. Een goede rekenstart Rekenen in groep 1 en 2 Een goede rekenstart Onderwerpen in deze workshop Een goede rekenstart, rekentijd Betekenisvol reken- en wiskundeonderwijs Rekeninhouden en doelen Beredeneerd aanbod Werken met

Nadere informatie

Alles over. Wizwijs. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Alles over. Wizwijs. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Alles over Wizwijs Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd wordt om vervolgens de juiste keuze te kunnen maken. In samenwerking

Nadere informatie

uitgangssituatie Doelstelling

uitgangssituatie Doelstelling Deelplan b: Rekenen Pedagogisch handelen, taakgerichte werksfeer Verdere implementatie en borging werken met het ADI model en afstemming en verwerking (groepsplan) Invoer nieuwe rekenmethode Rekenlijn

Nadere informatie

Alles telt tweede editie. Kerndoelanalyse SLO

Alles telt tweede editie. Kerndoelanalyse SLO Alles telt tweede editie Kerndoelanalyse SLO Maart 2012 2012 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder

Nadere informatie

Rekenwonders. Kerndoelanalyse SLO

Rekenwonders. Kerndoelanalyse SLO Rekenwonders Kerndoelanalyse SLO November 2014 Verantwoording 2014 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming

Nadere informatie

Expertcursus Rekenen Tweede bijeenkomst woensdag 25 mei 2016 vincent jonker en monica wijers

Expertcursus Rekenen Tweede bijeenkomst woensdag 25 mei 2016 vincent jonker en monica wijers Expertcursus Rekenen Tweede bijeenkomst woensdag 25 mei 2016 vincent jonker en monica wijers Programma 1. Huiswerk 2. Thema: Syllabi, examentraining en toetsen 3. Verhoudingen 4. Huiswerk deelnemers

Nadere informatie

Referentieniveaus Rekenen Kansen met perspectief, ook voor zwakkere rekenaars

Referentieniveaus Rekenen Kansen met perspectief, ook voor zwakkere rekenaars Referentieniveaus Rekenen Kansen met perspectief, ook voor zwakkere rekenaars Anneke Noteboom (SLO) Gea Spaans (PO-Raad) Tijn Bloemendaal (HCO) Steunpuntpo@poraad.nl Inhoud Wensen en verwachtingen Aanleiding

Nadere informatie

Rekenstappers Stap voor stap, iedereen mee!

Rekenstappers Stap voor stap, iedereen mee! Rekenstappers Stap voor stap, iedereen mee! Iedereen mee! Wiskunde voor alle zorgniveaus in de basisschool Stap voor stap, iedereen mee! Rekenen met perspectief een zorgvuldig gekozen effectieve rekenbasis

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 27 september 2013 Ceciel Borghouts Inleiding Agenda Uitgangspunten, visie, feiten Afstemmen: Onderwijsbehoeften van zwakke rekenaars in beeld: 2 observatiemodellen Drieslagmodel

Nadere informatie

Werkvormen voor automatisering bij rekenen

Werkvormen voor automatisering bij rekenen Werkvormen voor automatisering bij rekenen 2 november 2011 Henk Logtenberg Agenda (1) 2. Introductie 1.1 Voorstellen 1.2 Warming - up 1.3 Doelen vandaag 2. Delen van kennis en ervaringen 2.1 Wat is automatiseren?

Nadere informatie

Leergebied Overstijgend Onderwijs in de VMBO stroom (versie juni 2018)

Leergebied Overstijgend Onderwijs in de VMBO stroom (versie juni 2018) Leergebied Overstijgend Onderwijs in de VMBO stroom (versie juni 2018) In de VMBO stroom van het ACL wordt sinds het schooljaar 2016-2017 expliciet aandacht besteed aan de leergebied overstijgende (LGO)

Nadere informatie

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem

Taalvaardigheid Preventie en remediëring. -betrokkenheid verhogende werkvormen creëren -een maximale -herformuleren de lln het probleem Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET LEREN LEREN EN GOK Voet@2010 leren leren en thema s gelijke onderwijskansen Socio-emotionele ontwikkeling (1ste graad)

Nadere informatie

De rekenlessen van het ICT College (mbo-3) Een praktijkonderzoek van Laura Martens

De rekenlessen van het ICT College (mbo-3) Een praktijkonderzoek van Laura Martens De rekenlessen van het ICT College (mbo-3) Een praktijkonderzoek van Laura Martens Onderwerpen Voorstellen Waar speelt het zich af? Startsituatie 2011-2012 Praktijkprobleem en onderzoeksvraag Theorie:

Nadere informatie

MODERNISERING SO NAAR EEN OBSERVERENDE EN ORIËNTERENDE EERSTE GRAAD

MODERNISERING SO NAAR EEN OBSERVERENDE EN ORIËNTERENDE EERSTE GRAAD MODERNISERING SO NAAR EEN OBSERVERENDE EN ORIËNTERENDE EERSTE GRAAD LEIDRAAD Visie op vorming en vakken Een nieuwe generatie leerplannen - ruimte voor scholen Observerende en oriënterende functie van de

Nadere informatie

MBO Conferentie Ik heb een (digitale) instaptoets/rnt/toatoets afgenomen, en nu?

MBO Conferentie Ik heb een (digitale) instaptoets/rnt/toatoets afgenomen, en nu? Ik reken me een breuk MBO Conferentie Ik heb een (digitale) instaptoets/rnt/toatoets afgenomen, en nu? 15-11-2017 Ronde 1: 11:15 12:45 Freark van der Kooi Ga naar join.quizizz.com Vul de code in die je

Nadere informatie

BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN

BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN BINNENKLASDIFFERENTIATIE IN WISKUNDELESSEN - Situering - Lkr over binnenklasdifferentiatie - Binnenklasdifferentiatie? - Leerplannen - Binnenklasdifferentiatie in wiskunde Hilde De Maesschalck 8 oktober

Nadere informatie

Opleiding docent rekenen MBO. 23 januari 2014 vijfde bijeenkomst Groep 3

Opleiding docent rekenen MBO. 23 januari 2014 vijfde bijeenkomst Groep 3 Opleiding docent rekenen MBO 23 januari 2014 vijfde bijeenkomst Groep 3 Inhoud 1. Opening 2. Getallen hoofdrekenen en rm 3. Portfolio & onderzoek 4. Lunch 5. ERWD 6. Huiswerk en afsluiting domein getallen

Nadere informatie

TOETSEN EN TOETSPRESTATIES REKENEN

TOETSEN EN TOETSPRESTATIES REKENEN AANSLUITING PO-VO FEEDBACK / ONTWIKKELING TOETSEN EN TOETSPRESTATIES REKENEN De deelnemende scholen aan het PO-VO-netwerk in Doorn willen gericht toewerken naar een doorlopende leerlijn rekenen-wiskunde.

Nadere informatie

BEGELEIDING LEERLINGEN DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN

BEGELEIDING LEERLINGEN DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN BEGELEIDING LEERLINGEN DYSCALCULIE EN ERNSTIGE REKENPROBLEMEN Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenproblemen en/of dyscalculie Definitie van dyscalculie Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt

Nadere informatie

Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw

Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw Welke instructievormen passen daarbij? Kees Buys Bert Zwaneveld (Open Universiteit) Sonia Palha (Hogeschool Amsterdam) kbuys@dds.nl g.zwaneveld@uu.nl s.abrantes.garcez.palha@hva.nl

Nadere informatie

8000-4000=4000 900-600=300 90-90 =0 7-8= 1 tekort! 4000 + 300+0-1 = 4299

8000-4000=4000 900-600=300 90-90 =0 7-8= 1 tekort! 4000 + 300+0-1 = 4299 Rekenstrategieën Voor de basisbewerkingen optellen en aftrekken, vermenigvuldigen en delen en voor het rekenen met breuken en rekenen met decimale getallen, wordt een overzicht gegeven van rekenstrategieën

Nadere informatie

Maatwerk rekenen. Kerndoelanalyse SLO

Maatwerk rekenen. Kerndoelanalyse SLO Maatwerk rekenen Kerndoelanalyse SLO November 2011 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder

Nadere informatie

ICT-visie GBS Linden

ICT-visie GBS Linden ICT-visie GBS Linden 1. Algemene inleiding en context Onze school situeert zich in de dorpskern van Linden, Martelarenplaats 1 3210 Linden en telt 420 leerlingen van de peuterklas tot het zesde leerjaar.

Nadere informatie

POSITIEF OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE LEEROMGEVING

POSITIEF OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE LEEROMGEVING POSITIEF OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE LEEROMGEVING 20 ste St.A.M.-congres 18-19 mei 2004 Johan L.Vanderhoeven UITGANGSPUNTEN De authentieke middenschool: blijvend ideaal Vier fundamentele en inhoudelijke

Nadere informatie

20/11/2018. Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL. Doelen van deze dag van de wiskunde:

20/11/2018. Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL. Doelen van deze dag van de wiskunde: Ontwikkeling van wiskundig denken Goed wiskundeonderwijs binnen ZILL Philip Catteeuw pedagogisch begeleider Doelen van deze dag van de wiskunde: Hoe krijgt wiskundig denken vorm in het nieuwe leerplan

Nadere informatie

4?^ ' \/ Lr- Ö RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE BASISSCHOOL BERG EN BOS. Basisschool Berg en Bos Apeldoorn 17NG 94718

4?^ ' \/ Lr- Ö RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE BASISSCHOOL BERG EN BOS. Basisschool Berg en Bos Apeldoorn 17NG 94718 4?^ ' \/ Lr- Ö RAPPORT ONDERZOEK REKENEN-WISKUNDE BASISSCHOOL BERG EN BOS QLIOOO Z^ School Plaats BRIN-nummer Onderzoeksnummer Basisschool Berg en Bos Apeldoorn 17NG 94718 Datum schoolbezoek Datum vaststelling

Nadere informatie

Huiswerkbeleid Beleidsdocument Huiswerk opgeven en plannen De Passie Utrecht Namens de werkgroep: Matthijs Langeraar April 2018

Huiswerkbeleid Beleidsdocument Huiswerk opgeven en plannen De Passie Utrecht Namens de werkgroep: Matthijs Langeraar April 2018 Huiswerkbeleid Beleidsdocument Huiswerk opgeven en plannen De Passie Utrecht Namens de werkgroep: Matthijs Langeraar April 2018 1 P a g i n a Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Problemen... 3 3. Doel visiedocument...

Nadere informatie

Rekenen in cluster 2: Praktijkvoorbeeld. Programma. Optimaliseren rekenonderwijs

Rekenen in cluster 2: Praktijkvoorbeeld. Programma. Optimaliseren rekenonderwijs Rekenen in cluster 2: Praktijkvoorbeeld Simeacongres 13 april 2012 Kim de Keijser en Loes Wauters Programma Rekenrapport Rekenontwikkeling DSH en ESM Praktijkvoorbeeld Uitwisseling: inrichting rekenonderwijs

Nadere informatie

Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs

Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Vlor & Artevelde: Zin in wetenschappen wiskunde en techniek publicatie april 2013(zie actieplan STEM thema 2, OD 1) Vlor: reflectie-/screeningsinstrument voor

Nadere informatie

DOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO

DOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel DOCUMENT VVKSO Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica Dit document is een aanvulling op het algemeen servicedocument

Nadere informatie

DOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO

DOCUMENT. Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica. Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VVKSO Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel DOCUMENT VVKSO Servicedocument VOET voor het vak ICT/Informatica Dit document is een aanvulling op het algemeen servicedocument

Nadere informatie

Vanuit doelen Jonge Kind naar een beredeneerd aanbod voor peuters en kleuters

Vanuit doelen Jonge Kind naar een beredeneerd aanbod voor peuters en kleuters SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Vanuit doelen Jonge Kind naar een beredeneerd aanbod voor peuters en kleuters Netwerkbijeenkomst Utrecht 23 mei 2018 het curriculum Curriculum verschillende

Nadere informatie

Cursus Rekenspecialist. Amarantis tweede bijeenkomst 18 januari 2011

Cursus Rekenspecialist. Amarantis tweede bijeenkomst 18 januari 2011 Cursus Rekenspecialist Amarantis tweede bijeenkomst 18 januari 2011 Doelen Kennismaking met huidige rekendidactiek in het basisonderwijs Niveaus van oplossen en rol van modellen Kolomsgewijs rekenen en

Nadere informatie