6,2. Opdracht door een scholier 4188 woorden 30 januari keer beoordeeld. Geschiedenis. Voorwoord

Transcriptie

1 Opdracht door een scholier 4188 woorden 30 januari ,2 255 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord Op de basisschool hadden we het al over Aletta Jacobs. Dat het een voorbeeld voor de vrouwen was. Ze wilde haar doel per se bereiken, en dat heeft ze dan ook waargemaakt. Maar waar ze precies allemaal voor heeft gezorgd wisten we toen nog niet. Daarom wilden we samen wat meer te weten komen over Aletta Jacobs en de dingen die ze heeft veranderd. Het duurde dan ook niet lang voor we op dit onderwerp kwamen. Dit sprak ons ook heel erg aan, omdat we zelf ook vrouwen zijn. Het is erg interessant om te weten te komen hoe een vrouw haar mening en wil heeft doorgedrongen. Want ook nu nog wordt zij elk jaar herdacht als een belangrijke vrouw, die wist wat ze wilde. We hebben gezorgd voor een goede taakverdeling. Ieder heeft zijn eigen deel gedaan; Debbie heeft gezorgd voor het krantenartikel over Aletta Jacobs. Debbie en Nicole hebben samen het titelblad gemaakt Nicole heeft het Voorwoord getypt. Nicole heeft de Inhoudsopgave getypt. Debbie heeft de Inleiding getypt. Wies heeft de eerste deelvraag beantwoord, die luidt: Aletta Jacobs, wat heeft ze bereikt, en hoe? Debbie heeft de tweede deelvraag beantwoord, die luidt: Waarom heeft ze het gedaan, en voor wie? Nicole heeft de derde deelvraag beantwoord, die luidt: Wie waren de voor-en tegenstanders van haar, en haar daden / ideeën? Wies en Nicole hebben samen de vierde en tevens ook laatste deelvraag beantwoord, die luidt: Wat zijn de gevolgen geweest van haar daden, en hoe is de situatie tegenwoordig? Debbie heeft de conclusie getypt; en daarnaast heeft ieder van ons zijn eigen mening beargumenteerd. Nicole heeft de literatuurlijst samengesteld Nicole heeft de lay-out van het werkstuk verzorgd. Aletta Jacobs is een bekende vrouw. Er zijn veel websites over haar gemaakt. Daarom was het ook niet moeilijk om veel informatie over haar te vinden. We zijn ook naar de bibliotheek gegaan om boeken te halen waar informatie over haar in stond. En ook hebben we een werkstuk doorgelezen van vrienden van ons dat over Aletta Jacobs ging. We zijn geen moeilijkheden tegengekomen bij het zoeken naar informatie. We hebben alles zelf gedaan maar we willen onze vriendinnen Tessa en Miranda nog wel even bedanken, omdat we hun werkstuk door hebben mogen doorlezen! Pagina 1 van 10

2 Inhoudsopgave Voorwoord Inhoudsopgave Inleiding Deelvraag 1 Deelvraag 2 Deelvraag 3 Deelvraag 4 Conclusie & Eigen Mening Literatuurlijst Bijlage Inleiding We hebben ons werkstuk over Aletta Jacobs gemaakt omdat we graag te weten wilden komen waarom zij een zodanig voorbeeld voor de samenleving was. We wilden ook te weten komen hoe ze het heeft gedaan, maar vooral ook waarom ze het heeft gedaan. Ook wilden we erachter komen of ze veel gesteund is door de medemens of dat iedereen haar juist voor gek verklaarde, en tegen haar protesteerde. Aletta Jacobs een vrouwelijke stem in de samenleving Deelvraag 1: Aletta Jacobs, wat heeft ze bereikt en hoe? - Aletta haar schoolleven - Haar huisartsenpraktijk en de VVK - WILPF - Strijd om kiesrecht - Kiesrecht - Hoe heeft ze het allemaal bereikt - Machtige vrienden van Aletta Deelvraag 2: Waarom heeft ze het allemaal gedaan, en voor wie? - Inleiding - Hulp voor winkeljuffrouwen en zwangere vrouwen - Prostitutie - Eerste stap voor het verkrijgen van vrouwenkiesrecht - Oprichting VVK en haar wereldreis - Wereldvrede - Kiesrecht - Conclusie Deelvraag 3: Wie waren de voor- en tegenstanders van haar daden/ideeën? Deelvraag 4: Wat zijn de gevolgen geweest van haar daden, en hoe is de situatie tegenwoordig? Deelvraag 1 Pagina 2 van 10

3 Aletta Jacobs, wat heeft ze bereikt, en hoe? Aletta Jacobs is geboren op 9 februari 1854 te Sappemeer. Ze Jacobs leefde in een gezin waar jongens en meisjes hetzelfde behandeld werden. Ondanks dat het gezin arm was, gaf haar vader iedereen uit het elf koppige gezin de kans om te studeren. Ook de meisjes. Haar vader was dokter, en Aletta was vastbesloten later ook dokter te worden. Normalerwijs gingen vrouwen in die tijd naar de jongedameschool waar je bijvoorbeeld goede manieren en een sprankelende conversatie leerde houden. Daar hield ze het twee weken uit. Als compromis mocht de toen 15-jarige Aletta proberen te slagen voor het examen van leerling-apotheker. En haar wens ging in vervulling: op 26 juli 1870 behaalde ze haar diploma. Om naar de universiteit te mogen moest je eerst een admissie-examen afleggen. Directeur Rensen vond het goed dat Aletta als enig meisje enkele jaren tussen de jongens plaatsnam. De liberale minister van gezondheid Thorbecke had een jongeman die net als Aletta het diploma leerling-apotheker bezat, vrijstelling verleend van het zogeheten admissie-examen, een toelatingsexamen voor de universiteit. Dat bood perspectieven voor Jacobs. Ze stuurde de minis-ter een brief waarin zij hem vroeg ook haar vrijstelling te verlenen. Na enige briefwisselingen, waarin ook Aletta s vader betrokken was, kwam de beslissing: ze kreeg vrijstelling en mocht een jaar op proef studeren. Pas dan zou men definitief beslissen. Op 20 april 1871 betrad Aletta de Groningse universiteit. Op 23 april 1874 legde ze het kandidaatsexamen af en in 1877 en 1878 slaagde ze voor het artsexamen. De 3de april van dat jaar kreeg Nederland de eerste vrouwelijke arts. Op 8 maart 1879 promoveerde zij tot doctor in de medicijnen. Haar dissertatie heette: Over lokalisatie van fysiologische en pathologische verschijnselen in de grote hersenen. Dr. Aletta H. Jacobs vestigde zich als huisarts in Amsterdam, aan de Herengracht. In de Jordaan verleende Aletta Jacobs gratis consulten aan arme vrouwen. Deze armenzorg zou zij veertien jaar lang verlenen, iedere week twee keer. Zij heeft gezorgd dat in 1902 een wet werd aangenomen, die zitgelegenheid voor de winkeljuffrouw verplicht stelde. Zij is hier achteraan gegaan, toen ze veel klachten kreeg van winkeljuffrouwen die de hele dag door moesten staan. Ook pleitte ze voor regelrechte afschaffing van prostitutie, of op zijn minst voor een goede hygiënische voorlichting voor hoeren. Naast het prostitutievraagstuk richtte ze zich op de lasten van het moederschap. Aletta Jacobs introduceerde het pessarium in Nederland. Ze maakte er dan wel niet openlijk reclame voor, maar zorgde wel voor verspreiding ervan. Aletta s grote doel was vrouwenkiesrecht. Zij werd voorzitter van de Vereniging voor vrouwen kiesrecht, de VVK. Zij reisde met Carie Chapman Cat de wereld over om het belang van kiesrecht te benadrukken. De Eerste Wereldoorlog brak uit, en zij richtte tijdens een congres de Women's International League for Peace and Freedom (WILPF) op, die nog steeds bestaat. In 1893 vond in het Amsterdamse café Suisse de oprichtingsvergadering van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht plaats, in 1895 werd Aletta Jacobs presidente van de afdeling Amsterdam, in 1902 algemeen leidster. Ze reisde stad en land af om leden te werven en ze organiseerde demonstraties. Ook schreef ze ingezonden brieven en discussiestukken. Ze trok over de hele werd om contacten te leggen met medestrijdsters in het buitenland en om adviezen te geven aan vrouwen in 'minder ontwikkelde' landen. Het verkrijgen van vrouwenkiesrecht was en bleef belangrijk. Nieuwe campagnes kwamen. Na het grote Pagina 3 van 10

4 congres in 1915 werd op 18 oktober 1916 een grote vrouwendemonstratie in Nederland gehouden, die alle grote kranten haalde. Vanaf die dag tot het einde van de debatten over het kiesrecht. Hebben groepen vrouwen voor het parlement gebouw gestaan, zodat de mannen in de Kamer niet konden vergeten dat de vrouwen kiesrecht eisten. In 1918 werd de eerste overwinning behaald: vrouwen kregen het recht van kiesbaarheid, het zogeheten passieve kiesrecht. In 1919 kwam de tweede victorie: met de bekrachtiging van het wetsontwerp Marchand kregen vrouwen dezelfde politieke rechten als mannen. In 1922 kwam de kroon op het werk, toen zij en andere Nederlandse vrouwen voor het eerst een stembriefje kregen. Hoe ze dit allemaal bereikt heeft is door steun van goede, machtige vrienden, een vader en moeder die jongens en meisjes gelijk behandelden, en vooral door haar wilskracht en doorzettingsvermogen. Een paar van haar machtige vrienden waren: President Wilson van de Verenigde Staten, de minister van volksgezondheid Thorbecke en Carrie Chapman Catt. Deelvraag 2 Waarom heeft ze het gedaan, en voor wie? Aletta Jacobs heeft veel gedaan voor vrouwen. Maar waarom kwam ze nou speciaal op voor hen? Ze deed dit omdat ze inzag dat dit echt niet verder kon zo. Ze vond dat vrouwen ook rechten hadden, en ze vocht dan ook voor die rechten. Veertien jaar lang hield ze twee keer per week in de Jordaan gratis consulten. Ook heeft ze het pessarium uitgevonden, dit deed ze omdat ze erachter was gekomen dat door opeenvolgende zwangerschappen het lichaam van een vrouw helemaal uitgeput raakte. Ze vond ook dat het enige wat vrouwen nog deden, baren en zogen, en zogen en baren was. In die tijd kwam Aletta er ook achter dat winkeljuffrouwen heel de dag moesten staan en daardoor allemaal dezelfde klachten hadden. Aletta publiceerde in 1894 een oproep aan alle vrouwen in Nederland om in winkels zitgelegenheid voor de winkeljuffrouw te verlangen, als die eis niet werd nagekomen moest men als klant die winkel vermijden. Heel veel mensen keerden zich tegen Aletta (dit waren voornamelijk mannen), maar er ontstonden ook vrouwencomités. In 1902 werd een wet ingevoerd waarin stond dat een winkeljuffrouw recht had om te zitten. Aletta was ook fel tegen de prostitutie, ze was hier vooral tegen omdat ze vond dat het alleen uit belang voor de mannen was. Ze vond dat als die mannen zichzelf zo wilden bevredigen met die vrouwen, ze dan ook maar hun eigen dochter beschikbaar moesten stellen. Ze was tegen de prostitutie omdat ze vond dat vrouwen dit niet verdienden, en het heel onhygiënisch gebeurde en zo de vrouwen dus veel ziekten opliepen. Aletta vocht ondertussen ook nog steeds voor vrouwenkiesrecht. Ze vond dat ze terecht had gevraagd om te mogen stemmen. Zij voldeed immers ook aan de wettelijke voorwaarden: ingezetene van Nederland en belasting betalend. Deze vraag werd afgewezen en vier jaar later mochten alleen mannelijke ingezetene van Nederland en belasting betalende stemmen. In 1894 werd de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht (VVVK) opgericht. Aletta hoopte zo meer mensen van haar standpunt te overtuigen. Na het overlijden van haar man, maakte Aletta een wereldreis met de presidente van de Wereldbond (Carrie Chapman Catt). Ze reisden door alle continenten en hoopten zo ook meer aanhang van het vrouwenkiesrecht over heel de wereld te krijgen. Ook wilden ze de waarde van Pagina 4 van 10

5 het internationaal zusterschap benadrukken. Deze wereldreis bracht hun veel aanhangers en zo werd het vrouwenkiesrecht een internationaal streven. Door de oorlog die in 1914 uitbrak, richtte Aletta zich meer op wereldvrede dan op vrouwenkiesrecht. Samen met de andere vrouwen die zich voor het vrouwenkiesrecht hadden ingezet, zette Aletta zich nu in voor wereldvrede. Aletta vond dat alleen door middel van vrouwenkiesrecht in te voeren in alle landen, de oorlog zou worden kunnen opgelost. In 1915 werd een groot congres gehouden om zo de oorlog te stoppen, dit mislukte en de oorlog heeft uiteindelijk nog tot 1918 geduurd. In oktober 1916 werd een grote vrouwendemonstratie gehouden om het vrouwenkiesrecht opnieuw aan het licht te brengen. Vanaf 18 oktober tot aan het einde van de debatten over het kiesrecht van de nieuwe Grondwet, hebben iedere dag hele groepen vrouwen gedemonstreerd zodat de mannen zeker niet zouden vergeten dat ze vrouwenkiesrecht wilden. 2,5 jaar later werd hun eerste overwinning behaald, en ze kregen passief kiesrecht. Nog een jaar later werd de tweede overwinning behaald, de vrouwen kregen dezelfde politieke rechten als mannen. Voor dit had Aletta al die jaren gevochten, daarom is het ook niet verwonderlijke dat de vrouwen feest vierden toen ze in 1922 hun eerste stembriefje kregen! In het kort gezegd heeft Aletta dus alle jaren gevochten voor vrouwenkiesrecht, seksuele voorlichting, zitplaatsen voor de winkeljuffrouwen en voor wereldvrede. Ze deed dit allemaal voor de rechten van de vrouw en na jarenlang vechten heeft ze dit ook weten te bereiken. Deelvraag 3 Wie waren de voor- en tegenstander van haar, en haar daden en ideeën? Aletta heeft veel bereikt, maar niet iedereen was het altijd eens met haar idee-en. Van haar vader en moeder kreeg ze de kans om te gaan studeren. Maar in de tijd dat Aletta oud genoeg was om gaan te studeren, was het helemaal geen gewone zaak dat meisjes gingen studeren aan de universiteit. Maar Aletta wilde heel graag arts worden. Maar hiervoor moest ze eerst toestemming krijgen van Thorbecke. Dat was in die tijd de minister van volksgezondheid. Ze kreeg van Thorbecke een jaar proefstudie. Aletta s ouders waren trots op haar. Ook Aletta s twee zussen hadden het al ver geschopt. Haar ene zus was Nederlands eerste apotheker geworden en haar andere zus mocht als eerste examen doen in wiskunde en boekhouden. Op 20 april ging Aletta naar de Groningsche universiteit. Deze werd de Rijks HBS (= Rijks Hooge Burgerschool) genoemd. Tegenwoordig bekend als de RU (=Rijks Universiteit). Zie bron 1.In de kranten werd Aletta bespot. Ook een paar broers van haar werden getreiterd. Eén broer vond dit zo erg, dat hij zijn zus niet meer wilde zien. Aletta zelf trok zich niet veel van de bespottingen aan. Ze heeft in haar leven veel brieven gekregen waarin zij werd beledigd en bedreigd. In 1878 slaagde Aletta voor haar artsexamen. Maar dat was voor Aletta blijkbaar nog niet genoeg, want een jaar later op 8 maart 1879 studeerde zij ook nog af in medicijnen. Aletta werd zelfs toen nog niet goed geaccepteerd door de mannen en de regering. Het idee dat vrouwen voortaan gelijk zouden zijn aan mannen stond ze niet aan. Aletta s broer maakte zich zorgen om Alet-ta. Mensen hadden niet veel vertrouwen in haar dokterskwaliteiten en vrouwen werden nog steeds beschouwd als minderwaardig. Aletta had het in die tijd niet makkelijk maar dat was voor haar geen reden om haar ideeën op te geven. Met het voorbehoedsmiddel had Aletta succes. Medici kwamen Aletta opzoeken, omdat zij wilden weten hoe het middel moest worden toegepast. Maar omdat zij een vrouw was, waren de medici nog steeds Pagina 5 van 10

6 tegen Aletta. Carel Victor Gerritsen, haar man met wie ze in 1892 getrouwd was, bewonderde en steunde Aletta. Aletta had in die tijd niet veel mannelijke vrienden. Veel vrouwen waren het eens met Aletta maar ze durfde hun mening niet goed te uiten. Dat waren ze immers helemaal niet gewend. Pas toen de vrouwen kiesrecht kregen accepteerde ze Aletta beter, en durfde ze hun mening te uiten. Terwijl de mannen in die tijd zich steeds meer tegen Aletta keerden. De pers was Aletta s grootste vijand. Zij schreven allerlei dingen die helemaal niet waar waren of sterk overdreven. Tijdschriften en kranten stonden vol met artikelen over de opstandige Aletta. Over hoe ze alles zou willen veranderen. Steeds bleef Aletta sterk en vocht voor de rechten van de vrouw. En met die wilskracht heeft ze uiteindelijk veel bereikt. Bron 1 Standbeeld van Aletta Henriëtte Jacobs Deelvraag 4 Wat zijn de gevolgen geweest van haar daden, en hoe is de situatie tegenwoordig? Aletta Jacobs heeft voor veel veranderingen gezorgd, vooral in Nederland. Maar in veel landen zijn vrouwen nog lang niet zo geëmancipeerd als vrouwen tegenwoordig in ons land. Er zijn ook nu nog actiegroepen die strijden voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Bijvoorbeeld het WILPF waarover in deelvraag 1 al werd gesproken. Mannen en vrouwen zijn over de hele wereld nog niet helemaal gelijk. In bepaalde delen van de wereld zijn ze zelfs nog helemaal ondergeschikt aan mannen. Vooral in Afrikaanse, Aziatische en Zuid-Amerikaanse landen is het duidelijk zichtbaar dat de rechten tussen mannen en vrouwen niet gelijk zijn. De meeste mensen denken dat mannen en vrouwen in Nederland gelijk worden behandeld, maar in de praktijk is dat niet altijd zo. Er zijn bijvoorbeeld vrouwen die hetzelfde werk doen als mannen, maar toch minder verdienen. Een duidelijke vorm van discriminatie. Het wordt bij vrouwen vanzelfsprekend gevonden, dat zij naast hun eventuele (parttime) baan ook nog het huishouden doen. Ook worden taken, sporten enz. die vroeger voor mannen waren, heel belangrijk en stoer gevonden ( voetbal, een baan hebben enz.). Taken die oorspronkelijk door vrouwen uitgeoefend werden, worden door (bijna) niemand belangrijk of stoer gevonden (bijvoorbeeld wassen, breien, borduren, enz.) In sommige huishoudens in Nederland zullen mannen altijd meer macht blijven houden dan hun vrouw. Zoals een bekend gezegde Het enige recht van een vrouw is het aanrecht. Een paar feiten op een rij gezet: Vrouwen vormen de helft van de wereldbevolking, werken bijna twee derde van het aantal werkuren, krijgen een tiende van het wereldinkomen en bezitten minder dan een honderdste van alle eigendommen. 26 procent van de Nederlanders vinden dat vrouwen met kleine kinderen niet moeten werken. Een op de tien schooldirecteuren is een vrouw en een op de dertig hoogleraren is een vrouw. Het inkomen van mannelijke dertigers is twee keer zo hoog als dat van vrouwen op die leeftijd. Pagina 6 van 10

7 Vaders verrichten vijf keer zoveel uren betaald werk als moeders; moeders besteden vier keer zoveel tijd aan het huishouden en de kinderen als vaders. Gelukkig komen steeds meer vrouwen tegenwoordig voor hun rechten op. Feministische bladen kunnen daarbij helpen. Een bekend feministisch blad is: Opzij. In dit tijdschrift staan interviews, reportages, columns, strips enz., allen in het thema feminisme. Opzij wordt voornamelijk gelezen door vrouwen vanaf circa 25 jaar met een brede maatschappelijke en culturele interesse. De Opzij-lezeres is veelal hoog opgeleid en bekleedt over het algemeen hogere posities binnen haar werkomgeving. Opzij opgericht in 1972 als radicaal feministisch maandblad - heeft haar wortels in de tweede feministische golf. De feministische golf is ontstaan na de Tweede Wereldoorlog. (Op de volgende pagina kunt u lezen wat de tweede feministische golf precies inhoudt). Er wordt onder andere commentaar gegeven op de gang van zaken in de wereld. Zo proberen de feministes mensen aan het denken te zetten. Maar ondanks al die actiegroepen en organisaties, zullen er toch altijd ongelijke behandelingen blijven bestaan, is het niet in de man-vrouw kwestie, dan wel in een andere zaak. Tweede feministische golf: In de Tweede Wereldoorlog lag de georganiseerde vrouwenbeweging stil. Na de oorlog was de euforische stemming als gevolg van het behaalde vrouwenkiesrecht definitief omgeslagen. Van maatschappelijke en wettelijke gelijkheid bleek nog lang geen sprake. De onvrede hierover mondde uit in de tweede feministische golf, ontstaan in de jaren zestig en volgens sommigen eindigend ergens in de jaren tachtig, volgens anderen nog steeds doorgaand. Belangrijke strijdpunten voor vrouwen uit de tweede feministische golf, onder wie Joke Smit, waren openstelling van alle opleidingen en banen voor vrouwen, gelijkwaardigheid en handelingsbekwaamheid van (getrouwde) vrouwen, mogelijkheden als anticonceptie, abortus en gelijke betaling voor gelijk werk. Vrouwen eisten kortom het recht op een eigen leven op. Genoemde zaken behoren nu, aan het eind van de jaren negentig, voor een groot deel tot de verworvenheden van vrouwen. Conclusie Aletta Jacobs heeft heel veel voor onze samenleving gedaan. Ze heeft er voor gezorgd dat vrouwen meer worden gerespecteerd en dat ze kiesrecht hebben gekregen. Ze heeft er ook voor gezorgd dat het pessarium werd uitgevonden en werd gerespecteerd. Ze heeft ook voor wat meer kleinere dingen gezorgd zoals dat winkeljuffrouwen niet meer hoefden te staan. Aletta was de eerste vrouw die studeerde en die tegen de rest van de samenleving in durfde te gaan. Ze was een hartelijke, warme maar ook een lieve rechtvaardige vrouw en daarmee heeft ze veel aanhangers gewonnen. Ze heeft de mensen laten weten wie ze was en wat ze wou. Ze heeft er veel vijanden, maar vooral ook veel vrienden aan overgehouden. Het blijkt wel uit alle prijzen die nog bestaan dat Aletta een heel bijzondere vrouw was die een enorme indruk op de samenleving heeft gemaakt. Nu nog kom je de naam Aletta nog overal tegen; scholen, straatnamen, meisjesnamen enz. Eigen mening Debbie: Ik vond het werkstuk heel interessant om te maken en ik heb er zeker veel van geleerd. Ik vond het Pagina 7 van 10

8 ook een leuk onderwerp, en ben er nu pas eigenlijk echt achter gekomen hoe de vrouwen kiesrecht hebben gekregen, en dat vrouwen vroeger eigenlijk helemaal niet geaccepteerd werden in de samenleving. Er was best veel informatie te vinden over Aletta maar er was wel veel dezelfde informatie. We hebben niet echt veel problemen gehad behalve dat we in de deelvragen soms dezelfde informatie gebruikten dus enkele dubbele teksten typten. Het was erg gezellig om met Wies en Nicole samen te werken. We hebben ook helemaal geen problemen gehad met onze samenwerking en we zijn alledrie blij met het resultaat! Nicole: Ik vind het heel knap wat Aletta voor elkaar heeft gekregen, vooral omdat in die tijd vrouwen niet veel te zegen hadden. Ondank alle tegenslagen, heeft ze vast gehouden aan haar ideaal. Ik denk dat we het alledrie wel leuk vonden om deze langlopende opdracht te doen. Vooral omdat het over een invloedrijke vrouw ging, maakte het de opdracht toch net ietsje leuker en interessanter. We hebben het werk goed verdeeld onder elkaar en we hebben er zeker elke week aan gewerkt, en er redelijk veel tijd in gestoken. Ik vind dat we het werkstuk best snel af hebben gekregen, en goed hebben samengewerkt. Ik ga niet typen dat ik het werkstuk helemaal geweldig en goed vind, want daar kunt u het beste over oordelen. We hebben geprobeerd om het zo leuk, interessant en afwisselend mogelijk te maken. En ik hoop dat het een beetje is gelukt! Wies: Over Aletta Jacobs wist ik niet veel. Alleen dat ze de eerste vrouwelijke arts was. Het verbaasde me een beetje dat ze zoveel meer heeft gedaan en geprobeerd. We hebben goed samengewerkt, een goede taakverdeling gemaakt en het werkstuk is goed gelukt, vind ik. Een klein probleem was alleen dat we per vraag ongeveer dezelfde informatie moesten verwerken, en dat er dus veel herhalingen waren, zoals al eerder gezegd. We hebben dit zoveel mogelijk b-perkt. Des te moeilijker was het om de deelvragen te maken, maar toch was het werkstuk goed te maken. Literatuurlijst bron: bron: bron: Bron: Werkstuk: Aletta Jacobs Tessa Welte & Miranda Kanters A. Jacobs, Herinneringen van Dr. Aletta H. Jacobs, Nijmegen, 1990, p.5-34, P M. Heidema, De positie van de vrouw, Lelystad, 1987, p.3, Bijlage Hedy d'ancona krijgt Aletta Jacobsprijs Pagina 8 van 10

9 De Rijksuniversiteit Groningen heeft de Aletta Jacobsprijs 2002 toegekend aan drs. Hedy d'ancona. Zij krijgt deze prijs wegens haar belangrijke bijdrage aan de vrouwenemancipatie in binnen- en buitenland. In diverse functies, onder meer als minister, staatssecretaris en parlementslid, heeft zij zich ingespannen voor de verbetering van de positie van de vrouw. Verder heeft zij mede de aanzet gegeven tot de tweede feministische golf in de jaren zestig. D'Ancona zal de prijs in ontvangst nemen op woensdag 6 maart Hedy d'ancona (Den Haag, 1937) studeerde sociale geografie aan de Universiteit van Amsterdam. Vervolgens begon ze haar loopbaan in 1963 bij de VARA-televisie en werd in 1965 hoofdmedewerker bij het Instituut voor Sociale Geografie aan de UvA. In 1975 was zij een van de oprichters van het Centrum Beleidsadviserend Onderzoek (CEBEON). Hiervoor verrichtte zij veel woonsatisfactie- en leefstijlonderzoek. Intussen was haar politieke carrière al begonnen. Van was d'ancona lid van de Eerste Kamer voor de PvdA. Vervolgens werd ze in 1981 staatssecretaris Emancipatiezaken bij het mi-nisterie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-van Agt II. In deze functie gaf zij de aanzet tot beleid tegen seksueel geweld tegen vrouwen en meisjes. Van was ze lid van het Europees Parlement. Als voorzitter van de commissie gelijke rechten van de vrouw startte zij toen ook op Europees niveau politieke actie tegen seksueel geweld. Daarna werd d'an-cona minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur in het kabinet-lubbers III. In deze functie heeft zij kindplaatsen in de kinderopvang gecreëerd en een stimulans gegeven om dit aantal later te verhogen. Ook heeft zij werkgelegenheidsprojecten voor herintredende en alloch-tone vrouwen in de zorgsector tot stand gebracht. Van was d'ancona opnieuw lid van het Europees Parlement, als vice-voorzitter van de socialistische fractie. Als voorzitter van de commissie binnenlandse zaken en justitie zette zij zich in voor specifieke wetgeving voor vrouwelijke asielzoekers. Voor haar verdiensten op gebied van vrouwenrechten en migranten kreeg zij de onderscheiding van het Légion d'honneur van de Franse regering. Momenteel is d'ancona actief op het gebied van cultuur, media en ontwikkelingssamenwerking. Zij is voorzitter van de NOVIB, vice-voorzitter van de OXFAM en bestuurslid van diverse andere culturele instellingen en organisaties. Hedy d'ancona was ook buiten haar maatschappelijke-politieke carrière actief op het gebied van vrouwenemancipatie. Zij was actief in diverse actiegroepen. Samen met Joke Kool-Smit, de auteur van het befaamde artikel 'Het onbehagen van de vrouw' in De Gids, gaf zij de aanzet tot de tweede feministische golf. Gezamenlijk richtten zij de emancipatievereniging Man-Vrouw-Maatschappij op. Samen met Wim Hora Adema en Ad Werner begon d'ancona het feministische tijdschrift Opzij in Verder heeft zij veel gepubliceerd, in zowel wetenschappelijke als populaire boeken en tijdschriften, en veel lezingen gegeven. Tot slot is zij samen met Ir-een van Ditshuyzen betrokken bij de tv-documentaireserie Sterren van Europa voor de VPRO, een zestal portretten van vrouwen in Europa die topposities bekleden in wetenschap, politiek, zakenwereld en media. Voortrekker en voorbeeld De Aletta Jacobsprijs wordt om de twee jaar toegekend aan een academische opgeleide vrouw die zowel een voortrekkersrol vervult op het gebied van emancipatie. Ook dient de laureaat een voorbeeldfunctie te bekleden, bij voorkeur op een voor vrouwen niet-traditionele plaats. De prijs bestaat uit een bedrag van tienduizend gulden en een oorkonde. De prijs werd voor het eerst uitgereikt in 1990 aan M. Bruyn-Hundt. Daarna volgden G. Lycklama à Nijeholt (1992), L. Brandt Corstius (1994), J. Goldschmidt (1996), G. Kleiverda (1998) en H. Verwey-Jonker (2000). Aletta Jacobs De prijs is genoemd naar Aletta Henriëtte Jacobs ( ), geboren te Sappemeer. In Nederland was zij Pagina 9 van 10

10 de eerste vrouw die aan een universiteit (de RUG) studeerde en als arts een praktijk voerde. Zij stond aan de wieg van de eerste feministische golf en zette zich onder meer in voor vrouwelijk kiesrecht. Bij het Harmoniegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen staat een borstbeeld van Aletta Jacobs, dat in 1990 onthuld werd door Hedy d'ancona, toen in haar functie als minister. Pagina 10 van 10