Nota van beantwoording

Transcriptie

1 Nota van beantwoording - Zienswijzen ontwerp Begroting 2019 en meerjarenbeeld MRDH Pagina 1 van 46

2 1. Inleiding Het dagelijks bestuur heeft op 28 maart 2018 de ontwerp begroting MRDH 2019 vastgesteld en deze is vervolgens aan de gemeenten ter zienswijze voorgelegd met het verzoek aan de raden om uiterlijk 23 mei 2018 (conceptreactie), respectievelijk 30 mei (definitieve reactie) te reageren. Het dagelijks bestuur heeft van 21 gemeenten een zienswijze ontvangen. Van de gemeenten op Voorne-Putten (Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard, Westvoorne) en de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam is een gezamenlijke reactie ontvangen. De BAR-gemeenten (Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk) hebben op accentverschillen na ook een gezamenlijke zienswijze ingediend. De raden van de gemeenten Capelle aan den IJssel en Krimpen aan den IJssel hebben besloten om geen zienswijze in te dienen. De ontvangen zienswijzen zijn separaat als bijlage bijgevoegd. 11 gemeenten hebben tijdig, dat wil zeggen uiterlijk 23 mei 2018, hun (concept-)zienswijze kenbaar gemaakt, de overige gemeenten hebben deze afgesproken termijn niet gehaald. Wij nemen aan dat de coalitieonderhandelingen daar dit jaar debet aan waren. De verwerkingstijd van de zienswijzen was in sommige gevallen daarom beperkt om binnen de afgesproken aanlevertermijnen te blijven. Een aantal gemeenten benut de zienswijze op de MRDH begroting als een document om de (nieuwe) raadsleden te informeren over de onderwerpen die regionaal van belang zijn in relatie tot zaken die in de betreffende gemeente spelen. Het bestuur spreekt haar waardering uit voor deze aanpak. De gemeenten reageren over het algemeen positief op de ontwerpbegroting, bijvoorbeeld omdat deze voldoet aan de gestelde kaders, maar meerdere gemeenten vragen wel aandacht voor een aantal zaken. Deze aandachtspunten behandelen wij in deze nota van beantwoording. Vaak stellen gemeenten gelijksoortige vragen of maken overeenkomstige kanttekeningen. Daar waar dat het geval is worden de vragen, opmerkingen en suggesties van de gemeenten geclusterd per onderwerp volgens de hoofdstukindeling van de begroting behandeld: 1. Algemeen 2. Samenhang begroting MRDH 3. Programma exploitatie verkeer en openbaar vervoer 4. Programma infrastructuur verkeer en openbaar vervoer 5. Programma Economisch Vestigingsklimaat 6. Paragrafen 7. Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) Tot slot is een tabel toegevoegd, waarin alle zienswijzen zijn voorzien van een reactie van het algemeen bestuur. Tijdens de zienswijzeperiode is de begroting op een aantal onderdelen aangepast. Het gaat om het verwerken van de definitieve jaarrekeningcijfers 2017 in de programma s (hoofdstuk 2), de kengetallen (hoofdstuk 4.3), de financiële begroting (hoofdstuk 5) en de staat van reserves en fondsen (hoofdstuk 6). De bijlagen van het IPVa 2019 (bijlage 2 in de begroting) zijn mede op basis van ambtelijke reacties tijdens de zienswijzeperiode geactualiseerd tot en met ultimo mei De actualisaties bestaan uit het omzetten van aanmeldingen in subsidiebeschikkingen, het omzetten van subsidiebeschikkingen naar afgeronde projecten, het verwerken van de definitieve jaarrekeningcijfers 2017 en enige taalkundige correcties in de projectomschrijvingen. Pagina 2 van 46

3 1. Algemeen Samenhang planning & control cyclus De gemeente Pijnacker-Nootdorp benoemt dat de (voorlopige) jaarrekening niet beschikbaar is op het moment dat de ontwerpbegroting wordt vrijgegeven voor het indienen van zienswijzen. Het beoordelen van de cijfers van de conceptbegroting is daardoor lastig. Bovendien staat het op gespannen voet met de reguliere P&C-cyclus. De gemeente verzoekt de MRDH dan ook dringend om de (voorlopige) jaarrekening 2018 uiterlijk op hetzelfde tijdstip aan te leveren als de ontwerpbegroting De MRDH begrijpt het standpunt. De begroting kent vanwege de bijbehorende zienswijzeprocedure een aanzienlijke ambtelijke en bestuurlijke doorlooptijd maar dient daarnaast tijdig aangeleverd te worden aan de toezichthouder. De start van de zienswijzeprocedure is dus geen autonoom proces. In de begroting zoals deze voor zienswijze voorligt zijn de jaarrekeningcijfers opgenomen die op dat moment beschikbaar waren, zonder dat de accountant zijn controle op de cijfers dan al heeft afgerond. Overigens gaat het in de praktijk voornamelijk over verschillen in de toedeling van de projectkosten aan de verschillende begrotingsjaren. Toegankelijkheid begroting De gemeente Leidschendam-Voorburg wil het bestuur van de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag opnieuw meegeven dat de inhoudelijke toelichting verbeterd kan worden. De gemeente vindt de relatie tussen de activiteiten en de kosten en baten daarvan in de beleidsbegroting onvoldoende duidelijk. En in de financiële begroting is de toelichting erg beperkt. De gemeente biedt aan opnieuw mee te denken over een manier waarop we tot een meer begrijpelijke en toegankelijke begroting van de MRDH kunnen komen. De gemeente Zoetermeer vindt dat de toegankelijkheid van de stukken niet uitnodigt tot betrokkenheid en actieve deelname aan het gesprek over de MRDH en vindt dit ook voor de begroting gelden. De gemeente vraagt de MRDH hierover na te denken en met een voorstel te komen hoe deze informatievoorziening richting de volgende begroting anders in te richten. we proberen een omvangrijk technisch stuk leesbaar te maken door een goede inleiding, een goede leeswijzer, een heldere opzet van de inhoud en een goede oplegbrief. We gaan voorbereidingen treffen om te gaan werken met een overzicht de begroting/jaarrekening in 1 oogopslag omdat daar goede ervaringen mee zijn bij gemeenten als Nissewaard en Delft. Reactie zienswijze gevraagd De gemeente Zoetermeer geeft aan dat de raad geïnformeerd dient te worden over wat er met de zienswijze is gebeurd. De gemeente verzoekt de MRDH daarom om zo spoedig mogelijk na de vergadering van het Algemeen Bestuur op 6 juli 2018, waarin de begroting wordt vastgesteld, een schriftelijke reactie op de individuele zienswijze te versturen. Na vaststelling door het algemeen bestuur op 6 juli sturen wij alle gemeenten zo snel mogelijk de nota van beantwoording, inclusief de tabel, waarin alle zienswijzen zijn voorzien van een reactie van het algemeen bestuur, en de definitieve MRDH begroting Samenhang en opbouw begroting MRDH Samenhang strategische agenda Meerdere gemeenten verwijzen in hun zienswijze naar de Strategische Agenda die momenteel wordt opgesteld. De gemeenten Albrandswaard en Barendrecht vragen om in de Strategische Agenda aandacht te besteden aan de financiële dimensie, zodat de gemeenten bij de Strategische Agenda ook hun zienswijze kunnen geven op de financiële koers van de MRDH. De gezamenlijke Pagina 3 van 46

4 gemeenten op Voorne-Putten zien de in hun zienswijze opgenomen punten ook graag terug in de op te stellen Strategische agenda. De gemeente Den Haag kondigt in haar zienswijze aan de strategische agenda te zullen toetsen op maatschappelijk draagvlak, integraliteit en op een heldere rolverdeling met andere partijen. De gemeente Rotterdam merkt op dat deze begroting wordt gezien als beleidsarm, en dat in de discussie over de nog op te stellen Strategische Agenda MRDH de exacte inzet van de MRDH de komende jaren wordt bepaald. De nieuwe strategische agenda van de MRDH beschrijft de inhoudelijk koers voor de MRDH voor de komende vier jaar. De financiële inzet vanuit de MRDH wordt primair via de begroting gekoppeld aan inhoudelijke opgaven uit de strategische agenda. In de strategische agenda wordt voor zover mogelijk aandacht besteed aan welke organisatie wat doet en wat betaalt. Ambities voor de strategische agenda zijn nu nog niet bepaald. In de tweede helft van 2018 worden bestuurders en raadsleden van de MRDH actief betrokken bij het formuleren van de ambities voor in de strategische agenda. Daarbij wordt gesproken over de inhoudelijke focus en de daarvoor benodigde middelen. Evaluatie MRDH samenwerking Meerdere gemeenten verwijzen in hun zienswijze naar de eerste tussenevaluatie van de MRDHsamenwerking. De gemeenten Pijnacker-Nootdorp en Zoetermeer merken op dat de bestuurlijke betrokkenheid nog steeds een knelpunt is en pleiten ervoor hier met voorrang aandacht aan te schenken. De gemeente Den Haag memoreert dat de maatregelen die voortvloeien uit deze tussenevaluatie nu worden uitgewerkt, waaronder een versterking van het democratisch gehalte. De gemeente is van mening dat in de begroting aandacht dient te worden besteed aan hoe aan de democratische legitimiteit en transparantie van besluitvorming wordt gewerkt. De gemeente Lansingerland merkt in het kader van de evaluatie op dat de uitwerking en realisatie van plannen nog de nodige inzet en capaciteit van zowel de MRDH organisatie als de deelnemende gemeenten vergt maar dat in de begroting niet expliciet terug ziet. De gemeente gaat ervan uit dat er voldoende ruimte is ingebouwd naast de reguliere werkzaamheden. De gemeente Delft vindt de uitwerking van de tussenevaluatie die nu plaatsvindt een goed vertrekpunt voor deze nieuwe bestuurperiode. In 2018 worden de aanbevelingen die zijn gedaan tijdens de evaluatie van de GR MRDH uitgewerkt en geimplementeerd. De betrokkenheid van raden en de rol van bestuurders maakt hier prominent deel van uit. Middels een dashboard wordt periodiek weergegeven welke aanbevelingen zijn vertaald naar welke acties, welke voortgang hier op zit en wie er eigenaar van de actie is. In overleg met de bestuurlijke stuurgroep die het follow-up programma van de evaluatie begeleidt zijn de volgende acties in gang gezet: - Overlegtafels en adviescommissies Wat betreft de samenwerking in MRDH verband op overlegtafels met een onderwerp anders dan Verkeer en Vervoer en Economisch Vestigingsklimaat, en de vormgeving van de adviescommissies, worden scenario s voorbereid als voorbeeld hoe hier invulling aan gegeven zou kunnen worden. De scenario s worden voor de zomer verkend en opgewerkt in overleg met bestuurders en MRDH coördinatoren, maar besluitvorming vindt pas plaats wanneer de nieuwe colleges gevormd zijn. - Besluitvormingscyclus De verzendtermijnen voor de stukken aan alle MRDH gremia zijn aangepast: Twee weken voorafgaand aan de vergadering worden de stukken verstuurd. Ook wordt ieder agendapunt voorzien van 1 A4 waar het voorgenomen besluit en de financiële, juridische en communicatieve impact staat opgenomen. Daarnaast is gestart met de implementatie van een E-systeem dat aansluit bij de E-systemen die worden gebruikt door de gemeenten (bijv. Ibabs of notubiz) en wordt het interne werkproces gedigitaliseerd. De MRDH coördinatoren treden op als klankbord voor het implementeren van deze werkwijze en stimuleren de invoering van lokale MRDH- Pagina 4 van 46

5 klankbordgroepen met bestuurders, raadsleden en ambtenaren. Dit moet bijdragen aan een ordentelijke en transparante voorbereiding van besluitvorming en vergaderingen. - Introductieprogramma Bij aanvang van de nieuwe bestuursperiode is namens de voorzitters van de stuurgroep een brief aan de 23 gemeenten verzonden, waarin aandacht is gevraagd voor de aanbevelingen uit de evaluatie die gericht zijn aan de gemeenten zelf, zoals het instellen van een lokale klankbordgroep per gemeente. Daarbij is een bijlage gevoegd met voorbeelden van hoe dit reeds in de gemeenten is georganiseerd. Ook is in de werkwijzer voor nieuwe raadsleden en bestuurders verwezen naar aandachtspunten uit de evaluatie. - Strategische agenda Het proces om te komen tot een strategische agenda MRDH voor de periode loopt. Burgemeester Aptroot is bestuurlijk eigenaar van dit proces. Eind mei wordt in een overleg tussen de voorzitters van de stuurgroep en burgemeester Aptroot de synergie tussen de strategische agenda en de aanbevelingen uit de evaluatie besproken. - Aanvullende voorstellen uit de zienswijze en bestuurlijke bespreking Voor een aantal meer praktische aanbevelingen uit de evaluatie (zoals het opstellen en vaststellen van de procesregels rondom de procedure van uittreding van gemeenten) wordt door de ambtelijke organisatie een voorstel voorbereid. Deze voorstellen worden in het algemeen bestuur van 6 juli ingebracht. Afstemming ambities en middelen De gemeente Den Haag onderschrijft de ambities die uit de begroting spreken maar merkt daarbij op dat ambities en middelen met elkaar in overeenstemming moeten worden gebracht. De gemeente Leidschendam-Voorburg vindt het belangrijk dat de ambities in overeenstemming zijn en blijven met het beschikbare budget op korte en lange termijn. De gezamenlijke gemeenten op Voorne-Putten vragen in hoeverre de MRDH de komende jaren minder investeringsruimte zal hebben dan de afgelopen jaren, als gevolg van de afnemende budgetten voor infrastructuur OV en Verkeer en hoe dit zich verhoudt tot de grote ambities in de Strategische Agenda. De gemeenten zijn van mening dat het doen van minder uitgaven met het oog op de tekortreductie in tegenspraak is met de afgesproken ambities van de MRDH. De gezamenlijke gemeenten vragen daarom op dit punt verduidelijking over wat er in investeringsopzicht de komende jaren van haar verwacht mag worden, zeker tegen de achtergrond van de constatering in de begroting dat in 2019 het accent verder verschuift van beleidsuitwerking naar beleidsuitvoering via projecten en maatregelen. De gemeente Lansingerland merkt op dat de Brede Doeluitkering (BDU) verkeer en vervoer na eerdere kortingen min of meer gelijk blijft, maar de kosten van beheer en onderhoud van de railinfrastructuur stijgen. De gemeente maakt hieruit op dat er dus effectief minder geld is om nieuwe investeringen te doen terwijl de opgaven waar deze regio voor staat steeds groter worden. Volgens de gemeente leidt dit tot meer doen met minder en dus op het verder continueren van kostenbeheersing op regulier beheer en onderhoud, vervangingsinvesteringen rail en op financieringskosten van de railvoertuigen. De gemeente onderschrijft dat een goede bereikbaarheid een randvoorwaarde is om de MRDH verder te ontwikkelen en vragen de MRDH te streven naar voldoende investeringsruimte voor de gehele regio. De gemeente merkt daarnaast op dat het aandeel van overige inkomsten nog gering is. Zij stelt voor concrete doelstellingen op te nemen om het verkennen van en afspraken maken over (externe) bronnen van financiering te stimuleren. Als laatste merkt de gemeente op dat de MRDH een voortrekkersrol kan vervullen bij het onderzoeken van mogelijkheden om budget via de zogenaamde regio-enveloppen aan te vragen door met de betrokken gemeenten en partners actief in gesprek te gaan en afspraken te maken. De noodzaak tot investeren in de regionale bereikbaarheid is groot. De noodzakelijke mobiliteitstransitie in het verkeer vraagt om investeringen in onder meer openbaar vervoer, metropolitane fietsroutes, CO2-reductie, ketenmobiliteit en verkeersveiligheid. De middelen zijn echter beperkt. Dit vraagt om zowel slimmer omgaan met bestaande budgetten, en tegelijkertijd op Pagina 5 van 46

6 zoek gaan naar wijzen om de investeringsruimte te vergroten. Hierin zijn vier simultane oplossingsrichtingen: Slim en efficiënt omgaan met bestaande middelen systeemknoppen OV; Lobby voor hogere BDU vraagt om voortdurende, gerichte en gezamenlijke inzet van MRDH-bureau en gemeenten met PA-capaciteit; Inzet op cofinanciering vanuit Rijk en provincie voor OV-investeringsprojecten met bovenregionale betekenis; Partnerschap met private partijen: verkennen of en op welke manier overheid en private partijen de handen ineen kunnen slaan. Als gevolg van kortingen op de BDU door voorgaande kabinetten en stijgende kosten van beheer, onderhoud en vervanging van metro, lightrail en tram staat de investeringsruimte van de Vervoersautoriteit onder grote druk. Naast de inzet om afspraken met het kabinet te maken over een toekomstvaste BDU, zet MRDH conform haar Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid, in op het meer kosteneffectief vormgeven van het bestaande OV-netwerk. Hiertoe is er begin 2018 een onderzoek gestart systeemknoppen OV. Dit onderzoek omvat potentiële maatregelen ten aanzien van tarieven en lijnvoering waarbij een meer doelmatige inzet gecombineerd met de wens tot investeringsinzet de uitgangspunten zijn. Op basis van dit onderzoek worden mogelijkheden voor ombuigingen voorgelegd. Deze maatregelen worden in 2019 aan het bestuur voorgelegd. De regio-enveloppen zijn in eerste instantie een aangelegenheid van gemeenten en andere regionale partijen. De provincie Zuid-Holland maakt met ondersteuning van de MRDH een inventarisatie van de projecten die gemeenten en andere partijen uit de regio willen indienen om de kans op succesvolle indiening te vergroten. Het terugbrengen van de maximale termijn van overbesteding (de genoemde tekortreductie van de gezamenlijke gemeenten op Voorne-Putten) heeft overigens geen invloed op de geplande investeringen. Bij het opstellen van de begroting 2019 zijn geen tot dan geraamde investeringen uitgesteld dan wel geheel of gedeeltelijk wegbezuinigd. Weliswaar werd voorheen gerekend met een maximale periode van overbesteding van negen achtereenvolgende jaren maar in werkelijkheid was daarvan in de begroting 2018 gedurende zes jaar sprake (periode ). Met name de volgende factoren dragen positief bij aan de kortere termijn van overbesteding in de meerjarenbegroting vanaf 2019: 1. Indexering BDU ,2 miljoen. 2. Hogere inkomsten BDU vanaf 2018 t/m 2022 (m.n. doorwerking indexering voorgaande jaren) 44 miljoen. 3. Inkomsten risico-opslag verstrekte leningen OV-bedrijven ( 3 miljoen in 2021 en 6 miljoen vanaf 2022). Klimaatneutrale regio en modal shift De gemeente Den Haag is van mening dat dient te worden ingezet op een klimaatneutrale regio en vindt het belangrijk dat wordt aangegeven welke acties de MRDH hiervoor neemt. Daarnaast verwijst de gemeente Den Haag naar de ontwerpbegroting waarin wordt gesteld dat uitstekende verbindingen in alle modaliteiten (weg, spoor, water, lucht) van belang zijn. De gemeente wil hierbij de kanttekening plaatsen dat zij streeft naar een modal shift waarbij het gebruik van openbaar vervoer en fiets groeit ten opzicht van het autogebruik. De gemeente zou graag zien dat de MRDH deze ambitie expliciet opneemt in de begroting en hiervoor concrete prestatie-eisen formuleert. In de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid staat de reductie van de CO 2 -uitstoot van het verkeersysteem met 30% in 2025 opgenomen. Hiervoor is in 2018 een Actieagenda opgesteld van maatregelen die uitgewerkt en uitgevoerd moeten worden. De MRDH draagt binnen haar taakvelden bij aan de transformatie naar een schonere en slimmere mobiliteit en economie. Via Pagina 6 van 46

7 Vernieuwen Energie wordt dit in de programma s verder uitgewerkt. Welke programma-opgaven bijdragen aan Vernieuwen Energie is weergegeven in hoofdstuk 1.2. Het gaat bijvoorbeeld om: transitie naar zero-emissie bussen ( ) en de hiervoor nieuw ingestelde Verordening Bussenleningen om deze transitie te faciliteren (4.1); verhogen kwaliteit fietsnetwerk ( ); aanpak stedelijke distributie ( ); stimulering verduurzaming woningvoorraad Next Generation Woonwijken ( ); Faciliteren gemeenten om via het regionale netwerk energie te werken aan de Regionale Energiestrategie Rotterdam Den Haag ( ). De transformatie naar schonere en slimmere mobiliteit en economie zal ook een nadrukkelijk onderdeel zijn van de Strategische Agenda. De MRDH heeft geen doelstelling voor modal split, maar heeft bij het uitwerken van de Uitvoeringsagenda Bereikbaarheid wel besloten om voornamelijk in te zetten op de modaliteiten fiets en openbaar vervoer. In bijlage 1 van de MRDH begroting 2019 zijn hiervoor concrete prestatie-eisen geformuleerd. Daarnaast zijn per schaalniveau (b.v. metropolitaan, hoogstedelijk en landelijk wonen) richtlijnen opgesteld voor het OV-netwerk. Op pagina 43 van de uitvoeringsagenda Bereikbaarheid (UAB) staan deze beschreven. 3. Programma exploitatie verkeer en openbaar vervoer MIRT-verkenningen De gemeente Leidschendam-Voorburg voorziet hogere kosten in het programma Exploitatie verkeer en openbaar vervoer. Omdat de MRDH volgens de gemeente zelf ook aangeeft dat het accent ten aanzien van het MIRT-onderzoek Bereikbaarheid Rotterdam-Den Haag verschuift en in dit MIRT-onderzoek de MIRT-verkenningen nog in volle gang zijn. De gemeente geeft aan dat scopeverbreding kan leiden tot hogere kosten. Daarom vraagt de gemeente om de teksten ten aanzien van de pré-mirt-verkenning Binckhorst-CID, de A4 Passage van Poorten en Inprikkers en de MIRT-verkenning A4-Burgerveen aan te scherpen. Wij gaan ervan uit dat u voldoende tijd neemt voor een goede financiële doorvertaling van de gevolgen van de voorkeursbeslissingen die later dit jaar of in de loop van 2019 genomen worden. Over de pré-mirt-verkenning Binckhorst-CID is eind 2018 meer duidelijkheid over de scope van de verkenning Binckhorst-CID. De komende jaren ( ) wordt verder onderzocht en duidelijker wat de financiële consequenties zijn voor de MRDH en andere partners. Dit loopt via de gebruikelijke bestuurlijke processen. De A4 Passage en Poorten en Inprikkers betreft een lopend proces en de bijdrage vanuit de MRDH is terug te vinden in paragraaf 5.3. De MIRT-verkenning A4-Burgerveen is een rijksproject wat buiten het gebied ligt van de MRDH. Personenvervoer over water In de gezamenlijke zienswijze van de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam geven de gemeenten aan het te betreuren dat er geen ruimte is opgenomen voor de uitbreiding van personenvervoer over Water aan de Westkant van Rotterdam. De gemeenten vragen de MRDH toch naar een mogelijkheid te zoeken van deze voor de gemeenten gewenste verbinding. De gemeenten geven hierbij aan dat de noord- en zuidoever hiermee beter worden verbonden voor andere vervoersmiddelen dan de auto. In bestuurscommissie Vervoersautoriteit (BcVa) van 17 mei 2017 is de visie Water, Personenvervoer vaart er wel bij (POW) ter kennisname vastgesteld en afgesproken dat MRDH met een uitwerkingsstrategie komt. In het BcVa van 11 april 2018 is het resultaat van de uitwerkingsstrategie besproken. Daar heeft MRDH aangegeven dat de komende jaren hoogstens een gelijkblijvend subsidiebudget (ca. 2 miljoen) beschikbaar wordt gesteld voor personenvervoer over water waarbij met het huidige bedrag betere vervoersprestaties dan nu (kostendekkingsgraad < 14%) moeten worden geleverd. Voor aanvullende wensen van gemeenten Pagina 7 van 46

8 (recreatief en ruimtelijk/economisch) geldt het wederkerigheidprincipe. Samen met gemeenten zijn in de uitwerking van de visie nieuwe verbindingen en optimalisatiemogelijkheden van bestaande verbindingen onderzocht. Dit heeft vanwege de zeer lage kostendekkingsgraad (< 6%), geringe vervoerrelatie en/of nabijheid van ander openbaar vervoer niet tot nieuwe kansrijke voorstellen/financieringsvoorstellen van personenvervoer over water geleid. 4. Programma infrastructuur verkeer en openbaar vervoer Monitoring infrastructurele projecten De in de begroting opgenomen informatie roept bij de gemeenten Pijnacker-Nootdorp en Delft de vraag op hoe de overplanning en/of overbesteding door de MRDH wordt gemonitord en beheerst en hoe met overplanning in de begroting rekening wordt gehouden. De gemeente Pijnacker- Nootdorp vraagt daarnaast aandacht voor de wijze waarop de MRDH de voortgang van de projecten denkt te gaan monitoren om te voldoen aan de wens van de accountant, en vraagt hoe daarmee rekening is gehouden in de begroting Vanwege het gewijzigde bestedingsbegrip voor investeringsuitgaven ten laste van de BDU vraagt de gemeente Zoetermeer aandacht voor een goede monitoring van deze kosten en een tijdige opname van de restantbestedingen van de projecten in de begroting. De gemeente Zoetermeer vindt het een goede ontwikkeling dat de geplande overbesteding beperkt blijft tot maximaal 3 jaar. De gemeente vraagt, mede gezien de ontwikkelingen bij bijvoorbeeld de Hoekse Lijn, blijvende aandacht voor een goede monitoring van de bestedingen en een zorgvuldige en volledige informatieverstrekking bij afwijkingen. De gemeente Lansingerland adviseert en benadrukt dat een strakke financiële monitoring onmisbaar is bij infrastructurele projecten met een bepaalde omvang en doorlooptijd. Het hanteren van het nieuwe bestedingsbegrip betekent dat de daadwerkelijke voortgang van de door de MRDH gesubsidieerde projecten moet worden gevolgd. Dit brengt voor de MRDH en subsidieontvangers/opdrachtnemers aanvullende werkzaamheden met zich mee. Er moet extra informatieverstrekking vanuit de subsidieontvangers/opdrachtnemers richting de MRDH worden georganiseerd en de financiële gevolgen hiervan dienen te worden verwerkt in de financiële administratie en rapportages. De subsidieontvangers/opdrachtnemers spelen een belangrijke rol bij de informatievoorziening. Om de (over)besteding goed te kunnen beheersen en monitoren is de MRDH afhankelijk van de informatievoorziening van subsidieontvangers/ opdrachtnemers. Om die reden ligt er een belangrijke taak bij subsidieontvangers/opdrachtnemers om actuele voortgangsinformatie van projecten beschikbaar te hebben en bij de MRDH aan te leveren. Tevens zal in 2018 geïnvesteerd worden in een geïntegreerde projectadministratie. Als er sprake is van doorloop van deze investeringen naar 2019 zal de begroting 2019 via een begrotingswijziging hierop worden aangepast. Toegankelijkheid OV De gemeente Leidschendam-Voorburg verzoekt het bestuur om in de begroting en het meerjarenbeeld meer aandacht te geven aan de toegankelijkheid van het openbaar vervoer in de regio en daarbij te denken aan voertuigen en haltes die voor iedereen toegankelijk zijn (bijvoorbeeld zo snel mogelijk toegankelijke voertuigen bij tramlijn 6) en goede informatievoorziening bij vertraging en omleidingen. De oude (ontoegankelijke) tramvoertuigen op tramlijn 6 worden vanaf 2024 uit de vloot gehaald en vervangen door nieuwe toegankelijke trams. De direct betrokken gemeenten (w.o. Leidschendam- Voorburg) hebben (schriftelijk) verzoek gekregen de topeisen vast te stellen. Daarnaast is er een scenario analyse gestart om de maatregelen, inclusief financiering, voor de desbetreffende tramlijnen voor 2024 te bepalen. Een besluit over het eindresultaat wordt eind 2018 verwacht. Informatievoorziening bij vertragingen scoort bij de reizigers in alle concessies relatief laag (OV- Klantenbarometer). Toch wordt er zoveel mogelijk aan gedaan via informatie op de digitale schermen dan wel via internet en apps van de vervoerders. Via de concessies wordt hier door de MRDH op gestuurd. Voor de informatievoorziening bij geplande omleidingen gebruiken de Pagina 8 van 46

9 vervoerders diverse media, zoals website, app, posters, plukfolders in de trams en bussen, kranten etc. Bereikbaarheid Westland De gemeente Westland vraagt aandacht voor de steeds verder toenemende verkeersdruk in haar gemeente en acht de mogelijkheden van het openbaar vervoer onvoldoende om een goed alternatief voor de reiziger te bieden. Volgens de gemeente zouden de wegen aanzienlijk kunnen worden ontlast door een lightrailverbinding te realiseren tussen Den Haag zuid en de Hoekse lijn, via Naaldwijk. Ook kan volgens de gemeente de onlangs geopende horticampus in Naaldwijk met OV beter bereikbaar worden gemaakt. De gemeente stelt het daarom op prijs als naar deze mogelijkheden van het verbeteren van het openbaar vervoer wordt gekeken. Voor de hoofdverbindingen van het OV in het Westland wordt ingezet op het verbeteren van het bussysteem door opwaardering tot R-Netkwaliteit. Er is geen perspectief op realisatie van een lightrailverbinding, zoals ook blijkt uit het rapport HOV Westland van mei 2017 dat in opdracht van de gemeente Westland is opgesteld. Integrale verbetering lijn 1 De gemeente Den Haag geeft in haar zienswijze aan dat zo spoedig mogelijk een oplossing moet worden gevonden voor de investeringen ten behoeve van de integrale verbetering van lijn 1. Op 15 november 2017 heeft de bestuurscommissie Vervoersautoriteit besloten om in de begroting 2019 in het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit een reservering op te nemen van 14,5 miljoen voor de no regret maatregelen tbv lijn 1 (o.a. Scheveningseweg). Hiermee zijn de korte termijn maatregelen gedekt. De overige tracé delen hebben nog geen financiële dekking. Momenteel loopt er een onderzoek naar kansen voor reistijdverkorting op deze lijn en start een scenario analyse om de overige tracé delen voor 2024 te vernieuwen. De resterende vernieuwingswerkzaamheden op tramlijn 1 zijn verbonden aan deze twee trajecten, om zo de kwaliteit van het totale tramnetwerk te kunnen verbeteren. De tijdshorizon hiervan is 2024, wanneer de laatste nieuwe voertuigen ingezet zijn. Verkeersveiligheid De gemeente Rijswijk is van mening dat lokale projecten ook bijdragen aan de afname van het aantal verkeersslachtoffers in de MRDH en bijdragen aan de ambities en doelstellingen die de MRDH zich heeft gesteld. Voor de uitvoering van die projecten ziet de gemeente daarom graag financiële ruimte in de begroting opgenomen. In het programma Infrastructuur verkeer en openbaar vervoer zijn budgetten voor stimulering van verkeersveiligheid opgenomen. Voor infrastructurele maatregelen en gedragsbeïnvloedingsmaatregelen op het gebied van verkeersveiligheid kan de gemeente subsidie aanvragen. Op grond van de Subsidieverordening Vervoersautoriteit MRDH 2018 kan een subsidie van maximaal 50% worden verleend. Netwerk openbaar vervoer De gemeente Rijswijk onderschrijft het belang van uitbreiding en optimalisatie van het netwerk. Als het gaat om ontsluiting en frequentie van het ov vindt de gemeente dat er zeker geen verslechtering optreden. Gezien de groei van Rijswijk ziet de gemeente graag verbetering op dit terrein en gaat graag met de MRDH in gesprek over de vervoersmogelijkheden. MRDH zoekt altijd naar verbeteringen van het OV netwerk, hetzij jaarlijks via de vervoerplannen met daarin kleinere optimalisaties, hetzij via grotere netwerkingrepen die MRDH met gemeenten en vervoerbedrijven bestudeert. Verbeteringen dienen daarbij binnen de beleidsdoelen en Pagina 9 van 46

10 de financiële kaders te passen, zowel lokaal als regionaal. MRDH treedt graag met uw gemeente in overleg teneinde het OV door te ontwikkelen. Viersporigheid Schiedam-Rotterdam In de gezamenlijke zienswijze van de gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam geven de gemeenten aan dat om de viersporigheid tussen Schiedam en Rotterdam aan te passen voor de Oude Lijn en o.a. de IC-stops bij Schiedam te kunnen behouden, er afspraken zijn gemaakt met het rijk over de verdeling van de kosten, gebaseerd op een maximaal kostenniveau van 40 miljoen euro. De gemeenten merken hierbij op dat de regio hieraan 50% bijdraagt, zodat bij gelijke verdeling van de kosten over MRDH en provincie een bijdrage van 10 miljoen euro de MRDH aan de orde zal zijn. De gemeenten verzoeken daarom de in de ontwerpbegroting opgenomen reservering van 7,5 miljoen euro aan te passen naar 10 miljoen euro. Deze vraag is eerder aan de orde geweest in de bestuurscommissie Vervoersautoriteit. De beantwoording luidde als volgt: In het kader van BO MIRT is aan ProRail een opdracht gegeven om het project verder uit te werken. De afspraak is dat IenW, PZH, MRDH 50/25/25% bijdragen. In het voorwaardelijke realisatie besluit is opgenomen dat indien de realisatiekosten 40 mln. of minder bedragen 50% voor rekening van de PZH/MRDH komt. Zodra ProRail het project heeft uitgewerkt, zal blijken wat de definitieve bijdrage van de MRDH zal worden. De reservering van 7,5 miljoen is een inschatting geweest bij moment van opname in het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit, maar er is nog niet bestuurlijk over besloten. Dit besluit zal volgen na het BO MIRT van het najaar. Dan volgt ook de definitieve reservering voor dit project. Fietsnetwerk De gezamenlijke gemeenten op Voorne-Putten werken graag samen met de MRDH aan de verdere uitbouw en verbetering van het fietsnetwerk. De gemeenten zijn van mening dat met name voor de regio Voorne-Putten een goed fietsnetwerk, zeker in combinatie met de in het investeringsprogramma opgenomen Hollandse Banen, van groot belang is voor de ontsluiting en bereikbaarheid van de groenblauwe long van de MRDH. De realisatie van de Hollandse Banen ligt bij de gemeenten. Er is door de gemeenten op Voorne- Putten in dat kader een projectplan vastgesteld om te komen tot een voorontwerp voor de Hollandse Baan Trambaanpad op Voorne-Putten. De gemeenten kunnen op basis van de subsidieverordening Vervoersautoriteit subsidie aanvragen voor fietsinfrastructuur. In de Uitvoeringsregeling Vervoersautoriteit staan de criteria opgenomen waaraan een project moet voldoen om voor subsidie in aanmerking te komen. 5. Programma Economisch Vestigingsklimaat Betrokkenheid Kesslerparklocatie De gemeente Rijswijk ziet graag blijvende betrokkenheid van de MRDH bij de (her)ontwikkeling van de Kesslerparklocatie (voormalig Shell-Rijswijk) Samen met Shell, de gemeente Rijswijk, de provincie Zuid-Holland en de gemeente Den Haag werkt de MRDH mee aan een nieuwe invulling van het Kesslerpark. Afspraken werklocaties De gemeente Rijswijk heeft in haar zienswijze opgenomen dat de MRDH regionaal afspraken dient te maken over bedrijfslocaties met een hoge milieucategorie en watergebonden bedrijvigheid maar ziet dat niet terug komen in de ontwerpbegroting. Pagina 10 van 46

11 De MRDH bereidt in 2018 een regionale Strategie Werklocaties voor. Daarin komen afspraken over detailhandel, kantorenlocaties en bedrijventerreinen. Daarbij is ook aandacht voor voldoende ruimte voor waterge- en verbonden bedrijvigheid en bedrijventerreinen in hogere milieucategorieën (waaronder HMC). Fieldlabinfrastructuur en campussen De gezamenlijke gemeenten op Voorne-Putten hechten groot belang aan het blijvend ondersteunen van de fieldlab structuur. De gemeente Pijnacker-Nootdorp wil met een goede PR campagne (bijvoorbeeld op social media en/of met flyers) de ondernemers(verenigingen) inspireren deel te nemen in de Fieldlabinfrastructuur en campussen. De MRDH zal zoals verwoord in de begroting de fieldlabs actief blijven ondersteunen in Het goed onder de aandacht brengen van de mogelijkheden van Fieldlabs in de regio heeft komend jaar prioriteit. Onder de vlag van het programma Smart Manufacturing: Industriële toepassing Zuid- Holland (SMITZH) is budget en capaciteit vrijgemaakt om hier het komend jaar een communicatiestrategie voor te ontwikkelen. Daarnaast zullen we de bedrijfsloketten van de 23 gemeenten blijven benutten om lokale bedrijven te koppelen aan dit regionale innovatienetwerk. (V)MBO en arbeidsmarkt De gezamenlijke gemeenten op Voorne-Putten vragen nadrukkelijke inzet op de relatie onderwijsoverheid-arbeidsmarkt voor wat betreft (V)MBO en arbeidsmarkt. In de voorliggende begroting wordt naar de mening van de gezamenlijke gemeenten hier nog onvoldoende invulling aan gegeven. De MRDH werkt aan een regionale skillsagenda en een call to action voor betrokken partijen. Deze agenda zet nadrukkelijk in op het (V)mbo. Er zijn nauwe contacten met de MBO/HBO-instellingen voor het opstellen van deze regionale skillsagenda. Om onnodige drukte te voorkomen ontwikkelt de MRDH geen aparte lijnen voor dit veld, maar zet in op een regionale Human Capital Agenda (van EBZ), waarbij zij bouwstenen levert (o.a. skillsagenda en via programma s met de fieldlabs). Op basis van de Human Capital Agenda en de Strategische Agenda MRDH zullen de gemeenteraden de inzet op dit dossier mede bepalen in Vrijetijdseconomie De gezamenlijk gemeenten op Voorne-Putten hechten groot belang aan de nadere uitwerking van het onderwerp Vrije tijdseconomie omdat zij dit een belangrijke economische motor achten voor Voorne-Putten. De gemeente Pijnacker-Nootdorp vindt het goed om te lezen dat vrijetijdseconomie steviger is opgenomen in de opgaven van de MRDH omdat goed gebruik van groengebieden en recreatievoorzieningen door zowel de eigen inwoner als de internationale toerist immers werkgelegenheid oplevert. De MRDH zet in op een structurele versterking van de band tussen de stedeling en de groene gebieden omdat de buitengebieden in onze regio nog veel potentie hebben om zich gezamenlijk verder te ontwikkelen op het terrein van vrijetijdseconomie. Onder leiding van de gemeente Maassluis wordt door gemeenten die actief inzetten op de ontwikkeling van deze vrijetijdseconomie een gezamenlijke agenda en actieplan Recreatie in de MRDH ontwikkeld. Financiële raming werkvelden EV De gemeente Den Haag vindt dat de werkvelden in het programma EV van een financiële raming moeten worden voorzien en duidelijk moet worden gemaakt welke activiteiten worden verricht voor het regionaal investeringsprogramma ten laste van het programma EV. Pagina 11 van 46

12 Van de 3,8 miljoen aan beschikbare programmakosten wordt indicatief voor de programmaopgaven begroot. Als voorbeeld kan hier worden genoemd de specialistische ondersteuning voor wat betreft de opgaven op werklocaties (kantoren, bedrijventerreinen en detailhandel). De bestuurscommissie Economisch Vestigingsklimaat kan wijzigingen aanbrengen door bijvoorbeeld meer in te zetten op cofinanciering van gemeentelijke projecten (Bijdrageregeling) ten laste van het budget voor de programmaopgaven en omgekeerd. Voor programma-brede en programma-overstijgende opgaven zoals het Regionaal Investeringsprogramma, de Regiomonitor en cofinanciering voor het voeren van het secretariaat van de Economic Board Zuid-Holland wordt indicatief begroot. Voor wat betreft het Regionaal Investeringsprogramma gaat het onder meer om het actueel laten houden van de website en het zorgen voor blijvende betrokkenheid van partners door het organiseren van bijeenkomsten. Indexering inwonerbijdrage EV De gemeente Rotterdam maakt in haar zienswijze bezwaar tegen de automatische indexering van de inwonerbijdrage. Voor de indexering van de inwonerbijdrage ontvangt de MRDH jaarlijks bestuurlijke kaders vanuit de regiogemeenten. Deze kaders verwerkt de MRDH vervolgens in haar eigen kadernota en daarna in haar begroting. De MRDH Kadernota is behandeld in de bestuurs- en adviescommissies. In de adviescommissies zitten raadsleden namens alle 23 gemeenten en deze commissies hebben een positief advies gegeven over de MRDH Kadernota en de daarin opgenomen voorgestelde indexering. Op basis van deze bestuurlijke behandeling en positieve adviezen heeft het algemeen bestuur de MRDH Kadernota vastgesteld. Meerdere gemeenteraden geven in hun zienswijzen te kennen in te stemmen met de MRDH begroting vanwege het voldoen aan deze kaders. Naast de gemeente Rotterdam zijn er geen gemeenten die bezwaar maken tegen de indexering van de inwonerbijdrage Economisch Vestigingsklimaat. De kaderstellende indexering is ontleend aan de Macro Economische Verkenning van het Centraal Planbureau. Een stijging van de inwonerbijdrage is daarbij geen automatisme, ook daling kan aan de orde zijn. Bij het ontbreken van bezuinigingstaakstellingen heeft het niet indexeren van de inwonerbijdrage tot gevolg dat de reële waarde van de cofinanciering aan gemeentelijke projecten daalt. De behoefte van gemeenten voor cofinanciering op projecten blijft onverminderd groot. Deze daling staat niet in verhouding tot de economische opgave die er momenteel bestaat en waarvoor de 23 gemeenten die samenwerken in de MRDH ambities hebben geformuleerd. Wij hebben om deze redenen besloten om de indexering van de inwonerbijdrage niet achterwege te laten. Daarnaast bereiden de 23 gemeenten momenteel de Strategische Agenda voor de nieuwe bestuursperiode voor. Daarbij wordt gesproken over de inhoudelijke focus en de daarvoor benodigde middelen. 6. Paragrafen Paragraaf weerstandsvermogen en risico s Risicomanagement Meerdere gemeenten vragen naar de planning van de beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen. De gemeente Delft dringt er op aan dat die beleidsnota snel beschikbaar komt en zoals eerder aangekondigd behandeld wordt via de bestuurscommissies, de adviescommissies en een zienswijzeprocedure voor de gemeenteraden. De gemeente Lansingerland verwacht dat de MRDH de reeds aangekondigde beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen spoedig opstelt en voor een zienswijze aan de raden voorlegt, om in de toekomst meer duidelijkheid te hebben over de (financiële) risico's van grote infrastructurele projecten. De gemeente Leidschendam-Voorburg is blij dat de financiële kaders voor investeringen van de Vervoersautoriteit zijn aangescherpt. Het risicomanagement kan wat deze gemeente betreft verder verbeterd worden en vraagt de MRDH de beleidsnota risicomanagement en Weerstandsvermogen op korte termijn op te leveren. Daarnaast geeft de gemeente in Pagina 12 van 46

13 overweging om periodiek door een onafhankelijke partij een analyse te laten uitvoeren ten aanzien van de financiering van de investeringen in railvoertuigen en railinfrastructuur van de regionale OVbedrijven om een oordeel te geven over de risico s en de wijze waarop deze gedekt worden. De gemeente Pijnacker-Nootdorp en de gemeente Zoetermeer dringen erop aan dat de beleidsnota uiterlijk 1 juli 2018 respectievelijk 1 oktober 2018 beschikbaar komt. De gemeente Wassenaar constateert dat de MRDH gehoor heeft gegeven aan de oproep van de provincie Zuid-Holland om aan te geven dat de tekorten van tijdelijke aard zijn. De gemeente merkt op dat de beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen niet gelijktijdig met de ontwerpbegroting 2019 voor zienswijze wordt aangeboden en wordt graag op de hoogte gebracht van de nieuwe planning. De gemeente Westland merkt op dat in de begroting is opgenomen dat er verschillende onderzoeken zijn gedaan naar de risico s en dat er voldoende maatregelen zijn getroffen waardoor de risico s zijn afgedekt. De gemeente vraagt zich daarbij af of het geheel van risico s voor de MRDH beheersbaar blijft of dat de MRDH zich in dat opzicht terughoudender zou moeten gaan opstellen. De gemeente vraagt in dit kader naar de gevolgen van een onverwachte rentestijging of als de kosten van een infrastructureel project hoger uitvallen. Vanaf de oprichting van de MRDH is er steeds nadrukkelijk aandacht geweest voor risicomanagement. De in 2015 uitgevoerde financiële risicoanalyse (reservering voor risico s programma Economisch Vestigingsklimaat), het externe onderzoek naar de financiering van de OV bedrijven (2016, reservering voor risico s financiering) en de financiële risicoanalyse aangaande overbesteding (2017) dienen als de bouwstenen voor de nog op te stellen beleidsnota Risicomanagement en Weerstandsvermogen. Via de paragraaf weerstandsvermogen wordt periodiek gerapporteerd over het risicoprofiel en de beheersmaatregelen. Eventuele actuele risicoanalyses worden hierin meegenomen. Het is niet mogelijk gebleken om de beleidsnota tegelijk met de ontwerp begroting 2019 beschikbaar te hebben. We kunnen de nota risicomanagement en weerstandsvermogen volgens huidige inzichten bestuurlijk behandelen in het tweede kwartaal 2019 waarna een zienswijzeprocedure voor de gemeenteraden volgt. De genoemde onderwerpen en bijbehorende risico s komen steeds aan de orde bij begrotings- en verantwoordingsdocumenten. De gevolgen van een onverwachte rentestijging zijn beperkt. Het gaat dan om een stijging van de rentekosten om de verwachte overbesteding te financieren. Deze kosten staan opgenomen in hoofdstuk 4.1 van de begroting en zijn relatief beperkt waardoor een stijging van de rente geen grote impact zal hebben. Indien de kosten van een infrastructureel project hoger uitvallen wordt dit allereerst opgevangen met een risicobuffer die binnen alle infrastructurele projecten wordt aangehouden. Wanneer deze risicobuffer niet afdoende is, worden de overige BDU middelen aangesproken. Andere bestedingen ten laste van de BDU kunnen hierdoor lager worden of vertragen. De suggestie om periodiek door een onafhankelijke partij een analyse te laten uitvoeren ten aanzien van de financiering van de investeringen in railvoertuigen en railinfrastructuur van de regionale OV-bedrijven nemen we mee bij het opstellen van de beleidsnota. Paragraaf bedrijfsvoering Vacatureruimte De gemeente Zoetermeer merkt op dat er hiaten zitten in de invulling van de afgesproken formatie en dat dat met name voor de financiële medewerkers een kwestie is die risico s met zich meebrengt. Wij dringen er op aan om zo spoedig mogelijk deze vacatures te vervullen. De MRDH is volop bezig met vacaturevervulling. We hebben nadrukkelijk aandacht voor de financiële functie en staan daarover ook in contact met de accountant. 7. Investeringsprogramma Vervoersautoriteit (IPVa) Gebruik PM posten De gemeente Rijswijk constateert dat in de bijlage A1 op bladzijde 104 bij de reserveringen gekoppeld aan AROV en NRR een PM staat. De gemeente heeft geen verklaring kunnen vinden Pagina 13 van 46

14 voor het ontbreken van cijfers voor deze belangrijke budgetten voor de openbaar vervoer infrastructuur en vindt het niet gebruikelijk om PM in begrotingen te zetten. Vanwege de hantering van het nieuwe bestedingsbegrip heeft de verdeling van deze budgetten over de jaren meer tijd gekost. Inmiddels zijn deze PM posten ingevuld in bijlage A1 (grote projecten) en ook hoofdstuk 4.1 (projecten in de realisatiefase) van het IPVa. N44/A44 De gemeente Wassenaar merkt op dat in het Investeringsprogramma Vervoersautoriteit 2019 is aangegeven dat Wassenaar bezig is met een verkenning rondom de A44/N44. De gemeente geeft aan dat zij het afgelopen jaar samen met de MRDH een Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) onderzoek heeft gedaan naar het verbeteren van de bereikbaarheid van onze regio en dat in dit onderzoek ook het verbeteren van de bereikbaarheid van de N44 en de A44 is meegenomen. De gemeente is van mening dat de A44/ N44 een belangrijke verbindingsweg is tussen de regio's MRDH en Holland Rijnland en als counterpartner fungeert voor de A4 bij calamiteiten. Ingrepen in de A4 zouden volgens de gemeente ook gepaard moeten gaan met ingrepen in de A44/N44 en dat dit uit het MIRT onderzoek ook naar voren komt. De gemeente vervolgt dat zij het afgelopen jaar samen met de RoyalhaskoningDHV druk bezig is geweest om een businesscase te maken naar mogelijke oplossingen. Mogelijke oplossingen wil de gemeente de komende periode graag met de MRDH verder oppakken in het belang van een nog beter bereikbare regio. Het algemeen bestuur heeft kennis genomen van uw aanbod en nodigt u uit om op ambtelijk niveau het gesprek aan te gaan, waar duidelijk kan worden gemaakt of hier een rol voor de MRDH is weggelegd. Pagina 14 van 46

15 Overzicht zienswijzen MRDH-gemeenten en reactie van het algemeen bestuur MRDH De ingebrachte zienswijzen van de MRDH-gemeenten op de ontwerpbegroting MRDH 2019 zijn verwerkt in onderstaande tabel. De reacties zijn gesorteerd per gemeente. De tabel geeft weer wat de reactie van het algemeen bestuur (AB) is op het betreffende punt. Albrandswaard Algemeen Het heeft onze voorkeur dat wij zienswijzen vooral richten op de beleidsmatige, bestuurlijke keuzes, op het moment dat die aan de orde zijn. Dit hebben wij ook vorig jaar aangegeven in onze zienswijze op de begroting Wij constateren dat er bij deze begroting vooral financieel-technische zaken aan de orde zijn, vooral overbesteding en bestedingsbegrip. Ambtelijk heeft onze gemeente geen onregelmatigheden geconstateerd. Wij hebben daarom geen opmerkingen op de begroting. Samenhang strategische agenda Momenteel werkt de MRDH aan de Strategische Agenda. Begin 2019 zal hiervoor een zienswijzeprocedure worden doorlopen. Dan zijn bestuurlijke keuzes aan de orde die ook een financiële dimensie hebben. Wij zouden u dus willen vragen om in de Strategische Agenda aandacht te besteden aan deze financiële dimensie. Zo kunnen wij bij de Strategische Agenda ook onze zienswijze geven op de financiële koers van de MRDH. Barendrecht Algemeen Het heeft onze voorkeur dat wij zienswijzen vooral richten op de beleidsmatige, bestuurlijke keuzes, op het moment dat die aan de orde zijn. Dit hebben wij ook vorig jaar aangegeven in onze zienswijze op de begroting Wij constateren dat er bij deze begroting vooral financieel-technische zaken aan de orde zijn, vooral overbesteding en bestedingsbegrip. Deze voldoen aan de hiervoor gestelde kaders. Wij hebben daarom geen opmerkingen op de begroting. Samenhang strategische agenda Momenteel werkt de MRDH aan de Strategische Agenda. Begin 2019 zal hiervoor een zienswijzeprocedure worden doorlopen. Dan zijn bestuurlijke keuzes aan de orde die ook een financiële dimensie hebben. Wij zouden u dus willen vragen om in de Strategische Agenda aandacht Het algemeen bestuur bedankt de gemeente voor deze positieve reactie. De nieuwe strategische agenda van de MRDH beschrijft de inhoudelijk koers voor de MRDH voor de komende vier jaar. De financiële inzet vanuit de MRDH wordt primair via de begroting gekoppeld aan inhoudelijke opgaven uit de strategische agenda. In de strategische agenda wordt voor zover mogelijk aandacht besteed aan welke organisatie wat doet en wat betaalt. Ambities voor de strategische agenda zijn nu nog niet bepaald. In de tweede helft van 2018 worden bestuurders en raadsleden van de MRDH actief betrokken bij het formuleren van de ambities voor in de strategische agenda. Daarbij wordt gesproken over de inhoudelijke focus en de daarvoor benodigde middelen. Het algemeen bestuur bedankt de gemeente voor deze positieve reactie. De nieuwe strategische agenda van de MRDH beschrijft de inhoudelijk koers voor de MRDH voor de komende vier jaar. De financiële inzet vanuit Pagina 15 van 46

16 te besteden aan deze financiële dimensie. Zo kunnen wij bij de Strategische Agenda ook onze zienswijze geven op de financiële koers van de MRDH. Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard en Westvoorne Algemeen De begroting is opgesteld conform de vastgestelde kaders in de Kadernota De opgaven waarvoor de gezamenlijke gemeenten zich gesteld zien, zijn goed weer gegeven. De gezamenlijke gemeenten constateren met tevredenheid dat de uitkomsten van het MlRTonderzoek Bereikbaarheid Rotterdam Den Haag uit 2017 heeft geleid tot een gezamenlijk onderzoek naar de Gebiedsuitwerking bereikbaarheid Voorne-Putten. Tevens werken wij graag samen met de MRDH aan de verdere uitbouw en verbetering van het fietsnetwerk. Met name voor de regio Voorne- Putten is een goed fietsnetwerk, zeker in combinatie met de in het investeringsprogramma opgenomen Hollandse Banen, van groot belang voor de ontsluiting en bereikbaarheid van de groenblauwe long van de MRDH. Afstemming ambities en middelen De kosten voor infrastructuur OV en Verkeer nemen sterk af van 325 min in 2019 naar 46mln in Dit betreft alle programmadelen, met name netwerk openbaar vervoer, verkeersmanagement en wegenstructuur, fiets- en ketenmobiliteit en verkeersveiligheid. De MRDH wijst als reden hiervoor naar het aflopen van een aantal grote projecten, waaronder de Hoekse Lijn en de Rotterdamsebaan. Deze daling lijkt ingegeven door de noodzaak om de overbesteding (terecht) te beperken tol 3 jaar in plaats van 10 jaar. Toch doet dit de vraag rijzen in hoeverre de MRDH de komende jaren minder investeringsruimte zal hebben dan de afgelopen jaren en wat de visie van de MRDH daarop is. De cijfers, die tonen dat in 2022 het tekort weer gezuiverd is, lijken gebaseerd op de aanname dat de komende jaren er niet opnieuw allerlei grote projecten worden gepland. Hoe verhoudt dit zich tot de de MRDH wordt primair via de begroting gekoppeld aan inhoudelijke opgaven uit de strategische agenda. In de strategische agenda wordt voor zover mogelijk aandacht besteed aan welke organisatie wat doet en wat betaalt. Ambities voor de strategische agenda zijn nu nog niet bepaald. In de tweede helft van 2018 worden bestuurders en raadsleden van de MRDH actief betrokken bij het formuleren van de ambities voor in de strategische agenda. Daarbij wordt gesproken over de inhoudelijke focus en de daarvoor benodigde middelen. Het algemeen bestuur bedankt de gemeente voor deze positieve reactie. De realisatie van de Hollandse Banen ligt bij de gemeenten. Er is door de gemeenten op Voorne- Putten in dat kader een projectplan vastgesteld om te komen tot een voorontwerp voor de Hollandse Baan Trambaanpad op Voorne- Putten. De gemeenten kunnen op basis van de subsidieverordening Vervoersautoriteit subsidie aanvragen voor fietsinfrastructuur. In de Uitvoeringsregeling Vervoersautoriteit staan de criteria opgenomen waaraan een project moet voldoen om voor subsidie in aanmerking te komen. Het terugbrengen van de maximale termijn van overbesteding heeft geen invloed op de geplande investeringen. Bij het opstellen van de begroting 2019 zijn geen tot dan geraamde investeringen uitgesteld dan wel geheel of gedeeltelijk wegbezuinigd. Weliswaar werd voorheen gerekend met een maximale periode van overbesteding van negen achtereenvolgende jaren maar in werkelijkheid Pagina 16 van 46