HET VERLOOP VAN DE SOCIAALECONOMISCHE INDICATOREN EN DE CONJUNCTUUR IN WEST-VLAANDEREN - OPMAAK DECEMBER 2017

Transcriptie

1 HET VERLOOP VAN DE SOCIAALECONOMISCHE INDICATOREN EN DE CONJUNCTUUR IN - OPMAAK DECEMBER

2 2 INHOUD 1. WERKLOOSHEID... 3 Blz. 2. WERKAANBIEDINGEN TIJDELIJKE WERKLOOSHEID VERGUNDE WONINGEN OMZET EN INVESTERINGEN STARTERS FAILLISSEMENTEN EN VERLOREN JOBS INSCHRIJVINGEN VAN PERSONENWAGENS CONJUNCTUURINDICATOR VAN DE NATIONALE BANK OVERZICHTSTABEL VOOR EN HET VLAAMSE GEWEST BESLUIT... 28

3 3 1. WERKLOOSHEID BRON: VDAB, RVA Cijfers tot en met november. Indicator: totaal aantal werklozen 1 Figuur 1: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden op het einde van de maand in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest November Aantal: ,1% op jaarbasis Aantal: ,5% op jaarbasis Oktober -5,7% op jaarbasis -5,3% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -5,5% op jaarbasis Kwartaal ,4% op jaarbasis -5,3% op jaarbasis Kwartaal ,6% op jaarbasis -4,8% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -4,6% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 1 Onder werklozen wordt verstaan: het aantal niet-werkende werkzoekenden. Zij vertegenwoordigen het bij de VDAB ingeschreven arbeidsmarktpotentieel. In deze groep zijn onder meer de schoolverlaters, de vrij ingeschrevenen en een zeer diverse restgroep (met daarin de tijdelijk geschorsten) opgenomen. Een nadeel is wel dat de oudere werklozen met vrijstelling van inschrijving als werkzoekend niet zijn opgenomen.

4 4 Indicator: aantal werklozen naar geslacht Figuur 2: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden op het einde van de maand naar geslacht in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen November Aantal: ,3% op jaarbasis Aantal: ,1% op jaarbasis Aantal: ,4% op jaarbasis Aantal: ,8% op jaarbasis Oktober -5,6% op jaarbasis -5,9% op jaarbasis -5,3% op jaarbasis -5,2% op jaarbasis Kwartaal ,4% op jaarbasis -4,7% op jaarbasis -5,7% op jaarbasis -5,3% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis -4,9% op jaarbasis -5,5% op jaarbasis -5,1% op jaarbasis Kwartaal ,2% op jaarbasis -6,3% op jaarbasis -4,8% op jaarbasis -4,8% op jaarbasis Kwartaal ,4% op jaarbasis -8,0% op jaarbasis -4,5% op jaarbasis -4,8% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

5 5 Indicator: aantal jeugdwerklozen Figuur 3: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden jonger dan 25 jaar op het einde van de maand in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest November Aantal: ,9% op jaarbasis Aandeel in totaal: 22,1% -1,2%punt op jaarbasis Aantal: ,1% op jaarbasis Oktober -9,6% op jaarbasis -8,0% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -7,1% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -6,2% op jaarbasis Kwartaal ,9% op jaarbasis -4,7% op jaarbasis Kwartaal ,8% op jaarbasis -3,5% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Aandeel in totaal: 19,7% -0,8%punt op jaarbasis

6 6 Indicator: aantal werklozen van 50 jaar en ouder Figuur 4: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden van 50 jaar en ouder op het einde van de maand in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest November Aantal: ,8% op jaarbasis Aandeel in totaal: 29,2% +1,0%punt op jaarbasis Aantal: ,0% op jaarbasis Oktober -4,1% op jaarbasis -1,7% op jaarbasis Kwartaal ,8% op jaarbasis -3,6% op jaarbasis Kwartaal ,8% op jaarbasis -5,4% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -5,4% op jaarbasis Kwartaal ,5% op jaarbasis -4,2% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Aandeel in totaal: 29,1% +1,4%punt op jaarbasis

7 7 Indicator: aantal uitgeschreven werklozen van 50 jaar en ouder (= aantal niet-werkende niet-werkzoekenden) Figuur 5: Evolutie van het aantal uitgeschreven oudere werklozen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest Oktober Aantal: ,8% op jaarbasis Aantal: ,5% op jaarbasis Kwartaal ,7% op jaarbasis -28,0% op jaarbasis Kwartaal ,9% op jaarbasis -26,3% op jaarbasis Kwartaal ,9% op jaarbasis -23,9% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis -18,6% op jaarbasis Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

8 8 2. WERKAANBIEDINGEN BRON: VDAB Cijfers tot en met november. Indicator: aantal ontvangen vacatures 2 Figuur 6: Evolutie van het aantal ontvangen werkaanbiedingen voor West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest November Aantal: ,4% op jaarbasis Aantal: ,5% op jaarbasis Oktober +32,2% op jaarbasis +20,6% op jaarbasis Kwartaal ,8% op jaarbasis +9,0% op jaarbasis Kwartaal ,2% op jaarbasis +14,1% op jaarbasis Kwartaal ,3% op jaarbasis +18,7% op jaarbasis Kwartaal ,8% op jaarbasis +23,9% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2 In het Normaal Economisch Circuit zonder uitzendopdrachten (NECzU). Wegens te grote niet-conjunctuurgerelateerde schommelingen worden de vacatures voor studentenjobs vanaf januari 2014 niet meer meegeteld in het Normaal Economisch Circuit. Vanaf januari 2015 worden enkel die vacatures meegenomen die rechtstreeks aan de VDAB worden gemeld.

9 9 Indicator: aantal openstaande vacatures Figuur 7: Evolutie van het aantal openstaande vacatures op het einde van de maand voor West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec November Aantal: ,0% op jaarbasis Aantal: ,6% op jaarbasis Oktober +25,5% op jaarbasis +16,7% op jaarbasis Kwartaal ,5% op jaarbasis +19,2% op jaarbasis Kwartaal ,2% op jaarbasis +22,8% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis +26,0% op jaarbasis Kwartaal ,2% op jaarbasis +31,6% op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

10 10 Indicator: aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature 3 Figuur 8: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest, (t/m november ) ,2 7,5 7,1 7,8 5,7 4,8 8,1 7,0 5,5 4, ,4 7,4 7,6 8,8 6,4 5,5 9,3 8,7 7,1 5, * * niet-werkende werkzoekenden niet-werkende werkzoekenden openstaande vacatures openstaande vacatures aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 3 Een stijgende arbeidsmarktkrapte en een toenemend aantal openstaande vacatures zijn tekenend voor een aantrekkende conjunctuur.

11 11 3. TIJDELIJKE WERKLOOSHEID BRON: RVA Cijfers tot en met oktober. Indicator: gemiddeld aantal van de tijdelijke werkloosheid 4 Figuur 9: Evolutie van het gemiddelde aantal van de tijdelijke werkloosheid in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest Oktober Aantal: ,1% op jaarbasis Aantal: ,3% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -18,7% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -32,2% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis -24,4% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis -21,6% op jaarbasis Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 4 Het gemiddelde aantal van de tijdelijke werkloosheid brengt het aantal vergoedbare dagen van tijdelijke werkloosheid in verhouding tot het aantal potentiële arbeidsdagen in de betrokken maand. Deze cijfers mogen niet gebruikt worden als indicatie van de werklozen, omdat het gaat om personen die nog steeds door een arbeidscontract gebonden zijn, maar om tijdelijke redenen geen werk hebben. De voornaamste oorzaak van tijdelijke werkloosheid is van economische aard, maar ook weersomstandigheden, jaarlijkse vakantie voor beginnende werknemers, overmacht, technische stoornis of stakingen kunnen een oorzaak zijn.

12 12 4. VERGUNDE WONINGEN BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Voorlopige cijfers tot en met juli voor het Vlaams Gewest 5. De statistiek van de vergunde woningen is een statistiek die onderhevig is aan grote schommelingen, waardoor de analyse telkens best gebeurt over een langere tijdspanne en op basis van (voortschrijdende) gemiddeldes. Bovendien werd de evolutie van de statistiek begin 2014 en begin 2016 grotendeels bepaald door (aangekondigde) wijzigingen in de regelgeving. Hierdoor is het moeilijk om op basis van de evolutie van deze statistiek uitspraken te doen over de conjuncturele evolutie, i.c. het consumentenvertrouwen. Zo daalt bijvoorbeeld iedere twee jaar het toegelaten maximale E-peil voor nieuwbouwwoningen. Er was een verstrenging op 1 januari 2014 en er volgde een nieuwe op 1 januari Om te voldoen aan de strengere eisen zijn meestal investeringen nodig die de bouwkost met ettelijke duizenden euro s verhogen. Bij elke verstrengingsronde stellen we in de statistiek een anticipatie-effect vast. In de maanden direct volgend op de verstrenging zien we een veel sterkere toename van het aantal vergunningen dan normaal. Na deze tijdelijke piek daalt het aantal vergunningen tot historisch lage niveaus (bron: 5 Omdat de FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), niet alle formulieren tijdig ontvangt, worden de ontbrekende cijfers bijgeschat op basis van historische gegevens per arrondissement. Zodra de FOD Economie over de volledige informatie beschikt, worden de voorlopige cijfers vervangen door definitieve cijfers. Sinds juni beschikt de FOD Economie niet langer over cijfers op provincieniveau en kan zij voorlopig enkel cijfers aanbieden voor het volledige Vlaamse Gewest.

13 13 Indicator: vergunde nieuwbouwwoningen Figuur 10: Evolutie van het aantal vergunde nieuwbouwwoningen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec Juli N.b. Aantal: ,1% op jaarbasis Kwartaal 2 - N.b. -16,3% op jaarbasis Kwartaal ,6% op jaarbasis -36,0% op jaarbasis Kwartaal ,2% op jaarbasis -17,9% op jaarbasis Kwartaal ,9% op jaarbasis -8,6% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen.

14 14 Indicator: vergunde renovatiewoningen Figuur 11: Evolutie van het aantal vergunde renovatiewoningen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec Juli N.b. Aantal: ,9% op jaarbasis Kwartaal 2 - N.b. -19,2% op jaarbasis Kwartaal ,3% op jaarbasis -7,1% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -12,8% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis +1,2% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen.

15 15 5. OMZET EN INVESTERINGEN BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Cijfers tot en met het derde kwartaal van. Indicator: omzet 6 Figuur 12: Evolutie van de omzet (in miljoen euro) van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest Kwartaal ,6% op jaarbasis +4,8% op jaarbasis Kwartaal ,3% op jaarbasis +4,6% op jaarbasis Kwartaal ,7% op jaarbasis +7,1% op jaarbasis Kwartaal ,6% op jaarbasis +4,2% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 6 Het feit dat de registratie gebeurt naar vestiging van de hoofdzetel betekent dat men niet noodzakelijk de economische activiteit in het betrokken arrondissement meet. Dit nadeel wordt afgezwakt omdat het hier over een evolutie doorheen de tijd gaat. Trimestriële procentuele veranderingen zijn dan belangrijker dan absolute gegevens. Een tweede nadeel is dat enkel bedrijven met een omzet van euro of meer aangifte doen. Het kan zijn dat een bedrijf nu eens wel en dan weer niet beantwoordt aan dit criterium. Om dit nadeel te ondervangen is het aangewezen op provinciaal niveau te werken. Toetreders en uittreders vallen dan minder op en kunnen elkaar meer compenseren dan als men werkt op het arrondissementele niveau.

16 16 Indicator: omzet in de kleinhandel Figuur 13: Evolutie van de omzet (in miljoen euro) van de grote ondernemingen in de kleinhandel met zetel in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest Kwartaal ,7% op jaarbasis +0,7% op jaarbasis Kwartaal ,9% op jaarbasis +2,6% op jaarbasis Kwartaal ,2% op jaarbasis +7,0% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis +7,2% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen.

17 17 Indicator: investeringen Figuur 14: Evolutie van de investeringen (in miljoen euro) van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest Kwartaal ,0% op jaarbasis +3,6% op jaarbasis Kwartaal ,7% op jaarbasis +4,1% op jaarbasis Kwartaal ,8% op jaarbasis +3,2% op jaarbasis Kwartaal ,9% op jaarbasis +9,8% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen.

18 18 6. STARTERS BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie Cijfers tot en met augustus. Indicator: starters 7 Figuur 15: Evolutie van het aantal starters in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest Augustus Aantal: 591-2,8% op jaarbasis Aantal: ,1% op jaarbasis Juli +13,0% op jaarbasis +9,9% op jaarbasis Kwartaal ,6% op jaarbasis -11,3% op jaarbasis Kwartaal ,4% op jaarbasis +7,6% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis +4,9% op jaarbasis Kwartaal ,4% op jaarbasis +14,1% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 7 Het aantal starters wordt gedefinieerd als de som van het aantal nieuwe btw-plichtige ondernemingen en het aantal wederonderwerpingen van btw-plichtige ondernemingen. Niet-btw-plichtige ondernemingen worden niet opgenomen (zoals sommige handelsvennootschappen of non-profitorganisaties). De statistiek is gebaseerd op administratieve gegevens, wat noopt tot omzichtigheid bij de interpretatie van de cijfers. Een deel van het waargenomen verloop heeft immers een administratieve oorsprong die niet noodzakelijk beantwoordt aan een economische realiteit.

19 19 Indicator: stopzettingen en schrappingen Figuur 16: Evolutie van het aantal stopzettingen en schrappingen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest Augustus Aantal: ,5% op jaarbasis Aantal: ,1% op jaarbasis Juli +4,9% op jaarbasis +6,4% op jaarbasis Kwartaal ,7% op jaarbasis -2,9% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis +11,8% op jaarbasis Kwartaal ,8% op jaarbasis +10,0% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis -5,9% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen.

20 20 Indicator: nettogroei 8 Augustus Aantal: ,1% op jaarbasis Aantal: ,4% op jaarbasis Juli +22,8% op jaarbasis +14,1% op jaarbasis Kwartaal 2 - Kwartaal 1 - Kwartaal Kwartaal ,1% op jaarbasis -9,8% op jaarbasis +2,9% op jaarbasis +34,5% op jaarbasis -19,6% op jaarbasis -0,6% op jaarbasis -5,1% op jaarbasis +54,0% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 8 Saldo van starters en stopzettingen/schrappingen.

21 21 7. FAILLISSEMENTEN EN VERLOREN JOBS BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, GRAYDON, VDAB Cijfers tot en met november. Indicator: faillissementen Figuur 17: Evolutie van het aantal faillissementen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec 0 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec November Aantal: ,0% op jaarbasis Aantal: ,9% op jaarbasis Oktober +6,1% op jaarbasis +16,6% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis -8,3% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis -6,7% op jaarbasis Kwartaal ,5% op jaarbasis +6,7% op jaarbasis Kwartaal ,3% op jaarbasis -2,1% op jaarbasis Bron: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

22 22 Indicator: verloren jobs ten gevolge van faillissementen November Aantal: ,8% op jaarbasis Aantal: ,1% op jaarbasis Oktober -38,0% op jaarbasis -8,4% op jaarbasis Kwartaal ,2% op jaarbasis +22,4% op jaarbasis Kwartaal ,5% op jaarbasis -33,6% op jaarbasis Kwartaal ,4% op jaarbasis -2,9% op jaarbasis Kwartaal ,0% op jaarbasis +8,7% op jaarbasis Bron: Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen. De grootste faillissementen in West-Vlaanderen in de periode januari-november waren Structo+ uit Brugge (januari, 127 jobs), Gabecon uit Zonnebeke (juli, 104 jobs), Hocus Pocus Poets uit Jabbeke (november, 75 jobs), Roelens Gunter uit Oostrozebeke (oktober, 75 jobs) en Descamps Interiors uit Harelbeke (juni, 44 jobs). Indicator: collectieve ontslagen 9 Januari-oktober Aantal bedrijven: 2-5 op jaarbasis Aantal ontslagen: op jaarbasis Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Volledig uitgevoerd Intentie Volledig uitgevoerd Intentie Aantal bedrijven:1 +1 op jaarbasis Aantal ontslagen: op jaarbasis Aantal bedrijven: op jaarbasis Aantal ontslagen: op jaarbasis Aantal bedrijven: 5 +2 op jaarbasis Aantal ontslagen: op jaarbasis 9 De statistiek van de collectieve ontslagen bevat twee onderdelen, met name deel 1: de intenties tot collectief ontslag en deel 2: de effectief uitgevoerde collectieve ontslagen. De intenties tot collectief ontslag werden gemeld aan de sociale interventieadviseur maar de sociale onderhandelingen moeten nog starten of zijn nog bezig. Bij de effectief uitgevoerde collectieve ontslagen is het collectief ontslag volledig beschreven en werden alle te doorlopen procedures voltooid. Het aantal collectieve ontslagen in de oorspronkelijke intentie kan dus nog afwijken van het uiteindelijke aantal collectieve ontslagen. Alle collectieve ontslagen komen slechts één keer voor in de statistiek: ofwel bij het eerste deel (de intenties) ofwel later bij deel twee (de effectieve collectieve ontslagen).

23 23 8. INSCHRIJVINGEN VAN PERSONENWAGENS BRON: FEBIAC Cijfers tot en met november. Indicator: inschrijvingen van nieuwe personenwagens Figuur 18: Evolutie van het aantal inschrijvingen van nieuwe personenwagens in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec November Aantal: ,0% op jaarbasis Aantal: ,0% op jaarbasis Oktober +3,0% op jaarbasis +3,7% op jaarbasis Kwartaal ,6% op jaarbasis -1,4% op jaarbasis Kwartaal ,2% op jaarbasis +0,6% op jaarbasis Kwartaal ,1% op jaarbasis +13,9% op jaarbasis Kwartaal ,4% op jaarbasis +5,5% op jaarbasis Bron: FEBIAC, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

24 24 Indicator: inschrijvingen van tweedehandspersonenwagens Figuur 19: Evolutie van het aantal inschrijvingen van tweedehandspersonenwagens in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest November Aantal: ,1% op jaarbasis Aantal: ,4% op jaarbasis Oktober +9,0% op jaarbasis +6,1% op jaarbasis Kwartaal ,5% op jaarbasis -0,8% op jaarbasis Kwartaal ,8% op jaarbasis -1,8% op jaarbasis Kwartaal ,6% op jaarbasis +11,9% op jaarbasis Kwartaal ,4% op jaarbasis -9,1% op jaarbasis Bron: FEBIAC, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

25 25 9. CONJUNCTUURINDICATOR VAN DE NATIONALE BANK BRON: NBB Cijfers tot en met november 10. Figuur 20: Conjunctuurcurven voor West-Vlaanderen Bron: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 10 Aan de hand van een maandelijkse enquête bij bedrijfsleiders gaat de Nationale Bank na hoe het gesteld is met een aantal facetten van de activiteit, de vraag en de vooruitzichten. Er zijn drie antwoordmogelijkheden: stijgend (positief), gelijkblijvend of dalend (negatief). De indicator is het saldo van de positieve en de negatieve antwoorden op deze vragen.

26 OVERZICHTSTABEL VOOR EN HET VLAAMSE GEWEST Tabel 1: Evolutie van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest (1) Indicator Eenheid Datum West-Vlaanderen Vlaams Gewest Waarde Wijziging op jaarbasis Waarde Wijziging op jaarbasis Arbeidsmarkt - niet-werkende werkzoekenden totaal aantal nov ,1% ,5% - niet-werkende werkzoekenden mannen aantal nov ,3% ,4% aandeel 55,6% +0,5%punt 53,9% -0,1%punt - niet-werkende werkzoekenden vrouwen aantal nov ,1% ,8% aandeel 44,4% -0,5%punt 46,1% +0,1%punt - niet-werkende werkzoekenden <25 jaar aantal nov ,9% ,1% aandeel 22,1% -1,2%punt 19,7% -0,8%punt - niet-werkende werkzoekenden >50 jaar aantal nov ,8% ,0% aandeel 29,2% +1,0%punt 29,1% +1,4%punt - niet-werkende niet-werkzoekenden aantal okt ,8% ,5% - ontvangen vacatures (2) aantal nov ,4% ,5% - openstaande vacatures einde maand (2) aantal nov ,0% ,6% - tijdelijke werkloosheid gem. aantal okt ,1% ,3% Consumenten - vergunde woningen (nieuwbouw) (3) aantal jul ,1% - vergunde woningen (renovatie) (3) aantal jul ,9% - omzet kleinhandel mio euro kw ,7% ,7% - inschrijvingen nieuwe personenwagens aantal nov ,0% ,0% - inschrijvingen tweedehandspersonenwagens aantal nov ,1% ,4%

27 27 Indicator Eenheid Datum West-Vlaanderen Vlaams Gewest Waarde Wijziging op jaarbasis Waarde Wijziging op jaarbasis Producenten - omzet mio euro kw ,6% ,8% - investeringen mio euro kw ,0% ,6% - starters aantal aug 591-2,8% ,1% - faillissementen aantal nov ,0% ,9% - verloren jobs door faillissementen aantal nov ,8% ,1% - conjunctuurindicator brutowaarde nov -2,6-0,2 punten - - (1) Indicatoren die ongunstig evolueerden zijn gemarkeerd. (2) Normaal Economisch Circuit zonder uitzendopdrachten (NECzU) (3) Voorlopige cijfers. Sinds juni beschikt de FOD Economie niet langer over cijfers op provincieniveau en kan zij voorlopig enkel cijfers aanbieden voor het volledige Vlaamse Gewest. Bron: VDAB, RVA, FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), FEBIAC, NBB, Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

28 BESLUIT Alle arbeidsmarktindicatoren toonden de voorbije maanden duidelijk opnieuw een gunstige evolutie in West-Vlaanderen. Bij de indicatoren die het producenten- en consumentenvertrouwen weerspiegelen waren er overwegend positieve signalen. De afgevlakte synthetische conjunctuurcurve (zie figuur 21) is sinds april 2016 duidelijk opwaarts gericht. wordt gekenmerkt door schommelingen in de evolutie van de brutowaarden; voor het eerst sinds maart 2011 was de brutowaarde in augustus licht positief, maar van september tot november evolueerde de brutowaarde opnieuw negatief. De volgende maanden zullen uitwijzen of de afgevlakte synthetische conjunctuurcurve hierdoor naar een keerpunt evolueert. Figuur 21: Synthetische conjunctuurcurve voor West-Vlaanderen Bron: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

29 29 Hieronder vatten we nog even samen welke indicatoren gunstig (+) of ongunstig (-) evolueerden. Onvolledige kwartalen werden gemarkeerd. Arbeidsmarktindicatoren Indicator West-Vlaanderen Vlaams Gewest Kw 1 - Kw 2 - Kw 3 - Kw 4- Kw 1 - Kw 2 - Kw 3 - Niet-werkende werkzoekenden totaal Niet-werkende werkzoekenden mannen Niet-werkende werkzoekenden vrouwen Niet-werkende werkzoekenden <25 jaar Niet-werkende werkzoekenden >50 jaar Niet-werkende niet-werkzoekenden Ontvangen vacatures Openstaande vacatures Tijdelijke werkloosheid Kw 4 - Het aantal werklozen 11 in West-Vlaanderen blijft verder dalen op jaarbasis, en dit zowel bij mannen, vrouwen, -25-jarigen als +50-jarigen. Met uitzondering van de vrouwen en de +50-jarigen waren de afnames op jaarbasis in het derde kwartaal telkens groter dan in vergelijking met de twee voorgaande kwartalen. Ook voor de maanden oktober en november merken we dat de afnames op jaarbasis groter zijn dan in het voorgaande derde kwartaal. Het ziet er dan ook naar uit dat het vierde kwartaal een nog grotere afname op jaarbasis zal weten op te tekenen. Ook de groep niet-werkende niet-werkzoekenden kent een gunstige evolutie. Op jaarbasis zijn de afnames voor het derde kwartaal en de maand oktober groter dan de voorgaande kwartalen. De VDAB ontving voor West-Vlaanderen in het derde kwartaal van meer vacatures dan in het derde kwartaal van Wel was deze toename op jaarbasis merkelijk kleiner dan in de voorgaande kwartalen. Voor de maanden oktober en november is er echter een sterke toename op jaarbasis. In zowel het tweede als het derde kwartaal van waren er ongeveer een kwart meer openstaande vacatures dan in de desbetreffende kwartalen van De continue daling in het aantal werklozen in combinatie met een stijgend aantal openstaande vacatures blijft ook in voor een toenemende arbeidsmarktkrapte zorgen. De tijdelijke werkloosheid daalde in zowel de drie eerste kwartalen van met ongeveer een kwart op jaarbasis. Ook de maand november tekent een gelijkaardige daling op jaarbasis op. 11 De term werklozen in deze synthese duidt op de groep van de niet-werkende werkzoekenden

30 30 Producentenvertrouwen Indicator West-Vlaanderen Vlaams Gewest Kw 1 - Kw 2 - Kw 3 - Kw 4 - Kw 1 - Kw 2 - Kw 3 - Starters Stopzettingen en schrappingen Faillissementen Verloren jobs door faillissementen Omzet Investeringen Kw 4 - West-Vlaanderen kende in het tweede kwartaal van een afname op jaarbasis van het aantal starters in vergelijking met Vooral de maand juni kende een forse daling op jaarbasis. In juli daarentegen waren er wel beduidend meer starters dan in juli 2016, terwijl augustus opnieuw een kleine afname op jaarbasis kende. Behalve in mei kende West-Vlaanderen in de periode januari augustus elke maand meer stopzettingen en schrappingen dan in de overeenkomstige maanden van In het eerste en vooral het tweede kwartaal van kende West-Vlaanderen op jaarbasis een kleinere nettogroei van het aantal ondernemingen. De aanzienlijke toename van de nettogroei in juli werd in augustus gevolgd door een afname op jaarbasis. In het derde kwartaal van gingen in West-Vlaanderen minder ondernemingen failliet dan in het derde kwartaal van Ondanks de gunstige evolutie op jaarbasis in het aantal faillissementen voor het derde kwartaal van was er toch een aanzienlijke toename van het aantal verloren jobs. Ondanks toenames op jaarbasis van het aantal faillissementen in oktober en november gingen minder jobs verloren. De omzet van grote ondernemingen met een zetel in West-Vlaanderen kende een gunstige evolutie op jaarbasis voor de eerste drie kwartalen van. Dezelfde positieve trend vinden we terug bij de investeringen. De toenames op jaarbasis van de investeringen liggen telkens duidelijk hoger dan in het Vlaams Gewest. Er is een sterk vertrouwen en investeringsdrang merkbaar in het West-Vlaamse landschap voor afgaande op de eerste drie kwartalen.

31 31 Consumentenvertrouwen Indicator West-Vlaanderen Vlaams Gewest Kw 1 - Kw 2 - Kw 3 - Kw 4 - Kw 1 - Kw 2 - Kw 3 - Vergunde woningen (nieuwbouw) Vergunde woningen (renovatie) Inschrijvingen nieuwe personenwagens Inschrijvingen tweedehandspersonenwagens Omzet kleinhandel Kw 4 - Als gevolg van de nieuwe verstrenging van het toegelaten maximale E-peil op 1 januari 2016 en het ermee gepaard gaande anticipatie-effect, waren er in West-Vlaanderen in de eerste twee kwartalen van 2016 aanzienlijke toenames op jaarbasis van het aantal vergunde nieuwbouwwoningen. In de laatste twee kwartalen van 2016 volgden echter grote afnames op jaarbasis. Ook in het eerste kwartaal en de maanden april en mei waren er een sterke afnames op jaarbasis. Ook bij de vergunde renovatiewoningen zien we voor de maanden april en mei sterke afnames op jaarbasis; in het eerste kwartaal bleef de afname op jaarbasis beperkt. Voorlopig zijn geen recentere cijfers beschikbaar voor West-Vlaanderen. In het derde kwartaal van werden in West-Vlaanderen iets meer nieuwe personenwagens ingeschreven dan in het derde kwartaal van Ook in oktober en november werden toenames op jaarbasis geregistreerd. Als we het aantal inschrijvingen van tweedehandspersonenwagens bekijken voor het tweede en derde kwartaal merken we zeer kleine afnames op jaarbasis. De maanden oktober en november daarentegen laten een toename in de inschrijvingen optekenen ten opzichte van De omzet in de kleinhandel evolueerde gunstig in de eerste drie kwartalen van. De diamant van West-Vlaanderen 12 (zie figuur 22) tot slot toont de evolutie van de verschillende indicatoren in het derde kwartaal van ten opzichte van het derde kwartaal van Van de negen sociaaleconomische indicatoren in de diamant waarvoor volledige cijfers van het derde kwartaal van beschikbaar waren zien we dat 12 De diamant van West-Vlaanderen bestaat uit een assenstelsel waarop met een stip de waarden van verschillende indicatoren zijn weergegeven. De stippen zijn verbonden met een lijn. Zij vormen de diamant. Op de verticale as staat de schaalindeling ingetekend, die in feite de procentuele verbetering of verslechtering van de indicatoren weergeeft. Bij een stationaire toestand (0% groei) wordt een figuur verkregen zoals aangeduid door de centrale veelhoek. Bij een verbetering van de indicator liggen de waarden buiten de centrale veelhoek. Bij een verslechtering vallen de stippen binnen de centrale veelhoek. Als alle waarden in gunstige zin evolueren, dan is de diamant groter dan de centrale veelhoek.

32 32 maar liefst zeven indicatoren gunstig evolueerden: de totale werkloosheid, de tijdelijke werkloosheid, de omzet, de omzet in de kleinhandel, de investeringen, de inschrijvingen van nieuwe personenwagens en het aantal faillissementen. De overige twee indicatoren -inschrijvingen van tweedehands personenwagens en verloren arbeidsplaatsen door faillissementen - evolueren op jaarbasis ongunstig voor het derde kwartaal van. Voor de indicatoren stopzettingen en starters zijn voorlopig enkel cijfers voor de maanden juli en augustus beschikbaar. Deze voorlopige cijfers tonen een licht ongunstige evolutie van het aantal stopzettingen en een beperkt gunstige evolutie van het aantal starters. Van de vergunde woningen zijn vanaf het derde kwartaal van voorlopig geen provinciale cijfers meer beschikbaar (cfr. supra). Figuur 22: Evolutie van de sociaaleconomische indicatoren in West-Vlaanderen in het derde kwartaal van * ten opzichte van het derde kwartaal van 2016 stopzettingen starters verloren arbeidsplaatsen werkloosheid 70,0% 50,0% 30,0% 10,0% -10,0% -30,0% -50,0% -70,0% tijdelijke werkloosheid omzet omzet kleinhandel aantal faillissementen tweedehands personenwagens investeringen nieuwe personenwagens * Starters en stopzettingen: juli-augustus ten opzichte van juli-augustus 2016 De statistiek van de vergunde woningen werd weggelaten uit de figuur Bron: VDAB, RVA, FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), FEBIAC, Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen.

33 POM West-Vlaanderen Koning Leopold III-laan Sint-Andries/Brugge T