Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen - Opmaak februari 2012

Transcriptie

1 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen - Opmaak februari 212 INHOUD Blz. 1. WERKLOOSHEID WERKAANBIEDINGEN TIJDELIJKE WERKLOOSHEID VERGUNDE EN BEGONNEN WONINGEN OMZET, INVESTERINGEN EN UITVOER STARTERS FAILLISSEMENTEN INSCHRIJVINGEN VAN NIEUWE PERSONENWAGENS CONJUNCTUURINDICATOR VAN DE NATIONALE BANK OVERZICHTSTABEL VOOR WEST-VLAANDEREN SOCIAALECONOMISCHE INDICATOREN EN CONJUNCTUUR IN HET VLAAMSE GEWEST BESLUIT POM West-Vlaanderen - Provinciehuis Olympia - Koning Leopold III-laan Sint-Andries/Brugge Tel.:../32/5/ Fax:../32/5/ pom@west-vlaanderen.be Website: De Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij is een publiekrechtelijke instelling met rechtspersoonlijkheid erkend door de Vlaamse Regering

2 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 1. WERKLOOSHEID (BRON: VDAB, RVA) Cijfers tot en met januari 212. In januari 212 telde West-Vlaanderen werklozen 1. Ten opzichte van januari 211 is dit een afname met,6%. Zeker in vergelijking met de afnames die in de loop van 211 werden genoteerd, is de daling in januari 212 zeer miniem (zie figuur 1). In 211 als geheel daalde de West-Vlaamse werkloosheid (niet-werkende werkzoekenden) met 9,6% ten opzichte van 21. Figuur 1: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden in West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. De totale afname met,6% is de resultante van een toename met 1,5% bij de mannen en een afname met 2,8% bij de vrouwen. Bij de mannen is het de eerste toename op jaarbasis sedert juli 21. De ongunstigere evolutie bij de mannen betekent ook dat het aandeel mannen in het totale aantal werkzoekenden groter wordt. De mannen maken ook opnieuw een groter aandeel uit dan de vrouwen: in januari 212 bedroeg het aandeel van de mannen 51,3% (zie figuur 2). 1 Onder werklozen wordt verstaan: het aantal niet-werkende werkzoekenden. Zij vertegenwoordigen het bij de VDAB ingeschreven arbeidsmarktpotentieel. In deze groep zijn onder meer de schoolverlaters, de vrij ingeschrevenen en een zeer diverse restgroep (met daarin de tijdelijk geschorsten) opgenomen. Een nadeel is wel dat de oudere werklozen met vrijstelling van inschrijving als werkzoekend niet zijn opgenomen. 1

3 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Figuur 2: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden naar geslacht in West-Vlaanderen vrouwen mannen BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Het aantal jeugdwerklozen bedroeg in januari van dit jaar personen (zie figuur 3). Hun aantal steeg met 3,9% op jaarbasis en evolueerde dus ongunstiger dan de totale werkloosheid, wat een indicatie kan zijn voor een slechter wordende conjunctuur 2. Die vaststelling maakten we vanaf augustus 211 (met uitzondering van november). Het aandeel van de jeugdwerklozen lag om die reden ook telkens hoger op jaarbasis. Figuur 3: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden jonger dan 25 jaar in West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 2 Uit een onderzoek van het expertisecentrum Leeftijd & Werk (DE LATHOUWER, Lieve, Hoe sterk worden oudere werknemers getroffen door de crisis?, L&W-Berichten, 3, 21, blz. 4) blijkt dat vooral jongeren als eerste hun baan verliezen tijdens een crisis. In tegenstelling tot hun oudere collega s hebben zij immers minder vaak vast werk, minder ervaring en minder anciënniteit. 2

4 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Globaal daalde de jeugdwerkloosheid in 211 in West-Vlaanderen met 11,4% ten opzichte van 21. In 211 als geheel was de afname van het aantal jeugdwerklozen in West-Vlaanderen dus wel nog groter dan de afname van het totale aantal niet-werkende werkzoekenden. Bij de oudste leeftijdsgroepen binnen de groep van niet-werkende werkzoekenden, de werklozen van 5 jaar en ouder, zagen we in januari 212 een afname met 3,1% 3. Deze daling is groter dan de daling van de totale werkloosheid en zorgde dus voor een afname van het aandeel 5-plussers. In heel 211 was het omgekeerde het geval: het aandeel van de 5-plussers binnen de groep van niet-werkende werkzoekenden lag in elke maand van 211 hoger dan in dezelfde maanden van 21 (zie figuur 4). Figuur 4: Evolutie van het aandeel niet-werkende werkzoekenden van 5 jaar en ouder in West- Vlaanderen 35, 3, 25, 2, 15, , 5,, jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Het aantal uitgeschreven oudere werklozen van minstens 5 jaar kent een vrij constante daling op jaarbasis. In de maanden van 211 was er telkens een afname tussen de 8 en 1% op jaarbasis. Het gevolg van de moeilijkere uitschrijving als werkzoekende van oudere werklozen is over een langere termijn heel duidelijk. In 211 waren er gemiddeld 8.68 niet-werkende werkzoekenden van 5 jaar en ouder en 8.74 niet-werkende niet-werkzoekenden. Tien jaar eerder, in 21, waren de verhoudingen helemaal anders: er waren gemiddeld slechts niet-werkende werkzoekenden van 5 jaar en ouder en niet-werkende niet-werkzoekenden van 5 jaar en ouder in West-Vlaanderen. 3 Uit het onderzoek van het expertisecentrum Leeftijd & Werk (zie voetnoot 2) bleek ook dat 5-plussers, als ze werkloos worden, veel minder kans maken op een nieuwe job dan jonge werkzoekenden, en dit ongeacht de conjuncturele toestand. 3

5 2. WERKAANBIEDINGEN (BRON: VDAB) Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Cijfers tot en met januari 212. In januari 212 ontving de VDAB West-Vlaamse vacatures in het Normaal Economisch Circuit (exclusief interimvacatures 4 ). Ten opzichte van een jaar eerder is dit 3,1% meer. Deze toename is beperkt, zeker in vergelijking met de stijgingspercentages die in de eerste drie kwartalen van 211 werden genoteerd. Globaal ontving de VDAB in 211 zo n 16,2% meer vacatures voor West-Vlaanderen dan in 21 (zie figuur 5). Figuur 5: Evolutie van het aantal ontvangen werkaanbiedingen (NEC, exclusief interimvacatures) voor West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Het aantal openstaande werkaanbiedingen voor West-Vlaanderen op het einde van de maand januari 212 lag 3,5% hoger dan een jaar eerder. Net zoals bij de ontvangen vacatures stellen we hier vast dat deze toename relatief beperkt blijft in vergelijking met de evoluties in 211 (zie figuur 6). In 211 waren er gemiddeld 34,3% meer openstaande vacatures in West-Vlaanderen dan in 21. De combinatie van een dalend aantal niet-werkende werkzoekenden en een toenemend aantal openstaande vacatures in 211, leidde tot een ongeziene krapte op de West-Vlaamse arbeidsmarkt in 211. Gemiddeld waren er in 211 slechts 2,8 werkzoekenden per openstaande vacature. Dit cijfer dook onder het dieptepunt in 28 (zie figuur 7). 4 Eén interimvacature kan leiden tot een reeks opeenvolgende interim-opdrachten of kan doorgegeven worden via meerdere interimkantoren. Om die reden verwijderde de VDAB de interimvacatures uit het Normaal Economisch Circuit (NEC) en uit haar analyses. 4

6 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Figuur 6: Evolutie van het aantal openstaande werkaanbiedingen (NEC, exclusief interimvacatures) op het einde van de maand voor West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Figuur 7: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature in West- Vlaanderen, ,5 6,8 7,1 6, ,5 3,5 3,2 5,2 4,1 2, niet-werkende werkzoekenden openstaande vacatures aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature BRON: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 5

7 3. TIJDELIJKE WERKLOOSHEID (BRON: RVA) Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Cijfers tot en met december 211. In 211 daalde het gemiddeld aantal van de tijdelijke werkloosheid 5 in West-Vlaanderen met 28,6% ten opzichte van 21. De afnames op jaarbasis waren groter in de eerste helft van 211 dan in de tweede helft (respectievelijk 35,1% en 16,2%) (zie figuur 8). Figuur 8: Evolutie van het gemiddelde aantal van de tijdelijke werkloosheid in West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 5 Er zijn twee statistieken over de tijdelijke werkloosheid beschikbaar. De eerste statistiek bevat het aantal fysieke eenheden van de tijdelijke werkloosheid. Dit komt overeen met het aantal betalingen per maand of het aantal tijdelijke werklozen, ongeacht de duur van de tijdelijke werkloosheid. De tweede statistiek toont het gemiddelde aantal van de tijdelijke werkloosheid. Dit is een betere indicator voor de omvang van de tijdelijke werkloosheid, aangezien het aantal vergoedbare dagen van tijdelijke werkloosheid in verhouding gebracht wordt tot het aantal potentiële arbeidsdagen in de betrokken maand. In dit conjunctuuroverzicht wordt de tweede statistiek geanalyseerd. Deze cijfers mogen niet gebruikt worden als indicatie van de werklozen, omdat het gaat om personen die nog steeds door een arbeidscontract gebonden zijn, maar om tijdelijke redenen geen werk hebben. De voornaamste oorzaak van tijdelijke werkloosheid is van economische aard, maar ook weersomstandigheden, jaarlijkse vakantie voor beginnende werknemers, overmacht, technische stoornis of stakingen kunnen een oorzaak zijn. 6

8 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 4. VERGUNDE EN BEGONNEN WONINGEN (BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) Voorlopige cijfers tot en met oktober (vergunde woningen) of september 211 (begonnen woningen). Tot en met juli 211 werden we in West-Vlaanderen geconfronteerd met een hele grote afname op jaarbasis van het aantal nieuwbouwwoningen waarvoor een vergunning werd afgeleverd. In de eerste zeven maanden van 211 bedroeg de afname gemiddeld 48,7%. Vanaf augustus 211 kwam daar echter verandering in en zagen we relatief grote toenames op jaarbasis (zie figuur 9). In augustus, september en oktober was er een gemiddelde toename met 87,6%. Figuur 9: Evolutie van het aantal vergunde nieuwbouwwoningen in West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. De recente stijging van het aantal vergunde nieuwbouwwoningen is nog niet zichtbaar in de evolutie van het aantal begonnen nieuwbouwwoningen. Hun aantal daalde in de eerste negen maanden van 211 systematisch. De gemiddelde afname bedroeg 36,5% ten opzichte van dezelfde periode van Omdat de FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), het vroegere NIS, niet alle formulieren tijdig ontvangt, worden de ontbrekende cijfers bijgeschat op basis van historische gegevens per arrondissement. Zodra FOD Economie over de volledige informatie beschikt, worden de voorlopige cijfers vervangen door definitieve cijfers. 7

9 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 5. OMZET, INVESTERINGEN EN UITVOER (BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) Cijfers tot en met november 211. Het totale omzetcijfer van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen 7 lag in november 211 7,8% hoger dan in november 21. De omzet steeg op jaarbasis in elke maand van 211 (december nog niet gekend). Gemiddeld was er een toename met 1,2% in de periode januari-november. De toenames op jaarbasis waren groter in de eerste helft van 211 dan in de tweede helft (zie figuur 1). Figuur 1: Evolutie van de omzet van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen, in miljoen euro jan f eb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. De omzet van bedrijven in de kleinhandel steeg in 211 minder sterk dan de globale omzet in West- Vlaanderen. In november 211 was er een toename met 5%, in de periode januari-november 211 bedroeg de gemiddelde toename 5,8%. De investeringen van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen stegen in november 211 met 16% op jaarbasis. In september en oktober 211 waren er nog afnames, in alle voorgaande maanden van 211 toenames. Gemiddeld namen de investeringen in de periode januari-november met 11,6% toe (zie figuur 11). 7 Het feit dat de registratie gebeurt naar vestiging van de hoofdzetel betekent dat men niet noodzakelijk de economische activiteit in het betrokken arrondissement meet. Dit nadeel wordt afgezwakt omdat het hier over een evolutie doorheen de tijd gaat. Maandelijkse procentuele veranderingen zijn dan belangrijker dan absolute gegevens. Een tweede nadeel is dat enkel bedrijven met een omzet van 5. euro of meer aangifte doen op maandbasis. Het kan zijn dat een bedrijf nu eens wel en dan weer niet beantwoordt aan dit criterium. Om dit nadeel te ondervangen is het aangewezen op provinciaal niveau te werken. Toetreders en uittreders vallen dan minder op en kunnen elkaar meer compenseren dan als men werkt op het arrondissementeel niveau. 8

10 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Figuur 11: Evolutie van de investeringen van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen, in miljoen euro jan f eb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. De uitvoer van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen steeg in november 211 met 7,5% op jaarbasis en in de periode januari-november met gemiddeld 8,9%. De exporttoenames waren in de loop van 211 meestal kleiner dan de toenames van de omzet. Het gevolg hiervan is dat de exportquote van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen daalde in 211. In november was er een daling met,1%punt, in de periode januari-november lag de exportquote,4%punt lager op jaarbasis (zie figuur 12). Figuur 12: Evolutie van de uitvoer van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen, in miljoen euro jan f eb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 9

11 6. STARTERS Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen (BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) Cijfers tot en met december 211. De statistiek van het aantal starters 8 is onderhevig aan grote schommelingen, waardoor we deze statistiek bij voorkeur over een langere periode bekijken. Uit figuur 13 blijkt dat het aantal starters in West-Vlaanderen in de maanden van 211 overwegend toenam op jaarbasis. Enkel in maart, april, augustus en oktober waren er afnames op jaarbasis. Globaal waren er in 211 in West-Vlaanderen 4,2% meer starters dan in 21. Figuur 13: Evolutie van het aantal starters in West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. 8 Het aantal starters wordt gedefinieerd als de som van het aantal nieuwe BTW-plichtige en het aantal wederonderwerpingen van BTW-plichtige ondernemingen. Niet-BTW-plichtige ondernemingen worden niet opgenomen (zoals sommige handelsvennootschappen of non-profit-organisaties). De statistiek is gebaseerd op administratieve gegevens, wat noopt tot omzichtigheid bij de interpretatie van de cijfers. Een deel van het waargenomen verloop heeft een administratieve oorsprong en beantwoordt niet noodzakelijk aan een economische realiteit. We denken hierbij bijvoorbeeld aan de omvorming van een onderneming van "natuurlijke persoon" naar "rechtspersoon". In de statistiek wordt dit tweemaal geregistreerd, namelijk als een schrapping (van de natuurlijke persoon) en een inschrijving (als rechtspersoon). Daarnaast kunnen bepaalde tendensen de weerspiegeling zijn van administratieve wijzigingen, bv. wanneer beroepsactiviteiten aan de BTW-plicht worden onderworpen of worden geschrapt als BTW-plichtige. 1

12 7. FAILLISSEMENTEN Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen (BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, GRAYDON) Cijfers tot en met januari 212. In 211 waren er in West-Vlaanderen 782 faillissementen. Ten opzichte van 21 is dit een toename met 1,7% (+13 faillissementen). 212 begint goed: 12 faillissementen (18,5%) minder in januari 212 ten opzichte van januari 211 (zie figuur 14). Figuur 14: Evolutie van het aantal faillissementen in West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tegenover de toename van het aantal faillissementen in West-Vlaanderen in 211 staat een afname van het aantal verloren arbeidsplaatsen als gevolg van faillissementen met 28,7%. Grootste faillissementen in termen van tewerkstelling in West-Vlaanderen in 211 waren: - Wever & Ducré december Roeselare verlichting 64 jobs - QOL juli Kortrijk media 59 jobs - Perfecto september Jabbeke dienstenchequebedrijf 35 jobs - LSY Companies april Kortrijk groot- en kleinhandel electro 33 jobs - LD Logistics februari Zeebrugge transport 32 jobs - Vervoer P. Degryse maart Izegem transport 21 jobs 11

13 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 8. INSCHRIJVINGEN VAN NIEUWE PERSONENWAGENS (BRON: FEBIAC) Cijfers tot en met januari 212. In januari 212 werden in West-Vlaanderen maar liefst 37,8% minder nieuwe personenwagens ingeschreven in vergelijking met januari 211. In vergelijking met de evoluties in vorige jaren en zelfs rekening houdend met de gewoonlijke seizoensschommelingen en effecten van een autosalon, is deze daling heel markant. Tevens stelden we een uitzonderlijk grote toename op jaarbasis vast in december 211. De uitzonderlijke evoluties op jaarbasis in december 211 en januari 212 zijn toe te schrijven aan de onzekerheid bij de consument over de aangekondigde wijzigingen in de taxering van de inschrijving van personenwagens. In heel 211 noteerden we een zo goed als status quo van het aantal inschrijvingen van nieuwe personenwagens in West-Vlaanderen ten opzichte van 21 (zie figuur 15). Figuur 15: Evolutie van het aantal inschrijvingen van nieuwe personenwagens in West-Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: FEBIAC, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 12

14 Saldo van positieve en negatieve antwoorden Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 9. CONJUNCTUURINDICATOR VAN DE NATIONALE BANK (BRON: NBB) Cijfers tot en met februari 212. De brutowaarde van de synthetische curve voor West-Vlaanderen bereikte in januari 212 een waarde van 12,1 9. Het is de derde maand op rij dat de brutowaarde toeneemt. In februari was er echter opnieuw een terugval. Voordien kenden we nagenoeg onafgebroken afnames van de brutowaarden en dit sedert april 211. De afgevlakte curve bereikte een piek in maart 211 en daalt sindsdien. Omdat de afgevlakte curve met enkele maanden vertraging berekend wordt, loopt deze curve voorlopig tot september 211. Het is waarschijnlijk - gelet op de evolutie van de brutowaarden - dat deze trend zich in het najaar van 211 zal keren. Of dit tijdelijk dan wel permanent is, zal de toekomstige evolutie van de brutowaarden uitwijzen (zie figuur 16). Figuur 16: Synthetische conjunctuurcurve voor West-Vlaanderen 1, 5,, afgevlakt bruto -5, -1, -15, -2, -25, -3, -35, BRON: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 9 Aan de hand van een maandelijkse enquête bij bedrijfsleiders gaat de Nationale Bank na hoe het gesteld is met een aantal facetten van de activiteit, de vraag en de vooruitzichten. Er zijn drie antwoordmogelijkheden: stijgend (positief), gelijkblijvend of dalend (negatief). De indicator is het saldo van de positieve en de negatieve antwoorden op deze vragen, en dit voor alle ondervraagden. In tegenstelling tot de nationale indicator worden de antwoorden per provincie niet gewogen. De maandelijkse resultaten van de enquête worden op een grafiek uitgezet. De curve wordt afgevlakt. Zo kan men de trend gemakkelijker onderkennen. Om de kwaliteit van de conjunctuurindicator te verhogen voerde de Nationale Bank in april 29 enkele methodologische wijzigingen door (meer info hierover via Zo werd de curve van de dienstverlening aan bedrijven geïntegreerd in de algemene synthetische curve en wordt nu per bedrijfstak slechts een selectie van vragen opgenomen in de enquête. 13

15 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 1 jun 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec 1 jan 11 feb 11 mrt 11 apr 11 mei 11 jun 11 jul 11 aug 11 sep 11 okt 11 nov 11 dec 11 jan 12 feb 12 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 1 jun 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec 1 jan 11 feb 11 mrt 11 apr 11 mei 11 jun 11 jul 11 aug 11 sep 11 okt 11 nov 11 dec 11 jan 12 feb 12 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Ook alle afgevlakte deelcurven voor West-Vlaanderen zijn zonder uitzondering neerwaarts gericht. Het is wel zo dat - op de curve van de handel na - alle brutowaarden in het laatste kwartaal van 211 verbeterden, evenals in januari 212. In februari gingen de brutowaarden van alle deelcurven naar omlaag (zie figuren 17, 18, 19 en 2). Figuur 17: Conjunctuurcurve industrie voor West-Vlaanderen afgevlakt -5 bruto BRON: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Figuur 18: Conjunctuurcurve ruwbouw voor West-Vlaanderen 1 5 afgevlakt bruto BRON: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 14

16 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 1 jun 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec 1 jan 11 feb 11 mrt 11 apr 11 mei 11 jun 11 jul 11 aug 11 sep 11 okt 11 nov 11 dec 11 jan 12 feb 12 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 1 jun 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec 1 jan 11 feb 11 mrt 11 apr 11 mei 11 jun 11 jul 11 aug 11 sep 11 okt 11 nov 11 dec 11 jan 12 feb 12 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Figuur 19: Conjunctuurcurve handel voor West-Vlaanderen -5 afgevlakt bruto BRON: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Figuur 2: Conjunctuurcurve dienstverlening aan bedrijven voor West-Vlaanderen 15 1 afgevlakt bruto BRON: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 15

17 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 1. OVERZICHTSTABEL VOOR WEST-VLAANDEREN Tabel 1: Evolutie van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen (1) Indicator Eenheid Datum Waarde Wijziging op jaarbasis Arbeidsmarkt - nwwz totaal aantal jan ,6% - nwwz mannen aantal jan ,5% aandeel 51,3% +1,1%pt - nwwz vrouwen aantal jan ,8% aandeel 48,7% -1,1%pt - nwwz <25 jaar aantal jan ,9% aandeel 22,% +1,%pt - nwwz >5 jaar aantal jan ,1% aandeel 28,8% -,7%pt - nwnwz aantal dec ,6% - ontvangen vacatures (2) aantal jan ,1% - lopende vacatures einde maand (2) aantal jan ,5% - tijdelijke werkloosheid gem. aantal dec ,8% Consumenten - vergunde woningen (nieuwbouw) (3) aantal okt ,9% - vergunde woningen (renovatie) (3) aantal okt ,2% - begonnen woningen (nieuwbouw) (3) aantal sep ,2% - omzet kleinhandel mio euro nov ,% - inschrijvingen nieuwe personenwagens aantal jan ,8% Producenten - omzet mio euro nov ,8% - investeringen mio euro nov ,% - uitvoer mio euro nov ,5% aandeel 37,8% -,1%pt - starters aantal dec ,4% - faillissementen aantal jan ,5% - banen verloren door faillissementen aantal jan ,1% - conjunctuurindicator brutowaarde feb ,7-14,6 punten (1) Indicatoren die ongunstig evolueerden zijn gemarkeerd. (2) NEC, exclusief interimvacatures. (3) Voorlopige cijfers. BRON: VDAB, RVA, FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), FEBIAC, NBB, Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 16

18 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 1 jun 1 jul 1 aug 1 sep 1 okt 1 nov 1 dec 1 jan 11 feb 11 mrt 11 apr 11 mei 11 jun 11 jul 11 aug 11 sep 11 okt 11 nov 11 dec 11 jan 12 feb 12 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 11. SOCIAALECONOMISCHE INDICATOREN EN CONJUNCTUUR IN HET VLAAMSE GEWEST Figuur 21: Conjunctuurcurve industrie voor het Vlaamse Gewest 1 (a) -2-4 afgevlakt bruto (a) Voor het Vlaamse Gewest bestaat er geen globale synthetische conjunctuurcurve. BRON: NBB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 1 Voor de gewesten bestaat er geen globale synthetische conjunctuurcurve. Dit om te vermijden dat een gemengde samengestelde curve berekend wordt, aangezien op het niveau van de gewesten een aparte methodologie gehanteerd wordt voor het berekenen van de industrie enerzijds en de handel en de bouw anderzijds. Bij de provincies stelt dit probleem zich niet aangezien alle sectorberekeningen volgens een zelfde methodologie gebeuren. 17

19 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Tabel 2: Evolutie van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in het Vlaamse Gewest (1) Indicator Eenheid Datum Waarde Wijziging op jaarbasis Arbeidsmarkt - nwwz totaal aantal jan ,2% - nwwz mannen aantal jan ,% aandeel 52,5% +,4%pt - nwwz vrouwen aantal jan ,6% aandeel 47,5% -,4%pt - nwwz <25 jaar aantal jan ,1% aandeel 2,8% +,4%pt - nwwz >5 jaar aantal jan ,8% aandeel 25,7% -,5%pt - nwnwz aantal dec ,1% - ontvangen vacatures (2) aantal jan ,9% - lopende vacatures einde maand (2) aantal jan ,1% - tijdelijke werkloosheid gem. aantal dec ,7% Consumenten - vergunde woningen (nieuwbouw) (3) aantal okt ,3% - vergunde woningen (renovatie) (3) aantal okt ,8% - begonnen woningen (nieuwbouw) (3) aantal sep ,6% - omzet kleinhandel mio euro nov ,6% - inschrijvingen nieuwe personenwagens aantal jan ,3% Producenten - omzet mio euro nov ,7% - investeringen mio euro nov ,5% - uitvoer mio euro nov ,2% aandeel 55,4% +1,2%pt - starters aantal dec ,2% - faillissementen aantal jan ,4% (1) Indicatoren die ongunstig evolueerden zijn gemarkeerd. (2) NEC, exclusief interimvacatures. (3) Voorlopige cijfers. BRON: VDAB, RVA, FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), FEBIAC, NBB, Graydon, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 18

20 Het verloop van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen 12. BESLUIT Na een jaar van overwegend neergaande conjunctuur verbeterde de conjunctuurbarometer van de NBB voor de provincie West-Vlaanderen naar het jaareinde van 211. De brutowaarden gingen omhoog, wat ook in januari 212 het geval was. In februari was er echter opnieuw een terugval. We kunnen zeker niet van een duidelijk of standvastig herstel spreken. Dit wordt bevestigd door de wisselvallige evolutie van de diverse sociaaleconomische indicatoren die in dit conjunctuuroverzicht aan bod komen. De analyse van de West-Vlaamse arbeidsmarktindicatoren toonde dat de totale werkloosheid weliswaar daalt, maar dat de afnames nog altijd kleiner worden en begin 212 zelfs heel miniem waren. Tegenover de nog dalende totale werkloosheid zagen we in januari voor het eerst sinds lang een toename van de werkloosheid bij de mannen. Bovendien steeg ook de jeugdwerkloosheid. Een slechtere evolutie van de jeugdwerkloosheid in vergelijking met de evolutie van de totale werkloosheid is indicatief voor een ongunstige conjunctuur. Grote stijgingen op de vacaturemarkt zien we ook niet meer. In januari 212 bleef de toename van het aantal ontvangen en openstaande werkaanbiedingen beperkt in vergelijking met de toenames die we in 211 nog zagen. Enigszins contradictorisch in dit verhaal is dat de krapte op de arbeidsmarkt nog nooit zo hoog was als in 211. Wellicht nemen demografische factoren eerder dan economische factoren stilaan de bovenhand in dit verhaal. Andere indicatoren van het producentenvertrouwen - naast de conjunctuurbarometer van de NBB - toonden in 211 weliswaar overwegend gunstige evoluties ten opzichte van 21, maar die gunstige evoluties zwakten af in de loop van 211. De groei op jaarbasis van de omzet, investeringen en export van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen werd kleiner in de loop van 211. West- Vlaanderen zag ook haar exportquote afnemen als gevolg van een minder grote groei van de export in vergelijking met de groei van het totale omzetcijfer. Ook werden de afnames van de tijdelijke werkloosheid op jaarbasis minder groot. Er waren weliswaar meer starters in de provincie in 211, maar er waren ook meer faillissementen. De impact van de faillissementen op het aantal verloren arbeidsplaatsen was weliswaar minder groot in 211 dan in 21. Ook de consumenten toonden hun twijfel. We werden in de eerste helft van 211 geconfronteerd met een forse afname van het aantal vergunde nieuwbouwwoningen, waardoor ook minder effectief gestart werd met de bouw van nieuwbouwwoningen. Reeds beschikbare cijfers van de tweede helft van 211 tonen evenwel beterschap die zelfs de vorm van een inhaalbeweging lijkt aan te nemen. De West- Vlaamse kleinhandel zag zijn omzet in 211 weliswaar stijgen, maar de toename bleef veel beperkter dan de omzetstijging van de globale economie. De inschrijvingen van nieuwe personenwagens bleven status quo in 211 ten opzichte van