HET VERLOOP VAN DE SOCIAALECONOMISCHE INDICATOREN EN DE CONJUNCTUUR IN WEST-VLAANDEREN 1 :

Transcriptie

1 HET VERLOOP VAN DE SOCIAALECONOMISCHE INDICATOREN EN DE CONJUNCTUUR IN WEST-VLAANDEREN 1 : ZONDER UITZONDERING NEGATIEVE EVOLUTIES VANAF HET VIERDE KWARTAAL VAN 28 VERKORTE VERSIE 1 Opmaak maart 29. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

2 1. WERKLOOSHEID (BRON: VDAB, RVA) Cijfers t/m februari 29. Totaal aantal werklozen 1 (zie figuur 1): Vanaf november 28 zien we een stijging op jaarbasis die geleidelijk groter wordt: +2,3 % in november 28, +4,8 % in december 28, +11,5 % in januari 29 en +17,2% in februari 29. Figuur 1: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden in West-Vlaanderen BRON: VDAB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Aantal werklozen naar geslacht (zie figuur 2): de mannelijke werkloosheid stijgt al op jaarbasis sedert september 28, de vrouwelijke werkloosheid begon te stijgen vanaf januari 29. In februari 29 steeg de mannelijke werkloosheid met 28,2 %, de vrouwelijke werkloosheid met 7,9 %. Doordat het aantal vrouwelijke werklozen minder toeneemt op jaarbasis, daalt het aandeel van het aantal vrouwen in het totale aantal werklozen. In februari 29 bedroeg hun aandeel 5,1 % terwijl dat dat een jaar eerder nog 54,4 % was. Op dit moment zijn er dus nagenoeg evenveel vrouwelijke als mannelijke werklozen in West-Vlaanderen. 1 Onder werklozen wordt verstaan: het aantal niet-werkende werkzoekenden. Zij vertegenwoordigen het bij de VDAB ingeschreven arbeidsmarktpotentieel. In deze groep zijn onder meer de schoolverlaters, de vrij ingeschrevenen en een zeer diverse restgroep (met daarin de tijdelijk geschorsten) opgenomen. Een nadeel is wel dat de oudere werklozen met vrijstelling van inschrijving als werkzoekend niet zijn opgenomen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

3 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec Dienst Economie Figuur 2: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden naar geslacht in West-Vlaanderen vrouwen mannen BRON: VDAB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Jeugdwerklozen (zie figuur 3): Het aantal jeugdwerklozen stijgt op jaarbasis sedert november 28 en de toenames worden groter. In januari 29 bedroeg de toename 2,1 %; in februari 29 maar liefst 3, %. Normaal gezien neemt het aantal jeugdwerklozen na de zomermaanden ook geleidelijk af tot de zomer van het jaar erop (= seizoensgebonden). Nu zien we echter dat er tussen december 28 en januari 29 een stijging was van hun aantal met 5 %. In februari 29 was er nog een supplementaire toename met 1,4 %. Ook het aandeel van de jeugdwerklozen in het totale aantal werklozen stijgt. Figuur 3: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden jonger dan 25 jaar in West- Vlaanderen jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: VDAB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

4 Niet-werkende werkzoekenden ouder dan 5 jaar: Hun aantal stijgt ook, maar minder sterk dan het totale aantal werklozen. In januari 29 was er een toename met 5,5 %, in februari 29 met 7,9 %. Door deze kleinere toenames, daalt hun aandeel in het totale aantal werklozen (zie figuur 4). Figuur 4: Evolutie van het aandeel niet-werkende werkzoekenden van 5 jaar en ouder in West- Vlaanderen 4, 35, 3, 25, 2, 15, , 5,, BRON: VDAB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

5 2. WERKAANBIEDINGEN (BRON: VDAB) Cijfers t/m februari 29. Ontvangen werkaanbiedingen (NEC, exclusief interimvacatures 1 ) (zie figuur 5): De VDAB ontvangt de laatste maanden heel wat minder werkaanbiedingen voor West-Vlaanderen. Sedert november 28 gaat het om afnames op jaarbasis van meer dan 4 %. Ook wanneer rekening gehouden wordt met de interimvacatures, zien we dergelijke grote afnames op jaarbasis. Figuur 5: Evolutie van het aantal ontvangen werkaanbiedingen (NEC, exclusief interimvacatures) voor West-Vlaanderen BRON: VDAB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Openstaande werkaanbiedingen (NEC, exclusief interimvacatures) (zie figuur 6): Op het einde van 28 hield het aantal openstaande vacatures op het einde van de maand nog relatief goed stand. Vanaf begin 29 zien we echter afnames van meer dan 25 % op jaarbasis. 1 Eén interimvacature kan leiden tot een reeks opeenvolgende interimopdrachten of kan doorgegeven worden via meerdere interimkantoren. Om die reden verwijderde de VDAB de interimvacatures uit het Normaal Economisch Circuit (NEC) en uit haar analyses. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

6 Figuur 6: Evolutie van het aantal openstaande werkaanbiedingen (NEC, exclusief interimvacatures) op het einde van de maand voor West-Vlaanderen BRON: VDAB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature (zie figuur 7): Meer werklozen en minder (ontvangen en openstaande) vacatures betekent meer werklozen per vacature, dus een minder gunstige situatie voor de werkzoekenden. Figuur 7: Aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature in West-Vlaanderen (a) ,2 6,5 6,8 7,1 6, ,3 4,8 4,5 5, ,5 3, niet-werkende werkzoekenden openstaande vacatures aantal niet-werkende werkzoekenden per openstaande vacature (a) Cijfers 29: op basis van de maanden januari en februari. BRON: VDAB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

7 3. TIJDELIJKE WERKLOOSHEID (BRON: RVA) Cijfers t/m januari 29. Het gemiddeld aantal van de tijdelijke werkloosheid 1 (zie figuur 8) lag in de maanden van 28 meestal hoger dan een jaar eerder. De toenames werden echter geleidelijk groter. In januari 29 bereikte de toename voorlopig een trieste piek van + 68,9 %. Figuur 8: Evolutie van het gemiddelde aantal van de tijdelijke werkloosheid in West-Vlaanderen BRON: RVA, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Aangezien de voornaamste reden voor tijdelijke werkloosheid van economische aard is, is er een duidelijke link tussen de evolutie van de tijdelijke werkloosheid en de economische conjunctuur. De toename van de tijdelijke werkloosheid hangt samen met de huidige verslechtering van de conjunctuur en de vermindering van de economische activiteit. 1 Er zijn twee statistieken over de tijdelijke werkloosheid beschikbaar. De eerste statistiek bevat het aantal fysieke eenheden van de tijdelijke werkloosheid. Dit komt overeen met het aantal betalingen per maand of het aantal tijdelijke werklozen, ongeacht de duur van de tijdelijke werkloosheid. De tweede statistiek toont het gemiddelde aantal van de tijdelijke werkloosheid. Dit is een betere indicator voor de omvang van de tijdelijke werkloosheid, aangezien het aantal vergoedbare dagen van tijdelijke werkloosheid in verhouding gebracht wordt tot het aantal potentiële arbeidsdagen in de betrokken maand. In dit conjunctuuroverzicht wordt de tweede statistiek geanalyseerd. Deze cijfers mogen niet gebruikt worden als indicatie van de werklozen, omdat het gaat om personen die nog steeds door een arbeidscontract gebonden zijn, maar om tijdelijke redenen geen werk hebben. De voornaamste oorzaak van tijdelijke werkloosheid is van economische aard, maar ook weersomstandigheden, jaarlijkse vakantie voor beginnende werknemers, overmacht, technische stoornis of stakingen kunnen een oorzaak zijn. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

8 4. VERGUNDE EN BEGONNEN WONINGEN (BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) Voorlopige cijfers t/m september 28 1 (vergunde woningen) of augustus 28 (begonnen woningen). Aantal vergunde nieuwbouw- en renovatiewoningen 2 : nog stijgende cijfers op jaarbasis. Er zijn wel nog geen cijfers van het vierde kwartaal van 28. Het aantal vergunde nieuwbouwwoningen steeg in de eerste drie kwartalen van 28 met 6 % op jaarbasis (zie figuur 9). Het aantal vergunde renovatiewoningen steeg in dezelfde periode met 9,5 % op jaarbasis. Figuur 9: Evolutie van het aantal vergunde nieuwbouwwoningen in West-Vlaanderen BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Aantal begonnen nieuwbouwwoningen: daalde in de eerste acht maanden van 28 met 6,9 % op jaarbasis in West-Vlaanderen. 1 mdat FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), het vroegere NIS, niet alle formulieren tijdig ontvangt, worden de ontbrekende cijfers bijgeschat op basis van historische gegevens per arrondissement. Zodra FOD Economie over de volledige informatie beschikt, worden de voorlopige cijfers vervangen door definitieve cijfers. 2 Het gaat telkens om woningen in woon- en niet-woongebouwen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

9 5. OMZET, INVESTERINGEN EN UITVOER (BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie) Cijfers t/m november 28 van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen 1 Omzet: Globaal genomen was er in 28 wel nog een toename van de omzet op jaarbasis, maar dat was vooral te danken aan de nog relatief goede cijfers in de eerste drie kwartalen van 28 (zie figuur 1). In oktober en november 28 waren er afnames op jaarbasis. Figuur 1: Evolutie van de omzet van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen, in miljoen euro BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Omzet in de kleinhandel: Ook hier zien we vanaf het vierde kwartaal van 28 minder goede resultaten. Investeringen: In de eerste helft van 28 waren er nog overwegend toenames van de investeringen op jaarbasis. Vanaf augustus 28 zien we echter een status quo op jaarbasis (zie figuur 11). 1 Het feit dat de registratie gebeurt naar vestiging van de hoofdzetel betekent dat men niet noodzakelijk de economische activiteit in het betrokken arrondissement meet. Dit nadeel wordt afgezwakt omdat het hier over een evolutie in de tijd gaat. Maandelijkse procentuele veranderingen zijn dan belangrijker dan absolute gegevens. Een tweede nadeel is dat enkel bedrijven met een omzet van 5. euro of meer aangifte doen op maandbasis. Het kan zijn dat een bedrijf nu eens wel en dan weer niet beantwoordt aan dit criterium. Om dit nadeel te ondervangen is het aangewezen op provinciaal niveau te werken. Toetreders en uittreders vallen dan minder op en kunnen elkaar meer compenseren dan als men werkt op arrondissementeel niveau. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

10 Figuur 11: Evolutie van de investeringen van de grote ondernemingen met zetel in West- Vlaanderen, in miljoen euro jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Uitvoer: De nominale waarde van de West-Vlaamse uitvoer daalde onafgebroken op jaarbasis vanaf mei 28. De afnames werden ook groter (zie figuur 12). Dit had ook z n gevolgen voor de exportquote, die in 28 bijna elke maand lager lag dan in dezelfde maand van 27. Figuur 12: Evolutie van de uitvoer van de grote ondernemingen met zetel in West-Vlaanderen, in miljoen euro BRON: jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

11 6. FAILLISSEMENTEN (BRON: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, GRAYDON) Cijfers t/m februari 29. Faillissementen: In 28 waren er in West-Vlaanderen 7,5 % meer faillissementen dan in 27. In januari en februari 29 bedroegen de toenames respectievelijk 13,2 % en maar liefst 74 % (zie figuur 13). Figuur 13: Evolutie van het aantal faillissementen in West-Vlaanderen BRON: FOD Economie (Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie), Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Aantal verdwenen jobs als gevolg van faillissementen: In 28 verdwenen door de faillissementen 1,9 % meer jobs dan in 27. In januari 29 was er een stijging met 63,9 %. De stijging van het aantal faillissementen in februari 29, zorgde niet voor een gelijkaardige toename van het aantal verloren jobs; er was in februari zelfs afname. Deze statistiek kan nl. onderhevig zijn aan grote schommelingen als gevolg van één of meerdere grotere faillissementen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

12 7. INSCHRIJVINGEN VAN NIEUWE PERSONENWAGENS (BRON: FEBIAC) Cijfers t/m februari 29. In heel 28 werden in West-Vlaanderen minder nieuwe auto s ingeschreven als in 27. Vanaf mei 28 waren er bijna enkel nog afnames op jaarbasis (zie figuur 14). In de eerste twee maanden van 29 zette de daling op jaarbasis zich voort met afnames van respectievelijk 24,6 % en 17,3 %. Nochtans vond in januari het tweejaarlijkse autosalon plaats. Figuur 14: Evolutie van het aantal inschrijvingen van nieuwe personenwagens in West-Vlaanderen BRON: FEBIAC, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

13 8. CONJUNCTUURINDICATOR VAN DE NATIONALE BANK (BRON: NBB) Synthetische curve 1 (zie figuur 15): Vooral in het vierde kwartaal van 28 gingen de brutowaarden van de synthetische curve fors naar beneden. De afgevlakte curve vertoonde in 28 een steile neerwaartse trend. De brutowaarden van begin 29 geven aan dat deze trend voorlopig niet zal veranderen. Figuur 15: Synthetische conjunctuurcurve voor West-Vlaanderen Saldo van positieve en negatieve antwoorden bruto afgevlakt BRON: NBB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Deelcurven (zie figuren 16 t/m 18): zonder uitzondering vertonen de deelcurven van de synthetische curve industrie, ruwbouw, handel een neerwaartse trend. Curve dienstverlening aan bedrijven (zie figuur 19): Ook deze curve is dalend. 1 De constructie van de indicator van de Nationale Bank verloopt als volgt: er wordt maandelijks een enquêteformulier aan bedrijfsleiders gestuurd. Daarin gaat men na hoe het gesteld is met een aantal facetten van de activiteit, de vraag en de vooruitzichten. Er zijn drie antwoordmogelijkheden: stijgend (positief), gelijkblijvend of dalend (negatief). De indicator is het saldo van de positieve en de negatieve antwoorden op deze vragen, en dit voor alle ondervraagden. In tegenstelling tot de nationale indicator worden de antwoorden per provincie niet gewogen. De maandelijkse resultaten van de enquête worden op een grafiek uitgezet. De curve wordt afgevlakt. Zo kan men de trend gemakkelijker onderkennen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

14 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 7 jun 7 jul 7 aug 7 sep 7 okt 7 nov 7 dec 7 jan 8 feb 8 mrt 8 apr 8 mei 8 jun 8 jul 8 aug 8 sep 8 okt 8 nov 8 dec 8 jan 9 feb 9 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 7 jun 7 jul 7 aug 7 sep 7 okt 7 nov 7 dec 7 jan 8 feb 8 mrt 8 apr 8 mei 8 jun 8 jul 8 aug 8 sep 8 okt 8 nov 8 dec 8 jan 9 feb 9 Dienst Economie Figuur 16: Conjunctuurcurve industrie voor West-Vlaanderen afgevlakt bruto BRON: NBB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Figuur 17: Conjunctuurcurve ruwbouw voor West-Vlaanderen afgevlakt bruto BRON: NBB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

15 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 7 jun 7 jul 7 aug 7 sep 7 okt 7 nov 7 dec 7 jan 8 feb 8 mrt 8 apr 8 mei 8 jun 8 jul 8 aug 8 sep 8 okt 8 nov 8 dec 8 jan 9 feb 9 Saldo van positieve en negatieve antwoorden mei 7 jun 7 jul 7 aug 7 sep 7 okt 7 nov 7 dec 7 jan 8 feb 8 mrt 8 apr 8 mei 8 jun 8 jul 8 aug 8 sep 8 okt 8 nov 8 dec 8 jan 9 feb 9 Dienst Economie Figuur 18: Conjunctuurcurve handel voor West-Vlaanderen afgevlakt bruto BRON: NBB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Figuur 19: Conjunctuurcurve dienstverlening aan bedrijven voor West-Vlaanderen afgevlakt bruto BRON: NBB, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax

16 9. OVERZICHTSTABEL Tabel 1: Evolutie van de sociaaleconomische indicatoren en de conjunctuur in West-Vlaanderen Indicator Eenheid Datum Waarde Wijziging op jaarbasis Arbeidsmarkt - nwwz totaal aantal feb ,2 % - nwwz mannen aantal feb ,2 % aandeel 49,9 % +4,3 %punt - nwwz vrouwen aantal feb ,9 % aandeel 5,1 % -4,3 %punt - nwwz < 25 jaar aantal feb , % aandeel 21,3 % +2,1 %punt - nwwz > 5 jaar aantal feb ,9 % aandeel 28, % -2,4 %punt - nwnwz aantal jan ,3 % - ontvangen vacatures (1) aantal feb ,1 % - lopende vacatures einde maand (1) aantal feb ,5 % - tijdelijke werkloosheid gem. aantal jan ,9 % Consumenten - vergunde woningen (nieuwbouw) (2) aantal sep ,2 % - vergunde woningen (renovatie) (2) aantal sep ,5 % - begonnen woningen (nieuwbouw) (2) aantal aug ,7 % - omzet kleinhandel mio euro nov ,8 % - inschrijvingen nieuwe personenwagens aantal feb ,3 % Producenten - omzet mio euro nov ,2 % - investeringen mio euro nov ,4 % - uitvoer mio euro nov , % aandeel 4,4 % -1,8 %punt - faillissementen aantal feb , % - banen verloren door faillissementen aantal feb ,2 % - conjunctuurindicator brutowaarde feb 29-37,9-31,3 ptn (1) NEC, exclusief interimvacatures (2) voorlopige cijfers BRON: VDAB, RVA, FOD Economie (Algemene directie statistiek en economische informatie), FEBIAC, NBB, Graydon, Verwerking: Dienst Economie, Provincie West-Vlaanderen. Provinciehuis Olympia Koning Leopold III-laan 66 B-82 Sint-Andries Telefoon Fax