Verslag bijeenkomst gebiedsontwikkeling Hoekschewaard-West 3 maart 2015 te Goudswaard
|
|
- Nathan Koning
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verslag bijeenkomst gebiedsontwikkeling Hoekschewaard-West 3 maart 2015 te Goudswaard Aanwezigen: Tiedo Vellinga (dagvoorzitter), Bas Roels, Jan Los, Roelof Kooistra, Martijn Verweijen, Marleen Ampt, Henk Groeneveld, Karin van Burg, Wietske Wolf-Lutz, Miranda Reitsma, Jan-Paul Bron, Janneke Zevenbergen, Gerard den Boer, Peter van t Wout, Willemien Croes, Paul Boogaard, Mark Mandemakers, Gerard Leggedoor, Pim de Wit,, Martin Roobol,, Arjen Koekoek, Gerard Litjens, Leo Pols, Menco Wiersema, Jan van Vugt en Roger van Vugt (akkerbouwers) Opening: De voorzitter schetst het doel van deze tweede bijeenkomst, we proberen de puzzelstukken vandaag aan elkaar te leggen en daarmee richting te geven aan een gebiedsagenda, die leidt tot de beoogde waardenketens Stromenland en de Tocht naar Tiengemeten. 1 ) Oogst van Tiengemeten De resultaten van de ronde tafelbijeenkomst op Tiengemeten op 16 december j.l. zijn terug te lezen in het toegezonden verslag. Leo Pols, geeft d.m.v. een beeldpresentatie een overzicht van de oogst tot nu toe, ondersteund door de online geografische informatie van GEODAN. 1
2 Er zijn projecten binnendijks gelegen, en ook buitendijks is een samenhang te schetsen. Twee projecten liggen in de overgang van binnen- naar buitendijks, waaronder Swaneblake. Martijn Verweijen informeert naar de Leenheerenpolder, hier ontbreekt nog een invulling voor de gebiedsagenda (zie verderop in het programma). Mark Mandemakers vraagt naar de beschikbaarheid van de software van GEODAN. Deze komt openbaar maar tijdelijk beschikbaar zodat partijen kennis kunnen maken met de 3D-tools. Gerard Leggedoor geeft aan dat eind deze zomer 4 TOP s (Toeristisch Overstap Punt ) worden ingericht: Numansdorp, Strijen Sas, Klein Profijt, Oude Tol. Het veer naar Tiengemeten zit daar desgevraagd niet bij, wat opmerkelijk is, maar verklaard wordt door het feit dat er op Tiengemeten al een bezoekerscentrum is. Dat relativeert de TOP status: dat is meer een actieprogramma om nieuwe plekken aan te wijzen. De deltaroute van Rijkswaterstaat (Karin van Burg) heeft relatie met dit gebied maar ook Moerdijk en Breda. Hier zijn combinaties te maken met historische vaarverbindingen Haringvliet; Karin komt daar later nog op terug. 2) Onderlinge verbindingen tussen de initiatieven Gerard en Pim geven aan de hand van een visiekaart een overzicht van de verbindende structuren, binnendijks zijn de kreken zelf hoofdstructuur en een mogelijke verbinder tussen projecten; buitendijks is dat het getijdenlandschap van het Spui en Haringvliet. Er zijn in de uitnodiging twee vragen gesteld: 1) hoe initiatieven onderling kunnen worden verbonden en, 2) welke obstakels er momenteel nog zijn. Verbinding initiatieven met de binnendijkse krekenstructuur: Geen goede verbinding: P10 (Mark Mandemakers): koppeling van de kreken vanuit Nieuwendijk - parkeerplaats - is slecht, het gemaal van het Waterschap blokkeert dit. Daar moet dus wel iets gebeuren. Jan Los van het landgoed Deltahoeve: heeft (nog) niet veel met de kreek te maken, maar er is wel iets mogelijk. Hitsertse kade (JP Bron): ziet geen verbinding zozeer met de kreek, maar wel met het achterland in de vorm van de routes naar Zuid Beijerland. Dit pleit er voor om het concept krekenstructuur (opnieuw) te verbreden, namelijk met de cultuurhistorische structuur, en dan vooral de oude dorpen, die vaak op oude kreekruggen liggen. 2
3 Wel een goede verbinding (mogelijk): Akkerranden (Janneke Zevenbergen): ziet zonder voorbehoud relaties tussen bloemrijke akkerranden, akkers vogels (zoals Patrijs), kreekranden en ook de dijken. Swaneblake (Roelof Kooistra): ziet veel meerwaarde in verbinding met de krekenstructuur en andere recreatieve voorzieningen en zoekt tot op zekere hoogte samenhang in de financiering daarvan met projectontwikkeling. JP Bron ziet naar analogie van de duinkust/het achterland het buitendijkse gebied als recreatie gastheer/vrouw dat is de echte trekker, maar er moet wel een aantrekkelijk achterland liggen. Zowel als recreatieve aanvulling qua beleving als qua voorzieningen. Miranda Reitsma noemt hier nog een voorbeeld van de Duitse kust. Die trekt veel toeristen, maar het achterland is wel wat saai ; daar is nu met Europees geld enorm geïnvesteerd in bomen om de landschapsstructuur aantrekkelijker te maken. Dat is voor de Hoeksche Waard zeker een optie. Wietske Wolf waarschuwt voor een te grote focus op recreatie alleen. Het is maar de vraag of dit genoeg zoden aan de (kale) dijk zet. Provincie raadt focus op verblijfsrecreatie aan (i.p.v. dagjesmensen). De inkomsten uit toeristenbelasting kunnen indien deze geherinvesteerd worden in recreatieve netwerken en niet naar algemene middelen. De provincie kan het bedrag verdubbelen. Pim de Wit geeft aan dat de verbindingen van de kreken met de zoetwatervoorziening naar de Bernisse zeker interessant zijn. Voor het buitendijkse gebied kijkt hij meer met de ogen van een recreant, en vindt het gebied mooi, maar ontoegankelijk. Verbinding initiatieven met de buitendijkse slikken en gorzenstructuur In de gebiedsagenda zoeken we naar evenwicht tussen binnen en buitendijks. Vooral de potenties van de dynamiek aan de randen en oevers van het Spui komen ter sprake. De discussie gaat grotendeels over de toekomst van de Leenheerenpolder: voortzetting van het agrarisch gebruik of getijdennatuur? Of beide? WNF en HbR willen helpen om tot een harmonische oplossing te komen, waarin óók ruimte is voor getijdenatuur. Het voorstel van Marleen Ampt komt neer op een toekomst voor een particulier natuurbeheerdoelstelling, met recreatief medegebruik in de randen, met onder meer weidevogels en biologisch vlees als ecologische en economische resultaten. De biologische boerderij geeft kleur aan de HW en is aantrekkelijk voor bezoekers uit de stad. Martijn Verweijen zet daar tegenover dat getijdenatuur voor duizenden trekvogels veel meer ecologisch perspectief biedt dan de genoemde aantallen weidevogels en eenvoudig te realiseren is door met het doorprikken van de zomerdijk: droogvallende slikken passen beter in dit gebied en zijn veel productiever 3
4 en rijker aan biodiversiteit en goed combineert met vormen van recreatie. Verweijen geeft aan dat er al een dergelijk plan voor de polder klaar lag, maar is gestaakt. De condities voor getijdennatuur liggen niet overal voor het oprapen, weidevogel- en akkernatuur kunnen wel overal. De discussie sluit af met de vraag of er een mix van deze landschapstypen mogelijk is. En er wordt gevraagd naar de economische basis onder het plan van Marleen Ampt, daar moeten de initiatiefnemers zélf het belang van inzien, vindt Bas Roels. Hierop moet nader worden gestudeerd. Dan is er nog het plan Zeelenberg voor dit gebied, met woningbouw op de plek van de boerderij; als kostendrager en als ingreep om het dorp op een onconventionele wijze te laten verjongen of groeien. Ook hier sluit e.e.a. elkaar niet uit, maar zit elkaar wel in de weg! Provincie is eigenaar van de gronden en wil deze agrarisch verkopen. Menco Wiersema geeft aan dat als er iets anders gedaan wordt de waarde van de grond kan stijgen. Vooralsnog kent Provincie niet de wensen vanuit projectontwikkeling. Dus: vervolg acties wat betreft de wens van de provincie met de grond, de relatie tussen de twee initiatieven, de afstemming tussen getijdennatuur en agrarisch natuurbeheer. Dat vraagt om het doorhakken van knopen. plan Swaneblake. De provincie geeft aan feitelijk weinig te weten over de plannen in Swaneblake (Kooistra). Terwijl de provincie vanwege het windenergiebeleid, de omgevingsvisie zowel medebelanghebbende is als voorwaardenscheppend. Er wordt nagedacht over een maatschappelijke afdracht van het windenergieproject naar SOHW. Provincie geeft aan belangen van bewoners Nieuw-Beijerland wél mee te nemen en af te wegen. Kooistra stuurt informatie over Swaneblake naar de provincie (Willemien Croes) en die neemt het mee in o.m. de Reikwijdte en Detail notitie. 3) Financiële paragraaf Martin Roobol benadrukt de noodzaak van een onderbouwing van de initiatieven vanuit vijf doelstellingen van de gebiedsagenda (in willekeurige volgorde), namelijk de ecologie, zoetwatervoorziening, de landschappelijke kwaliteit, de leefbaarheid en de economie. Er zijn potjes uit SOHW, Provincie (50%), Brussel, HbR en Droomfonds, om er maar een paar te noemen. Tiedo Vellinga geeft aan dat ook het havenbedrijf bereid is om te investeren, als daarmee voldaan wordt aan de leefbaarheidsdoelen in de Havenvisie JP Bron stelt zich voor dat de streek een bieding doet en hiermee aanklopt bij de overheden (voor bijvoorbeeld aanvulling in de kosten, aanpassing van regelgeving en noodzakelijk flankerend beleid), hij wil wel mee-investeren. Vanuit elk initiatief moet je hiervoor een degelijk onderbouwd verdienmodel maken. De Provincie benadrukt hier zij als verdubbelaar kan optreden ( er is altijd over geld te praten voor natuur en recreatie doelen ). Doel is dan de oprichting van een soort streekfonds. Gerard Leggerdoor pleit voor het maken van een matrix waarin de 10 tot 4
5 dusver gepresenteerde initiatieven worden afgezet tegenover beschikbare en benodigde financiering en de partners (initiatiefnemers, overheid, bedrijven) die nodig zijn om waarde creatie in het gebied te vergroten. Mark Mandemakers pleit om méér te doen met de ambitie om bezoekers naar het gebied vast te houden. Een programma voor de midweek, in plaats van louter de weekenden, dat helpt het gebied echt vooruit. Koppeling tussen buitendijkse en binnendijkse initiatieven, ook op het vlak van cultuur en horeca is interessant. 4) Bestuurlijke agenda 1. Het college van Korendijk ondersteunt het initiatief om tot een gebiedsagenda te komen van harte. 2. Hoe ontsluiten we dit eiland? Krijgen de mensen van buiten wel de goede informatie over dit deel van de HW? 4 TOP s is een begin maar niet alles. Tiengemeten loopt echt voorop in deze ontwikkeling, er is méér mogelijk. 3. Hoe gaan we om met de situatie rond de Leenheerenpolder? De wethouder heeft als doel snel en zorgvuldig een oplossing te vinden voor beide families Ampt en dit mag geen maanden duren. 4. Gerard den Boer adviseert de ontwikkeling van gebiedsagenda op korte termijn aan de gemeenteraad van Korendijk presenteren, met een wat verder uitgewerkte financiële paragraaf. 5. Paul Boogaard benadrukt dat voor deze raad het erg duidelijk moet zijn dat de initiatieven een verbetering zijn van wat er nu is en dat het niet ten koste mag gaan van de landbouw wat nu de drager is van alles wat we in HW zijn. Ook zijn er zorgen om de grip op de ontwikkelingen te verliezen. De gemeente is echter ambivalent daarin want hoe moet het verder met de leegloop? Recreatie en toerisme ziet hij als een nog mager verdienmodel, en adviseert daarom met nadruk dit draagvlak bij de Raad en de bij LTO te ontwikkelen. Dat is er nog niet, vergis je daar niet in. Als je in deze vorm en op dit moment met een gebiedsagenda bij de Raad komt dan kan het tegenvallen. Overige opmerkingen: In de HW is het lastig de recreatiemogelijkheden te vinden. Het is er wel, maar voor een buitenstaander niet makkelijk te vinden. Zit iedereen die we voor de HW-west nodig hebben wel aan tafel? Er is behoefte aan een ronde om te zien of de agenda wel compleet is. Janneke Zevenbergen mist bijvoorbeeld de (gebiedskansen binnen) agrosector. Ook moet worden gekeken naar initiatieven om het gebied vanaf het water beter te ontsluiten. 5
6 PZH start met onderzoek effect windmolens en neemt plan Swaneblake daarin mee. Kooistra vraagt rekening te houden met voldoende afstand vanaf de geprojecteerde projectontwikkeling bij Swaneblake. Dankwoord en afsluiting Tiedo Vellinga bedankt iedereen voor de bijdrage en de komst. Hij geeft aan dat we er nog niet zijn maar dat er goede stappen zijn gezet. Vooralsnog gaat het petit comité (SOHW, gemeente Korendijk, WNF, HbR) aan de slag om de gebiedsagenda vorm te geven en wordt er actief draagvlak voor gezocht. Ook bij de partijen die er nu niet bij waren. Een nieuwe sessie is vooralsnog niet voorzien maar we houden de deelnemers via het SOHW op de hoogte van de voortgang en de ontwikkelingen
Met medewerking van: 5 november e Ronde tafel bijeenkomst Gebiedsagenda Hoeksche Waard West/Spuimonding. Welkom
Met medewerking van: 5 november 2015 3 e Ronde tafel bijeenkomst Gebiedsagenda Hoeksche Waard West/Spuimonding Welkom Programma 19.30 uur : Welkom Paul Boogaard (wethouder Korendijk) 19.35 uur : Introductie
Nadere informatieVerslag 3 e Ronde tafel in de Eendrachthoeve te Zuid-Beijerland Gebiedsagenda Hoeksche Waard West / Spuimonding 5 november 2015 [concept 3/12/15]
Verslag 3 e Ronde tafel in de Eendrachthoeve te Zuid-Beijerland Gebiedsagenda Hoeksche Waard West / Spuimonding 5 november 2015 [concept 3/12/15] Wethouder Paul Boogaard opent de 3 e ronde tafel-sessie
Nadere informatieVerslag ronde tafel Hoeksche Waard, eiland Tiengemeten 16 december 2014 (versie 28 januari 2015)
Verslag ronde tafel Hoeksche Waard, eiland Tiengemeten 16 december 2014 (versie 28 januari 2015) Inleiding Wereld Natuur Fonds en Havenbedrijf hebben samen een stevige ambitie neergezet. Deze ambitie begint
Nadere informatieGebiedsagenda Hoeksche Waard West / Spuimonding Voortgangsrapportage
Gebiedsagenda Hoeksche Waard West / Spuimonding Voortgangsrapportage 2016 2017 Op 17 mei 2016 werd de Gebiedsagenda Hoeksche Waard West en Spuimonding officieel gelanceerd. De Gebiedsagenda definieert
Nadere informatieSLOTPRESENTATIE 18 SEPTEMBER 2014 BART BOMAS
SLOTPRESENTATIE 18 SEPTEMBER 2014 BART BOMAS PILOTPROJECT > Nieuwe gebiedsontwikkeling > Regels loslaten > Slimme combinaties van samenwerking en financiering > Meerwaarde creëren WAAROM EEN PILOTPROJECT?
Nadere informatieCONCEPT. 6 december uitwerking Leenheerenpolder
CONCEPT -In opdracht van projectteam SOHW o.l.v. Martin Roobol -Met adviezen van Atelier 1:1, Miranda Reitsma -met inbreng van de lokale gesprekspartners -samengesteld door Dirk Oomen, Peter Veldt, Gerard
Nadere informatieStorytelling Slotbijeenkomst 15 September 2016
Storytelling Slotbijeenkomst 15 September 2016 STORYTELLING: WAARDENKETENS BEGINNEN MET GEZAMENLIJK VERHAAL Witte Boerderij Ontwikkelingsbedrijf (lunchroom) voor jonggehandicapten Zonneweide Stoomgenerator
Nadere informatieDe plek waar je wilt zijn!
De plek waar je wilt zijn! Gebiedsagenda voor de Hoeksche Waard-West/Spuimonding De aanpak: 2016 en verder Deze Gebiedsagenda kwam tot stand in opdracht van en in overleg met Samenwerkingsorgaan Hoeksche
Nadere informatie#WVN2030. Omgevingsvisie Westvoorne maart 2015, 1 e discussiebijeenkomst team Gebiedsontwikkeling, Henk Jan Solle
Omgevingsvisie Westvoorne 2030 #WVN2030 Omgevingsvisie Westvoorne 2030 19 maart 2015, 1 e discussiebijeenkomst team Gebiedsontwikkeling, Henk Jan Solle Welkom en opening wethouder Bert van der Meij Inhoud
Nadere informatie"blijvend boeren voor iedereen"
themabijeenkomst "blijvend boeren voor iedereen" landbouw, landschap en recreatie in het buitengebied van Weststellingwerf 11 juli 2017 boerderij familie Reuvekamp Sonnega 1 17-7-2017 opbrengst van de
Nadere informatieGebiedsagenda Hoeksche Waard-West/Spuimonding
Gebiedsagenda Hoeksche Waard-West/Spuimonding Concept gebiedsagenda en uitvoeringsprogramma Logo s SOHW, Korendijk logo s, van de initiatiefnemers, overheden, Wereld Natuur Fonds, Havenbedrijf Rotterdam.
Nadere informatiewindenergie beter te vertegenwoordigen in de structuurvisie dan nu het geval is.
... Datum: Pagina: 1 van 15 INHOUDSOPGAVE...... 1 Inleiding 3 2 Uitgangspunten 4 2.1 Afstand tot woningen 4 2.2 Ontwerp Ruimtelijk Plan van de Structuurvisie Hoeksche Waard 4 2.3 Nota
Nadere informatieResultaten Bewonersavonden, enquête Quick Scan Windenergie Korendijk
Resultaten Bewonersavonden, enquête Quick Scan Windenergie Korendijk John Ebbelaar (Tauw) Bob Schulte (Ecofys) 17 juni 2014 1 Agenda 1. Opdracht 2. Resultaten bewonersavonden en enquete 3. Toetsingscriteria
Nadere informatieToeristische visie Regio Alkmaar
Toeristische visie Regio Alkmaar Conceptvisie en uitvoeringsagenda Proces Toeristische visie Wat Wanneer 1. Start met de Regio Alkmaar Februari 2. Eerste Regioavond 5 maart 3. Stakeholderbijeenkomst 1
Nadere informatieDorpsvisie Middelstum
Dorpsvisie Middelstum 2016-2020 INLEIDING In 2015 eindigt de periode van de dorpsvisie 2005-2015 In balans voor de toekomst. De projecten uit de dorpsvisie zijn zo goed als gerealiseerd. Voor Stichting
Nadere informatieREGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland
310 REGIONAAL AMBITIEDOCUMENT Kop van Noord-Holland Frame:WADDENBAAI Projectnaam: Waddenbaai Datum:3 september 2018 Bestuurlijke opdrachtgever: Edo Kooiman Ambtelijke opdrachtnemer/projectleider: Hans
Nadere informatieDIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR
DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR REGIONALE RAADSAVOND 5 april 2017 AGENDA Oogst van de ronde door de regio Lezing van de regio Het Omgevingsbeeld voor de regio Alkmaar 2 OMGEVINGSBEELD
Nadere informatieVerslag Ondernemersavond 22 januari 2015
Verslag Ondernemersavond 22 januari 2015 1 Ondernemersavond 22 januari 2015 Munnikkenhof Grijpskerke Geachte ondernemer, Hartelijk dank voor uw aanwezigheid op de ondernemersavond op 22 januari j.l. Zoals
Nadere informatieRaadsvoorstel. Onderwerp : uitvoeringsprogramma Groen Blauwe Diensten
Raadsvoorstel Vergadering: : 28 april 2008 Agendanummer : 7 Opiniërende vergadering : 14 april 2008 Portefeuillehouder : L.C.J. Lijmbach Onderwerp : uitvoeringsprogramma Groen Blauwe Diensten Aan de raad,
Nadere informatieAanwezigen. Inleiding. Aftrap. Juni 23, 2015
1 Klankbordgroep Windpark Korendijk Juni 23, 2015 Definitief verslag Aanwezigen Onafhankelijk voorzitter, Fon ten Thij Filopopers/Nieuw-Beijerland, Mark Speldenbrink Gemeente Nissewaard, Heidi Rensen Dorpsbelang
Nadere informatieOnderzoeken oeververbinding Ochten - Veerdam Druten. onderzoeken mogelijkheid Uitkijkpunt, versterken relatie Dijk - Waal
Ideeën en kansen Onderzoeken oeververbinding Ochten - Veerdam Druten Zoekzone TOP en informatiecentrum Mogelijkheden landschapsversterking bijv. oude strang terugbrengen Behouden en versterken leefgebied
Nadere informatieDeel 1: Algemene kaders. Waarom werken aan beekdalen? Groenere ruimte. Doel van de bijeenkomst: Agenda. De kern.
Informatiebijeenkomst 9 juli 2010 Doel van de bijeenkomst: Informeren over: Corio Glana Stand van zaken per highlight in hand-out Voordelen van collectieve aanpak Samenwerking gemeenten, WRO, provincie
Nadere informatieProgramma 2 e gebiedsavond Buitengebied Moerdijk
Marco Siecker Wietske Theloesen 26 mei 2014 Programma 2 e gebiedsavond Buitengebied Moerdijk 1. Opening 19:30 2. Terugblik 1 e gebiedsavond 19:35 3. Terugblik 1 e gebiedstafel 19:40 4. Thema s uitwerken
Nadere informatieConvenant Zeeuwse Kustvisie: Samen sterk voor de Zeeuwse Kust
Convenant Zeeuwse Kustvisie: Samen sterk voor de Zeeuwse Kust Partijen 1. Burgemeester en wethouders van de gemeente Schouwen-Duiveland; en 2. Burgemeester en wethouders van de gemeente Noord-Beveland;
Nadere informatieEtten-Leur. (Bron: www. nederland-in-beeld.nl)
Etten-Leur (Bron: www. nederland-in-beeld.nl) Introductie Etten-Leur is een middelgrote gemeente in Brabant, gelegen ten westen van Breda. De gemeente bestaat uit één kern van ruim 40.000 inwoners. Door
Nadere informatieGebiedsontwikkeling Kinderdijk Herontwikkeling entreezone
Gebiedsontwikkeling Kinderdijk Herontwikkeling entreezone Programma Fatih Ozdere Algemene introductie Samenwerking met Alblasserdam en SWEK Financien Lennart Graaff - procesmanager Proces project Gebiedsontwikkeling
Nadere informatieUitkomst voorkeurslocatie en locaties zoekgebieden windenergie Provinciale Verordening
14 Uitkomst voorkeurslocatie en locaties zoekgebieden windenergie Provinciale Verordening zoeklocatie G zoeklocatie B zoeklocatie A zoeklocatie E zoekgebieden lijnopstelling turbines van 3 MW. Bron: Brede
Nadere informatieActualisering Recreatief & Toeristisch Beleid Welkom in Veendam. 3 December 2010
Actualisering Recreatief & Toeristisch Beleid 2011-2014 Welkom in Veendam 3 December 2010 Recreatief & Toeristisch beleid 1. Introductie 2. Recreatief en Toeristisch Product Veendam 3. College Programma
Nadere informatie/ /-- --/--
Overnachtingenmarkt Annemiek Bronsema De leden van de raad 050 367 8209 --/-- 6932624 --/-- --/-- Geachte heer, mevrouw, Eind vorig jaar heeft u tijdens de commissie Ruimte & Wonen vragen gesteld om te
Nadere informatieDIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR
DIVERSITEIT ALS TROEF REGIONAAL OMGEVINGSBEELD REGIO ALKMAAR PORA 5 april 2017 AGENDA Oogst van de ronde door de regio Lezing van de regio Het Omgevingsbeeld voor de regio Alkmaar OMGEVINGSBEELD PLANNING
Nadere informatieLokaal economisch beleid
Lokaal economisch beleid Op weg naar een dynamische agenda voor de toekomst Tweede ondernemersavond 13 oktober 2014 Programma Opening 19:30 Doel van de avond 19:35 Terugblik 1 e ondernemersavond 19:40
Nadere informatieHoeksche Waard West Gebiedsstudie integrale Deltaontwikkeling Haringvliet/Spuimonding
Hoeksche Waard West Gebiedsstudie integrale Deltaontwikkeling Haringvliet/Spuimonding Hier wordt geinvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede mogelijk gemaakt met steun van het Europees Fonds voor
Nadere informatieVan Grensmaas naar Rivierpark Maasvallei 6 Gemeenten, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer
Van Grensmaas naar Rivierpark Maasvallei 6 Gemeenten, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer POL Grensmaas 2005 + uitvoering Grensmaasproject Van Beheerakkoord Grensmaas naar Samenwerkingsovereenkomst Grensmaas
Nadere informatieStructuurvisie Losser. Commissie Ruimte 24 april 2012
Structuurvisie Losser Commissie Ruimte 24 april 2012 Doel en status nwro verplicht gemeenten een structuurvisie op te stellen waarin het ruimtelijk beleid in hoofdzaak vastligt en de samenhang met andere
Nadere informatiebestemmingsplan Buitengebied reparatie 2011 Kamperen bij de boer toelichting gemeente Gulpen-Wittem
bestemmingsplan Buitengebied reparatie 2011 Kamperen bij de boer toelichting gemeente Gulpen-Wittem vastgesteld, 31 mei 2012 status: vastgesteld datum: 31 mei 2012 projectnummer: 101510R.2014 adviseur:
Nadere informatieBijeenkomst wind- en zonne-energie 3 november 2014
Bijeenkomst wind- en zonne-energie 3 november 2014 Op uitnodiging van de gemeente bezochten circa 40 bewoners de avond waar ze in gesprek gingen over duurzame energie. De bijeenkomst werd samen met de
Nadere informatieRAADSVOORSTEL EN ON ITWERPBESLUIT
PUHMEftEÜG f c. RAADSVOORSTEL EN ON ITWERPBESLUIT Agendanummer 11-04 Registratienummer raad 605317 Behorend bij het B&W-advies met registratienummer 605114 Moet in elk geval behandeld zijn in de raadsvergadering
Nadere informatieGemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening
** Vastgesteld oktober 2014 Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening Visie verplaatsing nietagrarische bedrijven binnen het buitengebied Status: vastgesteld door de gemeenteraad van Houten d.d.
Nadere informatieEvaluatiebijeenkomst 2014
Evaluatiebijeenkomst 2014 Boki Luske Leen Janmaat Kees van Veluw Dave Dirks Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland Terugblik Kernvraag: Wie heeft de gewasbescherming
Nadere informatieOns kenmerk SOHW/2015/0209. Bijlagen 1
Wsteplein 2 3291 C2 Strijen Postbus 5681 3290 EA Strijen E info( )sohiiv.org i www.sohw.org T 078 674 82 74 IBAN NL61BNGH0285149768 KvK 52541916 BTWNL823295S27B01 Provincie Zuid - Holland 2 3 SEP. 2015
Nadere informatieToeristische Visie 2015
Toeristische Visie 2015 Raadsinformatieavond 2 september 2015 www.regioalkmaar.nl Regio Alkmaar 7 gemeenten 288.000 inwoners Aanleiding Noodzaak en urgentie Merkkracht streken 2013 Bron: Hendrik Beerda.
Nadere informatieAmbitieverklaring. Tussen Kagerplassen en Oude Rijn
Ambitieverklaring Samenwerken aan groen-recreatieve ontwikkeling in de Leidse regio 9/12/2009 Ambitieverklaring 1 Ambitieverklaring Partijen 1. De gemeente Kaag en Braassem, vertegenwoordigd door de heer
Nadere informatieOverzicht projecten Programma De Nieuwe Afsluitdijk
Overzicht projecten Programma De Nieuwe Afsluitdijk Exclusief de projecten die meegenomen worden in het Rijkscontract (deze zijn apart hiervan uitgebreider toegelicht) Volgnum Mobiliteit 1 Verruiming sluis
Nadere informatieWelkom in Gemeente Haaren
Welkom in Gemeente Haaren Programma Themabijeenkomst Vrijkomende Agrarische Bebouwing Programma 1 2 3 4 5 6 Welkom en inleiding Aanleiding en doel van het project Het proces tot nu toe Toelichting op het
Nadere informatieThema van vandaag: toekomst boeren bedrijf (in Midden Delfland) situatie voor de landbouw verbeteren.
Thema van vandaag: toekomst boeren bedrijf (in Midden Delfland) Strategie van de vereniging Nu eerst het NNB realiseren + Visie van de vereniging: Tegelijk met NNB en KRW de situatie voor de landbouw verbeteren.
Nadere informatieCamperplaatsen stadscentrum
Projectopdracht en Plan van aanpak Camperplaatsen stadscentrum Datum: november 2015 Bert Hansma, SBC Postbus 20.000, 7900 PA Hoogeveen Telefoon 14 0528 Fax 0528-191325 Email info@hoogeveen.nl Internet
Nadere informatieBelanghebbenden bijeenkomst Lievelde. Zonnepark Lievelde
Belanghebbenden bijeenkomst Lievelde Zonnepark Lievelde 14 Juni 2018 1 Belanghebbenden bijeenkomst Lievelde Inhoud 1. Introductie 3. Gemaakte afspraken 2 1. Introductie Introductie De bijeenkomst De bijeenkomst
Nadere informatieIntentieverklaring Groenbeheer Hoeksche Waard Definitief pagina 1
pagina 1 Intentieverklaring Groenbeheer Hoeksche Waard tussen waterschap Hollandse Delta en de gemeenten Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland en Strijen. DE ONDERGETEKENDEN: 1. Waterschap
Nadere informatiewww.landschapsbeheergelderland.nl Twitter: @SLGelderland Startavond Klompenpad Beekbergen Stichting Landschapsbeheer Gelderland Programma Uitleg klompenpaden (wat, waarom, hoe) Ervaringen Gerard Nijhof
Nadere informatieHoeksche Waard West Gebiedsstudie integrale Deltaontwikkeling Haringvliet/Spuimonding
Hoeksche Waard West Gebiedsstudie integrale Deltaontwikkeling Haringvliet/Spuimonding Hier wordt geinvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede mogelijk gemaakt met steun van het Europees Fonds voor
Nadere informatieBESLUITENLIJST Dagelijks Bestuur d.d. 20 juni 2013
BESLUITENLIJST Dagelijks Bestuur d.d. 20 juni 2013 Aanwezig: J. Wienen (voorzitter), M. Visserss, H.B. Eenhoorn, R.A. van Gelderen, C. Wassenaar, A. Baas (aanwezig tot agendapunt 11), M. Hogervorst (vanaf
Nadere informatieVerslag themabijeenkomst Toerisme en Werelderfgoed
URHAHN BREEN FERWERDA Dorpsontwikkelingsvisie Middenbeemster Verslag themabijeenkomst Toerisme en Werelderfgoed Dorpsontwikkelingsvisie Middenbeemster 16 mei 2019 Inleiding Op donderdag 16 mei 2019 organiseerde
Nadere informatieDialoog veehouderij Venray
Dialoog veehouderij Venray aanbevelingen dialoog veehouderij gemeente Venray Datum 21 december 2016 Portefeuillehouder Martijn van der Putten Team RO Naam steller Jos Kniest De onderstaande aanbevelingen
Nadere informatieOmgevingsvisie De Fryske Marren Grote kernen 16 oktober 2017 Locatie Lemmer
Omgevingsvisie De Fryske Marren Grote kernen 16 oktober 2017 Locatie Lemmer AGENDA 1. Stand van zaken omgevingsvisie 2. Wat is er ingebracht vanuit de samenleving? a. Terugkoppeling waarden uitwerking
Nadere informatieGESPREKSNOTITIE OVER VERSTERKING VAN HET SALLANDSE LANDSCHAP DOOR AANLEG, HERSTEL EN BEHEER VAN LANDSCHAPSELEMENTEN. in de periode
GESPREKSNOTITIE OVER VERSTERKING VAN HET SALLANDSE LANDSCHAP DOOR AANLEG, HERSTEL EN BEHEER VAN LANDSCHAPSELEMENTEN in de periode 2014-2015 (versie 3 mei 2014) situatie per 31-12-2013 SAMEN STERKER Werkgroep
Nadere informatieBeter groen. naar een kwaliteitsimpuls voor recreatiegebieden in Zuid-Holland. provinciaal adviseur ruimtelijke kwaliteit in zuid-holland
Beter groen naar een kwaliteitsimpuls voor recreatiegebieden in Zuid-Holland provinciaal adviseur ruimtelijke kwaliteit in zuid-holland Beter groen. Naar een kwaliteitsimpuls voor recreatiegebieden in
Nadere informatie4. BELEVING & BEREIKBAARHEID
4. BELEVING & BEREIKBAARHEID De Afsluitdijk met het terpenlandschap en merengebied en de Wadden- en IJsselmeerkust biedt ultieme mogelijkheden voor recreatieve routes. Fietsen en wandelen langs en over
Nadere informatieSociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost
Aan de Raadscommissie Agendapunt: 5 Onderwerp: Sociaal Economisch Masterplan: Uitvoeringsagenda Netwerk Noordoost Kenmerk: Status: VROM - Ruimtelijke Ordening / FK Informerend Kollum, 11 januari 2011 Samenvatting
Nadere informatieBeeldverslag werkbijeenkomst Regionaal Landschap Drents-Friese grensstreek
Beeldverslag werkbijeenkomst Regionaal Landschap Drents-Friese grensstreek 3 november 2015 Context Op 3 november vond een werkbijeenkomst plaats in Buitencentrum de Poort in Ruinen. Op deze bijeenkomst
Nadere informatieVerslag informatieavond Polder Albrandswaard Presentatie concept Landschapsontwikkelingsplan (LOP)
Verslag informatieavond Polder Albrandswaard Presentatie concept Landschapsontwikkelingsplan (LOP) De Gemeente Albrandswaard heeft de afgelopen maanden samen met bewoners van de polder, eigenaren en ontwikkelende
Nadere informatieRucphen. Introductie. Gemeente Rucphen (bron: wattedoenin.nl)
Rucphen Rucphen Introductie Rucphen maakt deel uit van de gelijknamige gemeente in het westen van Noord-Brabant, tegen de grens met België aan. De gemeente bestaat uit een driehoek van drie bij elkaar
Nadere informatieStreefkerk: de brede dijk als kans
Streefkerk: de brede dijk als kans Symposium De Brede Dijk; Veilig leven in de toekomst Jantsje M. van Loon-Steensma 9 december 2010 Kennis voor Klimaat studie: de Klimaatdijk in de Praktijk Gebiedsspecifiek
Nadere informatieSamen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie
Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal
Nadere informatiePoldergesprekken. 2 e avond 19 februari 2018
Poldergesprekken 2 e avond 19 februari 2018 Pilot poldergesprekken Opzet Avond 1: wat en het nu Kwaliteiten en aandachtspunten Avond 2: de toekomst Hoe kunnen de kwaliteiten worden versterkt en de aandachtspunten
Nadere informatieEnergieproductie en duurzaamheid
7 Energieproductie en duurzaamheid Windturbines In een eerder door het kwaliteitsteam uitgebracht advies voor het Blaaksedijkse Kwartier (april 2014) werd in algemene zin al geadviseerd over plaatsing
Nadere informatieOpbrengst Netwerkbijeenkomst en Werkateliers
Opbrengst Netwerkbijeenkomst en Werkateliers Beleef het Apeldoorns Kanaal September - November 2016 Inhoud 1. Inleiding 2. Opbrengst 3. Vervolg Let op: dit is een voorlopige opbrengst. We doorlopen samen
Nadere informatieDe gemeente formuleert de volgende uitgangspunten voor de deelname aan het project in de Boterhuispolder:
VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van september 2015 Besluit nummer: 2015_Raad_00029 Onderwerp: Boterhuispolder: vaststellen uitgangspunten - Besluitvormend Beknopte samenvatting: De Boterhuispolder is een
Nadere informatieVerslag bijeenkomsten november Gebiedsvisie Hellevoetsluis Zuidoost
Verslag bijeenkomsten november 2018 Gebiedsvisie Hellevoetsluis Zuidoost Gebiedsvisie Hellevoetsluis Zuidoost De aanleiding Doel van de bijeenkomsten Overzicht van reacties en wensen per onderwerp Vervolg
Nadere informatieARENADEBAT 3. Dinsdag 24 januari 2017 WELKOM
ARENADEBAT 3 Dinsdag 24 januari 2017 WELKOM PROGRAMMA 19.30 uur: welkom, Teus van Houwelingen 19.35 uur: toelichting avond, Bas Verbruggen 19.45 uur: reacties in 8 pitches van 3 minuten 20.30 uur: pauze
Nadere informatieInbreng VVD fractie in de 1e termijn bij agendapunt, vaststelling gebiedsvisie Swaneblake:
In dit nummer: Gebiedsvisie Swaneblake blz. 1 Windmolens blz. 4 Uitbreiding Goudswaard blz. 5 Gebiedsvisie Swaneblake Inbreng VVD fractie in de 1e termijn bij agendapunt, vaststelling gebiedsvisie Swaneblake:
Nadere informatieTopografie Merwedezone (bron: Ontwerp Transformatievisie Merwedezone, 2007)
Sliedrecht Sliedrecht Sliedrecht is een zelfstandige gemeente in de provincie Zuid-Holland. Het dorp telt 24.000 inwoners en vormt met de plaatsen Alblasserdam, Papendrecht, Hardinxveld-Giessendam en Gorinchem
Nadere informatieOmgevingsvisie Westvoorne 2030 #WVN2030. Commissie Grondgebied - 12 mei 2015 team Gebiedsontwikkeling, Henk Jan Solle
Omgevingsvisie Westvoorne 2030 #WVN2030 Commissie Grondgebied - 12 mei 2015 team Gebiedsontwikkeling, Henk Jan Solle Opzet presentatie moment in het proces terugblik dialoogavonden toelichting uitwerking
Nadere informatieLandschapspark De Danenberg. Landschapsvisie De Danenberg Landschapspark De Danenberg
Landschapsvisie De Danenberg presentatie dorpsraad Slijk-Ewijk 12-12-2017 V.o.f. De Brouwerij Partners: Inhoudsopgave Historie Gebied Het plan Beheer en onderhoud Boerderij De Danenberg Historie 2002:
Nadere informatieBIJLAGE: UITVOERINGSSCHEMA
= 1 = BIJLAGE: UITVOERINGSSCHEMA Registratienummer: 13UIT11428 (behoort bij nummer: 13INT03360 )- Uitvoeringsschema (Bijlage bij ontwerp omgevingsvisie Hellendoorn. Beleidsveld Project Thema s / beleidskader
Nadere informatieLandschap opnieuw uitvinden
Landschap opnieuw uitvinden Samenwerking tussen natuur en lokale gemeenschap stimuleren Prof. Paul Opdam Wageningen University & Research (Alterra) Landschap: resultaat van samenwerking tussen natuur en
Nadere informatieOmgevingsvisie Westvoorne 2030 #WVN2030. Jeugdraad Westvoorne - 27 mei 2015 team Gebiedsontwikkeling, Henk Jan Solle
Omgevingsvisie Westvoorne 2030 #WVN2030 Jeugdraad Westvoorne - 27 mei 2015 team Gebiedsontwikkeling, Henk Jan Solle Opzet presentatie moment in het proces terugblik gesprekken waar zijn we nu mee bezig?
Nadere informatieVERSLAG BELANGHEBBENDENSESSIE VBIJ IN AMSTERDAM
VERSLAG BELANGHEBBENDENSESSIE VBIJ IN AMSTERDAM IN HET KADER VAN HET PROJECT DE MEERWAARDE VAN BIODIVERSITEIT 6 oktober 2011 Verslag belanghebbendensessie VBIJ in Almere in het kader van het project De
Nadere informatieConcept beleidsregels
Concept beleidsregels Bed & Breakfast en verhuur (boven)woningen in centrumgebieden voor recreatief gebruik Kaatsheuvel l Loon op Zand l De Moer INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING... 3 1.1 Doel beleidsregels...
Nadere informatieHet Geheim van het Getij Advies Polder De Buitenzomerlanden
1 Het Geheim van het Getij Advies Polder De Buitenzomerlanden 11.09.2014 2 1. INLEIDING Aanleiding advies In zowel het Masterplan Noordrand uit 2013 als de structuurvisie van 2013 Binnenmaas Geeft Ruimte
Nadere informatieFietsknooppuntensysteem 2.0. Rapportage van het onderzoek naar verbetermogelijkheden van het Zeeuwse fietsknooppuntensysteem
Fietsknooppuntensysteem 2.0 Rapportage van het onderzoek naar verbetermogelijkheden van het Zeeuwse fietsknooppuntensysteem Achtergrond onderzoek Als onderdeel van de businesscase recreatieve infrastructuur
Nadere informatieStructuurvisie Eiland van Schalkwijk + beoordelingskader en -protocol
Structuurvisie Eiland van Schalkwijk + beoordelingskader en -protocol Behoud en ontwikkeling van het landelijk karakter en de openheid van het gebied met ruimte voor landbouw, natuur, water, recreatie,
Nadere informatieMarkdal duurzaam en vitaal. Bewonersavond 18 juli 2016
Markdal duurzaam en vitaal Bewonersavond 18 juli 2016 Programma 1. Overzicht ontwikkelingen (Jettie Rattink) 2. Het NNB ( voormalige EHS) systeem waaraan wordt gewerkt (Sjef Langeveld) 3. Stand van zaken
Nadere informatieHet college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:
STATENBRIEF Onderwerp: Gebiedsopgave Veluwe: VeluweAgenda 1.0 en Uitvoeringsprogramma Veluwe 2017 Portefeuillehouder: Bea Schouten Kerntaak/plandoel: duurzame ruimtelijke ontwikkeling & waterbeheer Doel
Nadere informatievoor vaartoeristen, fietsers en wandelaars Tekst:??????
Koning Willem Alexanderkanaal Een beleefroute voor vaartoeristen, fietsers en wandelaars Tekst:?????? Tekst: Bert Dijenborgh - Foto s: Dianne Dijenborgh 12 Drenthe MagazinE 1216-DM31_ ALEXANDERKANAAL.indd
Nadere informatie1. Branding en voorzieningen in gehele subregio Cultuurhistorie benadrukken Toegankelijkheid zorg vergroten (sociaal, fysiek) Wie: overheid,
Transformatie van de woningvoorraad Een afname van het aantal huishoudens heeft gevolgen voor de woningvoorraad. Dit geldt ook vergrijzing. Vraag en aanbod sluiten niet meer op elkaar aan. Problemen van
Nadere informatieDe transitie van stad en platteland Een nieuwe koers
De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers Provinciale Staten hebben een nieuwe koers voor het landelijk gebied en de relatie met de steden vastgesteld. Deze is te vinden op www.brabant.nl/ buitengebied.
Nadere informatieHet eiland rond, de oeverloop
Het eiland rond, de oeverloop Elk gewenst punt langs de route; beschreven route va Klein Profijt Ca. 75 km De Oeverloop loopt rondom het eiland van de Hoeksche Waard. De route kan op elk gewenst punt worden
Nadere informatieverslag Verhinderd: Steven Corijn (OHW), Bert Tuk (CSG de Waard), Luc van Heeren (ACIS HW)
verslag Vergadering: Pact van de Waard Datum: dinsdag 29 september 2015 Locatie: gemeentehuis Strijen Tijdstip: 15.00-16.30 uur Aanwezig: Jo Kolf (voorzitter), Raymond van Galen (OHW), Nico de Pijper (Zorgwaard),
Nadere informatieSamenvatting Omgevingsvisie Weststellingwerf
Samenvatting Omgevingsvisie Weststellingwerf Inleiding Weststellingwerf heeft het afgelopen jaar hard gewerkt aan een omgevingsvisie. De omgevingsvisie gaat over de toekomst van onze gemeente en is daarom
Nadere informatieondernemers in het gebied? En hoe kun je dit mogelijk maken binnen de kaders van de intergemeentelijke structuurvisie?
Netwerk en inspiratiebijeenkomst Design Academy Eindhoven Op 14 maart 2013 werd de tweede netwerkbijeenkomst van het jaar georganiseerd voor alle ambtelijke medewerkers die betrokken zijn bij de gebiedsontwikkeling
Nadere informatieTerugblik werkbezoek Agrarisch Platf orm CDA Zuid-Holland
Terugblik werkbezoek Agrarisch Platf orm CDA Zuid-Holland Agrarisch Platf orm boeren basisvoorwaarde voor een duurzaam beheer van de Groenzoom in Oostland Vrijdag 2 september jl. organiseerde het Agrarisch
Nadere informatieToerisme en Recreatie
Toerisme en Recreatie Wat speelt er? De vraagstukken over toerisme en recreatie zijn divers. Er zijn vraagstukken met betrekking tot de routestructuur, de kwaliteiten in het gebied en nieuwe functies.
Nadere informatieNatuur- en recreatieplan Westfriesland
Natuur- en recreatieplan Westfriesland Ondertitel Regionale Projectgroep 10 september 2015 Waar staan we in het proces? 2 Vijf werkblokken Blok 1: Het leggen van de basis Blok 2: Evaluatie Blok 3: Actualisatie
Nadere informatieNota van Beantwoording Zienswijzen. Ontwerpbestemmingsplan. Ruimte voor de Grecht
Nota van Beantwoording Zienswijzen Ontwerpbestemmingsplan Ruimte voor de Grecht DSPDF_1CB_31313139393036373432.doc Afdeling Ruimtelijke ontwikkeling vakgroep Ruimtelijke ordening Mei 2013 Gemeente Woerden,
Nadere informatieOnderwerp: Gebiedsprogramma Groen; een B(l)oeiende Bollenstreek - Besluitvormend
VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van 6 juni 2016 Besluit nummer: 2016_BW_00469 Onderwerp: Gebiedsprogramma Groen; een B(l)oeiende Bollenstreek - Besluitvormend Beknopte samenvatting: In dit voorstel wordt
Nadere informatieKASSABON ENERGIEOPBRENGST ha zonneveld- 155 GWh/jaar. aantal huishoudens: LANDSCHAPPELIJKE INVESTERING. kosten aankoop/aanleg: LAAG
ENERGIE VOOROP Het scenario energie voorop gaat uit van een maximale energieopbrengst binnen de wettelijke kaders en bestaat uit winden zonne-energie. De gemeenteraad heeft expliciet gevraagd om zo n maximale
Nadere informatieInbreng VVD in begrotingsraad:
Inbreng VVD in begrotingsraad: Allereerst is de VVD fractie ontevreden over het antwoord op de extra gestelde vraag over de kosten van het leerlingenvervoer. De VVD heeft expliciet gevraagd of de berekening
Nadere informatieWelkom! Alexandra van Huffelen - Wethouder
Welkom! Alexandra van Huffelen - Wethouder 14 juni 2012 Programma Michel de la Vieter - Projectmanager - Inleiding - Toelichting Natuur- en Recreatieplan - Pauze - Vervolgtraject - Vragen Inleiding Traject
Nadere informatieWaterdunen. Waterdunen is een groot recreatienatuurproject
De aanleg Waterdunen Waterdunen is een groot recreatienatuurproject in West Zeeuws- Vlaanderen. Het geeft de regio de kans om de leefbaarheid op de lange termijn te waarborgen. Dit gebeurt door te investeren
Nadere informatieB&W-Aanbiedingsformulier
B&W.nr. 09.0690, d.d. 23 juni 2009 B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Voortgangsrapportage project Biodiversiteits-actieplan Lekker groen in en om Leiden BESLUITEN Behoudens advies van de commissie 1.
Nadere informatie