MEE Nederland wordt MEE NL

Transcriptie

1 k i j k e n Nieuwsschrift - geknipte inspiratie over en voor het sociaal domein Fris denken & dwars kijken MEE Nederland wordt MEE NL De eigen kracht van mensen en hun organisaties versterken, energie mobiliseren en een gezamenlijke focus ontwikkelen, dat is de missie en kwaliteit van de medewerkers van Vondel & Nassau. Werkend vanuit maatschappelijke betrokkenheid pakken zij - samen met u - organisatie- en samenlevingsvraagstukken pragmatisch en resultaatgerichte aan. MEE Nederland wil vanaf 1 januari 2016 verder als MEE NL, een coöperatieve vereniging van de MEE-organisaties. De komende weken wordt dit voornemen binnen de MEE-organisaties voorgelegd aan de raden van toezicht, ondernemingsraden en cliëntenraden. Hebt u collega's die de nieuwsflits ook willen ontvangen? Mail dan even uw mailadres naar c.sterk@vondelnassau.nl. Wilt u de nieuwsflits niet meer ontvangen: stuur ook dan even een berichtje naar hetzelfde mailadres. Bron: Jaargang 3 Aflevering 23 DWARS 9 juni 2015 nieuw landelijk verband vanuit een gezamenlijke missie blijven samenwerken. Gedeelde missie MEE maakt meedoen mogelijk, luidt deze gedeelde missie van de MEE-organisaties. Vanuit deze missie gaat de coöperatieve vereniging voor haar leden maatschappelijk ondernemen en samenwerken met overheden, publieke organisaties en private partijen. Als collectief van MEE-organisaties bevordert MEE NL zelfredzaamheid en participatie voor kwetsbare burgers en in het bijzonder mensen met een beperking. 'De samenwerkingspartners, MEE-organisaties en MEE Nederland ervaren in de praktijk de grote waarde en kracht van de onderlinge verbinding en de unieke expertise voor mensen met een beperking,' aldus MEE Nederland in een persbericht. Het Landelijk dekkend netwerk bestuur van MEE Nederland heeft daarom voorgesteld om tij- MEE NL heeft als coöperatieve vereniging een maatschappelijke, dens de ledenvergadering van 17 juni te besluiten MEE Neder- not-for-profit doelstelling. MEE NL richt zich onder andere op (arbeids)participatie, sport en bewegen, land te transformeren tot MEE NL. training en scholing en cliëntondersteuning in de Wet langdurige zorg. Dankzij Verschillen vergroot haar landelijk dekkend netwerk kan MEE De decentralisatie van de cliëntondersteuning en NL (landelijke) organisaties van dienst de transformaties in het sociaal domein vragen zijn bij de uitvoering van beleid en proom een nieuwe aanpak voor het landelijk in de markt blijven zetten van onze ondersteuning aan mensen met jecten of het aanbieden van diensten voor mensen met een beeen beperking. Deze ontwikkelingen maken dat de verschillen perking. De omzetting van MEE Nederland in MEE NL borgt de tussen de leden van MEE vergroot zijn. Tegelijkertijd blijkt er een continuïteit van bestaande opdrachten en samenwerkingsrelagrote behoefte aan een stevige borging van de expertise van ties, zoals Grenzeloos Actief, het nieuwe gehandicaptensportmee, die vraaggericht en slagvaardig kan worden aangeboden. programma waarin MEE participeert. De expertise, relaties, mende MEE-organisaties vinden dat zij elkaar daarvoor onvermin- sen en middelen van MEE Nederland vormen het startkapitaal. derd nodig hebben, ook om die expertise overal in ons land In samenwerking met de beroepsvereniging BCMB draagt MEE beschikbaar te blijven stellen. De leden willen daarom in een NL bij aan het borgen en verder ontwikkelen van de specifieke MEE-expertise. Jaargang 3 aflevering 23 pagina 1

2 Rijk kan ingrijpen in lokale verschillen sociaal domein Bron: nieuwsbericht Door gemeenten minder of meer geld te geven kan het rijk de lokale verschillen bij de Wmo, Jeugdzorg en Participatiewet beperken, zonder bestedingsvoorwaarden op te leggen. Dat stellen onderzoekers Mark Kattenberg en Wouter Vermeulen in de maandag verschenen CPB Policy Brief 'Financiering decentralisaties: betalen zonder te bepalen?' Door gemeenten minder of meer geld te geven kan het rijk de lokale verschillen bij de Wmo, Jeugdzorg en Participatiewet beperken, zonder bestedingsvoorwaarden op te leggen. Deze sturende werking voorkomt echter niet altijd de afwenteling naar andere regelingen. Als de hoogte van de uitkering afhankelijk wordt gemaakt van het beoogde resultaat, zoals een lage instroom in zorginstellingen, kan dit worden ondervangen. Zelfs met geld dat vrij besteedbaar is, heeft het rijk al met al aanzienlijke invloed op lokaal beleid. Bestedingsvoorwaarden Een algemene uitkering is in de praktijk echter meer sturend dan de conventionele economie veronderstelt, concluderen Mark Kattenberg en Wouter Vermeulen in de maandag verschenen CPB Policy Brief Financiering decentralisaties: betalen zonder te bepalen?. Dat doen zij op basis van hun onderzoek naar de rijksuitkering voor huishoudelijke verzorging. Voordat de huishoudelijke hulp in 2007 via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) naar gemeenten werd gedecentraliseerd, bestonden er fikse verschillen tussen gemeenten. Volgens de CPB-onderzoekers zijn deze verschillen verkleind door de manier waarop de rijksuitkering werd verdeeld. Minder zorg Zonder dat het rijk specifieke bestedingsvoorwaarden aan de uitkering verbond, stegen de uitgaven aan huishoudelijke verzorging met vijftig cent na iedere stijging van de uitkering met een euro. Omgekeerd daalden de uitgaven met vijftig cent na iedere daling van de uitkering met een euro. Deze veranderingen in de hoogte van de uitkering hebben lokale verschillen verkleind, aldus de onderzoekers. Veranderingen in de hoogte van de uitkering waren ook van invloed op het aantal geleverde uren huishoudelijke hulp. Minder geld heeft dus geleid tot minder zorg en vice versa. Gemeenten hebben vooral het aanbod van meer gespecialiseerde en duurdere vormen van huishoudelijke hulp aangepast. Onderbesteding Een vrij-besteedbare uitkering stuurt dus wel degelijk de gemeentelijke uitgaven. Dat beperkt het risico dat er te weinig aan een bepaald doel wordt uitgegeven (onderbesteding), of dat gemeenten de kosten op andere partijen afwentelen, aldus het CPB. Met de verdeling van de uitkering kan het rijk lokale verschillen beperken. Afwentelen risico s Tegelijkertijd stellen de onderzoekers dat deze sturing is onvolledig is en dat er een risico op afwenteling blijft bestaan. Dat blijkt volgens het CPB uit de ervaringen met de Wet werk en bijstand (Wwb 2004), die bepaalde dat gemeenten overschotten op het bijstandsbudget vrij mochten besteden. Als gevolg daalden hun uitgaven aan de bijstand, maar nam het beroep op de door het Rijk gefinancierde Wajong toe. Financieel lokkertje Een dergelijk risico speelt nu ook bij de door het rijk gefinancierde intramurale zorg (zorg binnen instellingen) en de per 2015 naar gemeenten gedecentraliseerde langdurige zorg. Het rijk kan het risico van afwenteling beperken door gemeenten met een lage instroom in de intramurale zorg financieel te belonen, stellen de onderzoekers. Bestedingsvoorwaarden zijn hiervoor niet noodzakelijk, zodat gemeenten de ruimte houden om de uitkering naar eigen inzicht uit te geven. Een financieel lokkertje dus. Om te vermenigvuldigen, moet je delen Puberbrein sneller gealarmeerd na langdurig buitensluiten Bron: nodea.nl Jarenlange uitsluiting door klasgenoten kan ernstige gevolgen hebben: van slechtere schoolprestaties tot het ontwikkelen van psychische problemen zoals angst en depressie. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Geert-Jan Will van de Universiteit Leiden. Puberbrein sneller gealarmeerd na langdurig buitensluiten Geert-Jan Will bracht de neurocognitieve mechanismen in kaart die ten grondslag liggen aan reacties op uitsluiting door leeftijdsgenoten. Zijn onderzoeksgroep maakte scans van de hersenen van een grote groep pubers van allerlei verschillende achtergronden, wiens sociale ontwikkeling al langdurig gevolgd was tijdens de basisschooltijd. Alarm Bij pubers die jarenlang zijn buitengesloten door klasgenoten wordt een alarmsysteem in de hersenen sterker geactiveerd op het moment dat ze opnieuw worden buitengesloten. Deze jongeren zijn waarschijnlijk extra gevoelig voor nare sociale ervaringen zoals uitsluiting. Het onderzoek toont aan dat pubers die jarenlang minder geaccepteerd waren door hun klasgenoten een verhoogde neurale reactie in de hersenen vertonen op het moment dat zij opnieuw buitengesloten worden. De onderzoeksgroep constateerde meer activiteit in een neuraal alarmsysteem : een netwerk in het brein dat betrokken is bij aandacht, maar ook bij negatieve gevoelens. Dat alarmsysteem gaat af op het moment dat er iets in onze omgeving gebeurt waar we direct aandacht aan moeten besteden. Will: Bij pubers die lang slechter in de groep lagen, gaat dit neurale alarmsysteem harder af op het moment dat zij buitengesloten worden. Het lijkt erop dat zij extra gevoelig zijn voor nare sociale ervaringen zoals uitsluiting. Jaargang 3 aflevering 23 pagina 2

3 Ervaringen van een buurtteam: preventie is essentieel Bron: nieuwsbericht Velen maken zich zorgen over de invoering van Wmo en Jeugdwet. Belangenorganisaties van patiënten en cliënten laten zich horen, de Kinderombudsman, vertegenwoordigers van zorginstellingen en van de oppositiepartijen. Kunnen gemeenten de nieuwe taken aan? En vooral ook: gaat het wel goed in de sociale wijkteams, hét instrument van de verandering? Organisatie Laten we daarom eens naar de ervaringen in de wijkteams kijken, en in het bijzonder naar een team dat al wat langer draait en de nodige ervaring heeft opgedaan. We leggen ons oor te luisteren bij het buurtteam van de wijk Ondiep in de gemeente Utrecht, waarachter twee organisaties staan: Incluzio pakt de sociale basiszorg voor volwassenen op en Lokalis is verantwoordelijk voor de sociale basiszorg voor jeugd en gezinnen. Oorzaak en gevolg Pieter Puijk, buurtondernemer, vertelt hoe de praktijk eruitziet. Mensen hebben in het dagelijks leven te maken met allerlei kleine problemen. Dat geldt voor u, voor mij, en voor bijna iedereen. Maar voor mensen in Ondiep zijn die kleine problemen vaak al te groot. Bovendien gaat het daarbij meestal om een combinatie van factoren: financiële problemen, geestelijke en fysieke gezondheidsproblemen, verslaving die resulteert in slechte persoonlijke verzorging, eenzaamheid, huiselijk geweld, woonoverlast, justitiële problemen. Bijna altijd doen deze bewoners weinig mee aan de samenleving: ze hebben geen betaald werk, een klein netwerk, doen weinig vrijwilligerswerk. Te laat Puijk gaat verder: Regelmatig zien we dat de hulpverlening (te) laat komt, en dan nog gespecialiseerd op een deelonderwerp. Door die gespecialiseerde inzet raken er allerlei verschillende hulpverleners betrokken bij een gezin of persoon, met als ultiem risico dat niemand de verantwoording neemt als het écht fout gaat. Maar uiteindelijk komt vooral het gesprek met bewoners veel te laat op gang. Kunnen ze eigenlijk wel uit hun problemen komen? Gevolgen van late interventie Laten we eens kijken naar de mogelijke gevolgen van late interventies. Schuldhulpverlening Voor mensen met een bijstandsuitkering is schuldhulpverlening natuurlijk een lastig verhaal. In het verleden kwamen schulden tevoorschijn door een oplopende huurachterstand. Bij financiële problemen betalen bewoners om te beginnen de nutsvoorziening niet meer: water, gas, elektra, zegt Puijk. Door op zo n moment de eerste betalingsachterstand direct bij ons te melden kunnen we snel in actie komen. Met als bijkomend voordeel dat we dan meestal de gespecialiseerde schuldhulpverlening niet hoeven in te schakelen. Als het om kleine bedragen gaat, kunnen vrijwilligers van een formulierenbrigade bijspringen en is er bovendien heel veel te regelen met uitstel en vergelijkbare oplossingen. Sinds we drie jaar geleden afspraken hebben gemaakt met de gemeente (als energieleverancier) en de woningbouwcorporatie over de melding van beginnende betalingsachterstanden, is het aantal huisuitzettingen sterk gedaald. In 2012 waren dat er nog 27, in 2014 nog maar twee! Woonoverlast Om te vermenigvuldigen, moet je delen Meldingen van woonoverlast komen vaak pas binnen als de gemoederen al danig verhit zijn. Als het buurtteam een waarschuwing binnenkrijgt na bijvoorbeeld acht meldingen, is er in werkelijkheid misschien wel 80 keer sprake geweest van overlast. De verhoudingen zijn inmiddels verzuurd en communicatie tussen buren is vrijwel onmogelijk. Het valt niet mee om er dan nog wat van te maken. We hebben bij de politie nu laten weten dat ze ons moeten inschakelen na twee meldingen van overlast, aldus Puijk. De betrokkenen zijn dan vaak nog on speaking terms, waardoor we veel meer kunnen bereiken. Ook hier betrekken we andere bewoners actief bij de beginnende problemen. Zij kunnen fantastisch werk doen door meteen te reageren naar de overlastgevers. Als veel buren dat met elkaar doen leidt dat vaak tot matiging van het ongewenste gedrag. Maar ook dit werkt alleen als de situatie nog niet is geëscaleerd. Eenzaamheid Het verlies van een partner of een baan, of de kinderen die het huis uit gaan. Het zijn van die aanwijsbare momenten waardoor mensen zomaar zouden kunnen vereenzamen. Juist dan moeten huisartsen, begrafenisondernemers en andere betrokken professionals direct het gesprek aangaan en waar nodig voor ondersteuning zorgen. Door de gevolgen van eenzaamheid, en de bijkomende gezondheidsrisico s te bespreken blijf je de grote problemen voor. Alcoholverslaving Alcohol is een serieus probleem in Ondiep. Voor sommige van de bewoners is een kratje bier per avond normaal. Jonge kinderen mogen ook gewoon drinken en worden daarin soms zelfs aangemoedigd. Op termijn slecht voor kinderen én samenleving. Het zou enorm schelen als we het drankgebruik, vooral van de kinderen, als onderwerp op tafel kunnen krijgen tussen de bewoners onderling. En dat huisarts en wijkverpleegkundige die gezinnen ook wijzen op de gezondheidsrisico s. Vervolg op pagina 4 Jaargang 3 aflevering 23 pagina 3

4 Om te vermenigvuldigen, moet je delen Vervolg van pagina 3 Bewoners Puijk legt uit: Natuurlijk weten we heel goed dat die preventieve aanpak alleen haalbaar is als we heel veel bewoners kunnen betrekken bij ons buurtteam. Of eigenlijk werkt het andersom. Bewoners maken ons werk een stuk makkelijker als ze zich echt betrokken voelen bij hun wijk. Zij lossen dan veel problemen op zonder tussenkomst van hulpverleners. Uiteindelijk ontstaat dan een wijk waarin bewoners veel meer samenleven en met elkaar spreken over waarden, en waar het vanzelfsprekend is om elkaar te helpen. Punt van zorg: kostendelersnorm Ook is er nog een punt van zorg. Vanaf 1 juli is de kostendelersnorm van kracht, waarbij alle uitkeringen in een huishouden bij elkaar worden opgeteld. Veel gezinnen kennen of begrijpen deze regeling niet en stemmen hun uitgavepatroon daar dan ook nog niet op af. Dat gaat voor veel problemen zorgen, weet Puijk. Om daar op vooruit te lopen, zijn we met tien gezinnen alvast aan het rekenen geslagen. Op die manier laten we hen zien dat ze na 1 juli over een compleet andere portemonnee beschikken. En helpen we hen zich daar op voor te bereiden. Wat we leren van de begeleiding van deze mensen gebruiken we vervolgens zo snel mogelijk in de rest van de wijk, om te voorkomen dat grote groepen bewoners door de kostendelersnorm in de problemen komen. Preventie is de beste zorg! Met dank aan de leden van het buurtteam Ondiep, die hun ervaringen met ons deelden. Toekomstverkenning Transformatie Sociaal Domein Bron: Gemeente van de Toekomst In het kader van de Verkenningen Transformatie Sociaal Domein wordt, via een innovatieve toekomstverkenning, door gemeenten en landelijke sociale partners samen de toekomst en de nieuwe rol van de gemeente in het sociaal domein vormgegeven. Dit traject is gebaseerd op de scenariomethodieken van o.a. Shell en het ministerie van Defensie. Hoofddoel van de toekomstverkenning is het bieden van een gezaghebbende en objectieve basis voor strategische keuzes voor de transformatie in het sociaal domein. Deelnemers krijgen inzicht in de dominante trends voor de komende 10 tot 15 jaar op de belangrijkste thema s van de transformatie. Ook worden er scenario s ontwikkeld over hoe de Gemeente van de Toekomst er in 2030 uit zou kunnen zien. De focus ligt op de transformatie in het sociaal domein en de veranderende houding en verhouding tussen burgers en overheid. Het gaat hierbij om onderwerpen als nieuwe vormen van samenwerking tussen gemeenten en zorgaanbieders, maatschappelijke organisaties en woningcorporaties. En thema's als de inzet en het stimuleren van burgerkracht in het sociaal domein, de veranderende relatie tussen het Rijk en gemeenten en de manier waarop die de toekomst van gemeenten beïnvloedt. Doelgroep Naast gemeentesecretarissen, wethouders en directeuren sociaal domein worden hiervoor vertegenwoordigers van verschillende strategische partners en specialisten uit de sociale sector uitgenodigd. Waar en wanneer? De toekomstverkenning bestaat uit drie samenhangende werkconferenties. De eerste bijeenkomst is op 24 juni 2015, van tot uur te Nieuwegein. De tweede bijeenkomst is op 23 september 2015, van tot uur te Zwolle. De eindbijeenkomst vindt plaats op 18 november 2015, van tot uur (op een nader te bepalen locatie). Aanmelden Herkent u zichzelf in de doelgroep en wilt u deelnemen aan dit traject dan dient u zich voor 12 juni aanstaande aan te melden. Aanmelden kan hier. Er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar en we vragen degenen die meedoen, bij alle drie de bijeenkomsten aanwezig te zijn. Dit is voor het eigen begrip van de scenario s, de kwaliteit van het traject en de uitkomsten belangrijk. Voor deelname aan de drie werkconferenties worden geen kosten in rekening gebracht. Het leven in de bijstand: 'Over elk dubbeltje moet ik nadenken' Bron: Omroep Brabant EINDHOVEN - Creatief zijn, nadenken over elke uitgave. Het leven in de bijstand is helemaal niet zo gemakkelijk als mensen denken. En met de nieuwe Participatiewet die in januari is ingegaan, zijn de regels een stuk strenger geworden. Die bracht wat reuring teweeg in de Eindhovense politiek. GroenLinks kwam met een initiatiefvoorstel voor meer maatwerk en menselijkheid in de bijstand. Dinsdagavond leek de gemeenteraad het voorstel van GroenLinks te omarmen. Verzuipen in de regels Dit zal koren op de molen zijn van de bijstandsgerechtigden, met wie onze verslaggeefster Alice van der Plas woensdag gaat praten. Zij pleiten al langer voor een menselijkere aanpak en meer flexibiliteit. Zo gaat een zzp'er en moeder vertellen over haar leven in de bijstand. Volgens haar ligt haar leven overhoop en krijgt ze haar bedrijfje niet van de grond door de vele regels waar ze aan moet voldoen. En we gaan boodschappen doen met iemand in de bijstand. "Ik moet over elk dubbeltje nadenken", zo laat hij weten. Werken in de bijstand Ook gaat onze verslaggeefster kijken op de werkvloer van het Werkleerbedrijf in Eindhoven. Daar worden bijstandsgerechtigden begeleid naar werk en doen ze productiewerkzaamheden."'geestdodend", zeggen sommige mensen die er hebben gewerkt. Jaargang 3 aflevering 23 pagina 4

5 Bepaal zelf wie aan je rug komt Bron: Zorggids Nieuwe denkers over de andere kant van de veranderingen in de zorg: 'Bepaal zelf wie aan je rug komt' 2015 wordt het jaar van veranderingen, met alle problemen van dien, vertelt Anni Tüski, die samen met Ingela de Witte de beweging #nieuwedenkersindezorg bedacht. Wij wilden allebei een warme wind door Nederland waaien. We wisten dat de media flink boven op de veranderingen in de zorg zouden gaan zitten, op wat er allemaal misgaat. Wij willen juist de andere kant laten zien: dat er heel veel moois in Nederland gebeurt, is en ook blijft. De vrouwen startten daarom in maart een blogserie. De blogserie richt zich op de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het ervoor zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen staat in deze wet centraal. Wij willen een positief, maar ook realistisch geluid laten horen. Er is veel meer te zien en te lezen van waaruit je zelf, vanuit je eigen regie, je eigen keuzes kunt maken dan nu wordt aangegeven. Nu wordt door de media het gevoel gevoed van 'we moeten het opeens allemaal zelf'. Nieuwe denkers, dat is het kernwoord, mensen die in praktijk tegen een probleem aan lopen en buiten de gebaande wegen om een oplossing bedenken. Oplossingen, aldus Anni, die wel wat aandacht waard zijn. De blogs zijn een tegenbeweging, zo niet reactie, op de negatieve berichtgeving rond de Wmo. Er zijn veel meer simpele mogelijkheden dan die de gemiddelde Nederlander nu kent. De nieuwe denker Op vrijdag werd de vraag gesteld: hoe kan ik mijn huisarts overhalen om met mij een beeldgesprek via de tablet te voeren, want anders moet mijn zoon steeds vrij vragen om me naar de huisarts te brengen? Dit, zo vertelt Anni, is een nieuwe denker. Het is iemand die zelf met een vraag zit en een idee heeft. In dit geval: hoe kunnen we omgekeerd een professional overhalen? Volgens Anni is de aandacht te veel gericht op de professionals en op hoe zij een omslag moeten maken. Wij zeggen: pak het nou andersom. Welke vragen spelen er in de praktijk en wat voor ideeën of dingen kunnen daaruit voorkomen of gebeuren al? Daarbij is een nieuwe denker zowel iemand die al iets heeft bedacht, ontwikkeld of informatie heeft verzameld als iemand die nog bezig is nieuwe dingen neer te zetten. En op die manier willen we inzoomen op de kracht van vernieuwend denken, buiten de hokjes om. Er zijn drie organisaties betrokken bij de serie. Mantelzorg voor Beginners behandelt vragen van (beginnende) mantelzorgers. Thuisleefgids biedt een onafhankelijk overzicht van welke producten en diensten er nu al op de zorgmarkt zijn en wat de ervaringen van eerdere gebruikers zijn. Zorgbelang Brabant haakt aan op het thema e-health. De belangenbehartiger verzamelt, bundelt en verspreidt alle ervaringen van cliënten met digitale zorg. Opengooien en vinden Op 23 april meldde Mezzo, Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerszorg, dat tachtig procent van de mantelzorgers zich geregeld zorgen maakt over de ingewikkelde nieuwe regelgeving. Liesbeth Hoogendijk, directeur van Mezzo, schrijft: Mantelzorgers zijn dagen aan het rondbellen, naar de gemeente, zorgaanbieders, verzekeraars, SVB of CAK voor de juiste informatie. Instanties geven geen duidelijkheid, geen betrouwbaar antwoord en verwijzen onderling niet goed door. Dit is één van de ontwikkelingen waar de blogserie op inspeelt. Anni: We willen de markt van de zorgwereld en van de hulpmiddelenwereld opengooien. Dit willen we doen door kennis en informatie aan te bieden in normaal Nederlands. Om te vermenigvuldigen, moet je delen Uitgangspunt daarbij zijn jij en ik. Als voorbeeld geeft Anni de brancheorganisatie van bedrijven die hulpmiddelen aanbieden. Hier zijn 41 bedrijven uit Nederland bij aangesloten, terwijl er veel meer zijn. Er is geen overzicht; er zijn geen branchecijfers, terwijl er wel verwacht wordt dat mensen steeds meer zelf hulpmiddelen aan gaan schaffen. Vindbaarheid van de informatie is een ander punt. Vorige week sprak ik een mantelzorgconsulent uit Brabant die mij vertelde dat ze dingen moest regelen voor iemand in Apeldoorn. Toen ze er niet uit kwam had de consulent haar collega in Apeldoorn gebeld. Deze kon haar echter ook niet helpen met de praktische vragen. Daarom was ze uiteindelijk naar mijn website, Mantelzorg voor Beginners, gegaan, vertelde ze me. Toen dacht ik: als jij als mantelzorgconsulent er zelf al niet uit komt, en je collega in Apeldoorn ook niet, dan is er onmiskenbaar behoefte aan meer duidelijkheid. De blogserie is daarom opgedeeld in thema's. Zodat mensen kunnen zien: dit is mijn thema, deze vraag speelt nu bij ons. Een stukje omdenken Op 9 mei kopt Trouw 'Voor veel ouderen geldt: liever sterven dan naar het verpleeghuis'. Anni: Het artikel gaat over een onderzoek waaruit bleek dat ouderen liever euthanasie laten plegen dan dat ze verzorgd worden. Deze studie heeft duidelijk gemaakt dat deze mensen levensmoe zijn omdat ze bang zijn voor de fase van verpleging en hoe het dan gaat. Dit lijkt een direct gevolg te zijn van alle negatieve media-aandacht voor de veranderingen in de zorg. Berichten over hulpmiddelenaanvragen die door gemeenten afgewezen worden, over mantelzorgers die steeds meer overbelast raken en zorgvragers die zich een last voor hun familieleden voelen zijn aan de orde van de dag. Nieuwedenkersindezorg verzet zich tegen deze tendens. De blogserie wil een stukje omdenken realiseren. Of zoals Ingela de Witte, tevens initiatiefneemster van de website Eigenzorg.com het zegt: Jij bepaalt wie aan je rug komt. Vervolg op pagina 6 Jaargang 3 aflevering 23 pagina 5

6 Om te vermenigvuldigen, moet je delen Vervolg van pagina 5 Stel, jij moet voor iemand thuiszorg regelen. Dan denk je heel makkelijk: het ziekenhuis of de gemeente zegt: deze en deze aanbieders zijn beschikbaar. Je kiest de eerste de beste partij en je denkt dat je klaar bent, maar dan blijkt dat het niet klikt, dat het niet past. Die fout heb ik bij mijn vader ook gemaakt. Mijn vader moest zich constant aanpassen, hij voelde zich niet prettig. Keuzevrijheid, zo stelt Anni, is waar het hier om gaat. Een vakantie boek je ook niet zomaar: waarom dan dit wel? Waarom laat je je meeslepen in het hokjes denken? Met de blogserie willen we mensen vertellen: laat je niet zomaar een keuze in je handen drukken voor een thuiszorgaanbieder, omdat deze thuiszorgaanbieder toevallig in je regio zit of omdat je zorgverzekeraar daar toevallig een contract mee af heeft gesloten. Er heerst een soort van passiviteit onder de burgers. Verkramp niet in het 'oh help, hoe ga ik dit doen'. Verantwoordelijkheid van vrijheid is de onderliggende gedachte. Bij vrijheid hoort namelijk keuzes maken. En om keuzes te maken, moeten je weten wat je keuzemogelijkheden zijn. Dit is wat de blogserie doet. Gemeenten en zorgverzekeraars willen vaak dat mensen de zorgaanbieders kiezen die zij willen dat ze kiezen. Nee, jij hebt keuzevrijheid, ook om voor andere zorgaanbieders te kiezen. We krijgen allemaal met zorg en de veranderingen te maken, maar laat het niet in hokjes gebeuren. Het positieve nieuws over de Wmo blijft veelal uit. Betekent dit dat de wet een slecht idee was? Of betekent dit dat er meer aandacht is voor de dingen die fout gaan, en minder voor de dingen die goed gaan? Elke transitie heeft gewoon tijd nodig, vindt Anni. Hoe snel gaan we conclusie trekken dat het niet werkt? Het idee achter de Wmo is dat we veel meer gericht kijken in de thuissituatie, wat wel en niet mogelijk is. Wat dat betreft is de Wmo een mooie ontwikkeling, want niet alleen de overheid, maar ook de mensen zelf willen gewoon thuis blijven wonen. De blog van #nieuwedenkersindezorg leest u iedere week op de Nationale Zorggids. Ingrijpen in lokale autonomie is onacceptabel Bron: VNG Congres Het rijk grijpt te vaak in de lokale autonomie in, zoals bij de discussie over bed-bad-brood en de vergoeding voor procesverbalen. Onacceptabel, stelde Jan van Zanen woensdag in zijn maidenspeech als VNG-voorzitter op het jaarcongres van de gemeentekoepel. Te vaak grijpt het rijk in de lokale autonomie in, zoals bij de discussie over bed-bad-brood en de vergoeding voor procesverbalen. Onacceptabel, stelde Jan van Zanen woensdag in zijn maidenspeech als VNG-voorzitter op het jaarcongres van de gemeentekoepel. Van onze kant moet er een vuist op tafel. Onoorbaar Gemeenten hebben de positie bij het rijk zwaar moeten bevechten, riep Van Zanen in herinnering. Inmiddels kan het rijk niet meer om ons heen. Ze kunnen het gewoon niet zonder ons, al lijken ze zich daar nog niet altijd van bewust. Soms moet er nog een vuist op tafel en is glasheldere taal nodig als het kabinet met een onoorbaar voorstel komt. Hij zal niet nalaten om dat te doen, benadrukte hij. De verhoudingen veranderen, maar het gaat niet vanzelf. Waarschijnlijk zullen ook in de toekomst stevige gesprekken nog wel eens nodig zijn om op te komen voor de lokale democratie. Lokaal belastinggebied Vertrouwen is volgens de Utrechtse burgemeester momenteel het belangrijkste in de relatie met het rijk. Het rijk moet vertrouwen hebben in het lokaal bestuur en de keuzes die lokaal worden gemaakt. En wij moeten erop vertrouwen dat het rijk de ingezette koers van decentralisaties blijft steunen, ook en juist als door lokale keuzes verschillen zichtbaar worden. Verruiming van het lokaal belastinggebied hoort daar volgens hem bij, zoals ook onder meer de commissie Rinnooy Kan bepleit. De Raad van State, de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) en het Centraal Planbureau (CPB) deden dat al eerder. Vitale democratie Versterking van de lokale democratie is de komende jaren volgens Van Zanen de belangrijkste opgave voor gemeenten. De komende vier jaar wil ik samen met u verder werken aan een sterke en vitale lokale democratie die inspireert, activeert en faciliteert. Daarbij betrekken we iedereen binnen de gemeente. Hij riep lokale partijen op iets van hun geheim met ons te delen, in het belang van de versterking van de lokale democratie in alle gemeenten. In de ogen van Van Zanen weten lokale partijen, hoe verschillend ze ook zijn, altijd het dichtst bij de leefwereld van inwoners te komen. Van Zanen, de enige kandidaat voor de opvolging van Annemarie Jorritsma, werd woensdag met ruim 99 procent officieel voor vier jaar als VNG-voorzitter benoemd tijdens de algemene ledenvergadering in Apeldoorn. Maar bij het Werk- Leerbedrijf geloven ze heilig in hun aanpak. De helft van de deelnemers vindt binnen twaalf weken een nieuwe baan. Klik op plaatje voor meer informatie Jaargang 3 aflevering 23 pagina 6

7 Wijkinitiatieven hebben duwtje nodig Bron: nieuwsbericht Vijf bouwstenen zijn cruciaal voor een duurzame participatieaanpak. Het doorbreken van initiatiefverlegenheid is er een van. Gemeenten moeten weliswaar loslaten, maar niet nadat ze burgers of wijken een zetje in de goede richting hebben gegeven. Dat bepleiten voormalig teammanager/beleidsadviseur van de Deventer wijkaanpak Marten Schuttert en Ap van Straaten, voormalig innovator bij welzijnstelling Raster, in een terugblik op ruim 23 jaar Deventer wijkaanpak. Vijf bouwstenen zijn cruciaal voor een succesvolle wijkaanpak. Het doorbreken van initiatiefverlegenheid is er een van. Gemeenten moeten weliswaar loslaten, maar niet nadat ze burgers of wijken een zetje in de goede richting hebben gegeven. Actieve bewonersgroepen Dat bepleiten voormalig teammanager/beleidsadviseur van de Deventer wijkaanpak Marten Schuttert en Ap van Straaten, die lange tijd als innovator werkte bij welzijnstelling Raster. Het duo stond ruim 23 jaar geleden aan de wieg van de Deventer wijkaanpak, nu WijDeventer geheten. Door onder meer veranderende maatschappelijke omstandigheden is de wijkaanpak voortdurend veranderd en bijgeschaafd, maar de principes of bouwstenen zijn min of meer dezelfde gebleven. De kern van de aanpak hebben Schutter en Van Straaten in een compact stuk verwoord: Vijf bouwstenen van een duurzame aanpak. Deze zijn in hun ogen ook bruikbaar buiten Deventer. Altruïstisch overschot Het uitnodigen van bewoners om in beweging te komen is een van die vijf bouwstenen. Zowel initiatief- als vraagverlegenheid hebben een zetje nodig, aldus Schuttert en Van Straaten. Daarvoor hoeven geen grootse campagnes vanuit gemeenten worden gevoerd. Lichtvoetige benaderingen die een persoonlijk beroep doen op het altruïstisch overschot is meestal voldoende. In Deventer zijn sociale werkers, jongeren- en kinderwerkers permanent aanwezig om een burger individueel dan wel in samenwerkingsverband met anderen in beweging te krijgen. In Deventer zijn constant zo'n 250 bewonersgroepen actief, maar niet steeds dezelfde. Concreet doel Een van de andere succesfactoren van Deventer is dat de wijkaanpak heeft ingespeeld op de betrokkenheid van de postmoderne burgers: burgers die zich voor een beperkte tijdspanne en voor een concreet doel met andere bewoners willen verbinden om te werken aan een fijne buurt, stelt het duo. De twee hameren er op dat het belangrijk is de aard van de motivatie van de bewoners te blijven onderkennen. Wijkbewoners gaan samen aan de slag met hun ideeën en initiatieven. Ze doen dit niet omdat de overheid het graag wil, maar vanuit een eigen intrinsieke motivatie. Zelf doen Zelfwerkzaamheid is de derde bouwsteen van een duurzame participatie-aanpak. Zelf doen leidt tot eigenwaarde en eigenaarschap, menen Schutter en Van Straaten. Zelf doen betekent dat je met anderen een idee vormt, je inzet en toewerkt naar een resultaat. Het is de klassieke queeste van droom naar daad. Daartussen bevinden zich altijd obstakels, wetten en bezwaren. Deze samen te lijf gaan en overwinnen schept een band en versterkt de gemeenschapszin. En het mag ook mislukken. Ondersteuning Dit betekent niet dat professionele ondersteuning niet nodig is. Integendeel. Een duurzame ondersteuningsstructuur met vertrouwde gezichten van toegewijde professionals is wel belangrijk. Het bijzondere van de Deventer situatie is dat de ondersteuning van de bewoners altijd heeft plaatsgevonden in nauwe samenwerking tussen opbouwwerkers (welzijnsorganisatie) en wijkmanagers (gemeente). Co-creatie maar wel vanuit onderscheiden rollen, verduidelijkt Schuttert. Gebieds-DNA De ondersteuning heeft overigens niet alleen betrekking op de bewonersinitiatieven, maar ook op de participatieve aanpak voor de buurt of het dorp als geheel, benadrukken de twee. Deze moet volgens ons gebaseerd zijn op een van te voren Om te vermenigvuldigen, moet je delen doordacht plan, op basis van een krachtenveldanalyse of gebieds-dna. Welke buurten of groepen redden zich zelf en welke hebben een zetje nodig? Dat vraagt maatwerk voor de buurt of het dorp en improvisatie uitgaande van een basisplan. Het basisplan van de Deventer Wijkaanpak bestaat uit uitnodigen, gevolgd door verbinden en vervolgens aan de slag. Eigenaarschap Last but not least is eigenaarschap een succesfactor bij participatie. Echt eigenaarschap gaat over de middelen, over het geld en de aanpak, menen Schuttert en Van Straaten. In de representatieve democratie gaat het om de afweging van belangen. Daarbij horen gekozen vertegenwoordigers, inspraakprocedures, adviesorganen, wijkraden, enzovoort. In een doedemocratie hoort volgens hen het zelfbeheer van het proces en de middelen. In Deventer is deze verantwoordelijkheid belegd bij het wijkteam, dat uitsluitend uit bewoners bestaat, verduidelijkt Schuttert. De wijkmanager (gemeente) is technisch voorzitter en bereid vergaderingen voor. Vaak zijn er ook raadsleden aanwezig (de fracties kennen contactraadsleden per wijk) en ook de wijkwethouder. De raadsleden, wethouders hebben echter geen stemrecht. Deventer kent een wijkindeling met vijftien wijken en dorpen en telt momenteel 8 wijkteams. Belangenafweging Het wijkteam is geen (deel)gemeenteraad die een belangenafweging kan maken. Het is een groep die exemplarisch is voor de bewoners van een wijk of dorp. Het wijkteam bespreekt de ideeën en initiatieven van bewoners. Zij beoordeelt niet de juistheid maar stelt wel kritische vragen om de ideeën en initiatieven het beste tot wasdom te laten komen, aldus Schuttert en Van Straaten. Het wijkteam bepaalt hoeveel van het wijkbudget aan een initiatief wordt toegekend. Ook gaat het wijkteam over de aanpak, het basisplan en de ondersteuning door de professionals. Deze aanpak wordt aan het wijkteam voorgelegd en het wijkteam evalueert achteraf de aanpak en de ondersteuning. Op deze manier is de wijk zelf baas over het proces en de middelen. Jaargang 3 aflevering 23 pagina 7

8 Tien Gouden gemeenten goed bezig met transformatie Bron: MO Groep Decentralisatie en transitie is nog niet hetzelfde als transformatie. Niet alle gemeenten zijn goed op weg, maar de 'gouden tien' van MOgroep wel. Almere, Alphen aan de Rijn, Deventer, Ede, Heerenveen, Heerlen, Oss, Vlaardingen, Wijk bij Duurstede en Zaanstad zijn de toppers op het gebied van transformatie in het sociaal domein. Dat vindt de brancheorganisatie in het sociaal en maatschappelijk werk MOgroep die een lijst van 'gouden' gemeenten heeft opgesteld. Slimme manier De transities in het sociale domein zijn een feit. Maar hoe zit het met de beoogde transformatie? MOgroep zocht hoe ver gemeenten zijn en stelde een top tien samen van gouden gemeenten die de veranderingen in het sociaal domein aangegrepen hebben om op een slimme manier te vernieuwen, samen met bewoners en organisaties. 'Het zijn niet zozeer de tien best practices, aldus een woordvoerder. Het is breder dan dat. Het gaat om een mentaliteit die in de gemeenten aanwezig is en een manier van werken die daaruit naar voren is gekomen. Ze zijn stuk voor stuk al jaren geleden begonnen goed na te denken wat nodig is voor de burgers en in bepaalde wijken. Ze hebben samen met lokale partners bedacht wie welke ondersteuning kunnen bieden, en hoe bewoners betrokken kunnen worden. De transformatiegedachte. Maken het verschil Volgens de MOgroep hebben de tien visie, durven ze het oude los te laten en maken ze goed gebruik van de denkkracht die al aanwezig is. Ze reflecteren, leren en maken zo het verschil. Bijvoorbeeld door te investeren in presentie en preventie, en jong en oud al te ondersteunen voor het kwaad geschied is. Deze gemeenten verbinden zorg, gezondheid, welzijn, jeugd en andere domeinen met elkaar, zodat de burger niet voor elk probleem naar een eigen loket moet. Zichtbare professionals in de wijk krijgen ruimte om te doen wat nodig is, samen met bewoners. Uitproberen en toetsen Een goed voorbeeld is Zaanstad, waar bijvoorbeeld ook ambtenaren opgenomen zijn in het sociale wijkteam. Niet om indicaties te doen maar om creatief mee te denken. De lijntjes met de organisatie waar het team mee samenwerkt zijn daardoor kort. Ze proberen dingen uit, toetsen of het werkt en maken het begrip ruimte voor de professional echt waar, aldus de woordvoerder. Professionals wilden extra geld om samen met bewoners tot oplossingen voor acute problemen te komen. Dat geld heeft Zaanstad beschikbaar gesteld. Aanjagen De lijst van gouden gemeenten werd opgezet om innovatie in het sociaal domein aan te jagen. We willen verder kijken dan de soms loze kreten als eigen kracht, het gaat erom dat de transformatie echt op gang gaat komen. Daarom gaan we de komende tijd ook verder kijken wat gemeenten ondernemen. De lijst is opgesteld aan de hand van informatie die vanuit leden van de MOgroep komt. Ook zijn beleidsnotities, beschrijvingen van projecten, best practices en proeftuinen beoordeeld. Lees hier waarom Almere Alphen aan de Rijn, Deventer, Ede, Heerenveen, Heerlen, Oss, Vlaardingen, Wijk bij Duurstede en Zaanstad in de top tien staan. Om te vermenigvuldigen, moet je delen Momenteel geen hulp voor loverboyslachtoffers' Bron: nieuwsbericht De enige twee instellingen in Nederland waar specialistische hulp aan meisjes geboden wordt die het slachtoffer zijn geworden van loverboys kunnen momenteel geen jonge vrouwen meer helpen. De slachtoffers krijgen daarom niet de hulp die ze nodig hebben. Beide instellingen hebben een wachtlijst omdat ze kampen met een tekort aan opvangplekken. Dit meldt Metro. Geen directe toegang tot specialistische hulp kan de situatie van de slachtoffers verergeren, zo vertelt directeur Linda Terpstra van Fier, een behandel- en expertisecentrum voor geweldsslachtoffers in afhankelijkheidsrelaties. De ene instelling telt een wachtlijst van acht personen, en de andere een van zes personen. Terpstra: "Wachtlijsten zijn het recept voor herhaling. Er is nu extra geld nodig." Onder meer omdat het aantal loverboyslachtoffers stijgt, ondanks de toenemende aandacht. Volgens Fier komt dit omdat het erg makkelijk is om loverboy te worden. Het enige wat er voor nodig is, is een mobiele telefoon, internet en een meisje. Terpstra pleit er daarom voor dat er meer bewustwording voor loverboypraktijken komt in de samenleving. Volgens Fier is het aan gemeenten om te zorgen voor meer geld. De gemeenten zijn immers, sinds invoering van de nieuwe Jeugdwet, verantwoordelijk voor zorg aan mensen tot 18 jaar. Onder deze verantwoordelijkheid valt volgens het expertisecentrum ook het inkopen van specifieke hulp voor slachtoffers van loverboys. Het moet er veilig zijn, er moet hulp zijn en onderwijs. De opvang mag bovendien niet gemengd zijn met bijvoorbeeld jongens die hun grenzen niet kunnen bewaken," aldus Terpstra. Jaargang 3 aflevering 23 pagina 8

9 Om te vermenigvuldigen, moet je delen Jongeren geven mening over veiligheid jeugdhulpinstellingen Bron: nieuwsbericht De Jongerentaskforce Kindermishandeling heeft gisteren het rapport 'Jongeren in jeugdhulp over veiligheid' overhandigd aan Jeugdzorg Nederland. In het rapport staan de bevindingen van een onderzoek waarin jongeren in jeugdhulpinstellingen gevraagd worden naar hun ervaringen met (sociale) veiligheid. Dit meldt Jeugdzorg Nederland. Ans van de Maat heeft het rapport namens Jeugdzorg Nederland in ontvangst genomen. Volgens Van de Maat zijn de tips en adviezen die in het rapport staan bruikbaar. Ook passen ze veelal in trajecten die al lopen vanuit Jeugdzorg Nederland. Het rapport geeft de bevindingen weer van een onderzoek dat de Jongerentaskforce Kindermishandeling uitvoerde. Zij ondervroegen bijna 200 jongeren die in residentiële groepen van jeugdhulpinstellingen, jeugd-ggz, en de jeugd-lvb wonen hoe zij de (sociale) veiligheid ervaren. Gemiddeld becijferen de jongeren de veiligheid in hun instelling met een 7,7. Tien procent van de jongeren vond de beveiliging onvoldoende, terwijl bijna dertig procent een rapportcijfer van acht of hoger gaf. In het rapport worden ook tips en adviezen gegeven. Belangrijkste tip hierbij is het hebben van een goede vertrouwensband tussen jongeren en de groepsleiding. Dit is een cruciale factor voor de beleving van veiligheid, aldus de taskforce. Daarnaast stelt de Jongerentaskforce dat de transitie en de onzekerheid over de financiering heeft geleid tot meer wisselingen in groepsleiding. De jongeren willen dat het aantal wisselingen beperkt worden. Zij roepen daarom gemeenten en aanbieders op om een einde te maken aan de onzekerheid. Zeventien uitspraken in geschillen passend onderwijs Bron: Ministerie van OCW Ouders hebben sinds de invoering van passend onderwijs 33 geschillen voorgelegd aan de Geschillencommissie Passend Onderwijs. Dat staat op de website Passendonderwijs.nl van het ministerie van OCW. Ouders die geen passende onderwijsplek kunnen vinden voor hun kind, kunnen hun geschil met een school voorleggen aan de geschillencommissie passend onderwijs. Sinds 1 augustus zijn 33 geschillen over toelating of verwijdering van een leerling of over het ontwikkelingsperspectief van de leerling aangemeld bij de commissie. Tot en met mei heeft de commissie zeventien uitspraken gedaan. Zestien daarvan zijn gepubliceerd op de website Onderwijsgeschillen.nl. Elf klachten werden gegrond verklaard, vier waren ongegrond en één nietontvankelijk. De commissie let er vooral op of de school zorgvuldig heeft gehandeld. In de meeste gevallen neemt de school het advies van de geschillencommissie over. Instantieoverstijgend werken gehinderd door ongelijke invoering wetten Bron: PMT Omdat de nieuwe Jeugdwet en de Wet passend onderwijs niet gelijktijdig ingevoerd zijn, is de ontwikkeling van instantieoverstijgend werken gehinderd, aldus Plein Midden Twente (PMT). PMT is hard bezig met het opzetten van een complete zorgstructuur waarbij passend onderwijs en jeugdzorg verbonden worden. De volgende stap is vervlechting: ervoor zorgen dat onderwijs en zorg elkaar echt vinden. Dit meldt Passend Onderwijs. Plein Midden Twente (PMT) is een subregio van samenwerkingsverband Op de scholen in dit samenwerkingsverband worden onderling afspraken gemaakt over ondersteuning van bijvoorbeeld jeugdzorg. Doel is om te zorgen dat zorgleerlingen vaker in het reguliere onderwijs kunnen blijven. Het verband gaat zich nu richten op het vervlechten. Daarmee bedoelen we dat alle partijen zich steeds meer één organisatie voelen en dat we instantieoverstijgend werken. Het maakt niet uit wie de zorg levert, zolang het maar bijdraagt aan ons gezamenlijke doel: de beste zorg voor elk kind, zegt Peter Breur, bestuurder van PMT en samenwerkingsverband Volgens het samenwerkingsverband is er ook sprake van een grote directe onderinstroom van meer dan 30 procent van de kinderopvang naar het speciaal onderwijs. Deze kinderen zijn veel lastiger in beeld te krijgen. Daarom zijn we met alle voorschoolse voorzieningen in de regio in gesprek gegaan en hebben we eenzelfde 1-zorgroute ontwikkeld als voor het primair onderwijs: het voorschools ondersteuningsteam (VOT). Zo zorgen we dat kinderen eerder op de goede plek komen en voorkomen we dat ze later zware ondersteuning nodig hebben, aldus Breur. Jaargang 3 aflevering 23 pagina 9

10 Om te vermenigvuldigen, moet je delen Geen motie van D66 tegen Martin van Rijn Bron: Tweede Kamer D66-Kamerlid Pia Dijkstra ziet toch niets in een motie van wantrouwen tegen staatssecretaris Martin van Rijn (VWS), ook al weet ze niet zeker of VWS de deadline van 15 mei heeft gehaald. 'Het is duidelijk dat PvdA en VVD een motie van wantrouwen niet zullen steunen en het heeft daarom weinig nut.' De SP, GroenLinks en het CDA dienden met steun van de PVV wel een motie van wantrouwen in tegen de staatssecretaris. De politieke loopbaan van staatssecretaris Martin van Rijn lijkt gered nu D66 geen motie van wantrouwen tegen hem heeft ingediend tijdens het debat over de mislukte invoering van het trekkingsrecht voor pgb's. Met steun van de twee regeringspartijen en D66 kan hij verder met het oplossen van de problemen rondom de uitbetaling van pgb's. Geen goed besluit Achteraf gezien was het geen goed besluit om 01 januari 2015 het trekkingsrecht in te voeren. Dat zei staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) in het zesde en belangrijkste debat over de mislukte invoering van het trekkingsrecht voor het persoonsgebonden budget (pgb). De alternatieven waren echter niet beter geweest voor de budgethouders. Van Rijn moest debatteren voor zijn politieke leven donderdag in de Kamer. Vooral de vraag of hij niet een jaar had moeten wachten met de invoering van het trekkingsrecht voor het pgb, blijft hangen. Waarschuwingen dat het niet goed zou gaan met de invoering op 1 januari waren er voldoende, maar de staatssecretaris informeerde de Kamer hier gebrekkig over, meent de oppositie. Van Rijn erkent dat het achteraf gezien beter was geweest als de invoering niet was doorgegaan, maar hij zegt waarschuwingen hierover niet te hebben genegeerd. Het leidt tot zinnen als: 'Signalen zijn herkend, alleen ze zijn onvoldoende herkend. Want problemen zijn er wel gekomen.' Debatten In het slepende woordenduel werd geleidelijk helder dat coalitiepartijen VVD en PvdA niet van plan waren om hun steun voor de staatssecretaris in te trekken. Wat restte was een lang 'welles-nietes' spelletje over interpretatie van waarschuwingssignalen en het al dan niet ophangen van rooskleurige verhalen in de vijf voorgaande debatten. Informatiepositie D66-Kamerlid Pia Dijkstra gaat in haar vragen uitgebreid in op het feit dat Van Rijn meerdere malen het parlement niet heeft geïnformeerd over de problemen. 'We hadden graag meegedacht met de staatssecretaris over het al dan niet uitstellen van trekkingsrecht. Wij zijn daar echter nooit voor in de gelegenheid gesteld.' Van Rijn erkende dat de Kamer niet altijd dezelfde 'informatiepositie' had als hijzelf. Stand van zaken Het betalingsproces is volgens Van Rijn momenteel op orde. Correcte declaraties en niet helemaal correcte declaraties worden snel betaald. Maar nog niet alles is opgelost. Het systeem kan nog steeds declaraties niet 'volgen' en dat is volgens Van Rijn 'waardeloos'. Dijkstra stelt dat hiermee niet aan de voorwaarden van haar motie is voldaan. Die motie houdt een deadline van 15 mei in waarna alles rondom de betaling van het pgb regulier moet verlopen. De oppositie betoogde dat Van Rijn niet eens in de buurt is gekomen van het halen van de deadline. Het is een cruciale motie omdat het de volledige steun heeft van de Kamer. Van Rijn shopt selectief in cijfers SVB Bron: Nieuwsuur Staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) schetst een te rooskleurig beeld van het aantal op tijd betaalde pgb-declaraties. Dat zeggen drie experts op het gebied van statistiek tegen actualiteitenrubriek Nieuwsuur. Voorafgaand aan het debat morgen over de pgb-problemen maakten Nieuwsuur-verslaggever Judith Pennarts en redacteur Daniël Heeringa een online reportage over de cijfers van staatssecretaris Van Rijn. Volgens de deskundigen trekt Van Rijn verkeerde conclusies uit een steekproef van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Marcel Das, hoogleraar econometrie en dataverzameling aan de Universiteit van Tilburg: 'Wat de staatssecretaris feitelijk aan de Kamer heeft gemeld op basis van deze rapportage is niet correct. De manier waarop het nu geformuleerd is, vind ik zelfs misleidend.' Onduidelijk Hoogleraar Marcel Das, expert op het terrein van steekproeftrekkingen, zegt tegen Nieuwsuur: 'Die 94 tot 95 procent ontleent Van Rijn aan een tabel in het rapport. Daarbij kiest hij een willekeurige week, week 8. Daarin staat het percentage van 95 procent.' In de weken daarvoor werd 91 of 84 procent van de 'betaalbaar gestelde declaraties' op tijd betaald. 'Dat had hij evengoed kunnen nemen. Het is mij niet duidelijk waarom nou specifiek die week eruit pikt,' zegt Das. Audits 'Die 95 procent klopt alleen als je het hebt over de uitbetaling van (correcte) declaraties die zijn ingediend na 1 april en uitbetaald in de week van 15 mei,' meent Hein Kloosterman, expert op het gebied van statistische audits. Kloosterman werkte jarenlang bij de Belastingdienst en doceerde aan Nyenrode en de Erasmus Universiteit. 'Als je het hele rapport leest, dan geeft 87 tot 90 procent een beter beeld van hoe het gaat met alle uitbetaalde declaraties.' Jaargang 3 aflevering 23 pagina 10

11 Westland wint Aanmoedigingsprijs Privacy 2015 Bron: VNG Gemeente Westland heeft de Aanmoedigingsprijs Privacy 2015 van de VNG gewonnen. De onderscheiding werd dinsdag uitgereikt bij het VNG-congres, in het kader van de maand van de Privacy in het Sociaal Domein. Gemeente Westland heeft de Aanmoedigingsprijs Privacy 2015 van de VNG gewonnen. De onderscheiding werd dinsdag uitgereikt bij het VNG-congres, in het kader van de maand van de Privacy in het Sociaal Domein. Maand van de Privacy in het Sociaal Domein In de maand juni wordt er door VNG op diverse manieren aandacht besteed aan privacy. Het uitreiken van de aanmoedigingsprijs is daar één van. Gemeente Westland won de prijs omdat het zich afgelopen jaar op alle fronten proactief heeft ingezet voor het borgen van privacy voor haar burgers, zo stelt de organisatie van het VNG-programma Informatie Voorziening Sociaal Domein (ISD). Westland werd gekozen als winnaar omdat de gemeente al in een vroeg stadium met voortvarendheid en energie aan de slag is gegaan met het borgen van privacy in het sociaal domein, zo valt te lezen in het juryrapport. Met behulp van de Privacy Scan heeft Westland in kaart gebracht wat al goed gaat en wat aandacht vraagt. Daarbij is gekozen voor een integrale benadering met een sterke nadruk op bewustwording en training in de uitvoeringspraktijk. Naast het opstellen van beleidsregels privacy in het sociaal domein en het uitwerken van een afwegingskader privacy worden alle medewerkers van de sociale teams actief getraind. Bewustwordingstraject Projectleider Yvonne Sieverts licht de gemeentelijke aanpak toe: Wij zien privacy binnen de gemeente als een bewustwordingstraject, als een continu proces. Dat is ook precies de geest van de Wet bescherming persoonsgegevens. Privacy is een onderwerp om met elkaar over te hebben en de privacyafwegingen middels casuïstiek te bespreken, juist omdat er vele nuances grijs zijn die in het werkveld voorkomen. Wat is in welke situatie gepast en gewenst, hoe ga je dat wegen? Daarom zeggen wij: privacy moet een gedragen goed zijn, worden en blijven waardoor het niet wordt ervaren als een obstakel in het dagelijks werk maar juist als een aanvulling. Schippers wil een innovatief netwerk voor start up's in zorg Bron: Nieuwsbericht Rijksoverheid Minister Edith Schippers (VWS) gaat de mogelijkheden onderzoeken van het oprichten in Nederland van een innovatief, creatief netwerk om jonge start-up bedrijven in de zorg nog beter te ondersteunen. Hierdoor kunnen sneller innovaties worden toegepast die de zorg voor patiënten beter en betaalbaar maken. Schippers leidde de afgelopen week een economische missie in Chicago en Boston van Nederlandse bedrijven in de sectoren Life Sciences and Health en Landbouw en Voedingsindustrie. Geïnspireerd door de nieuwe Amerikaanse incubator (broedplaats voor zorginnovaties) Matter, wil Schippers de kennis en eisen van patiënten en professionals in een vroeg stadium betrekken bij de ontwikkeling van nieuwe producten, systemen en diensten; zij gaan er immers mee werken. Daarnaast wordt onder andere juridische, financiële en verzekeringskennis bij elkaar gebracht. Dit gebeurt dan niet door de fysieke oprichting van een nieuw instituut, maar door te kijken naar de mogelijkheden voor een nieuw ondersteunend netwerk. Het grote voordeel dat hiermee behaald kan worden is dat innovaties die gewenst zijn, sneller kunnen worden toegepast. Centraal in de economische missie van Schippers in de Om te vermenigvuldigen, moet je delen Verenigde Staten stond 'healthy aging' en 'feeding the city'. Mensen worden steeds ouder en steeds meer mensen hebben een chronische ziekte. De uitdaging is om hen vitaal te houden, zodat ze in allerlei maatschappelijke verbanden actief kunnen blijven, waaronder de arbeidsmarkt. Cruciaal hiervoor is de ontwikkeling van innovaties, die de zelfredzaamheid en bewegingsvrijheid van ouderen en chronisch zieken in stand houden of bevorderen. Schippers: "We moeten bij zorg niet meer meteen aan ziekenhuizen en artsen denken, maar aan hoe we ouderen en chronisch zieken kunnen helpen actief en zelfstandig te blijven. Dat is beter voor hen, beter voor hun familie, voor de samenleving en voor de kosten van de zorg. Er is door toepassing van (geavanceerde) technologie al veel meer mogelijk dan we denken. Het gaat erom dat we die verder ontwikkelen en daadwerkelijk toepassen." Tijdens de missie onder leiding van Schippers werden tal van resultaten bereikt. Zo tekenden het Rehabilitation Instituut Chicago en Neurocontrol Nederland een samenwerkingscontract op het gebied van revalidatieonderzoek, klinische samenwerking en samenwerking met Nederlandse bedrijven. Zeven Nederlandse wetenschappers kregen een adjunct-hoogleraarschap aangeboden op de prestigieuze Northwestern University. Royal Duyvis Wiener en het Amerikaanse bedrijf CHS tekenden een contract over technologische toepassingen op het gebied van noten en zaden. De staat Massachussets kondigde aan graag een tegenbezoek met bedrijven en universiteiten aan Nederland te willen afleggen. Jaargang 3 aflevering 23 pagina 11

12 Om te vermenigvuldigen, moet je delen COLOFON Fris denken en dwars kijken is een digitaal nieuwsschrift voor alle mensen en organisaties die betrokken zijn bij het werken met en voor mensen. Fris denken en dwars kijken verschijnt eenmaal per week (dinsdag) als nieuwsflits en eenmaal per week (vrijdag) als achtergrondmagazine (Decor). Met de voor en door u geknipte informatie en inspiratie willen wij onze lezers en lezeressen inspireren en informeren. Zo dragen wij bij aan de duurzame vernieuwing van de organisatie van en de ondersteuning voor en door mensen. Het stimuleren en ondersteunen van talentontplooiing op strategisch, tactisch en uitvoerend niveau is de passie van de mensen die bij Vondel & Nassau werken. Zij leveren daaraan dagelijks - met hart en ziel - een bijdrage. Wilt u een eigen bijdrage geplaatst zien? Of hebt u nieuws te melden? Stuur dan een mailbericht met uw bijdrage of persbericht naar C.sterk@vondel-nassau.nl. Bewezen: enge films niet schadelijk voor kinderbrein Bron: nieuwsbericht Als onze kinderen per ongeluk een stukje avondnieuws opvangen met gewelddadige beelden, of slapeloos naar beneden komen na bedtijd als jij een enge film kijkt, hoeft dat niet noodzakelijk een probleem te zijn. De impact van angstaanjagende beelden op het kinderbrein is niet groot, zo blijkt uit nieuw onderzoek. Kinderen zijn veel angstiger dan pakweg een half decennium geleden, en ook het aantal gewelddadige beelden op tv en internet neemt toe. Daarenboven kijken kinderen veel meer televisie dan vroeger, in België gemiddeld zo'n twee uur per dag. Zou er een verband zijn tussen beiden, vroegen wetenschappers van de universiteit van Sussex zich af. In het wetenschappelijk tijdschrift Human Communication Research schrijven ze van niet. De invloed van gewelddadige beelden op het welzijn van kinderen is overschat, en de impact op het kinderbrein is verwaarloosbaar. De onderzoekers van de universiteit van Sussex analyseerden studies naar het verband tussen televisiegebruik en angst van de voorbije 25 jaar. Ze ontdekten dat een kleine groep wel soms extreem kan reageren op schokkende beelden, maar dat kinderen over het algemeen geen last krijgen van slapeloosheid, angst, paniek of verdrietige gevoelens na het bekijken van enge beelden. Professor Andy Field vermoedt dat de kleine groep die wel angstig reageert vooral introverte kinderen zijn, die het moeilijker hebben om angstaanjagende beelden te verwerken. Verder onderzoek is nodig om aan te tonen waarom bepaalde kinderen een grotere impact ondervinden, maar volgens Field heeft het weinig zin om aan ouders de boodschap mee te geven dat enge films voor alle kinderen slecht zijn. Angstaanjagende documentaires Wel schort er volgens Field iets aan de labels zoals "12+" en "16+", die enkel op films of series worden gezet. Volgens de professor kunnen beelden uit documentaires over fobieën of psychologische problemen even hard aankomen bij kinderen dan een horrorfilm. Een aandachtspuntje waar nog iets aan gedaan moet worden, vindt Field. Huur een bedrijf in voor een praatje met je ouders Bron: nieuwsbericht Een telefoontje naar je ouders kun je voortaan uitbesteden. Mensen die geen tijd meer hebben of willen vrijmaken om bij te praten met hun vader en moeder kunnen in Nederland voor een vast bedrag per maand een bedrijf inhuren om het contact te onderhouden, schrijft de Volkskrant vandaag. Ledenvereniging Kruiswerd Achterhoek biedt voor 65 euro per maand landelijk de Goedendag Service. Daarvoor belt een zorgprofessional dagelijks vijf minuten of wekelijks een halfuur met vader of moeder. Volgens de aanbieder van de dienst voorziet het in een behoefte en is het niet per se het afschuiven van verantwoordelijkheid. Vondel & Nassau is een zelfstandig onderdeel van de Kooyenga Groep en heeft zich gespecialiseerd in Advies, Oplossingen en Interim Management. Onze dienstverlening onderscheidt zich op basis van een persoonlijke aanpak, en concrete en toepasbare adviezen van zeer hoge kwaliteit. Mocht u vragen hebben over wat Vondel & Nassau voor u kan betekenen, dan zijn dit onze contactgegevens. Vondel & Nassau Postadres Postbus AB Dokkum T F E info@vondel-nassau.nl Website: Twitter Facebook LinkedIn Jaargang 3 aflevering 23 pagina 12