Onder de trefwoorden: De koude oorlog, Berlijn, Duitsland, Cuba, Roemenie, Hongarije, Tsjecho- Slowakije, Berlijnse muur.

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 2018 woorden 21 januari ,1 106 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave: Bronvermelding. Onderzoekspan. Wat is de Koude Oorlog en wat zijn de oorzaken van de Koude Oorlog? De Cubacrisis. Vervolg Cubacrisis. De Berlijnse muur. Vervolg Berlijnse muur. Het einde van de Koude Oorlog. De bronvermelding. Ik heb mijn informatie uit verschillende dingen gehaald: 1) a: Encarta encyclopedie 1999 (CD ROM) Winkler Prins editie b: Winkler Prins encyclopedieën: c: Winkler Prins jaarboeken 1961 t/m 1973 Onder de trefwoorden: De koude oorlog, Berlijn, Duitsland, Cuba, Roemenie, Hongarije, Tsjecho- Slowakije, Berlijnse muur. 2) VPRO gids nummer 13, jaargang ) Theorieboek Sporen: Domein 6 - H1-1,2,3 en 4. Pagina 1 van 6

2 H2-1,2,4 en 5. 4) Mijn vader G.Beij. Onderzoeksplan. Stap 1) Als eerste heb ik uitgezocht wat ik wilde gaan onderzoeken. Stap 2) Daarna heb ik informatie en plaatjes gezocht uit verschillende soorten bronnen. Stap 3) Toen ik dat gedaan had heb ik gekeken welke informatie ik voor welk onderwerp kon gaan gebruiken. Stap 4) De onderwerpen heb ik uitgewerkt op de computer met de informatie die ik had gevonden. Stap 5) Alle uitgewerkte informatie heb ik nog eens goed door gelezen om te kijken of het wel klopte en of er geen spelfouten in zaten. Stap 6) De plaatjes die ik gevonden had heb ik opgeplakt bij de juiste onderwerpen. Stap 7) Mijn werkstuk heb ik keurig in een Leitz mapje gedaan en nog eens goed bekeken. Wat is de Koude Oorlog en wat zijn de oorzaken van de Koude Oorlog? Toen in 1917 in Rusland een communistische dictatuur was gevestigd werd Rusland vanuit het Westen bedreigd door kapitalisten. Na de Communistische revolutie hadden enkele legertjes vanuit het Westen geprobeerd de communistische regering te verslaan. Daardoor was er geen vertrouwen ten opzichte van het Westen. Andersom had het Westen ook geen vertrouwen meer in Rusland, dat in die tijd Sovjet Unie werd genoemd. Er werden plannen gemaakt om ook in andere landen de dictatuur van het communisme te vestigen. Veel mensen in het democratische en kapitalistische Westen waren daar bang voor. Dit was eigenlijk de hoofdoorzaak waardoor de Koude Oorlog ontstond. Maar wat was nou eigenlijk de Koude Oorlog? Er ontstond o.a. een wapenwedloop tussen de VS en de SU en een ruimtewedloop. Ze wilde alle twee het eerst een mens in de ruimte brengen en op de maan landen. De wapenwedloop zorgde ervoor dat beide landen een enorme hoeveelheid kernwapens bezaten. Er stonden in beide landen raketten met kernkoppen op elkaar gericht en ze bezaten o.a een grote hoeveelheid atoombommen. Ze hadden zoveel bommen dat ze in een keer de hele aarde konden vernietigen! De Cubacrisis. Nadat Fidel Castro in 1955 was vrijgelaten bereidde hij een invasie voor op Cuba. Vanuit Sierra Maestra begon hij een guerrillabeweging gericht tegen de huidige dictator Batista, deze zag zich gedwongen op 31 Pagina 2 van 6

3 december 1958 de vlucht te nemen. Op 1 januari 1959 trok Castro Havanna binnen. In 1959 verslechterde de betrekkingen met Amerika nadat Castro de Amerikaanse bedrijven had genationaliseerd en Castro steun zocht bij de Sovjet-Unie. In september werd in Moskou bekend gemaakt dat de Sovjet-Unie deskundigen naar Cuba zal sturen om militairen op te leiden en te helpen bij de opbouw en uitbreiding van de industrie. Begin oktober werd er met de bouw begonnen van een vissershaven die als basis zou moeten dienen voor de Russische vissersvloot. De haven zou echter ook geschikt zijn voor onderzeeboten en torpedojagers en vormde daardoor een bedreiging voor het Panamakanaal. De verslechterde verhouding tussen Amerika en Cuba bereikte een hoogtepunt op 16 oktober 1962, toen een Amerikaans verkenningsvliegtuig foto s had gemaakt van een in aanbouw zijnde Russische raketbasis op Cuba. Nog op 18 oktober verklaarde de Russische minister van Buitenlandse Zaken Gromyko dat de bewapening van Cuba een zuiver defensief karakter had. Maandag 22 oktober: In een rede voor radio en televisie waarin de toenmalige president van Amerika Kennedy het Amerikaanse volk op de hoogte brengt van de situatie maakt hij een aantal maatregelen bekent om verdere versterking van het eiland te voorkomen. Blokkade op alle militaire uitrusting onderweg naar Cuba, versterking van de basis Guantánamo en evacuatie van de gezinsleden van het militair personeel al daar. Verzoek tot een spoedbijeenkomst van de Veiligheidsraad en een dringend beroep op premier Chroesjtsjov een einde te maken aan de roekenloze en provocerende bedreiging van de wereldvrede. Dinsdag 23 oktober: Alle militaire verloven in Rusland worden ingetrokken. Woensdag 24 oktober: Om 3 uur wordt de Amerikaanse blokkade van kracht. De waarnemend secretaris van de Verenigde Naties Oe Thant doet een beroep op Amerika en de Sovjet-Unie om een vreedzame oplossing te zoeken. Donderdag 25 oktober: De Sovjet premier Chroesjtsjov antwoordt dat hij de wapenzendingen zal stopzetten. Kennedy wil eerst controle voor hij de blokkade opheft. Vrijdag 26 oktober: Er worden in Florida luchtmacht eenheden bij elkaar gebracht, de geruchten gaan dat de raketbasis op Cuba zal worden gebombardeerd. Chroesjtsjov geeft alle Russische schepen opdracht de blokkade vloot te ontlopen. Zaterdag 27 oktober: Kennedy wijst een voorstel van Chroesjtsjov af om in ruil voor de ontmanteling van de basis op Cuba, De NATO raketbasis in Turkije op te heffen. Pagina 3 van 6

4 Zondag 28 oktober: Keerpunt in de crisis; Radio Moskou maakt om 15:00 bekend, dat de Sovjet-Unie gevolg zal geven aan de eis van president Kennedy, om de Sovjet raketbasis op Cuba te ontmantelen. De crisis kwam nu snel tot een eind. Begin november waren alle raketten aan boord van Russische schepen op weg naar de Sovjet-Unie, terwijl in december de bommenwerpers werden teruggevlogen. Dit hadden de V.S als voorwaarde gesteld voor het stopzetten van de blokkade maar de luchtinspecties gingen door. Deze crisis was formeel afgelopen toen de Russen en Amerikanen op 7 januari 1963 Oe Than lieten weten dat de bereikte overeenstemming verdere acties van de Veiligheidsraad overbodig maakte. Het Communistische China verweet hierna de Sovjet leider Chroesjtsjov dat hij heeft toegegeven aan de imperialistische kernchantage en daardoor de belangen van de Cubaanse revolutie heeft verraden. De Berlijnse muur. De oorsprong van het conflict lag in het besluit van 12 september 1944 van de geallieerde adviescommissie voor Europa om Duitsland na de oorlog in bezettingszones te verdelen. Dit besluit werd nader uitgewerkt op de conferentie van Jalta in februari Op 2 mei 1945 viel Berlijn in handen van de Russische troepen. Op 11 juli werd de viermogend hedenstatus van de stad een feit door de eerste bijeenkomst van de Kommandantura. Berlijn werd in vier stukken verdeeld namelijk: een Frans, een Engels, een Amerikaans en een Russische zone. Berlijn werd als een soort eiland omringd door Oost-Duitse gebied. Dit was voor West Berlijn een moeilijke positie, waar van de Oost-Duitse regering wilde profiteren. Ook door de totaal verschillende politieke en economische systemen kwam Berlijn in de problemen. In maart 1960 verklaarde de Oost-Duitse regering dat ze geheel Berlijn als grondgebied van de DDR beschouwde. Begin september werd tijdelijk het gebied van de DDR en Oost Berlijn voor West Duitsers verboden. Op 8 september werd een pasjesregeling ingesteld om Oost Berlijn te bezoeken. Het westen antwoordde met de weigering van paspoorten aan Oost Duitsers. Daarop verklaarde de Oost-Duitse autoriteiten de passen van West Duitsers ongeldig. Ten slotte zegde West Duitsland op 30 september 1960 het handelsverdrag op. De Oost Duitsers dreigden daarop West Berlijn geheel te zullen afsluiten als voor 1961 geen nieuw handelsakkoord tot stand zou komen. Een bron van ergernis voor de Russen was, dat sinds ,7 miljoen vluchtelingen via Berlijn per vliegruig al naar het Westen waren gevlucht. Dit vormde een gevaar voor de Oost-Duitse economie. Op 15 juni 1961 dreigde Chroesjtsjov met een afzonderlijk vredesverdrag met de DDR waardoor de controle op de toegangswegen naar Berlijn in Oost-Duitse handen zou komen. Kennedy waarschuwde hierop Rusland de vrijheid van de West Berlijnse bevolking, desnoods met geweld te zullen verdedigen. Maar in de ochtend van 13 augustus sloten Oost Duitse troepen de grens tussen beide stadsdelen af. Dit verraste het Westen en hierdoor eindigde de viermogend hedenstatus. De protesten van de VS, Engeland en Frankrijk op 17 augustus werden door de Russen afgewezen. Inmiddels sloten de Oost Duitsers de grens steviger af. De prikkeldraad versperring werd versterkt met een muur (met een lengte van 45 km) en het aantal doorlaatposten werd verminderd tot 7. Verder werd de Oost Duitse kant zwaar bewaakt vanuit wachttorens (zie foto achterzijde) door de Oost Duitse volkspolitie Pagina 4 van 6

5 (Vopo s). De muur zou in de loop van de jaren nog aanzienlijk worden verhoogd. Herhaaldelijk kwam het langs de sectorgrens tot incidenten. Gedurende enige tijd lagen Russische en Amerikaanse tanks dreigend tegen over elkaar. De Amerikanen stuurden nog eens 1500 man naar Berlijn. De Engelse versterkte het Rijnleger, Frankrijk riep een divisie terug uit Algerije en andere Westelijke landen kondigden versterking van hun defensie aan. De Sovjet-Unie hervatte als antwoord de proeven met kernwapens. Op 32 juni 1963 bezocht president Kennedy West Berlijn, waar hij een toespraak hield voor de bewoners van de verdeelde stad. Hier zei hij de beroemde woorden Ich bin ein Berliner. In september 1964 kregen Oost-Duitse bejaarde toestemming eenmaal per jaar maximaal vier weken een familiebezoek te brengen aan West Duitsland of West Berlijn en er kwam een pasjesregeling voor West Berlijners die het mogelijk maakte tijdens feestdagen( kerst, pasen en pinksteren) korte familie bezoekjes af te leggen. Deze pasjes werden uitgegeven door een bureau waar evenveel Oost als West Duitsers werkzaam waren en 1966 bracht geen verandering in de geïsoleerde positie van West Berlijn. De pasjesovereenkomst, werd moeizaam steeds met een paar maanden verlengd. In 1968 nam de druk op de stad weer toe. Voor toegang naar West Berlijn over Oost Duitsland grondgebed moest een visa worden aangevraagd en goederenvervoer werd met een heffing belast. Als tegenmaatregel werden de visa voor Oost Duitsers zwaarder belast. Na 1½ jaar onderhandelen tussen de Grote Vier (VS, SU, Frankrijk en Engeland) werd op 23 augustus 1971 de viermogend hedenstatus van Berlijn hersteld door akkoord van hun ambassadeurs. Door de overeenkomst van de DDR met de West Duitse regering op 17en 20 december 1971 werd vrij verkeer van West Duitsland naar Berlijn en het bezoeken van Oost Berlijn door West Duitsers weer mogelijk. In 1972 werden de regelingen verder versoepelt. De spanningen tussen Amerika en de SU namen langzaam af. Toen Gorbatsjov in 1985 leider werd van de SU durfden de mensen in Oost Europa weer kritiek te geven. Gorbatjov heeft ervoor gezorgd dat beide delen van Duitsland in 1989 herenigd konden worden. De muur werd afgebroken. Tussen de periode 1961 en 1989 werden diverse vluchtpogingen gedaan door Oost Duitsers waarbij er ongeveer 76 doden zijn gevallen. Het einde van de Koude Oorlog. Omstreeks 1990 eindigde de Koude Oorlog door veranderingen in Rusland. Rusland was wel een internationale supermacht, maar in het binnenland ging het niet goed. In de jaren tachtig was in Russische winkels steeds minder te koop, dus stonden er vaak lange rijen mensen te wachten op een kleine voorraad eten. De slechte toestand werd veroorzaakt door planeconomie, die niet goed werkte. Bij het communistische systeem waren alle bedrijven staatseigendom. Nadat Sovjetleider Michail Gorbatsjow in 1985 aan de macht kwam, verbeterde de relatie tussen Rusland en het niet communistische Westen. Eind jaren tachtig vonden er regelmatig ontmoetingen plaats tussen Gorbatsjow en de Amerikaanse president Ronald Reagan. Dit leidde tot een ondertekening van een akkoord over vermindering van kernwapens, het zogenaamde INF akkoord Gorbatsjow wilde de problemen in Rusland oplossen door hervorming en openheid (perestrojka en glasnost). Hij wilde de planeconomie hervormen naar een markteconomie. Pagina 5 van 6

6 De bevolking in de communistische Oostblok landen kwam steeds meer in opstand tegen alle wantoestanden, waardoor de Russische dictatuur en overheersing ineen stortte. Bijvoorbeeld: Roemenië: De Roemeense bevolking kwam in opstand tegen de dictator Nicolae Ceaucescu en zijn vrouw Elena. Zij werden door de revolutionairen gevangen genomen. Na een kort proces wegens moord en verduistering werden beiden op 25 december 1989 geëxecuteerd. Hongarije: In 1988 werd in Hongarije openlijk gesproken over de terugkeer naar een meer partijenstelsel. Een tal van nieuwe democratische partijen werden opgericht. Dit bracht in de parlementsverkiezingen in april 1990 Hongaarse Democratische Forum aan de macht. Tsjecho-Slowakije: In Tsjecho-Slowakije vonden in 1989 massale demonstraties plaats in Praag en op 18 november 1989 werd de politieke beweging Burger forum opgericht onder leiding van Vaclav Havel. Hierna droegen de communistische machthebbers de macht over aan de oppositie. De Duitsers wilden Oost en West Duitsland weer samenvoegen wat weer leidde tot afbraak van de Berlijnse muur in1989. Door de Duitse eenwording in 1990 en de ineenstorting van de Russische macht en de vervanging van diverse communistische regeringen door democratie kwam een eind aan de Koude Oorlog. Pagina 6 van 6