Na de WO II waren Groot-Brittannië en Frankrijk niet langer die landen die de dienst uitmaakten. De SU en de VS waren de supermachten.

Transcriptie

1 Samenvatting door D woorden 31 mei ,1 41 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Na de WO II waren Groot-Brittannië en Frankrijk niet langer die landen die de dienst uitmaakten. De SU en de VS waren de supermachten. Wat zou er met Duitsland gebeuren? De supermachten SU en VS hadden daar verschillende ideeën over. De SU wilde voorkomen dat ze nog eens aangevallen zou worden. En wilde tussen de SU en West-Europa een soort buffer van bevriende landen (betekende dat die landen communistisch moesten worden onder leiding van de SU). VS vonden dat ieder land zelf moest beslissen over de manier hoe hun land bestuurd werd. De Amerikanen waren kampioenen van het kapitalisme en de democratie. D Sovjets hadden een communistisch systeem. Duitsland (ook de stad Berlijn) werd na de WO II verdeeld in 4 bezettingszones door: Engeland/Amerika/Frankrijk/Rusland. De rest van Europa werd verdeeld in 2 invloedssferen (Oostblok en Westblok). Na de WO II liepen de spanningen tussen de 2 wereldmachten hoog op: Koude Oorlog. Oost- en West Europa waren al spoedig gescheiden door een lange prikkeldraadversperring, waarlangs zwaar bewapende soldaten de wacht hielpen: Een IJzeren Gordijn. Het IJzeren Gordijn liep dwars door Berlijn. Stalin, de leider van de SU, besloot alle toegangswegen naar de stad af te sluiten. De Amerikanen waren vastbesloten de stad niet op te geven. Ze openden een luchtbrug met vliegtuigen, die dag en nacht doorvlogen om de stad te bevoorraden. In april 1949 werd de NAVO opgericht. Dit was een militair bondgenootschap tussen de VS, Canada en een groot aantal West-Europese landen en beloofden elkaars hulp als een van hen werd aangevallen door een ander land. De SU richtte het Warschaupact af. Dit was een bondgenootschap voor landen in Oost-Europa. Beiden landen hadden atoombommen., en dit droeg bij tot de vrede. Behalve Oost-Europa waren nu ook China en Noord-Korea communistisch geworden. De Amerikanen besloten iets te doen. Ze besloten overal ter wereld het communisme tegen te houden en noemden dat containmentpolitiek. Er ontstond bewapeningswedloop. Beide blokken probeerden elkaar te overtreffen in aantallen tanks, raketten, Pagina 1 van 5

2 vliegtuigen en atoomwapens. In augustus 1961 begon de regering van Oost-Duitsland plotseling de Berlijnse Muur te bouwen. Deze muur sloot het Oosten van het Westen af. De reden was dat ze het beu waren steeds meer ontevreden Oost-Duitsers overliepen naar het Westen. In 1962 besloot de toenmalige leider van de SU, Chroesjtsjov, Russische kernraketten te plaatsen op Cuba. Als reactie besloot de Amerikaanse president Kennedy het eiland met marineschepen te blokkeren. Kennedy eiste terugtrekking van de raketten. Deze hele Cubacrisis duurde 10 dagen, maar nog nooit was de wereld zo dicht bij een kernoorlog geweest. Na deze crisis begonnen de blokken voorzichtig met elkaar te praten., want ze wilde niet nog eens zoiets meemaken. Hoofdrolspelers waren Reagan en Gorbatsjov. Reagan wilde een definitieve voorsprong in de wapenwedloop door een zogenaamd ruimteschild te ontwikkelen. Dit systeem konden de Russen niet betalen. Toen Gorbatsjov leider werd van Rusland, besloot hij te gaan onderhandelen met de VS over ontwapening. Gorbatsjov riep hij in z n land op tot glasnost; voortaan mochten mensen vrij hun mening geven. De bevolking van andere landen in het Oostblok reageerde met massale demonstraties en protesten tegen het communisme.tienduizenden Oost-Duitsers vluchten naar het Westen. Er kwamen door deze druk vrij verkiezingen in vele Oostbloklanden en resulteerden dat het communisme zijn macht in deze landen verloor. Op 9 november 1989 was de dag van de Val van de Muur en betekende het einde van het communisme in Oost- Duitsland. Duitsland was na 45 jaar weer 1 land. In 1991 kwam er ook een einde aan het communisme in de SU. In 1950 stuurden de VS een leger naar Korea die moest ingrijpen bij een conflict tussen Noord- en Zuid-Korea. De SU was tegen het sturen van een VN-leger, maar was door een stommiteit afwezig tijdens de beslissende stemming. Het VS-leger bestond voornamelijk uit Amerikaanse soldaten. Maar om er een internationaal tintje aan te geven, vochten ook soldaten uit andere landen mee, zoals uit Nederland. Het belangrijkste doel van de VN: het handhaven van de vrede en veiligheid. De VN was de opvolger van de Volkenbond, maar wat was het verschil? Niet iedereen had zitting in de Volkenbond, alleen de winnaars van de WO I en neutrale landen. Bij de VN kon een iedere zich aanmelden als lidstaat. In de Volkenbond was de VS niet van de partij, maar bij de VN wel. De Volkenbond leek wel een praatclubje. De VN had een leger, dus deed ook daadwerkelijk wat. Een van de belangrijkste besluiten de Algemene Vergadering van de VN heeft genomen is de Rechten van de Mens in Pagina 2 van 5

3 1948. De VN heeft een Veiligheidsraad, wat de hoogste bestuur van de VN is. De Veiligheidsraad houdt toezicht op de internationale vrede en veiligheid, maar mogen zich niet met de gewapende strijd bemoeien. Blauwhelmen noemt men de soldaten De raad bestaat uit 5 permanente leden (vetorecht. VS/SU/China/Frankrijk/Groot-Brittannië) en 10 niet-permanente leden die om de 2 jaar worden herkozen. Een ander belangrijk onderdeel van de VN is het Internationale Hof van Justitie die bestaat uit 15 onafhankelijke rechters en uitspraken doen in conflicten tussen 2 of meer landen. De uitspraken zijn niet dwingend. Europese samenwerking In 1952 de EGKS. Leden: Nederland/België/Luxemburg/Italië/Frankrijk/West-Duitsland. Samenwerking tussen kolenen staalbedrijven van de aangesloten landen. Maar de achterliggende gedachten was dat samenwerking van de kolen- en staalbedrijven in de toekomst militaire conflicten zou kunnen voorkomen. In 1957 werd de EEG opgericht. Zij wilde zo groot mogelijke economische samenwerking tussen de aangesloten landen met als doel om te komen tot een Europese markt. Ook kwam er in 1957 de Euratom; beheer van kernenergie. Al die verschillende organisaties met hun afzonderlijke besturen leidde in 1967 tot de EG met 1 gezamenlijk bestuur. Van zuinigheid naar overvloed. Na de WO II wederopbouw. Dat was niet eenvoudig, want er was een groot tekort aan voedsel, brandstof en geld. Bovendien lag Duitsland, de grootse afzetmarkt van Nederland, ook in puin. Marshallhulp vanuit de VS versnelde de wederopbouw. De hulp kwam goed van pas om de groei van de industrie te stimuleren en langzamerhand kwam de economie op gang. Rond 1950 was er weer sprake van economische groei. De overheid wilde dat werklozen, zieken en ouderen een uitkering kregen en niet aan hun lot werden overgelaten. Er ontstond onder leiding van de socialist Willem Drees een verzorgingsstaat. Een verzorgingsstaat is een staat waarin burgers die geen werk hebben of niet kunnen werken, een uitkering krijgen. Iedereen die werkte moest hier door middel van premies aan meebetalen. In 1963 besloot de regering dat er hogere lonen mochten worden betaald, waardoor de mensen geld hadden om luxe artikelen te kopen. Veel Nederlanders profiteerden van de welvaart en de bedrijven speelden hierop in. Er ontstond een consumptiemaatschappij. De groei leek eindeloos, tot in 1973, de oliecrisis begon met daaropvolgend een economische crisis. Pagina 3 van 5

4 Onze samenleving veranderde door de komst van Amerikaanse films en producten. Er ontstond de Amerikanisering. Onze samenleving veranderde ook door de komst van de volgende groepen: Indisch Nederlanders en Molukkers uit vroegere kolonies Gastarbeiders uit Turkije/Spanje/Portugal etc. Surinamers Ook ontstonden de jongerenculturen, zoals de Nozems, Provo s en de Hippiebeweging. Ook kwam de tweede feministische golf. Groepen zoals Dolle Mina en Man Vrouw Maatschappij gingen voorop in de strijd voor gelijke rechten en kansen voor vrouwen en mannen. Israël en het Midden-Oosten Als er 1 conflict is dat onoplosbaar lijkt, is het wel het conflict rond Israël/Palestina. Volgens de Bijbel is Palestina het stuk land dat God beloofde aan de Joden. De Joden leefden rond het begin van de christelijke jaartelling al meer dan jaar in de streek waar tegenwoordig Israël, Libanon en Jordanië liggen. Na een opstand tegen de Romeinen, moesten de Joden vertrekken uit Jeruzalem en omgeving. Dit was het begin van de Joodse diaspora (verspreiding). De Joden vestigden zich in Noord-Afrika, Europa en Azie. Joden waren overal in de minderheid en de zondebok, denk maar aan de WOII. Rond 1900 kwam het zionisme (Zion=Jeruzalem) die streefde naar een eigen land voor het Joodse volk. Het doel was een einde te maken aan de eeuwenlange discriminatie. Palestina behoorde tot het Turkse Rijk. Omdat Turkije tijdens de WOI de kant van Duitsland koos, roken de zionisten hun kans. In ruil voor financiële steun deden de Engelse minister Balfour een belofte aan de zionisten dat zij in Palestina mochten wonen. Dat was geen slimme zet, omdat zijn regering aan het Arabische volk hetzelfde had beloofd. Toch zich het in het begin goed, ze leefden vreedzaam naast elkaar (er waren meer Arabieren dan Joden). Maar toen er heel veel Joden naar Palestina verkaste en land opkochten van Arabische grootgrondbezitters ontstond er een vijandigheid tussen de 2 volken. Het probleem verergerde tijdens de WOII, toen er grote groepen Joden naar Palestina vluchtte voor de Nazi s. Tijdens de WOII vielen er miljoenen Joodse slachtoffers en toen was het voor de zionisten helemaal duidelijk dat zij een eigen staat nodig hadden om het Joodse volk te beschermen. Engeland kon dit probleem niet meer oplossen en droeg het over aan de VN. De VN stelde voor om het land te verdelen tussen Palestina en de Joden, maar de Paletijnen wezen dit plan af. Toen de laatste Engelse soldaten vertrokken, riep de Joodse leider, Ben Goerion, de staat Israël uit. Pagina 4 van 5

5 De Arabische buren reageerden onmiddellijk met een aanval. Hierop bezette Israël een aanzienlijk groter deel van Palestina dan de bedoeling was dan het plan van de VN. Na een wapenstilstand kwam in 1949 de staat Israël tot stand. Door deze staat te stichtten, vluchtten Palestijnen weg uit hun woongebieden en kwamen terecht in vluchtelingenkampen in Arabische buurland en de overgebleven Palestijnen voelde zich niet meer thuis. Er ontstonden verschillende terreurorganisaties waaronder de PLO (Palestijnse Bevrijdingsorganisatie, onder leiding van Yasser Arafat. De Arabische landen legden ondertussen ook zich niet neer bij de situatie. Zij vielen Israël aan (Zesdaagse Oorlog). Deze oorlog liep uit op een enorme nederlaag: Israël veroverde delen van Jordanië, Egypte en Syrië. Ook namen zij Jeruzalem in hun bezit (heel erg belangrijk voor de Joden, vanwege de heiligdommen). Tijdens de oktoberoorlog leken Egypte en Syrië in eerste instantie meer succes te hebben, maar Israël sloeg hard terug. Vanaf 1973 maken de Arabieren gebruik van een wapen dat veel effectiever is: OLIE. Het Midden-Oosten is de grootste olieproducent van de wereld en als zij de oliekraan dichtdraaien zou dit een catastrofe zijn. De eerste die dit merkte waren de VS en Nederland, omdat zij Israël steunden. Onder druk van de Amerikaanse President Carter vond er onderhandelingen plaats tussen de Egyptische president Sadat en de Israëlisch premier Begin. In 1978 leidde dit tot het Camp David-vredesakkoord tussen Egypte en Israël. Egypte kreeg de door Israël bezette gebieden terug en erkende in ruil daarvoor de staat Israël. Sadat werd lager vermoord en de problemen van de Palestijnen werden alleen maar groter en inmiddels zijn nog veel meer conflicten in het Midden-Oosten uitgebroken. Pagina 5 van 5