Transformatieplan Jeugd FoodValley

Transcriptie

1 Transformatieplan Jeugd FoodValley September 2018

2 Aanvraag ten gunste van regio: Naam aanvrager: Functie: Jeugdhulpregio FoodValley Astrid van der Klift Gedelegeerd opdrachtgever namens de zeven gemeenten M. Everts Adviseur Jeugdhulpregio FoodValley Contactpersoon: Functie: Tel:

3 Inhoud 1. Inleiding 4 2. Aansluiting op actielijnen Zorg voor de Jeugd 5 3. Meerjarig plan 6 4. Duurzaam transformeren 6 5. Resultaatgericht werken: vanuit het kind/het gezin 6 6. Betrokken partijen 7 7. Lerend jeugdhulpstelsel 8 8. Overzicht van de 6 projecten 9 9. Budget voor transformatie Bijlagen Bijlage Ons Verhaal Projectomschrijvingen Project Project Project Project Project Project Organisatie, sturing en communicatie 19 3

4 1. Inleiding Voor u ligt de aanvraag voor een bijdrage uit het transformatiefonds voor Jeugdhulpregio FoodValley. Als gemeenten zijn wij verantwoordelijk voor de uitvoering van de jeugdwet. De bestuurders van de gemeenten Ede, Barneveld, Nijkerk, Scherpenzeel, Renswoude, Rhenen en Veenendaal hebben besloten de transformatie en transitie gezamenlijk ter hand te nemen. Dit heeft geleid tot het vormen van de Jeugdhulpregio FoodValley, hierna te noemen de Regio. De Regio heeft een gezamenlijke visie ontwikkeld ten aanzien van het kind en zijn omgeving. Deze visie, Ons Verhaal, is leidend voor de manier waarop de Jeugdhulpregio FoodValley communiceert met haar ketenpartners en de doelen die zij stelt. Ons Verhaal is als bijlage opgenomen. Dit transformatieplan is de onderbouwing van de aanvraag en zal onderdeel uitmaken van het regionale transformatieprogramma van Jeugdhulpregio FoodValley. De Regio legt binnen het transformatieprogramma de verbinding met de zes inhoudelijke actielijnen van het Actieprogramma Zorg voor de Jeugd. Het transformatieplan is opgesteld in co-creatie met alle betrokken partijen en is vanuit het kind en zijn/haar casuïstiek gedreven en vormgegeven. Er zijn verschillende bijeenkomsten georganiseerd. Groepen belanghebbenden (kinderen, ouders), professionals (aanbieders, ambtenaren) hebben in werkgroepen ervaringen uitgewisseld en gegevens uit de monitoring geanalyseerd. De concrete verbeterdoelstellingen zijn actie- en zorggericht om actief kennis op te doen, te leren en van daaruit innovatief tot duurzame oplossingen te komen. De bestuurders van FoodValley hebben drie uitgangspunten voor de regionale transformatie benoemd: De hulp, ondersteuning moet inhoudelijk beter worden; De projecten die we uitvoeren moeten ook een financiële verbetering (opbrengst) bieden; Het systeem van leren is vanaf dag 1 verweven in wat we doen. Graag verwijzen we voor het uitgangspunt de basis op orde naar het door u verstrekte formulier dat is bijgevoegd. 4

5 2. Aansluiting op actielijnen Zorg voor de Jeugd In de keuze van de projecten sluiten we aan op de actielijnen van het Actieprogramma Zorg voor de Jeugd. In onderstaand schema is dit aangegeven. Actielijnen Zorg voor de Jeugd Project 1 Minder residentiële hulpverlening door afschalen en voorkomen van opschalen 2 Minder GGZ door anders en beter samen te werken met en op school 3 Minder uithuisplaatsing na een crisis x x 4 B egeleiding van jeugdigen van 18- naar 18+ x x x 5 Doorontwikkeling regiefunctie x 6 Afbouw begeleiding/behandeling/groep x x x We hebben de projecten inzichtelijk gemaakt in de bijlagen. Verder borgen we de aansluiting op de drie landelijke programma s: Scheiden zonder schade, Geweld hoort nergens thuis, Kansrijke Start. Op regionaal niveau zorgen we voor ambassadeurs voor deze onderwerpen, zodat er voor de landelijke programma s een betrokken aanspreekpunt is. Deze ambassadeur heeft ook als opdracht om het delen van kennis te organiseren binnen de Regio. Daarover is nauw contact, samenspel met de lokale (preventieve) activiteiten die voor deze thema s worden uitgevoerd. 5

6 3. Meerjarig plan De projecten uit dit Transformatieplan Jeugdhulpregio FoodValley, zijn ingebed in een meerjarig regionaal Transformatieprogramma. Ieder project is datagestuurd opgezet en zo ingericht dat we tussentijds de voortgang kunnen volgen en kunnen bijsturen waar nodig. Na 1 jaar kunnen we meten in kwantiteit en kwaliteit wat de uitkomst is. In jaar 2 en 3 meten we of we erin slagen om de leereffecten te verwerken in een methodische aanpak en of de methodiek succesvol en duurzaam wordt opgeschaald. 4. Duurzaam transformeren Binnen de projecten ligt de focus op de lokale uitvoering op gezinsniveau (met jeugdige en ouders). Dit combineert de Regio met de regionale contacten en inkooplijnen met de gecontracteerde zorgaanbieders. Bevindingen in de projecten landen in de kwartaalgesprekken en afspraken met aanbieders. De projectleiding en de regionale contractmanagers, accounthouders vanuit beleid, zorgen hiervoor. Dat wat de Regio leert in de praktijk anders te doen, zal leiden tot inhoudelijk andere (inkoop)afspraken met de aanbieders. Met deze verbinding zorgt de Regio ervoor dat er duurzaam wordt verbeterd. Ook de activiteiten die genoemd worden in hoofdstuk 7 (Lerend jeugdhulpstelsel) zijn allemaal gericht op duurzaam transformeren. 5. Resultaatgericht werken: vanuit het kind/het gezin Naast de verbinding met Ons Verhaal en het Actieprogramma Zorg voor de Jeugd, belichten we de gekozen aanpak. Ieder project draait om een duidelijk omschreven groep kinderen/jongeren. Als we bijvoorbeeld schrijven dat het doel is om voor 50 jeugdigen de residentiële hulpverlening af te schalen, dan weten we om welke 50 jeugdigen dit gaat. Er wordt met jeugdige en gezin en zorgaanbieders gezocht naar andere oplossingen en er is een lokale regisseur die dit in goede banen leidt. De resultaten worden bijgehouden, zodat we weten wat werkt en wat niet werkt onder welke omstandigheden. Er is budget beschikbaar - met de aanvraag uit het Transformatiefonds - om tot doorbraken te komen voor deze jeugdige binnen dit project en tevens om het geleerde op te schalen en uit te rollen voor anderen. Deze manier van denken en handelen is de ruggengraat voor het transformeren binnen Jeugdhulpregio FoodValley. 6

7 6. Betrokken partijen Cliëntenorganisaties, jongerenwerkers, sociale teams, onderwijs, aanbieders, huisartsen en gemeenten zijn betrokken bij de totstandkoming van dit plan. Zij hebben gestuurd in de keuze van de projecten en zich gecommitteerd op bestuurlijk en uitvoerend niveau aan één of meer van de projecten. Met deze aanpak verwachten we samen met hen vanuit betrokkenheid oplossingen te vinden voor drempels die we in de praktijk op casusniveau tegenkomen. Door het leren en implementeren breed op te pakken, kunnen we op basis van deze ervaringen in de projecten de ondersteuning voor kinderen en gezinnen structureel verbeteren. Hoe hebben we partijen betrokken? In de zomer 2018 heeft een werkgroep van aanbieders en gemeenten projectvoorstellen ontwikkeld. Daarnaast is met vertegenwoordigers vanuit het onderwijs verkend hoe de verbinding tussen onderwijs en jeugdhulp verbeterd kan worden. Met cliëntenvertegenwoordigers, aanbieders, onderwijs en gemeenten (van werkvloer tot en met bestuurder) zijn op 28 augustus 2018 de projectvoorstellen besproken. De Regio heeft met de deelnemers de doelstelling en data besproken, gevraagd wat zij nodig hadden om in te stappen en welke partijen er nodig waren om de doelen te behalen. Uit de feedback die we die bijeenkomst hebben ontvangen, bleken de deelnemers positief te zijn over deze aanpak. Ze gaven aan dat ze een passende reactie konden geven op de concrete voorstellen en de beschikbare data. Daardoor ontstond er draagvlak voor de ambitieuze doelen. Tot slot is in de reguliere overlegstructuur met aanbieders en gemeenten gesproken over inhoud en uitgangspunten van dit transformatieplan. Dat betekent dat de voorstellen zijn besproken tijdens het inkoopoverleg met aanbieders (fysieke adviestafel) van 6 september Ook via de digitale adviestafel is gereageerd op de voorgestelde projecten. Op 20 september zijn de projectvoorstellen ter goedkeuring voorgelegd aan het regionaal bestuurlijk overleg. 7

8 7. Lerend jeugdhulpstelsel Goede hulp, zo thuis mogelijk, vraagt veel van professionals in een complex zorgstelsel. Leren van elkaar is daarom cruciaal, net als een omgeving waarin het leren en proberen gestimuleerd worden. Leren is integraal onderdeel van elk van de 6 projecten en van de manier waarop de landelijke programma s aandacht krijgen. Daarmee draagt de Regio bij aan de duurzaamheid van de transformatie. Doel van het leren is de opbrengsten van de projecten te verankeren in het hulpsysteem, zodat de opbrengst breder gebruikt kan worden (binnen de Regio en in andere regio s). Daarnaast vergroot het leren de kennis over verbanden en relaties, waarmee veranderingen sneller kunnen worden gerealiseerd. Leeractiviteiten Onze leeractiviteiten zijn gericht op verschillende aspecten: 1. best practices on the job verspreiden 2. leren van cliënten op casusniveau en projectniveau 3. veilig evalueren en leren op casusniveau en op projectniveau 4. leiderschap en sturing: transformatie vraagt andere sturing 5. financiële bewustwording bij professionals op niveau van het gezin 6. analyse en duiding van data over hulpgebruik We borgen de leeropbrengsten in de staande regionale organisatie als volgt: door ze als vast onderwerp te agenderen op verschillende regionale overleggen; door ambassadeurschap voor het leren te beleggen op verschillende niveaus; In 2019, 2020 en 2021 organiseren we minimaal 2 keer per jaar een kennisatelier, waarin we opbrengsten van onze leeractiviteiten delen binnen de Regio (inclusief de aanbieders) en de omringende regio s. We werken geregeld samen met bijvoorbeeld het NJI (Nederlands Jeugdinstituut), Hogeschool Utrecht (Lectoraat Jeugd) en het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie. In de uitwerking van de verschillende projecten onderzoeken we waar hun expertise ons verder kan helpen. 8

9 8. Overzicht van de 6 projecten Doelen uitgangspunt project specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch Tijdgebonden 1 We willen meer kinderen zo thuis mogelijk laten opgroeien en daarom het gebruik van residentiele hulp afbouwen. Minder residentiële hulpverlening door afschalen en voorkomen van opschalen Het doel is om 50 jeugdigen van residentiele hulpverlening naar een andere vorm van hulp te begeleiden en bij 15 jeugdigen te voorkomen dat zij residentiele hulpverlening nodig hebben en in pleegzorg kunnen blijven. Het transformatie-programma is opgesteld in co-creatie met alle betrokken partijen en vanuit het kind en zijn/haar casuïstiek gedreven. Hiervoor zijn verschillende bijeenkomsten georganiseerd, groepen professionals met belanghebbenden hebben in werkgroepen ervaringen uitgewisseld en gegevens uit de monitoring geanalyseerd. Zorgvuldig is afgestemd of de doelen realistisch zijn en alle betrokken partijen zich willen en kunnen inzetten. We hebben ambitieuze doelen gesteld die met behoud van focus en inzet van kennis en middelen gerealiseerd kunnen worden. De projecten worden gefaseerd over drie jaar waarbij in fases van drie maanden subdoelen worden gesteld om de voortgang te borgen en evalueren. 2 De instroom in de GGZ van jeugdigen in specifieke levensfases is zeer hoog. Wij willen deze instroom verminderen. We willen dit realiseren door samenwerking en innovatieve oplossingen zoeken op school Minder GGZ door anders en beter samen te werken met en op school Van 150 geselecteerde jeugdigen stellen we vast dat er geen jeugdhulp of basis GGZ is verstrekt in plaats van specialistische ggz. 3 Over de periode Q2 blijkt na een crisis in ca 50% van de gevallen een uithuisplaatsing. Dit willen we verminderen door de jeugdige zo snel mogelijk met extra hulp en inzet van eigen netwerk in het gezin te ondersteunen en houden. Minder uithuisplaatsing na een crisis Uithuisplaatsingen na een crisis met 50% te verminderen van 50%->25%. 4 We willen alleen verlengde jeugdzorg beschikken en betalen als daartoe op inhoud is besloten. Daarmee willen we voorkomen dat verlengde jeugdzorg wordt ingezet omdat er geen tijdig vervolg is georganiseerd. Versterken van de begeleiding van jeugdigen van 18- naar 18+ De verlengde jeugdhulp van een groep van 100 jeugdigen met 50% terugdringen. 5 We willen dat in het stelsel duidelijkheid en gedragenheid ontstaat over de rol op de verschillende niveaus (proces en casuïstiek) ten aanzien van actieve regie. Er heeft een sterke groei plaatsgevonden van 6 groepsbegeleiding. Hierin zit o.a. onbedoeld gebruik zoals naschoolse opvang met extra ondersteuning. Doorontwikkeling regiefunctie Afbouw begeleiding/behandeling/groep We passen actieve regie volgens afgestemde criteria toe op 30% van de cliënten en 70% van de goedgekeurde declaratiewaarde. Reductie van 400 cliënten gemiddeld per maand naar 200 gemiddeld per maand. 9

10 9. Budget voor transformatie Met onderstaande figuren maken we het gebruik en de uitgaven voor jeugdhulp in Jeugdhulpregio FoodValley inzichtelijk. We zien zowel een toename in het gebruik van jeugdhulp de afgelopen 3 jaar als een toename in de kosten. Vanuit onze visie (Ons Verhaal) hebben we de 6 transformatieprojecten in dit plan geformuleerd om het gebruik en de uitgaven te beïnvloeden. Figuur 1 Totaal aantal gebruikers 2015 t/m 2017 en prognose 2018 Bron: facturatiegegevens Figuur 2 totale uitgaven in 2015 t/m 2017 en prognose 2018 Bron: facturatiegegevens Financiën en gevraagd budget uit Transformatiefonds Om een extra impuls te geven aan innovatie en de implementatie van vernieuwingen doen we een aanvraag voor het Transformatiefonds voor de projecten. De projectkosten zijn tijdelijk en leiden niet tot structurele kostenverhoging. 10

11 Monitoring Om de voortgang en resultaten te monitoren, worden de projectactiviteiten, de casussen, de resultaten en eenmalige en reguliere uitgaven opgenomen in de regiodatabase van de FoodValley. Hierdoor zijn we in staat om over een langere periode de ontwikkelingen en effecten te monitoren en te analyseren. De gemeenten in de FoodValley zijn in staat om inzichten (in trends) te geven en te onderhouden naar diverse (ook gecombineerde) invalshoeken, zoals cliëntprofielen, wijken en buurten, hulpvormen, leveranciers, verwijzers, scholen, declaratieregels, leeftijden en vele andere doorsneden van tot en met heden. Aantal cliënten (rapport slicers) Goedgekeurde declaraties (rapport slicers) Gemiddeld per cliënt (rapport slicers) De monitoren zijn gevuld met projectdata en actuele data uit de gezamenlijke administratieve systemen van de Regio, waarin voor alle gemeenten de declaratieberichten worden verwerkt. Maandelijks worden de inzichten en trends bijgewerkt en vindt er indien nodig bijsturing plaats van de projecten. 11

12 10. Bijlagen Bijlage Ons Verhaal Zie aparte bijlage (PDF-bestand). 12

13 10.2. Projectomschrijvingen Project 1 Project 1.1: 50 jeugdigen met een duurzaam perspectief uit residentieel naar pleegzorg of thuis Jonger dan 12 in residentieel Bevindingen: Iedere maand ontvangen circa jeugdigen hulp Tussen 4 en 5% verblijft residentieel ( per maand) Residentieel vergt 32% van het budget (ca 1,6 mio per maand) Iedere maand zitten er ca 40 jeugdigen <12 jr in residentieel Het aantal jeugdigen in pleegzorg daalt sinds op de 8 jeugdigen met residentieel kregen eerst pleegzorg Waarom gaat (slechts) 1 op de 8 van het residentieel via pleegzorg? Waarom daalt pleegzorg en residentieel niet? Hoe kunnen we 50 jeugdigen van residentieel naar pleegzorg of thuis afschalen en geen kinderen jonger dan 12 jaar in residentieel hebben? Project 1.2: 15 jeugdigen minder van pleegzorg naar residentieel Bevindingen: Iedere maand zijn er tussen jeugdigen in pleegzorg met een kans op opschaling naar residentieel 79 jeugdigen in residentieel kregen eerst pleegzorg Iedere maand schalen enkele jeugdigen op De kosten stijgen van 100k naar 250k per maand Hoe bereiken we dat 15 jeugdigen minder opschalen van pleegzorg naar residentieel? Project 1 Bedoeling Uitdaging / probleemstelling Aanleiding Doelstelling Projectresultaten Uitgangspunten Projectleden voor input Risico s Minder jeugdigen in residentiele jeugdhulp Een passende plek zo thuis mogelijk Ons Verhaal in de FoodValley Een kind hoort thuis Kinderen wonen nergens liever dan bij hun ouders, in hun eigen buurt. Thuis wordt er zonder voorwaarden van je gehouden en kun je ontdekken wie je bent. Gezinnen helpen we dus thuis. Is het thuis niet houdbaar of veilig, dan doen we zo veel mogelijk om het thuis beter te maken. Niet het kind eruit, maar direct hulp erin. Is dat niet genoeg, dan zoeken we een plek die lijkt op thuis, het liefst in de eigen buurt. Met een duidelijk plan en zicht op perspectief vanaf dag 1. Zodat er snel weer een thuis kan zijn. We doen wat echt nodig is Het begint met weten wat er aan de hand is. Wat speelt er écht? We praten niet over, maar met jeugdigen en ouders. We luisteren zonder vooroordeel. En vragen door, voorbij het eerste antwoord. Zo kunnen we doen wat echt nodig is. We nemen het probleem of de regie niet over, maar helpen gezinnen weer op weg, zodat ze daarna op eigen kracht verder kunnen. We zijn niet bang om verschil te maken: om op huisnummer 10 iets anders te doen dan op huisnummer 12. We durven te kiezen voor oplossingen die ongebruikelijk zijn. We houden vast wat werkt en laten los wat niet nodig is. We vinden het kwalijk dat kinderen <12 jaar in residentiele zorg zitten; dat is slecht voor de ontwikkeling en hechting van kinderen. We zien dat het aantal kinderen in residentiele zorg groeit; ter- wijl we juist een beweging de andere kant op willen maken. In de afgelopen jaren daalt het aantal pleeggezinnen. Pleegzorg is een belangrijke zorgvorm om residentiële zorg te verminderen. De uitstroom vanuit residentieel stokt als gevolg van allerlei obstakels, zoals het beeld van professionals dat er niet genoeg alternatieven voorhanden zijn. De kosten voor residentiele zorg lopen op in een mate dat de hulp aan kwetsbare kinderen financieel onder druk komt te staan. Dat maakt dat we voor een grote uitdaging staan. Hoe kunnen we deze trends omdraaien? Welke aanpak kiezen we om de belangrijkste knelpunten in het netwerk op te lossen? Wat is nodig voor een doorbraak? Wat te doen om structurele verbetering te borgen? Actielijn 2: Programma Zorg voor de Jeugd Meer kinderen zo thuis mogelijk laten opgroeien Elk kind heeft recht op een liefdevolle en stabiele omgeving om in op te groeien. Dit betekent dat er een kwalitatieve versterking van preventie en/of ambulante hulp met ook een kwantitatieve toename van specialistisch ambulant aanbod is, in goede samenhang met de basisjeugdhulp. Investeren hierin zorgt ervoor dat kinderen vaker thuis kunnen blijven wonen c.q. dat de terugkeer naar thuis eerder op een verantwoorde wijze kan worden gerealiseerd. Elk kind heeft stabiliteit nodig. Dit betekent dat het kind zo min mogelijk heen en weer wordt geplaatst als het niet meer thuis kan wonen. Hiervoor is het nodig dat de jeugdhulp zich naar het kind beweegt in plaats van andersom. Wanneer verblijf noodzakelijk is, moet die zoveel mogelijk deel uitmaken van een ambulant traject. Als kinderen niet meer thuis kunnen wonen, worden ze zo veel mogelijk kleinschalig, gezinsgericht en in perspectief biedende voorzieningen opgevangen, bij voorkeur in het eigen netwerk. Langdurig verblijf in een grote instelling is voor geen enkel kind wenselijk. Daarom is het nodig het aantal (gesloten) plaatsingen terug te dringen en ook de duur van plaatsingen te verkorten. Minder residentiële hulpverlening door afschalen en voorkomen van opschalen. Het doel is om 50 jeugdigen van residentiele hulpverlening naar een lichtere vorm van hulp te begeleiden en bij 15 jeugdigen te voorkomen dat zij residentiele hulpverlening nodig hebben en in pleegzorg kunnen blijven. We willen meer kinderen zo thuis mogelijk laten opgroeien en daarom het gebruik van residentiele hulp afbouwen. Bij het project zijn alle partijen betrokken. Allereerst en voorop de jeugdigen en de gezinnen en hun netwerk. We werken direct met de jeugdigen waarom het gaat. We betrekken in de aanpak de gespecialiseerde jeugdhulporganisaties, vertegenwoordigers uit de lokale voorzieningen, verwijzers, leraren en huisartsen. We werken met een Alternatiefteam (experts) op regionaal niveau, dat direct in verbinding staat en samenwerkt met integrale gemeenteteams met mandaat en doorzettingsmacht binnen hun eigen gemeente. We vragen de jeugdhulp aanbieders om met mandaat en steun van de eigen directies aan tafel te komen, zodat ook tussen organisaties snel en effectief kan worden geschakeld en worden besloten. Grootste risico s: het realiseren van een cultuuromslag in het zorgstelsel is nodig: van residentieel naar hoe houden we het kind altijd thuis? Risicomijdend gedrag bij professionals; vraagt om creëren van veilige context professionals, zodat risicobeleving voor alternatieven buiten residentiele voorziening wordt verlaagd. Verschuiving van deskundigheid en capaciteit van residentieel naar extramurale alternatieven. gegevens worden niet of onvoldoende gedeeld uit angst voor de AVG wetgeving. Zo blijft elke beroepsgroep op eigen eiland werken. 13

14 Project 2 Project 2: 150 jeugdigen krijgen door samenwerking passende hulp (op school) ipv van een GGZ verwijzing Bevindingen: Er waren in 24 maanden ruim jeugdigen met GGZ hulp Niet in combinatie met residentieel, pleegzorg, JZ+ en groep Van ca jeugdigen zijn de declaraties samen < In de leeftijdsgroep van 4 tot en met 9 jaar loopt het aantal jeugdigen met hulp ieder levensjaar met op Kunnen we er vroeger bij zijn? Zien we al eerder vroege signalen op de scholen? Hoe kunnen we bij 150 jeugdigen voorkomen dat zij (specialistische) GGZ krijgen, door samenwerking tussen jeugdhulp en onderwijs? Project 2 Bedoeling Uitdaging / probleemstelling Doelstelling Projectresultaten Projectleden voor input Risico s Onderwijs & jeugdhulp Ons Verhaal in de FoodValley Alle kinderen zijn normaal We vragen veel van onze kinderen: goede cijfers halen, goed zijn in sport of muziek, later een goede baan vinden en vooral heel gelukkig zijn. Steeds leggen we ze langs een meetlat. Een lat die steeds hoger ligt. Een kind mag zichzelf zijn. Inclusief zijn of haar dromen en talenten. Wij vinden elk kind normaal. Soms gedragen kinderen zich niet zoals we verwachten. Wij kijken daarom altijd naar het hele plaatje. We zien geen problemen, maar juist kansen, en stellen verwachtingen bij. Zodat kinderen hoop en perspectief krijgen en in hun eigen omgeving hun talenten ontdekken. Actielijn 3 Alle kinderen kansen bieden om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. Wat willen we bereiken? Samen met OCW en het onderwijsveld werken we aan een inclusieve samenleving waarin alle kinderen optimaal kansen krijgen om zich te ontwikkelen. Goed onderwijs is cruciaal voor de ontwikkeling van jongeren. Ook voor de kinderen die zorg of ondersteuning nodig hebben is het van belang dat ze onderwijs kunnen volgen op een manier die past bij hun situatie. Om kinderen hierbij te ondersteunen, wordt de zorg zo dicht mogelijk bij de leefomgeving van het kind geboden, bij voorkeur in de school. Hiervoor is nodig om de samenwerking in regionaal verband vorm te geven met alle betrokken partijen (gemeenten, zorgverzekeraars/kantoren, jeugdhulpaanbieders, samenwerkingsverbanden passend onderwijs, scholen, jeugdigen en ouders). Afspraak in het thuiszitterspact is dat kinderen na 2020 niet langer dan drie maanden thuis mogen zitten zonder passend aanbod uit onderwijs en/of zorg Minder GGZ door anders en beter samen te werken met en op school De instroom in de GGZ van jeugdigen in specifieke levensfases is zeer hoog. Wij willen deze instroom verminderen. We willen dit realiseren door samenwerking en innovatieve oplossingen zoeken op school PO en VO scholen FoodValley Ouders en jeugdigen GGZ aanbieders Samenwerkingsverbanden onderwijs Grootste uitdaging: een dergelijke transformatie vraagt veel, daarom is draagvlak vereist van bestuurders tot aan de leerkracht in de klas. De samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp vraagt ook van allen de bereidheid om te investeren, kritisch te kijken naar eigen werkwijzen en bruggen te slaan in het belang van het kind. 14

15 Project 3 Project 3 Minder uithuisplaatsingen na een crisis Project 3: 50% minder residentieel/pleeg na een crisis Bevindingen: De meeste crises doen zich voor tussen jaar Iedere maand zijn er tussen de 5 en 15 crisissituaties In de loop van de maanden volgt er in 50% van de cases een uithuisplaatsing naar residentieel of pleegzorg Kan er door meer in het gezin te doen bij een crisis en er na worden voorkomen dat een jeugdige als nog uit huis wordt geplaatst? Hoe zorgen we er voor dat na een crisis 50% minder uithuisplaatsingen volgen en dat de hulp in het gezin wordt geboden? Bedoeling Uitdaging / probleemstelling Aanleiding Doelstelling Ons Verhaal in de FoodValley Een kind hoort thuis En als het thuis niet houdbaar of veilig is, dan doen we zo veel mogelijk om het thuis beter te maken. Is dat niet genoeg, dan zoeken we een plek die lijkt op thuis, het liefst in de eigen buurt. Met een duidelijk plan en zicht op perspectief vanaf dag één. Zodat er snel weer een thuis kan zijn. Uit analyse van data en raadpleging stakeholders blijkt 1. dat er verbeteringen mogelijk zijn om te voorkómen dat er crises ontstaan die kunnen leiden tot uithuisplaatsingen. 2. En daarnaast dat de aanpak van crises verbetering behoeft: Zowel a) de organisatie van de crisisdiensten voor GGZ problematiek resp. opvoedproblematiek, die gescheiden opereren als b) de inhoudelijke inzet van professionals die te kortdurend en te weinig intensief blijkt te zijn in de praktijk. Hierdoor worden in veel gevallen (50%) veel kinderen binnen enkele maanden nadat de crisis lijkt te zijn opgelost tóch uit huis geplaatst. We moeten dus meer doen om Ons Verhaal tot de gangbare praktijk te maken. Actielijn 1 en 5 van programma Zorg voor de Jeugd Betere toegang tot jeugdhulp voor kinderen en gezinnen en jeugdigen beter beschermen als hun ontwikkeling gevaar loopt. Omdat een crisis een veiligheidsrisico voor de jeugdige inhoudt, bestaat daarmee ook een link met actielijn 5 Jeugdigen beter beschermen als hun ontwikkeling gevaar loopt. Jeugdigen beter beschermen als hun ontwikkeling gevaar loopt We willen dat kinderen die worden bedreigd in hun ontwikkeling eerder en beter worden beschermd. Minder uithuisplaatsing na een crisis Projectresultaten Uithuisplaatsingen na een crisis met 50% te verminderen van 50%->25%. Uitgangspunten Projectleden voor input Risico s Over de periode Q2 blijkt na een crisis in ca 50% van de gevallen een uithuisplaatsing. Dit willen we verminderen door de jeugdige zo snel mogelijk met extra hulp en inzet van eigen netwerk in het gezin te ondersteunen en houden. Over de periode Q2 blijkt na een crisis in ca 50% van de gevallen een uithuisplaatsing. Dit willen we verminderen door de jeugdige zo snel mogelijk met extra hulp en inzet van eigen netwerk in het gezin te ondersteunen en houden. Er speelt eveneens een systeemvraagstuk: integratie van de J&O en GGZ crisisdiensten; dit is aan zorgaanbieders om te organiseren. Voorkomen moet worden dat systeemvraagstuk op de voorgrond komt. Focus in dit project ligt op concrete crisissituaties. 15

16 Project 4 Project 4: 100 jeugdigen 18-/+ ondersteunen en volgen 17jaar Bevindingen: Iedere maand circa 300 jeugdigen van 17 jaar met jeugdhulp. De totale hulp per maand (op 17 jarige leeftijd) is ca Hoe wordt de hulp voor deze jeugdige overgedragen? Perspectiefplan? Er wordt iedere maand aan ca 100 cliënten verlengde jeugdhulp geboden met een waarde van ca 250k per maand Project 4 Bedoeling Uitdaging / probleemstelling 100 jongeren in de leeftijd van 18-/18+ volgen naar zelfstandigheid bij domeinovergang Ons Verhaal in de FoodValley We doen wat echt nodig is Het begint met weten wat er aan de hand is. Wat speelt er écht? We praten niet over, maar met jeugdigen en ouders. We luisteren zonder vooroordeel. En vragen door, voorbij het eerste antwoord. Zo kunnen we doen wat echt nodig is. We nemen het probleem of de regie niet over, maar helpen gezinnen weer op weg, zodat ze daarna op eigen kracht verder kunnen. We zijn niet bang om verschil te maken: om op huisnummer 10 iets anders te doen dan op huisnummer 12. We durven te kiezen voor oplossingen die ongebruikelijk zijn. We houden vast wat werkt en laten los wat niet nodig is. We werken met aanbieders die onze visie uitvoeren Samen met onze aanbieders geven we de jeugdhulp vorm. Zo werken we binnen de financiële ruimte aan het beste resultaat. Dat doen we in dialoog en door te doen wat afgesproken is in onze visie. Lukt dat niet, dan nemen we afscheid van elkaar. We willen dat al onze jeugdigen in de jeugdhulp die 18 jaar worden, zo zelfstandig mogelijk deel kunnen nemen aan de maatschappij. Daarvoor geldt dat er tijdig een toekomstplan wordt opgesteld waarin alle levensgebieden een plekje krijgen. Met dat plan wordt voorkomen dat de jeugdige bij het bereiken van de volwassen leeftijd tussen wal en schip valt jaar Doel: de verlengde jeugdzorg van de groep van 100 jeugdigen met 50% verminderen. Aanleiding Actielijn 4: Kwetsbare jongeren beter op weg helpen zelfstandig te worden De overgang naar volwassenheid (18-/18+) kan voor kwetsbare en minder zelfredzame jongeren bijzonder lastig zijn, zeker als zij een ondersteunend vangnet missen. De grijze gebieden tussen wetten maakt bovendien dat zij niet altijd de zorg, hulp of ondersteuning krijgen die nodig is. Door te zorgen voor een warme overdracht met passende zorg en ondersteuning en door domeinoverstijgend te werken, kunnen deze jongeren beter worden geholpen. Doelstelling Versterken van de begeleiding van jeugdigen van 18- naar 18+ Projectresultaten Uitgangspunten Projectleden voor input Risico s De verlengde jeugdhulp van een groep van 100 jeugdigen met 50% terugdringen. We willen alleen verlengde jeugdzorg beschikken en betalen als daartoe op inhoud is besloten. Daarmee willen we voorkomen dat verlengde jeugdzorg wordt ingezet omdat er geen tijdig vervolg is georganiseerd lokale teams netwerk jeugdige zorgaanbieders Deze aanpak vraagt om doorbraken op meerdere terreinen (werken, wonen, scholing, dagbesteding, begeleiding). Ontschotten binnen de gemeente. 16

17 Project 5 Project 5: We voeren regie volgens criteria op 30% van de cliënten Bevindingen: Iedere maand ontvangen circa jeugdigen hulp Ruim 30% cliënten ontvangen meerdere vormen van hulp en/of meerdere leveranciers De totale hulpzwaarte in kosten is 70% van het maandelijkse budget Om de overdracht tussen leveranciers en afstemming als ze gelijktijdig hulp leveren goed te organiseren is actieve regie wenselijk Doel: aan 30% van de jeugdigen een regievoerder koppelen en daarmee 70% van het budget onder actieve regie te hebben. Project 5 Bedoeling Uitdaging / probleemstelling Aanleiding Doelstelling Projectresultaten Uitgangspunten Projectleden voor input Risico s Regie Ons Verhaal in FoodValley We doen wat echt nodig is Het begint met weten wat er aan de hand is. Wat speelt er écht? We praten niet over, maar met jeugdigen en ouders. We luisteren zonder vooroordeel. En vragen door, voorbij het eerste antwoord. Zo kunnen we doen wat echt nodig is. We nemen het probleem of de regie niet over, maar helpen gezinnen weer op weg, zodat ze daarna op eigen kracht verder kunnen. We zijn niet bang om verschil te maken: om op huisnummer 10 iets anders te doen dan op huisnummer 12. We durven te kiezen voor oplossingen die ongebruikelijk zijn. We houden vast wat werkt en laten los wat niet nodig is. Op de juiste momenten het gezamenlijke (jeugdige, ouders, aanbieder en lokale team e.a.) gesprek voeren over ondersteuningsvraag en perspectief van het kind, gezin met een focus op normaliseren. Actielijn 1 Betere toegang tot jeugdhulp voor kinderen en gezinnen. Samen met gemeenten en andere relevante partijen zorgen voor een betere toegang tot jeugdhulp voor kinderen en gezinnen. Binnen elke regio komt daarom helderheid over wat je van basishulp, een lokaal team en de toegang mag verwachten. Invulling geven aan de behoefte van de lokale teams en zorgaanbieders/ gecertificeerde instellingen om afspraken te maken over de manier van samenwerken. We passen actieve regie volgens afgestemde criteria toe op 30% van de cliënten en 70% van de goedgekeurde declaratiewaarde. We willen dat in het stelsel duidelijkheid en gedragenheid ontstaat over de rol op de verschillende niveaus (proces en casuïstiek) ten aanzien van actieve regie. Betrokkenheid Cliënt(systeem) Lokale teams Zorgaanbieders Huisartsen Gemeente dient initiatief te nemen om met belangrijke betrokkenen de onder punt 6 geformuleerde voorwaarden uit te werken. Ook dient er overeenstemming te komen over de genoemde KPI s (eventueel aanvullingen). Tevens moeten er afspraken gemaakt worden hoe de voortgang / resultaten gemonitord worden. De aanbieders benadrukken eenduidigheid in afspraken. Dit kan op gespannen voet staan met de verschillende werkwijzen van de lokale teams. Het bepalen, vinden van het juiste niveau van regionale afspraken en lokale uitvoering is van belang. De doorlooptijd van sommige hulptrajecten is lang en het met elkaar in gesprek blijven als zorgaanbieder en lokaal team kan dan op de achtergrond raken. 17

18 Project 6 Project 6: In 2019 totaal 380 jeugdigen minder in groepsopvang Bevindingen: Er zijn steeds meer jeugdigen van 4-16 jaar (niet perceel verblijf of veiligheid) die groepsgerichte jeugdhulp ontvangen. Groei van 200 -> 400 jeugdigen per maand Totaal kregen 760 jeugdigen in 24 maanden groepsgerichte hulp met kosten van 6,5 miljoen Het betreft veelal groepsopvang (zoals BSO+) De totale hulp per maand is ca Doel: een 50% reductie van het aantal jeugdigen dat (enkelvoudige) groepsgerichte hulp ontvangt. Project 6 Bedoeling Uitdaging / probleemstelling Aanleiding Doelstelling Projectresultaten Uitgangspunten Projectleden voor input Risico s Van exclusieve opvang naar toegankelijke en gastvrije algemene voorzieningen Ons Verhaal in FoodValley Alle kinderen zijn normaal We vragen veel van onze kinderen: goede cijfers halen, goed zijn in sport of muziek, later een goede baan vinden en vooral heel gelukkig zijn. Steeds leggen we ze langs een meetlat. Een lat die steeds hoger ligt. Een kind mag zichzelf zijn. Inclusief zijn of haar dromen en talenten. Wij vinden elk kind normaal. Soms gedragen kinderen zich niet zoals we verwachten. Wij kijken daarom altijd naar het hele plaatje. We zien geen problemen, maar juist kansen, en stellen verwachtingen bij. Zodat kinderen hoop en perspectief krijgen en in hun eigen omgeving hun talenten ontdekken. Een kind hoort thuis Het gezin is de veilige haven van een kind en kinderen wonen nergens liever dan bij hun ouders, in hun eigen buurt. Soms valt de opvoeding voor ouders niet mee en is er extra ondersteuning nodig. We kiezen er dan voor om de hulp naar het gezin te brengen en niet het kind uit het gezin te halen Er heeft een sterke groei plaatsgevonden van groepsbegeleiding. Hierin zit o.a. onbedoeld gebruik zoals naschoolse opvang met extra ondersteuning. We richten ons erop om algemene voorzieningen zoals kinderopvang, vrijetijdclubs en sportverenigingen toegankelijk en gastvrij te maken voor kinderen met een extra ondersteuningsvraag Actielijn 2 van het Programma Zorg voor de Jeugd Meer kinderen zo thuis mogelijk laten opgroeien Met dit project willen we stimuleren dat de respijtzorg of opvang voor kinderen met een extra ondersteuningsbehoefte zo normaal mogelijk wordt vormgegeven. Opvang van deze kinderen wordt op een inclusieve wijze vormgegeven. Afbouw begeleiding/behandeling/groep Reductie van 400 cliënten gemiddeld per maand naar 200 gemiddeld per maand. We willen dat ook kinderen met een extra ondersteuningsvraag hoop en perspectief krijgen en in hun eigen omgeving hun talenten kunnen ontdekken en ontwikkelen Zorgaanbieders, lokale teams en algemene voorzieningen zoals sportverenigingen, ouders en beleidsadviseurs van de gemeenten. Tempo waarin de algemene, lokale voorzieningen in staat zijn alle kinderen een plek te bieden, speelt een belangrijke rol bij deze transformatie. Er zijn investeringen nodig en dit staat op gespannen voet met de bezuinigingen. Werkdruk bij de lokale teams en lokale voorzieningen. 18

19 10.3. Organisatie, sturing en communicatie We hebben het speerpunt van een duurzame transformatie vertaald naar een werkwijze, een manier van organiseren en sturen, die dat ondersteunt. Dat is terug te zien in de opzet van de projecten (zie hoofdstuk 7). In de manier van organiseren willen we slagkracht en verankering bereiken op grotere schaal en in een directe interactie met de uitvoering. Van belang is: a) De verbinding lokaal/regionaal; b) De verbinding tussen de projecten en de regionale overlegstructuur; c) De verbinding tussen de resultaten van de projecten, zorgaanbieders en regionale inkoop. We organiseren de sturing en uitvoering van de projecten uit dit transformatieplan zo praktisch en operationeel mogelijk, waarbij het uitgangspunt is dat we projectleiding en projectoverleggen combineren, om het aantal gremia en aanspreekpunten voor gemeenten en aanbieders overzichtelijk te houden. De lokale teams hebben voor de projecten alleen te maken met hun eigen gemeentelijke taskforce. ad a) De verbinding lokaal/regionaal: Bij iedere gemeente komt een taskforce met deelname vanuit de perspectieven inhoud, financiën, monitoring. Opdracht van de taskforce is om voor de 6 projecten per gemeente resultaat en doorbraakacties te realiseren als dat voor een casus nodig is. De taskforce werkt dus in nauwe afstemming met het lokale team en de regionale projectleiding. De regionale projectleiding werkt in nauw contact met en faciliterend aan de gemeentelijke taskforce. Daarbij stuurt de projectleiding op de afgesproken resultaten (voor de gemeenten, projecten samen). Maakt maandelijks de stand op en weet wat wel of niet lukt. De taskforce kan geld en/of advies vragen bij de projectleiding om voor de situatie van een jeugdige een doorbraak te krijgen. Geen geld om reguliere zorg te bekostigen, wel om tot andere oplossingen te komen en de snelheid van handelen erin te houden. ad b) De verbinding tussen de projecten en de regionale overlegstructuur: Op regioniveau heeft de projectleiding tot opdracht de verbindingen met het grotere geheel te verzorgen. De reguliere overlegstructuur van BO (bestuurders), AO (managers gemeenten), BRIT (beleidsoverleg regionale inkoop en transformatie) krijgt een tijdige terugkoppeling van de stand van zaken en van de punten waar blokkades optreden. Er is een bestuurder vanuit het BO en een manager vanuit het AO gekoppeld aan een project. Op deze manier is er een extra verbinding met een project. ad c) De verbinding tussen de resultaten in de projecten, zorgaanbieders en regionale inkoop: Binnen de projecten ligt de focus op de lokale uitvoering op gezinsniveau (met jeugdige en ouders). Dit combineert de Regio met de regionale contacten en inkooplijnen met de gecontracteerde zorgaanbieders. Bevindingen in de projecten landen in de kwartaalgesprekken met aanbieders en de afspraken met hen. De projectleiding en de regionale contractmanagers, accounthouders vanuit beleid, zorgen hiervoor. Dat wat de Regio leert in de praktijk anders te doen, zal leiden tot inhoudelijk andere (inkoop)afspraken met de aanbieders. Met deze verbinding zorgt de Regio ervoor dat er duurzaam wordt verbeterd. Communicatie Communicatie tussen betrokken partijen heeft steeds als doel goede en tijdige jeugdhulp. De komende 3 jaar wordt gebruikgemaakt van de reguliere overlegstructuur binnen de jeugdregio. De voortgang van de projecten uit dit transformatieplan wordt via deze structuur gecommuniceerd met betrokken partijen. Daarnaast zullen lokale taskforces en regionale projectleiding met elkaar overleggen over de voortgang en de resultaten. Via de website van de jeugdregio (jeugdfv.nl) deelt de Regio nieuws en documenten. De site is ook het vertrekpunt van de digitale adviestafel, waar aanbieders in hun eigen tijd kunnen meewerken aan en reageren op projecten. Minimaal 2 keer per jaar organiseert de Regio (in het kader van het lerend jeugdhulpstelsel) een kennisatelier voor de ons omringende jeugdregio s. In de herfst van 2018 verkent de Regio de communicatiebehoeften van verschillende partijen die samenwerken binnen onze regio. Op basis daarvan ontwerpen we een uitgebreidere communicatie-aanpak voor de komende 3 jaar. 19

20