Verbinding justitiële wereld en lokale zorgstructuren. Pilot Teylingereind-gemeente Leiden EINDRAPPORTAGE DEEL I

Transcriptie

1 Verbinding justitiële wereld en lokale zorgstructuren Pilot Teylingereind-gemeente Leiden EINDRAPPORTAGE DEEL I

2 Verbinding justitiële wereld en lokale zorgstructuren Pilot Teylingereind-gemeente Leiden Inleiding Op 26 september 2016 vond een werksessie plaats in het kader van de Verkenning invulling vrijheidsbeneming justitiële jeugd (verder VIV-JJI). Tijdens die werksessie, waar een groot aantal uiteenlopende ketenorganisaties en betrokkenen aan deel nam, zijn uit te werken vraagstukken geformuleerd die in het verlengde van de subdoelen van VIV-JJI liggen. Deze subdoelen zijn: a. De jongere op de juiste plek b. Kwalitatief goede zorg gericht op de veiligheid van de samenleving c. Goede aansluiting van forensische zorg op de reguliere zorg d. Sluitend netwerk van ketenpartners e. Flexibiliteit wat betreft omvang en capaciteit In reactie daarop is Teylingereind, samen met de gemeente Leiden en betrokken ketenpartners, de pilot Verbinding justitiële wereld en lokale zorgstructuren gestart. In deze pilot buigen we ons over de vraag hoe de verbinding tussen binnen (Teylingereind) en buiten (gemeente Leiden) tot stand kan worden gebracht en wat er nodig is om te kunnen voldoen aan de behoefte van een gemeente met betrekking tot jongeren die justitiecontacten hebben (gehad). De pilot, die uit twee delen bestaat, sluit daarmee aan op de VIV-JJI-subdoelen Goede aansluiting van forensische zorg op de reguliere zorg (c) en op Sluitend netwerk van ketenpartners (d). Tevens sluit de pilot aan op een van de centrale thema s uit de Leidse nota Voor alle jongeren perspectief 1. In het hierna volgende worden resultaten uit de verkennende fase van de pilot (deel I) weergeven. Over de resultaten uit het casusonderzoek (deel II van de pilot) wordt op een later moment gerapporteerd aan de divisiedirectie ForZo. 1 Sluitende aanpak jongeren in een kwetsbare positie tussen de 16 en 27 jaar. Leiden, 2016

3 Werkwijze Kennismaking Het eerste deel van de pilot bestond vooral uit kennismaking en verkenning. Kennis maken met de beleidsmakers van de gemeente Leiden, de beleidsnota Voor alle jongeren perspectief en vervolgens met betrokken ketenpartners rondom justitiële jongeren in Leiden. In twee bijeenkomsten met vertegenwoordigers van Jeugdbescherming West, de Raad voor de Kinderbescherming, coaches van de Sociaal wijkteams (SWT) en de Jeugd&Gezinsteams (J&GT) uit Leiden, de coördinator Veiligheidshuis Leiden, beleidsmakers gemeente Leiden en vertegenwoordigers namens Teylingereind is uitgebreid kennis gemaakt met elkaar en gesproken over het doel van de pilot. Daarnaast is een verkenning gestart naar de Leidse jongeren die in de periode 2016-maart 2017 in Teylingereind zaten, bestaande uit het verzamelen van een aantal basisgegevens ten aanzien van profiel, gezinssamenstelling, eerdere hulpverlening, onderwijs en screening. Monitor Gedurende deze fase is ook een monitor samengesteld die bestaat uit een basisregistratiemonitor (vergelijkbaar met die zoals gehanteerd voor het monitoren van de VIV-proeftuinen) en uit actieonderzoek en interviews gericht op de samenwerking. Actieonderzoek is een kwalitatieve manier van onderzoeken, waarbij de resultaten van onderzoek direct worden toegepast: gedurende de pilot wordt in kaart gebracht wat wel en niet werkt en de uitkomsten worden direct teruggekoppeld aan de deelnemers. Gedurende het onderzoek gaan de deelnemers na of aanpassingen in de werkwijze of aanpak ook het gewenste resultaat hebben. Hierdoor wordt al doende ervaren en van elkaar geleerd (lerend transformeren). De monitor wordt onder andere dankzij een traject vanuit een extern onderzoeksbureau deels ondersteund. Bevindingen Jongere centraal Tijdens de twee verkennende bijeenkomsten met vertegenwoordigers vanuit de gemeente en de ketenpartners bleek dat alle betrokkenen de wens hebben de zorg rondom uitstromende jongeren zo optimaal mogelijk te organiseren. Hoewel men van mening is dat zaken in de structuren goed geregeld zijn denk onder andere aan taken en verantwoordelijkheden deelt men de ervaring dat in de praktijk de trajecten van jongeren niet altijd verlopen zoals men wenst of voor ogen heeft. Er is bij alle partijen dan ook de bereidheid na te gaan op welke manier en op welke onderdelen veranderingen mogelijk zijn om de trajectzorg van jongeren nog beter te stroomlijnen en waar nodig te verbeteren. Een algemeen uitgangspunt daarbij is de jongere (en het gezin van herkomst) nog nadrukkelijker centraal te stellen.

4 Werkafspraken en informatiedeling Na de verkennende bijeenkomsten kwamen vertegenwoordigers vanuit RvdK, JBW, 3RO, JR, gemeente en trajectberaad Leiden en Teylingereind bijeen met als doel het vervolg van de pilot (deel II) vorm te geven en concrete werkafspraken te formuleren. De hoofdlijnen uit dit overleg zijn: - De samenwerking tussen de betrokken ketenpartners in deze pilot valt binnen de samenwerkingsafspraken van het Veiligheidshuis Hollands Midden - Casusoverleg, zijnde trajectberaad+ wordt gevoerd samen met jongere en zijn ouders - Er wordt gewerkt vanuit 1-kind-1-plan, waarbij het gezinsplan van Jeugdbescherming leidend is (domeinen uit perspectiefplan JJI en perspectiefplan gemeente worden toegevoegd). Casusonderzoek In de tussentijd zocht een aantal bij de pilot betrokken professionals 2 elkaar op. Zij maakten nader kennis met elkaar en verkenden aan de hand van een aantal vragen de werkwijze en eventuele raakvlakken. Tijdens die ontmoeting viel op dat SWT/J&GT en Teylingereind elkaar op geen enkele wijze tegenkomen rondom in- of uitstromende justitiële jongeren. De coaches weten zelfs niet om welke jongeren, om welke gezinnen of om welke wijken het gaat. Na uitwisseling van algemene basisgegevens herkennen de coaches op basis van percentages jongeren in relatie tot wijk waarin zij woonachtig zijn wel de stadsregio s waar zich de meeste problemen voordoen. De J&GT/SWT bieden in Leiden laagdrempelige zorg vanuit een concrete hulpvraag van een cliënt (ouders en/of jongere). Zij kunnen geen informatie opvragen, bijvoorbeeld uit dossiers, maar verkrijgen informatie al dan niet rechtstreeks van de cliënt. De SWT kunnen doorverwijzen naar specialistische zorg, de J&GT kunnen dat niet. Aan de hand van twee anonieme Teylingereindcasus zijn vervolgens ervaringen, ideeën en tips uitgewisseld. Actieonderzoek in uitvoering In een van de cases is sprake van MDFT-begeleiding en de behoefte aan extra ondersteuning vanuit bijvoorbeeld een wijkteam. Op advies is de route om ondersteuning bewandeld zoals deze op internet staat aangegeven ( Omdat er geen reactie kwam is contact gezocht met de bij de pilot betrokken coaches SWT/J&GT. Op moment van schrijven wordt onderzocht waar de hulpvraag in de route is blijven hangen en wat er nodig is om er voor te zorgen dat de hulpvraag bij de juiste persoon terecht komt. 2 vanuit Leiden coaches van de SWT en J&GT en vanuit Teylingereind een gedragswetenschapper en individueel trajectbegeleider

5 Basisgegevens In deel I van de pilot zijn ook onderstaande basisgegevens 3 verzameld van de Leidse jongeren in Teylingereind in de periode 2016-maart 2017, waarbij opgemerkt dat in deze fase van de pilot conform wet- en regelgeving nog geen informatie tussen ketenpartners mocht worden uitgewisseld. Basisgegevens (N = 21) Algemene gegevens Verblijfsduur 107,5 dagen gemiddeld Leeftijd jongeren 18,9 jaar gemiddeld Plaatsingstitel preventieve hechtenis (20), vervangende jeugddetentie (1) Overige gegevens (instroom en uitstroom): zie bijlage I - Eerdere hulpverlening en hulpverlening na vertrek - Onderwijs en dagbesteding - Wonen - Ouders Aanbevelingen Uit de ervaringen tijdens de verkennende fase van de pilot zijn de volgende aanbevelingen te formuleren: - betrek in de voorbereiding relevante partijen en draag zorg voor rolduidelijkheid van betrokkenen door voldoende tijd en aandacht te besteden aan kennismaking en verkenning - zorg dat relevante informatie uitgewisseld kan worden, zodat ook gericht en op maat begeleiding en behandeling ingezet kan worden - borg continuïteit, onder andere door zorg te dragen voor voldoende beschikbaarheid en bereikbaarheid van relevante besluitvormers en professionals en eventuele vervangers - zorg in individuele cases dat er ook voldoende aandacht uitgaat naar heel praktische zaken door bijvoorbeeld voorafgaand aan uitstroom de vervolginstantie te vragen hoe een uitkering aanvragen, inschrijving in gemeente, vinden van woonruimte en eventuele schuldhulpverlening geregeld kunnen worden. 3 Voor zover (her)vindbaar in de dossiers. Het op casusniveau na uitstroom opvragen van informatie bij ketenpartners is in ieder geval op moment van schrijven niet toegestaan.