1. Alle belasting-betalers. Zij moeten later meer belasting gaan betalen omdat het mensen dat met pensioen gaat toe neemt.

Transcriptie

1 Werkstuk door E woorden 29 mei ,1 33 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Wat is vergrijzing? Vergrijzing is een aspect van een verandering in de samenstelling van de bevolking. Vergrijzing geeft aan dat het aandeel van ouderen in de bevolking stijgt. Het veroorzaakt een stijging van de gemiddelde leeftijd. Vergrijzing gaat vaak samen met een bevolkingsdaling. In de toekomst zullen steeds meer gebieden last gaan krijgen van de vergrijzing. In de regio Zuid-Limburg is er nu al sprake van vergrijzing. Steeds meer mensen gaan dus richting de pensioenleeftijd toe, 65 jaar. Al deze mensen hebben recht op een AOWpensioen als zij met pensioen gaan. Vergrijzing, een vervelende term, die aanduidt dat er een opkomst is van 65- plussers. Is vergrijzing een maatschappelijk probleem? 1. Gevolgen heeft voor grote groepen in de samenleving. De vergrijzing heeft te maken met de volgende groepen: 1. Alle belasting-betalers. Zij moeten later meer belasting gaan betalen omdat het mensen dat met pensioen gaat toe neemt. 2. De overheid. Zij heeft te taak om het probleem goed op te lossen. 3. De mensen die tussen nu en 10 jaar, maar ook later, met pensioen gaan. Er zal een verhoging komen van de pensioengerechtigde leeftijd. Zij moeten dus langer doorwerken en zo moeten zij dus meewerken om de vergrijzing op te lossen. 2. Door maatschappelijke ontwikkelingen wordt veroorzaakt. 1. De babyboom. Een verschijnsel uit de jaren'50 en '60 waarbij er een hoop baby's werden geboren. Deze mensen die in de jaren 50 en 60 zijn geboren gaan namelijk binnenkort met pensioen, dit veroorzaakt vele gepensioneerden. 2. Medische vooruitgang: mensen kunnen kiezen voor het krijgen van minder kinderen en zij leven langer dan vroeger. 3. Anticonceptie: door betere voorbehoedsmiddelen krijgen mensen minder kinderen. kinderen geboren. Dit zorgt er dus ook weer voor dat minder mensen voor meer moeten gaan betalen in de nabije toekomst. 4. Door de betere leefomstandigheden, werkomstandigheden en medische vooruitgang leven de mensen Pagina 1 van 5

2 langer. 3. Als het probleem te maken heeft met tegengestelde belangen. Economen denken dat de vergrijzing juist goed is, zij vinden het een voordeel omdat de koopkracht er op vooruit gaat. Er is hier dus sprake van een belangentegenstelling. Tegengestelde belangen komen niet alleen voor tussen mensen, maar ook binnen één persoon. 4. Als het probleem gemeenschappelijk opgelost moet worden. De vergrijzing moet inderdaad gemeenschappelijk worden opgelost. We moeten bijvoorbeeld al doorwerk tot onze 65 e. We moeten allemaal meewerken zodat de kosten niet te hoog worden voor onszelf maar ook voor de overheid. Dit is eigenlijk waar het om draait binnen onze samenleving. Iedereen zal dus een eigen bijdrage moeten leveren om de kosten laag te houden. Iedereen zou dus langer gaan kunnen werken zodat het AOW systeem niet onbetaalbaar wordt. Op deze manier dragen we allen wat bij aan het systeem. Oorzaak vergrijzing? Er zijn hoofdzakelijk drie oorzaken voor de vergrijzing. Allereerst de structurele daling van de vruchtbaarheid van de vrouw. Vruchtbaarheid geeft aan hoeveel kinderen een vrouw gemiddeld krijgt. Het cijfer daalde van 4,5 kind per vrouw in 1900 tot ongeveer 2,5 kind per vrouw in de jaren 30 van de 20 e eeuw. Vervolgens daalde het in de jaren 60 naar zo n 1,5 kind per vrouw. Een dalend vruchtbaarheidscijfer heeft tot gevolg dat de groep jongeren relatief steeds kleiner wordt. Als tweede de stijging van de gemiddelde levensverwachting. Deze stijging zorgt ook voor de vergrijzing. In 1950 was de levensverwachting tussen 70,4 en 72,7 jaar. In 2002 steeg dit naar 75,5-80,6 jaar. Volgends het CBS gaat de levensverwachting in de toekomst steeds meer stijgen. Als derde, de babyboom. Met deze term wordt de geboortegolf na de Tweede Wereldoorlog. Nadelen vergrijzing? Gebrek aan passende woonruimte. Er komen dus steeds meer ouderen in Nederland en dit zorgt voor een tekort aan passende woonruimtes. De woonruimtes die wij bedoelen zijn vooral bejaardentehuizen, flats voor bejaarden en bejaardenwoningen. Doordat er hiervan een tekort komt krijgen veel ouderen niet de woonruimte die ze hard nodig hebben. Nu woont 5% van de bejaarden in een bejaardentehuis of een serviceflat. De regering probeert hiervoor een oplossing te vinden. De regering probeert de ouderen te stimuleren om langer zelfstandig thuis te blijven wonen. Tekort aan arbeidskrachten. Doordat veel ouderen rond 65 jaar, of al eerder, stoppen met werken komt er een groot tekort aan arbeidskrachten. Pagina 2 van 5

3 In de babyboom zijn er veel mensen geboren en zo gaan er dus veel mensen ook met pensioen terwijl er niet genoeg kinderen worden geboren om nu die kosten op te vangen. Er sterven dus meer mensen dan dat er geboren worden en dit is schadelijk voor het AOW-systeem. Oplopende kosten voor de beroepsbevolking. De AOW (Algemene Ouderdoms Wet) is een verzekering voor ouderen boven de 65 jaar die het recht hebben om te stoppen met werken. Deze AOW zorgt er voor dat die mensen ook nog een inkomen hebben. Het geld daarvoor wordt voorlopig bekostigd door de beroepsbevolking. Helaas krimpt deze beroepsbevolking en stijgen de AOW-ers. Zo zal in 2025 de meerderheid van de Nederlandse bevolging ouder zijn dan 50 jaar. Voordelen van de vergrijzing? Vergrijzing wordt vaak als probleem gezien. Integendeel heeft vergrijzing een hoop voordelen waar mensen vaak niet bij stil staan. Om te beginnen zijn ouderen erg goed voor de economie. Ondanks dat ouderen veel thuis zitten en niet meer werken zorgen zij voor een groeiende economie. Zo zijn ouderen vaak het deel van de bevolking dat de meeste koopkracht heeft. Aan de ene kant zijn ouderen vaak zuiniger met hun spullen en verbruiken ze minder, maar daar tegenover staat dan weer wel dat ouderen een voorliefde voor comfort en gemak hebben. omdat ouderen veel geld overhouden naast hun maandelijkse kosten kunnen zij meer besteden aan luxe goederen. Veel mensen kopen bijvoorbeeld zodra ze met pensioen gaan een zeilboot omdat ze daar nu de tijd en het geld voor hebben. Verveling is een van de problemen van gepensioneerden. Ouderen sluiten zich daarom in grote getallen aan bij verenigingen, wat overigens goed voor de sociale cohesie is. Een ander oplossing is reizen. Ouderen gaan aanzienlijk vaker op vakantie dan het jongere deel van de bevolking. Veel bedrijven hebben hier profijt van, zoals: vliegmaatschappijen, reisbureaus, hotels, en ga zo maar verder. Ook als ouderen niet op vakantie gaan zullen zij eerder deelnemen aan activiteiten in eigen land. Neem een concert, dierentuin, keukenhof, enzovoort. Ouderen houden van uitjes en hebben hier de tijd en het geld voor. Omdat veel ouderen niet inactief willen worden en contact willen houden met de omgeving bieden zij zich veel aan voor vrijwilligerswerk. Hiermee zijn zij een enorme steun voor onder andere lichamelijk gehandicapten, geestelijk gehandicapten en daklozen. Zelfs voor de beginnende ondernemer is er voordeel uit de vergrijzing te halen. Wanneer de ondernemers van de babyboomgeneratie met pensioen gaan zullen zij hun bedrijf af moeten staan. Wanneer er geen gewillige, directe opvolger in de familie aanwezig is zal de eigenaar het bedrijf moeten verkopen. Dit biedt jonge ondernemers een goede start van hun carrière. Ook zal deze generatie minder concurrentie hebben omdat het aantal ondernemers relatief kleiner zal zijn na het met pensioen gaan van de babyboomgeneratie. Deze generatie zal dus veel betere kansen krijgen dan andere generaties. Vanwege de vergrijzing is er meer behoefte aan nieuwe technologieën. Zoals al eerder gezegd is, ouderen besteden meer aan luxe goederen. Hieronder vallen ook apparaten die het doen van alledaagse taken simpeler maken, bijvoorbeeld een automatische stofzuiger. Dit is opgevallen bij ondernemers. Zij gaan nu dus meer investeren in onderzoek naar nieuwe technologie. Er wordt vooral veel geïnvesteerd in robotica. Door het verslechteren van de lichaamsfuncties schakelen ouderen tegenwoordig eerder robots in. Dit kunnen simpele robots zijn, zoals de zojuist genoemde automatische stofzuiger. Maar dit kan ook ingewikkelde elektronica betreffen, zoals chips die het gehoor of het zicht verbeteren. Zo is het onderzoek naar chips die ervoor zorgen dat blinden weer enigszins hun zicht terugkrijgen al ver gevorderd het afgelopen jaar. Een andere wetenschap waar nu veel geld naartoe gaat dankzij de vergrijzing is de farmaceutische industrie. Er wordt de laatste tijd heel veel onderzoek gedaan naar nieuwe Pagina 3 van 5

4 medicijnen wat gepaard gaat met snelle vooruitgang. Deze generatie kan net dat kleine financiële zetje geven waardoor veel dodelijke ziektes binnen een paar jaar niet meer dodelijk zijn. Ouderen zorgen ervoor dat de Nederlandse cultuur in tact gehouden wordt. Door de globalisering en de emigratie mengt de Nederlandse cultuur meer en meer met andere culturen de laatste jaren. De grote groep ouderen zal de Nederlandse tradities en cultuur er in houden bij hun kinderen en kleinkinderen. Maar niet alleen zorgen ouderen voor het behoud van cultuur, ook zijn zij degenen in het land met de meeste levenservaring wat ze met de jongere generaties kunnen delen. Gevolgen van de vergrijzing? Er zijn plannen waarbij de overheid de kosten op zich kan nemen. In deze plannen staat dat de overheid ten eerste moet gaan sparen de komende jaren. Dit kunnen ze doen door te bezuinigen op zaken die minder belangrijk zijn. De overheid moet er dan ook nog voor zorgen dat iedereen twee jaar langer blijft werken voordat ze met pensioen kunnen, zodat de groep die de premies betaald groter wordt. Dit zou eventueel nog met meerdere jaren verhoogd moeten worden omdat naar verwachting de verhouding tussen de werknemers en de gepensioneerden erg snel kleiner wordt. Op deze manier zouden de plannen haalbaar moeten zijn en zal vergrijzing op economisch gebied geen grote problemen opleveren. Het is nu dan nog de vraag of de overheid ertoe in staat is om te bezuinigen en dat geld dan ook daadwerkelijk te sparen. Bekend is dat het aantal 65-plussers flink gaat toenemen. en deze moeten, als zij dat zelf willen, ergens ondergebracht kunnen worden. Hier zijn bejaardentehuizen en zorgcentra voor. Het probleem is dat er te weinig plek in deze faciliteiten is om de komende generaties op te vangen. Aan de andere kant van het verhaal staat dat er nu ook veel huizen leeg komen te staan. In de grote steden zal dit echter niet voor problemen zorgen. Jongeren zoeken massaal naar goedkope woningen in de grote steden. Maar voor de huizen buiten de steden geldt dit niet. Deze zullen lange tijd leeg blijven staan. Doordat van 1946 tot 1970 zoveel mensen geboren werden, gaan er 65 jaar later ook weer veel mensen met pensioen. Er worden te weinig kinderen geboren om deze gaten weer op te vullen. Voor de jonge generatie is dit een voordeel aangezien zij nu makkelijker aan een baan kunnen komen. Voor de werkgevers is dit echter een groot probleem. Zij krijgen nu de taak om nieuwe werknemers met evenveel verstand van het vak te vinden die de plaats van de gepensioneerden over zullen moeten nemen. Hoe kunnen we vergrijzing op lossen? Het krijgen van kinderen stimuleren lijkt de meest voor de hand liggende oplossing. Als er meer kinderen geboren worden neemt het geboortecijfer toe. Door een grote groep jonge mensen neemt de vergroening toe en de vergrijzing af. Maar hoe stimuleer je nou mensen om meer kinderen te nemen. De overheid kan kindervriendelijke maatregelen nemen. ten eerste kan de overheid ouders een tijd vrijaf geven waardoor een kind minder problemen met zich meebrengt in verband met werk. Een andere maatregel die de overheid kan nemen is de kinderbijslag verhogen. Dat is een sociale uitkering die je krijgt wanneer je kinderen onderhoudt. hierdoor kunnen veel gezinnen het zich veroorloven om een kind te nemen. Dit klinkt helaas allemaal mooier dan het is. Met de maatregelen die de overheid kan nemen zullen zij de meeste gezinnen niet over de lijn kunnen trekken om meer kinderen te nemen. Daarnaast zal Pagina 4 van 5

5 dit mensen waarschijnlijk niet stimuleren meer kinderen te nemen, alleen op een jongere leeftijd. Meer immigranten toelaten in Nederland is ook een oplossing. Veel jonge immigranten willen in Nederland komen werken. Dit lost het probleem maar tijdelijk op, maar er zijn in elk geval meer mensen die voor de premies betalen. Er zijn alleen twee problemen aan deze oplossing. Als eerste bestaat de kans dat wanneer de immigranten ouder worden zij hun familie naar Nederland halen waardoor we weer terug bij af zijn. ten tweede zorgt dit voor een braindrain in de landen waar de immigranten vandaan komen. Vaak komen deze immigranten uit derde wereld landen. Als de hoogopgeleide bevolking uit deze landen naar het buitenland vertrekt zal er geen verandering komen in de situatie van het betreffende land. Een andere mogelijkheid die de overheid heeft is om de economische klap van de vergrijzing op te vangen door nu alvast te beginnen met geld sparen. Het is nu misschien al een beetje laat voor de overheid om te beginnen met sparen, maar beter laat dan nooit. Dit kan de overheid doen door te bezuinigen op zinloze projecten. Neem bijvoorbeeld de Betuwelijn, dat koste al bijna 5 miljard. Een ander gemaakt plan is om de staatschuld versneld af te lossen. Dit kost ons jaarlijks namelijk miljarden aan rente. Zo houden na verloop van tijd veel geld over. Naast bezuinigen kan de overheid ook meer geld krijgen wanneer de beroepsbevolking groeit. De overheid kan als voorbeeld meer vrouwen stimuleren om te gaan werken door bijvoorbeeld de kinderopvang te verbeteren. Of door het verschil in inkomen van man en vrouw te verkleinen. Hetzelfde geldt voor allochtonen. Door de arbeidsmogelijkheden te verbeteren voor allochtonen zal de werkloosheid bij allochtonen aanzienlijk dalen. De beroepsbevolking groeit ook wanneer de pensioenleeftijd omhoog gaat. Zo wordt de groep die voor de premies betaald groter en gaat er door middel van belasting meer geld naar de overheid dat dan weer opzij gelegd kan worden voor de komende jaren. Pagina 5 van 5