FAQ s over vastgelopen pensioenonderhandelingen en herziening ABP-pensioenregeling December 2012
|
|
- Tobias van der Laan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 FAQ s over vastgelopen pensioenonderhandelingen en herziening ABP-pensioenregeling December Er is geen overeenstemming over herziening van de ABP-regeling per Wat betekent dit voor werkgevers en werknemers? Voor zowel werkgevers als bonden is de premieverhoging voor 2013 onwenselijk. Werkgevers krijgen hogere loonkosten. Tegen de achtergrond van een nullijn zal dat mogelijk leiden tot extra bezuinigingen op andere terreinen en heeft het zeer waarschijnlijk gevolgen voor de werkgelegenheid en de werkdruk bij overheid en onderwijs. Voor werknemers betekent de stijging van de premie een daling van de koopkracht. Toch is het niet gelukt om tot een akkoord te komen. Het grootste verschilpunt is de prijs die beide partijen voor pensioen willen betalen. Op dit moment werken werknemers ongeveer twee dagen per week voor hun inkomen voor later (pensioen en AOW). Werkgevers vinden dit te veel en willen dit terugdringen. 2. In het Regeerakkoord wordt een forse versobering van de fiscale mogelijkheden om pensioen op te bouwen, aangekondigd. Wat betekent dit voor de onderhandelingen over de ABP-regeling? In het Regeerakkoord is opgenomen dat de fiscale kaders voor pensioenopbouw worden beperkt. Dit betekent een forse inperking van de pensioenopbouw. Medewerkers die vanaf 2015 hun pensioen gaan opbouwen zullen uiteindelijk zo n 20% minder pensioen ontvangen. Het reeds opgebouwde pensioen wordt door deze maatregel niet geraakt. De maatregel heeft dus vooral gevolgen voor jongeren die nog veel pensioen gaan opbouwen. Om te voorkomen dat de ABP-pensioenregeling fiscaal bovenmatig wordt en over de premie belasting moet worden betaald, zullen partijen de regeling moeten aanpassen. Als partijen hierover overeenstemming kunnen bereiken is een deel van de wensen van het VSO gerealiseerd; de ambitie en prijs worden teruggebracht. Maar het VSO wil ook dat de ABPregeling naar de toekomst toe houdbaar is en de premie stabiel houden. Hiervoor is het wenselijk ruimte in de premie in te bouwen; wat extra premie betalen om kans op tekorten te verkleinen. Maar ook is het nodig om met de bonden af te spreken dat de stijging van de levensverwachting niet leidt tot meer premie, maar tot aanpassing van de regeling. Kortom: het regeerakkoord is deels een antwoord op de wensen van het VSO voor een nieuwe ABP-regeling, maar het VSO zal nog steeds met de bonden overeenstemming moeten bereiken over fiscale zuiverheid van de regeling en andere aanpassingen in de regeling.
2 3. Had de verhoging van de ABP-premie voor ouderdomspensioen in 2013 kunnen worden voorkomen? Een premieverhoging in 2013 was niet nodig geweest. Door de versobering die nodig is om de pensioenregeling fiscaal zuiver te houden één jaar naar voren te halen (2013 in plaats van 2014), zou de premieverhoging in 2013 niet hoeven te worden doorgevoerd. Het ABP Bestuur heeft er bij sociale partners op aangedrongen de premieverhoging langs deze weg te voorkomen. Dat is niet gelukt omdat er geen overeenstemming kon worden bereikt over de herziening van de regeling voor navolgende jaren. 4. Waarom stijgt de ABP-premie ieder jaar, de regeling wordt toch niet anders? De hoogte van de premie die voor het pensioen moet worden betaald, wordt voor het grootste deel bepaald door de volgende factoren: - De inhoud van de regeling: een luxe regeling met een hoge pensioentoezegging is vanzelfsprekend duurder dan een soberdere regeling. - De samenstelling van het bestand: hoe hoger de gemiddelde leeftijd van de deelnemers in het fonds hoe hoger de premie. De premie-inkomsten kunnen namelijk minder lang renderen omdat deelnemers al snel de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Een fonds met veel jonge deelnemers heeft om die reden een lagere doorsneepremie dan een fonds met oudere deelnemers, ook al hebben ze dezelfde pensioenregeling. - De tarieven: Bij het berekenen van de premie wordt rekening gehouden met hoe lang iemand naar verwachting pensioen krijgt. Deze verwachting wordt gebaseerd op overlevingstabellen en verwachte rente en rendement. Als blijkt dat we langer leven zal er meer premie moeten worden betaald of langer moeten worden doorgewerkt om hetzelfde pensioen te bereiken. 5. Wat zijn de belangrijkste 3 argumenten van VSO om de regeling te willen wijzigen? 1) Verbeteren van de indexatiekans/meer zekerheid over het pensioenresultaat: op dit moment heeft ABP al een indexatieachterstand van 9%. Er wordt dus een bepaalde pensioenhoogte beloofd, maar deze wordt structureel niet gehaald. VSO wil de pensioentoezegging beter waarmaken. Dit kan door extra premie te heffen waarmee schokken kunnen worden opgevangen. Terzijde: nu er geen akkoord is, stijgt de premie De premie verhoging zal niet leiden tot het wel gedeeltelijk indexeren van de pensioenen, dan wel het voorkomen van kortingen, en draagt dus niet bij aan een beter pensioenresultaat. Dat komt omdat de premieverhoging nodig is om vanuit de premie inleg bij te dragen aan herstel van het fonds (de dekkingsgraad mag niet verslechteren). 2) De premie is te hoog en te onzeker: Het VSO vindt dat er grenzen zitten aan de hoogte van de premie en wil terug naar een premie rond de 21%. Daarbij wil VSO graag een stabiele premie. Nu is de premie ieder jaar anders en hebben werkgevers geen duidelijk beeld van de bedragen die zij voor pensioen moeten reserveren. Om te komen tot een premie rond de 21% en daarbij een buffer voor meer zekerheid, zal de pensioenopbouw moeten worden aangepast. 3) meer keuzemogelijkheden. Het VSO gelooft in de meerwaarde van een collectief pensioen. Met elkaar kun je meer resultaat behalen dan ieder voor zich. Maar voor het VSO geldt dit vooral voor het ouderdomspensioen. Voor overige pensioenelementen (nabestaandenpensioen, arbeidsongeschiktheidspensioen) moeten werknemers zelf meer keuzes krijgen. VSO wil deze keuzes mogelijk maken door elementen uit de collectieve regeling te halen en via aanvullende individuele modules binnen de ABP-regeling aan te bieden.
3 6. Kan de overheid niet gewoon ingrijpen en zorgen dat de pensioenpremie omlaag gaat? Nee, de ABP-pensioenregeling is een overeenkomst tussen sociale partners, het Verbond Sectorwerkgevers Overheid en de Samenwerkende Centrales voor Overheidspersoneel. Net als bij een cao kan deze alleen worden gewijzigd als partijen hier overeenstemming over bereiken. Indien er geen nieuwe afspraken worden gemaakt, lopen de oude door. 7. Als er minder pensioenpremie betaald moet worden, gaan de lonen dan omhoog? Als de pensioenpremie daalt, gaan de netto-lonen van werknemers omhoog. Werknemers betalen namelijk 30% van de premie. Of de bruto-lonen omhoog gaan is afhankelijk van de afspraken die centraal (pensioenkamer) en/of decentraal (aan de sectorale cao-tafel) worden gemaakt over de bestemming van de vrijval van het werkgeversdeel van de premie. 8. Is de ABP-regeling duurder en beter dan andere pensioenregelingen? Logischerwijs bepaalt de luxe van de pensioenregeling voor een belangrijk deel de prijs. Hoe beter de regeling, hoe duurder. De regeling van ABP behoort tot de betere pensioenregelingen. Voor de lagere inkomens is de regeling positief omdat er een lage AOW-franchise wordt gehanteerd (drempelbedrag in het inkomen waarover geen pensioen wordt opgebouwd). Voor de hogere inkomens is de regeling positief omdat er geen inkomensgrens geldt waarboven de pensioenopbouw niet meer geldt. Daarnaast kent de ABP-regeling veel verzorgende elementen zoals een nabestaandenpensioen, een arbeidsongeschiktheidspensioen, extra pensioen bij een laag inkomen, doorlopende pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid of werkeloosheid. Maar voor de pensioenprijs zijn ook bestandsopbouw en bestandskenmerken belangrijk. Hoe ouder het deelnemersbestand en hoe meer vrouwen hoe duurder het pensioen is. Daarnaast leven hoogopgeleiden langer dan lager opgeleiden. Al deze factoren pakken voor de ABP-premie negatief uit, waardoor de premie van ABP relatief hoog is. 9. Is het waar dat jongere werknemers steeds meer moeten bijdragen aan de pensioentekorten van hun oudere en gepensioneerde collega s? Het Nederlandse pensioenstelsel is gebaseerd op solidariteit. Voor en door iedere deelnemer wordt dezelfde premie betaald, een doorsneepremie. Voor jongeren is die premie te hoog, voor ouderen te laag. Maar als de rente laag is, het rendement tegenvalt of de levensverwachting stijgt, moeten premies verhoogd worden. Werknemers betalen dan dus eigenlijk mee voor de tekorten van de gepensioneerden van nu. Door het karakter van de doorsneepremie doen jongeren dat meer dan ouderen. Het VSO wil de regeling hierop aanpassen zodat de regeling eerlijker wordt. Tegenvallers moeten we over alle generaties verwerken en niet langer via de premie bij de actieven leggen. Dat betekent voor de huidige actieven dat langer leven betekent dat langer moet worden gewerkt voor hetzelfde pensioen. Gepensioneerden, maar ook werknemers, dragen hun steentje bij door een wat lagere uitkering of minder indexatie. 10. Waarom niet het overgangsrecht VPL afschaffen? Dit past toch niet meer in deze tijd? Het overgangsrecht VPL is in 2006 in de ABP-regeling opgenomen als vervanging voor de FPU. De FPU bleef bestaan voor iedereen die was geboren vóór Voor de generaties geboren na 1949 is afgesproken dat ze extra pensioen krijgen als ze tot 2023 in dienst blijven of voor die tijd met pensioen gaan. Daarbij geldt dat oudere werknemers in het algemeen meer krijgen dan
4 jongeren, omdat zij meer dienstjaren hadden in Daarmee kunnen ze dan toch nog eerder stoppen met werken financieren. Voor dat recht betalen werkgevers en iedere ABP-deelnemer (ook degenen die vanaf 2006 in dienst zijn en geen rechten hebben) tot 2023 premie. Werkgevers bij overheid en onderwijs vinden deze regeling heel onwenselijk. Het maakt hen minder aantrekkelijk en belemmert de mobiliteit van werknemers. Voor het afschaffen van deze regeling is echter overeenstemming met de bonden nodig. 11. De AOW-leeftijd wordt toch in 2013 al met een maand opgeschoven? Wat betekent dit voor de ABP-regeling? AOW en pensioen zijn nauw aan elkaar verbonden, maar staan toch los van elkaar. Met ingang van 2013 gaat de AOW-leeftijd stapsgewijs omhoog. Dat betekent dat de AOW 1 of meerdere maanden later ingaat. De pensioenleeftijd van ABP blijft voorlopig ongewijzigd op 65 jaar. Hierbij moet onderscheid gemaakt worden tussen deelnemers die nog gebruik kunnen maken van de FPU-regeling en deelnemers die onder het ABP-Keuzepensioen vallen. ABP Keuzepensioen De pensioenrichtleeftijd in de ABP-regeling blijft in ieder geval in 2013 nog 65 jaar. Dit betekent dat het pensioen ingaat op de eerste dag van de maand waarin iemand 65 wordt. De deelnemer kan ervoor kiezen zijn pensioen eerder te laten ingaan (maandelijkse pensioenuitkering wordt lager) of later (maandelijkse pensioenuitkering wordt hoger) Het verhogen van de AOW-leeftijd betekent dat de deelnemer in de periode tussen ingangsdatum pensioen en ingangsdatum AOW een zgn. AOW-gat heeft. Dit kan hij/zij oplossen door een deel van zijn pensioen naar voren te halen. Het ABP-reglement maakt deze verschuiving mogelijk voor deelnemers aan het ABP Keuzepensioen. FPU Werknemers die zijn geboren vóór 1950 hebben, onder voorwaarden, nog recht op FPU. De FPUuitkering loopt tot de eerste dag van de maand volgend die waarin ze 65 zijn geworden hun pensioen, aansluitend ontvangen zij hun pensioen. In die maand krijgen ze echter geen AOW. Gemiddeld is het AOW-gat in 2013 een halve maand en zijn de problemen dus nog beperkt. Daarnaast is er een voorschotregeling door het Kabinet ingesteld die overigens vervangen gaat worden door een overbruggingsregeling om de lage inkomens te ontzien. 12. Is er wel een echt probleem? ABP heeft toch meer vermogen dan ooit? Het vermogen is de bezittingenkant van de balans van het pensioenfonds. Maar de problemen komen vooral vanuit de sterk gestegen verplichtingen; d.w.z. de pensioenen die ABP nu uitkeert en straks moet gaan uitkeren. Deze moeten door langer leven en de lage rente hoger worden gewaardeerd. Er is veel discussie of de huidige rente wel een juiste graadmeter is. Maar niemand kan de toekomst voorspellen, en de afspraak is dat we onze pensioenen op voorzichtige wijze waarderen om te voorkomen dat we nu geld uitgeven en straks tekort komen. In september is er een maatregel genomen om met een iets hogere rente te kunnen rekenen (zgn. UFR-methodiek). Dat heeft de dekkingsgraden een paar procent laten stijgen maar niet genoeg om uit de problemen te zijn. 13. Waarom willen werkgevers niet meer premie betalen? In het verleden is er toch ook geld aan ABP onttrokken? In de jaren 80 was er ook sprake van een crisis. Veel jongeren hadden geen werk en de overheid had grote tekorten. De pensioenpotten waren toen goed gevuld en er was sprake van zeer hoge dekkingsgraden. Daarop werden twee maatregelen genomen: verlaging van de premies en
5 onder omstandigheden kon zelfs geld uit de pensioenkas worden gehaald. Werkgevers hadden daar natuurlijk baat bij. Maar werknemers hebben in die tijd ook van de maatregelen geprofiteerd door lagere premies en het introduceren van VUT-regelingen om ouderen vervroegd met pensioen te laten gaan en jongeren aan het werk te krijgen. Toen ABP halverwege de jaren 90 verzelfstandigde, is het vermogen in het ABP zo vastgesteld dat dit voldoende was om op eigen benen te staan. Zowel werkgevers- als werknemersvertegenwoordigers waren hierbij betrokken. De dekkingsgraad van ABP was toen vergelijkbaar met de fondsen in de markt. Sindsdien is er veel gebeurd dat van invloed is op de financiële positie van pensioenfondsen en dus ook het ABP. Pensioenfondsen zijn namelijk grote beleggers en hebben dus last van de ontwikkelingen op beurzen en de lage rente. Maar ook zijn dekkingsgraden afgelopen jaren ook zo n 10% lager geworden door het gelukkige feit dat we langer leven. Er is dus sindsdien teveel gebeurd om nu alsnog te vergen dat de onttrekkingen alsnog moeten worden teruggestort.
WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING
WAT U ALS WERKNEMER WILT WETEN OVER DE ABP-PENSIOENREGELING 1- Waarom heeft het ABP een herstelplan opgesteld? ABP is, evenals vele andere pensioenfondsen, zwaar geraakt door de crisis op de financiële
Nadere informatiePensioenactualiteiten
Pensioenactualiteiten Medezeggenschap Waterbedrijven, Waterschappen, Netwerkbedrijven 16-05-2013 Agenda Dekkingsgraad en financiële positie fonds Wijzigingen in 2012 Ontwikkelingen en gevolgen voor ABP
Nadere informatie(070) 373 8020. Kern van de afspraken: De pensioenrichtleeftijd stijgt naar 67 jaar Het opbouwpercentage daalt met 0,1% De pensioenpremie gaat omlaag
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8020 betreft akkoord pensioen gemeenteambtenaren uw kenmerk ons kenmerk ECCVA/U201301307 Lbr. 13/082 bijlage(n) 2 Datum
Nadere informatieEén nieuw pensioen voor de Techniek
Eén nieuw pensioen voor de Techniek Vakbonden en werkgeversorganisaties (sociale partners) in de sectoren Metaal & Techniek en Metalektro zijn het op 25 september 2014 eens geworden over een nieuwe pensioenregeling
Nadere informatie1 Inleiding. Wanneer ga jij met pensioen Versie: 4 17-07-2015 Pagina: 3 van 7
Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 AOW-gerechtigde leeftijd... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2 Verhoging van 65 naar 67... 4 2.3 Verdere verhoging op basis van de levensverwachting... 4 3 Pensioenleeftijd... 6 3.1
Nadere informatiePensioenregeling 2015 en nieuw FTK
Pensioenregeling 2015 en nieuw FTK Gevolgen voor jouw pensioen bij PPF APG Henk Bruins Actuarieel adviseur PPF APG Informatiebijeenkomsten 28-30 oktober Agenda 1. Witteveen 2: versobering toekomstige pensioenopbouw
Nadere informatieNieuwsbrief Pensioen. AC Rijksvakbonden. November 2012 Winter-editie. Angelique Kansouh Sabrina Watson. Nieuwsbrief 10 augustus 2011
Nieuwsbrief Pensioen Nieuwsbrief 10 augustus 2011 AC Rijksvakbonden Angelique Kansouh Sabrina Watson November 2012 Winter-editie Winter editie november 2012, 3 e editie Inhoudsopgave 0. Voorwoord......
Nadere informatieWanneer ga jij met pensioen?
Wanneer ga jij met pensioen? Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 AOW-gerechtigde leeftijd... 4 1.1 Algemeen... 4 1.2 Verhoging van 65 naar 67... 4 1.3 Verdere verhoging op basis van de levensverwachting...
Nadere informatieEén nieuw pensioen voor de Techniek
Afspraken zorgen voor stabiele premie, beschermen lagere inkomens en stimuleren arbeidsmobiliteit Eén nieuw pensioen voor de Techniek Schiphol/Rijswijk, 26 september 2014 - Werknemers en werkgevers in
Nadere informatieNieuwsbrief Pensioen AC Rijksvakbonden
Nieuwsbrief Pensioen AC Rijksvakbonden Nieuwsbrief 10 augustus 2011 Ferry Pereboom Angelique Kansouh Juli 2012 Zomer-editie Inhoudsopgave 0. Voorwoord...... 3 1. Ontwikkelingen op AOW-front..... 4 2. Veranderingen
Nadere informatieVragen en antwoorden nieuwe regeling PMT, versie werkgevers
Vragen en antwoorden nieuwe regeling PMT, versie werkgevers Hieronder treft u vragen en antwoorden over de nieuwe regeling aan. Staat uw vraag er niet bij, stuur dan een mail aan uw werkgeversconsulent.
Nadere informatiePensioennieuwsbrief AC Rijksvakbonden. Februari 2012. Ferry Pereboom Angelique Kansouh
Pensioennieuwsbrief AC Rijksvakbonden Ferry Pereboom Angelique Kansouh Februari 2012 De AC Rijksvakbonden zijn een initiatief van NCF, Juvox, VPW en VCPS Inhoudsopgave 0. Voorwoord......... 3 1. Lage dekkingsgraad
Nadere informatieUw pensioen in onzekere tijden
Uw pensioen in onzekere tijden Stichting Pensioenfonds 1 Inleiding Dekkingsgraad per 31 december 2011 is 83,7%. Het pensioenfonds loopt (ver) achter op herstelplan. Voorlopig kortingsbesluit is noodzakelijk.
Nadere informatieRBS pensioen update. Van premie tot pensioen
RBS pensioen update Van premie tot pensioen Hoe is uw pensioen opgebouwd? Waarom zitten veel pensioenfondsen nu in de problemen? Hoe ziet de toekomst van pensioen in Nederland eruit? In deze RBS Pensioen
Nadere informatie15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling
Er verandert wat aan je pensioen 15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling Over de pensioenleeftijd en de AOW 1. Moet ik nu blijven werken tot 67 jaar? Het pensioen dat je vanaf
Nadere informatieDe meest gestelde vragen over het pensioenakkoord van de Stichting van de Arbeid (StvdA).
CB 10115 AB 10066 CBAC 10163 WP 10074 De meest gestelde vragen over het pensioenakkoord van de Stichting van de Arbeid (StvdA). 1. Wanneer gaat de AOW-leeftijd omhoog? 2. Blijft de hoogte van de AOW-uitkering
Nadere informatie68 De Pensioenwereld in 2014
09 68 De Pensioenwereld in 2014 Pensioenregeling 69 Aanpassingen van het fiscale (Witteveen-)kader Auteurs: Ivar Sintemaartensdijk en Jan Stigter Pensioenen mogen zich nog altijd verheugen in de warme
Nadere informatieVragen en antwoorden pensioenakkoord
Vragen en antwoorden pensioenakkoord 1. Waarover gaat dit pensioenakkoord? Het pensioenakkoord gaat over drie onderwerpen: de AOW, de aanvullende pensioenen, en de kansen van ouderen op de arbeidsmarkt.
Nadere informatieDeze factsheet gaat over het waarom en hoe van de herziening van de pensioenregeling in de Swsector.
Factsheet Pensioen: Waarom en hoe herziening Sw-pensioenregeling? oktober 2012 Deze factsheet gaat over het waarom en hoe van de herziening van de pensioenregeling in de Swsector. Waarom pensioenregeling
Nadere informatieStichting CRH Pensioenfonds. 20 februari 2013 Utrecht-De Meern
Deelnemersvergadering Stichting CRH Pensioenfonds 20 februari 2013 Utrecht-De Meern Agenda 1. Opening 2. Evaluatie herstelplan 31-12-2012 en korting pensioenen 3. Toeslagenbesluit (indexatie) 4. Rondvraag
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
> Retouradres Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG www.rijksoverheid.nl www.facebook.com/minbzk www.twitter.com/minbzk Uw kenmerk Betreft Beantwoording
Nadere informatieNotitie. 11 juni 2010. Datum. Onderwerp De meest gestelde vragen over het principe-akkoord AOW-pensioen. 1 Gemiddelde op basis van het verleden
Notitie Datum 11 juni 2010 Onderwerp De meest gestelde vragen over het principe-akkoord AOW-pensioen 1. Waarover gaat dit raadgevend referendum? De FNV heeft samen met de andere vakcentrales afspraken
Nadere informatiefebruari 2015 Pensioenactualiteiten
februari 2015 Pensioenactualiteiten Onderwerpen 1. Wijziging ABP pensioenregeling 2015 2. Financieel Toetsingskader (nftk) per 1-1-2015 (vernieuwde regels voor pensioenfondsen) 3. Indexatie en premie ABP
Nadere informatie1.B. Jouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor pensioengerechtigden mei 2014
1.B Jouw Cosun pensioen Informatiebijeenkomsten voor pensioengerechtigden mei 2014 1 Agenda Pensioen in Nederland Waarom een nieuwe regeling bij Cosun? Pensioenpremie Toeslagverlening (indexatie) Discussie
Nadere informatieJe bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.
Hoe is jouw pensioen geregeld? Wat krijg je in onze pensioenregeling? Ouderdomspensioen Je bouwt ouderdomspensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Je krijgt dit ouderdomspensioen
Nadere informatie34000 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2015
34000 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2015 31490 Vernieuwing van de rijksdienst Nr. 55 Brief van de minister
Nadere informatieWat is er aan de hand met uw pensioen?
Wat is er aan de hand met uw pensioen? versie 2; 01-01-2012 Programma AOW nu en vanaf 2013 De mogelijkheden van ABP Pensioen Wat is er aan de hand met uw pensioen? Meer weten? versie 2; 01-01-2012 2 AOW
Nadere informatieDe fiscale aspecten van het pensioenakkoord: het is lastiger dan het lijkt. Workshop 9 mei 2012
De fiscale aspecten van het pensioenakkoord: het is lastiger dan het lijkt Workshop 9 mei 2012 Programma De aanleiding en het pensioenakkoord op hoofdlijnen Aanpassingsmechanismes Fiscale pensioenkader
Nadere informatieJe bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.
Hoe is jouw pensioen geregeld? Wat krijg je in onze pensioenregeling? Ouderdomspensioen Je bouwt ouderdomspensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Je krijgt dit ouderdomspensioen
Nadere informatiePensioen Nieuws. Uw pensioenregeling verandert opnieuw. #12 februari 15 P4 P6. Pensioenfonds
Pensioen Nieuws Een uitgave van Stichting Pensioenfonds AVEBE www.pensioenfondsavebe.nl #12 februari 15 1 Uw pensioenregeling verandert opnieuw 3 Interview met Manager Martien Smid 4 Onze dekkingsgraad
Nadere informatieVakcentrale. Toekomst Pensioenstelsel Zaken rond AOW en het aanvullend pensioen
Toekomst Pensioenstelsel Zaken rond AOW en het aanvullend pensioen 0 Tom Poes verzin eens een list! Het is moeilijk om jong te zijn, gaf hij toe. Je moet lenen aan je kinderen, en je moet de ouderen teruggeven
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Arbeidszaken
Nadere informatieUpdate! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl
Update! bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen December 2014 Kunt u uw werknemers uitleggen wat er per 1 januari 2015 is veranderd aan hun pensioen? WIJZIGINGEN
Nadere informatieDatum: 12 december 2014 Betreft: Effecten aanpassing pensioenregels 2015: een toelichting
CPB Notitie Aan: Eerste Kamer der Staten-Generaal Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383 380 I www.cpb.nl Contactpersoon M.H.C. Lever en Th. Michielsen Datum: 12
Nadere informatieFiscale aspecten pensioenmaatregelen
www.pwc.nl Fiscale aspecten pensioenmaatregelen regeerakkoord Studiebijeenkomst Vereniging voor Pensioenrecht 21 november 2012 Agenda 1. Aanleiding 2. Ontwikkelingen wet- en regelgeving pensioen 3. Wet
Nadere informatieOWASE Pensioenforum 26 juni 2013. 3 juli 2013 OWASE. Welkom. bij
Welkom OWASE Pensioenforum 26 juni 2013 OWASE 3 juli 2013 bij Pensioenfonds en solidariteit: één voor allen, allen voor één! www.owase.nl PFO20130626/20130703 2 Programma Pensioenforum De bedoeling van
Nadere informatiePensioenNieuws van Pensioenfonds TenCate
PensioenNieuws van Pensioenfonds TenCate oktober 2016 Hoe verloopt 2016 tot nu toe? Om maar meteen met de deur in huis te vallen: de financiële situatie bij Pensioenfonds TenCate is niet goed. De alsmaar
Nadere informatieEen goede oudedagsvoorziening? Werknemers zijn aan zet
28 november 2014 Een goede oudedagsvoorziening? Werknemers zijn aan zet Jarenlang was pensioen géén actueel onderwerp. Je kreeg AOW als je 65 was en daarnaast een gegarandeerd pensioen dat via een werkgever
Nadere informatiePENSIOEN 2.0 REGIOBIJEENKOMSTEN FEBRUARI EN MAART 2011
PENSIOEN 2.0 REGIOBIJEENKOMSTEN FEBRUARI EN MAART 2011 KORTE TERUGBLIK Kabinet Balkenende gevallen: sociale partners pakken kansen Het pensioen is van sociale partners samen, dus moeten wij ook samen naar
Nadere informatieDeutsche Bank Nederland Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland
In deze nieuwsbrief Voorwoord Wat betekenen de nieuwe pensioenmaatregelen voor u? De informatie in dit document is eigendom van en mag noch in haar geheel noch gedeeltelijk van. Page 2 of 5 Voorwoord In
Nadere informatieINFORMATIEBULLETIN PENSIOENAKKOORD
Het federatiebestuur van de FNV heeft op 10 juni met de werkgevers en het kabinet een principeakkoord ondertekend over pensioen en AOW. Alleen FNV Bondgenoten stemde tegen in de federatieraad waarin alle
Nadere informatieMag ik dan nooit meer stoppen met werken?
Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? 67 vragen over aow-vragen en uw pensioen (Uit AD van 1-11-2016) De AOW-leeftijd gaat in 2022 met drie maanden omhoog voor iedereen die na 1954 geboren is. Reden
Nadere informatieToelichting. Uniform Pensioenoverzicht 2015. Uitkeringsovereenkomst
Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2015 Uitkeringsovereenkomst Actieve deelnemer Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Het Uniform Pensioenoverzicht geeft inzicht in uw inkomen dat u van Hagee
Nadere informatieDe doorsneepremie ZO DENKEN WIJ ER OVER. De doorsneepremie. De doorsneepremie
Zo denken wij er over is een uitgave van ABP Corporate Communicatie. Voor meer informatie verwijzen wij u naar www.abp.nl. september 2007 ZO DENKEN WIJ ER OVER Collectief versus individueel Juridische
Nadere informatieDe dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten.
Nieuwsbrief Ballast Nedam Pensioenfonds September 2013 Tijd voor een nieuwsbrief van uw Pensioenfonds. Er gebeurt veel in de Nederlandse pensioenwereld; dat kan u bijna niet zijn ontgaan. In onze vorige
Nadere informatieWat is er aan de hand in Pensioenland?
We sturen dit document als achtergrondinformatie bij de interactieve presentatie (Prezi). U kunt dit document uitprinten, de Prezi kunt u alleen op uw computer bekijken. Wat is er aan de hand in Pensioenland?
Nadere informatiePresentatie met uitleg per slide
Presentatie met uitleg per slide 1 Terug- en vooruitblik In het principe cao-akkoord van december 2012 hebben we afspraken gemaakt over de noodzaak van een nieuwe en toekomstbestendige pensioenregeling
Nadere informatieExtra informatie pensioenverlaging
Extra informatie pensioenverlaging Wat is de invloed van de verlaging op mijn netto pensioen? Als u nog niet met pensioen bent, kunnen we u nu niet zeggen hoe uw netto pensioen
Nadere informatieDatum 23 mei Behandeld door Dhr. A. Beheerder Onderdeel Leven Zakelijk Team Pensioenleeftijd 68 Ons kenmerk A001
Datum 23 mei 2017 A.B. Voorbeeld T.a.v. de directie Spaklerweg 4 1000 AB AMSTERDAM Behandeld door Dhr. A. Beheerder Onderdeel Leven Zakelijk Team Pensioenleeftijd 68 Ons kenmerk A001 Geachte heer, mevrouw,
Nadere informatiePENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE
PENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE PENSIOEN IS AANVULLING OP AOW Lijfrente Salaris 100% Pensioen Staatspensioen (AOW) 2 AOW, VOLKSVERZEKERING (1) Voorziet in MINIMUM
Nadere informatieNieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015. Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur
Nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2015 Jan Raaijmakers Aad van der Tak Michel Stok Voorzitter Manager Pensioenfonds Extern actuarieel adviseur Agenda 1. Rol klankbordgroep 2. Waarom een nieuwe pensioenregeling?
Nadere informatieNVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 5 juni 2019
NVOG Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden Stand van Zaken Pensioenen Jos Berkemeijer 1 5 juni 2019 Agenda Pensioendashboard Nieuw pensioenstelsel Pensioenpetitie Nieuw Pensioenstelsel
Nadere informatieActualiteiten pensioen
Actualiteiten pensioen Stichting Pensioenfonds Thales Nederland 20 juni 2013 2013 Towers Watson. All rights reserved. Wat speelt er allemaal? Sociaal akkoord AOW-leeftijd gaat omhoog AOW-gat Nominaal versus
Nadere informatieGEMEENTE LANGEDIJK 2 1 OKT Jntofo. ons kenmerk. ECCVA/U Lbr. 13/082
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad GEMEENTE LANGEDIJK 2 1 OKT 2013 Jntofo VIUG Vereniging van Nederlandse Gemeenten informatiecentrum tel. (070) 373 8020 betreft akkoord pensioen gemeenteambtenaren
Nadere informatieGelden de kortingen op het pensioen per en voor beide regelingen?
Veelgestelde vragen DE KORTINGEN Gelden de kortingen op het pensioen per 1-9-2016 en 1-3-2017 voor beide regelingen? Ja, de kortingen gelden zowel voor de middelloon als de CDC regeling, ongeacht het afgesproken
Nadere informatiePER 1 JANUARI 2015 IS UW PENSIOEN VERANDERD WAT BETEKENT DIT PRECIES VOOR U?
PENSIOEN Wijzigingen per 1 januari 2015 Opbouwpercentage blijft gelijk Risico partnerpensioen voor de pensioendatum is verlaagd Pensioenleeftijd is verhoogd Opgebouwde pensioenaanspraken worden omgezet
Nadere informatieDeelnemersbijeenkomst
Deelnemersbijeenkomst Stichting Pensioenfonds Capgemini Nederland 2 juli 2015 1 Agenda Opening 2014 Financiën: Dekkingsgraad en financiële situatie Henk nftk Henk Herstelplan Henk Beleggingsbeleid Bert
Nadere informatieDatum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630
Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Lloyd s Register Nederland
Stichting Pensioenfonds Lloyd s Register Nederland Algemene Deelnemersvergadering 8 oktober 2018 Working together for a safer world Agenda 1) Opening en mededelingen 2) Ingekomen stukken 3) Herbenoeming
Nadere informatiePensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010. Welkom
Pensioenbijeenkomst Abvakabo FNV Het pensioen van nu en de toekomst in zicht November 2010 Welkom Waar willen wij het met elkaar over hebben? Pensioen anno 2010 Stand van Zaken AOW en Pensioenakkoord 4
Nadere informatie5 plussen van collectief pensioen
5 plussen van collectief pensioen Inhoudsopgave Waarom is uw pensioenregeling verplicht? 4 Invloed op uw pensioen 4 5 plussen van collectief pensioen 4 +1: Een goed pensioen voor ál uw werknemers 5 +2:
Nadere informatieOntwikkelingen in 2012
1 Jaarbericht 2012 Ontwikkelingen in 2012 2012 was, in alle opzichten, weer een bewogen jaar. We kregen onder meer te maken met hectische ontwikkelingen op de financiële markten, met veranderingen in de
Nadere informatieBulletin Informatie voor kaderleden
Bulletin Informatie voor kaderleden 10 juni 2011 nummer 11.13 Inhoud: MHP over Pensioenakkoord: Stop eigen pensioenplannen kabinet Meest gestelde vragen Pensioenakkoord 3. Is het waar dat de pensioenuitkering
Nadere informatieJouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor deelnemers in actieve dienst mei 2014
Jouw Cosun pensioen Informatiebijeenkomsten voor deelnemers in actieve dienst mei 2014 1 Agenda Pensioen in Nederland Onze regeling Keuzemogelijkheden Vragen 2 Pensioen in Nederland Nederlands pensioenstelsel
Nadere informatiePENSIOEN Gemakkelijker kunnen we het...
PENSIOEN Gemakkelijker kunnen we het... Venlo, 29 februari 2012 Pensioen diverse actualiteiten 1. Wat houdt pensioenakkoord voor AOW in 2. Gevolgen voor pensioen 3. Hoe werkt uitstellen pensioendatum 4.
Nadere informatieOp koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur
Op koers blijven voor een goed pensioen: een update van het bestuur Agenda Stand van zaken PPF APG: kerngegevens, beleggingsresultaten dekkingsgraadontwikkeling Deelnemerstevredenheidsonderzoek Effecten
Nadere informatieOverzicht van voor- en nadelen van pensioenopbouw in eigen beheer
Pagina 1/6 Overzicht van voor- en nadelen van pensioenopbouw in eigen beheer Momenteel bouwt u pensioen op bij uw eigen vennootschap. Dit betekent dat de vennootschap recht heeft op premieaftrek voor uw
Nadere informatieFiscale hervorming pensioenopbouw 2015
Fiscale hervorming pensioenopbouw 2015 De parlementaire behandeling van de fiscale hervorming van de pensioenen is afgerond. Op dinsdag 27 mei is de Eerste Kamer in meerderheid akkoord gegaan met de plannen
Nadere informatieRedactie: Adres: Strevelsweg 700/705 3083 AS ROTTERDAM Website : www. rijksvakbonden.nl Email:mijnncf@ncf.nl
Pensioen Nieuwsbrief AC Rijksvakbonden Pensioen Auw!! o Angelique Kansouh Rosanna Hubregtsen APRIL 2016 Redactie: Adres: Strevelsweg 700/705 3083 AS ROTTERDAM Website : www. rijksvakbonden.nl Email:mijnncf@ncf.nl
Nadere informatieUw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: Uw partner Y. Partner Geboren op: 5 februari 1975
pagina 1 van 7 Uniform Pensioenoverzicht 2019 Stand per: 1 januari 2019 Uw persoonlijke gegevens De heer X. Deelnemer Geboren op: 2 januari 1972 Deelnemersnummer: 999999 Relatienummer: xyz123456 Uw partner
Nadere informatieVeelgestelde vragen Onderhandelaarsakkoord loonruimte publieke sector 2015-2016
CNV Overheid & Publieke Diensten, CNV Onderwijs, CNV Zorg & Welzijn Veelgestelde vragen Onderhandelaarsakkoord loonruimte publieke sector 2015-2016 1. Voor welke sectoren geldt dit akkoord nu precies?
Nadere informatie7. Hoe zit het met eventuele negatieve effecten op het pensioen?
Antwoorden op vragen over nieuwe pensioenstelsel militairen Het onderhandelaarsresultaat van 20 augustus 2018 bevat afspraken over een nieuwe pensioenregeling voor militairen. Defensie heeft verschillende
Nadere informatieflits+ Het is veel in het nieuws, maar ik weet niet exact hoe mijn eigen pensioen eruit ziet Ik vind dat ik het moet lezen bpfhibin.
pensioen Hoe warm loop jij voor het onderwerp pensioen? Informatie over uw pensioen Minder kans op verlaging, ook minder kans op indexatie Bpf HiBiN kiest voor online en digitaal Waar houdt het bestuur
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieVoorlichtingsbijeenkomsten pensioen
Voorlichtingsbijeenkomsten pensioen Amsterdam, Doetinchem, Leiden, Zwijndrecht Maart 2014 Agenda 1. Overzicht SPEO 2. Stand van zaken/kortingsmaatregelen 3. Pensioenregeling 2014 4. Vooruitblik 2015 2
Nadere informatie201506 brochure pensioen in zicht 2015. Pensioen in zicht
Pensioen in zicht INHOUD PAGINA 1. Wanneer gaat het pensioen in? 3 2. Kan het pensioen ook op een eerdere datum ingaan? 3 3. Is een vervroegde pensionering haalbaar? 3 4. Vervroegde ingang van het pensioen
Nadere informatie12 VRAGEN over pensioen
12 VRAGEN over pensioen Q&A s voor dieren artsassistenten 12 vragen Inhoudsopgave 01 Waarom bouw ik bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn pensioen op? 3 02 Kan ik ervoor kiezen om geen pensioen op te bouwen?
Nadere informatiedatum onze referentie uw referentie doorkiesnummer 15-11-2010 0523 288420
Aan: alle actieve deelnemers alle gewezen deelnemers alle pensioengerechtigden datum onze referentie uw referentie doorkiesnummer 15-11-2010 0523 288420 Betreft: de risico s van het pensioenfonds voor
Nadere informatieSamenvatting van pensioenakkoord StvdA
AB 10065 CBAC 10162 WP 10073 Samenvatting van pensioenakkoord StvdA 1. Voorgestelde wijzigingen in de AOW Aanpassing AOW-leeftijd Er komt een vooraf vastgestelde systematiek voor de aanpassing van de AOWleeftijd
Nadere informatieNieuwe pensioenregeling per 1 januari 2015. Geachte heer, mevrouw,
Nieuwe pensioenregeling per 1 januari 2015 Geachte heer, mevrouw, U bouwt pensioen op bij het Pensioenfonds Thales Nederland. Per 1 januari 2015 heeft Pensioenfonds Thales een nieuwe pensioenregeling.
Nadere informatiePensioenbijeenkomst. 22 maart 2018
Pensioenbijeenkomst 22 maart 2018 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers* Financiële positie en beleid* Pensioenregeling en keuzes Actualiteiten 5 minuten 15 minuten 10 minuten 5 minuten Vragen?
Nadere informatieInformatiebijeenkomst voor aangesloten werkgevers. April 2012
Informatiebijeenkomst voor aangesloten werkgevers April 2012 Agenda Kenmerken SPNG Aanleiding Uitgangspunten en ondernomen stappen Wijzigingen in de regeling en premie Intermezzo: de pensioendriehoek Stappen
Nadere informatieVersie: mei Presentatie voor uw werknemers over de pensioenregeling van bpfbouw
Versie: mei 2017 Presentatie voor uw werknemers over de pensioenregeling van bpfbouw 1 Wat bpfbouw voor u regelt: sheet 3 t/m 5 Hoe uw geld wordt beheerd door bpfbouw: sheet 6 t/m 8 Pensioen de basis:
Nadere informatieSociaal akkoord aow en Witteveenkader Op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
CPB Notitie 10 juni 2011 Sociaal akkoord aow en Witteveenkader Op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. CPB Notitie Aan: Ministerie van SZW Centraal Planbureau Van Stolkweg
Nadere informatieDNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen
DNBulletin DNBulletin: Pensioenfondsen gaan in herstelplannen uit van hoge rendementen Datum 18 mei 2017 Thema Pensioenen Pensioenfondsen verwachten uit hun financiële tekorten te komen door hoge rendementen
Nadere informatieLet op: Alle vermelde uitkeringen zijn bruto bedragen per jaar. Hierover moeten dus nog premies en belasting worden betaald.
Uw vermogen om te leven Postbus 4806, 6401 JL Heerlen De heer A Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49 Heerlen, 18 april 2014 Uniform Pensioenoverzicht 2014 Stand per 31 december 2013 Pensioenovereenkomst
Nadere informatie1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen?
1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste oorzaken: 1. Nederlanders worden steeds ouder. Met name de laatste
Nadere informatieAANVULLENDE PENSIOENREGELING
AANVULLENDE PENSIOENREGELING Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel Uw pensioen is onze zorg. Inleiding Voor u ligt de brochure over de aanvullende pensioenregelingen
Nadere informatieblad Ontmoet Paul op www.onsbpfschilders.nl wat vinden blijft gelijk 5 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 Premie in 2015:
Pensioen blad voor ondernemers april 2015 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 wat vinden we van ons pensioenfonds 4 Premie in 2015: pensioenpremie blijft gelijk 5 Welk pensioenloon
Nadere informatieVraag-antwoord voor Pensioenfonds ANWB
Vraag-antwoord voor Pensioenfonds ANWB vanwege verlagen pensioenen, april 2013 1. Waarom moet Pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste
Nadere informatieVeel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen
Veel gestelde vragen kwartaalcijfers pensioenfondsen 1. De kwartaalcijfers van de pensioenfondsen zijn negatief. Hoe komt dat? Het algemene beeld is dat het derde kwartaal, en dan in het bijzonder de maand
Nadere informatieSCO en VSO hebben op de volgende onderwerpen een onderhandelaarsakkoord bereikt:
1. Inleiding Op 6 juli 2017 is in de Pensioenkamer van de Raad voor het Overheidspersoneelsbeleid een onderhandelaarsakkoord bereikt over een belangrijke reductie van de complexiteit in de ABPpensioenregeling.
Nadere informatieVeranderingen in de Pensioenwereld
Veranderingen in de Pensioenwereld Veranderingen in de Pensioenwereld staan voor de deur U hebt er vast al van gehoord, de pensioenwereld gaat de komende tijd drastische veranderingen doormaken. Zowel
Nadere informatieDe beschikbare premieregeling: de feiten op een rij
De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij 3 De beschikbare premieregeling In Nederland bestaan grofweg twee categorieën pensioenregelingen: beschikbare premieregelingen enerzijds en middelloon-
Nadere informatieBrief S.P.O.A. januari 2012 korting per 1 april 2012
Brief S.P.O.A. januari 2012 korting per 1 april 2012 Geachte heer, mevrouw, Via deze brief informeren wij u over de stand van zaken met betrekking tot de financiële positie van het pensioenfonds en de
Nadere informatieRISICOBEREIDHEIDSONDERZOEK
RISICOBEREIDHEIDSONDERZOEK PPF APG Pieter Kasse / Manja Rietjens 15/16/17 januari 2014 RISICOBEREIDHEIDSONDERZOEK ONDER DEELNEMERS AANLEIDING ONDERZOEK Inzicht in (risico)voorkeuren van deelnemers en gepensioneerden
Nadere informatiePensioennieuwsbrief Verlagen pensioenen
Pensioennieuwsbrief Verlagen pensioenen Pensioenfonds DHV verlaagt de pensioenen De meest gestelde vragen & de antwoorden Net als zo n 70 andere pensioenfondsen, groot en klein, heeft het bestuur van Pensioenfonds
Nadere informatiePensioen Nieuwsbrief AC Rijksvakbonden Pensioen minder zeker & zeker minder
Pensioen Nieuwsbrief AC Rijksvakbonden Pensioen minder zeker & zeker minder Angelique Kansouh Sabrina Watson Augustus 2013 MEI De AC Rijksvakbonden zijn een initiatief van NCF, Juvox, VPW en VCPS Inhoudsopgave
Nadere informatieRealisme over pensioenambities Actuariaatcongres, Amsterdam, 5 maart 2014
Realisme over pensioenambities Actuariaatcongres, Amsterdam, 5 maart 2014 Bij pensioenfondsen speelt het rendement een belangrijke rol: bij het bepalen van de financiële opzet en het uitvoeren van een
Nadere informatie1. Wat betekent het dat de AOW volgens het pensioenakkoord wordt gekoppeld aan de verdiende lonen?
Vragen en antwoorden over het pensioenakkoord, besproken tijdens het landelijk beraad van groepsbesturen van CNV Publieke Zaak op 8 juli 2010 in Nijkerk 1. Wat betekent het dat de AOW volgens het pensioenakkoord
Nadere informatie