kwartaalbericht arbeidsmarkt

Transcriptie

1 aan medewerkers Nederlandse werkmaatschppijen van Corporate Marketing & Communication datum januari 2010 editie 05 kwartaalbericht arbeidsmarkt 05 Decemberraming CPB: Economie veert op Werkloosheid loopt minder snel op In 2010 veert de Nederlandse economie op, met een geraamde economische groei van 1½%. De productie in Nederland neemt sinds het derde kwartaal van 2009 weer toe, na krimp in de vier voorgaande kwartalen. De stijging van de werkloosheid is minder dan verwacht, doordat de werkgelegenheid in de zorg gestaag blijft stijgen en doordat bepaalde groepen besluiten zich niet aan te bieden of zich terug te trekken van de arbeidsmarkt: jongeren studeren langer door, vrouwen stellen herintreding uit en ouderen stoppen eerder met werken. Ook de deeltijd-ww heeft een drukkend effect op de werkloosheid, zij het dat dit effect veel geringer is dan in bijvoorbeeld Duitsland. Naar verwachting komt de werkloosheid in 2009 uit op gemiddeld 5%, om volgend jaar op te lopen tot gemiddeld 6½%. Economische groei in Nederland per half jaar In 2010 groei logistieke uitzendkrachten Het personeelsbestand bij logistieke bedrijven is dit jaar flink geslonken. De sector verwacht voor 2010 groei en zet eerst in op flexible krachten. Bijna de helft van de bedrijven geeft aan dat het totale aantal medewerkers in de afgelopen twaalf maanden is afgenomen. Voor het komende jaar wordt een rooskleuriger beeld verwacht, bijna een kwart voorziet groei. Erik Naus, site director bij Rhenus Contract Logistics in Tilburg reageert: "Vooral door het hebben van een flexibele schil van arbeidskrachten konden wij dit jaar heel snel afbouwen. Bij groei schakelen we eerst weer op met flexibele krachten." In Noordoost-Brabant verwacht de logistieke sector in de toekomst te weinig bekwaam logistiek personeel. Daarvoor het bedrijfsleven in deze regio een stichting in het leven geroepen die aandacht vraagt voor werken in de logistiek. inhoud Decemberraming CPB: Economie veert op 1 In 2010 groei logistieke uitzendkrachten 1 Minder krimp uitzendmarkt 2 Online vacaturemonitor 2 Beste sectoren voor Slechte sectoren voor Daling werkgelegenheid in grafische industrie 4 Herstel van de productiesector zet door 4 Zorg onvoorbereid op tekort personeel 4 Solliciteren via netwerksites 5 Inzet wervingskanalen 5

2 P.02 / kwartaalbericht arbeidsmarkt Minder krimp uitzendmarkt De daling van de markt in periode 12 is weer afgenomen ten opzichte van de voorgaande periode. In uren is de markt met 21.0% in periode 12 gedaald (periode 11: -22.1%), in omzet daalde de markt met 21.0% (periode 11: -21,4%). Er is sprake van verminderde afname in het industriële, technische en medische segment. In het administratieve segment blijft de daling doorzetten naar -22.3% in uren in periode 12 (periode 11: %). Online vacatureontwikkeling 2009 tm week week 1 week 3 week 5 week 7 week 9 week 11 week 13 week 15 week 17 week 19 week 21 week 23 week 25 week 27 week 29 week 31 week 33 week 35 week 37 week 39 week 41 week 43 Vacatures bij bedrijven en instellingen Alle vacatures Ontwikkeling t.o.v. vj week 45 week 47 week 49 week 51 20% 10% 0% -10% -20% -30% -40% -50% Het administratieve segment in Noord Holland daalt nog maar met 15% in uren. In het industriële segment in de provincies Noord Holland, Brabant, Limburg, Gelderland en Groningen is sprake van een sterk verminderde afname ten opzichte van het vorige jaar. flexmarktontwikkeling in omzet in ,0% -5,0% -10,0% -15,0% -20,0% -25,0% -30,0% -35,0% -40,0% Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 Periode 5 Periode 6 Periode 7 Periode 8 Periode 9 Periode 10 Administratief Industrieel Totaal Periode 11 Periode 12 Online vacaturemonitor Het totaal aantal online gepubliceerde vacatures vertoont een stijgende tendens, op dit moment zijn er circa 7% minder vacatures minder dan vorig jaar. In de vacaturemonitor tot en met week 53 is een aantal opvallende zaken te zien: - In de beroepklasse Beleid & Bestuur stijgt het aantal vacatures nu met 18%; - In de Bouw & Delfstoffenwinning is een stabiele lijn te zien die gemiddeld 6% lager is dan vorig - In Communicatie, Marketing & PR is de laatste weken een groei te zien ten aanzien van vorig - Bij Engineering is de lijn weer stijgend echter nog steeds op 14% onder vorig - Gezondheidszorg & Welzijn groeit nu fors met 50% meer aan vacatures dan vorig - Ook ICT vertoon weer een stijgende lijn, echter blijft wel 27% lager dan vorig - De beroepklasse Installatie, Reparatie & Onderhoud vertoont ook weer een licht stijgende lijn maar blijft ook nog 9% achter op vorig - In het onderwijs is het aantal vacature nu met 6% gestegen ten opzichte van 2008, echter de trend is licht dalend; - De vacatures in het beroepklasse Administratie & Klantenservice vertoont nog steeds een fors dalende lijn, momenteel zijn er 47% minder vacatures dan vorig - De vraag naar productiepersoneel is momenteel 2% hoger dan vorig jaar en vertoont een stijgende tendens; - In Verkoop & Handel is een stijgende lijn te zien in de ontwikkeling van het aantal vacatres, echte nog wel 12% onder het niveau van vorig

3 P.03 / kwartaalbericht arbeidsmarkt - Ook in Vervoer & Transport is de stijgende tendens waarneembaar echter nog wel 10% minder vacatures dan in 2008; - In de beroepsklasse Verzekeringen & Financiën is de malaise nog niet voorbij, het aantal vacatures is 23% minder dan vorig jaar echter de tendens is stabiel. Beste sectoren voor 2010 Transport Ondanks de slechte resultaten in 2009 (-10%), zal deze sector in 2010 weer groeien. In 2008 was er nog een groei van 1% en voor 2010 wordt een licht herstel van 0,75% groei verwacht. In 2009 heeft vooral het goederenvervoer over land, de scheepen luchtvaart en de dienstverlening rond vervoer te maken gekregen met een forse afname van de omzet. Alleen het personenvervoer zal naar verwachting een kleine omzetgroei realiseren. Groothandel Naar verwachting zal deze sector zich in 2010 sneller herstellen dan het totale bedrijfsleven. Dit komt door een lichte groei van de wereldhandel. Als gevolg van de economische crisis wordt voor 2009 een omzetdaling verwacht van 8,25%. Een krimp van de internationale handel en de dalende investeringsbereidheid van producenten en consumenten zijn de belangrijkste oorzaken. De groothandel in investeringsgoederen wordt met de grootste daling geconfronteerd. Zakelijke dienstverlening Het belang van de zakelijke dienstverlening binnen het Nederlandse bedrijfsleven is groot. De ontwikkeling van deze sector is afhankelijk van de economische ontwikkeling van het bedrijfsleven. In Nederland zijn dit vooral de industrie en de bouw. De negatieve ontwikkeling in deze sectoren komt dan ook tot uiting in de omzetverwachting voor de zakelijke dienstverlening. Voor 2009 wordt een omzetdaling van 4% voorzien. Maar voor 2010 wordt een stabilisatie van de omzet verwacht. Dit geldt voor zowel de zakelijke dienstverlening als het bedrijfsleven in zijn geheel. De werkgelegenheid blijft ook achteruitgaan, maar minder hard dan in Voedings- en genotmiddelen industrie Binnen deze sector zijn de verwachtingen voor 2010 redelijk. Er wordt een stabilisatie verwacht. En dat is goed nieuws, want over 2009 wordt nog een daling in omzetvolume van 2,75% verwacht. De sector is relatief sterk afhankelijk van de binnenlandse markt. De verwachte krimp in 2009 is minder dan gemiddeld elders in het bedrijfsleven. En zéker minder dan in andere delen van de industrie. Slechte sectoren voor 2010 Bouwnijverheid Ruim één op de tien bedrijven in ons land is actief in de bouw. De sector is vrijwel volledig gericht op de binnenlandse markt. In 2008 nam de productie af. Door terugvallende nieuwbouw en financieringsproblemen rond grotere bouwprojecten, zal de sector over 2009 met een verdere daling van 5% worden geconfronteerd. De afname zal in 2010 doorzetten met nog eens 7%. De Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) profiteert vooralsnog van de versnelde overheidsinvesteringen in infrastructuur. Maar in 2010 zal ook daar de productie afnemen. Detailhandel In 2008 was er nog een 0,25% stijging van de detailhandelbestedingen. Maar over 2009 zal de ontwikkeling negatief zijn (- 4,75%). Voor 2010 wordt een verdere afname van 2,5% verwacht. Er zijn circa ondernemingen in Nederland die de detailhandel als hoofdfunctie hebben. Van alle detailhandelsondernemingen behoort meer dan 99% tot het MKB.

4 P.04 / kwartaalbericht arbeidsmarkt Autosector In de tweede helft van 2008 merkte de autosector duidelijk de gevolgen van de kredietcrisis. Het omzetvolume daalde met 0,75%. Doordat de consument de aanschaf van auto's uitstelt, is de daling in 2009 ruim 22%. De sloopregeling die in het leven is geroepen ten spijt. Voor 2010 wordt nog een lichte daling voorzien. Overige dienstverlening In 2008 nam het omzetvolume met 1,5% toe. Ten opzichte van het totale bedrijfsleven is de verwachting dat deze sector in 2009 relatief goed zal presteren. De omzet en de winst zullen minder hard afnemen dan gemiddeld in het totale bedrijfsleven. Verwacht wordt dat het omzetvolume in 2010 met 0,75% zal afnemen. Hiermee blijft de sector achter bij de ontwikkeling van het totale bedrijfsleven. Dit komt doordat de consumptieve bestedingen sterker onder druk komen te staan. Horeca, catering en verblijfsrecreatie De volumeontwikkeling van de horeca loopt gelijk op met het economisch herstel. In 2009 is de daling 8,25%. Vooral met het zakelijke segment van de hotels en pensions ging het slecht. Maar de achteruitgang zal in 2010 kleiner zijn dan in Het omzetvolume neemt naar verwachting af met 2,75%. Daling werkgelegenheid in grafische industrie De verwachting is dat werkgelegenheid in de grafische industrie verder zal dalen. De werkgelegenheid daalt met naar banen. Dit zou een daling van zo`n 20% betekenen. Er liggen echter in de sector nog wel kansen. Vooral in de creatieve hoek liggen mogelijkheden voor groei. Veel grafische bedrijven zijn echter nog te technisch georiënteerd. Herstel van de productiesector zet door De inkoopmanagersindex voor de sector bereikte met 53,1 punten de hoogste stand in 21 maanden. Dat heeft de Nederlandse Vereniging voor Inkoopmanagement (Nevi) maandag bekendgemaakt. In november stond de index op 51,9 punten. Een stand van boven de 50 punten duidt op groei, daaronder is er sprake van krimp. In augustus vorig jaar kwam de index voor het eerst sinds dertien maanden boven de 50 punten uit. Ook ING voorziet een voorspoedig herstel in de industrie. Deze sector profiteert in 2010 van een toenemende vraag uit het buitenland en hernieuwde voorraadvorming. De ingezette productiegroei versnelt in 2010 tot gemiddeld 3,5%. Niettemin zal de bezetting van machines en vraag naar nieuw personeel door de nasleep van de crisis nog geruime tijd laag blijven. Zorg onvoorbereid op tekort personeel Het overgrote deel van de zorginstellingen is niet voorbereid op toekomstige arbeidsmarktvraagstukken, zoals vergrijzing en groeiende krapte op de arbeidsmarkt. Verschillende onderzoeken laten zien dat de zorgsector de komende jaren grote knelpunten tegemoet kan zien. Door de demografische ontwikkelingen in Nederland krijgt de sector te maken met een stijgende vraag naar zorg bij een dalend aanbod van personeel. Daarbij is ook sprake van een sterke vergrijzing van het huidige personeelsbestand. Zorginstellingen hebben geen instrumenten ontwikkeld of maatregelen genomen om deze vraagstukken aan te pakken. Men maakt zich zorgen om de dreigende arbeidsmarktproblemen. Het werven van nieuwe collega s zal onvoldoende zijn om de omvangrijke verwachte tekorten op te vangen. Daarom moet

5 P.05 / kwartaalbericht arbeidsmarkt vooral geïnvesteerd worden in het behouden van huidige verpleegkundigen en verzorgenden en hen te laten ontwikkelen in hun vak. Solliciteren via netwerksites Een op de tien Nederlanders zoekt via sociale netwerksites naar werk. Daarmee staat deze manier van oriënteren op de 18de plaats van de 24 manieren om op zoek te gaan naar een nieuwe baan. Op de eerste plaats staan nog steeds vacaturesites met 55%. 55% maakt wel regelmatig gebruikt van de online social networks, de link naar arbeidsmarkt bleek echter beperkt aanwezig. De verschillen in oriëntatiegedrag tussen de verschillende doelgroepen op het gebied van online communities en social media zijn niet spectaculair groot te noemen. Dat komt vooral door het lage percentage dat dit oriëntatiekanaal overweegt. Toch zijn er interessante verschillen waarneembaar. Hoogopgeleiden gebruiken dit kanaal eerder om zich te oriënteren dan middelbaar- en laagopgeleiden, respectievelijk 15% versus 9% en 6%. Verder valt op dat vooral vanaf de leeftijd van 25 jaar deze oriëntatiebron aan populariteit toeneemt en dat dit tot veertig jaar het geval blijft. 58% van de vrouwen en 51% van de mannen uit de Nederlandse beroepsbevolking is regelmatig (minimaal 1 keer per twee weken) te vinden op 1 of meerdere online social networks, variërend van Hyves, LinkedIn en Facebook tot en met Gay.nl en Refoweb.nl. Inzet wervingskanalen door bedrijven en instellingen Het UWV Werkbedrijf heeft onderzoek gedaan naar de wervings- en aannamekanalen van werkgevers. In 2009 worden gemiddeld 1,9 wervingskanalen per vacature ingezet (2008: 1,8). Vooral internet en dan in meerdere vormen tegelijk (bijvoorbeeld eigen website en tegelijkertijd een vacaturesite) wordt in 2009 vaker als wervingskanaal gebruikt dan in De eigen website lijkt de advertentie definitief te verdringen als meest ingezette wervingskanaal, zoals in 2008 al werd verwacht. De eigen website heeft in 2009 met 41% het hoogste marktbereik. Voor advertenties komt het marktbereik in 2009 uit op 29%. Na de eigen website en advertenties worden externe vacaturesites (25%) en relaties (21%) het meest ingezet als wervingskanaal. Het uitzendbureau heeft een marktbereik van 8% in 2009, dit was in 2008 nog 14%. Wervingskanalen naar marktbereik Succesquote Via relaties 21% 19% 77% Internet, eigen website 41% 34% 38% Advertenties 29% 28% 47% Vacaturesites 25% 19% 39% Open sollicitatie 10% 7% 87% Werving- & Selectiebureau 10% 8% 75% Uitzendbureau 8% 14% 70% UWV Werkbedrijf 10% 14% 33% Detacheringsbureau 2% 2% 28% Het volledige rapport Vacatures in Nederland 2009 van UWV Werkbedrijf is te bestellen via communcation@usgpeople.com. Daarmee is het bereik van dit mediumtype enorm groot. Toch is de directe associatie met de arbeidsmarkt nauwelijks aanwezig, zeker in de social media die het privédomein behelzen, zoals Hyves en Facebook. Op deze social networks wordt inmenging door werkgevers met gemengde gevoelens ontvangen. colofon Het kwartaalbericht arbeidsmarkt verschijnt vier keer per jaar en verspreid aan alle Nederlandse werkmaatschappijen. De nieuwsbrief wordt samengesteld door afdeling Corporate Marketing & Communication van USG People. Meer info: communication@usgpeople.com