Aanbod basisonderwijs.

Transcriptie

1 Aanbod basisonderwijs schooljaar

2 BNP Paribas Fortis Foundation en Lions Clubs MD1122 Belgium zijn al meer dan 20 jaar twee trouwe partners van vzw Leefsleutels. BNP Paribas Fortis Foundation geeft financiële en structurele ondersteuning aan de vzw. Lions geeft financiële ondersteuning aan scholen die op zoek zijn naar extra middelen voor de uitbouw van hun Leefsleutelwerking. Voor meer info kan je terecht bij Leefsleutels. Ondernemingsnummer: Colofon Met dank aan het Leefsleutelteam: Anne-Michèle, Dirk, Franky, Geertje, Hilaire, Jacques, Joke, Karin, Leen, Nadège en Nathalie Vormgeving: LumaDox - Verantwoordelijke uitgever: Dirk Bocken Loksumstraat Brussel Inhoudstafel Het Leefsleutelteam... 4 Woord vooraf... 5 Wat hebben we te bieden? Vormingen en publicaties 1. SCHOOLNIVEAU... 9 Procesbegeleiding op jouw school? NIEUW Handige tools om werkzorgen samen aan te pakken NIEUW Toeka Toeka - samen werken aan een warm en sterk schoolklimaat Een sterk team?! Goed contact tussen ouders en school = winst voor iedereen KLASNIVEAU Hé, doe je mee? Hé, werk je mee aan een positief klasklimaat? Pesten stoppen stap voor stap Vorming pesten stoppen stap voor stap Netwerk: No Blame Lastig gedrag in de klas: voorkomen en aanpakken is een publicatie - is een vorming Website Nieuwsbrief Toeter Bestellen? Bestelformulier LEERKRACHT- EN LEERLINGNIVEAU Individuele coaching van leerkrachten, directie of zorgcoördinatoren NIEUW Leer-krachtig voor de klas? NIEUW Verder groeien als leerkracht? NIEUW Groepssupervisie NIEUW Vaardigheidstraining Lastig gedrag in de klas: voorkomen en aanpakken Vaardigheidstraining Pesten stoppen met de No Blame-aanpak Bang voor faalangst? Bang voor faalangst? Als de dood voor de dood op school? Als de dood voor de dood op school? Een groot geheim in een klein hoofdje Een groot geheim in een klein hoofdje Daar komt de puberteit Werken rond gevoelens met knuffels Knuffelpoppen... 39

3 Het Leefsleutelteam Woord vooraf 4 Leefsleutels vzw richt zich als netoverschrijdende non-profitorganisatie naar het onderwijs door het ontwikkelen van educatief materiaal, het organiseren van vormingen en het begeleiden van scholen en leerkrachten. Het versterken van het welbevinden van kinderen en leerkrachten en het uitbouwen van de school tot een warme en aangename plek staan hierbij centraal. Als algemeen kader hanteert Leefsleutels de preventiepiramide van Prof. Johan Declerck. Streven naar meer welbevinden op school past in een brede kijk op preventie. De preventiepiramide maakt duidelijk dat een school die in de eerste plaats investeert in een aangenaam en sterk leefklimaat minder moet focussen op het oplossen van problemen. Hierbij baseert Leefsleutels zich op drie pijlers: 1. Het groepsklimaat in de klas Kinderen groeien op in relatie met anderen. Leefsleutels hecht veel belang aan het groepsproces, de veiligheid en het vertrouwen binnen de groep en wil de kracht van een groep versterken. 2. Het actief leren van de leerlingen Door gebruik te maken van creatieve en actieve groepsactiviteiten creëert Leefsleutels oefensituaties waarbinnen kinderen vanuit hun betrokkenheid gestimuleerd worden tot het verwerven van kennis, houding en sociaal emotionele vaardigheden (= sociale competenties). 3. De begeleidershouding van de leerkrachten Leefsleutels ondersteunt begeleiders met tips en suggesties om het leren en leven in groep te begeleiden. Betrokkenheid, een open luisterhouding, respect, veiligheid en vertrouwen zijn enkele basishoudingen die Leefsleutels tracht mee te geven aan de begeleiders. 5 Deze catalogus geeft je een volledig overzicht van onze publicaties en vormingen voor het basisonderwijs voor het schooljaar Voor meer info en laatste nieuwtjes kan je steeds terecht op onze website Veel lees- en leerplezier!

4 Wat hebben we te bieden? Vormingsaanbod Heb je interesse in of vragen over ons aanbod? Een pedagogische studiedag of vorming op jouw school? Pedagogische studiedagen zijn belangrijke momenten om stil te staan bij de meest uiteenlopende thema s en onderwerpen. Bij Leefsleutels kan je terecht voor zeer praktijkgerichte, concrete, boeiende en interactieve vormingen over sociaal emotionele thema s. Er is steeds ruimte voor inbreng en ervaringen van de leerkrachten zelf. Themadagen We organiseren ook themadagen waar leerkrachten zich individueel voor kunnen inschrijven op locatie in Vlaanderen. Publicaties Wil je gericht werken aan sociaal-emotionele vaardigheden? Aarzel dan zeker niet om met ons contact op te nemen - tel: of mail naar info@leefsleutels.be. Het aantal deelnemers per groep is beperkt tot 24, tenzij anders is aangegeven. Is de groep groter dan 24 leerkrachten, dan komen we met meerdere trainers. Wat kost het? Hieronder vind je de standaardprijzen. Afwijkende prijzen staan specifiek vermeld bij de betreffende vormingen verder in de catalogus. Ben je op zoek naar nog meer warmte en 6 welbevinden op jullie school? Een halve dag vorming: Voor een actueel overzicht van data en locaties kan je steeds terecht op per trainer + vervoersonkosten (*) onze website: Heb je nood aan een publicatie met speelse en bruikbare werkvormen? Een hele dag vorming: 525 per trainer + vervoersonkosten (*) Bij Leefsleutels vind je kant en klaar materiaal (brochures, pakketten, knuffels) om meteen aan Een themadag: de slag te gaan. Het materiaal geeft een invulling 70 p.p. inclusief het dossier, maaltijd en koffiepauzes aan de ontwikkelingsdoelen voor het kleuteronderwijs en de leergebiedoverschrijdende De betaling gebeurt steeds op basis van een factuur die je na de vorming ontvangt. eindtermen sociale vaardigheden voor het lager onderwijs. (*) vervoersonkosten vanuit Mechelen bedragen 0,35/km

5 Vormingen en publicaties op schoolniveau Ons aanbod Procesbegeleiding op jouw school? NIEUW Handige tools 9 om werkzorgen samen aan te pakken NIEUW Toeka Toeka - samen werken aan een warm en sterk schoolklimaat is een vorming is een publicatie Een sterk team?! Goed contact tussen ouders en school = winst voor iedereen... 15

6 Procesbegeleiding g op jouw school? NIEUW Wil je het school- of klasklimaat op jouw school versterken? Is de sfeer op de speelplaats en in bepaalde klassen niet echt goed? Loopt de communicatie tussen de leerkrachten niet altijd zoals gewenst? Of heeft jouw school nood aan ondersteuning bij processen op een ander domein? Samen onderzoeken we de noden en de behoeften van jouw school en bekijken we hoe Leefsleutels je school hierbij kan ondersteunen. Handige tools om werkzorgen samen aan te pakken Het probleem is niet dat we niet weten wat we moeten en doen. Het probleem is dat we niet doen wat we weten. (Chris Argyris) Via praktijkgerichte (korte) oefeningen, maak je tijdens deze nascholing kennis met verschillende werkvormen: werkoverleg, collegiale consultatie, coaching, supervisie Doelen Je team de tools bezorgen om blijvend te leren van en aan elkaar. Effectiever omgaan met kleine en grote werkzorgen. NIEUW Toeka Tijdens deze studiedag kan het team op een speelse en interactieve manier kennismaken met het programma Toeka. Hoe werken we samen aan een warmere en sterkere school? Hoe kunnen kinderen zich op sociaal-emotioneel vlak optimaal ontwikkelen en kunnen we hen verantwoordelijkheden geven? Wat is de rol van de hele school? Vanuit deze basis leggen we de link naar het concrete materiaal. Wat hebben de map en de voorleesboeken te bieden? Hoe kunnen we effectief met het programma aan de slag binnen en buiten de klas? 10 Meer zicht krijgen op effecten van het eigen denken, Hoe kunnen we dag in dag uit aandacht besteden aan voelen en handelen. We starten een begeleiding steeds met een intakegesprek. het schoolklimaat? Je eigen professionaliteit verhogen. Dit kan op jouw school. Of kom je liever naar ons kantoor te Op welke manier kan Toeka ons helpen de sfeer, 11 Mechelen? Alles is mogelijk! de veiligheid en het vertrouwen in elke klas en op elke school positief te beïnvloeden? Een intakegesprek bij jou op school: vervoersonkosten (*) Deze vorming duurt altijd een hele dag. Meer info over de (wanneer een begeleiding volgt uit het intakegesprek, kostprijs en de praktische organisatie vind je op pagina 7. Doorheen de vorming besteden we ook veel aandacht aan dan wordt dit gesprek niet aangerekend) het belang van de begeleiderstijl van de leerkracht. Om intensief te kunnen werken bedraagt het maximum Een intakegesprek bij Leefsleutels op kantoor: gratis aantal deelnemers 12 personen. Begeleiding op maat halve dag: vervoersonkosten (*) We organiseren ook een themadag op locatie over dit onderwerp. Bekijk hiervoor onze website. Je kan deze vorming aanvragen voor zowel een halve als Begeleiding op maat hele dag: vervoersonkosten (*) De deelnameprijs bedraagt 105, inclusief syllabus, een hele dag. Meer info over de kostprijs en de praktische (*) vervoersonkosten vanuit Mechelen bedragen 0,35/km koffiepauzes en lunch. organisatie vind je op pagina 7.

7 Toeka - samen werken aan een warm en sterk schoolklimaat Toeka is een pakket dat bestaat uit een begeleidersmap, drie voorleesboeken voor de kleuters, vijf affiches, een cd Toeka is een educatief en speels programma dat het welbevinden van kinderen stimuleert. De accenten (met de 2 liedjes) én de nieuwe e Toeka-pop. Werkt preventief. Toeka wil de sfeer, de veiligheid en het vertrouwen in elke Beïnvloedt de sfeer, het welbevinden, de veiligheid en Toeka het vertrouwen in elke klas en op elke school. is al Wij zijn klas en op elke school positief beïnvloeden opdat kinderen in verschillendee begonnen met Toeka. zich op sociaal-emotioneel vlak kunnen ontwikkelen. Is realiseerbaar én haalbaar. Wij zijn al Je moest het meegemaakt scholen vlot bezig met Aangezien het project door de hele school gedragen wordt, Legt de focus op het beleven en op het delen van hebben: het nest, de dokter, geboren! Toeka, echt de zorgt Toeka voor mooie bruggen tussen de verschillende verantwoordelijkheid. de geboorte, het lied... moeite waard. ALLE kinderen zijn klassen en de leerkrachten. Is licht en luchtig; en dus helemaal niet moraliserend. De dag helemaal in de Werkt op school-, klas- én leerling-niveau. geboorte sfeer. Samen met Toeka, een speelse rode vogel, ontdekken de Onze vriendschapsdag dag was van de Lanceert een CD met 2 liedjes, één voor de kleinste kinderen doorheen verhalen en activiteiten hoe ze aan een geslaagd: geboortekaartjes, tj stond een kleuter om 6u30 kinderen en één voor de ouderen. warme sfeer kunnen werken. Er wordt gewerkt aan doelen gedichten, eierdopjes... aan het bed van mama: SUPER!!! Onze gangen Haast u, vandaag wordt de als zich goed voelen, zichzelf durven zijn, je mening durven De thema s hangen er vol van. vogel geboren. En in de auto: uiten, elkaar helpen, genieten van samen plezier maken, 12 Als de politie ons nu tegen houdt, De hele school werkt tegelijk aan dezelfde 4 thema s: Kostprijs 13 respect hebben voor elkaar, enz. dan zeg je maar dat we ons moeten Er hangt sfeer in de lucht haasten voor de geboorte van De volledige set in handige opbergdoos: 139,95 Voor de scholen die reeds met Toeka werken, biedt Toeka Lachen en genieten de vogel. heel wat verfrissende nieuwe ideeën. Er wordt meer gebruik Anders dan gewoon Je kan apart ook bijbestellen gemaakt van verhalen en er duikt een mysterieuze nieuwkomer op. Wiest is een geheimzinnig figuur die enkel in Heen en weer door de tijd De Toeka handpop: 19,95 (*) De eekhoorn handpop : 30,00 de derde graad verschijnt. Per klas worden er verschillende accenten gelegd Voorleesboek Toeka maakt het gezellig (1ste kleuter): 11,95 bij elk thema. De thema s houden rekening met de Voorleesboek Toeka voelt zich thuis (2de kleuter): 11,95 Scholen die Toeka nog niet kennen, zullen kennismaken groepsdynamica die zich automatisch in elke groep met een aantrekkelijk en zeer gebruiksvriendelijk pakket op afspeelt. Aan elk thema gaat een gezamenlijk startmoment vooraf. Voorleesboek Toeka heeft een bah-dag (3de kleuter): 11,95 maat van leerkrachten en kinderen. De set van 3 boeken: 29,95 De set van 5 affiches: 4,95 30 (*) Het pakket (*) De eekhoorn handpop zit niet in de Toeka set.

8 Het welbevinden van elke individuele leerkracht is de basis voor het welbevinden van alle kinderen op school. People do better when they feel better. Tijdens deze dag staan we stil bij de vraag hoe sterk jouw team is. Hoe verloopt de samenwerking in je team? Een sterk team?! Hoe wel bevindt iedereen zich in het team? A.d.h.v. actieve en vernieuwende werkvormen wordt de groep voor een aantal uitdagingen geplaatst en wordt iedereen uitgenodigd om zijn/haar steentje bij te dragen. Met deze werkvormen kan je daarna ook aan de slag in je eigen klas. Klassieke teambuilding activiteiten focussen meestal enkel op samen dingen doen. Wij willen een stapje verder gaan en staan ook stil bij de positieve punten en de werkpunten van het team. A.d.h.v. een concrete vragenlijst worden de pijnpunten blootgelegd waarna we vervolgens in kleine groepjes een concreet actieplan opmaken om tot verbetering te komen. Wetende dat enthousiaste leerkrachten de basis vormen voor het welbevinden van kinderen op school, zal deze vorming zijn effect op het schoolklimaat niet missen! Deze vorming duurt altijd een volledige dag. Meer info over de kostprijs en de praktische organisatie vind je op pagina 7. Een school wordt gemaakt door de leerkrachten die er werken, de kinderen die er komen en de ouders die hun kinderen aan de school toevertrouwen. Ouders zijn daarom zeer belangrijke partners van de school. Samenwerken is een must en dit zowel in het belang van de school, de ouders als de leerling. Ondanks vele inspanningen, verloopt de communicatie tussen ouders en scholen vaak gebrekkig, soms ronduit problematisch. Sommige ouders zijn moeilijk bereikbaar, Hoe ga je om met je eigen emoties en met die van anderen? anderen komen zich ongevraagd bemoeien en weer anderen aanvaarden een beslissing van de school niet agressie? Hoe doorbreek je een spiraal van negatieve emoties en Dit programma is zowel zinvol voor teams waar de samenwerking goed loopt als voor teams waar de samenwerking stroever loopt. Deze dag nodigt elk team uit om met elkaar Vaak moet de school ook slecht nieuws aan ouders meedelen: een leerling vertoont zorgelijk gedrag, zou beter in Van de deelnemers wordt verwacht dat ze op een actieve manier in contact te gaan, de positieve punten te versterken en met het eigen denken en functioneren omgaan. 14 met de werkpunten aan de slag te gaan. Het resultaat is een een andere onderwijsvorm opgevangen worden, is geregeld Op het einde van deze dag heb je een beter zicht op soorten 15 energieboost voor het hele team waardoor iedereen weer afwezig gesprekken, het belang van inleven in de ander, een opfrissing zin heeft om er volop tegenaan te gaan. In deze nascholing bekijken we het contact tussen ouders en school: Goed contact tussen ouders en school = winst voor iedereen Hoe verloopt de communicatie op dit moment? We bekijken dit vanuit de verschillende posities: leerkracht, directie, ouder en kind. Wat gaat goed en wat kan beter? Wat is onze eerste prioriteit? De loyaliteit tussen ouder en kind en tussen collega s onderling speelt een grote rol in het onderling contact. Hoe werkt deze dynamiek? Waar moet je bij een oudercontact rekening mee houden? Welke stappen onderneem je vooraf? Hoe ziet de brief eruit, wat staat erin? Is de procedure duidelijk voor alle partijen? We overlopen samen hoe dit eventueel beter kan in de toekomst. Welke verschillende soorten gesprekken zijn er? Zorggesprek, rapportbespreking, slecht nieuwsgesprek, nazorggesprek, We oefenen deze verschillende gesprekken in op een veilige manier. van actief luisteren en een aantal kapstokken om in de praktijk concreet mee aan de slag te kunnen gaan opdat het contact tussen ouders en leerkrachten optimaler wordt. Zowel preventief als curatief. Deze vorming duurt altijd een volledige dag. Meer info over de kostprijs en de praktische organisatie vind je op pagina 7. We organiseren ook een themadag op locatie over dit onderwerp. Bekijk hiervoor onze website.

9 Vormingen en publicaties op klasniveau Ons aanbod Hé, doe je mee? Hé, werk je mee aan een positief klasklimaat? Pesten stoppen stap voor stap is een vorming is een publicatie Vorming pesten stoppen stap voor stap Netwerk: No Blame Lastig gedrag in de klas: voorkomen en aanpakken... 24

10 Hé, doe je mee? Interactieve werkvormen voor het basisonderwijs en het jeugdwerk. Deze reeks van acht boekjes biedt een waaier aan speelse werkvormen om interactief, ervaringsgericht en groepsdynamisch met kinderen aan de slag te gaan. Spelen, creatief en actief bezig zijn, geeft kinderen en de kans sociale vaardigheden op een zeer natuurlijke manier in te oefenen. DEEL 1: EVEN KENNISMAKEN Bij de start van ieder schooljaar stellen kinderen zich vragen. Wie zijn de anderen? Wat denken ze over mij? Wat verwachten ze van mij? Kennismaking is cruciaal in de groepsvorming. Hoe beter kinderen elkaar kennen, hoe groter het vertrouwen en de veiligheid binnen de groep. DEEL 3: VOEL JE GOED IN DE GROEP! Om zich goed te voelen binnen een groep én om als groep iets te kunnen bereiken, hebben kinderen nood aan vertrouwen. Via ervaringsgerichte oefeningen n stellen we het samenwerken en het vertrouwen centraal. Kinderen ontdekken welke rol ze meestal binnen een groep innemen en hoe ze elkaar op een positieve manier kunnen aanvullen. De groepssfeer wordt gegarandeerd (nog) beter. er. DEEL 5: ACTIE! Samen spelen en samen plezier maken, versterken de goede sfeer in de groep. Spelen is voor kinderen de meest natuurlijke manier om sociale vaardigheden in te oefenen. Door actieve werkvormen te gebruiken, geef je kinderen de kans om zich fysiek af te reageren. Dit is soms wenselijk naast het geconcentreerd leren en denken op de schoolbanken. Bovendien fungeren deze leuke spelideeën en werkvormen rmen als perfecte bewegingstussendoortjes. DEEL 4: KRINGGESPREKKEN DEEL 6: TOT RUST KOMEN MAKEN DEEL 2: GROEPJES In de omgang met elkaar en met de Ontspanningsoefeningen be brengen 18 Door in groepjes te spelen of leerkracht communiceren kinderen kinderen fysiek en geestelijk elijk tot Kostprijs te werken, oefenen kinderen op een voortdurend. Een kringgesprek k is rust. Op die manier kunnen ze even 19 je mee? (per boekje) 9,95 aantal sociale vaardigheden. communiceren. Het biedt kinderen en loslaten. Ook voor de juf/meester Hé doe kleinschalige en veilige manier een een gestructureerde manier om te alle emoties, zorgen of vragen Set van 8 boekjes 75,00 Daarbij is het zinvol om kinderen de kans om spreek- en luister- is het een fijne manier om rust te regelmatig op basis van het toeval vaardigheden in te oefenen. Via brengen in de klasgroep. in andere groepjes te verdelen. en. het kringgesprek krijgen ze de Relaxatieoefeningen waarbij Zo leren ze samen te werken met ruimte om stil te staan bij minder kinderen lichamelijk contact ct klasgenoten waar ze anders evidente thema s en ontdekken hebben met elkaar zijn ook ok weinig mee omgaan. Ook het ze dat iedereen van mening erg positief voor de relaties gevoel niet gekozen te worden mag verschillen. In dit boekje vind je een en het respect voor mekaar. valt dan volledig weg. schat aan werkvormen om een kringgesprek op verschillende manieren aan te pakken.

11 DEEL 7: IN HET BOS EN OP HET PLEIN Wanneer je er in groep op uit trekt, kunnen spel en beweging centraal staan. Groots opgezette spelactiviteiten, eventueel klasoverschrijdend, zijn plezierig en geven kinderen de kans om nieuwe contacten te leggen. In dit boekje vind je ook leuke ideeën voor tijdens bos- of zeeklassen. Hé, werk je mee aan een positief klasklimaat? Tijdens deze vorming kijken we naar de dynamiek die zich in elke groep afspeelt (zowel in een klasgroep als binnen een team). We zoeken naar mogelijkheden om elke fase binnen dit proces te ondersteunen en te beïnvloeden. Door gebruik te maken van de boekjes Hé, doe je mee? ervaart het team wat het positief effect kan zijn van deze activiteiten: DEEL 8: AFSCHEID NEMEN Je voelt aan de lijve wat de activiteiten met jou doen. 20 Op het einde van het schooljaar oljaar Je krijgt teasers om onmiddellijk in jouw klas aan de slag nemen de kinderen afscheid te gaan. van elkaar, van de leerkracht Je komt als team écht met elkaar in contact en je leert en misschien van de school. ol. elkaar anders (beter) kennen. Je kan dit afscheid een plaats 21 geven door effectief tijd vrij te maken om terug te kijken, te evalueren en afspraken en keuzes te maken voor Deze vorming sluit ook mooi aan bij de vorming de toekomst. Een sterk team?! Zo rond je het groepsproces, es, waaraan je Je kan deze vorming aanvragen voor zowel een halve het hele jaar gewerkt hebt, op een betekenisvolle als een hele dag. Meer info over de kostprijs en de manier af. praktische organisatie vind je op pagina 7.

12 Pesten stoppen stap voor stap Dit themadossier gaat over het gebruik van de No Blameaanpak in de basisschool. Het is een niet-bestraffende, probleemoplossende methode om met pestproblemen om te gaan. Deze aanpak werkt groepsdynamisch en tracht, door de groepsleden te vertrouwen en hen een verantwoordelijkheid te geven, het pestprobleem op te lossen. De pester(s), de meelopers en een aantal neutrale medeleerlingen gaan op zoek naar positieve voorstellen. Zo kunnen zij het slechte gevoel van het slachtoffer wegnemen of verminderen. De aanpak heeft niet tot doel de feiten in vraag te stellen of de pester te beschuldigen of te straffen. In dit boekje wordt het zevenstappenplan van de No Blameaanpak verduidelijkt aan de hand van het verhaal van Bo. aanwezig zijn op een pedagogische studiedag. naar antwoorden op praktijkvragen over de toepassing 23 zinvol dat ook de kleuterjuffen en -meesters bij de vorming wante thema s én gaan we in kleine groepjes op zoek 22 Daarnaast wordt ingegaan op de implementatie van de Verschillende mogelijkheden om een vorming te kiezen van de No Blame-aanpak. Je krijgt de kans om ervaringen aanpak op school en krijg je heel wat praktische tips en uit te wisselen. Je kan deze vorming aanvragen voor zowel een halve als ideeën om het beleid rond pesten op jouw school verder een hele dag. Meer info over de kostprijs en de praktische uit te werken. Word je graag lid van het netwerk? Op de cd Druppels van Verdraagzaamheid vind je 21 liedjes over pesten en verdraagzaamheid. De teksten zijn door kinderen geschreven. De muzikale omlijsting namen bekende Vlaamse zangers voor hun rekening. Kostprijs Themadossier: Pesten stoppen stap voor stap 9,95 CD Druppels van verdraagzaamheid 18,00 Vorming pesten stoppen stap voor stap De No Blame is een niet-bestraffende, probleemoplossende methode om met pestsituaties om te gaan. Deze aanpak doet beroep op de kracht van de groep. Tijdens de vorming staan we stil bij het fenomeen pesten en kijken we naar onze houding t.o.v. pesterijen. Je krijgt inzicht in het zevenstappenplan (waarbij we een beroep doen op het empatisch vermogen van de groep én op de persoonlijke verantwoordelijkheid van elke deelnemer). Je krijgt ook heel wat tips over begeleidershouding en communicatie. De No Blame-aanpak is toepasbaar bij kinderen vanaf 8 jaar. De visie en de filosofie achter deze methode kan je ook al aan de jongste kleuters meegeven. Daarom vinden we het zeer organisatie vind je op pagina 7. Tweedaagse training: iedereen die de No-Blame kent, krijgt de kans om het begeleiden van de No-Blame intensief in de vingers te krijgen. Zie blz 33 voor meer uitleg over de vaardigheidstraining. We organiseren regelmatig een themadag op locatie. Bekijk hiervoor onze website. Netwerk: No Blame Werk jij op school met de No Blame-aanpak, dan kan je gratis lid worden van het No Blame-netwerk. Wat kan het netwerk jou bieden? Uitwisseling van contactgegevens: We maken een lijst voor alle leden. Dit biedt de mogelijkheid om andere scholen uit de regio te contacteren met vragen. Info via mail: We houden je op de hoogte van zoveel mogelijk initiatieven i.v.m. het thema pesten (boeken, theaterstukken, de pesten-dat-kan-niet-prijs, het netwerk Kies Kleur tegen pesten, ). Een jaarlijkse netwerkdag (betalend): Tijdens deze dag bieden we informatie over No Blame, pesten en aanver- Download het inschrijvingsformulier op onze website en bezorg het ons zo snel mogelijk. Op onze website vind je een overzicht van scholen die lid zijn van het No Blame-netwerk en die ons toestemming gaven om hun gegevens te vermelden.

13 Lastig gedrag in de klas: voorkomen en aanpakken Doelgroep Leerkrachten lager onderwijs Lastig gedrag, het komt meer en meer voor., Het is niet meer zoals vroeger Kinderen luisteren niet meer naar leerkrachten. Voorkomen is stap één en belangrijk, aanpakken is stap twee! Wat zijn mogelijke manieren van reageren op lastig gedrag en wat zijn de effecten? Via het interactiemodel van Leary ontdekken we de kracht van communicatie en verkennen we de stijlen die werken. Via actieve werkvormen kan je deze interacties zelf ervaren. Je ontdekt wat jouw meest voorkomende manier van reageren is en leert hoe het ook anders kan. Tijdens de namiddag doorlopen we een concreet stappenplan Er is echter een groot verschil tussen het voorkomen en dat je kan toepassen in gesprek met een leerling die lastig het aanpakken! Het model van de preventiepiramide geeft gedrag vertoont. Het is een stappenplan dat een beroep doet ons een duidelijk zicht op hoe we lastig gedrag kunnen op zelfreflectie en verantwoordelijkheidszin bij de leerling en voorkomen. luistervaardigheid en vertrouwen bij de begeleider of leerkracht. We ervaren de verschillende stappen en kijken naar de 24 We onderzoeken hoe preventief jouw school werkt, wat reeds mogelijkheden en belemmeringen in de dagelijkse praktijk. 25 goed gaat en wat beter kan. De piramide geeft zeer duidelijke en realiseerbare mogelijkheden om een mooi beleidsplan uit te bouwen. Deze vorming duurt altijd een volledige dag. Meer info over de kostprijs en de praktische organisatie vind je op pagina 7. We organiseren ook een themadag op locatie over dit onderwerp. Bekijk hiervoor onze website. Wie zich in deze aanpak wil verdiepen, kan dit tijdens de eendaagse vaardigheidstraining (zie pagina 32).

14 Vormingen en publicaties op leerkracht- en leerlingniveau is een vorming is een publicatie Ons aanbod Individuele coaching van leerkrachten, directie of zorgcoördinatoren NIEUW Leer-krachtig voor de klas? NIEUW Verder groeien als leerkracht? NIEUW Als de dood voor de dood op Groepssupervisie NIEUW Als de dood voor de dood op Vaardigheidstraining Lastig gedrag in de klas: Een groot geheim in een klein hoofdje voorkomen en aanpakken Een groot geheim in een klein hoofdje Vaardigheidstraining Pesten stoppen met de No Blame-aanpak Daar komt de puberteit Bang voor faalangst Werken rond gevoelens met knuffels Bang voor faalangst Knuffelpoppen... 39

15 Individuele coaching van leerkrachten, directie of zorgcoördinatoren Individuele coaching richt zich op jezelf, je werk en je werkkader. Op het eind van elk gesprek kijken we samen wat dit gesprek je heeft opgeleverd en hoe je dit kan en wil vertalen naar je klas- en schoolpraktijk. In een volgende bijeenkomst starten we met de stand van zaken. Zo ontstaat een cyclisch proces. Coaching is gericht op positieve verandering. De coach ondersteunt en stimuleert dit proces. Het is een hulpmiddel bij jouw eigen wijze van zelfsturing. Het is een instrument om te kijken hoe het nu is en wat je in de (nabije) toekomst wil bereiken. Het resultaat is dat je sterker en comfortabeler functioneert in je werkcontext. NIEUW Leer-krachtig voor de klas? Als leerkracht sta je voor een groep leerlingen en dient hen de nodige leerstof bij te brengen. Daarnaast heb je ook een opvoedende taak die de laatste jaren meer en meer is toegenomen en toeneemt. Je wordt je bewust(er) van jouw eigen momenten van macht, onmacht en machtsstrijd en ontdekt wat je kan doen om uit deze dynamiek te stappen en in jouw kracht te gaan staan. Coaching gaat over (meer) inzicht en bewustwording via een Het combineren van bovenstaande taken is niet altijd gemakkelijk. Na deze dag weet je welke gedragingen, handelingen en één-op-één gesprek. Coaching vindt niet plaats in een probleemgericht of therapeutisch Afhankelijk van je eigen draagkracht, ervaringen, uitspraken horen bij de verschillende posities zodat je ze in kader, wel in een context van groei en zelfontwikkeling. zelfvertrouwen en aangereikte kapstokken, gaat het jou de de praktijk sneller herkent, zowel bij de ander als bij jezelf. We starten met een duidelijke coachingsvraag, bijvoorbeeld: ene dag al beter af dan de andere om voor de klas te staan. Je leert je eigen krachtpositie ervaren en versterken en leert Hoe communiceer ik effectiever met mijn collega s in de Iedereen kent en (h)erkent het gevoel van onmacht. nuttige tips om deze in de dagelijkse praktijk toe te passen. vakgroep? Een traject van een 5-tal sessies met intakegesprek De angst om de leerlingen te 'verliezen', je eigen gezag te Je hebt na deze dag aan den lijve ondervonden wie je bent Hoe houd ik voeling met mijn motivatie als leraar? (het aantal gesprekken hangt o.a. af van de aard van je vraag) laten ondermijnen, de klas of enkele leerlingen niet meer in elke positie en hoe krachtig het is om in jouw persoonlijke Locatie: Mechelen of Antwerpen Hoe leer ik beter mijn grenzen aangeven? in de hand te hebben. Vaak zijn dit momenten dat het gevoel kracht te gaan staan. Prijs: 55/sessie van onmacht je naar een machtspositie doet overgaan, jij Hoe bewaak ik het evenwicht tussen zelfzorg en de zorg Duur van elke sessie: 1u wilt winnen, je verheft jouw Voor wie is deze dag interessant? 28 voor anderen? stem en dreigt misschien 29 zelfs met straffen. Kan het dan anders? Ja, vaak wel! Tijdens deze vorming verken je de dynamiek van macht, onmacht, de machtsstrijd en uiteindelijk de positie van kracht. Voor iedere leerkracht begeleider die zichzelf herkent in bovenvermelde beschrijving en die er bovendien zelf iets aan wilt veranderen! We organiseren deze vorming enkel als themadag op locatie. Bekijk hiervoor onze website! Voor data en locaties kan je surfen naar of bellen naar het nummer NIEUW

16 Verder groeien als leerkracht? NIEUW Groepssupervisie Dit is een traject van 5 dagen verspreid over 8 maanden waarbij je als leerkracht groeit tot de leerkracht die jij wil zijn. Na deze vijf dagen ben je verrijkt in jouw leerkracht zijn en heb je het gevoel datgene ontvangen te hebben wat je tijdens jouw leerkrachtopleiding gemist hebt. Het is immers voor iedereen zo, dat je door in het vak te staan, pas beseft wat je nog te leren hebt. Dit is een unieke kans om als leerkracht verder te groeien. Wat houden deze dagen concreet in? De eerste dag wordt besteed aan kennismaken met elkaar (max. 12 deelnemers) en delen wat jij wilt delen met de anderen. Je praktijkervaringen, je vragen en eventuele twijfels Het maximum aantal deelnemers bedraagt 12. Na dit traject, o.l.v. een supervisor, kunnen de deelnemers lunch en koffiepauzes. en zoektochten. Dit traject wordt begeleid door Geertje Bleukx. deze vorm van reflecterend leren autonoom verder zetten waarbij ze zelf (beurtelings) de rol van supervisor overnemen. Na deze dag stel jij jezelf een bepaald, concreet, doel voor Voor data en locaties kan je surfen naar ogen om de volgende dagen mee aan de slag te gaan. of bellen naar het nummer Een traject van 4 tot 7 sessies (i.f.v. aantal deelnemers) met Tijdens de volgende dagen bereik je via interactieve werkvormen jouw doel stapsgewijs door met ervaringsdeskundigen te delen, te ontvangen en te geven. Je geeft en krijgt oplossingen, je ziet en probeert manieren van omgaan met anderen, jouw leerkracht zijn wordt verruimd en verrijkt. De begeleiding tijdens deze dagen werkt voornamelijk procesmatig en geeft de nodige werkvormen en kapstokken om je groei te ondersteunen. Je ontdekt je eigen, nog niet uitgeprobeerde mogelijkheden, erkent je eigen kwaliteiten en reeds opgedane, zinvolle ervaringen. Voor wie is dit traject interessant? Voor elke leerkracht, begeleider die bepaalde tekortkomingen / beperkingen voelt in het omgaan met de leerlingen, ouders, collega s en die daarin ondersteund wilt worden. Je kiest hierbij voor een leren van en aan elkaar. We organiseren dit traject enkel op locatie. Bekijk hiervoor onze website! De deelnameprijs bedraagt 575 per persoon, inclusief Supervisie is een vorm van reflecterend leren aan de hand van eigen werkzorgen en samen met collega s uit hetzelfde werkveld (van eenzelfde school of verschillende scholen). Supervisie biedt een kader tot leren op eigen maat en tempo en in respect voor je eigen stijl. Leren van en aan elkaar staat centraal. De deelnemers brengen om beurt een werkvraag in. Elke deelnemer maakt achteraf een supervisieverslag met accent op persoonlijke leerdoelen en vertaald naar de eigen werksituatie. een inleidende samenkomst inbegrepen. Meer info over de kostprijs en de praktische organisatie vind je op pagina 7. Duur van elke sessie: 3u Aantal deelnemers: min. 4, max. 6 Deze groepssupervisie wordt begeleid door Hilaire Dolfeyn. We organiseren ook een groepssupervisie in open aanbod. Meer info hierover vind je op onze website. De deelnameprijs bedraagt 385 voor de hele reeks. NIEUW

17 Vaardigheidstraining Lastig gedrag in de klas: voorkomen en aanpakken Vaardigheidstraining Pesten stoppen met de No Blame-aanpak Doelgroep Leerkrachten lager onderwijs die de eerste dag Lastig gedrag in de klas: voorkomen en aanpakken reeds gevolgd hebben. Inhoud Centraal op deze dag staat de praktijk, het oefenen in de wijze van communicatie en het verdiepen in je eigen persoonlijke stijl van reageren. Na deze dag heb je jouw begeleiderstijl verdiept en verfijnd. Het stappenplan in omgaan met lastig gedrag wordt stap voor stap verkend en ervaren. Wat als het niet lukt? Kijken naar de mogelijkheden en beperkingen. Oefenen, oefenen en nog eens oefenen En de transformatie naar de school toe? Wat kan beter op beleidsniveau, klasniveau en in rechtstreeks contact met een leerling? Deze vorming duurt altijd een volledige dag. Tijdens deze dag werken we met twee trainers in een Doelgroep Leerkrachten, zorgcoördinatoren, clb-medewerkers, directie die de No blame-aanpak reeds kennen en zich hierin willen oefenen. Inhoud Aansluitend bij de vormingsdag over de No Blame-methode (zie pagina 23) bieden we deze training aan. De 7 stappen van de No Blame-methode worden ervaringsgericht ingeoefend. Daarom is het noodzakelijk dat je de stappen goed kent. Je kan deze training aanvragen voor één of twee dagen. We werken in een groep van maximum 16 personen en twee trainers om zo optimaal mogelijk te kunnen oefenen en ervaren op een veilige manier. We organiseren ook een tweedaagse niet-residentiële training op locatie over dit onderwerp. Bekijk hiervoor onze website. Deelnameprijs bedraagt 185. groep van maximum 16 personen om de veiligheid en Wat kan je verwachten tijdens deze dag? intensiteit te kunnen waarmaken. Elke stap van de aanpak wordt grondig Een korte opfrissing en verdieping van de kapstokken We organiseren ook een training op locatie over dit geoefend, verkend en ervaren. Jij wordt als 32 die je meekreeg tijdens de eerste dag onderwerp. Bekijk hiervoor onze website. Deelnameprijs deelnemer uitgenodigd om de begeleidersrol op te nemen om zoveel mogelijk te kunnen 33 bedraagt 90. Oefenen in begrenzen van leerlingengedrag op een leren. opbouwende manier Oefenen in luisteren, context verkennen en erkennen n Je ervaart ook hoe het overkomt als leerling, van de zender (leerling) zowel vanuit de positie als dader, slachtoffer, en Stilstaan bij de algemene en persoonlijke kwaliteiten meeloper. Tijdens deze training verwachten we en valkuilen bij luisteren en willen helpen. jouw bereidheid tot actief meedoen in rollenspelen. Op het einde van de training kan je de Hoe kan ik als leerkracht de verantwoordelijkheid No Blame-methode toepassen en heb je je meer aan de leerling zelf geven zonder teveel te begeleidershouding verfijnd. willen controleren?

18 Bang voor faalangst? In dit dossier proberen we de juf of meester in de klas zo veel mogelijk handvatten aan te reiken om kleuters en schoolkinderen met faalangst bij te staan bij elke nieuwe bange stap. Bang voor faalangst? Deze interactieve vorming doorloopt de volgende stappen: Wat is faalangst en welke soorten bestaan er? Als de dood voor de dood op school? Als de dood voor de dood op school? De dood hoort bij het leven, dat weten we wel. Maar hoe we De naam van deze vorming lijkt niet zo aantrekkelijk, maar Wat zijn mogelijk verschillende oorzaken? ermee omgaan, weten we niet altijd. slaagt wel de nagel op de kop! Velen zijn bang om dit thema bespreekbaar te maken omdat het opvangen van de Hoe kan je iemand met faalangst (h)erkennen? Daarnaast vind je in dit Dit dossier biedt theoretische achtergronden, ideeën rond emoties die daarbij worden opgeroepen ons afschrikken. dossier een aantal creatieve e Wat zijn de behoeften van iemand die faalangst heeft? de begeleidershouding en activiteiten voor kinderen van de Tijdens deze vorming word je meegenomen in het breder werkvormen om in de klas te eerste kleuterklas tot en met het zesde leerjaar over dood kijken naar verlies en verdriet. Wat kan ik doen als leerkracht op verschillende niveaus? gebruiken. en rouw, verlies en verdriet. Individueel, in de klas, op de school? Via een aantal werkvormen word je bewust(er) van de veelheid 34 aan verliezen en de verschillende emotionele ladingen In de activiteitenbundel vind Het is een zeer praktische vorming waarbij je op het einde je werkvormen binnen drie die daarbij horen. Tevens krijg je zicht op de signalen die van de dag een aantal inzichten hebt gekregen en een aantal kapstokken die je tijdens het omgaan en ondersteunen contexten: een kind geeft tijdens een rouwproces en hoe je daarmee van kinderen met faalangst kan toepassen. het thema dood, kan omgaan. als doodgewoon thema het crisismoment tussen een overlijden en de Deze vorming duurt altijd een volledige dag. Meer info Je kan deze vorming aanvragen voor zowel een halve als uitvaart over de kostprijs en de praktische organisatie vind je op een hele dag. Meer info over de kostprijs en de praktische het omgaan met rouw pagina 7. Kostprijs organisatie vind je op pagina 7. op lange termijn. We organiseren ook een themadag op locatie. Themadossier: We organiseren ook een themadag op locatie. Bekijk hiervoor onze website. Bang voor faalangst? 9,95 Bekijk hiervoor onze website. 35 Kostprijs Themadossier: Als de dood voor de dood d op school? 9,9595

19 Een groot geheim in een klein hoofdje Een groot geheim in een klein hoofdje Daar komt de puberteit Een groot geheim in een klein hoofdje is een project van Child Focus en Leefsleutels. Beide organisaties gingen de uitdaging aan een project te ontwikkelen over het thema Seksueel misbruik bij kinderen. Op een fijne en boeiende manier werken aan relationele en seksuele opvoeding is niet evident. Dit dossier biedt je concrete praktische werkvormen om in de klas rond deze thema s te werken. We willen het thema bespreekbaar maken en de leerkracht handvatten aanreiken om met specifieke problemen om te Leren over het lichaam, liefde, genieten en nieuw leven, gaan. Wat moet ik doen als ik een vermoeden heb? Wat als een Daarnaast besteden we veel aandacht aan de preventie in dit kind mij in vertrouwen over misbruik vertelt? Wanneer moet ik dat is het opzet van dit dossier om kinderen van de derde kader. Wat kan je als school doen om voor de kinderen een doorverwijzen? graad op weg te helpen naar relatiebekwaamheid. veilig klimaat te creëren? En hoe kan je kinderen leren om hun Armadillo, een vrolijk gordeldier, r, gevoelens te uiten en om moeilijke geheimen uit hun kleine wil alle kinderen bijstaan in de Het is een pakket met pasklare werkvormen en didactisch hoofdje te halen? ontwikkeling van een aantal materiaal dat kinderen op een creatieve manier basis- sociale vaardigheden. De nadruk informatie aanreikt en tevens stilstaat bij de emotionele 36 ligt niet op het leren neen zeg- Deze vorming duurt altijd een volledige dag. Meer info over invulling van deze onderwerpen. gen. Want meestal heeft een de kostprijs en de praktische organisatie vind je op pagina 7. slachtoffer van misbruik daar Dit dossier werd ontwikkeld in samenwerking met weinig of niets aan. Zijn of haar We organiseren ook een themadag op locatie. neen wordt niet gehoord of Bekijk hiervoor onze website. Jeugd en Seksualiteit vzw op vraag van uitgeverij wordt verdrongen met mooie Averbode. 37 beloftes. Wat we wel kunnen doen is de kinderen leren om hun gevoelens, hun angst, hun verdriet niet voor zichzelf te houden. Ze moeten leren dat een geheim dat niet goed voelt, niet in hun kleine hoofdje hoeft te blijven zitten. Tijdens deze vorming willen we het thema seksueel misbruik bespreekbaar maken omdat elke school ermee te maken kan krijgen. Tijdens deze vorming gaan we samen met de deelnemers op zoek naar de meest ideale antwoorden. Want in een delicate materie als deze zijn er vaak geen eenduidige antwoorden. Kostprijs Ze mogen hun gevoelens tonen, ze mogen hun verhaal vertellen. Set themadossier + handpop Gordeldier 35,00 Themadossier: Een groot geheim in een klein hoofdje 9,95 Handpop Gordeldier 30,00 Folder voor ouders (per 100 stuks) 9,95 Kostprijs Themadossier: Daar komt de puberteit 15,00

20 Een kind in de klas gedraagt zich erg agressief Een ander kind sluit zich af en mijdt elk contact Weer een ander speelt de hele dag door met hetzelfde speelgoed en kan zelf geen keuzes maken Werken rond gevoelens met knuffels Wat speelt er zich af in de wereld van deze kinderen? Hoe kan ik hen bereiken? Knuffelpoppen Wie word jij als je lastig bent? Word je boos? Of ben je eerder bang? Kruip je in een hoekje met je verdriet? Hoe ga jij om met je gevoelens? Laat je ze zien of sluit je ze af? En hoe doen kinderen dat? De slak, de egel, de schildpad en het gordeldier kunnen zich naar buiten richten en zich laten zien, maar zij kunnen zich ook terugtrekken in hun huis, stekels of schild. Op deze manier sluiten ze zich af en beschermen ze zichzelf. Via deze symboliek kunnen kinderen zich herkennen in de Omgaan met gevoelens is iets wat je kan leren! poppen en samen op zoek gaan naar wat ze nodig hebben om weer naar buiten te komen en hun gevoelens een plaats te geven. 38 Onder andere met behulp van de knuffelpoppen gaan we op zoek naar (h)erkenning en werken we mogelijkheden In combinatie met spel of verhaal zijn deze poppen erg uit om de veiligheid en het vertrouwen binnen de klas te waardevol binnen onze programma s Toeka, Een groot stimuleren. Tijdens deze vorming gaan we met concrete geheim in een klein hoofdje en Als de dood voor de dood werkvormen aan de slag die je ook in je klas kan gebruiken. op school?. 39 Je kan deze vorming aanvragen voor zowel een halve als een hele dag. Meer info over de kostprijs en de praktische organisatie vind je op pagina 7. Kostprijs Slak 30,00 Egel 30,00 Schildpad 30,00 Gordeldier 30,00

21 Website Nieuwsbrief Toeter Driemaandelijks versturen wij een digitale nieuwsbrief naar alle basisscholen. Met deze nieuwsbrief blijf je gegarandeerd op de hoogte van al het Leefsleutelnieuws. Gewoon even een mailtje sturen naar met als mededeling Toeter. Vergeet ook je naam niet te ver- 40 Je kan ons altijd bereiken via ons adres: melden. 41 Je gegevens worden in geen geval doorgegeven aan derden, je kan je abonnement op elk moment stopzetten. Check regelmatig onze website voor nieuwe vormingen vers van de pers-materiaal inschrijvingen foto s... Bovendien vind je hierin regelmatig verhalen van andere scholen en recensies van verschillende boeken en toneelvoorstellingen. Leerkrachten kunnen zich gratis abonneren op de elektronische versie.

22 Inschrijven? Bestellen? Bestelformulier Wil jij je graag inschrijven voor een training of een themadag? De data en de locaties vind je terug op onze website Inschrijven doe je het beste via de site of telefonisch Een tweetal weken voor aanvang van de vorming ontvang je een uitnodiging met alle praktische informatie. Wil je één van onze publicaties of poppen bestellen? Dat kan via bijgevoegd bestelformulier Is het formulier al gebruikt of is een collega ermee aan de haal? Geen nood, je kan ook terecht op onze website: Naam school:... Naam contactpersoon:... Straat & nr.:... Postcode:... Plaats:... Telefoon:... Fax: HÉ DOE JE MEE?... ex DEEL 1: Even kennismaken? 9,95... ex Volledige set in opbergdoos 139,95 Geef tijdig een seintje als je geen uitnodiging ontvangt,... ex DEEL 2: Groepjes maken 9,95... ex Handpop Toeka 19,95 in dat geval is er misschien iets fout gelopen.... ex DEEL 3: Voel je goed in de groep! 9,95... ex Handpop eekhoorn 30,00 Als een vorming waarvoor je inschrijft reeds volzet is, krijg je... ex DEEL 4: Kringgesprekken 9,95... ex Voorleesboek Toeka maakt het gezellig (1ste kleuter) 11,95 hiervan meteen bericht. Bij onvoldoende inschrijvingen kan de... ex DEEL 5: Actie! 9,95... ex Voorleesboek Toeka voelt zich thuis (2de kleuter) 11,95 vorming geannuleerd worden. In dat geval word je ten laatste... ex DEEL 6: Tot rust komen 9,95... ex Voorleesboek Toeka heeft een bah-dag (3de kleuter) 11,95 tien dagen vooraf verwittigd.... ex DEEL 7: In het bos en op het plein 9,95... ex Set van 3 boeken 29,95 De facturatie gebeurt steeds na afloop van de vorming, ex DEEL 8: Afscheid nemen 9,95 ex Set van 5 affiches 4,95 vooraf betalen is dus niet nodig. 42 Voor bestellingen hou je best rekening met een... ex Set van 8 boekjes 75,00 43 leveringstermijn van twee weken. KNUFFELPOPPEN Annulatievoorwaarden ANDERE UITGAVEN... Annulaties meld je steeds via mail (info@leefsleutels.be) ex Slak 30,00 Bij de levering ontvang je een factuur met een aan het secretariaat.... ex Egel 30,00 overschrijvingsformulier.... Bij annulatie tot twee weken voor aanvang van de vorming ex Schildpad 30,00 rekenen wij 10 administratiekosten aan. De verzendingskost wordt berekend op basis van... ex Gordeldier 30,00 Bij annulatie minder dan twee weken voor de nascholingsdatum betaal je het volledige bedrag. Enkel in geval van overmacht (bv. ziekte) kan hiervan afgeweken worden, mits voorlegging van een schriftelijk bewijs. U mag zich wel laten vervangen door een collega zonder dat we kosten aanrekenen. Eventuele vervangingen meld je steeds via mail (info@leefsleutels.be) aan het secretariaat. de omvang en het gewicht van het pakje, enkel de effectieve portkosten worden in rekening gebracht. De betaling ontvangen we graag 2 weken na levering.... ex Als de dood voor de dood op school? 9,95... ex Pesten stoppen stap voor stap 9,95... ex Bang voor faalangst? 9,95... ex Een groot geheim in een klein hoofdje 9,95... ex Set Groot geheim 35,00... ex Groot geheim (folder voor ouders/100 st.) 9,95... ex Daar komt de puberteit 15,00... ex CD: Druppels van verdraagzaamheid 18,00 TOEKA Dit formulier kan je faxen naar het nummer of opsturen naar Leefsleutels vzw. Je kan uiteraard ook bestellen via onze website of per . Prijzen exclusief verzendingskosten Levering binnen de 2 weken

23