Studievoormiddag georganiseerd door de Raad van de Gelijke Kansen voor Mannen en Vrouwen op 12 december 2002, met als thema: * * * *

Transcriptie

1 Terug naar hoofddocument Studievoormiddag georganiseerd door de Raad van de Gelijke Kansen voor Mannen en Vrouwen op 12 december 2002, met als thema: DE VERENIGDE NATIES: EEN TROEF VOOR VROUWEN * * * * Tekst van de toespraak door Mevrouw Carine Joly, Adjunct-Adviseur bij de Directie van de Gelijke Kansen: De Vierde Wereldconferentie over de Vrouw te Peking. Historiek In de jongste twintig jaar hebben de Verenigde Naties vier wereldconferenties over de vrouw gehouden om enerzijds de belangrijkste hinderpalen voor de verbetering van de toestand van de vrouwen in de wereld te identificeren en anderzijds de noodzakelijke maatregelen om deze uit de weg te ruimen. Tijdens de Conferenties waaraan vele landen deelnamen, waaronder België, werd er gepraat over de bevordering van de gelijke kansen en rechten tussen mannen en vrouwen, alsook over de ontwikkeling en de vrede. De Eerste Conferentie vond plaats in 1975 in Mexico en werd gevolgd door het Decennium voor de Vrouw, dat door de Verenigde Naties werd uitgeroepen in Aan het eind van deze Conferentie spraken de deelnemers zich unaniem uit voor het Eerste Wereldactieplan voor de vooruitgang van de Vrouw. De Tweede Conferentie had plaats in Kopenhagen in 1980 en eindigde met de goedkeuring van een Actieplan voor de tweede helft van het Decennium. De Derde Conferentie had plaats in Nairobi in 1985 en leidde tot een belangrijk document, namelijk Toekomstgerichte strategieën voor de vooruitgang van de vrouw tot het jaar De Vierde Wereldconferentie liep van 4 tot 15 december 1995 in Peking en evalueerde enerzijds de maatregelen in het kader van de Toekomstgerichte strategieën die werden uitgewerkt in Nairobi en stelde anderzijds een nieuw Actieprogramma op om de in deze strategieën bepaalde doelstellingen te verwezenlijken en bij te sturen. Bij deze gelegenheid hebben de vertegenwoordigers uit 189 landen unaniem de Verklaring van Peking en het Actieprogramma ondertekend, die samen een waarachtig Handvest voor de rechten van de vrouw vormen en een werk, waarmee meer dan twintig jaar geleden werd gestart in het kader van de Verenigde Naties, versterken en consolideren. De Verklaring van Peking en het Actieprogramma

2 De Verklaring vn Peking in bijlage houdt inderdaad de verniewing in van de verbintenis van de regeringen om elke discriminatie tegenover vrouwen af te schaffen, teneinde te komen tot échte gelijke kansen tussen vrouwen en mannen. In dit document bevestigen de regeringen dat de versterking van de macht van de vrouwen en hun volledige deelname op voet van gelijkheid op alle gebieden van het sociale leven, met inbegrip van de beslissingsbevoegdheid en hun toegang tot de macht, essentiële voorwaarden zijn voor de gelijkheid, de ontwikkeling en de vrede. Ze ondersteunen eveneens dat gelijke rechten, gelijke kansen en een gelijke toegang tot hulpbronnen, de eerlijke verdeling van de gezinsverantwoordelijkheden en een harmonieus partnerschap tussen mannen en vrouwen essentieel zijn voor het welzijn van de vrouwen en dat van hun familie, alsook voor de versterking van de democratie. Het Actieprogramma, beter bekend als het Actieplatform, definieert de te bereiken strategische doelstellingen en de te volgen richtsnoeren in twaalf prioritaire actiedomeinen. Door het aannemen van dit actieplatform hebben de regeringen er zich effectief toe verbonden dit actieplatform uit te voeren en erop toe te zien dat het genderperspectief weerspiegeld wordt in al hun programma s en in hun gevoerde beleid. Zodoende hebben zij zich er officieel toe verbonden concrete maatregelen te treffen in de volgende domeinen: 1. De voordurende armoede die meer en meer op de vrouwen weegt 1. Het herzien, aannemen en toepassen van macro-economische beleidsvormen en ontwikkelingsstrategieën die tegemoet komen aan de noden en inspanningen van vrouwen die in armoede leven. 2. De wetgeving en de administratieve praktijk herzien om de gelijke rechten van vrouwen op het stuk van de economische middelen en de grotere toegang ertoe te verzekeren. 3. Vrouwen de mogelijkheid geven om te sparen en hen toegang geven tot kredietmechanismen en instellingen. 4. Het perfectioneren van de methodes rekening houdende met de seksegebonden specificiteiten en middelen zoeken om de feminisering van de armoede te bestrijden. 2. Onderwijs en vorming voor vrouwen 1. Een gelijke toegang tot het onderwijs verzekeren. 2. Het vrouwelijke analfabetisme elimineren. 3. Het verbeteren van de toegang tot de beroepsopleiding, het wetenschappelijke en technische onderwijs en de permanente vorming. 4. Niet-discriminatoire onderswijs- en vormingssystemen utibouwen.

3 5. Voldoende middelen toekennen voor de hervorming van het onderwijssysteem en de toepassing ervan opvolgen. 6. De bevordering van een proces van permanent onderwijs en vorming van vrouwen en meisjes. 3. Vrouwen en gezondheid 1. Het vergroten van de toegang van vrouwen tot aangepaste, betaalbare en degelijke levenslange gezondheidszorg, informatie en aanverwante diensten. 2. Het versterken van de specifieke preventieprogramma s ter verbetering van de gezondheid van vrouwen. 3. Het opstarten van initiatieven die rekening houden met de noden van vrouwen die geconfronteerd worden met seksueel overdraagbare aandoeningen, HIV/AIDS en andere gezondheidsproblemen met betrekking tot de seksualiteit en de voortplanting. 4. Het bevorderen van onderzoek naar en de verspreiding van informatie rond de gezondheid van vrouwen. 5. Het verhogen van de middelen die worden toegekend aan de gezondheidszorg voor vrouwen en de situatie in dit domein evalueren. 4. Geweld op vrouwen 1. Gezamenlijke maatregelen nemen ter preventie en uitbanning van geweld op vrouwen. 2. De oorzaken en gevolgen van geweld op vrouwen en de doeltreffendheid van preventiemaatregelen onderzoeken. 3. De vrouwenhandel uitbannen en hulp verlenen aan vrouwen die het slachtoffer zijn van geweld gebonden aan prostitutie en mensenhandel. 5. Vrouwen en economie 1. Het bevorderen van de economische rechten en onafhankelijkheid van vrouwen, vooral de toegang tot de tewerkstelling, aangepaste arbeidsvoorwaarden en de toegang tot de economische hulpbronnen. 2. De toegang van vrouwen vergemakkelijken tot de economische middelen, de tewerkstelling, de markt en het handelsverkeer.

4 3. Professionele diensten en vormingsmogelijkheden verstrekken aan vrouwen, en in het bijzonder aan vrouwen met een laag inkomen, en hen toegang geven tot de arbeidsmarkt, informatie en technologie. 4. De economische capaciteit en de handelsnetwerken van vrouwen versterken. 5. De beroepssegregatie en alle vormen van discriminatie aangaande tewerkstelling elimineren. 6. Mannen en vrouwen toelaten om hun verantwoordelijkheden thuis en op het werk te verzoenen. 6. Vrouwen en besluitvorming 1. Specifieke maatregelen nemen om vrouwen gelijke toegang en deelname aan machts- en besluitvormingsstructuren te verzekeren. 2. Vrouwen de middelen geven om deel te nemen aan de besluitvorming en verantwoordelijkheid uit te oefenen. 7. Institutionele mechanismen voor de bevordering van de vrouw 1. Het oprichten of verder uitbouwen van nationale mechanismen en andere gouvernementele organen. 2. De bezorgdheid om de gelijke kansen tussen de geslachten te integreren bij het opstellen van wettelijke bepalingen, beleidsvormen en programma s en programma s en projecten van algemeen belang. 3. Het opstellen en verspreiden van geslachtspecifieke gegevens en informatie met het oog op planning en evaluatie. 8. De fundamentele rechten van de vrouw 1. De fundamentele rechten van de vrouw bevorderen en beschermen door de volledige toepassing van alle instrumenten met betrekking tot de mensenrechten, en in het bijzonder het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen. 2. Het verzekeren van de niet-discriminatie en de gelijkheid voor de wet en in de praktijk. 3. Het verspreiden van elementaire rechtsbeginselen. 9. Vrouwen en de media

5 1. Het de vrouwen mogelijk maken om zich beter uit te drukken en deel te nemen aan de besluitvorming in het kader van en met behulp van de media en nieuwe communicatietechnieken. 2. De bevordering van een evenwichtig en niet-stereotiep beeld van vrouwen in de media. 10. Vrouwen en gewapende conflicten 1. Het vergroten van de deelname van vrouwen bij de regeling van conflicten op het niveau van de besluitvorming, en de bescherming van vrouwen die in al dan niet gewapende conflictsituaties of onder buitenlandse bezetting leven. 2. Het verlagen van buitensporige militaire uitgaven en het controleren van de beschikbaarheid van wapens. 3. De bevordering van geweldloze manieren om conflicten te regelen en het terugbrengen van de schendingen van de fundamentele rechten in conflictsituaties. 4. De bevordering van de bijdrage van vrouwen aan de ontwikkeling van een cultuur die de vrede waardeert. 5. Bescherming, bijstand en vorming verstrekken aan vluchtelingen, aan andere noodlijdende vrouwen die internationale bescherming nodig hebben en aan vrouwen die binnen hun eigen land afgezonderd zijn geraakt. 11. Vrouwen en milieu 1. Het verzekeren van een actieve deelname van vrouwen aan de besluitvorming inzake het milieu op alle niveaus. 2. De integratie van de noden, zorgen en meningen van vrouwen in de beleidsvormen en programma s voor een duurzame ontwikkeling. 3. Het creëren of versterken van mechanismes op nationaal, regionaal en internationaal niveau voor de evaluatie van de impact op vrouwen van beleidsvormen met betrekking tot ontwikkeling en milieubeheer. 12. Jonge meisjes 1. De uitbanning van alle vormen van discriminatie van jonge meisjes. 2. De uitbanning van cultureel bepaalde bevooroordeelde gedragingen en praktijken tegenover meisjes. 3. De bevordering en bescherming van de rechten van meisjes en hun noden en potentieel beter bekend maken. 4. De uitbanning van de discriminatie van meisjes inzake onderwijs, kennisverwerving en vorming

6 5. De uitbanning van de discriminatie van meisjes op het vlak van gezondheid en voeding 6. De uitbanning van de economische uitbuiting van kinderarbeid en de bescherming van werkende jonge meisjes 7. De uitbanning van het geweld tegen jonge meisjes 8. Meisjes sensibiliseren en hun deelname aan het sociale, economische en politieke leven begunstigen 9. De rol van de familie versterken bij de verbetering van de positie van jonge meisjes De follow-up van de Vierde Wereldconferentie over de Vrouw te Peking De goedkeuring van de Verklaring van Peking en van het Actieprogramma tonen duidelijk de groeiende bewustwording aan van de noodzaak om op drastische wijze de positie van de vrouw te verbeteren door de doelstellingen van gelijkheid, ontwikkeling en vrede voor alle vrouwen van de wereld ingang te doen vinden. Nu is het de taak van de verschillende overheden om, in functie van hun bevoegdheden het Actieprogramma in de praktijk om te zetten door erover te waken dat de zorg om de gelijkheid tussen de geslachten ingang vindt in alle beleidsmaatregelen en programma s door het vrijmaken van de nodige mensen en financiële middelen voor de verwezenlijking van de strategische doelstellingen die in Peking werden bepaald. Op nationaal niveau moet het Parlement de controle verzekeren over de toepassing van de resoluties van de Wereldconferentie over de Vrouw die in september in 1995 in Peking werd gehouden, zoals de artikels 2, 3 en 4 van de wet van 6 maart 1996 (B.S. 31/10/96) bepalen, namelijk: Art. 2: De Regering brengt aan de federale kamers jaarlijks verslag uit over het beleid gevoerd overeenkomstig de doelstellingen van de vierde Wereldvrouwenconferentie die in september 1995 in Peking heeft plaatsgehad. Art. 3: De Minister of de Staatssecretaris die bevoegd is voor het beleid van gelijke kansen voor mannen en vrouwen bezorgt de federale kamers, eveneens jaarlijks, een specifiek verslag over zijn departement. Dit verslag is een opvolgingsnota en bevat een evaluatie van de maatregelen die werden genomen. Art. 4: De Minister of de Staatssecretaris die bevoegd is voor de ontwikkelingssamenwerking bezorgt de federale kamers, eveneens jaarlijks, een specifiek verslag over zijn departement. Voor het opstellen van het jaarlijks rapport van de Regering is de medewerking van de verschillende Administraties noodzakelijk omdat het Actieprogramma van Peking een zeer breed toepassingsgebied beslaat. Om u te helpen bij de voorbereiding van het volgende jaarrapport, hebben we een lijst van vragen opgesteld die ons relevant lijken voor de nagestreefde strategische doelstellingen. De onderstaande vragen hebben vooral betrekking op de genomen of nog te nemen maatregelen in het kader van uw bevoegdheden, en ook op de maatregelen die ten uitvoer werden gelegd of die nog

7 doorgevoerd moeten worden binnen uw eigen departementen. Door de impact ervan op de gehele bevolking ligt de nadruk dus op het eerste type maatregelen. 1) Met betrekking tot uw bevoegdheden * Voor welk van de twaalf prioritaire domeinen die opgenomen zijn in het Actieprogramma van Peking bent u bevoegd? - De strijd tegen de armoede - De opleiding en vorming van vrouwen - Vrouwen en gezondheid - Geweld op vrouwen - Vrouwen en economie - Vrouwen en besluitvorming - De institutionele mechanismen belast met de steun aan de bevordering van de vrouw - De grondrechten van de vrouw - Vrouwen en media - Vrouwen en milieubescherming - Vrouwen en gewapende conflicten - Het jonge meisje (rechten van het kind) * Welke maatregelen heeft u genomen om de strategische doelstellingen in elk domein waarover u bevoegd bent te verwezenlijken? * Wat was de doelgroep van die maatregelen of wat zal de doelgroep ervan zijn? * Hoe zal u tewerk gaan om de impact van de genomen of te nemen maatregelen te evalueren? * Heeft u voorrang gegeven aan bepaalde strategieën? Zo ja, welke? * Hebt u specifieke maatregelen genomen ten voordele van vrouwen in de domeinen waarvoor u bevoegd bent, of neemt u zich voor die te nemen? Zo ja, welke? * Zorgt u systematisch voor de integratie van de dimensie van de gelijke kansen bij het opstellen van wettelijke bepalingen, beleidsmaatregelen, programma s en projecten van algemeen belang? Wat doet u om deze bekommernis aan te moedigen? * Evalueert u telkens de impact van een nieuwe maatregel op vrouwen en mannen om na te gaan of een schijnbaar neutrale maatregel een van de geslachten niet bevoordeelt of benadeelt? * Zorgt uw Administratie voor de opstelling en verspreiding van gegevens en informatie per geslacht voor planning en evaluatie? Wat doet u om deze stappen aan te moedigen? 2) Met betrekking tot uw interne structuur Welke maatregelen hebt u genomen of zal u nemen om de gelijke kansen voor mannen en vrouwen binnen uw administratie te bevorderen? **************