Voorbeelden Stageopdrachten

Transcriptie

1

2 Voorbeelden Stageopdrachten Deze handleiding is gemaakt voor leerlingen van de opleiding procestechniek BOL 4; de handleiding geeft richting aan het afronden van kerntaak 3 (Optimalisatie) uit het kwalificatiedossier procesoperator C. Presentatie afspraken Je presentatie maak je in POWER POINT. Je presenteert ongeveer in 20 minuten je onderzoek. Als richtlijn voor het aantal slides kun als vuistregel hanteren dat je ongeveer 3 minuten per slide presenteert. De eerste slide is een voorblad met de titel van je onderzoek en op welk bedrijf. De tweede slide is bedoeld om je voor te stellen aan de groep toehoorders. De derde slide gebruik je om een tijdsindeling te laten zien aan de toehoorders. De vierde slide gebruik je om je om het proces toe te lichten en je onderzoek in te leiden, toe te lichten. De vijfde slide gebruik je om concreet de resultaten toe te lichten. Maak deze slide zo eenvoudig mogelijk en let op bij gebruik van tabellen en/of grafieken. De zesde slide gebruik je om conclusies en aanbevelingen te geven eventueel onderbouwd met kosten/baten analyse. De laatste slide gebruik je om vragen te beantwoorden. Ongeveer 5 minuten reserveren om vragen te beantwoorden. 2 19

3 PROCESTECHNIEK Verwerkingsopdracht massabalansen Maak van een bestaand productieproces een sluitende massabalans. geef een korte beschrijving van het totale productieproces. maak een flowschema van het totale productieproces. maak een sluitende massabalans inclusief alle noodzakelijke berekeningen. beargumenteer aan de hand van de resultaten wat er ten laste van het milieu komt. geef een aanbeveling waar we de mogelijke uitstoot kunnen verminderen. Berekeningen uitwerken in Exel. 3 19

4 PROCESTECHNIEK Verwerkingsopdracht stroming Binnen ieder proces hebben we te maken met vloeistof en gasstromen. Het is belangrijk te weten met welke vorm van stroming we te maken hebben i.v.m. de keuze van de juiste equipement ( warmteoverdracht, productiecapaciteit enzovoort maak een flowschema van het totale productieproces maak een overzicht van de verschillende vloeistof/gasstromen in het proces geef weer of de verschillende stromen van aard veranderen onder invloed van een hogere of lagere doorzet beargumenteer bij welke doorzet van de plant de stroming niet optimaal is. Maak een leidingkarakteristiek in EXCELL van een bestaande pompinstallatie. Voeg de pompkarakteristiek toe in je EXCELL bestand. Bepaal het bedrijfspunt. Bereken in EXCELL het pompvermogen. Controleer je uitwerking in de praktijk. 4 19

5 PROCESTECHNIEK Verwerkingsopdracht warmteoverdracht Bij veel processen in de procestechniek speelt de temperatuur een belangrijke rol. Bij de meeste processen is het zo dat we de temperatuur op een bepaald niveau moeten houden. Er zijn processen waarbij we moeten verwarmen en processen waarbij we moeten koelen. Om te koelen en te verwarmen maken we veelal gebruik van warmtewisselaars. Er bestaan vele soorten warmtewisselaars. De toepassing van een bepaald type warmte wisselaar is afhankelijk van de procescondities. De bedrijfsleiding van jouw bedrijf heeft laten weten dat een van de processen wil wijzigen. De wijziging heeft tot gevolg dat de procescondities veranderen, onder andere de toe te voeren en af te voeren energie. De bedrijfsleiding betwijfelt of de capaciteit van de huidige warmtewisselaar voldoende is om het proces te regelen. Jij krijgt daarom de opdracht om te bepalen in welke mate de capaciteit van de warmtewisselaar tijdens de oorspronkelijke procesvoering benut wordt. Je bevindingen geef je weer in een verslag. Aan de hand van het verslag moet duidelijk zijn hoe je aan de resultaten en conclusies bent gekomen. Maak een warmtebalans over de warmtewisselaar in Exel. Bereken in Excel de warmteoverdrachtcoëfficiënt. Zoek uit wat de warmteoverdrachtcoëfficiënt van de warmtewisselaar is volgens de fabrikant c.q. constructeur. Onderbouw je conclusie. 5 19

6 PROCESTECHNIEK Verwerkingsopdracht energiebalansen In het algemeen is het belangrijk om zuinig met energie om te gaan. Het milieu en de economische aspecten spelen hierbij een belangrijke rol. De bedrijfsleiding wil het energieverbruik gaan beperken en daarom willen ze weten waar per energievorm de grootste verbruiken zitten. Jij krijgt de taak de bedrijfsleiding te voorzien van een energiebalans aan de hand van een rapport. Een wens van de bedrijfsleiding is dat de balans opgesteld moet zijn op basis van de meest ongunstige situatie. Om de energiebalans op te stellen moet je een bepaalde periode metingen verrichten in je bedrijf. In het rapport horen de volgende punten aan bod te komen: een korte omschrijving van het proces een korte omschrijving van wat je definieert als de meest ongunstige situatie een overzicht van de productiegegevens die je als basis hebt gebruikt om de energiebalans op te stellen de opgestelde energiebalans in Excel. beargumenteer de resultaten en geef aan waar besparingen mogelijk zijn. 6 19

7 PROCESBEHEERSING Verwerkingsopdracht instrumentatieschema`s Bijna alle bedrijven maken gebruik van een of meerdere installaties. Ook binnen ons bedrijf staan er een of meer. De installatie waarin je werkt bestaat uit 1 of meerdere units. Elke unit heeft zijn eigen besturing en regelkringen die bij een paneel samenkomen. In verband met het updaten van de procescomputer zal voor alle units van de installatie P&ID schema`s gemaakt moeten worden met detailschema`s en diagrammen. Jij krijgt de taak een van de units voor je rekening te nemen. Van jouw wordt verwacht dat je in je verslagvorm aandacht besteed aan het volgende: de P&ID schema`s en diagrammen uitwerken in VISIO een beschrijving van alle regelkringen met omschrijving van bijbehorend doel een vermelding van het type regeling ( zoals feedback, feed forward of complex ) een korte omschrijving van de werking van de regelkring een vermelding van de instelwaarden. (gain, intergratietijd, differentiatietijd, Bias) Beschrijving van de werkingsrichting van de regelaars. Direct werkend of indirect werkend; aangevuld met de regelaar karakteristieken. 7 19

8 PROCESBEHEERSING Verwerkingsopdracht Meettechnieken. De verschillende regelkringen binnen de afdeling worden gevoed door informatie. Deze informatie wordt verkregen door verschillende meettechnieken. benoem binnen de afdeling twee verschillende regelkringen en meettechnieken. zoek bij de gebruikte meettechniek documentatie en geef een beknopte beschrijving van het gebruikte systeem verklaar de werking van de gebruikte meettechniek en geef de gebruikte formule en maak hierbij een berekening. ( uitgangspunt bij deze berekening is de gemeten eenheid en hoe je de te regelen of te meten eenheid berekent ) zoek een alternatief voor de op dit moment gebruikte meettechniek en verwerk dit in een regelkring. Geef bij dit alternatief ook de gebruikte formule en verwerk dit in de gebruikte berekening. Bespreek de opdracht met je bedrijfsbegeleider en de BPV-begeleider van de school. 8 19

9 PROCESTECHNOLOGIE/ PRODUCTIETECHNOLOGIE Verwerkingsopdracht instellen regelaars. Jou afdeling wil een overzicht laten maken van hoe de verschillende regelingen ingesteld moeten worden tijdens de opstart, ten behoeve van herziening van enkele procedures in verband met het kwaliteitshandboek. Jij krijgt de opdracht om te onderzoeken aan welke voorwaarden moet worden voldaan om de regelkringen in te kunnen stellen. Je mag ervan uit gaan dat de installatie enkele weken uit bedrijf is geweest in verband met groot onderhoud. Je bevindingen geef je weer in een kort verslag. Besteed ook aandacht aan de volgende punten. de startvoorwaarden voordat met het instellen gestart kan worden. de afstelgegevens per regelkring en de manier waarop de afstelling plaats vindt de controles die na de afstelling uitgevoerd worden de controles na de opstart 9 19

10 PROCESTECHNOLOGIE/ PRODUCTIETECHNOLOGIE Verwerkingsopdracht Regelgedrag op storingen In jouw bedrijf komen regelkringen voor. Deze systemen zijn vaak gevoelig en dus kunnen er gemakkelijk storingen optreden. De afdelingsleider wil graag een overzicht van de meest voorkomende storingen die bij regelkringen in het bedrijf voorkomen en hoe deze storingen zijn te voorkomen of op te lossen. De vraag aan jou is om de voorkomende storingen op te sporen en de invloed van de storingen op het regelgedrag te onderzoeken. Kies in jouw afdeling een of meer regelsystemen waar veel regelmatig storingen in voorkomen. maak een tekening in VISIO van een regelsysteem en verklaar welke type regeling. dit is ( P, PI, PID ) inventariseer welke storingen voor kunnen komen. bepaal de invloed van de storing op het regelgedrag maak een grafische voorstelling van de storingsimpuls ( input ) en geef aan welke respons dit heeft op het regelgedrag maak een voorstel om dit storingsgedrag te voorkomen of binnen bepaalde regelgrenzen te houden, zodanig dat de productie hier geen last van heeft Bespreek de opdracht met je bedrijfsbegeleider en de BPV-begeleider van de school

11 Verwerkingsopdracht Transmitters en corrigerende organen Meet en regelkringen zijn in een modern bedrijf van groot belang. Transmitters en corrigerende organen kunnen op grote afstand van elkaar liggen. Ook moeten signalen die een transmitter afgeeft via een regelsysteem, op de goede wijze vertaald worden door het corrigerend orgaan. Kies een regelsysteem (geen open dicht regeling) in jouw bedrijf en verwerk de volgende zaken in de opdracht. Maak een tekening van het regelsysteem. Leg uit wat voor soort transmitter gebruikt wordt en wat regelafwijkingen kunnen zijn. Leg uit wat voor soort corrigerend orgaan gebruikt wordt en waarom. Bereken aan hand van het transmitter signaal welke stand het uitvoerend aanneemt (bijvoorbeeld klepstand) Stel dat ingangssignaal 1% afwijkt. Wat voor effect heeft dit op het corrigerend orgaan

12 Verwerkingsopdracht Automatisering Een productiebedrijf zonder automatiseringssysteem is bijna niet meer denkbaar in onze samenleving. Dit betekent dat de moderne operator een goed inzicht moet hebben in het automatiseringssysteem. Aan jou wordt gevraagd om een automatiseringssysteem van jouw bedrijf op een duidelijke manier te beschrijven. Kies in jouw bedrijf een automatiseringssysteem. Maak een uitgebreid schema van het automatiseringssysteem. Geef aan welke signaalgevers gebruikt worden, waarom deze gebruikt worden en wat voor signaal afgegeven wordt. (analoog / digitaal) Geef aan wat voor besturingseenheid gebruikt wordt en wat deze met de ingangssignalen. (setpointinstelling, versterkingsfactoren, geheugenfuncties, digitale en/of integrale tijdsinstellingen enzovoort) Geef aan welke uitvoerende of corrigerende organen gebruikt worden, waarom deze gebruikt worden en welk signaal nodig is voor de aansturing. (analoog / digitaal) Bekijk of het automatiseringssysteem in een netwerk zit (bijvoorbeeld PLC netwerk) en ga na welke gegevens voor welk doel in het bedrijf gebruikt worden. (bijvoorbeeld kostenberekeningen, planning, datacommunicatie.) 12 19

13 PROCESTECHNOLOGIE/ PRODUCTIETECHNOLOGIE Verwerkingsopdracht Scheidingsbewerkingen ( destilleren, rectificeren, extraheren, filtreren, bezinken ) In jouw afdeling staan een of meerdere installaties waarmee een of meerdere van bovenstaande bewerkingen wordt uitgevoerd. Kies hiervan een bewerking. De productieleiding wil de productiehoeveelheid verhogen, maar vraagt zich af of de gekozen bewerking dit aankan voor wat betreft de hoeveelheid en de kwaliteit. Ga na of de bestaande installatie voor de bewerking die jij hebt gekozen een productieverhoging van 25% aan zal kunnen. maak een flowschema van het totale productieproces in VISIO beschrijf de gekozen eenheidsbewerking en de bestaande installatie waarmee de eenheidsbewerking wordt uitgevoerd bereken de maximale doorzet bij de gewenste kwaliteitseisen doe een aantal suggesties waarmee we de capaciteit van de installatie kunnen oprekken. ( onderbouwd met berekeningen in EXCELL en opgave van extra kosten ) 13 19

14 PROCESTECHNOLOGIE/ PRODUCTIETECHNOLOGIE Verwerkingsopdracht Besturingstechniek In de afdeling waar je werkt staan een aantal installaties die door besturingstechniek goed functioneren. De productieleiding wil graag nog meer produceren dan nu al het geval is. De productieleiding vraagt zich wel af of de besturingstechniek het wel aankan als de productiesnelheid wordt verhoogd. De productieleiding komt bij jou met de vraag om de besturingstechniek te tekenen en verder uit te werken om daaruit te kunnen bepalen of de besturing de productieverhoging wel aankan. Kies een installatie in jouw afdeling waar besturingstechniek wordt toegepast maak een schematische tekening van de besturing beschrijf de werking van de besturing maak een waarheidstabel van de besturing maak een tijdvolgorde-diagram maak een bewegingsdiagram maak een functiediagram maak een ladderdiagram Bepaal met je bedrijfsbegeleider welke opdracht je neemt, en welke diagrammen je verwerkt in de opdracht

15 PROCESBEDRIJFSVOERING Verwerkingsopdracht Milieutechniek In de procesindustrie hebben alle bedrijven te maken met afvalstoffen. In verband met milieuvoorschriften zijn bedrijven genoodzaakt te letten op hun afvalstromen. In sommige gevallen is het bedrijven toegestaan om onbeperkt afvalstoffen te produceren. Echter voor de meeste gasvormige en vloeibare afvalstoffen gelden in het algemeen wel beperkingen. Om deze reden controleren bedrijven regelmatig of ze de toegestane hoeveelheid niet overschrijden. Bij deze opdracht gaat het er om dat je je op de hoogte stelt van het wat, hoe en waarom van de milieuproblematiek waar jouw bedrijf mee te maken heeft. Met deze kennis ben je in staat om op niveau 4 over deze onderwerpen mee te denken. Het gaat om de volgende thema`s Technologie, milieu, milieuzorg en ontwikkelingen Toxicologie en ecosystemen Water, lucht en bodem Normen, preventie, reinigingsmethoden en toezicht Energie en milieu Afval en afvalverwerking Zorgsystemen. Verzamel de informatie over metingen en bevindingen met betrekking tot het milieu. Beperk je tot 1 afdeling of unit. Bepaal dit in overleg met je bedrijfsmentor. Besteed tenminste aandacht aan de volgende punten: de afval producerende units met de daarbij behorende stoffen die in de lucht worden of via lozing worden uitgestoten. de milieunormen waaraan het bedrijf moet voldoen. de uitstoot en/of lozing van de afgelopen drie maanden. Verklaar eventuele afwijkingen. een omschrijving van de manier waarop deze gegevens tot stand zijn gekomen. een eigen kritische noot

16 PROCESBEDRIJFSVOERING Verwerkingsopdracht Bedrijfskunde In de huidige economie van scherpe concurrentie en daardoor de noodzakelijke verhoging van efficiëntie in productiesystemen, zijn aanpassingen in de productieorganisatie een voortdurend punt van aandacht. Aanpassing op een onderdeel van de bedrijfskunde vereist vaak ook een aanpassing op een ander terrein van de bedrijfskunde. Van jou wordt verwacht op niveau 4 procestechniek, dat je die aanpassingen juist kunt inschattenen daarbinnen optimaal kunt functioneren. Daarom is een goed inzicht in de materie van groot belang. Bij deze opdracht gaat het erom dat je je op de hoogte stelt van de bedrijfskundige visie in het bedrijf waar je werkt en daardoor de meest recente aanpassingen met elkaar in verband kunt brengen. Met deze kennis ben je in staat om op nivo over de aanpak en aanpassingen te communiceren om zodoende een betere bijdrage te kunnen leveren aan de doelstelling van de organisatie. Het gaat om onderstaande thema`s een aanpassing in de modernisering van het productiesysteem en/of de installatie de optimalisatie van de organisatiestructuur een verhoging van de inzetbaarheid van de productiemedewerkers de verbetering van de ARBO omstandigheden de optimalisatie van de plantechnieken van de organisatie de verbetering van het kwaliteit beheerssysteem de verlaging van de productiekosten. Kies in overleg met je mentor een actuele of recente bedrijfskundige aanpassing binnen het bedrijf. De aanpassing dient te passen binnen een of enkele van de hierboven genoemde thema`s. Meestal moet je kiezen voor een klustering van thema`s om de verbanden niet uit elkaar te halen. Meestal zal er sprake zijn van een hoofdthema met verbanden naar enkele andere thema`s. In het verslag ga je in ieder geval in op de volgende punten: Een organogram van de formele en informele organisatie Een omschrijving van de meest recente belangrijke aanpassing binnen het door jouw gekozen hoofdthema. De aanleiding voor de aanpassing Het doel van de aanpassing Een onderbouwing van alle relevante gegevens in de vorm van berekeningen, schema`s stroom en flowdiagrammen. Een beschrijving van jouw visie of de meetbare uitkomst van de aanpassing effectief is of zal zijn

17 PROCESBEDRIJFSVOERING Verwerkingsopdracht Onderhoudsmanagement Alle bedrijven willen zo goed mogelijk producten produceren op een kwalitatief goed niveau binnen de specificaties. Een manier om dit doel te bereiken, is doordacht onderhoud management uit te voeren. Ook binnen ons bedrijf wordt aandacht besteed aan onderhoudsmanagement. Bij deze opdracht gaat het erom dat je je op de hoogte stelt van het hoe en waarom van de onderhoudspraktijk binnen ons bedrijf, en deze vervolgens toets aan het geleerde in de theorie. Met deze kennis ben je in staat om op niveau 4 te communiceren over de onderhoudspraktijk. Het gaat om onderstaande thema`s storingen en bedrijfszekerheid onderhoudsstrategie en onderhoudsprogramma`s planning, organisatie en kosten evaluatie van de onderhoudspraktijk Kies voor 1 van bovengenoemde thema`s of een combinatie daarvan. Beperk je verslag tot 1 productieafdeling, lijn of unit. Het gaat in de eerste plaats om de kwaliteit en niet om de kwantiteit. beschrijf vervolgens het wat en hoe van de onderhoudspraktijk, en verklaar waarom. Zoek daarbij nadrukkelijk naar argumenten. relateer je bevindingen aan de geleerde theorie over dit onderwerp. Toets je mening aan de vak deskundigen binnen de organisatie, verwerk deze meningen ook in het verslag

18 PROCESBEDRIJFSVOERING Verwerkingsopdracht Kwaliteit Kwaliteit en het op de juiste manier omgaan met klachten gaan hand in hand. Klachten kunnen zowel geuit worden door externe klanten als interne. maak een inventarisatie van klachten die de laatste 3 maanden zijn binnengekomen. ga na om voor wat soort klachten het gaat. Het is de bedoeling dat je de klachten categoriseert. Onderscheid bijvoorbeeld interne en externe klachten, structurele en incidentele klachten. ga na wat de mogelijke oorzaken zijn van de klachten geef aanbevelingen om de klachten op te lossen op zowel korte als lange termijn. vraag je ook af in hoeverre procedures aangepast moeten worden. Bouw je verslag zo op dat je naast de bovenstaande punten ook aandacht besteedt aan onderstaande onderwerpen. een beschrijving van wat ons bedrijf verstaat onder kwaliteitszorg een omschrijving van de activiteiten binnen ons bedrijf welke de kwaliteiten moet borgen of verbeteren. een overzicht van de kwaliteit controle die in de verschillende deelprocessen plaatsvinden en uitleg waarom er in deze deelprocessen kwaliteit controles plaats vinden op de gegeven punten

19 PROCESBEDRIJFSVOERING Verwerkingsopdracht Logistiekmanagement Binnen alle proces technische bedrijven is er sprake van een goederenstroom. De constructie en de uitvoering van het logistieke proces zijn in belangrijke mate mede bepalend voor de kwaliteit en de kosten. Doordat logistieke processen altijd meerdere afdelingen doorlopen mag je dit proces zonder overdrijving complex noemen. In proces technische bedrijven vervullen operators vrijwel altijd een rol in het logistieke proces. Meestal is de rol zo beperkt dat het voor de betrokken operator moeilijk is om zijn rol ten aanzien van het totale proces op waarde in te schatten. Anderzijds is het voor de ontwerper en de beheerder van het logistiek proces moeilijk om in tot alle details te kunnen overzien wat er bij de uitvoering op de werkplek van de operator relevant is voor het logistieke proces. Bij deze opdracht gaat het er om dat je je op de hoogte stelt van het logistieke proces binnen en rond het bedrijf, zodat je het een en andere met elkaar in verband kunt brengen. Met deze kennis ben je in staat om op niveau 4 over de logistieke processen te communiceren. Het gaat om onderstaande thema`s: de begrippen goederenstroom, kostenbeheersing, voorraadbeheer en planning. de factoren die het verloop van de goederenstroom kunnen beïnvloeden de belangrijke productie planning systemen Kies met je bedrijfsbegeleider voor een of meerdere goederenstromen in het bedrijf. Werk ten minste de onderstaande vijf deelopdrachten uit. breng de hoofdstroom van de goederen in beeld, onderscheid de transformatie, de opslag en de distributieprocessen geef aan hoe de goederenstroom wordt beheerst, bepaal het ontkoppelpunt, verklaar waarom het een en ander zo is opgezet bepaal volgens welke methode de voorraad op het ontkoppelpunt wordt beheerd, verklaar waarom voor deze methode is gekozen bepaal voor de vier belangrijkste grondstoffen de optimale bestelgrootte, beschrijf welke consequenties dit heeft voor de manier van aanleveren en opslaan bepaal welke verschillende planning in je bedrijf vooraf gaan aan het opstellen van een werkorder, noem door welke functionaris deze afzonderlijke planningen worden gemaakt en hoe vaak dit gedaan wordt