Wat zijn de kansen binnen het bestaande en toekomstige logistieke netwerk en wat betekent dit voor het havenbedrijfsleven?

Transcriptie

1 Ronde Tafel Logistiek Prof. Dr. Theo Notteboom ITMMA - Universiteit Antwerpen Amsterdam, 18 oktober 2013, 14-17u Vraagstelling Wat zijn de kansen binnen het bestaande en toekomstige logistieke netwerk en wat betekent dit voor het havenbedrijfsleven? SLEUTELONTWIKKELINGEN IN DE LOGISTIEK EN IMPACT OP HAVEN AMSTERDAM 1

2 Economies of scale Customer De hedendaagse logistieke en maritieme sector 1. Consolidatie en verticale integratie Maritime Distribution Shipping Line Shipping Agent Land Distribution Custom Agent Rail / Trucking Trucking Stevedore Freight Forwarder Depot Terminal Megacarrier Level of functional integration Consolidatie De belangrijkste 3PL companies in de wereld 3PL company Country Gross revenue (million US$) Deutsche Post World Net (DPWN) Germany 39,900 Kuehne & Nagel Switzerland 20,220 DB Schenker Logistics Germany Geodis France 9,700 CEVA Logistics 1 The Netherlands 9,523 Panalpina Switzerland 8,394 Logista UK 8,190 CH Robinson Worldwide USA 7,130 Agility Logistics Kuwait 6,316 UPS Supply Chain Solutions USA 6,293 Expeditors International of Washington USA 5,650 Dascher & Co Germany 5,377 DSV Denmark 5,351 UTi Worldwide USA 4,896 Sinotrans China 4,757 NYK Logistics Japan 4,723 Wincanton UK 4,331 Bolloré France 4,330 Hellmann Worldwide Logistics Germany 4,209 Rhenus & co Germany 3,940 Toll Holding Australia 3,125 JB Hunt Transport Services USA 3,088 Logwin (formerly Thiel Logistik) Luxemburg 3,081 Kitetsu World Japan 2,991 Penske Logistics USA 2,910 Bron: SJ Consulting Group, IMPLICATIES VOOR HAVENS 1 In 2006 TNT Logistics was sold and rebranded to CEVA Logistics. TNT Express remains a big player in the global express and mail business. Grote footloose marktspelers met sterke marktmacht Concurrentiekracht haven is sterk afhankelijk van coördinatie en controle door externe actoren en factoren Verankeren van logistieke spelers met beslissingsmacht Versterken van de integratie van de haven in bredere netwerken a.o. via (haven) samenwerking en coördinatie 2

3 De hedendaagse logistieke en maritieme sector 2. Kostenbeheersing door asset management, investeringsplanning, etc.. Toegenomen concurrentie in de sector en de problematiek van lage marges? Relatie prijszetting en handelsvolumes: de taart als metafoor Sector heeft nauwelijks invloed op grootte van taart Uitdaging: hoe aandeel van bedrijf in taart vergroten? Consolidatie leidt tot minder spelers die vechten voor de taart IMPLICATIES VOOR HAVENS Focus op gegeneraliseerde logistieke kosten Verschuiving van kostenfocus van zee naar land 3

4 Complexiteit van de dienstverlening De hedendaagse logistieke en maritieme sector 3. Verhoogde dienstverlening en nieuwe vormen van partnerships De zoektocht naar hogere marges? Differentiatie Hoog Hogere marges haalbaar? Laag Laag Aanpassing dienstverlening aan noden individuele klant Hoog Inzetten op infostromen naast ladingstromen Bron: DHL 4

5 IMPLICATIES VOOR HAVENS Havens zullen in toenemende mate servicegaranties moeten geven Binnen supply chain setting Aannemen van nieuwe modellen van partnerships Toenemende rol van IT en Port Community Systems (PCS) De hedendaagse logistieke en maritieme sector 4. Duurzaamheid en green management Carbon neutral Low emission vessel Green supply chain IMPLICATIES VOOR HAVENS Draagvlak voor haven + aantrekken klanten Environmental management system, toolbox, duurzaamheidsrapportage, etc.. Groene modal split Kosten? 5

6 De hedendaagse logistieke en maritieme sector 5. Onzekerheid, volatiliteit en de nood aan flexibiliteit Onzekerheid en haveninvesteringen Commerciële risico s steeds verder bij HA en private partijen Als je plant, kan je dan ooit bouwen? Als je bouwt, komen ze dan? Supply push vs. demand pull Concurrentie maar ook functionele synergie tussen havens Toenemende rol van binnenhavens Flexibiliteit Kilometers Harlingen Leeuwarden Groningen Drachten Veendam Seaport Alkmaar Meppel Inland Container Terminal (barge Zaandam or multimodal) Beverwijk Amsterdam Kampen Almelo Growth region European Hengelo Hillegom Netherlands Distribution (outside seaport system) Utrecht ROTTERDAM Ede Zutphen A. a/d Rijn Logistics corridors Valburg Gorinchem Nijmegem Oss Oosterhout Den Bosch Emmerich Germany Zeeland Seaports Moerdijk Tilburg Gennep Duisburg Zeebrugge Krefeld Dortmund ANTWERP Deurne Helmond Venlo Ostend Neuss Duesseldorf Grobbendonk Dunkirk Genk Born Dormagen Willebroek Wielsbeke Ghent Meerhout Stein Cologne Grimbergen Lille Avelgem Brussels Bonn Belgium Liège Mons Charleroi Centre Ardenne Andernach Valenciennes Koblenz France Athus Mertert Lux 6

7 Flexibiliteit in distributienetwerken MDC Rapid fulfillment center Shipper RDC Consumer Cross Dock Bron: BCI Flexibiliteit maar ook geografische clustering Source: Cushman and Wakefield Flexibiliteit maar ook geografische clustering FROM TO Multimodal transshipment center Logistics site Secondary logistics zone Primary logistics zone LAND LAND SEA SEA Source: Notteboom & Rodrigue (2004) 7

8 EDCs en containers >20% van containertrafiek in RSD is gerelateerd aan EDC en reexporting. Distribution based on RDCs Distribution based on one EDC Towards a new wave in logistics networks? Networked EDC Less VALS in EDC DC bypass Twin/triple EDC system Distribution based on tiered system (EDC+RDCs) De hedendaagse logistieke en maritieme sector 6. De Industrie in transitie? (Petro)chemische sector: - Genereert circa 25% van zeevaartverkeer en 50% van spoor- en binnenvaartvervoer in RSD - Van fossiele naar niet-fossiele brandstoffen - Verschuiving basischemie naar bronlanden - Ecologische schaalvoordelen Piektheorie van Hubbert Energiebehoefte voor oliewinning stijgt 1930: 1 vat energie nodig voor winning 100 vaten 1970: 1 per 25 vaten 2010: 1 per 11 vaten Staalindustrie, energie, automotive BASF INDUSTRIËLE NETWERKEN Voorbeelden ArcelorMittal Tata Steel 8

9 Global Trade Hub: Fysieke en transactionele stromen Havens meer en meer een speelbal in het wereldwijde spel van traders en ketenregisseurs? Bron: Meersman, Rechtsteiner and Sharp (2013) Corporate Geographies: voorbeeld Bron: Jacobs, ITMMA Global Headoffice: Geneva Holding: Rotterdam Terminal Division: Vitol Group (50%) en MISC Headoffice: Rotterdam Independent Oilstorage Eurotank Amsterdam Eurotank Rotterdam Eurotank Antwerpen Captive Insurance Vitol Group 9

10 Index evolution = 100 FOCUS GENERAL CARGO Trafiekdistributie Europese havensysteem % 6.2% 24.2% 19.8% 39.6% Containers Liquid bulk Dry bulk 23.6% Conventional general cargo Roro traffic 10.2% 6.0% 22.8% 37.5% Containers Liquid bulk Dry bulk 21.8% Conventional general cargo Roro traffic 10.2% 5.3% 26.4% 36.4% Containers Liquid bulk Dry bulk Conventional general cargo Roro traffic Bron: Notteboom (2013) Trafiekevolutie Europese havensysteem Liquid bulk saw a minor drop in 2009, but records further traffic decline after 2009 Total throughput is still about 10% below the 2008 level Only container volumes managed to get above the 2008 level (+5% in 2012) Containers Liquid bulk Dry bulk Conventional general cargo Roro traffic Total Q Dry bulk and conventional general cargo remain 15 to 20% below 2008 levels. Bron: Notteboom (2013) 10

11 Degree of containerization Containerisatiegraad 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Antwerp Zeebrugge Rotterdam Bremen/Bremerhaven Hamburg Le Havre Dunkirk Breakbulk niet verdwenen: Breakbulk Steel products Forest products Fruits and vegetables Bagged foods Project cargo Others Coil Timber Banana Coffee Boilers General cargo Pipes Paper Pineapple Tobacco Windmills Non-ferro Plates Cellulose Exotic fruits Cacao Potentieel voor semi-industriële activiteiten Conventioneel stukgoedhavens in Europa Profile map of European seaport system CONVENTIONAL GENERAL CARGO Conventional general cargo (mln tons) Iceland > <2 Finland Based on figures of 2007 Norway Sweden Estonia Latvia Den. Lithuania Russia Ireland Belarus UK NL Poland Belg. L. Germany Czech Republic Slovakia Ukraine France Switz. Austria Hungary Slovenia Croatia Romania Portugal Spain Italy Bosnia& Herz. Serbia Mace. Alb. Bulgaria Turkey Greece Cyprus Malta 2010 T. Notteboom ITMMA, University of Antwerp 11

12 Total throughput of conventional general cargo (in 1000 ton) Conventioneel stukgoed in range Rouen Dunkirk Le Havre Hamburg Bremen/Bremerhaven Zeeland Seaports Amsterdam Rotterdam Ostend Ghent Zeebrugge Antwerpen Vlaamse havens 0 Conventioneel stukgoed in range 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% Rouen Dunkirk Le Havre Hamburg Bremen/Bremerhaven Zeeland Seaports Amsterdam Rotterdam Ostend Ghent Zeebrugge Antwerpen 10% 0% Staal Distribution of global steel production in 2011 (% based on thousand metric tons) Russia 5% India 5% Brazil 2% Ukraine 2% Japan 7% ROW 12% South Korea 5% Production on the rise China 46% India, China, Scandinavia and Russia are key markets for Dutch and Belgian ports. USA 6% EU 27 12% Many of Europe s steel plants are located in seaport areas. A lot of the production is sent to other facilities for value-adding activities and finishing. The final products are distributed across Europe to main buyers in a.o. Germany, France, the UK, Turkey and Switzerland. 12

13 Fruit Total worldwide trade and seaborne trade of perishable reefer cargo by commodity The fruit market in Europe shows only little growth. The power within the chain resides with the distributor. Competition from Belgian ports Woudproducten Major seaborne forest products trade routes Consumption of forest products is on the rise Consolidation (StoreEnso, UPM Kymmene, SCA, etc..). Power shifts towards the suppliers. The actual trading is disappearing. Ports are becoming storage and distribution facilities (specialized terminals). The paper industry is driven by volume generation also known as the fill the mill concept. The number of ports of call is relatively low Projectlading Project cargo: knocked down plants, new industrial manufacturing plants, power generation equipment, equipments for the oil & gas industry, diesel engines, mining equipment, breweries, etc.. Consolidation of cargo at ports + industrial packaging of the goods. Need for professional interlocutors. Market parties increasingly aim for a one-stop shop approach provided in-house or in collaboration with others in the industry. The project cargo market typically has a lag-effect which can vary depending on the region, but could be 8 months or longer both in the up and down cycles Despite the recent consolidation, the sector still has a large amount of operators like Hanssy, Conti lines, Hanse Heavy Lift, OHT, Rolldock, Fairstar, BBC Chartering, etc.. 13

14 Koffie en cacao Major seaborne cacao trade routes 90% transported in containers, but still handled in a very traditional way The power in the chain shifts from year to year (cf. impact harvest) Big food corporations start to integrate into the other links of the supply chain. The biggest cacao exporters are Côte d Ivoire, Ghana and Nigeria. The biggest trade flow is between the African continent and Europe with Germany, France, United Kingdom and Belgium being the largest importers. AMBITIE AMSTERDAM Havenvisie

15 DISCUSSIE 15

16 Vraagstelling Wat zijn de kansen binnen ons bestaande en toekomstige logistieke netwerk en wat betekent dit voor het havenbedrijfsleven? Thema 1: Identificatie van deelmarkten: - In welke niches is Amsterdam sterk? + waar ligt de groei? Aard lading? Geografische regio s? Link met lokale industrie (ladingbinding)? Link met zakelijke dienstverlening regio Amsterdam? - Zijn er niches die niet duurzaam aan haven verbonden zijn? - Zijn er niches met hoge groeiverwachtingen die niet in Amsterdam aanwezig zijn? - Is er sprake van wederzijdse afhankelijkheid tussen niches (cf. clusteridee)? Vraagstelling Wat zijn de kansen binnen ons bestaande en toekomstige logistieke netwerk en wat betekent dit voor het havenbedrijfsleven? Thema 2: Lading verwerven: - Hoe gaan we gezamenlijk meer ladingstromen binnenhalen? - Waar zitten de bottlenecks (eventueel verschillend per niche)? Infrastructureel (nautisch, haven, connectie achterland) Superstructuur Organisatie/governance (Havenbestuur, private partijen, Stad Amsterdam) Procesmatig (ladingbundeling, douane, etc..) IT/Portbase Value-added logistics (ook semi-industrieel); dienstverlenende sector Kosten en prijzen (arbeid, grond, etc..) Etc.. Vraagstelling Wat zijn de kansen binnen ons bestaande en toekomstige logistieke netwerk en wat betekent dit voor het havenbedrijfsleven? Thema 3: Hoe kunnen we de huidige beschikbare capaciteit op bestaand terrein benutten? - Invulling gebieden? Co-siting? - Havenrenovatie en herbestemming gronden? - Flexibiliteit in concessiebeleid? - Bijdrage mogelijke samenwerking met binnenhavens/andere havens? - Etc.. 16

17 Dank voor uw aandacht! 17