Af en toe diëten, werkt dat?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Af en toe diëten, werkt dat?"

Transcriptie

1 Af en toe diëten, werkt dat? Fasting In Diabetes Treatment studie Elske van den Burg and Marjolein Schoonakker Petra van Peet Elske van den Akker van Marle Ingrid Jazet Ko Willems van Dijk Hildo Lamb Mattijs Numans Hanno Pijl

2 Inhoud Waarom is onderzoek naar diabetes mellitus type II nodig? Pathofysiologie Behandeling Vasten en intermitterend vasten Vasten nabootsen FIT studie 2 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

3 Mevrouw Jansen, 57 jaar Echtgenoot heeft diabetes 6 maanden geleden diagnose diabetes Leefstijl aanpassingen met hulp van diëtiste Na 3 maanden metformine gestart, maar heeft last van bijwerkingen Zijn er alternatieven voor metformine? 3 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

4 Waarom onderzoek naar diabetes? ( 4 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

5 Behandeling Diabetes Mellitus Geen genezing Leefstijl 5 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

6 Reversibiliteit Diabetes Mellitus Type II (Lean et al, 2017) 6 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

7 Pathofysiologie 7 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

8 Vasten/Periodiek vasten Voordelen Lager serum glucose vermindering glycogen in lever Vet wordt omgezet in ketonen en vrije vetzuren als energiebron Vermindering ectopische vetopslag Vermindering van insuline en IGF-1 Nadelen Alleen water of <200 kcal/dag Periodiek vasten 8 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

9 Dieet dat vasten nabootst (Fasting mimicking diet) Effect door Geen suikers Weinig koolhydraten Weinig eiwitten Veel gezonde vetten (uit planten) Repen, soepen, tussendoortjes Per dag kcal 9 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

10 Dieet dat vasten nabootst maar dan periodiek 100 gezonde personen 3 maanden, 5 dagen per maand dieet (Wei et al, 2017) 10 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

11 Dieet dat vasten nabootst maar dan periodiek (Wei et al, 2017) 11 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

12 Dieet dat vasten nabootst maar dan periodiek (Wei et al, 2017) 12 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

13 Dieet dat vasten nabootst maar dan periodiek (Wei et al, 2017) 13 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

14 FIT studie Primaire uitkomstmaten HbA1c Dosering bloedglucoseverlagende middelen Studiepopulatie Type 2 diabetes mellitus BMI 27 Leeftijd > 18 en < 75 jaar Behandeld met alleen leefstijladvies en een HbA1c > 48 OF Behandeld met leefstijladviezen en metformine 14 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

15 FIT studie Na randomisatie Controle groep: Dieet Groep: Normale diabeteszorg bij huisarts/poh 5 dagen dieet + normale diabeteszorg bij huisarts/poh Op dagen van het dieet wordt metformine tijdelijk gestopt! T0 T1 T2 T3 T4 T5 T6 T7 T8 Metingen verpleegkundige X X X X X X X X X Vragenlijsten X X X X X Kosten vragenlijst X X X X Bloed afname X X X X X X X Vingerprik ketonen X X X X X OGTT X X X MRI X X X Feces X X X 15 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

16 Patiënten werving Werven huisartspraktijk Selectie patiënten in de praktijk Informatiefolder naar patiënten Onderzoekers nodigen patiënten uit voor screening Huisartspraktijk neemt contact op met onderzoekers Patiënt wil deelnemen Werven van 100 patiënten 16 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

17 Mevrouw Jansen Kandidaat voor deelname aan de FIT studie Mogelijke voordelen Verbetering HbA1c en nuchter glucose Uitstellen/verminderen metforminegebruik Verbetering andere cardiovasculaire parameters Dieet dat voor mevrouw mogelijk wel vol te houden is Mogelijke nadelen Tijdsintensief door veel controlemomenten in het LUMC Dieet inpassen in dagelijks leven 17 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

18 Contactgegevens Elske van den Burg & Marjolein Schoonakker Onderzoekers FIT studie Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) Afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde P: Postzone V0-P Postbus RC Leiden T: +31 (0) E: 18 LHV Huisartsenkring Rijnland & Midden-Holland

ORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS

ORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS ORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Binnenkort krijgt u een suikerbelastingtest, oftewel orale glucose tolerantie test (OGTT). U krijgt deze test omdat gedacht wordt aan een afwijking

Nadere informatie

Voeding in plaats van medicijnen? Jolanda Boer, RIVM

Voeding in plaats van medicijnen? Jolanda Boer, RIVM Voeding in plaats van medicijnen? Jolanda Boer, RIVM Medicijnen in het water Metformine (Bloedglucoseverlagend middel) Metoprolol (Beta-blokker) Bezafibraat (Cholesterolverlager) Diclofenac, Naproxen (Pijnstiller/ontstekingsremmer)

Nadere informatie

Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing

Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing 9 november 2015 Gent HarriëtVerkoelen.nl Insuline resistentie Achtergrond van insuline resistentie, de invloed hiervan op de

Nadere informatie

De vingerprikloze sensor: wat is waar? 1. Deze wordt nooit vergoed 2. Deze wordt alleen vergoed als patiënt vier maal daags spuit en dus frequent glucose meet 3. Deze wordt alleen vergoed bij hypoglykemie

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen. (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij

Workshop voor apothekers en huisartsen. (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij Workshop voor apothekers en huisartsen (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij Diabetes Mellitus type 2 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l

Nadere informatie

Bewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals. Dr. Jan-Willem van Dijk

Bewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals. Dr. Jan-Willem van Dijk Bewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals Dr. Jan-Willem van Dijk Inhoud Introductie type 2 diabetes Meten van bloedglucose Gewichtsverlies en bloedglucose Fysieke

Nadere informatie

LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen

LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen Geen conflicterende belangen voor deze presentatie Eelco de Koning

Nadere informatie

Diabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl

Diabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl Diabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl h.pijl@lumc.nl Disclosure belangen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Inkomsten van boeken voor type 2 diabetes patiënten

Nadere informatie

H.88011.0815. Diabetespolikliniek

H.88011.0815. Diabetespolikliniek H.88011.0815 Diabetespolikliniek 2 Inleiding Een goede diabetes behandeling bestaat, volgens de Nederlandse Diabetes Federatie, uit regelmatige controle voor uw diabetes. De inhoud van deze controles is

Nadere informatie

Diabetes en zwangerschap

Diabetes en zwangerschap Diabetes en zwangerschap DIABETES EN ZWANGERSCHAP Bij diabetes mellitus is er te veel glucose in uw bloed: de bloedglucosewaarde is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, er is dan sprake

Nadere informatie

Meten en weten. Focus op hypo s. Koen van Beers, arts-onderzoeker

Meten en weten. Focus op hypo s. Koen van Beers, arts-onderzoeker Meten en weten Focus op hypo s Koen van Beers, arts-onderzoeker Inhoud 1. Meten: waarom? 2. Continue Glucose Monitoring 3. IN CONTROL onderzoek 4. Flash Glucose Monitoring (FreeStyle Libre) 5. IMPACT onderzoek

Nadere informatie

Diabetes mellitus 2. Clara Peters, huisarts Mea de Vent, praktijkondersteuner

Diabetes mellitus 2. Clara Peters, huisarts Mea de Vent, praktijkondersteuner 1 Diabetes mellitus 2 Clara Peters, huisarts Mea de Vent, praktijkondersteuner 2 Inhoud Epidemiologie Diagnostiek en behandeling in de diabetesketenzorg in Nederland Wat doet de praktijkondersteuner binnen

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Zwangerschapsdiabetes

PATIËNTEN INFORMATIE. Zwangerschapsdiabetes PATIËNTEN INFORMATIE Zwangerschapsdiabetes 2 PATIËNTENINFORMATIE Bij u is zwangerschapsdiabetes geconstateerd Door middel van de Orale Glucose Tolerantie Test (OGTT) is de diagnose zwangerschapsdiabetes

Nadere informatie

Dweilen met de kraan open

Dweilen met de kraan open Dweilen met de kraan open Laat voeding je medicijn zijn Dr. Frank van Berkum Internist, Vasculair-Geneeskundige ZiekenhuisGroepTwente locatie Hengelo 53% van de Nederlanders is te dik (heeft een BMI >

Nadere informatie

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Achtergrond Het Klinefelter syndroom(ks): Genetisch kenmerk extra X-chromosoom:

Nadere informatie

Bij type 1 diabetes verbetert. Lichaamsbeweging draagt bij aan goede regulatie type 2 diabetes

Bij type 1 diabetes verbetert. Lichaamsbeweging draagt bij aan goede regulatie type 2 diabetes L THEMA DIABETESZORG OP MAAT Lichaamsbeweging draagt bij aan goede regulatie type 2 diabetes J.E. Heeg, internist Isala Klinieken, Zwolle Lichaamsbeweging draagt bij aan een goede regulatie van diabetes

Nadere informatie

Vaatrisico-polikliniek. screening/behandeling en begeleiding vaatziekten

Vaatrisico-polikliniek. screening/behandeling en begeleiding vaatziekten Vaatrisico-polikliniek screening/behandeling en begeleiding vaatziekten Inleiding Het Ommelander Ziekenhuis Groningen heeft een speciale vaatrisicopolikliniek voor patiënten met een vaatziekte en/of vanwege

Nadere informatie

Ketogeen dieettherapie als behandelmethode voor epilepsie Ketogeen dieet. Alle kennis. Alle aandacht.

Ketogeen dieettherapie als behandelmethode voor epilepsie Ketogeen dieet. Alle kennis. Alle aandacht. Ketogeen dieettherapie als behandelmethode voor epilepsie Ketogeen dieet Alle kennis. Alle aandacht. Ketogeen dieettherapie als behandelmethode voor epilepsie De ketogeen dieettherapie is een behandelmethode

Nadere informatie

Het programma. Weg met de koolhydraten bij diabetes? Even voorstellen: Vroeger en Nu. Vroeger en Nu Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist

Het programma. Weg met de koolhydraten bij diabetes? Even voorstellen: Vroeger en Nu. Vroeger en Nu Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist Weg met de koolhydraten bij diabetes? DOK h Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist Het programma Dieetbehandeling diabetes vroeger en nu De rol van koolhydraten Leefstijl & lange termijn Eetgedrag & eetproblemen

Nadere informatie

Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie. Liesbeth Rietveld Carly Jansen

Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie. Liesbeth Rietveld Carly Jansen Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie Liesbeth Rietveld Carly Jansen Voorstellen Inhoud Epilepsie; gevolgen en behandelingen Ketogeen dieet Verpleegkundige interventies Samenvatting - Epilepsie Tijdelijke

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Zwangerschapsdiabetes

PATIËNTEN INFORMATIE. Zwangerschapsdiabetes PATIËNTEN INFORMATIE Zwangerschapsdiabetes 2 PATIËNTENINFORMATIE Bij u is zwangerschapsdiabetes geconstateerd Door middel van de Orale Glucose Tolerantie Test (OGTT) is de diagnose zwangerschapsdiabetes

Nadere informatie

Kwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 2)

Kwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 2) Kwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 2) Nederlandse Diabetes Federatie 033-4480845 info@diabetesfederatie.nl Stationsplein 139 3818 LE Amersfoort Kwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 2) De

Nadere informatie

Er gaat niets boven Groningen! 1. Rol van dieet en samenstelling voeding. Inhoud. Waarom afvallen

Er gaat niets boven Groningen! 1. Rol van dieet en samenstelling voeding. Inhoud. Waarom afvallen Er gaat niets boven Groningen! Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Saskia Tabak diëtist UMCG Inhoud 1. Rol van dieet en samenstelling

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes In deze folder krijgt u informatie over zwangerschapsdiabetes. Deze vorm van diabetes kan bij vrouwen ontstaan tijdens de zwangerschap, meestal rondom de 20e week. Als je zwanger

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes In deze folder krijgt u informatie over zwangerschapsdiabetes. Deze vorm van diabetes kan bij vrouwen ontstaan tijdens de zwangerschap, meestal rondom de 20e week. Hoe ontstaat zwangerschapsdiabetes

Nadere informatie

Basaal Plus. Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011

Basaal Plus. Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011 Basaal Plus Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011 2 Toetsvragen Bij Insuline Resistentie bestaat er een afname in vrije vetzuur

Nadere informatie

Nascholing Synchroon 23 nov 2017

Nascholing Synchroon 23 nov 2017 Nascholing Synchroon 23 nov 2017 Voordat we echt beginnen. Telefoon bij de hand? Ga naar kahoot.it of open de app (indien gedownload) Voer gamepin in Voer nickname in Klaar voor de start! A Een nest grombelbeertjes

Nadere informatie

Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease

Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Rol van dieet, samenstelling voeding en bewegen bij de behandeling van Nonalcoholic Fatty Liver Disease Saskia Tabak diëtist UMCG Er gaat niets boven Groningen! Inhoud Behandeling van NAFLD 1. Rol van

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 121 Nederlandse samenvatting Patiënten met type 2 diabetes mellitus (T2DM) hebben een verhoogd risico op de ontwikkeling van microvasculaire en macrovasculaire complicaties. Echter,

Nadere informatie

Ellen Govers. Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen

Ellen Govers. Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen Ellen Govers Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen 1. patiënten kunnen goed afvallen op de Richtlijnen Goede Voeding 2. overgewicht behandelen

Nadere informatie

Vaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten)

Vaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten) Vaatrisico-polikliniek (behandeling van vaatziekten) Inleiding U bent door uw behandelend arts verwezen naar de vaatrisicopolikliniek omdat u een vaatziekte heeft en/of vanwege risicofactoren voor het

Nadere informatie

Diabetes en zwangerschap

Diabetes en zwangerschap Diabetes en zwangerschap Haarlem Bij diabetes mellitus is er te veel glucose in uw bloed: de bloedglucosewaarde is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, er is dan sprake van diabetes

Nadere informatie

3. Diagnostiek en risico-inventarisatie

3. Diagnostiek en risico-inventarisatie LEIDRAAD DIABETES_BINNENWERK-BSL_100 x 150 4-4 01-09-11 15:01 Pagina 1 3. Diagnostiek en risico-inventarisatie 3.1 Diagnostiek Indien een patiënt de klassieke symptomen van diabetes heeft, is de diagnose

Nadere informatie

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga Inhoudsweergave Wie is at risk & Diagnose Prevalentie Klinisch belang van

Nadere informatie

19/10/2017. Overview. 1. Inleiding. 1. Inleiding 2. Zin en onzin van diëten 3. Voedingsinterventie 4. Casus Gust. Vele studies met zelfde besluit

19/10/2017. Overview. 1. Inleiding. 1. Inleiding 2. Zin en onzin van diëten 3. Voedingsinterventie 4. Casus Gust. Vele studies met zelfde besluit Sarcopenie: In beweging Kathleen Gerits, diëtiste Competentiecentrum klinische voeding Overview 1. Inleiding 1. Inleiding Vele studies met zelfde besluit Beweging Voeding algemene richtlijnen: Adequate

Nadere informatie

Behandeling Type 1 diabetes. Diabetes mellitus in vogelvlucht. Nieuwe ontwikkelingen in de. Behandeling van diabetes. Chronische behandeling diabetes

Behandeling Type 1 diabetes. Diabetes mellitus in vogelvlucht. Nieuwe ontwikkelingen in de. Behandeling van diabetes. Chronische behandeling diabetes Diabetes mellitus in vogelvlucht Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van Diabetes Aantal diabetespatiënten wereldwijd in 2012 ca. 371 miljoen In 2025: 6% van de wereldbevolking Jaarlijks ca. 72.000

Nadere informatie

Diagnose- en streefwaarden en behandelschema s diabetes mellitus

Diagnose- en streefwaarden en behandelschema s diabetes mellitus Diagnose- en streefwaarden en behandelschema s diabetes mellitus Diagnose- en streefwaarden diabetes mellitus De diagnosen gestoorde glucose en diabetes mellitus worden gesteld aan de hand van afwijkende

Nadere informatie

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek, UZ Brussel Achtergrond Fenotype = grote variabiliteit Niet alle symptomen

Nadere informatie

Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2

Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2 Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2 Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2 De flip-over Beter Leven met

Nadere informatie

Keer Diabetes2 Om Groepsprogramma. Eindrapportage Pilot

Keer Diabetes2 Om Groepsprogramma. Eindrapportage Pilot Keer Diabetes2 Om Groepsprogramma Eindrapportage Pilot Dr. Marieke C.E. Battjes-Fries Olga N. Patijn, MSc Dr. Peter J. Voshol Louis Bolk Instituut Januari 2017 Dit verslag is goedgekeurd en wordt ondersteund

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes 2 Inleiding Je hebt een orale glucose tolerantietest gedaan een daaruit blijkt dat je zwangerschapsdiabetes hebt. Deze folder geeft antwoord op de volgende vragen: Wat is zwangerschapsdiabetes?

Nadere informatie

Suikerbelastingtest. Hoe ontstaat zwangerschapssuiker?

Suikerbelastingtest. Hoe ontstaat zwangerschapssuiker? 17-06-2019 Suikerbelastingtest Binnenkort krijg je een suikerbelastingtest, ofwel een orale glucose tolerantie test (OGTT), omdat gedacht wordt aan een afwijking in jouw suikerstofwisseling. We spreken

Nadere informatie

SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren. www.dierensuikerziekte.nl

SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren. www.dierensuikerziekte.nl SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren Wat is suikerziekte? Suikerziekte - ofwel diabetes mellitus, de medische naam voor suikerziekte - is een aandoening

Nadere informatie

Zorgplan vaatrisicopoli

Zorgplan vaatrisicopoli Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Zorgplan vaatrisicopoli z Uw zorgplan voor de vaatrisicopoli Voor u ligt uw zorgplan van de vaatrisicopoli van het WZA. Het zorgplan

Nadere informatie

Het wetenschappelijke bevolkingsonderzoek naar de vroege opsporing van hart- en vaatziekten.

Het wetenschappelijke bevolkingsonderzoek naar de vroege opsporing van hart- en vaatziekten. www.robinsca.nl INFORMATIEFOLDER VOOR HUISARTSEN Het wetenschappelijke bevolkingsonderzoek naar de vroege opsporing van hart- en vaatziekten. WBO-vergunning verleend door de minister van VWS op 27 augustus

Nadere informatie

Verwijzing door huisarts of POH bij (zie ook stroomschema volgende pagina):

Verwijzing door huisarts of POH bij (zie ook stroomschema volgende pagina): Samenwerking zorgverleners t.a.v. dieetadvisering. Verwijzing door huisarts of POH bij (zie ook stroomschema volgende pagina): Het stellen van de diagnose DM. Een patiënt die niet direct na het stellen

Nadere informatie

Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking

Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht Graag in samenwerking Voor zowel kinderen als volwassenen zijn overgewicht en obesitas de belangrijkste risicofactoren voor de ontwikkeling van

Nadere informatie

CASUÏSTIEK BESPREKING OVER DIABETESZORG IN DE PALLIATIEVE FASE

CASUÏSTIEK BESPREKING OVER DIABETESZORG IN DE PALLIATIEVE FASE CASUÏSTIEK BESPREKING OVER DIABETESZORG IN DE PALLIATIEVE FASE INLEIDING Diabeteszorg richt zich op leefstijl, scherpe streefwaarden en/of voorkoming van late complicaties (5-10 jaar) In de palliatieve/terminale

Nadere informatie

Hartvriendelijke voeding

Hartvriendelijke voeding Hartvriendelijke voeding Hart- en vaatziekten Hart- en vaatziekten bundelt allerhande aandoeningen van het hart en de bloedvaten. De arts stelt de diagnose en bepaalt uw cardiovasculair risico. Omdat voorkomen

Nadere informatie

Diabetes 2 een halt toeroepen

Diabetes 2 een halt toeroepen 12 Genezen zonder operatie, medicijnen of extreem dieet Diabetes 2 een halt toeroepen Tekst: Rianne Kofman Patiënten met diabetes 2 zijn niet klaar met een pilletje van de dokter. Gezond eten en veel en

Nadere informatie

Deelname aan medisch wetenschappelijk onderzoek

Deelname aan medisch wetenschappelijk onderzoek Deelname aan medisch wetenschappelijk onderzoek Zelfzorgberichtjes via de app ter bevordering van diabetes zelfmanagement bij insuline gebruikende type 2 diabetes patiënten (TRIGGER studie) Geachte heer/mevrouw,

Nadere informatie

SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I. Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden.

SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I. Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden. SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden. Welkom Een kind met diabetes in de klas/groep Programma Over Diabeter Wat is Diabetes Mellitus type I

Nadere informatie

24-06-12. Sporten en diabetes type 2 Van 15 minuten per dag bewegen tot de marathon, maar eerst een fietsproef. Sport is goed voor elk?

24-06-12. Sporten en diabetes type 2 Van 15 minuten per dag bewegen tot de marathon, maar eerst een fietsproef. Sport is goed voor elk? Sporten en diabetes type 2 Van 15 minuten per dag bewegen tot de marathon, maar eerst een fietsproef Jan Evert Heeg, internist, Isala Klinieken, Zwolle 1 Lichaamsbeweging is goed Voor DM type 2: Betere

Nadere informatie

Houd je kennis op peil met de geaccrediteerde e-learningmodules van Voeding & Visie Educatief

Houd je kennis op peil met de geaccrediteerde e-learningmodules van Voeding & Visie Educatief Bijscholing Houd je kennis op peil met de geaccrediteerde e-learningmodules van Voeding & Visie Educatief Voeding & Visie Educatief biedt geaccrediteerde e-learningmodules aan gericht op voeding en diëtetiek.

Nadere informatie

Effectieve voeding en beweging bij overgewicht Esther van Etten Sportdietist

Effectieve voeding en beweging bij overgewicht Esther van Etten Sportdietist Effectieve voeding en beweging bij overgewicht Esther van Etten Sportdietist - Sportdietist: - Eigen praktijk: SMC Fysiomed Amsterdam - Nationale roeiselectie: KNRB - Schrijven van blogs en columns: JOGG,

Nadere informatie

Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1

Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1 Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1 Effecten en verklarende mechanismen Juliane Menting Nivel, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg NKCV, Nederlands

Nadere informatie

WBO: onderzoek naar online leefstijladvies om het risico op dementie te verlagen. Nr. 2018, Den Haag 12 juni Samenvatting

WBO: onderzoek naar online leefstijladvies om het risico op dementie te verlagen. Nr. 2018, Den Haag 12 juni Samenvatting WBO: onderzoek naar online leefstijladvies om het risico op dementie te verlagen Nr. 2018, Den Haag 12 juni 2018 WBO: onderzoek naar online leefstijladvies om het risico op dementie te verlagen pagina

Nadere informatie

DIABETES GRAVIDARUM 13 APRIL 2011 I. VAN DER VEEN AIOS O&G UMCG

DIABETES GRAVIDARUM 13 APRIL 2011 I. VAN DER VEEN AIOS O&G UMCG DIABETES GRAVIDARUM 13 APRIL 2011 I. VAN DER VEEN AIOS O&G UMCG Inleiding Definitie Screenen vs diagnostiek 75 grams OGTT Zorgpaden UMCG/MZH Quiz Literatuurlijst Definitie Diabetes Gravidarum/Gestational

Nadere informatie

Diabetes Mellitus en Beweging

Diabetes Mellitus en Beweging Diabetes Mellitus en Beweging Doelen 0Refresher 0Patient Education 0Exercise and DM Wat betekent het? 0 Diabetes: Door(heen) gaan 0 Mellitus: Honing/Zoet Wat is het? 0 Groep van stoornissen met hyperglycemieën

Nadere informatie

Diabeteszorg in uw ziekenhuis

Diabeteszorg in uw ziekenhuis Diabeteszorg in uw ziekenhuis Hoofddorp U heeft, sinds kort of al langer, diabetes mellitus (suikerziekte). Diabetes mellitus is een chronische stofwisselingsziekte. De aandoening komt zowel voor bij jonge

Nadere informatie

Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes?

Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes? Part A: Glycated hemoglobin A1c as a screening tool for detection of type 2 diabetes? Part B: Evaluation of point-of-care instruments for glycated hemoglobin A1c testing in an ambulant hospital setting

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker-

Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker- Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker- Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming van JijWij

Nadere informatie

GLUT1 deficientie syndroom. Drs. Willemijn Leen, neuroloog i.o. Prof. dr. Michèl Willemsen, kinderneuroloog

GLUT1 deficientie syndroom. Drs. Willemijn Leen, neuroloog i.o. Prof. dr. Michèl Willemsen, kinderneuroloog GLUT1 deficientie syndroom Drs. Willemijn Leen, neuroloog i.o. Prof. dr. Michèl Willemsen, kinderneuroloog Inhoud Algemene informatie over GLUT1DS Antwoord op de gestelde vragen Nieuwe ontwikkelingen GLUT1

Nadere informatie

Dienst endocrinologie Diabetes mellitus. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

Dienst endocrinologie Diabetes mellitus. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie Dienst endocrinologie Diabetes mellitus Informatiebrochure voor de patiënt en de familie 2017 copyright AZ SINT-ELISABETH ZOTTEGEM www.sezz.be ref. BRO/555//v1.0 WAT IS DIABETES MELLITUS? Tijdens je hospitalisatie

Nadere informatie

Het PreventieConsult in de huisartsenpraktijk

Het PreventieConsult in de huisartsenpraktijk Het PreventieConsult in de huisartsenpraktijk Dé verbindingsschakel tussen 1 e lijn en publieke gezondheid Ton Drenthen, NHG Gerrit Vink, Agnes de Bruijn, Astmafonds NCVGZ 12 april 2012 Achtergrond Toenemende

Nadere informatie

Opportunistic targeted screening for for type type 2 2 diabetes in in primary care care

Opportunistic targeted screening for for type type 2 2 diabetes in in primary care care Opportunistic targeted screening for for type type 2 2 diabetes in in primary care care The The Diabscreen study study Erwin Erwin P. Klein P. Klein Woolthuis 142 Samenvatting Dit proefschrift richt zich

Nadere informatie

Mucoviscidose en diabetes. informatie voor patiënten

Mucoviscidose en diabetes. informatie voor patiënten Mucoviscidose en diabetes informatie voor patiënten Mucoviscidose en diabetes 2 Mucoviscidose en diabetes 3 Inleiding 5 Diabetes en mucoviscidose-gerelateerde diabetes 6 Mogelijke klachten bij mucoviscidose

Nadere informatie

pagina 1 van 5 Let op: Deze geprinte versie is 24 uur geldig. Diabetes Gravidarum en zwangerschap Algemeen Inleidende gegevens Doel: Type: Handelingsclassificatie: Anatomische classificatie: Indicatie:

Nadere informatie

18-7-2011. Overzicht. Laboratoriumonderzoek bij de. NHG-Standaard -1. NHG-Standaard - 2. NHG-Standaard - 4. NHG-Standaard - 3

18-7-2011. Overzicht. Laboratoriumonderzoek bij de. NHG-Standaard -1. NHG-Standaard - 2. NHG-Standaard - 4. NHG-Standaard - 3 Overzicht Laboratoriumonderzoek bij de behandeling van type 2 DM. 1. Wat zegt de NHG-Standaard 2006? 2. Prof. Dr. Guy Rutten, huisarts en voorzitter DiHAG 3.Conclusies 7 e Langerhans symposium 14 / 16

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes Interne Geneeskunde

Zwangerschapsdiabetes Interne Geneeskunde Zwangerschapsdiabetes Interne Geneeskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Inleiding Zwangerschapsdiabetes (zwangerschapssuikerziekte) wordt ook wel Diabetes Gravidarum genoemd. Als een vrouw deze vorm van diabetes

Nadere informatie

Adipositas pandemie Obesidemie

Adipositas pandemie Obesidemie Sport en bewegen, altijd goed bij diabetes type 2? 30 minutes active a day, keeps the doctor away Diabetes type 2 in NL Ca 1 miljoen Nederlanders hebben diabetes mellitus (6% van de bevolking), 9 op de

Nadere informatie

VERANDERDE INZICHTEN: DIABETES TYPE 2 IS OMKEERBAAR

VERANDERDE INZICHTEN: DIABETES TYPE 2 IS OMKEERBAAR Diabetes? Je komt er nooit meer van af, maar je kunt er prima oud mee worden! Dat is wat we meestal horen over diabetes type 2. Inmiddels dringt langzaam een ander (wetenschappelijk) geluid door: je kunt

Nadere informatie

Glucose in beweging door beweging. Yvonne Krul internist in opleiding

Glucose in beweging door beweging. Yvonne Krul internist in opleiding Glucose in beweging door beweging Yvonne Krul internist in opleiding Vraag 1 Jongen van 18 jaar met type 1 diabetes speelt aankomend weekend kampioenswedstrijd voor de voetbal. Wat adviseert u t.a.v. de

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker-

Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker- Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker- Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming van JijWij

Nadere informatie

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies.

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies. Gezond gewicht Wat kunt u er zelf aan doen? Vraag ons gerust om advies altijd dichtbij www.alphega-apotheek.nl Gezond gewicht De meeste mensen willen graag een aantal kilo s afvallen. Maar is dat wel nodig?

Nadere informatie

Het PreventieConsult cardiometabool

Het PreventieConsult cardiometabool Het PreventieConsult cardiometabool Pim Assendelft * Hoogleraar Huisartsgeneeskunde * Hoofd afdeling Public health en Eerstelijnsgeneeskunde LUMC * Voorzitter regiegroep PreventieConsult Afdeling Public

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes Interne geneeskunde alle aandacht Inleiding Zwangerschapsdiabetes (zwangerschapssuikerziekte) wordt ook wel Diabetes Gravidarum genoemd. Als een vrouw deze vorm van diabetes krijgt,

Nadere informatie

3 Persoonlijke gegevens

3 Persoonlijke gegevens 3 Persoonlijke gegevens Naam Telefoonnummer Voorgeschiedenis en SCORE-risico (%)* Diagnose(n) centrale zorgverlener Mevrouw Jansen Tensieweg 120 3415 BP Bovendruk 011-22110022 Zwangerschapshypertensie.

Nadere informatie

Sportief bewegen en diabetes mellitus. Het effect van bewegen bij diabetes. Insulinegevoeligheid. Inactiviteit bevolking

Sportief bewegen en diabetes mellitus. Het effect van bewegen bij diabetes. Insulinegevoeligheid. Inactiviteit bevolking Het effect van bewegen bij diabetes Sportief bewegen en diabetes mellitus Leo Heere, sportarts Sport Medisch Centrum Papendal Sportieve lichamelijke inspanning kan zowel voor type 1 als type 2 diabetes

Nadere informatie

De fysiologie van koolhydraten Hoe complex is het eigenlijk?

De fysiologie van koolhydraten Hoe complex is het eigenlijk? De fysiologie van koolhydraten Hoe complex is het eigenlijk? BGN nascholing 'Koolhydraatbeperkt: Hype of hulp bij afvallen? 12 september 2017 Dr. Peter J Voshol Integrative Physiologist Senior Scientist

Nadere informatie

18/06/2014 GROEPSVOORLICHTING DIABETES INHOUD WAAROM INFO OVER DIABETES? Info diabetes Prevalentie Types

18/06/2014 GROEPSVOORLICHTING DIABETES INHOUD WAAROM INFO OVER DIABETES? Info diabetes Prevalentie Types INHOUD GROEPSVOORLICHTING DIABETES W E R K G R O E P D I AB E T E S L M N Z U I D E R K E M P E N Info diabetes Prevalentie Types Wat is LMN Werkgroep diabetes Conversation Maps Wat? Samenwerking lokaal

Nadere informatie

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet

Nadere informatie

Informatiebrochure. Engelse titel:

Informatiebrochure. Engelse titel: Informatiebrochure Het effect van ei-eiwit hydrolysaat op vaatflexibiliteit bij mensen met overgewicht / obesitas en een verstoorde glucose tolerantie Engelse titel: The effect of egg protein hydrolysate

Nadere informatie

Samen diabetes de baas

Samen diabetes de baas Samen diabetes de baas Samen voor ú Inhoudsopgave Samen diabetes de baas 3 Wat is diabetes 3 Verschil tussen type 2 en type 1 diabetes 4 Samen met u 5 Jaarschema diabeteszorg eerste jaar 8 Leefstijl 8

Nadere informatie

Diabetescarrousel. Afdeling Interne geneeskunde

Diabetescarrousel. Afdeling Interne geneeskunde Diabetescarrousel Afdeling Interne geneeskunde Patiënten informatie over de diabetescarrousel In verband met diabetes mellitus bent u onder behandeling van de internist en de diabetesverpleegkundige. De

Nadere informatie

Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door:

Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door: Het Congres Morbide Obesitas wordt mede mogelijk gemaakt door: Bariatrie: (n)iets voor de 1 e lijn? Bariatrie, diabetes en de NHG standaard dr. Dingeman Swank, bariatrisch chirurg NOK drs. Françoise Langens,

Nadere informatie

HypoBewust: een educatief groepsprogramma met internet voor diabetespatiënten met hypoproblematiek. Een studie naar de kosteneffectiviteit.

HypoBewust: een educatief groepsprogramma met internet voor diabetespatiënten met hypoproblematiek. Een studie naar de kosteneffectiviteit. HypoBewust: een educatief groepsprogramma met internet voor diabetespatiënten met hypoproblematiek. Een studie naar de kosteneffectiviteit. HypoAware: a combined group and online educational program for

Nadere informatie

de huisartsenpraktijk

de huisartsenpraktijk Laaggeletterdheid in de huisartsenpraktijk Wat vraagt dat van zorgverleners en praktijkorganisatie? 29 juni 2017 Academische Werkplaats Jeanny Engels, adviseur/onderzoeker persoonsgerichte zorg, zelfmanagement,

Nadere informatie

Onderzoek bij kinderen met Tubereuze Sclerose:

Onderzoek bij kinderen met Tubereuze Sclerose: Onderzoek bij kinderen met Tubereuze Sclerose: Behandeling met rapamycine bij kinderen met TSC en moeilijk behandelbare epilepsie Behandeling van leer- en gedragsproblemen bij kinderen met TSC met RAD001

Nadere informatie

H.88011.0210. Diabetespolikliniek

H.88011.0210. Diabetespolikliniek H.88011.0210 Diabetespolikliniek 2 Inleiding Diabetes mellitus is een chronische ziekte, die steeds meer voorkomt. Om die reden is er een team van deskundigen dat u behandelt; het diabetesteam. Dit team

Nadere informatie

FoodSteps - diabetes in beweging 28/10/2013

FoodSteps - diabetes in beweging 28/10/2013 FoodSteps - diabetes in beweging Wat is diabetes Symptomen Gevolgen Behandeling 5% van de bevolking heeft diabetes (= 1 op 20) Zuid West-Vlaanderen: 15 000 Verwachting komende jaar: x 2 (= 1 op 10) Pancreas

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes Interne geneeskunde alle aandacht Inleiding Zwangerschapsdiabetes (zwangerschapssuikerziekte) wordt ook wel Diabetes Gravidarum genoemd. Als een vrouw deze vorm van diabetes krijgt,

Nadere informatie

Ketenzorg Friesland. Zorgproducten 1e lijns Keten DBC Diabetes Mellitus type 2 Diëtist

Ketenzorg Friesland. Zorgproducten 1e lijns Keten DBC Diabetes Mellitus type 2 Diëtist Ketenzorg Friesland Zorgproducten 1e lijns Keten DBC Diabetes Mellitus type 2 Diëtist Ketenzorg Friesland BV 2016 ZORGPRODUCTEN 1 E LIJNS KETEN DBC DM2 DIËTIST DMD1-2016 DMD2-2016 DMD3-2016 DMD4-2016 DMD5-2016

Nadere informatie

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Gezond gewicht Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Overgewicht 3 Oorzaken 4 Gezond gewicht 4 Tailleomvang 5 Voorkomen van overgewicht 6 Wat kun je

Nadere informatie

zwangerschapsdiabetes

zwangerschapsdiabetes op de grens van de 2e lijn? belangenverstrengelingen aangaande deze bijeenkomst heb ik niet mj muis Langerhans-symposium 12 & 14 juni 2018 Marian Muis internist-endocrinoloog programma Definities Fysiologie

Nadere informatie

Medicatievoorschrijfbevoegdheid Vraag en antwoord. Nicole la Croix

Medicatievoorschrijfbevoegdheid Vraag en antwoord. Nicole la Croix Medicatievoorschrijfbevoegdheid Vraag en antwoord Nicole la Croix Medicatievoorschrijfbevoegdheid Hoe is het nu geregeld? Medicatievoorschrijfbevoegdheid Medicatievoorschrijfbevoegdheid Waarom pakken zij

Nadere informatie

Suikerbelastingtest (OGTT) bij zwangerschapssuikerziekte

Suikerbelastingtest (OGTT) bij zwangerschapssuikerziekte Suikerbelastingtest (OGTT) bij zwangerschapssuikerziekte Binnenkort krijgt u een suikerbelastingtest, ofwel een orale glucose tolerantie test (OGTT), omdat gedacht wordt aan een afwijking in uw suikerstofwisseling.

Nadere informatie

DE COACH METHODE BIJ MENSEN MET DIABETES TYPE 2

DE COACH METHODE BIJ MENSEN MET DIABETES TYPE 2 DE COACH METHODE BIJ MENSEN MET DIABETES TYPE 2 Dr. M.H.G. de Greef, Bewegingswetenschappen van Rijksuniversiteit Groningen. Drs. S.R. Sprenger, Centrum voor Beweging en Onderzoek Groningen. B.J. Houët,

Nadere informatie