De fysiologie van koolhydraten Hoe complex is het eigenlijk?
|
|
- Christel Gerritsen
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De fysiologie van koolhydraten Hoe complex is het eigenlijk? BGN nascholing 'Koolhydraatbeperkt: Hype of hulp bij afvallen? 12 september 2017 Dr. Peter J Voshol Integrative Physiologist Senior Scientist Nutrition and Health Louis Bolk Institute Co-founder of Stichting Voeding Leeft
2 Meteen wat vragen vooraf: 1) Wie vindt Koolhydraatbeperkt een Hype? 2) En dus wie vindt Koolhydraat een Hulp? 3) Wat zijn jullie verwachtingen van De Fysiologie van Koolhydraten? 4) Of anders wat zouden jullie beantwoord zien aangaande De Fysiologie van Koolhydraten?
3 Disclosures: Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven: Sponsoring of onderzoeksgeld n.v.t. Honorarium of andere (financiële) vergoeding: Food Basics (product samenstelling Whole Foods) Andere activiteiten: Directeur en eigenaar: Brood Leeft Medeoprichter Stichting Voeding Leeft
4 Kort CV:
5 De uitdaging
6 Opbouw: 1) Korte intro van het probleem. 2) Glucose tolerantie, glucosehomeostase, de Lever? 3) De (Patho)fysiologie van glucose, insuline en insuline resistentie en de verschillende organen 4) Wat voorbeelden van koolhydraat cq voedingsfysiologie; 5) Effecten van Koolhydraatbeperkt.gewichtsverlies en Type 2 Diabetes.
7 Bijdrage eigen leefstijl en voeding aan ontwikkeling van chronische ziekten en aandoeningen Harvard Public School of Health
8 Genen 80-90% Hyperglycemie Inactiviteit Overgewicht Vetzuren Ontsteking Adipokinen Insuline resistentie/ Type 2 Diabetes Medicatie Dieet/Voe ding Ouder worden
9 Wat is de werkelijke consequentie: Only 50 years Millions of years
10 Vele factoren dragen bij Helaas.
11 De consumptie van suiker in de USA:
12 De consumptie van suiker in Nederland: Data uit de VCP 2016, RIVM
13 De consumptie van suiker in Nederland: Data uit de VCP 2016, RIVM
14 Korte herhaling van de Biochemie van onze macronutrienten (1)
15 Korte herhaling van de Biochemie van onze macronutrienten (1) De glucose opslag in ons lichaam: Glycogeen
16 Korte herhaling van de Biochemie van onze macronutrienten (1) De glucose opslag in ons lichaam: Glycogeen ~100g ~400g
17 Glucose en vet metabolisme gevaste toestand VLDL- TG + Glucagon Glucose Vetzuren
18 Lever is de regulator van nuchter bloedglucose concentratie:
19 Glucose metabolisme gevoede toestand Voedsel VLDL- TG - -Insuline Insuline Vetzuren + Glucose Insuline + Insuline
20
21 Conclusie 1: 1) De lever speelt een centrale rol in de dagelijkse regulatie van bloedglucosewaarden. 2) De lever bepaalt de nuchtere bloedglucosewaarde 3) Insuline (Anabool): a) remt de glucoseproductie uit de lever b) stimuleert de opname van glucose uit het bloed (Anabool) c) remt de vetzuurflux vanuit het vetweefsel (Anabool)
22 Wat gebeurt er nu bij insuline resistentie: Voedsel VLDL- TG - Insuline Insuline Insuline Insuline-Insuline Insuline Insuline Insuline Insuline Insuline Insuline Insuline Insuline Insuline Vetzuren Insuline Insuline Insuline + Insuline Glucose Insuline Insuline Insuline Insuline Insuline + Insuline Insuline Insuline
23
24 Hou het simpel, neem wat afstand:
25 De consequentie van deze hoge ANABOLE toestand: Metabool syndroom of te wel Insuline resistentie ~ 8-10 jaar voor de diagnose type 2 diabetes: Geen diagnose? Type 2 Diabetes Nuchter glucose >7mM
26 Conclusie 2: 1) Metabole ontregeling van koolhydraat/glucose metabolisme gebeurt reeds 8-10 jaar voor een ziekte als Type 2 diabetes gediagnostiseerd wordt.
27 De Orale Glucose Tolerantie Test (of GI-test) Optel som van verschillende organen: Sum effect LIVER effect PANCREAS effect Intestine effect
28 Glucose tolerantie normaal en bij type 2 diabetes (insuline resistentie)
29 Glucose tolerantie afhankelijk van de bron van koolhydraten (1): Vloeibaar
30 Glucose tolerantie afhankelijk van de bron van koolhydraten (2): Vast
31 Waarom 6) Onbewerkt! Bewerking vehoogd glucose en insuline belasting en verlagen verzadiging!
32 Glucose tolerantie afhankelijk van de maaltijd (1):
33 Glucose tolerantie afhankelijk van de maaltijd (2):
34 Glucose tolerantie afhankelijk van de maaltijd (3): Modificatie door toevoegingen
35 Glucose tolerantie afhankelijk van de maaltijd (4): Modificatie door toevoegingen, brood.
36 Waarom 7) Fermentatie = beter verteerbaar Fermenteren van (graan)producten verlagen glucose en insuline belasting en verhogen verzadiging!:
37 Glucose tolerantie afhankelijk van de TIJD (1): Wanneer eet je wat?
38 Glucose tolerantie afhankelijk van de voorgaande maaltijd (1): Wat heb je er voor gegeten? Vorige maaltijd heeft een effect op de uitkomst Tijdstip van de test bepaalt de uitkomst (circadian rhythm)
39 Glucose tolerantie afhankelijk van de voorgaande maaltijd (2): Wat heb je er voor gegeten? Second Meal Effect
40 Conclusie 3: 1) Koolhydraatmetabolisme is afhankelijk van: 1) Samenstelling en consistentie van het voedsel 2) Bewerking/bereiding/fermentatie van het voedsel 3) Tijdstip van de dag 4) Second meal effect
41 Wat gebeurt er tijdens eten: Anabool = Opslag Katabool = Verbruik
42 Ons eetpatroon anno 2017 Anabool = Opslag Katabool = Verbruik Bron: Dr. D Ludwig Meer ANABOOL = meer opslag als VET
43 We eten te vaak gedurende de dag: Dus we zijn in een continue hoge anabole toestand! Data uit de VCP 2016, RIVM
44 Conclusie 4: 1) Meerdere eetmomenten per dag leidt tot meer ANABOLE toestand = positieve balans = gewichtstoename. 2) Eten wat de insuline response vaak en langdurig stimuleert resulteert in meer ANABOLE toestand.
45 Koolhydraatbeperkt: enkele realiteitsfeiten:
46 Beperkt Koolhydraat eten = Vers, onbewerkt en verzadigend; Veel groente; Natuurlijke vetten en eiwitten; Geen bewerkte/geraffineerde suikers en zetmelen; Beperkt in alcohol; Kwaliteit boven kwantiteit
47 Wat is er bekend over laag koolhydraat voedingspatroon? (1) Early 1900
48 Wat is er bekend over laag koolhydraat voedingspatroon? (2) 1917
49 Effect van koolhydraatbeperking:
50 Effect van koolhydraatbeperking? Undesirable changes: ketose??
51 Effect van koolhydraatbeperking? Dus meer vet..? En dan..?
52 Waarom 8d) Hoger in natuurlijke vetten: Taste, nutritious, satiety and satiation Some reports comment that some consumption of olive oil is >100mL per day
53 Effect van koolhydraatbeperking? 55 studies variërend van 1 tot 24 maanden vergelijk LC vs LF
54 Effect van koolhydraatbeperking? 14 dagen bij gezonde medewerkers Checklist Individuele Spankracht (schaal van 0-35; lager is beter) Concentratie 13 Vermoeidheid 13 Motivatie 13 Fysieke activiteit 13 Cis totaal (van 140) Aantal Start 6 maanden Verschil Significantie 13 15,6 (6,9) 32,0 (10,0) 12,6 (3,7) 11,9 (3,7) 72,2 (19,0) 13,1 (4,8) 22,2 (8,4) 10,3 (2,7) 9,9 (3,1) 55,5 (17,5) -2,5 (5,6) -9,8 (6,6) -2,3 (4,4) -2,0 (3,9) -16,7 (15,8) P=0,129 P=0,000 P=0,081 P=0,086 P=0,002 In 2000 werd er door Bültmann et al. bepaald dat werknemers met een totale cis-score van boven de 76 door fysieke en mentale burn-out (langdurig) uit te vallen (U. Bültmann, 2000)
55 Effect van koolhydraatbeperking? Bij diabetes type 2:
56 Wat is het normale verloop T2DM binnen ~6maanden in de Ketenzorg? Synchroon database Aantal Start 6 maanden Verschil Significantie HbA1c ,6 53,5 1,9 0,000 Nuchtere glucose ,7 7,8 0,1 ns Gewicht ,3 85,5 0,2 ns Taille ,5 105,2-0,3 ns HDL ,2 1,2 0 ns LDL ,3 2,5 0,2 ns Triglyceriden ,8 1,8 0 ns KeerDiabetes2Om Aantal Start 6 maanden Verschil Significantie HbA1c-waarde 72 58,3 53,2-5,2 0,000 Nuchtere glucose 57 8,9 7,7-1,2 0,001 Gewicht 65 93,2 88,3-4,9 0,000 Taille ,7 98,9-8,8 0,000 HDL 34 1,2 1,2 0,1 ns LDL ,9-0,1 ns Triglyceriden 38 1,9 1,5-0,4 0,016
57 Conclusie 5: Koolhydraatbeperking en mindere eetfrequentie: Is veilig en leidt tot een gezondere energiebalans en metabolisme in een gezond en ziek lichaam.
58
59 Thank you very much! Acknowledgement: Lotte Schaffer Martijn van Beek Connie Hoek Ronald Rier Nicole de Groot Tamara de Weijer Albert van de Velde Elsbeth Pekelharing Hanno Pijl Prins van den Bergh Marja van Vliet Marieke Battjes-Fries Gerda Pot Olga Patijn
Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing
Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing 9 november 2015 Gent HarriëtVerkoelen.nl Insuline resistentie Achtergrond van insuline resistentie, de invloed hiervan op de
Nadere informatieKeer Diabetes2 Om Groepsprogramma. Eindrapportage Pilot
Keer Diabetes2 Om Groepsprogramma Eindrapportage Pilot Dr. Marieke C.E. Battjes-Fries Olga N. Patijn, MSc Dr. Peter J. Voshol Louis Bolk Instituut Januari 2017 Dit verslag is goedgekeurd en wordt ondersteund
Nadere informatieKoolhydraten Hulp of Hype. Jessica van Vliet
Koolhydraten Hulp of Hype Jessica van Vliet Iedereen zou moeten weten wat voeding met je doet.. Inhoud Koolhydraten hype Wat eet NL aan KH Welke juiste KH-bronnen Richtlijnen Goede Voeding Koolhydraten
Nadere informatieVoedingsrichtlijn Diabetes 2015
Voedingsrichtlijn Diabetes 2015 Esther Pekel diëtist Diabetescentrum 2015 1 Voedingsrichtlijn 2015 1e wetenschappelijke onderbouwde voedingsrichtlijn DM geschreven i.o.v. de NDF in 2006. 2e herziene richtlijn
Nadere informatieWorkshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht. Graag in samenwerking
Workshop diabetes en koolhydratenbeperking bij overgewicht Graag in samenwerking Voor zowel kinderen als volwassenen zijn overgewicht en obesitas de belangrijkste risicofactoren voor de ontwikkeling van
Nadere informatieDisclosure belangen spreker. (poten'ële) belangenverstrengeling
Disclosure belangen spreker (poten'ële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante rela'es met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieAARDAPPELS. voedzaam & veelzijdig
KENNIS PLATFORM AARDAPPELS AARDAPPELS voedzaam & veelzijdig Deze brochure is voor diëtisten en andere gezondheidsprofessionals en bevat praktische informatie over de voedingswaarde van aardappels en de
Nadere informatieOvermatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de. hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het
SUIKERZIEKTE Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het lichaam. U kunt hierbij denken aan slecht functionerende
Nadere informatieKeer Diabetes2 Om groepsprogramma
Keer Diabetes2 Om groepsprogramma Voeding Leeft Vierde tussenrapportage, januari 2019 Marieke Battjes-Fries, Olga Patijn, Gerda Pot, Peter Voshol 2018 Louis Bolk Instituut Keer Diabetes2 Om groepsprogramma
Nadere informatieDiabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl
Diabetes Mellitus type 2 Aandacht voor leefstijl is nodig! Hanno Pijl h.pijl@lumc.nl Disclosure belangen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Inkomsten van boeken voor type 2 diabetes patiënten
Nadere informatieVERANDERDE INZICHTEN: DIABETES TYPE 2 IS OMKEERBAAR
Diabetes? Je komt er nooit meer van af, maar je kunt er prima oud mee worden! Dat is wat we meestal horen over diabetes type 2. Inmiddels dringt langzaam een ander (wetenschappelijk) geluid door: je kunt
Nadere informatie- + Programma Eigen Kracht. De ene calorie is de andere niet? Calorieën en Joules. Opbouw presentatie. Een kwestie van balans.
Programma Eigen Kracht 09.00 uur Meer spieren en minder spek Hans Kroon De ene calorie is de andere niet? Hans Wassink 17 e EFAA Aerobics, Fitness en Clubmanagement Conventie 16 mei 2010, Papendal te Arnhem
Nadere informatieBewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals. Dr. Jan-Willem van Dijk
Bewegen en voeding als medicijn bij type 2 diabetes? de rol van fitnessprofessionals Dr. Jan-Willem van Dijk Inhoud Introductie type 2 diabetes Meten van bloedglucose Gewichtsverlies en bloedglucose Fysieke
Nadere informatieVOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING. Diabetes Mellitus. Zeker als u ons nodig heeft
VOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING Diabetes Mellitus Zeker als u ons nodig heeft THUISZORG De Friese Wouden JEUGDGEZONDHEIDSZORG KRAAMZORG VOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING Diabetes Mellitus In deze folder vindt
Nadere informatieHet programma. De boodschappenkar. Even voorstellen: Door de bomen het bos niet meer zien? Feiten en fabels
De boodschappenkar Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist Het programma over goede voeding Informatie over de Richtlijnen goede voeding Hoe ziet volgens u een gezond boodschappenmandje eruit? Toelichting
Nadere informatieHET CENTRUM VOOR GECOMBINEERDE LEEFSTIJL INTERVENTIE (GLI) VOOR MENSEN MET OVERGEWICHT, DIABETES TYPE 2 EN HART- EN VAATZIEKTEN
WORDT EIGENAAR LEEFSTIJL ALS MEDICIJN VAN JE VITALITEIT! HET CENTRUM VOOR GECOMBINEERDE LEEFSTIJL INTERVENTIE (GLI) VOOR MENSEN MET OVERGEWICHT, DIABETES TYPE 2 EN HART- EN VAATZIEKTEN WIE ZIJN WIJ? AM
Nadere informatieVOEDING & DIABETES. De rol van dieetzorg bij de mens met diabetes mellitus. Janneke de Keijzer, dietist Diabetes Nutrition Organisation
VOEDING & DIABETES De rol van dieetzorg bij de mens met diabetes mellitus Janneke de Keijzer, dietist Diabetes Nutrition Organisation 26 september 2013 Warming up Waar denk je aan, voeding & diabetes?
Nadere informatieNederlandse. Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Het metabole syndroom is tegenwoordig een veel voorkomend ziektebeeld dat getypeerd wordt door een combinatie van verschillende aandoeningen. Voornamelijk in de westerse landen
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zwangerschapsdiabetes. Begeleiding in het Refaja ziekenhuis
Zwangerschapsdiabetes Begeleiding in het Refaja ziekenhuis ZWANGERSCHAPSDIABETES BEGELEIDING IN HET REFAJA ZIEKENHUIS INLEIDING waar het ziekenhuis, omdat tijdens heeft ontwikkeld. Zwangerschapsdiabetes
Nadere informatieHyperglycemie Keto-acidose
Hyperglycemie Keto-acidose Klinische les Marco van Meer SJG 20 06 2007 (acute) ontregeling van diabetes Doel Op het einde van mijn presentatie is jullie kennis over glucose huishouding en ketoacidose weer
Nadere informatieKeer Diabetes2 Om groepsprogramma Voeding Leeft
Keer Diabetes2 Om groepsprogramma Voeding Leeft Derde tussenrapportage Peter Voshol Marieke Battjes-Fries Gerda Pot Olga Patijn Juni 2018 Louis Bolk Instituut Keer Diabetes2 Om groepsprogramma Voeding
Nadere informatieVoeding in plaats van medicijnen? Jolanda Boer, RIVM
Voeding in plaats van medicijnen? Jolanda Boer, RIVM Medicijnen in het water Metformine (Bloedglucoseverlagend middel) Metoprolol (Beta-blokker) Bezafibraat (Cholesterolverlager) Diclofenac, Naproxen (Pijnstiller/ontstekingsremmer)
Nadere informatieHoe zit het met jou?
Hoe zit het met jou? Eet jij veel suikerrijke producten? Let je erop? Drink je veel frisdrank? Doe je vaak extra suiker op je eten of in je drinken? Wie denkt dat hij/zij te veel suiker consumeert? Waarom
Nadere informatieKoolhydraten en de preventie van welvaartsziekten
Koolhydraten en de preventie van welvaartsziekten Evidence-based richtlijn van de German Nutrition Society Van vezels tot suikers: koolhydraten omvatten een brede range van voedingsstoffen. Wat is er precies
Nadere informatieSamenvatting. Chapter 8
Samenvatting Chapter 8 154 Het dopaminerge systeem is betrokken bij de controle over een heel scala aan fysiologische functies, variërend van motorische activiteit tot de productie van hormonen en het
Nadere informatieBehandeling van diabetes type 2
Behandeling van diabetes type 2 Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes: ongeveer negentig procent van de mensen heeft diabetes type 2. Hierbij is vaak sprake van een combinatie van factoren.
Nadere informatieVoedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog
Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd
Nadere informatieDiabetes mellitus. Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis
Diabetes mellitus Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis U hebt te horen gekregen dat u diabetes heeft. Uw internist en diabetesverpleegkundige zullen u veel informatie geven over deze aandoening
Nadere informatieDiabetes mellitus. Victoza en voeding
Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar
Nadere informatieDiabetes type 2. Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zwangerschapsdiabetes. Begeleiding in het Refaja ziekenhuis
Zwangerschapsdiabetes Begeleiding in het Refaja ziekenhuis ZWANGERSCHAPSDIABETES BEGELEIDING IN HET REFAJA ZIEKENHUIS INLEIDING U bent verwezen naar het ziekenhuis, omdat u tijdens uw zwangerschap diabetes
Nadere informatieMultiple Sclerose en voeding. Kan 't ook
Multiple Sclerose en voeding Kan 't ook Wie is MS-Anders MS en voeding Het Programma Anders Hoe nu verder Wie is MS-Anders Onafhankelijk, kritisch, open-minded Kwaliteit van leven Regulier én complementair
Nadere informatieOrthomolecualire Gezondheidsleer. Curriculum 2015
Orthomolecualire Gezondheidsleer Curriculum 2015 Dag 1 (Margo) Inleiding in de nutritionele geneeskunde. Wat mensen eten betekent nog niet dat het menseneten is Materiaal : Powerpoint 1. De cursist zal
Nadere informatieEllen Govers. Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen
Ellen Govers Waarom een dieet dat afwijkt van de RGV? Het dieet in 3 fasen Casussen Conclusies en aanbevelingen 1. patiënten kunnen goed afvallen op de Richtlijnen Goede Voeding 2. overgewicht behandelen
Nadere informatieIndividueel zorgplan vitale vaten
Individueel zorgplan vitale vaten Wat kunt u zelf doen? Een gezonde leefstijl is het belangrijkste bij de aanpak van risicofactoren. Misschien is uw leefstijl wel goed. Zorgverleners kunnen u adviseren
Nadere informatieVOEDING, LEEFSTIJL & GEDRAG! lesdag 6
VOEDING, LEEFSTIJL & GEDRAG! lesdag 6 ! HOE GAAT HET MET JE PROEFCLIENTEN? WEET JE NOG? DIETEN LAGE GRAADS ONTSTEKINGEN = INFLAMMATIE Aan veel chronische ziekten, ontsteking aan ten grondslag: - Overgewicht
Nadere informatieHet voorkomen van (ernstig) overgewicht of obesitas neemt wereldwijd ernstige vormen aan,
Samenvatting voor de geïnteresseerde leek Het voorkomen van (ernstig) overgewicht of obesitas neemt wereldwijd ernstige vormen aan, met name door het overnemen van de zogenaamde Westerse leefstijl, dat
Nadere informatiePre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.
Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het
Nadere informatiePre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.
Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het
Nadere informatieConsequenties voor de voeding
Alleen Diabetes? Chronische Nierschade Diabetes Mellitustype 2 wat betekent dat voor de voeding? DieGo, diëtisten Gooi en Omstreken Mariëtte Hoogers, diëtist te Hilversum Bron: DieGo Caresharing Nevendiagnoses
Nadere informatieVOEDINGS ADVIEZEN IN DE (HUISARTSEN) PRAKTIJK. 19 november 2015
VOEDINGS ADVIEZEN IN DE (HUISARTSEN) PRAKTIJK Iris de Vries Tamara de Weijer Huisarts i.o. & promovenda Huisarts 19 november 2015 Laat uw voeding uw medicijn zijn en uw medicijn uw voeding Hippocrates
Nadere informatieDIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES. In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes
DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes Inhoud 1. Inleiding 3 2. Diabetes bij CF 4 3. Behandeling 4 3.1. Doel van de behandeling
Nadere informatieWorkshop voor apothekers en huisartsen. (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij
Workshop voor apothekers en huisartsen (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij Diabetes Mellitus type 2 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l
Nadere informatieGoede voeding. Hans van Kuijk sportarts
Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Chronische aandoeningen Hart- en vaatziekten Hoge bloeddruk Diabetes 2 Overgewicht? Relatie met voeding & bewegen? DM2; dramatische
Nadere informatieSTELLING. Soorten koolhydraten. Koolhydraten en glucose. Voeding en glycemische regulatie: het advies aan de patient PROGRAMMA:
Voeding en glycemische regulatie: het advies aan de patient Kirsten Berk Voeding bij CVRM en diabetes - 12 februari 2013 Diëtist in het diabetesteam van het Erasmus MC Promotieonderzoek bij de afdeling
Nadere informatieVoeding en glycemische regulatie: het advies aan de patient
Voeding en glycemische regulatie: het advies aan de patient Kirsten Berk Voeding bij CVRM en diabetes - 12 februari 2013 Diëtist in het diabetesteam van het Erasmus MC Promotieonderzoek bij de afdeling
Nadere informatieGezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet
Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook
Nadere informatieDIABETES IN DE WERELD EEN GROEIENDE WELVAARTSEPIDEMIE
DIABETES IN DE WERELD EEN GROEIENDE WELVAARTSEPIDEMIE PROGRAMMA Wat is diabetes Wat doet Diabetesvereniging Nederland Internationale contacten Diabetes in de wereld: hoe verder? stofwisseling Lichaam functioneert
Nadere informatieDieetbehandelingsprotocol Diabetes mellitus (Elsevier)
Dieetbehandelingsprotocol Diabetes mellitus (Elsevier) Doelgroep Mensen met diabetes mellitus (Para)medische gegevens, ziektebeeld, diagnose Type 1 Sterk verhoogd glucose gehalte in het plasma van nuchter
Nadere informatieDiabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus
Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet
Nadere informatieLipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan
Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte
Nadere informatieDiabetes bij kinderen: behandeling en instructies
Diabetes bij kinderen: behandeling en instructies Als uw kind de diagnose diabetes heeft gekregen, heeft dit grote invloed op zijn dagelijkse leven. Zo zal uw kind zijn bloedglucose moeten meten, insuline
Nadere informatieIndividueel Zorgplan Cardiometabool
Individueel Zorgplan Cardiometabool Vasculair Centrum Naam: Geboortedatum: Patiëntnummer: Vasculair centrum Rijnstate Het Rijnstate Vasculair Centrum is een kennis- en behandelcentrum voor patiënten met
Nadere informatieINDIVIDUEEL ZORGPLAN 17813
INDIVIDUEEL ZORGPLAN 17813 Inleiding Wij verzoeken u om dit zorgplan mee te nemen naar ieder bezoek aan het Sint Franciscus Gasthuis. Patiëntensticker Behandelaars Sint Franciscus Gasthuis Behandelend
Nadere informatieHet verbeteren van therapietrouw bij mensen met type 2 diabetes middels ehealth interventies
Het verbeteren van therapietrouw bij mensen met type 2 diabetes middels ehealth interventies (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of
Nadere informatieHoe kan ik voorkomen dat er ketonen ontstaan? Er zijn een aantal dingen die u kunt doen om te helpen verhoogde ketonenniveaus en DKA te voorkomen:
Ketonen en diabetes Wat zijn ketonen? Ketonen zijn een bepaald type zuur. Ketonen blijven over wanneer het lichaam een deel van zijn eigen vet verbrandt, dit gebeurt als er niet genoeg glucose aanwezig
Nadere informatieProtocol Obesitas St. Antonius Ziekenhuis. Gera Hoorweg-Nijman & Marja van der Vorst kinderartsen
Protocol Obesitas St. Antonius Ziekenhuis Gera Hoorweg-Nijman & Marja van der Vorst kinderartsen Kinderen en adolescenten met obesitas 1. Definities 2. Indicatie verwijzing 3. Poliklinische verwijzing
Nadere informatieDweilen met de kraan open
Dweilen met de kraan open Laat voeding je medicijn zijn Dr. Frank van Berkum Internist, Vasculair-Geneeskundige ZiekenhuisGroepTwente locatie Hengelo 53% van de Nederlanders is te dik (heeft een BMI >
Nadere informatieMeer inzicht in uw gezondheid?
Meer inzicht in uw gezondheid? Maak een afspraak voor de Gezondheids-APK bij uw Alphega apotheek. Meten is weten Bij uw Alphega apotheek kunt u terecht voor hulpmiddelen of medicatie wanneer u ziek bent.
Nadere informatieDia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. Dia 2. Dia 3. Vet in Historisch Perspectief. simpele vetopstapelingsziekte
Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Dia 2 Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte
Nadere informatieLADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen
LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen Geen conflicterende belangen voor deze presentatie Eelco de Koning
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Alle levende organismen zijn afhankelijk van energie; zonder energie is er geen leven mogelijk. Uit de thermodynamica is bekend dat energie niet gemaakt kan worden, maar ook niet
Nadere informatieWebinar 4 28-05- 15. WEBINAR 4 28-05- 2015 Inside Out Health Jenaida van Wijk, integraal arts. Boodschappers Eiwi?en. Wat zijn hormonen?
WEBINAR 4 28-05- 2015 Inside Out Health Jenaida van Wijk, integraal arts Webinar 4 Wat zijn hormonen? Voeding en hormonen Belangrijkste hormoonassen Belangrijkste neurotransmi?ers ConnecBe Wat zijn hormonen?
Nadere informatieDiabetes. Inhoud. In Nederland hebben ongeveer 750.000 mensen diabetes. Van die 750.000 weten 200.000 personen niet dat ze de ziekte hebben.
Zorg bij diabetes Inhoud Vormen van diabetes 4 Klachten en symptomen 5 Oorzaken 6 Behandeling 7 Leven met diabetes 8 Meer informatie 9 Wat kan Kring-apotheek voor jou betekenen? 10 Diabetes Diabetes is
Nadere informatieDia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten
Dia 1 Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema Dia 2 Wat is voeding: Voeding = alle organische stoffen die je als mens of organisme nodig hebt om energie op te wekken in je
Nadere informatieOp zoek naar het succesdieet Evelien Adriaan Diabc, mei 2007, jaargang 61, nummer 5 pg
Op zoek naar het succesdieet Evelien Adriaan Diabc, mei 2007, jaargang 61, nummer 5 pg. 20-23 Wat is de beste manier om ongewenste kilo s te verliezen als je ook rekening moet houden met diabetes? De meest
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes U bent zwanger en halverwege de zwangerschap krijgt u te horen dat u diabetes heeft. Er komt dan veel op u af. U wilt weten wat zwangerschapsdiabetes precies
Nadere informatieHoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie
Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie 4.1 Inleiding Normaal gesproken schommelt het bloedglucosegehalte tussen 4 en 8 mmo/l. Bij mensen met Diabetes Mellitus is een waarde tussen de 4 en de 10 mmol/l acceptabel.
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes U BENT ZWANGER EN HALVERWEGE DE ZWANGERSCHAP KRIJGT U TE HOREN DAT U DIABETES HEEFT. ER KOMT DAN VEEL OP U AF. U WILT WETEN WAT ZWANGERSCHAPSDIABETES PRECIES
Nadere informatieDIABETES EN LEEFSTIJL 7 JUNI 2018 MARTIJN CANOY
DIABETES EN LEEFSTIJL 7 JUNI 2018 MARTIJN CANOY DIABETES EN LEEFSTIJL 1. Hoe vaak komt het voor 2. Wat is diabetes 3. Welke vormen 4. Complicaties 5. Leefstijl 1. voeding 2. Roken 3. Bewegen 6. Overgewicht
Nadere informatieVoeding bij pancreatitis
UMC St Radboud Voeding bij pancreatitis (alvleesklierontsteking) Patiënteninformatie Deze brochure geeft u algemene informatie over de voeding bij pancreatitis. Heeft u na het lezen van deze brochure nog
Nadere informatieThema Zorg op maat uur Opening en terugblik vorig jaar uur Benchlearning Kees de Visser, huisarts Urk
Thema Zorg op maat Programma 16.30 uur Opening en terugblik vorig jaar 16.35 uur Benchlearning Kees de Visser, huisarts Urk 17:00 uur Van jaarcontrole naar jaargesprek diabetes Guy Rutten, Professor Diabetologie
Nadere informatieDiabetes Mellitus en Beweging
Diabetes Mellitus en Beweging Doelen 0Refresher 0Patient Education 0Exercise and DM Wat betekent het? 0 Diabetes: Door(heen) gaan 0 Mellitus: Honing/Zoet Wat is het? 0 Groep van stoornissen met hyperglycemieën
Nadere informatieAf en toe diëten, werkt dat?
Af en toe diëten, werkt dat? Fasting In Diabetes Treatment studie Elske van den Burg and Marjolein Schoonakker Petra van Peet Elske van den Akker van Marle Ingrid Jazet Ko Willems van Dijk Hildo Lamb Mattijs
Nadere informatieFeiten en fabels over voeding, medicatie en diabetes
Feiten en fabels over voeding, medicatie en diabetes Heleen Berkelmans, diëtist, DITO Paul van den Broek, medisch coördinator Diabetes Inhoud Diëten en medicatie aanpassen? Wat te doen na een gastric bypass?
Nadere informatieGezondheid & Voeding
kokosolie voor minder vet in de taille Kokosolie staat bekend als een van de gezondste vetten in de wereld. Ondanks dat vele, waar onder het Voedingscentrum, roepen dat verzadigd vet ongezond is, maar
Nadere informatieVoedingsaanbevelingen bij kinderen met diabetes type 1. Livien Goetry Irene Dejonghe Januari 2019
Voedingsaanbevelingen bij kinderen met diabetes type 1 Livien Goetry Irene Dejonghe Januari 2019 Overzicht 1. Basisprincipes gezonde voeding bij kinderen met diabetes type 1 2. Wat zijn koolhydraten 3.
Nadere informatiePraktische adviezen bij een 4 keer daags insulineregime
Praktische adviezen bij een 4 keer daags insulineregime Inhoudsopgave Bladzijde Streefwaarden voor de bloedglucose 3 Bijstelregels 3 Wat te doen bij een hypoglycemie 3 Voorkomen van hypoglycemie bij lichamelijke
Nadere informatieDiabetes type 2 Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
Nadere informatieHypo- en hyperglycaemie
Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycaemie 4.1 Inleiding Normaal schommelt het bloedglucosegehalte tussen 4 en 8 mmo/l. Bij mensen met diabetes mellitus is een waarde tussen de 4 en de 10 mmol/l acceptabel. Bij
Nadere informatieRudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven
Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven Diabetes: also a global disease Estimated global prevalence of diabetes In België :vandaag heeft 1/12 mensen diabetes 151 million 347 285 million 438 million
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 2)
Kwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 2) Nederlandse Diabetes Federatie 033-4480845 info@diabetesfederatie.nl Stationsplein 139 3818 LE Amersfoort Kwaliteitsindicatoren diabetes type 2 (fase 2) De
Nadere informatieSamenvatting voor niet-ingewijden
voor niet-ingewijden Type 2 diabetes Diabetes is een ernstige chronische ziekte, die wordt gekenmerkt door te hoge glucosespiegels (de suikers ) in het bloed. Er zijn verschillende typen diabetes, waarvan
Nadere informatieSamen diabetes de baas
Samen diabetes de baas Samen voor ú Inhoudsopgave Samen diabetes de baas 3 Wat is diabetes 3 Verschil tussen type 2 en type 1 diabetes 4 Samen met u 5 Jaarschema diabeteszorg eerste jaar 8 Leefstijl 8
Nadere informatieChronisch zieken en werk
Chronisch zieken en werk Prof. Ute Bültmann Sociale Geneeskunde, Arbeid & Gezondheid Universiteit Groningen, Universitair Medisch Centrum Groningen 41. Nascholingsdag Stichting Nascholing Bedrijfs- en
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kind met diabetes en intensieve therapie. Algemene informatie voor kind en ouders
Kind met diabetes en intensieve therapie Algemene informatie voor kind en ouders KIND MET DIABETES EN INTENSIEVE THERAPIE ALGEMENE INFORMATIE VOOR KIND EN OUDERS INLEIDING Je bent voor de behandeling van
Nadere informatieAlles wat je wilt weten over gezond en gelukkig leven
Alles wat je wilt weten over gezond en gelukkig leven Gezonde voeding en een healthy lifestyle? Mijn naam is Fardau Wijbenga, oprichtster van The Healthy Life Company. Ik ben ervan overtuigd dat gezonde
Nadere informatieKoolhydraatadviezen in de praktijk
Wie en wanneer adviseer je wat? Mariëlle van Veen Diëtist Leids Universitair Medisch Centrum Koolhydraten zijn hot Te verwachten effecten Verbeteren glucoseregulatie Verminderen medicatiegebruik Verbeteren
Nadere informatieDieet bij insulineresistentie Fase 1
Dieet bij insulineresistentie Fase 1 KDOO 2014 2 Inhoud Stofwisselingstype B Oorzaken van stofwisselingstype B Wat is insulineresistentie? Waarom een koolhydraatbeperkt dieet? Herkent u deze verschijnselen?
Nadere informatieConsumptie van koolhydraten in Nederland
Consumptie van koolhydraten in Nederland Caroline van Rossum 1 Inhoud Voedselconsumptie meten Inname Bronnen Waar en wanneer Verschillen in bevolking Veranderingen 2 Voedselconsumptiepeilingen Inzicht
Nadere informatieVoor een blijvend fit en slank lichaam. Trainer Hormoonfactor- voeding en lifestyle coach
Voor een blijvend fit en slank lichaam klacht oorsprong oplossing online 10 weken lang elke week een weekmenu en alles wat je moet weten over hormonen en je gezondheid. Trainer Hormoonfactor- voeding en
Nadere informatieMIJN KLEINKIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU?
MIJN KLEINKIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU? Inhoudsopgave Wat is Type 1 Diabetes?... p. 6 Wat betekent Type 1 Diabetes in de praktijk?... p. 10 Kan mijn kleinkind dan nog wel langskomen of komen logeren?...
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20887 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Vroegrijk, I.O.C.M. Title: Fatty acid metabolism and metabolic inflammation :
Nadere informatieMIJN KLEINKIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU?
MIJN KLEINKIND HEEFT TYPE 1 DIABETES, WAT NU? Inhoudsopgave Wat is Type 1 Diabetes?... p. 6 Wat betekent Type 1 Diabetes in de praktijk?... p. 10 Kan mijn kleinkind dan nog wel langskomen of komen logeren?...
Nadere informatieVoedingsmanagement in de Psychiatrie
Voedingsmanagement in de Psychiatrie Anneke van Hellemond, diëtist Anneke Wijtsma, diëtist 1 Inhoud presentatie Voedingsproblemen Overgewicht Metabool syndroom Verwijzen naar gespecialiseerd diëtist Behandelwijze
Nadere informatieDiabetes. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Diabetes Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Diabetes 3 Vormen van diabetes 4 Type1 4 Type2 4 Klachten en symptomen 5 Type1 5 Type2 5 Oorzaken 6 Behandeling
Nadere informatieKetogeen dieet bij refractaire epilepsie. Liesbeth Rietveld Carly Jansen
Ketogeen dieet bij refractaire epilepsie Liesbeth Rietveld Carly Jansen Voorstellen Inhoud Epilepsie; gevolgen en behandelingen Ketogeen dieet Verpleegkundige interventies Samenvatting - Epilepsie Tijdelijke
Nadere informatieWie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige
Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer Plaats: Eindhoven Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Workshop voeding Doel Basisvoeding Van theorie naar praktijk Sportspecifieke
Nadere informatieDiabetes prevalentie in Nederland. Type 2 Diabetes Mellitus Voeding in evolutionair perspectief Hanno Pijl h.pijl@lumc.nl
Diabetes prevalentie in Nederland Type 2 Diabetes Mellitus Voeding in evolutionair perspectief Hanno Pijl h.pijl@lumc.nl RIVM 2010 Diabetes prevalentie in Nederland (prognose) Voeding en Humane Evolutie
Nadere informatieaandacht voor type 1 diabetes
aandacht voor type 1 diabetes Type 1 diabetes, wat is dat? Bij type 1 diabetes maakt het lichaam geen insuline meer aan. Dat brengt de glucosebalans (glucose = suiker) uit evenwicht. Als je type 1 diabetes
Nadere informatie