Bibliotheek & School. Basisonderwijs NoordWest Fryslân

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bibliotheek & School. Basisonderwijs 2014 2015. www.ontdekdebieb.nl. NoordWest Fryslân"

Transcriptie

1 Bibliotheek & School Basisonderwijs NoordWest Fryslân

2 Vooraf 4 De Bibliotheek op School 6 Aanbod groep 1 en 2 9 Aanbod groep 3 en 4 15 Aanbod groep 5 en 6 21 Aanbod groep 7 en 8 27 Informatiebijeenkomst ouders 36 Collecties 37 Overzicht tarieven 47 Contactinformatie 50

3 Vooraf Plezier in lezen Lezen is één van de belangrijkste vaardigheden die kinderen zich eigen maken. Zij hebben deze vaardigheid nodig om goed te kunnen participeren in de maatschappij. Door goed te kunnen lezen presteren kinderen beter. Een positieve leeservaring is belangrijk, het stimuleert kinderen om meer leeskilometers te maken. Vrij lezen heeft een bewezen positief effect op woordenschat, spelling, grammatica, begrijpend lezen en schrijven. Met 15 minuten vrij lezen per dag leert een kind maar liefst 1000 nieuwe woorden per jaar. In deze brochure vindt u voor elke groep een leesbevorderingsactiviteit die gericht is op leesplezier. De activiteiten ondersteunen u om het lezen bij leerlingen te stimuleren. Indeling brochure De brochure is ingedeeld met producten en diensten per groep, waarbij steeds twee groepen zijn geclusterd. U ziet in één oogopslag welke producten geschikt zijn voor uw groep(en). Daarnaast geven we aan wat voor soort activiteit het is. Activiteiten op het gebied van leesbevordering, mediawijsheid en groepsbezoek zijn voorzien van een kleur. De collecties voor in de klas hebben we verzameld in een apart hoofdstuk. Hieronder een korte toelichting van de soort activiteiten. Leesbevordering: Deze activiteiten hebben tot doel het leesplezier te vergroten. Vaak wordt een collectie bijgeleverd en soms is er een digitale component. Mediawijsheid: Deze activiteiten hebben tot doel kinderen bewust te leren omgaan met nieuwe media, zowel om betrouwbare informatie te zoeken als om met elkaar te communiceren. Mogelijkheden en gevaren krijgen hierbij aandacht. Groepsbezoek aan de Bibliotheek: De Bibliotheek biedt u de mogelijkheid om met de groep naar de Bibliotheek te komen om de leerlingen wegwijs te maken in de Bibliotheek. Collecties voor in de klas De Bibliotheek zorgt voor voldoende en aantrekkelijke media voor klassikaal lezen: vertelplaten, vrij lezen, niveaulezen, tutor lezen, toneellezen, Engelse boeken of lezen als ondersteuning van de zaakvakken. Hieronder valt ook klassikaal lenen: boeken lenen die kinderen zelf in de Bibliotheek uitzoeken. Mediawijs worden Naast leesbevordering biedt de Bibliotheek producten aan op het gebied van mediawijsheid. Leerlingen komen in aanraking met media, spelen met apps op tablets en smartphones. Maar hoe ga je hier slim mee om? De Bibliotheek biedt u en uw leerlingen ondersteuning bij het ontwikkelen van informatievaardigheden en het kunnen zoeken en vinden van betrouwbare informatie. Zoeken en vinden Het is belangrijk dat leerlingen hun weg kunnen vinden in de Bibliotheek. Hoe zoek je een boek, op welke manier zoek je naar informatie. Leerlingen in de groepen 3, 6 en 8 ontvangen wij graag in één van onze vestigingen. Helemaal gratis. De Bibliotheek op School In de gemeente Franekeradeel, het Bildt en Menameradiel zijn collecties, kasten en uitleenapparatuur geplaatst op de scholen. De Bibliotheek is voornemens om, in samenwerking met school en gemeente, in alle basisscholen in NoordWest Fryslân het landelijk concept De Bibliotheek op School gestalte te geven. Om u te informeren over de mogelijkheden wordt op woensdagmiddag 29 oktober de conferentie Meer lezen, beter in taal georganiseerd. Noteert u alvast de datum in uw agenda. U leest meer over het concept de Bibliotheek op School op pagina 6. Dienstverleningsabonnement Met een dienstverleningsabonnement kunt u op een aantal producten gratis intekenen en kunt u klassikaal lenen tijdens openingsuren van de Bibliotheek. Zonder dienstverleningsabonnement neemt u producten af tegen tarief. Uw leesconsulent kan u hierover informeren. Schema ophalen en terugbrengen De projecten leesbevordering en mediawijsheid, die voor een periode van ongeveer 6 weken gehuurd worden, kunnen opgehaald en teruggebracht volgens onderstaand schema. Projecten die aan een bepaalde periode gebonden zijn of groepsbezoeken in de Bibliotheek spreekt u af met de leesconsulent Ophalen Week 38 Week 2 Week 11 Week 20 Terugbrengen Week 45 Week 8 Week 18 Week 26 Bestellen U kunt producten bestellen* via de meegeleverde bestelformulieren. De formulieren kunt u scannen en mailen naar educatie@bnwf.nl (na 1 juli educatie@bnfrl.nl) of opsturen naar Team Educatie, St. Martiniplantsoen 41, 8801 LK Franeker. *Bij inschrijving verplicht u zich tot afname van dienst of product. Gemaakte kosten worden in rekening gebracht. 4 5

4 De Bibliotheek op School Wat is de Bibliotheek op School? De Bibliotheek werkt aan de invoering van de Bibliotheek op School. Dit is een landelijke aanpak voor het basisonderwijs, waarin bibliotheken en scholen structureel samenwerken aan taalontwikkeling, leesbevordering en leesplezier. is om kinderen te stimuleren meer te lezen, op school en thuis. De Bibliotheek op School biedt o.a.: Een boekencollectie, een boekenkast en een uitleensysteem Een cursus leescoördinator en een netwerk van leescoördinatoren Een leesconsulent van de bibliotheek die u op school ondersteunt met leesbevordering en mediawijsheid Een jaarlijkse leesmonitor die de stand van zaken meet m.b.t. leesmotivatie, aantal gelezen boeken en welke vorderingen gemaakt zijn. Conferentie Meer lezen, beter in taal op 29 oktober Op woensdagmiddag 29 oktober organiseert de Bibliotheek een studiemiddag over dit landelijk concept. Kees Broekhof van Sardes vertelt waarom vrij lezen belangrijk is voor de taalontwikkeling en voor de schoolprestaties. Ook legt hij het belang van meten van gegevens met de leesmonitor uit. Met behulp van deze cijfers en het schoolleesplan gemaakt door de leescoördinator kunt u beleid maken én borgen omtrent lezen en taalontwikkeling op uw school. Ook hoort u verhalen uit de praktijk. Thomas van Dalen van Kunst van Lezen is dagvoorzitter. Rol van leescoördinator De samenwerking tussen de leesconsulent van de bibliotheek en de leescoördinator van de school is een essentieel onderdeel van de Bibliotheek op School. De leesconsulent en de leescoördinator zijn voor hun specifieke taak toegerust en geschoold. De leesconsulent begeleidt de leescoördinator bij de uitvoering van wat is vastgelegd in het lees-en mediaplan en de leescoördinator ondersteunt het team in de school. De leescoördinator draagt zorg voor de basisvoorwaarden: een visie op lezen, voldoende (voor)leestijd, een actuele gevarieerde boekencollectie, de kwaliteit van werkvormen, deelname aan leesactiviteiten en -projecten en deskundigheidsvordering van leerkrachten. Een leescoördinator legt plannen en activiteiten (eventueel samen met een taalcoördinator) vast in een schoolleesplan. Onderzoek wijst uit dat het niveau van begrijpend en technisch leren lezen nauw samenhangt met de motivatie van de lezer, de tijd om te lezen en de beschikbare boeken. Zowel de leescoördinator als de leesconsulent maken deel uit van een netwerk van leescoördinatoren. Op deze manier wordt opgedane kennis en ervaring gedeeld en uitgewisseld. Cursus Open Boek De cursus Open Boek leidt leerkrachten op tot leescoördinator. Diverse leerkrachten hebben inmiddels de cursus gevolgd en de reacties zijn zeer positief. Daarom bieden wij de cursus opnieuw aan. De cursus bestaat uit 4 bijeenkomsten van 3 uur met een studiebelasting van 40 uur (dit is incl. het schrijven van het schoolleesplan). De cursus eindigt met de opdracht een realistisch schoolleesplan te schrijven voor de eigen school. Met behulp van de website nl, onderdeel mijn leesplan wordt dit plan opgesteld. Na afloop van de cursus ontvangen de deelnemers een certificaat. De kosten voor deze cursus bedragen per deelnemer 300,- (inclusief 27,50 voor het cursusboek). De kosten zijn exclusief BTW. Meer weten? De Bibliotheek op School is een landelijke aanpak, maar laat zich volledig naar de lokale situatie, wensen en behoeften plooien. Elke bibliotheek en elke school is immers anders. Wilt u meer weten, dan kunt u contact opnemen met het team Educatie of uw leesconsulent. Op vindt u praktische tips, inspirerende voorbeelden en nog veel meer. 6 7

5 Groep 1&2 8 9

6 Groep 1 & 2 Kikker en een heel bijzondere dag Kikker en een heel bijzondere dag van Max Velthuijs is de inspiratiebron van dit project. De voorlees- en verwerkingsactiviteiten van Kikker en een heel bijzondere dag sluiten aan bij de thema s van het verhaal: feest, dagen van de week, emoties en kleuren. De kleuters kunnen het verhaal naspelen met verschillende dierenmaskers (de dieren uit de Kikkerboeken). De kikkerpop is het ultieme middel om het verhaal te introduceren. Toveren Groep 1 & 2 Omdat de tovenaar op vakantie is, mogen de leerkracht en de kinderen een aantal weken op een aantal toverspullen passen. Elke week ontvangen de kinderen een brief van de tovenaar, met steeds één regel van de toverspreuk. Daarmee tovert de leerkracht samen met de kinderen elke week een ander boek over een heks of tovenaar tevoorschijn uit de tovenaarsmantel. Ook kan er echt getoverd worden met een toverboekje. In de handleiding vindt de leerkracht een aantal verwerkingssuggesties rondom het thema toveren. Deze suggesties zijn gebaseerd op de verschillende hoeken in de klas, zoals de lees- en schrijfhoek, de bouwhoek, de heksen- en tovenaarshoek en de boekenhoek. Leerlingen krijgen plezier in het luisteren naar een verhaal en leren om gevoelens en ervaringen uit te drukken. Huurperiode Zes weken Vijf stoffen maskers Handleiding Het boek Kikker en een heel bijzondere dag Andere Kikkerboeken Gratis Mondelinge taal 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Kunstzinnige oriëntatie 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Mondelinge taalvaardigheid Luisteren Begrijpend luisteren, woordenschat, taalgebruik Leerlingen krijgen plezier in het luisteren naar een verhaal en leren om gevoelens en ervaringen uit te drukken. Huurperiode Zes weken tovermantel en kindercape, tovenaarshoed, toverstafje, gouden kleerhanger toverboekje set van vijf verschillende brieven met instructie een opbergdoos een handleiding collectie boeken 38,- Mondelinge taal 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Kunstzinnige oriëntatie 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Mondelinge taalvaardigheid Luisteren Leerlijnen Taal Begrijpend luisteren, woordenschat, taalgebruik 10 11

7 Groep 1 & 2 Groep 1 & 2 Ferteljas Vertelkastje met vertelplaten De Ferteljas is een lange jas met mooi versierde zakken. In de zakken zitten voorwerpen die te maken hebben met het thema seizoenen of de meegestuurde boeken. Het vertelkastje (Kamishibai) komt oorspronkelijk uit Japan en lijkt een beetje op onze poppenkast. Alleen gebruikt de verteller geen poppen, maar afbeeldingen/vertelplaten die hij één voor één uit het kastje trekt. De verteller zit verder niet in het kastje, maar staat ernaast, zodat hij kan communiceren met het publiek. Het vertelkastje leent zich uitstekend om in groepen te gebruiken. Vooral voor jonge kinderen is de kamishibai een uitstekend middel om de aandacht vast te houden en in gesprek te gaan over wat er op de platen te zien is. Te huur samen met vertelplaten. De vertelplaten zijn ook zonder kastje te huur. Voorstellingsvermogen prikkelen. Mondelinge- en sociale vaardigheden stimuleren. Gevoelens of emoties herkenbaar maken. Huurperiode Zes weken Boeken over de seizoenen, lessuggesties, de Ferteljas en diverse voorwerpen. 18,- Mondelinge taal 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens deze informatie mondeling of schriftelijk gestructureerd weer te geven. Mondelinge taalvaardigheid Luisteren, gesprekken, spreken Leerlijnen Taal Woordenschat, begrijpend luisteren Titels U kunt kiezen uit de volgende titels: Ik wil de maan Jonathan Emmett en Vanessa Cabban En nu lekker slapen, Sam! Amy Hest en Anita Jeram Wat nu, Olivier Phyllis Root Kleine kangoeroe Guido van Genechten Kleine muis zoekt een huis Petr Horácek Anton kan toveren Ole Könnecke De wiebelbillenboogie Guido van Genechten Fiet wil rennen Bibi Dumon Tak Mama kwijt Chris haughton Nog 100 nachtjes slapen Milja Paalman Krrr okodil Catharine Rayner Kerndoelen Taalbeschouwing: 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Kunstzinnige oriëntatie: 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. De geletterdheid ontwikkelen, de woordenschat uitbreiden en de taalproductie stimuleren. Huurperiode Zes weken 10,- voor het vertelkastje 10,- set vertelplaten + boek Referenties: Mondelinge taalvaardigheid Begrippen taalverzorging Luisteren, spreken, begrippen taalverzorging Taalgebruik, luisteren, woordenschat, begrijpend luisteren, vertellen Vertelkastje, set vertelplaten, bijbehorend boek, lessuggesties 12 13

8 Groep 3&

9 Groep 3 Groep 3 Monstertje Mo wil een boek Er was eens Monstertje Mo gaat naar Boekenland omdat hij graag een rol wil spelen in een boek. Hij mag niet meespelen in de boeken van de giraf, de dolfijn en het spook. Uiteindelijk vindt Mo een leeg boek met een bed en daarin droomt hij zijn eigen avonturen. Samen met Mo ontdekken de leerlingen wat de Bibliotheek allemaal te bieden heeft. Leerlingen kennis laten maken met de Bibliotheek. Locatie Bibliotheek Duur programma Ca. 1 uur Gratis Mondelinge taal 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. Mondelinge taalvaardigheid, lezen, begrippen en taalverzorging Gesprekken, spreken, luisteren, begrippen Taalgebruik, woordenschat, reflectie op communicatie, taalbewustzijn, functies van geschreven taal Met een groot sprookjesboek in de klas worden vijf verschillende sprookjes geïntroduceerd: Roodkapje, Doornroosje, De stuk gedanste schoentjes, De koning met de paardenoren en De kikkerkoning. Elke week staat een ander sprookje centraal. In het boek zit een opdracht die de leerlingen leidt naar het sprookje van de week. Uit de handleiding kiest de leerkracht een introductie en verwerkingssuggesties. De handleiding bevat een aantal creatieve verwerkingen. Deze suggesties zijn gebaseerd op de verschillende hoeken in de klas zoals een lees- en schrijfhoek en de boekenhoek. Aansluiten bij het leesproces van leerlingen in groep 3. In verschillende leesmethoden komt het thema sprookjes aan bod. Plezier in lezen en spelen met letters en woorden en kennis maken met sprookjes als dragers van ons culturele erfgoed. Huurperiode Zes weken: wekelijks een sprookje uitwerkent Prikbord in de vorm van een omslag van een groot boek De vijf behandelde sprookjes en een aanvulling met andere sprookjesboeken 2 sprookjescd s Boek: Sprookjes en handvaardigheid Lesbrief voor de leerkracht Gouden zakje met: vingerpopjes van wolf en Roodkapje, gouden bal en doosje punaises 38,- Mondelinge taal 4. De leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in en gesprek dat informatief of opiniërend van karakter is. 9. Leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen. Kunstzinnige oriëntatie 56. De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. Mondelinge taalvaardigheid, lezen, schrijven Gesprekken, luisteren, spreken, fictie teksten, schrijven Deelnemen aan gesprekken, taalgebruik, woordenschat 16 17

10 Groep 3 & 4 Groep 4 Vakantielezen Juttersbuit Kinderen oefenen hun leesvaardigheid gedurende het schooljaar. Tijdens de zomervakantie wordt vaak maar weinig door kinderen gelezen. Uit onderzoek is bekend dat er ruim twee maanden lang sprake is van stilstand in het lezen met achteruitgang van de leesvaardigheid als gevolg. Vooral beginnende lezers uit groep 3 laten na de zomervakantie een terugval in het lezen zien. Om dit tegen te gaan levert de Bibliotheek o.a. een leestas met leuke boeken en tips voor boekbespreking. Hierdoor worden kinderen gestimuleerd om ook tijdens de vakantie door te lezen. Leerlingen op het technisch leesniveau houden dat zij aan het einde van groep 3 of 4 hebben bereikt. Daarnaast zijn leesbevordering en ouderbetrokkenheid belangrijke doelen van Vakantielezen. Wat doet de school Leerlingen komen naar de Bibliotheek (klassikaal) en zoeken daar zelf boeken uit voor het Vakantielezen. Normering: 3 boeken per leerling. In het pakket wordt het Okki vakantieboek opgenomen. Met dit boek wordt op een speelse manier aan taal en rekenen gewerkt. Het invullen van het boek kan in afwisseling met het lezen van de bibliotheekboeken gebeuren. Na de zomervakantie blijven de boeken nog 2/3 weken op school zodat leerlingen en leerkracht ervaringen met elkaar kunnen uitwisselen over de gelezen boeken. Ouders worden geïnformeerd over het project Vakantielezen om hen te betrekken bij het (voor)lezen. Dit kan in de nieuwsbrief/schoolkrant of door een bijeenkomst op school. Huurperiode acht/negen weken 2,- per leerling Vakantie lezen voor leerkrachten Leerkrachten kunnen ook deel te nemen aan het project. Zij lezen dan tijdens de vakantie kinderboeken die aansluiten bij de groep die zij na de zomervakantie hebben. Voor meer informatie over vakantielezen kunt u contact opnemen met uw leesconsulent. Mondelinge taal 4. de leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in een gesprek dat informatief of opiniërend is. 9. Leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen Mondelinge taalvaardigheid, lezen, schrijven Gesprekken, luisteren, spreken, fictie teksten, schrijven Deelnemen aan gesprekken, taalgebruik, woordenschat Het project Juttersbuit bestaat uit een metalen ton, vijf soorten boeken en een collectie boeken die de kinderen zelf kunnen bekijken. Op een speelse manier worden in de projectperiode vijf verschillende soorten boeken geïntroduceerd: voorleesboek gedichtenbundel leesboek prentenboek informatief boek Leerlingen kennis laten maken met diverse soorten boeken. Huurperiode Zes weken Blauwe ton beplakt met stickers Visnet met kurken Handleiding Cd met zeegeluiden Collectie boeken Benodigde materialen Presentatietafel, gele lap, zand, schelpen, lege flessen en cd-speler Gratis 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Lezen, begrippen en taalverzorging Zakelijke teksten, fictie teksten, begrippen Leerlijnen Taal Lees- en schrijfmotivatie, informatieverwerving, reflectie op geschreven taal 18 19

11 Groep 4 Een belangrijk bericht Uitgangspunt is het boek: Een belangrijk bericht van Max Velthuijs. In de bijbehorende lesbrief wordt o.a. aandacht besteed aan het onderwerp communicatie en de deelonderwerpen post, telefoon en . Kinderen maken kennis met de gang van de brief en de werking van de telefoon en het herkennen van verschillende media. Ontdekken van de verschillende facetten van communicatie en kennismaken met de gang van een brief en de werking van telefoon en . Dit project richt zich op mediabegrip: het herkennen van de verschillende media. Huurperiode zes weken Een lesbrief voor de leerkracht, telefoon, een collectie boeken 20,- Leerdoelen: Mediawijsheid / informatievaardigheden De kinderen leren dat er verschillende manieren zijn om te communiceren; via brief, telefoon en Mediabewustzijn De kinderen leren de communicatiemiddelen in de tijd te zetten (mediabewustzijn) Mondelinge taal 1. Leerlingen leren informatie verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. Taalbeschouwing 12. de leerlingen vergroten hun woordenschat Oriëntatie op jezelf en de wereld 52. Leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: Televisie en computer Groep 5&

12 Groep 5 Groep 5 Boekenbal Met het project Boekenbal maken leerlingen door middel van spannende geheimschriften kennis met leuke leesboeken. Leerlingen grabbelen een bal uit de ballenbak. In de bal zit een boektitel gecodeerd in geheimschrift. Na ontcijfering van dit geheimschrift gaan kinderen het boek lezen. In de ballenbak zitten ook vijf gouden ballen die verwijzen naar een opdracht voor de hele klas. Voor iedere leerling is er een werkboekje, een balboekje, met tips voor het kiezen van boeken. Er is ruimte om over circa 4 verschillende boeken iets op te schrijven. Bovendien staan hierin de geheimschriften die nodig zijn voor het ontcijferen van de boektitels. Schrijver op bezoek: stapelgedichten maken met Arjan Hut Arjan Hut komt op bezoek in de Bibliotheek en vertelt over zijn werk als schrijver en dichter. Daarna gaat hij met de groep aan de slag om stapelgedichten te maken. Kleine gedichtjes die gemaakt worden van titels van boeken. Elk gedicht is een klein verhaaltje. Leren kiezen van boeken en stimuleren van het leesplezier Duur programma Zes weken Ballenmand met 40 ballen waarvan vijf gouden Katoenen tas Handleiding Kopieervellen met boektitels in geheimschrift Collectie boeken, waaronder boeken van het Makkelijk Lezen Plein Gratis 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Lezen Fictie teksten Leerlijnen Taal Begrijpend lezen, leeswoordenschat, reflectie op geschreven taal Kinderen enthousiast maken voor lezen en dichten. Duur programma 45 minuten Locatie Bibliotheek 4,- per leerling Collectiehuur: 0,26 per boek per week 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Mondelinge taalvaardigheid, lezen Luisteren, spreken, fictie teksten Deelnemen aan gesprekken, begrijpend luisteren, informatieverwerving 22 23

13 Groep 5 & 6 Groep 6 Kinderboekenweek t/m 12 oktober Met de 60ste Kinderboekenweek vieren we het kinderboek. En hoe kan dat in een jubeljaar beter dan het vieren zelf centraal te stellen, met het motto Feest! Want er wordt flink gefeest in kinderboeken: verjaardag, Sinterklaas, Suikerfeest, schoolfeest enzovoort. De bibliotheken in Fryslân hebben dit jaar het LEESfeest bedacht. Het LEESfeest bestaat uit 12 lees- en doeopdrachten die gekoppeld zijn aan verschillende feesten. Het doel van het LEESfeest is leesbevordering en leesplezier. We hebben gekozen voor een combinatie van lees- en doeopdrachten. Reden hiervoor is om ook de kinderen enthousiast te maken die misschien in eerste instantie misschien niet gretig lezen. Biebvlieg De bibliotheekmedewerker is de spil in dit leuke educatieve spel en geeft op basis van de handleiding informatie over de verschillende materialen die in de Bibliotheek te vinden zijn. De leerlingen gaan vervolgens de zoekopdrachten uitvoeren en hopen uiteindelijk de Biebvlieg in de wacht te slepen. Kinderen wegwijs maken in de Bibliotheek. Locatie Bibliotheek 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen van voor hen bestemde verhalen en informatieve teksten. Hoe werkt het? Iedere leerling krijgt een boekje. Als het boekje wordt opengeslagen leest de leerling de opdrachten. Op de binnenkant staat een taart met kaarsjes. De kinderen krijgen voor iedere uitgevoerde opdracht een stempel van de leerkracht. Als u geen stempel voor handen heeft, kan een paraaf of sticker natuurlijk ook! Hebben de leerlingen het LEESfeest gevierd? Dan kan de klassenposter ingeleverd worden bij de Bibliotheek. De hele klas maakt kans op een bezoek van een schrijver. Er wordt provinciaal een winnaar getrokken. Dit jaar is er ook een regionale prijs te winnen. Pakket 1 Klassenposter 25 individuele stempelboekjes Instructie (digitaal) Voor leerkrachten Map met lessuggesties Samen met ECNO maakt de Bibliotheek lesbrieven naar aanleiding van het thema van de Kinderboekenweek. Deze worden gebundeld in een map. De map is te bestellen voor 35,-. Inspiratiebijeenkomsten Ter voorbereiding van de Kinderboekenweek zal in september een of meerdere bijeenkomsten gehouden worden voor lees- en taalcoördinatoren van alle scholen. Natuurlijk zijn ook andere leerkrachten welkom. Tijdens deze bijeenkomst wordt het thema van de Kinderboekweek verder toegelicht en worden lessuggesties en boeksuggesties gegeven. Deze inspiratiebijeenkomst is gratis. Gratis Leerdoelen mediawijsheid/ competenties mediavaardigheden Leerlingen leren zoeken in woordenboeken en informatieve boeken. Ze leren de betekenis van inhoudsopgaven, registers etc. Taalbeschouwing 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Lezen Zakelijke teksten Leerlijnen Taal Lees- en schrijfmotivatie, informatieverwerving, reflectie op geschreven taal 10,- per pakket 24 25

14 Groep 6 Kilometerlezen In de klas komt een collectie boeken te staan. Elke leerling vult wekelijks op de bijbehorende website de bladzijde in die hij heeft gelezen. Die bladzijden worden kilometers. Zo reizen ze door een digitaal landschap en passeren ze onderweg verschillende haltes. Op de haltes krijgen ze via weblinks informatie over schrijvers, boektitels en boekfiguren. De website geeft ook het aantal leeskilometers van de klas aan. In de laatste projectweek kunnen de leerlingen op de website een leesquiz spelen waarbij ze de leesvlag moeten veroveren. Boeken beoordelen en waarderen en een eigen smaak ontwikkelen. Duur programma Zes weken Handleiding, licentie, leesvlag, leespaspoorten, collectie boeken 38,- Leerdoelen Mediawijsheid/ informatievaardigheden Via websites informatie opzoeken over schrijvers en boektitels. De gelezen boeken op hun waarde beoordelen en eigen smaak ontwikkelen. 4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema s, tabellen en digitale bronnen. 6. De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het lezen van school- en studieteksten en andere instructieve teksten, en bij systematisch geordende bronnen, waaronder digitale bronnen. Taalbeschouwing 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Mondelinge taalvaardigheid, lezen, begrippen, taalverzorging Gesprekken, zakelijke teksten, fictie teksten, begrippen Leerlijnen Taal Interactief leren, lees en schrijfmotivatie, reflectie op geschreven taal, begrijpend lezen, informatieverwerving Groep 7&

15 Groep 7 Eén tegen allen Groep 7 & 8 Nationale Voorleeswedstrijd De bibliotheek daagt de klas uit om een aantal opdrachten uit te voeren. Nee, dit is niet zo maar een spelletje, dit is bloedserieus! Bibliotheek en klas tekenen voor dit spel een contract waarin een tegenprestatie van de verliezer wordt vastgelegd. De opdrachten staan op een poster die wordt achtergelaten in de klas. Voorbeelden van opdrachten zijn: maak een lijst van zes boeken die geschreven zijn door Jacques Vriens of maak een rap over het onderwerp lezen en voer de rap uit voor de klas. Om het voorlezen aan kinderen door (groot)ouders, leerkrachten en anderen te stimuleren wordt jaarlijks een landelijke voorleeswedstrijd voor kinderen georganiseerd. Vanaf begin september kunnen alle basisscholen die mee willen doen aan De Nationale Voorleeswedstrijd het gratis lespakket bestellen. Het pakket bevat alle materialen die nodig zijn om op school een voorronde te organiseren: een spelregelboek, twee posters en een oorkonde voor de voorleeskampioen van de school. Er is een speciale website met uitgebreide informatie. U kunt daar o.a. een gratis deelnamepakket aanvragen: Doet u dit wel vóór 1 september! Gericht kunnen zoeken op Internet, goed gebruik kunnen maken van de catalogus van de Bibliotheek en creatief bezig zijn rondom boeken en lezen. Duur programma Zes weken Poster, stickers, handleiding en contract Gratis Leerdoelen Mediawijsheid / informatievaardigheden Mediavaardigheden en mediabewustzijn ontwikkelen 6. De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het lezen van school- en studieteksten en andere instructieve teksten, en bij systematisch geordende bronnen, waaronder digitale bronnen. 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Taalbeschouwing 10. De leerlingen leren bij de doelen onder mondeling taalonderwijs en schriftelijk taalonderwijs strategieën te herkennen, te verwoorden, te gebruiken en te beoordelen. Mondelinge taalvaardigheid, lezen, schrijven Gesprekken, zakelijke teksten Interactief leren, informatieverwerving, strategisch schrijven, reflectie op geschreven taal Promotie van het voorlezen, plezier krijgen in het lezen. Personele inzet Voor 1 december moet de school een eigen schoolkampioen zelf hebben aangemeld via de nationalevoorleeswedstrijd.nl. De voorleeskampioen van school kan de leerkracht selecteren via één of meer selectierondes op school. Zodra de voorleeskampioen van school is aangemeld, ontvangt uw voorleeskampioen van de lokale bibliotheek een uitnodiging voor de kwartfinale. Duur programma September t/m november: schoolrondes Januari t/m half maart: kwart en halve finales April: provinciale finale Mei: landelijke finale Deelnamepakket: Spelregelboekje voor de leerkracht, oorkonde voor de schoolkampioen, 2 posters en een medaille. Link materiaal Ongeveer 25,- per school. Deze kosten worden niet door de Bibliotheek in rekening gebracht, maar door de Nationale Voorleeswedstrijd zelf. Kerndoelen kunstzinnige oriëntatie 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Mondelinge taalvaardigheid, lezen Luisteren, spreken, fictie teksten Leerlijnen Taal Taalgebruik, vertellen en presenteren, lees- en schrijfmotivatie 28 29

16 Groep 7 & 8 Groep 7 & 8 Kinderboekenweek t/m 12 oktober Met de 60ste Kinderboekenweek vieren we het kinderboek. En hoe kan dat in een jubeljaar beter dan het vieren zelf centraal te stellen, met het motto Feest! Want er wordt flink gefeest in kinderboeken: verjaardag, Sinterklaas, Suikerfeest, schoolfeest enzovoort. De bibliotheken in Fryslân hebben dit jaar het LEESfeest bedacht. Het LEESfeest bestaat uit 12 lees- en doe-opdrachten die gekoppeld zijn aan verschillende feesten. Het doel van het LEESfeest is leesbevordering en leesplezier. We hebben gekozen voor een combinatie van lees- en doe-opdrachten. Reden hiervoor is om ook de kinderen enthousiast te maken die misschien in eerste instantie misschien niet gretig lezen. Kinderjury op school De gemeentelijke Kinderjury maakt deel uit van de Nederlandse Kinderjury. De leesconsulent introduceert in de klas drie boeken. Deze worden door de leerlingen gelezen of door de leerkracht voorgelezen. De kinderen beoordelen de boeken aan de hand van werkboekjes. Zo ontstaat er een top 3. De leesconsulent verzorgt de afsluiting waarin de top 3 wordt besproken en de kinderen een oorkonde en een klein cadeautje ontvangen. Op verzoek van de school kan tegen kostprijs als afsluiting van het project een schrijver op bezoek komen. De school koopt een pakket van 2 x 3 titels van voorgeselecteerde titels. Eventueel aangevuld met één of meerdere huurpakketten van 2 x 3 titels. Hoe werkt het? Iedere leerling krijgt een boekje. Als het boekje wordt opengeslagen leest de leerling de opdrachten. Op de binnenkant staat een taart met kaarsjes. De kinderen krijgen voor iedere uitgevoerde opdracht een stempel van de leerkracht. Als u geen stempel voor handen heeft, kan een paraaf of sticker natuurlijk ook! Hebben de leerlingen het LEESfeest gevierd? Dan kan de klassenposter ingeleverd worden bij de Bibliotheek. De hele klas maakt kans op een bezoek van een schrijver. Er wordt provinciaal een winnaar getrokken. Dit jaar is er ook een regionale prijs te winnen. Pakket 1 Klassenposter 25 individuele stempelboekjes Instructie (digitaal) 10,- per pakket Voor leerkrachten Map met lessuggesties Samen met ECNO maakt de Bibliotheek lesbrieven naar aanleiding van het thema van de Kinderboekenweek. Deze worden gebundeld in een map. De map is te bestellen voor 35,-. Inspiratiebijeenkomsten Ter voorbereiding van de Kinderboekenweek zal in september een of meerdere bijeenkomsten gehouden worden voor lees- en taalcoördinatoren van alle scholen. Natuurlijk zijn ook andere leerkrachten welkom. Tijdens deze bijeenkomst wordt het thema van de Kinderboekweek verder toegelicht en worden lessuggesties en boeksuggesties gegeven. Deze inspiratiebijeenkomst is gratis. Plezier in lezen en eigen mening vormen. Duur programma Maart: introductie in de klas Maart t/m mei: boeken lezen Mei/juni: afsluiting, eventueel met schrijver boeken uit desbetreffende jaar stemformulier 1,75 per leerling Boekenpakket 90,- (6 boeken) Extra huurpakket 22,50 (6 boeken). Schrijver op bezoek: richtprijs 250,- Een combinatie met meerdere groepen/ scholen is mogelijk waardoor de prijs lager wordt. 8. De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het schrijven van een brief, een verslag, een formulier of een werkstuk. Zij besteden daarbij aandacht aan zinsbouw, correcte spelling, een leesbaar handschrift, bladspiegel, eventueel beeldende elementen en kleur. 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Taalbeschouwing 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Lezen Fictie teksten Leerlijnen Taal Lees- en schrijfmotivatie, begrijpend lezen, leeswoordenschat, reflectie op geschreven taal 30 31

17 Groep 8 Groep 8 Kom op verhaal Door Friese verhalenverteller Mindert Wijnstra De CANON van Nederland De canon van Nederland telt 50 vensters: belangrijke personen, creaties en gebeurtenissen die samen laten zien hoe Nederland zich ontwikkeld heeft tot het land waarin we nu leven. Aan de canonvensters zijn vijftig jeugdboeken gekoppeld. Kinderen vergaren kennis niet alleen in hun hoofd, maar ook in hun hart. Dat gebeurt met een goed verhaal. Tegenwoordig krijgen kinderen veel zaken visueel aangeboden op TV, DVD en computer. Er wordt vrijwel geen beroep gedaan op hun verbeelding. Met de verhalenverteller leren de kinderen weer hun eigen verbeeldingskracht aan te wenden. Verhalenverteller Mindert Wijnstra komt met een aantal bijzondere verhalen in de Bibliotheek of op school. Het verhaal is bij uitstek geschikt voor scholen die het thema oorlog of discriminatie op het programma hebben staan, of die iets willen doen rond de herdenking van de Tweede Wereldoorlog. Kinderen enthousiast maken voor verhalen. Locatie Bibliotheek of school Duur programma 1 uur 4,- per leerling Mondelinge taal 1 De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. Oriëntatie op jezelf en de wereld 52 De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: wereldoorlogen en Holocaust; Mondelinge taalvaardigheid Luisteren, spreken, fictie teksten Leerlijnen Taal Deelnemen aan gesprekken, begrijpend luisteren, informatieverwerving Alle leerlingen van 8 tot 14 jaar moeten zich kennis verwerven van de canon van Nederland. De cultuurhistorische canon zal om die reden worden opgenomen in de kerndoelen. De canon moet leiden tot meer verdieping van de kennis over ons verleden. Duur programma Zes weken Collectie boeken, lesbrief, tips 38,- 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Taalbeschouwing 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Oriëntatie op jezelf en de wereld 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 52. De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en Holocaust; televisie en computer. Kunstzinnige oriëntatie 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. 56. De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. Mondelinge taalvaardigheid, lezen, begrippen en taalverzorging Luisteren, spreken, fictie en zakelijke teksten, begrippen, taalverzorging Deelnemen aan gesprekken, interactief leren, lees/schrijfinformatie, technisch en begrijpend lezen, reflectie op geschreven taal 32 33

18 Groep 8 Slm & vlg ntrnttn, smsn, gmn ZOEK jij wat je VINDT? Groep 8 Een mediacoach verzorgt op school een les over de invloed van internet op het dagelijks leven. Wat zijn de do s en de don ts op het World wide web. Welke informatie zet je op internet ( , profielsites, chatten), aandacht voor digitaal pesten en er wordt een digitaal dagboek gemaakt. De leerlingen van groepen 8 worden uitgenodigd voor een bezoek aan de Bibliotheek, waarbij het zoeken naar boeken en andere materialen wordt uitgelegd. Aan de hand van zoekopdrachten in boeken (o.a. naslagwerken), via de catalogus en met behulp van het internet, leren kinderen informatie vinden. Zo kunnen zij zelfstandig materialen voor presentaties, boekbesprekingen, verslagen en hobby s vinden en beoordelen. Kinderen bewust leren omgaan met nieuwe media. Duur programma 2 uur Extra benodigdheden op school Per twee kinderen een pc of laptop met internetverbinding en beamer. 110,- Leerdoelen mediawijsheid/ informatievaardigheden Kennis: Mediaboodschappen kunnen interpreteren Leren beseffen dat media-inhouden retorisch zijn geconstrueerd Kunnen achterhalen door welke belangen of waardesystemen media inhouden worden gestuurd (Wie is de afzender? Wat zijn diens belangen?) Kunnen vergroten van het bewustzijn van de plaats en rol van de media in het persoonlijke en maatschappelijke leven Vaardigheden: Leren kijken Leren knoppen te bedienen Leren zelf media-inhouden te maken Mentaliteit: Het dragen van verantwoordelijkheid bij productie en verspreiding en een kritische houding bij passief gebruik Kerndoelen Nederlands schriftelijke taal: 7. De leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende teksten. Nederlandse taalbeschouwing: 10. De leerlingen leren bij de doelen onder mondeling taalonderwijs en schriftelijk taalonderwijs strategieën te herkennen, te verwoorden, te gebruiken en te beoordelen. Oriëntatie op jezelf en de wereld: 35. De leerlingen leren zich redzaam te gedragen in sociaal opzicht, als verkeersdeelnemer en als consument. 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. Leerlingen leren zelfstandig te zoeken naar betrouwbare informatie. Locatie Bibliotheek Gratis Leerdoelen mediawijsheid / informatievaardigheden Zoeken, selecteren en beoordelen van informatie Kerndoelen : 4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema s, tabellen en digitale bronnen. 7. De leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende teksten. 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Lezen, schrijven, begrippen en taalverzorging Zakelijke teksten, schrijven, begrippen Informatieverwerving, reflectie op geschreven taal 34 35

19 Groep 8 FryskLab Elements - les Groep 8 FryskLab Elements- Workshop FryskLab Elements is het onderwijsprogramma van FryskLab. Frysklab is het mobiele FabLab (Fabrication Laboratory) van Fryslân. FryskLab wil met name kinderen en jongeren op een leuke en inspirerende manier kennis laten maken met nieuwe technische mogelijkheden en zo vaardigheden als creativiteit, ondernemerschap, samenwerking en probleemoplossend vermogen te stimuleren. Belangrijke competenties die ze nodig hebben om zich in een snel veranderende wereld te manifesteren. De workshop bestaat uit drie lesuren en worden altijd met bus gegeven. U kunt kiezen uit de volgende workshops: 1) Bouw een zelfgemaakt (DIY) waterkanon! Met een lasdoos als basis en aangedreven door een boormachine, kunnen leerlingen een eigen waterkanon maken. Ze ontwerpen en produceren zelf het binnenwerk waardoor ze het vermogen en verbruik van het kanon kunnen beïnvloeden. Lessen De lessen bestaan uit twee geschakelde lesuren. U kunt er voor kiezen om de lessen zonder en met bus in te zetten. De volgende lessen zijn beschikbaar: 1) Windenergie, energie uit de toekomst! Een paar slimme koppen hebben bedacht dat windmolens de wind zou moeten vangen om wat gelijkmatiger te kunnen waaien. Hoe kan dat? In deze les wordt een thermiek turbine ontwikkeld. 2) Duurzaamheid door slim energiegebruik! In deze les is het vooral de bedoeling dat de leerlingen geïnspireerd worden en zelf toepassingen of gekke ideeën bedenken. Het is niet noodzakelijk dat deze ideeën haalbaar zijn want de leerdoelen zijn vooral gericht op onderzoeken, samenwerken en ontwerpen! 3) Urban Gardening! Urban Gardening is een stroming van de laatste tijd waarbij mensen zelf aan de slag gaan om hun omgeving groener te maken. In groepjes van drie gaan de kinderen aan de slag met het maken van zaadbommen. Daarbij krijgt iedere leerling een eigen expertise. 4) Schoon water is een mensenrecht! De kinderen gaan in deze les bezig met waterschaarste en ontwerpen in deze les een waterdestillatiekit. Deze les is bedoeld als mogelijke samenwerking met het Wetsus Talent Program. De les kan in combinatie met het lesmateriaal Schoon drinkwater aangeboden worden. De kosten zijn 196,- zonder bus en 358,- met bus. 2) Bouw een Windmonster! In deze workshop gaan leerlingen een windmonster bouwen. Ze kunnen zich laten inspireren door de vormen en skeletten uit de natuur. 3) Bouw een zelfgemaakte (DIY) thermo-elektrische lamp! Deze opstelling zet warmte van drie waxinelichtjes om in elektriciteit. De elektriciteit kan worden gebruikt om LED-lampjes te laten branden, bijvoorbeeld voor in noodgevallen. 4) 3D printen met klei! Met de 3D-printer gaan leerlingen aan de slag om van klei bijzondere vormen te maken. Het oude ambacht in een nieuw jasje, pottenbakken 2.0 zou je kunnen zeggen. De kosten zijn 489,- met bus. Kerndoelen Aansluiting bij de kerndoelen Mens & Samenleving (39) en Natuur & Techniek (42, 44, 45)

20 Informatiebijeenkomst ouders Inhoud Een algemene presentatie over leesbevordering en boekpromotie, waarbij ouders actief betrokken worden bij het leren lezen van hun kind. Ouders hebben een grote invloed op het leren van kinderen. Verschillen in leesscores zijn bijna voor de helft toe te wijzen aan de invloed van de ouders. Het leesplezier van een kind staat hierbij voorop. Ouders enthousiasmeren om (voor) te lezen en hun kind te stimuleren bij het lezen. Duur programma 3 kwartier tot een uur 95,- Collecties 38 39

21 Groep 1 t/m 8 Groep 1 t/m 8 Thema s Engelse boeken Het werken met thema s en projecten is een leuke, afwisselende manier van onderwijs geven. Goede materialen die bij het onderwerp passen zijn daarbij belangrijk. Hiervoor kunt u bij de bibliotheek collecties aanvragen over diverse thema s. Van de meest gevraagde thema s zijn kant en klare collecties gemaakt met lesbrieven op verschillende niveaus. Er zijn collecties van groep 1 tot en met groep 8. Afhankelijk van het onderwerp en het aantal aanvragen, zoekt de bibliotheek een passende collectie leesboeken, informatieve boeken, geschikte internetsites, liedjes, gedichten en audiovisuele materialen uit. Een collectie bestaat, afhankelijk van het thema, gemiddeld uit 30 banden. Met de (thema)collecties komt uw bibliotheek tegemoet aan de vraag van de scholen naar media rond een bepaald thema met een speciaal doel en/of voor een speciale gebruikersgroep Huurperiode Minimaal vier weken Een op maat samengestelde collectie boeken 0,26 per boek per week Themalijst De themalijst 2014/2015 is op te vragen bij de leesconsulent Kerndoelen : 4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema s, tabellen en digitale bronnen. : Mondelinge taalvaardigheid, begrippen taalverzorging : Lezen, begrippen taalverzorging Leerlijn taal: Zakelijke teksten, fictie teksten, begrippen, taalbewustzijn Steeds meer basisscholen geven Engelse lessen aan kinderen. Sinds 1985 is Engels een verplicht vak in het basisonderwijs. Ook met de komst van drietalige scholen is er een toenemende vraag naar Engelse boeken voor gebruik in de les. Om aan deze vraag te kunnen voldoen biedt uw bibliotheek de mogelijkheid om een collectie Engelse boeken te huren voor gebruik in de klas. De collectie bevat 25 boeken voor de onderbouw, middenbouw of bovenbouw. Met deze collectie willen we u helpen met de vraag naar media rond een bepaald thema met een speciaal doel en/of voor een speciale gebruikersgroep. Duur programma De collectie wordt geleverd voor minimaal vier weken. 25 boeken 20,- Kerndoelen Engels: 13. De leerlingen leren informatie te verwerven uit eenvoudige gesproken en geschreven Engelse teksten. 14. De leerlingen leren in het Engels informatie te vragen of geven over eenvoudige onderwerpen en zij ontwikkelen een attitude waarbij ze zich durven uit te drukken in die taal. 15. De leerlingen leren de schrijfwijze van enkele eenvoudige woorden over alledaagse onderwerpen. Referentiekaders : Lezen, Mondelinge taalvaardigheid, Begrippen en taalverzorging Gesprekken, Luisteren, spreken, fictie teksten, begrippen, taalverzorging Leerlijn taal Deelnemen aan gesprekken, Taalgebruik, woordenschat, begrijpend luisteren, Technisch en begrijpend lezen, leeswoordenschat, reflectie op geschreven taal 40 41

22 Groep 3 t/m 8 Groep 3 t/m 8 Groepsgewijs lezen Niveau lezen Voor groep 3 t/m 8 heeft de bibliotheek meer dan 100 titels in een veelvoud van 20 exemplaren. Hierdoor kunt u met uw hele groep hetzelfde boek lezen. Dit biedt de mogelijkheid om met de hele groep te praten over wat je gelezen hebt en wat je ervan vindt. Bij sommige boeken is ook een lesbrief verkrijgbaar. Ook zijn er een 20-tal titels van verfilmde jeugdboeken, die samen met de DVD geleend kunnen worden. Ter ondersteuning van het technisch leesonderwijs biedt de bibliotheek collecties niveaulezen aan. Hiermee kunt u met een kleine groep op hetzelfde niveau lezen. Er is een ruime keuze aan titels, ingedeeld op leesniveau ( Start t/m E7). Veel titels zijn in twee-, drie- of viervoud aanwezig. Er zijn ook Engelse titels in tweevoud aanwezig. Vergroten van het leesplezier door allemaal hetzelfde boek te lezen en dit na te bespreken in bijvoorbeeld een boekenkring. Huurperiode Minimaal vier weken 20 exemplaren 0,26 per boek per week Titellijst Beschikbare titels zijn op te vragen bij de leesconsulent. Kerndoelen Mondeling taalonderwijs: 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten Taalbeschouwing: 10. De leerlingen leren bij de doelen onder mondeling taalonderwijs en schriftelijk taalonderwijs strategieën te herkennen, te verwoorden, te gebruiken en te beoordelen Referentiekaders Lezen, begrippen en taalverzorging Gesprekken, luisteren, fictie teksten, begrippen, taalbewustzijn Woordenschat, boekoriëntatie, verhaalbegrip, taalbewustzijn, technisch en begrijpend lezen, leeswoordenschat, reflectie op geschreven taal. Ondersteuning van het technisch lezen. Huurperiode Minimaal vier weken Een op maat samengestelde collectie boeken. 0,26 per boek per week Kerndoelen : 4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten. Taalbeschouwing: 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden Referentiekaders Lezen Fictie teksten Verhaalbegrip, taalbewustzijn, technisch en begrijpend lezen, leeswoordenschat

23 Groep 3 t/m 8 Groep 3 t/m 8 Samen lezen / tutor lezen Toneellezen Collectie boeken met in één boek en binnen één verhaal opeenvolgende gedeeltes op verschillend niveau, zodat een gevorderde en een beginnend lezer samen één verhaal op eigen niveau kunnen lezen. Ondersteuning van het technisch lezen. Huurperiode Minimaal vier weken Een op maat samengestelde collectie boeken. 0,26 per boek per week Kerndoelen 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Taalbeschouwing 12. De leerlingen verwerven adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal en denken te spreken Referentiekaders Lezen Fictie teksten Verhaalbegrip, taalbewustzijn, technisch en begrijpend lezen, leeswoordenschat. Ter ondersteuning van het technisch leesonderwijs biedt de bibliotheek een collectie toneellezen aan. Toneellezen biedt een nieuwe vorm van samenlezen. Twee lezers (of meer) nemen de rol van een personage op zich en lezen de teksten hardop voor. De lezers voeren eigenlijk samen een toneelstukje op, maar dan zonder podium, grootse gebaren of rekwisieten. De teksten bestaan voornamelijk uit dialogen, zodat de lezers elkaar steeds afwisselen. Zo bevordert Toneellezen het leesplezier en het lezen met intonatie. Er is een collectie op AVI E4 E7. Ondersteuning van het technisch lezen. Huurperiode Minimaal vier weken Een op maat samengestelde collectie boeken. 0,26 per boek per week Titellijst Titels en leesniveau zijn op te vragen bij de leesconsulent. Kerndoelen 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Taalbeschouwing 12. De leerlingen verwerven adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal en denken te spreken Referentiekaders Lezen Fictie teksten Verhaalbegrip, taalbewustzijn, technisch en begrijpend lezen, leeswoordenschat

Diensten & producten Basisonderwijs 2014-2015

Diensten & producten Basisonderwijs 2014-2015 Diensten & producten Basisonderwijs 2014-2015 Noordoost Fryslân Vooraf Taalontwikkeling, leesplezier en betrouwbare (digitale) informatie zijn belangrijke aandachtsgebieden voor de bibliotheek. U werkt

Nadere informatie

Bibliotheek & School. Basisonderwijs 2015 2016. ontdekdebieb.nl

Bibliotheek & School. Basisonderwijs 2015 2016. ontdekdebieb.nl Bibliotheek & School Basisonderwijs 2015 2016 ontdekdebieb.nl Inhoud De Bibliotheek op school....................... 5 Groep 1 & 2...................................... 13 Groep 3 & 4.....................................

Nadere informatie

Aanbod buitenschools 2016-2017

Aanbod buitenschools 2016-2017 Aanbod buitenschools 2016-2017 Om te beginnen Meer (voor)lezen, beter in taal Steeds meer onderzoek laat zien dat kinderen die goed en met plezier lezen daar hun hele schoolcarrière profijt van hebben.

Nadere informatie

612671 Speelkaarten.indd 1 12-06-2006 16:14:06

612671 Speelkaarten.indd 1 12-06-2006 16:14:06 NEDERLANDS > Mondeling taalonderwijs De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 1 612671 Speelkaarten.indd

Nadere informatie

Visie leesbevordering

Visie leesbevordering Visie leesbevordering Leesbevordering zien we als basis van het totale leesonderwijs Zonder aandacht voor leesbevordering mist het technisch lezen een belangrijke stimulans. Leesbevordering is dus niet

Nadere informatie

Een uitgebreide handleiding met tips voor. de leerkracht en verwerkingssuggesties wordt bij elk project aangeboden. Rode draad 2015-2016

Een uitgebreide handleiding met tips voor. de leerkracht en verwerkingssuggesties wordt bij elk project aangeboden. Rode draad 2015-2016 Een uitgebreide handleiding met tips voor de leerkracht en verwerkingssuggesties wordt bij elk project aangeboden. Rode draad 2015-2016 Rode draad Rode draad 2015-2016 GROEP 1 (accent: voorlezen) Kleine

Nadere informatie

Aanbod School en Bibliotheek

Aanbod School en Bibliotheek Aanbod School en Bibliotheek 2016-2017 Aankomend schooljaar biedt de Bibliotheek Hoeksche Waard je weer een mooi aanbod met producten rondom leesbevordering, leesplezier en mediawijsheid. Net als vorig

Nadere informatie

Aanbod naschools

Aanbod naschools Aanbod naschools 2017-2018 Meer (voor)lezen, beter in taal Steeds weer laat onderzoek zien dat kinderen die goed en met plezier lezen daar hun hele leven profijt van hebben. En dat is niet vreemd als u

Nadere informatie

Wij gaan (voor)lezen

Wij gaan (voor)lezen Wij gaan (voor)lezen Aanbod Primair Onderwijs Bibliotheek Helmond-Peel 2015-2016 De bibliotheek die ertoe doet Asten Deurne Helmond Someren 1 Voorwoord Rode Draad: Lezen is leuk! Met de hele school de

Nadere informatie

BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3

BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3 BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3 - Kinderen maken kennis met de bibliotheek - De mogelijkheden van de bibliotheek vertellen en verschillende materialen laten zien - Boekpromotie: kinderen enthousiast

Nadere informatie

Deskundigheidsbevordering basisonderwijs: programma-aanbod LEZEN IS LEUK

Deskundigheidsbevordering basisonderwijs: programma-aanbod LEZEN IS LEUK Deskundigheidsbevordering basisonderwijs: programma-aanbod 2014-2015 LEZEN IS LEUK Inhoudsopgave pagina Inleiding. 3 Presentatie / lezing over Het belang van lezen. 4 Workshop Kinderboekenweek 2014. 5

Nadere informatie

Aan welke kerndoelen heb je gewerkt?

Aan welke kerndoelen heb je gewerkt? Leergebied overstijgende kerndoelen (1) Werkhouding 1 De leerlingen hebben belangstelling voor de wereld om hen heen en ze zijn gemotiveerd deze te onderzoeken A ze kunnen gerichte vragen stellen B ze

Nadere informatie

Educatieve diensten van de bibliotheek

Educatieve diensten van de bibliotheek Educatieve diensten van de bibliotheek voor basisscholen in de gemeenten Renkum, Rheden en Rozendaal 2015-2016 Lezen en voorlezen Omdat u en ik weten dat lezen en voorlezen goed zijn voor de taalontwikkeling

Nadere informatie

JAARPROGRAMMA BASISSCHOLEN

JAARPROGRAMMA BASISSCHOLEN JAARPROGRAMMA BASISSCHOLEN Bibliotheek De tweede verdieping 2014 2015 INLEIDING Inhoudsopgave Voor leerlingen Groep 1-2 Lekker boeken (voor)lezen in de bibliotheek Leren en spelen met WePboek 4 Voorlezen

Nadere informatie

Ko observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006

Ko observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006 1 Ko observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006 Mondeling onderwijs Kerndoel 1 Kerndoel 2 Kerndoel 3 Schriftelijk onderwijs Kerndoel 4 Bijlage kerndoel 4 leestechniek Kerndoel 5 Kerndoel

Nadere informatie

De bibliotheek op school als instrument voor optimale ontwikkelkansen voor kinderen. Samen sterk met

De bibliotheek op school als instrument voor optimale ontwikkelkansen voor kinderen. Samen sterk met De bibliotheek op school als instrument voor optimale ontwikkelkansen voor kinderen. Samen sterk met Waarom? Het leven van Lisa Wist u dat? 1,5 miljoen volwassen Nederlanders zijn laaggeletterd zijn? Dat

Nadere informatie

Aanbod School en Bibliotheek

Aanbod School en Bibliotheek Aanbod School en Bibliotheek 2017-2018 Aankomend schooljaar biedt de Bibliotheek Hoeksche Waard je weer een mooi aanbod met producten rondom leesbevordering, leesplezier en mediawijsheid. Net als voorgaande

Nadere informatie

Aanbod Primair Onderwijs

Aanbod Primair Onderwijs Aanbod Primair Onderwijs Bibliotheek Maas en Peel 2013-2014 KLAAR VOOR DE START Met boeken heb je goud in handen Inhoudsopgave Voorwoord Algemeen Schoolabonnement Leesbevordering Groepsbezoeken Schoolactiviteiten

Nadere informatie

BiblioMemo. Handleiding voor de bibliotheek Groep 5

BiblioMemo. Handleiding voor de bibliotheek Groep 5 BiblioMemo Handleiding voor de bibliotheek Groep 5 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Het spel BiblioMemo is een product van NBD/Biblion en is ontwikkeld in samenwerking met Cubiss. Samenstelling: José Peijen,

Nadere informatie

AANBOD NASCHOOLS

AANBOD NASCHOOLS AANBOD NASCHOOLS 2018-2019 MEER (VOOR)LEZEN, BETER IN TAAL Steeds weer laat onderzoek zien dat kinderen die goed en met plezier lezen daar hun hele leven profijt van hebben. En dat is niet vreemd als u

Nadere informatie

De pakketten gebruiken in de klas? Het inschrijvingsformulier vind je op http://www.arhus.be/kenniscentrum/service-voorscholen/rode-draad/

De pakketten gebruiken in de klas? Het inschrijvingsformulier vind je op http://www.arhus.be/kenniscentrum/service-voorscholen/rode-draad/ ARhus wil samen met de scholen inzetten op een doorgaande leeslijn voor alle kinderen. Daarom bieden we scholen een reeks materialen aan om in de klas te werken rond leesplezier en leesvaardigheid. Nieuw

Nadere informatie

Meer halen uit lezen. met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs

Meer halen uit lezen. met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs Meer halen uit lezen met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs Goed lezen = goed leren... Wie een kwartier per dag leest, leert in een jaar duizend nieuwe woorden. Hoe meer een kind leest, hoe

Nadere informatie

Nieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl

Nieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl Aansluiting Nieuwsservice bij curriculum Bijlage bij Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs is een uitgave van Nieuws in de klas. Deze bijlage hoort bij de Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs

Nadere informatie

AAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT?

AAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT? AAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT? Leergebied overstijgende kerndoelen (1) Werkhouding 1 De leerlingen hebben belangstelling voor de wereld om hen heen en ze zijn gemotiveerd deze te onderzoeken A B

Nadere informatie

Handleiding leerkrachten. Eigen strip maken. Kerndoelen: Taal en ict 1x per week 4 tot 5 weken

Handleiding leerkrachten. Eigen strip maken. Kerndoelen: Taal en ict 1x per week 4 tot 5 weken Handleiding leerkrachten Eigen strip maken Doelgroep: Vak: Duur: Midden/bovenbouw Taal en ict 1x per week 4 tot 5 weken Inhoud: Het project wordt uitgevoerd tijdens de taallessen die ingeroosterd zijn.

Nadere informatie

Openbare bibliotheek Venlo voor het primair onderwijs

Openbare bibliotheek Venlo voor het primair onderwijs 2014 2015 Openbare bibliotheek Venlo voor het primair onderwijs Yvonne Weijers Consulent educatie E yweijers@bibliotheekvenlo.nl T 06 83 66 78 97 1 INLEIDING De Openbare bibliotheek Venlo is ook dit schooljaar

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Bibliotheek op school. Taal / lezen / rekenen

KWALITEITSKAART. Bibliotheek op school. Taal / lezen / rekenen KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen PO Kinderen die graag lezen, gaan meer lezen. Kinderen die meer lezen, gaan beter lezen. Kinderen die beter lezen gaan beter leren. Leesbevordering is daarom een

Nadere informatie

Leerlijnen TULE SLO. Jory Tolkamp

Leerlijnen TULE SLO. Jory Tolkamp Leerlijnen TULE SLO Jory Tolkamp Om de doelen van mijn les te bepalen ging ik uit van de leerlijnen. Wat past bij de leerlingen qua stof van een ontwikkelingsgebied, waar zit het niveau? Maar een duidelijke

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord 2. Peuters 3. Schoolteam 7. Tarieven 8. Bijlage: Inschrijfformulieren Titeloverzicht Centrale Prentenboek

Inhoudsopgave. Voorwoord 2. Peuters 3. Schoolteam 7. Tarieven 8. Bijlage: Inschrijfformulieren Titeloverzicht Centrale Prentenboek Inhoudsopgave Voorwoord 2 Peuters 3 Schoolteam 7 Tarieven 8 Bijlage: Inschrijfformulieren Titeloverzicht Centrale Prentenboek 1 Voorwoord Wie Peuters Nationale Voorleesdagen Het Voorleesontbijt vormt de

Nadere informatie

BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3

BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3 BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3 - Kinderen maken kennis met de bibliotheek - De mogelijkheden van de bibliotheek vertellen en verschillende materialen laten zien - Boekpromotie: kinderen enthousiast

Nadere informatie

Bibliotheek & School. Basisonderwijs ontdekdebieb.nl

Bibliotheek & School. Basisonderwijs ontdekdebieb.nl Bibliotheek & School Basisonderwijs 2016 2017 ontdekdebieb.nl Inhoud De Bibliotheek op school. 5 Groep 1 & 2. 15 Groep 3 & 4. 23 Groep 5 & 6. 29 Groep 7 & 8. 37 Workshops. 47 Collecties. 53 Tarieven &

Nadere informatie

Aanbod onderwijs 2015/2016

Aanbod onderwijs 2015/2016 Aanbod onderwijs 2015/2016 Pagina LEESBEVORDERING EN TAALONTWIKKELING Lezen is van groot belang voor de ontwikkeling van het kind en zijn schoolprestaties. Met ons enthousiasme en expertise voor taal,

Nadere informatie

Uitwerking kerndoel 9 Nederlandse taal

Uitwerking kerndoel 9 Nederlandse taal Uitwerking kerndoel 9 Nederlandse taal Tussendoelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair onderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndoel 9 Stichting

Nadere informatie

Handreikingen voor de leerkracht en antwoordenbladen

Handreikingen voor de leerkracht en antwoordenbladen letterrijk Handreikingen voor de leerkracht en antwoordenbladen Werkboek Letterrijk - Handreiking & Antwoorden 1 Pauline Buit - www.paulinebuit.nl Handreikingen voor de leerkracht Het werkboek Letterrijk

Nadere informatie

Collecties om uit te lezen en van te leren Leuk voor alle groepen

Collecties om uit te lezen en van te leren Leuk voor alle groepen s om uit te lezen en van te leren Leuk voor alle groepen Een aantal collecties kunt u schoolbreed aanvragen, dat wil zeggen dat er voor elke groep iets bij zit.! Uitgelicht Voorleescollectie Voorkeur eerste

Nadere informatie

Kleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2

Kleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Kleine Ezel Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Samenstelling: Marion Bolte, Cubiss J:\klantenservice\Rode Draad\handleiding bibliothecaris\kleine Ezel groep 1-2 bibl.290609

Nadere informatie

Taal in beeld Spelling in beeld

Taal in beeld Spelling in beeld Taal in beeld/ / Spelling in beeld Kerndoelanalyse SLO Juli 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld

Nadere informatie

De pakketten gebruiken in de klas? Het inschrijvingsformulier vind je op http://www.arhus.be/kenniscentrum/service-voor-scholen/rodedraad/

De pakketten gebruiken in de klas? Het inschrijvingsformulier vind je op http://www.arhus.be/kenniscentrum/service-voor-scholen/rodedraad/ ARhus wil samen met de scholen inzetten op een doorgaande leeslijn voor alle kinderen. Daarom bieden we scholen een reeks materialen aan om in de klas te werken rond leesplezier en leesvaardigheid. Nieuw

Nadere informatie

Meer halen uit lezen. intro. menu. contact. met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs

Meer halen uit lezen. intro. menu. contact. met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs Meer halen uit lezen met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs intro menu contact Intro Goed lezen = goed leren... Wie een kwartier per dag leest, leert in een jaar duizend nieuwe woorden. Hoe

Nadere informatie

SLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart. Uitgeverij Alles-in-1

SLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart. Uitgeverij Alles-in-1 SLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart Uitgeverij Alles-in-1 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede 2 maart 2010 Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder

Nadere informatie

SLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart. Uitgeverij Alles-in-1

SLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart. Uitgeverij Alles-in-1 SLO-kerndoelanalyse Alles-in-1/Alles apart Uitgeverij Alles-in-1 Stichting leerplanontwikkeling (SLO), Enschede 2 maart 2010 Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om zonder

Nadere informatie

lesbrief vervolgles Ulrum

lesbrief vervolgles Ulrum lesbrief vervolgles Ulrum Terpen- en Wierdenland lesbrief Ulrum Inhoud Inleiding 3 Lesoverzicht 4 Introductie 5 Kerndoelen 6 Aansluiting bij de canon 7 Deze lesbrief is ontwikkeld door erfgoedjuf Dineke

Nadere informatie

Handleiding Echt gebeurd!

Handleiding Echt gebeurd! Handleiding Echt gebeurd! Inhoud 1. Introductie Pag. 1 2. Echt gebeurd! lessen Pag. 1 3. Kerndoelen Pag. 2 4. Excursies, lezingen en workshops Pag. 3 5. De website Pag. 4 7. Pag. 5 1. Introductie Welkom

Nadere informatie

Collecties om uit te lezen en van te leren Groep 1 en 2

Collecties om uit te lezen en van te leren Groep 1 en 2 s om uit te lezen en van te leren Groep 1 en 2 Rondom een Prentenboek van het Jaar (Nationale Voorleesdagen) plus presentatiematerialen (minicollectie): 100 nachtjes slapen Anton kan toveren Fiet wil rennen

Nadere informatie

Archeologie op school. Handleiding voor de leerkracht

Archeologie op school. Handleiding voor de leerkracht Archeologie op school Handleiding voor de leerkracht 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Aan de slag: verkorte handleiding 4 3. Verantwoording 5 Archeologie en erfgoededucatie 5 Kerndoelen 5 Didactisch concept

Nadere informatie

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS. Handleiding docent

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS. Handleiding docent HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS Handleiding docent Inhoudelijke informatie Leeftijd Inzenddatum Tijdsindicatie Groep 6, 7, 8 basisonderwijs Uiterlijk 19 december 2014. Tenminste 6 uur. Te verdelen over meerdere

Nadere informatie

Taal in beeld/ Spelling in beeld (tweede versie) Kerndoelanalyse SLO

Taal in beeld/ Spelling in beeld (tweede versie) Kerndoelanalyse SLO Taal in beeld/ Spelling in beeld (tweede versie) Kerndoelanalyse SLO Oktober 2015 Verantwoording 2015 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het

Nadere informatie

1c. Worden de onderdelen 'leesbevordering' ook uitgevoerd (naar uw inschatting)? Ja, die worden in het algemeen wel uitgevoerd.

1c. Worden de onderdelen 'leesbevordering' ook uitgevoerd (naar uw inschatting)? Ja, die worden in het algemeen wel uitgevoerd. Algemeen Titel: Voorbeeldleesplan basisonderwijs feb. 2013 Auteur: A.van Montfoort met dank aan de testgroep NB Dit is een voorbeeld, niet perse het ideale leesplan. Er is geen school hetzelfde dus zet

Nadere informatie

aanbod voor basisscholen

aanbod voor basisscholen 2015-2016 Bibliotheek De tweede verdieping Stadsplein 1c 3431 LZ Nieuwegein 030-604 58 34 info@detweedeverdieping.nu voor basisscholen www.detweedeverdieping.nu inhoudsopgave 2015-2016 ons voor basisscholen

Nadere informatie

Dit leesplan is geschreven naar aanleiding van de inrichting van de schoolbibliotheek. Leesplan. Schoolbibliotheek

Dit leesplan is geschreven naar aanleiding van de inrichting van de schoolbibliotheek. Leesplan. Schoolbibliotheek L Dit leesplan is geschreven naar aanleiding van de inrichting van de schoolbibliotheek. Leesplan Schoolbibliotheek Leesplan CBS de Regenboog Visie Op onze school vinden wij goed leren lezen belangrijk.

Nadere informatie

De Voorleesvogel voor ouders en kleuters. Draaiboek voor de leerkracht

De Voorleesvogel voor ouders en kleuters. Draaiboek voor de leerkracht De Voorleesvogel voor ouders en kleuters Draaiboek voor de leerkracht 1 Openbare Bibliotheek Amsterdam Team Educatie 020-5230786 / 780 g.vanderbijl@oba.nl 2 Inhoud In het kort... 4 Een planning... 6 1.

Nadere informatie

DATplus. Kerndoelanalyse SLO

DATplus. Kerndoelanalyse SLO DATplus Kerndoelanalyse SLO September 2014 Verantwoording 2014SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming

Nadere informatie

LEZEN - Kunst van Lezen

LEZEN - Kunst van Lezen LEZEN - Kunst van Lezen Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer bevat

Nadere informatie

Kleintje Leesplan. Leesbevordering voor de Kinderopvang en Peuterwerk

Kleintje Leesplan. Leesbevordering voor de Kinderopvang en Peuterwerk Kleintje Leesplan Leesbevordering voor de Kinderopvang en Peuterwerk 2015 2016 Voor jonge kinderen zijn boeken van groot belang. Door plaatjes kijken, praten en voorlezen leren ze hoe de wereld er uit

Nadere informatie

De Bibliotheek voor kinderdagverblijven en peuterspeelzalen

De Bibliotheek voor kinderdagverblijven en peuterspeelzalen De Bibliotheek voor kinderdagverblijven en peuterspeelzalen EEN KIND DAT 15 MINUTEN PER DAG LEEST, LEERT DUIZEND NIEUWE WOORDEN PER JAAR! 1 Wat kan de Bibliotheek betekenen voor kinderdagverblijven en

Nadere informatie

Leesplan maken? Introductie basisonderwijs

Leesplan maken? Introductie basisonderwijs Leesplan maken? Introductie basisonderwijs Op de www.leespan.nl kun je je eigen (school)leesplan schrijven en bewaren. Daarvoor moet je eerst inloggen. Voor scholen die niet meedoen aan de aanpak de Bibliotheek

Nadere informatie

Vrij lezen groep 4. Doelen eind groep 4

Vrij lezen groep 4. Doelen eind groep 4 Vrij lezen groep 4 Doelen eind groep 4 Leerlingen hebben plezier in voorgelezen worden hebben plezier in lezen en voorlezen hebben belangstelling voor verhalende teksten (waaronder poëzie) en informatieve

Nadere informatie

Educatieve diensten van de bibliotheek voor basisscholen in de gemeenten Rheden en Renkum schooljaar

Educatieve diensten van de bibliotheek voor basisscholen in de gemeenten Rheden en Renkum schooljaar Educatieve diensten van de bibliotheek voor basisscholen in de gemeenten Rheden en Renkum schooljaar 2014-2015 1 De Bibliotheek op school De Bibliotheek op school is een landelijk ontwikkelde en ondersteunde

Nadere informatie

BOVENBOUW - GROEP 6, 7 EN 8

BOVENBOUW - GROEP 6, 7 EN 8 Op zoek in de bibliotheek Lessen Groep 6 gaat op zoek naar de verschillende genres en materialen in de bibliotheek. Op ipads maken de kinderen kennis met de BibliotheekWise-App. Verder ontdekken ze de

Nadere informatie

1 les van 1 uur. Nationale Voorleesdagen Leesbevordering + Muziek. Bibliotheekbezoek Leesbevordering

1 les van 1 uur. Nationale Voorleesdagen Leesbevordering + Muziek. Bibliotheekbezoek Leesbevordering Dit menu bestaat uit verschillende losse programma s of lessenseries die u makkelijk kunt inpassen in een doorgaande leerlijn cultuureducatie, leesbevordering en mediawijsheid. Heeft u behoefte aan ondersteuning

Nadere informatie

BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!-

BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- -! BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- Lezen? ja graag! Kinderen lezen tegenwoordig veel minder, vinden lezen lastig of beginnen er niet eens aan. Misschien lijkt het lezen van een boek teveel op een schoolopdracht,

Nadere informatie

2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede

2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Taalfontein Kerndoelanalyse SLO Juli 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt vermeld is het toegestaan om

Nadere informatie

Vaders Voor Lezen. Vaders die hun kind regelmatig voorlezen stimuleren het leesgedrag van hun kind in zeer positieve zin.

Vaders Voor Lezen. Vaders die hun kind regelmatig voorlezen stimuleren het leesgedrag van hun kind in zeer positieve zin. Vaders Voor Lezen Vaders die hun kind regelmatig voorlezen stimuleren het leesgedrag van hun kind in zeer positieve zin. Daarom lezen vaders dus voor?! Welnee, dat doen ze omdat ze het heel erg leuk vinden!

Nadere informatie

HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school

HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school HELP DE KINDERBOEKEN AMBASSADEUR! Tips en kansen voor de leesconsulent van de Bibliotheek op school Beste leesconsulent, Jan Paul Schutten onze enige echte kinderboekenambassadeur- heeft een geweldige

Nadere informatie

Zin in taal/ Zin in spelling tweede editie

Zin in taal/ Zin in spelling tweede editie Zin in taal/ Zin in spelling tweede editiee Kerndoelanalyse SLO Juli 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Alle rechten voorbehouden. Mits de bron wordt

Nadere informatie

Lezen is leuk en belangrijk

Lezen is leuk en belangrijk en belangrijk Bibliocenter verzorgt het bibliotheekwerk in de gemeenten Leudal, Maasgouw, Nederweert en Weert in dertien vestigingen en acht servicepunten. Achterin deze brochure vindt u een overzicht

Nadere informatie

;k;lk. ALGEMENE HANDLEIDING NieuwsMakers lespakket (beknopte versie) 1. INLEIDING

;k;lk. ALGEMENE HANDLEIDING NieuwsMakers lespakket (beknopte versie) 1. INLEIDING ALGEMENE HANDLEIDING NieuwsMakers lespakket (beknopte versie) 1. INLEIDING NieuwsMakers NieuwsMakers is een lespakket voor de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs. Met behulp van het lespakket zullen

Nadere informatie

Voorbereiding en planning van een thema

Voorbereiding en planning van een thema Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen

Nadere informatie

LEZEN & MEDIAWIJSHEID

LEZEN & MEDIAWIJSHEID Betere prestaties op het gebied van LEZEN & MEDIAWIJSHEID Wat ons bezighoudt Taalachterstanden zijn een zorg voor veel (brede) scholen (Voor)lezen en de opbrengsten voor het kind Samen sterk met (Vrij)lezen

Nadere informatie

Staal. Kerndoelanalyse SLO

Staal. Kerndoelanalyse SLO Staal Kerndoelanalyse SLO oktober 2014 Verantwoording 2014SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande toestemming van

Nadere informatie

Wij gaan (voor)lezen

Wij gaan (voor)lezen Wij gaan (voor)lezen Aanbod Primair Onderwijs Bibliotheek Helmond-Peel 2016-2017 Met als speerpunten: Literatuureducatie Ouderbetrokkenheid 1 Asten Deurne Helmond Someren Voorwoord Rode Draad: Lezen is

Nadere informatie

R o d e D r a a d. Aanbod leesbevorderingsprojecten voor het primair onderwijs in de gemeente s-hertogenbosch schooljaar 2013/2014

R o d e D r a a d. Aanbod leesbevorderingsprojecten voor het primair onderwijs in de gemeente s-hertogenbosch schooljaar 2013/2014 R o d e D r a a d Aanbod leesbevorderingsprojecten voor het primair onderwijs in de gemeente s-hertogenbosch schooljaar 2013/2014 RODE DRAAD, lezen op de basisschool Lezen is leuk! Onder het motto Lezen

Nadere informatie

aanbod NASCHOOLS

aanbod NASCHOOLS aanbod NASCHOOLS 2019-2020 INHOUD MEER (VOOR)LEZEN, BETER IN TAAL 3 COLLECTIES 4 Boeken op de naschoolse opvang 4 Te koop: boekenpakket 4 Themacollecties 4 Vertelplaten 4 PROJECTEN EN ACTIVITEITEN 4 Groepslenen

Nadere informatie

BiblioMemo Handleiding voor de leerkracht Groep 5

BiblioMemo Handleiding voor de leerkracht Groep 5 BiblioMemo Handleiding voor de leerkracht Groep 5 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Het spel BiblioMemo is een product van NBD/Biblion en is ontwikkeld in samenwerking met Cubiss. Samenstelling: José Peijen,

Nadere informatie

Meer halen uit lezen. intro. menu. contact. met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs

Meer halen uit lezen. intro. menu. contact. met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs Meer halen uit lezen met de Bibliotheek Rotterdam voor het basisonderwijs intro menu contact Intro Goed lezen = goed leren.... Wie een kwartier per dag leest, leert in een jaar duizend nieuwe woorden..

Nadere informatie

Rijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les

Rijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les Les Rijk Romeins Leven Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5 Handleiding voorbereidende les Rijk Romeins Leven INHOUD Inleiding Kader Begrippen Leerdoelen Aansluiting kerndoelen De lessen INLEIDING

Nadere informatie

Bibliotheekaanbod basisonderwijs schooljaar 2010 2011. Lekker lezen!

Bibliotheekaanbod basisonderwijs schooljaar 2010 2011. Lekker lezen! Bibliotheekaanbod basisonderwijs schooljaar 2010 2011 Lekker lezen! Almelo, augustus 2010 Bibliotheekbezoeken - Kleuters Nationale voorleesdagen Inhoud: In het kader van de Nationale Voorleesdagen worden

Nadere informatie

HANDLEIDING EDUCATIEPROGRAMMA

HANDLEIDING EDUCATIEPROGRAMMA EDUCATIEPROGRAMMA 2 INLEIDING SOS Dolfijn is een expertise- en opvangcentrum voor walvisachtigen in We verzorgen noodhulp en opvang en zetten ons ook in voor de bescherming van deze dieren in de Noordzee,

Nadere informatie

Bibliotheekbezoeken. - Kleuters Nationale voorleesdagen

Bibliotheekbezoeken. - Kleuters Nationale voorleesdagen Bibliotheekbezoeken - Kleuters Nationale voorleesdagen Inhoud: In het kader van de Nationale Voorleesdagen worden de kleuters uitgenodigd in de bibliotheek. Het programma zal betrekking hebben op het thema

Nadere informatie

Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo

Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo Verlegen om woorden Lesbrief voor vmbo Voor de lessen Nederlands, PSO en LOB. Verlegen om woorden is een pakket met tips en handvatten om een ouderbijeenkomst te organiseren over ouderbetrokkenheid en

Nadere informatie

NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL

NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! HANDLEIDING PRIKKELENDE EN LAAGDREMPELIGE LESSUGGESTIES VOOR HET BASISONDERWIJS 1 HANDLEIDING LESSUGGESTIES MONDRIAAN TOT destijlflyer_achterkant.pdf

Nadere informatie

Informatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan

Informatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan Informatievaardighedenplan als onderdeelvan het Leesplan Binnen de landelijke aanpak van de Bibliotheek Leerlingen met goede informatievaardigheden maken betere werkstukken en houden interessantere spreekbeurten.

Nadere informatie

Voortgezet onderwijs. Leesbevordering en leespromotie

Voortgezet onderwijs. Leesbevordering en leespromotie Voortgezet onderwijs Leesbevordering en leespromotie Schooljaar 2012 2013 Inleiding De rode draad bij de samenstelling van het programma Leesbevordering en boekenpromotie in het voortgezet onderwijs is

Nadere informatie

Erfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden

Erfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden Erfgoedonderwijs 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren 4. Erfgoed in de klas voorbeelden ERFGOED DOEN! Wat is erfgoed? Wat is erfgoed? Definitie Materiële

Nadere informatie

Bibliotheek & School. Aanbod voor basisonderwijs ontdekdebieb.nl

Bibliotheek & School. Aanbod voor basisonderwijs ontdekdebieb.nl Bibliotheek & School Aanbod voor basisonderwijs 2017 2018 ontdekdebieb.nl Inhoud De Bibliotheek op school 5 Groep 1 & 2 8 Groep 3 & 4 12 Groep 5 & 6 18 Groep 7 & 8 22 Inspiratiebijeenkomsten 28 Workshops

Nadere informatie

Visie op lezen. Februari KVK Administratienummer IP

Visie op lezen. Februari KVK Administratienummer IP Visie op lezen Februari 2019 KVK 40480196 Administratienummer 30015-09IP Breeschotenlaan 26 3951 VL Maarn 0343 44 23 58 www.deladder.nl directeur@deladder.nl Inhoud Inleiding... 3 H1: Visie leesbevordering...

Nadere informatie

Drents Archief. Het meisje met de hoepel. Groep 2 Thema-overzicht

Drents Archief. Het meisje met de hoepel. Groep 2 Thema-overzicht Drents Archief Het meisje met de hoepel Groep 2 Thema-overzicht Thema-overzicht Het meisje met de hoepel Groep 2 Drents Archief Kern van het thema Een beeld vertelt een verhaal. Om het verhaal te kunnen

Nadere informatie

Begrijpend Luisteren

Begrijpend Luisteren WORKSHOP PRENTENBOEKEN Begrijpend Luisteren in de onderbouw van de basisschool Doel Een theoretische verdieping en praktische voorbereiding om een prentenboek interactief voor te kunnen lezen. Begrijpend

Nadere informatie

Aanbod Kunst- en Cultuureducatie voor de basisscholen in De Lier

Aanbod Kunst- en Cultuureducatie voor de basisscholen in De Lier Aanbod Kunst- en Cultuureducatie voor de basisscholen in De Lier Dario Fo, ondernemers in de kunst Poeldijk, 13 december 2012 Inleiding Op de vraag van de gezamenlijke basisscholen uit De Lier voor een

Nadere informatie

Een spel waarmee technologie en nieuwe ideeën over landbouw binnen in de stad samen komen.

Een spel waarmee technologie en nieuwe ideeën over landbouw binnen in de stad samen komen. Een spel waarmee technologie en nieuwe ideeën over landbouw binnen in de stad samen komen. Docentenhandleiding Lesprogramma Inleiding: De Stadslandbouwer is een spel dat zowel op een tablet (of een smartphone)

Nadere informatie

Een kasteel in de buurt bezoeken

Een kasteel in de buurt bezoeken Een kasteel in de buurt bezoeken Als leerkracht heb je hier een begeleidende en sturende rol. Het is afhankelijk of jij als leerkracht de kinderen meeneemt en dingen aan ze verteld of dat er bijvoorbeeld

Nadere informatie

SaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les?

SaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les? SaNdWiCh RoBoT leer programmeren zonder een computer te gebruiken! Bij deze les speelt de leraar of gastdocent de rol van een robot. Een robot die boterhammen maakt met boter en hagelslag. De leerlingen

Nadere informatie

1 - Achtergrond, uitgangspunten en aanpak van Bramediawijs

1 - Achtergrond, uitgangspunten en aanpak van Bramediawijs Achtergrond, uitgangspunten en aanpak van Bramediawijs Inhoudsopgave: Het belang van volgens kabinet Balkenende IV Het belang van volgens kabinet Balkenende IV 1 Bramediawijs als onderdeel van het lokaal

Nadere informatie

Maaike Gilden & Josephine van den Nieuwendijk

Maaike Gilden & Josephine van den Nieuwendijk Maaike Gilden & Josephine van den Nieuwendijk De voorstelling Ben je nu helemaal Betoeterd!? Leerlingen van groep 1 t/m 3 houden hun adem in en kijken naar Bekki en een échte insectentemmer. Ze zijn zó

Nadere informatie

Aanbod School en Bibliotheek

Aanbod School en Bibliotheek Aanbod School en Bibliotheek 2018-2019 Aankomend schooljaar biedt de Bibliotheek Hoeksche Waard je weer een mooi aanbod met producten rondom leesbevordering, leesplezier en mediawijsheid. Net als voorgaande

Nadere informatie

De pakketten gebruiken in de klas? Het inschrijvingsformulier vind je op

De pakketten gebruiken in de klas? Het inschrijvingsformulier vind je op ARhus wil samen met de scholen inzetten op een doorgaande leeslijn voor alle kinderen. Daarom bieden we scholen een reeks materialen aan om in de klas te werken rond leesplezier en leesvaardigheid. Nieuw

Nadere informatie

Dans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015

Dans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015 Dans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015 Inleiding 2 INLEIDING DANS Leerlingen in het basisonderwijs dansen graag. Het sluit aan bij hun natuurlijke creativiteit, fantasie en bewegingsdrang.

Nadere informatie

Schrijven: We volgen de methode van Novoskript. Hiernaast zullen er ook opdrachten van internet worden gegeven.

Schrijven: We volgen de methode van Novoskript. Hiernaast zullen er ook opdrachten van internet worden gegeven. Informatie groep 6 De Gouden weken: Aan het begin van groep 6 starten we met het project de Gouden weken. We zullen veel groepsspelletjes doen om elkaar beter te leren kennen. We vinden het belangrijk

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,

Nadere informatie