Jaarverslag ASR Beleggingspools. Periode 1 januari 2013 tot en met 31 december Jaarverslag ASR Beleggingspools

Transcriptie

1 Jaarverslag 2013 ASR Beleggingspools Periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013 Jaarverslag ASR Beleggingspools

2 Algemene Informatie ASR Beleggingspools Kantooradres ASR Beleggingspools Archimedeslaan BA Utrecht Beheerder ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V. Archimedeslaan BA Utrecht Administrateur ASR Nederland N.V. Afdeling Financial Markets Archimedeslaan BA Utrecht Accountant KPMG Accountants N.V. Laan van Langerhuize DS Amstelveen Juridisch adviseur De Brauw Blackstone Westbroek N.V. Burgerweeshuispad HR Amsterdam Startdatum De ASR Beleggingspools zijn gestart per 11 augustus 2009 Jaarverslag ASR Beleggingspools

3 Inhoudsopgave Profiel...4 ASR Beleggingspools...6 Verslag van de Beheerder...8 Ontwikkelingen op de financiële markten Vooruitzichten financiële markten Fondsrendementen ASR Expert Pool ASR Euro Aandelen Pool ASR Geldmarkt Pool Overzicht beleggingsrendementen Overige ontwikkelingen Ontwikkeling financiële transactiebelasting In Control Statement Jaarrekening 2013 ASR Expert Pool Balans ASR Expert Pool Intrinsieke waarde ASR Expert Pool Winst- en verliesrekening ASR Expert Pool Kasstroomoverzicht ASR Expert Pool Toelichting balans, winst- en verliesrekening en kasstroomoverzicht Toelichting ASR Expert Pool Overige informatie Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Jaarrekening 2013 ASR Euro Aandelenpool Balans ASR Euro Aandelen Pool Intrinsieke waarde ASR Euro Aandelen Pool Winst- en verliesrekening ASR Euro Aandelen Pool Kasstroomoverzicht ASR Euro Aandelen Pool Toelichting balans, winst- en verliesrekening en kasstroomoverzicht Toelichting ASR Euro Aandelen Pool Overige informatie Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Jaarrekening 2013 ASR Geldmarkt Pool Balans ASR Geldmarkt Pool Intrinsieke waarde ASR Geldmarkt Pool Winst- en verliesrekening ASR Geldmarkt Pool Kasstroomoverzicht ASR Geldmarkt Pool Toelichting balans, winst- en verliesrekening en kasstroomoverzicht Toelichting ASR Geldmarkt Pool Overige informatie Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Specificatie beleggingen ASR Beleggingspools Jaarverslag ASR Beleggingspools

4 Profiel Structuur ASR Beleggingspools (hierna ook te noemen de Pools of de Pool ) is de verzamelnaam voor afzonderlijk geadministreerde beleggingsportefeuilles op de balans van ASR Levensverzekering N.V. ( ASR Levensverzekering ). Het betreft de ASR Expert Pool, ASR Euro Aandelen Pool en ASR Geldmarkt Pool. Elke Pool kent een eigen beleggingsbeleid, risicoprofiel, kostenstructuur, administratie en koersvorming. Het rendement van de Pools is gerelateerd aan de ontwikkelingen op verschillende financiële markten. delen. Het informatiememorandum is beschikbaar op de website ( De Pools hebben geen rechtspersoonlijkheid en vormen geen maatschap, vennootschap onder firma, commanditaire vennootschap, openbare of stille vennootschap als bedoeld in (het wetsvoorstel tot vaststelling van) Titel 13 (vennootschap) Boek 7 Burgerlijk Wetboek. Tevens zijn de Pools niet aan te merken als fondsen voor gemene rekening. Deelname in de ASR Expert Pool kan uitsluitend plaatsvinden via het verzekeringsproduct VermogenGarant van ASR Levensverzekering. Via ASR Levensverzekering wordt belegd in de ASR Expert Pool, die op haar beurt deelnemingsrechten houdt in de ASR Euro Aandelen Pool en de ASR Geldmarkt Pool. De economische gerechtigdheid van een polishouder op het poolvermogen wordt daarbij toegekend middels units. De waarde van de units varieert op basis van de onderliggende verbintenisrechtelijke aanspraken van een polishouder op ASR Levensverzekering. ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V. ( ANB ) is de Beheerder van deze Pools. ANB is een 100% dochter van ASR Nederland N.V. ASR Nederland N.V. ( ASR Nederland ) als geheel staat onder toezicht, onder andere van De Nederlandsche Bank ( DNB ). De Pools worden gevormd door stortingen van participanten aan ASR Levensverzekering. Deze stortingen worden collectief belegd voor rekening en risico van de participanten volgens een door de Beheerder bepaald beleggingsbeleid, zoals beschreven in het informatiememorandum, teneinde de participanten in de opbrengst van de collectieve beleggingen te laten Beleggingen Het beleggingsbeleid van de Pools is gericht op het behalen van een optimaal rendement binnen de gestelde beleggingsrestricties, waarbij kan worden belegd in aandelen, obligaties, rente- en geldmarktinstrumenten, andere pools en beleggingsfondsen. In het kader van efficiënt portefeuillebeheer en/of beperking van risico s kan gebruik gemaakt worden van afgeleide instrumenten (derivaten) zoals valutatermijntransacties, opties, swaps en futures. Derivaten zullen worden ingezet met inachtneming van de beleggingsrestricties die voor de betreffende Pool gelden. Als het transacties in derivaten betreft die niet aan een effectenbeurs zijn genoteerd, worden deze uitsluitend uitgevoerd met betrouwbaar en kredietwaardige partijen. In het jaar 2013 is geen gebruik gemaakt van derivaten. Voor alle Pools geldt dat een deel van het vermogen kan worden aangehouden in liquide middelen. De niet belegde activa van de Pools zullen worden aangehouden op één of meer rekeningen op naam van de Pools bij één of meer banken die door de Beheerder worden aangesteld. Jaarverslag ASR Beleggingspools

5 Het is de Beheerder toegestaan om uit hoofde van de Pools te beleggen in, al dan niet aan ASR Nederland N.V. ( ASR Nederland ) verbonden, andere pools en/of beleggingsfondsen. Hierbij zal efficiëntie als uitgangspunt dienen. De Pools streven ernaar het totale kostenniveau, inclusief de kosten van onderliggende pools en/of beleggingsfondsen, op een gelijkwaardig niveau te houden als in de situatie waarin de beleggingen zonder tussenkomst van een andere pool of beleggingsfonds zouden plaatsvinden. Transacties met ASR Nederland of aan haar verbonden partijen, worden verricht tegen marktconforme voorwaarden. Aan een transactie buiten een gereglementeerde markt om zal een onafhankelijke waardebepaling ten grondslag liggen. Indien de transactie met een verbonden partij uitgifte en/of inkoop van deelnemingsrechten in een beleggingsinstelling betreft, wordt de tegenprestatie berekend op dezelfde wijze zoals deze voor iedere andere deelnemer zou worden berekend. Een onafhankelijke waardebepaling als bedoeld in de vorige zin zal dan niet plaatsvinden. Dividendbeleid De ASR Expert Pool kan geen dividend uitkeren in de zin van de Wet op de Dividendbelasting Het resultaat van de ASR Expert Pool wordt direct aan polishouders toegerekend. De door de ASR Euro Aandelen Pool en de ASR Geldmarkt Pool ontvangen dividenden en interest worden binnen de betreffende Pool herbelegd. Gedurende de periode waarop dit verslag betrekking heeft is het niet voorgekomen dat de 5%-grens langer dan 30 werkdagen overschreden is. Uitlenen van effecten Effecten van de ASR Euro Aandelen Pool en de ASR Geldmarkt Pool kunnen worden uitgeleend. Ter verhoging van het totale beleggingsresultaat van haar beleggingsportefeuille kan iedere Pool financiële instrumenten uit de beleggingsportefeuille uitlenen aan andere financiële instellingen (securities lending) tot maximaal 100% van de beleggingsportefeuille. Deze uitleentransacties worden uitsluitend aangegaan op basis van standaardovereenkomsten die zijn ontwikkeld door belangenorganisaties. De Beheerder zal ervoor zorgen dat de risico s die door deze uitleentransacties ontstaan zoveel mogelijk worden beperkt door strenge eisen te stellen aan de kredietwaardigheid van de financiële instelling waaraan wordt uitgeleend en door het verkrijgen van in de markt gebruikelijke zekerheden (collateral). Gebruikelijke zekerheden zijn onder meer (staats-) obligaties en aan een markt in financiële instrumenten genoteerde aandelen. De netto opbrengsten van de uitleentransacties komen ten gunste van de Pools. Gedurende de periode waarop dit jaarverslag betrekking heeft zijn door de Pools geen effecten uitgeleend. Financiering van beleggingen De Pools hebben de mogelijkheid om tijdelijk geld te lenen. In normale marktomstandigheden zijn leningen toegestaan tot 5% van het vermogen van de Pool. In uitzonderlijke marktomstandigheden, bijvoorbeeld in het geval van grote onttrekkingen, is een lening of krediet op rekening-courant groter dan 5% van het vermogen van de Pool toegestaan, echter niet voor een langere periode dan 30 werkdagen. Het streven blijft om ook in uitzonderlijke marktomstandigheden niet meer dan 5% van het Poolvermogen te lenen. Jaarverslag ASR Beleggingspools

6 ASR Beleggingspools Het specifieke beleggingsbeleid, de risico s en de kosten per Pool staan beschreven in het informatiememorandum. Hierna volgt een beknopt overzicht per Pool. ASR Expert Pool De ASR Expert Pool beoogt voor haar participanten een beleggingsmogelijkheid te bieden in een actief en professioneel beheerde portefeuille, die bestaat uit deelnemingsrechten in de ASR Euro Aandelen Pool en de ASR Geldmarkt Pool. De ASR Expert Pool belegt via de bovengenoemde pools enerzijds in een mix van aandelen van ondernemingen die grotendeels hun zetel hebben binnen de eurozone en anderzijds in geldmarktbeleggingen. Benchmark Samengestelde benchmark van: 70% EURO STOXX 50 Total Return Index (inclusief dividendresultaat) 30% EONIA (Euro OverNight Index Average) Leningen Leningen zijn toegestaan tot 5% van het poolvermogen Leningen zijn toegestaan > 5% van het poolvermogen voor maximaal 30 dagen (en in het geval van grote uittredingen) Limieten Leningen zijn toegestaan tot 5% van het poolvermogen Leningen zijn toegestaan > 5% van het poolvermogen voor maximaal 30 dagen (en in het geval van grote uittredingen) Beheervergoeding 0,15% (sinds 1 mei 2010) Servicevergoeding 0,10% sinds 1 mei 2010) ASR Euro Aandelen Pool De ASR Euro Aandelen Pool biedt een beleggingsmogelijkheid in een actief en professioneel beheerde portefeuille die grotendeels bestaat uit een mix van aandelen van ondernemingen die grotendeels hun zetel hebben binnen de eurozone. Benchmark EURO STOXX 50 Total Return Index (inclusief dividendresultaat) Leningen Leningen zijn toegestaan tot 5% van het poolvermogen Leningen zijn toegestaan > 5% van het poolvermogen voor maximaal 30 dagen Limieten Posities in andere valuta zijn toegestaan; Leningen zijn toegestaan tot 5% van het poolvermogen; Leningen zijn toegestaan > 5% van het poolvermogen voor maximaal 30 werkdagen; Niet meer dan 10% van het poolvermogen is belegd in één onderneming; Niet meer dan 5% van het uitstaande aandelenkapitaal van een onderneming wordt aangehouden in de pool. Jaarverslag ASR Beleggingspools

7 ASR Geldmarkt Pool De ASR Geldmarkt Pool biedt een beleggingsmogelijkheid in een actief en professioneel beheerde geldmarkt portefeuille die bestaat uit een gediversifieerde verzameling korte termijn beleggingen zoals kortlopende schuldpapieren en geldmarktinstrumenten. Benchmark Leningen Limieten EONIA (Euro OverNight Index Average). Leningen zijn toegestaan tot 5% van het poolvermogen Valutarisico in andere valuta dan de euro wordt afgedekt. Jaarverslag ASR Beleggingspools

8 Verslag van de Beheerder Algemeen Hierbij bieden wij u het jaarverslag aan van de ASR Beleggingspools over de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V. ( ANB ) is de Beheerder van deze Pools. Wet financieel toezicht Deelname in de Pools kan uitsluitend geschieden via ASR Levensverzekering. Op grond van artikel 1:12 lid 1 van de Wet op het financieel toezicht ( Wft ) staan de Pools niet onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en hoeft niet te worden voldaan aan de vereisten van de Wft en het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen. Desalniettemin heeft de Beheerder besloten om vrijwillig zoveel als mogelijk te voldoen aan de eisen die gesteld zijn in de Wft voor onder toezicht staande beleggingsinstellingen. Structuuraanpassingen De ASR Beleggingspools zijn gestart op 11 augustus 2009 met een startkapitaal van ASR Levensverzekering. Per 1 mei 2010 is de definitieve structuur van de Pools geïmplementeerd en is de officiële meting van de performance herstart. Per deze datum bedragen binnen de ASR Expert Pool de beheerkosten 0,15% en de servicekosten 0,10% per jaar en wordt er gestreefd naar een totale lopende kostenfactor van 0,25% op jaarbasis. Voor een verdere toelichting van de lopende kosten verwijzen we naar de paragraaf Overige informatie in het financieel verslag. Doelstelling De Pools beogen participanten een beleggingsmogelijkheid aan te bieden in actief en professioneel beheerde portefeuilles. Het beleggingsbeleid van de Pools is erop gericht om op langere termijn een hoger rendement te behalen dan een individuele belegger met een gelijk risiconiveau zou kunnen realiseren. De ASR Expert Pool belegt in twee andere beleggingspools, namelijk de ASR Euro Aandelen Pool en ASR Geldmarkt Pool. De verdeling over deze twee Pools wordt grotendeels bepaald aan de hand van het beleggingsmodel VolCap dat er op toeziet dat de beweeglijkheid (de volatiliteit) van de koers van de ASR Expert Pool gemiddeld circa 12% op jaarbasis bedraagt. In 2013 is voldaan aan de volatiliteitsdoelstelling. Het beleggingsmodel VolCap berekent tweewekelijks op basis van marktdata wat de gewenste verhouding tussen risicovollere aandelen beleggingen in de ASR Euro Aandelen Pool en relatief veilige geldmarktbeleggingen in de ASR Geldmarkt Pool moet zijn. Jaarverslag ASR Beleggingspools

9 De ASR Expert Pool wordt aangeboden via het verzekeringsproduct ASR VermogenGarant. Samenstelling directie De directie van de Beheerder bestaat uit de heren J.T.M. Julicher, D. Gort en G.C. Mattu. De laatst genoemde twee bestuurders zijn per 8 oktober 2012 benoemd, na goedkeuring door de Autoriteit Financiële Markten. Risico s bij het deelnemen in Pools Beleggen impliceert het aangaan van transacties in financiële instrumenten. Aan het beleggen in de onderhavige Pools en aan het gebruik van financiële instrumenten zijn risico s verbonden. De belangrijkste risicocategorieën, verbonden aan transacties in financiële instrumenten zijn in hoofdstuk 3 van het informatiememorandum opgenomen. Risico s Het beheersen van risico s is verbonden aan het risicoprofiel van de Pool. Het risicoprofiel dient altijd in samenhang gezien te worden met de kansen, zoals deze tot uitdrukking komen in de rendementen. Daarom is niet zozeer het zoveel mogelijk inperken van risico's als wel het streven naar een optimale verhouding tussen rendement en risico binnen acceptabele limieten het uitgangspunt. Onderstaande opsomming bevat een aantal van de belangrijkste risico's die zich voordoen bij daadwerkelijke transacties in financiële instrumenten zoals die worden uitgevoerd in de Pools. De belangrijkste risicocategorieën, verbonden met transacties in financiële instrumenten, zijn: Marktrisico Het risico dat de waarde van een financieel instrument kan fluctueren als gevolg van verandering in de marktprijs, ten gevolge van factoren die van toepassing zijn op een individueel instrument dan wel voor een verzameling van instrumenten. Het risico varieert met de volatiliteit van de beleggingen. Valutarisico Het risico dat de waarde van een financieel instrument kan fluctueren als gevolg van verandering in valutakoersen. Dit risico is een beperkt risico gezien de beperkte bandbreedte waarin de Pools mogen beleggen in andere valuta dan de euro. Kredietrisico Het risico dat voortvloeit uit het feit dat een specifieke tegenpartij tegenover de Pool niet in staat is aan zijn verplichtingen uit hoofde van contracten inzake financiële instrumenten te voldoen. Liquiditeitsrisico Het risico dat de Pool niet de mogelijkheid heeft om de financiële middelen te verkrijgen, die zijn benodigd om aan bepaalde verplichtingen te kunnen voldoen. Het liquiditeitsrisico, dat een Pool loopt, is in hoofdzaak gerelateerd aan de beleggingen van de Pool in incourante effecten. Bewaarnemingsrisico Het risico van verlies van in bewaring gegeven activa als gevolg van insolvabiliteit, nalatigheid of frauduleuze handelingen van de bewaarnemer van die activa. Wederpartij Het risico dat bij de afwikkeling van een transactie de tegenpartij niet aan zijn verplichtingen voldoet waardoor betaling of levering van financiële instrumenten niet, niet op tijd of niet zoals verwacht plaatsvindt. De ASR Euro Aandelen Pool en ASR Geldmarkt Pool lopen in beginsel tegenpartijrisico tot de vermelde bedragen voor alle actiefposten die op de balans zijn opgenomen. Voor de verschillende activa met een substantieel financieel belang kan het volgende worden toegelicht: Voor het wederpartijrisico met betrekking tot de beleggingen is een spreidingsmaatstaf gesteld ter beperking van het wederpartijrisico. De mate van spreiding is te vinden in de bijlage van het jaarverslag waarin het overzicht van de beleggingen is opgenomen Liquide middelen worden aangehouden bij ABN Amro N.V. Naast bovenstaande opsomming kunnen zich ook risico's voordoen die niet specifiek met het gebruik van financiële instrumenten samenhangen. Het betreft: Wetgeving risico Jaarverslag ASR Beleggingspools

10 Doordat financiële en fiscale wetgeving aan verandering onderhevig zijn, kan een omstandigheid ten tijde van toetreding ten nadele wijzigen. Opschortingsrisico In uitzonderlijke situaties kan er sprake zijn van verminderde verhandelbaarheid van de rechten van deelneming in de Pools. Operationeel risico Het risico dat schade ontstaat als gevolg van tekortschietende interne processen en systemen, menselijke onvoorziene fouten of externe gebeurtenissen. Een uitgebreide beschrijving van de risico's kunt u nalezen in het informatiememorandum. Inzicht in risico s Het jaarverslag heeft onder meer als functie om inzicht te verschaffen in risico's die zich ultimo verslagperiode voordoen. Dit inzicht is het beste te verkrijgen door het in samenhang beoordelen van het verslag van de Pools. Het opgenomen overzicht in de bijlage van de Specificaties van de Beleggingen per Pool biedt informatie inzake de mate van spreiding van beleggingen op het gebied van zowel regio en valuta als per individuele naam en geeft daarmede onder meer een indicatie van de prijsrisico's. Risicobeheer ANB bewaakt met behulp van een systeem van risicobeheersingsmaatregelen dat de Pools in het algemeen en de beleggingsportefeuille in het bijzonder blijft voldoen aan de randvoorwaarden, zoals die in het informatiememorandum zijn vastgelegd, aan de wettelijke kaders en aan de meer pool specifieke interne uitvoeringsrichtlijnen. Dergelijke richtlijnen zijn onder meer opgesteld ten aanzien van de mate van spreiding van de portefeuille, kredietwaardigheid van debiteuren waarmee zaken worden gedaan en liquiditeit van beleggingen. Zo zal een brede en goede spreiding van de beleggingen naar verwachting een dempend effect hebben op onderkende prijsrisico's, terwijl selectie op kredietwaardigheidsniveau en limietbewaking de mogelijkheid scheppen om kredietrisico's te beheersen. Liquiditeitsrisico's kunnen worden beperkt door hoofdzakelijk in courante, beursgenoteerde effecten te beleggen. Door gebruik te maken van afgeleide financiële instrumenten is het mogelijk om prijsrisico's zoals valutarisico's af te dekken of bij te sturen. Tevens bieden deze instrumenten mogelijkheden tot efficiënt portefeuillebeheer bijvoorbeeld bij anticipatie op in- en uitstroom. Bij het gebruik van derivaten wordt ervoor zorg gedragen dat de market exposure van de portefeuille in lijn is met hetgeen bereikt zou kunnen worden zonder gebruik te maken van derivaten. Daarnaast zullen derivaten zodanig worden gebruikt dat de portefeuille als geheel binnen de beleggingsrestricties blijft. De bedrijfsvoering van de Beheerder, voor zover die van toepassing is op de activiteiten van de beleggingsinstelling, is mede gericht op het beheersen van operationele risico's. De Beheerder heeft (een deel van de) activiteiten geoutsourced aan ASR Financiële Markten middels een uitbestedingsovereenkomst. De Beheerder heeft in het kader van risicobeheer vastgesteld dat ASR Financiële Markten voor het jaar 2013 een ISAE 3402 type II verklaring heeft verkregen. ASR Financial Markets zal ook voor het jaar 2014 opteren voor de ISAE 3402 type II verklaring. SRI beleid In 2007 heeft ASR Nederland haar eigen beleid inzake "Socially Responsible Investing" (SRI) opnieuw geformuleerd. Het SRI beleid geldt voor alle beleggingen binnen ASR Nederland. Het SRI beleid legt de nadruk op positieve selectie van best practices en best products gebaseerd op Environmental, Social en Governance (ESG) criteria. De positieve selectie vindt onder meer plaats voor de keuze van de landen (staatsleningen) alsmede voor de keuze voor ondernemingen (aandelen en bedrijfsobligaties). Tegelijkertijd hanteren wij uitsluitingscriteria ten aanzien van wapenproducenten en de tabaks-, gok- en nucleaire industrie en screenen wij op het respecteren van mensen- en arbeidsrechten. Daarnaast voert a.s.r. een restrictief beleid ten aanzien Jaarverslag ASR Beleggingspools

11 van producenten van gevaarlijke chemicaliën, genetisch gemodificeerde producten en alcohol, de seksindustrie en ondernemingen die dierproeven doen. Hierbij hanteert a.s.r de richtlijnen van Forum Ethibel. Voor nadere informatie verwijzen wij naar Wanneer wij ons beleggingsbeleid niet alleen baseren op cijfermatige en economische factoren maar ook op kwalitatieve ESG-criteria, verwachten wij dat dit op de langere termijn zal leiden tot een stabieler en duurzaam rendement. Stembeleid Binnen ASR Nederland is, mede namens ANB, een commissie ingesteld, die verantwoordelijk is voor de vaststelling van stemgedrag. Deze commissie beoordeelt de agenda van de aandeelhoudersvergaderingen van beursgenoteerde ondernemingen waarin wordt belegd en stelt zijn standpunt per agendapunt vast. Vervolgens wordt door de commissie zorgvuldig beoordeeld of de vergadering fysiek bezocht zal worden, of dat er een volmacht wordt afgegeven. ASR Nederland oefent, mede namens ANB, invloed uit door in de rol van belegger haar stemrecht te gebruiken. Indien het uitoefenen van het stemrecht niet of nauwelijks in het belang van de uiteindelijke gerechtigden is, dit buitensporige kosten met zich brengt, of dit op andere gronden onwenselijk is, kan worden besloten het stemrecht niet uit te oefenen. In het huidige boekjaar is er tot op heden geen actief stembeleid uitgeoefend. Jaarverslag ASR Beleggingspools

12 Ontwikkelingen op de financiële markten Economie De wereldeconomie maakte zich in 2013 op voor de tweede fase van groeiherstel na de crisis van De groei van de wereldeconomie bedroeg over 2013 circa 3%, vergelijkbaar met de groei in Meest opvallend daarbij was dat waar de groei in de eerste herstelfase werd gedragen door de VS en opkomende markten.. De performance van de beurzen van opkomende markten in het jaar 2013 liet het echter afweten. De groei in de opkomende economieën bleef wel aanzienlijk hoger dan in de ontwikkelde landen.binnen de ontwikkelde economieën is de groei in de VS wat afgezwakt, terwijl de Eurozone juist uit een langdurige recessie is gekropen. De Japanse economie profiteerde in 2013 van het pro groei- en inflatiebeleid van de regering Abe ( Abenomics ). Opkomende markten (bijv. India en Brazilië) ondervonden hinder van kapitaalvlucht, vooral na de aankondiging van de Fed in mei dat het aankoopprogramma van Amerikaanse staatsobligaties ( QE-3 ) geleidelijk zal worden afgebouwd. Voor China geldt dat lagere groei (in ieder geval gedeeltelijk) een bewuste keuze is van het nieuwe leiderschap, dat de Chinese groei op een duurzamer (d.w.z. structureel lager) groeipad wil brengen. De inflatiedruk is in de meeste ontwikkelde economieën verder afgenomen, tot circa 1% in de eurozone en 1,5% in de VS. In Japan is de inflatiedruk weliswaar toegenomen, maar met 0,5% nog altijd lager dan wenselijk. Door de combinatie van gematigde groei en inflatie hebben centrale banken hun basisrentes onveranderd laag gehouden. De ECB verlaagde de Europese basisrente in 2013 zelfs nog verder, tot het historisch lage niveau van 0,25%. Daar staat tegenover dat de Amerikaanse centrale bank, de Fed, in mei een duidelijk signaal gaf dat het streven is om het extreem ruime monetaire beleid (d.m.v. kwantitatieve verruiming) van de afgelopen jaren terug te dringen, waarbij vooral de verdere ontwikkeling van de Amerikaanse werkloosheid een belangrijk criterium is. In december 2013 werd wat dat betreft de (eerste) daad bij het woord gevoegd. Financiële markten De eurocrisis, die in 2012 nog een belangrijk thema was voor financiële markten, verdween in 2013 naar de achtergrond. In de loop van 2013 raakten beleggers in de ban van tapering, d.w.z. het geleidelijk terugdraaien van het extreem ruime monetaire beleid van de afgelopen jaren (althans in de VS). Wereldwijd zorgde dat met name in mei en juni voor hogere rentes en dalende aandelenkoersen. Aandelen (en bedrijfsobligaties) herstelden daarna weer, maar rentes bleven op hogere niveaus dan voor de tapering - aankondiging van de Fed begin mei. Aandelen: na een sterk 2012, was 2013 opnieuw een gunstig jaar voor aandelen. Koersen op Europese aandelenbeurzen stegen met 10-20%, met de Duitse beurs als een van de best presterende en de Nederlandse beurs als een van de achterblijvers. De Amerikaanse en Japanse aandelenbeurzen deden het nog beter, met koersstijgingen van respectievelijk circa 25% en 50%, maar door de waardestijging van de euro bedroegen de koersrendementen voor beide beurzen in euro s gemeten rond 20%. De Amerikaanse S&P 500- index bereikte in 2013 wel een all-time high, ruimschoots boven de eerdere piekniveaus van 2000 en Per saldo bleven opkomende markten in 2013 achter bij aandelenbeurzen van ontwikkelde landen, zoals in feite al sinds begin 2011 het geval is. Bij opkomende markten vielen onder andere Brazilië (- 30%, in euro s) en Indonesië (-25%) op, in negatieve zin. Jaarverslag ASR Beleggingspools

13 Vooruitzichten financiële markten Voor wat betreft macro-economische vooruitzichten, kunnen we, afgaande op voorlopende indicatoren (met name producentenvertrouwen), voor 2014 een verder herstel van de wereldeconomie verwachten, tot 3,5-4% BBP-groei. Voor de VS zien de vooruitzichten er daarbij relatief het meest robuust uit. Voor wat betreft de schuldencrisis lijkt daar het ergste inmiddels achter de rug en er is een politiek akkoord over de begroting, waarbij de negatieve druk op de groei vanuit de overheid relatief beperkt zal zijn. In Europa kan een opnieuw oplaaien van de eurocrisis, bijvoorbeeld als gevolg van politieke onrust rond de bankenunie, het prille groeiherstel verstoren, maar de kans hierop achten we beperkt. Voor Japan is de vraag of de regering-abe erin zal slagen de succesvolle eerste fase van economische hervormingen voort te zetten in 2014, maar voorlopig is er weinig aanleiding om een terugslag te verwachten. Opkomende markten tenslotte hebben de afgelopen jaren minder goed gepresteerd dan verwacht en zijn kwetsbaar bij meer restrictief monetair beleid in ontwikkelde markten, zoals in 2013 bleek toen de Fed onverwacht aankondigde de monetaire verruiming van de afgelopen jaren geleidelijk te willen terugdraaien. Per saldo is de fundamentele situatie in de meeste opkomende markten echter redelijk gunstig, met China als belangrijkste onzekere factor. Daar lijkt de laatste jaren een kredietbubbel te zijn ontstaan, en het is de vraag of de Chinese autoriteiten in staat zullen blijken deze geleidelijk te laten leeglopen en tegelijk de economische groei in banen te blijven leiden. dat geldmarktrentes, mede gezien het voortdurende ruime monetaire beleid van centrale banken, voorlopig laag zullen blijven. Dit geldt zeker voor de eurozone, waar de ECB de basisrente in november nog verlaagd heeft en van renteverhogingen voorlopig geen sprake zal zijn. Met de aankondiging van de Fed dat de kwantitatieve verruiming van de afgelopen tijd geleidelijk zal worden afgebouwd, lijkt er wel een bodem gelegd onder de (Amerikaanse) geldmarktrentes.. Voor aandelen geldt dat wat betreft winstontwikkeling 2013 in ieder geval voor het Europese bedrijfsleven een teleurstellend jaar is gebleken (de winstgroei over heel 2013 was zelfs negatief), maar voor 2014 zijn de verwachtingen (opnieuw) hooggespannen. Voor zowel de VS als Europa rekenen analisten op een winstgroei van ruim 10%. De waardering van aandelen is in absolute zin minder aantrekkelijk geworden, met bijvoorbeeld een koers-winstverhouding van circa 13 voor de Eurostoxx 50 index. Wij beoordelen de waardering per saldo nog wel als een pluspunt voor aandelen, mede omdat de risicopremie voor aandelen in absolute zin hoog blijft. Per saldo zijn onze verwachtingen voor aandelen in absolute zin niet hooggespannen, maar beschouwen wij deze beleggingscategorie ten opzichte van geldmarktinstrumenten wel als relatief aantrekkelijk. Inflatie is op dit moment geen belangrijk thema, en zal dat naar verwachting in 2014 ook niet worden. Per saldo gaan wij er daarom van uit Jaarverslag ASR Beleggingspools

14 Fondsrendementen ASR Expert Pool De ASR Expert Pool belegt indirect in een mix van aandelen van ondernemingen binnen de eurozone en geldmarktbeleggingen. Dankzij de mix tussen aandelen en geldmarktbeleggingen is het een totaal oplossing die geschikt is voor vermogensopbouw op langere termijn. Met behulp van kwantitatieve modellen wordt gestreefd naar een beheersbare volatiliteit van de ASR Expert Pool. Binnen de geldende volatiliteitgrens wordt de volatiliteit geoptimaliseerd door de verdeling over de onderliggende Pools waarin de ASR Expert Pool belegt. Het gedeelte dat indirect in aandelen van ondernemingen uit de eurozone wordt belegd kent namelijk een relatief hoge volatiliteit, terwijl het gedeelte dat indirect wordt belegd in de geldmarkt een relatief lage volatiliteit kent. In het selectiebeleid van de onderliggende Pools wordt rekening gehouden met de binnen ASR Nederland gehanteerde maatstaven op het gebied van duurzaamheid van de ondernemingen. Eerste kwartaal Dankzij het positieve sentiment op de beurzen bij de start van het jaar 2013, is het belang in aandelen begin januari 2013 sterk verhoogd van 70% naar bijna 100%. Toen echter de eerste tegenvallende macroeconomische berichten verschenen en de onzekerheid terugkeerde in de eurozone, is het belang in aandelen in twee stappen teruggebracht. Dit heeft plaatsgevonden in de eerste helft van februari 2013, de rest van het kwartaal is de aandelenpositie onder de 70% gebleven, oftewel licht onderwogen ten opzichte van de benchmark, die is vastgesteld op 70% aandelen en 30% geldmarkt. De overwogen positie in aandelen in januari 2013 heeft positief bijgedragen aan de relatieve performance. Vervolgens werd echter in februari 2013 door de ASR Expert Pool een iets lager rendement gehaald dan de benchmark, omdat er in het begin van de maand meer dan 70% belegd was in aandelen terwijl de beurzen daalden. Vervolgens is in maart 2013 weer een outperformance behaald in een dalende aandelenmarkt. Dit was echter niet voldoende om het eerste kwartaal van 2013 positief af te sluiten. Per saldo is de ASR Expert Pool in dit kwartaal met 0,61% gedaald, terwijl de benchmark met een daling van 0,06% het iets beter heeft gedaan. Tweede kwartaal De opleving van de aandelenbeurzen bleef aanhouden gedurende de eerste helft van het tweede kwartaal in Het belang in aandelen is in stappen verhoogd van 58% naar circa 95% medio mei. De ASR Expert Pool heeft daardoor een rendement behaald van respectievelijk 2,2% en 1,2% in de maanden april en mei Anticiperend op de neergaande markt is het belang in aandelen gedurende de laatste maand van het tweede kwartaal 2013 teruggebracht naar 61,5%. Dit heeft een deel van de daling van de markt voorkomen. Het rendement van de ASR Expert Pool in juni 2013 was 0,62% positiever dan de benchmark. Het was echter niet voldoende om het resultaat van het gehele 2e kwartaal van 2013 positief af te sluiten. Per saldo is de ASR Expert Pool in het tweede kwartaal 2013 met 0,19% gedaald, terwijl de benchmark een stijging van 0,89% liet zien. Derde kwartaal De verbetering van de economische vooruitzichten voor de eurozone was aanleiding om het belang in aandelen gedurende dit kwartaal geleidelijk te verhogen van ruim 60% naar 90%. We zagen inderdaad positieve ontwikkelingen op de aandelenbeurzen in juli en september, terwijl in augustus een klein stapje terug werd gedaan. Eind september is voor ruim 88% belegd in aandelen door de ASR Expert Pool. Aldus werd in dit kwartaal door de ASR Expert Pool een rendement behaald van 7,33%. Dit was lager dan de bijbehorende benchmark, die een stijging van 8,03% noteerde. Jaarverslag ASR Beleggingspools

15 Vierde kwartaal Het einde van de recessie voor de eurozone en bijbehorende verbetering van het sentiment gaf vertrouwen om gedurende dit kwartaal het belang in aandelen te handhaven rond de 90%, duidelijk meer dan de 70% in de benchmark. Nadat de aandelenbeurzen inderdaad waren opgelopen in oktober en november, heeft de ASR Expert Pool haar belang in aandelen halverwege december teruggebracht naar ruim 76%. Hiermee zijn we nog steeds positief over de vooruitzichten, doch is wat risico afgebouwd en winst genomen op hogere beursniveaus. De overweging in aandelen heeft met name in oktober een positief effect gehad, met een stijging van 5,23% voor de ASR Expert Pool, terwijl de benchmark een rendement van 4,29% noteerde. Ook in november werd deze overweging beloond met een outperformance ad 0,16%. In december werd weer wat ingeleverd, omdat de aandelen in de 1e helft een stapje terug deden en juist aan het einde van het jaar weer hoger noteerden. Per saldo werd in dit kwartaal door de ASR Expert Pool een rendement behaald van 5,60%, hetgeen 0,14% hoger was dan de benchmark, die in het 4e kwartaal van 2013 met 5,46% is gestegen. ASR Euro Aandelen Pool Het beleggingsbeleid van de ASR Euro Aandelen Pool streeft naar beperking van het risico ten opzichte van de gevolgde index, wat tot uitdrukking komt in een lage tracking error. De selectie van aandelen is slechts beperkt actief en voornamelijk afhankelijk van hun bijdrage aan de indexsamenstelling. Een uitzondering wordt gemaakt voor aandelen waarin we vanuit het oogpunt van maatschappelijk verantwoord beleggen niet wensen te beleggen. De screening ervan worden verzorgd door het researchinstituut Vigeo/Ethibel. Eerste kwartaal De grootste posities van het fonds in het eerste kwartaal 2013 waren in Sanofi, Total en Siemens. De sector Financiële Dienstverlening was met 28,9% de grootste sector. Binnen deze sector worden ook de I- shares (6,4% van het fondsvermogen) verantwoord. Het beleggingsrendement van de ASR Euro Aandelen Pool bedroeg in het eerste kwartaal ,01% en deed het daarmee 0,12% punt beter dan de benchmark, die een rendement liet zien van -0,11%. In de ASR Euro Aandelen Pool voeren we de uitgangspunten van maatschappelijk verantwoord beleggen (Socially Responsible Investments) door. Gedurende het eerste kwartaal 2013 is de beperking om in ArcelorMittal te beleggen opgeheven. Nieuwe uitsluitingen werden er opgelegd voor de fondsen EADS (wapenhandel) en Deutsche Telekom (kwesties met vakbonden). Sinds maart van dit jaar is EADS in de index opgenomen ten koste van Nokia. Alle aandelen Nokia zijn op het moment van deze indexwijziging verkocht. Het fondsvermogen is gedurende het eerste kwartaal 2013 gegroeid van 73,0 mln. naar 74,0 mln. Tweede kwartaal De grootste posities van het fonds waren in Sanofi, Total en Bayer. De sector Financiële Dienstverlening was met 31,8% de grootste sector. Binnen deze sector worden ook de I-shares Euro Stoxx 50 (8,8% van het fondsvermogen) verantwoord. Het beleggingsrendement van de ASR Euro Aandelen Pool bedroeg in het tweede kwartaal ,14% en deed het daarmee 0,03% punt slechter dan de benchmark, die een rendement liet zien van +1,17%. Het fondsvermogen is gedurende het tweede kwartaal 2013 licht gegroeid van 74,0 mln. naar 74,6 mln. Derde kwartaal De grootste posities van het fonds waren in Total, Sanofi en Siemens. De sector Financiële Dienstverlening was met 31,1% de grootste sector. Binnen deze sector worden ook de I-shares Euro Stoxx 50 (6,1% van het fondsvermogen) verantwoord. Jaarverslag ASR Beleggingspools

16 Het beleggingsrendement van de ASR Euro Aandelen Pool bedroeg in het derde kwartaal ,22% en deed het daarmee 0,29% punt slechter dan de benchmark, die een rendement liet zien van +11,51%. In het derde kwartaal zijn een tweetal fondsen uitgesloten om in te beleggen, namelijk EADS vanwege wapenhandel en Deutsche Telekom in verband met kwesties met vakbonden. Het fondsvermogen is gedurende het derde kwartaal sterk gegroeid van 74,6 mln. naar 130,3 mln. Vierde kwartaal De grootste posities in de portefeuille van de Pool zijn Total, Sanofi en Bayer. De sector Financiële Dienstverlening is met 30,4% de grootste sector. Binnen deze sector worden ook de I-shares Euro Stoxx 50 (3,5% van het fondsvermogen) verantwoord. Het beleggingsrendement van de ASR Euro Aandelen Pool bedroeg in het vierde kwartaal 7,55%. De Pool deed het daarmee 0,27% punt slechter dan de benchmark, die een rendement liet zien van 7,82%. ASR Geldmarkt Pool De ASR Geldmarkt Pool kan beleggen in geldmarktinstrumenten en kortlopende schuldpapieren. Om het kredietrisico te beperken wordt belegd in kortlopende instrumenten waarvan de emittent een hoge kredietwaardigheid heeft. Tevens worden de beleggingen verspreid over verschillende instellingen. Het valutarisico van alle beleggingen die luiden in een andere valuta dan de euro wordt afgedekt. De kortlopende geldmarktbeleggingen van de ASR Geldmarkt Pool zijn geplaatst bij kredietwaardige banken. Ultimo 2013 stonden de liquide middelen uitsluitend uit bij ABN Amro N.V. Het fondsvermogen is gedurende 2013 gegroeid van 30,3 mln. naar 38,3 mln. Het rendement over 2013 van de ASR Geldmarkt Pool bedroeg 0,09%, dit was in lijn met de benchmark. Momenteel zijn een tweetal fondsen uitgesloten om in te beleggen, namelijk EADS (per 1 januari 2014 wijzigt de naam van deze onderneming in Airbus Group) vanwege wapenhandel en Deutsche Telekom in verband met kwesties met vakbonden. Het fondsvermogen is gedurende het vierde kwartaal gedaald van 130,3 mln. naar 124,5 mln. Over heel 2014 behaalde de Pool een rendement van 20,99% en bleef hiermee 0,51% achter bij de benchmark. Jaarverslag ASR Beleggingspools

17 Overzicht beleggingsrendementen Door wijzigingen in de kostenstructuur is de track record ten aanzien van de beleggingsrendementen vóór 1 mei 2010 niet langer representatief. Als gevolg hiervan is per 1 mei 2010 de performance meting herstart. De berekende beleggingsrendementen zijn inclusief transactie-, beheer- en servicekosten. B e l e g g i n g s r e n d e m e n ten s i n d s st a r t * (%) Pool B e n c h m a r k** ASR Expert Pool (EXP) 2,71% 4,88% ASR Euro Aandelen Pool (EAP) 6,54% 6,39% Geldmarkt Pool (GMP) 0,42% 0,42% * geannualiseerd. ** Benchmark is toegelicht in de paragraaf ASR Beleggingspools 101,60 101,40 101,20 101,00 100,80 100,60 100,40 100,20 100,00 apr-10 jun-10 aug-10 okt-10 dec-10 feb-11 apr-11 jun-11 aug-11 okt-11 dec-11 feb-12 apr-12 jun-12 aug-12 okt-12 dec-12 ASR Geldmarkt Pool Benchmark Jaarverslag ASR Beleggingspools

18 De berekende beleggingsrendementen per Pool voor het jaar 2013 zijn inclusief transactie-, beheer- en servicekosten. Beleggingsrendement Fonds BM* Fonds BM* Fonds BM* Fonds BM* Fonds BM* 2013 (%) Kwartaal/jaar 1e 1e 2e 2e 3e 3e 4e 4e ASR Expert Pool -0,61% -0,06% -0,19% 0,89% 7,33% 8,03% 5,60% 5,46% 12,44% 14,87% ASR Euro Aandelen 0,01% -0,11% 1,14% 1,17% 11,22% 11,51% 7,55% 7,82% 20,99% 21,50% Pool ASR Geldmarkt Pool 0,02% 0,02% 0,02% 0,02% 0,02% 0,02% 0,03% 0,03% 0,09% 0,09% * BM = benchmark van de betreffende Pool, zie ook de paragraaf ASR Beleggingspools Jaarverslag ASR Beleggingspools

19 Overige ontwikkelingen Ontwikkeling financiële transactiebelasting Per 1 augustus 2012 heeft Frankrijk een transactiebelasting ingevoerd op financiële transacties (de French Financial Transaction Tax, afgekort FFTT). Alle financiële instellingen, dus ook ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V., is verplicht om deze belasting te voldoen. Deze transactiebelasting wordt geheven over de effectieve waarde van de aankoop (dus niet bij verkoop of bij bestaande posities) van Franse aandelen van bedrijven met de hoofdvestiging in Frankrijk en een marktwaarde van meer dan 1 miljard euro. Aan het einde van elk kalenderjaar zal worden bepaald welke aandelen voor het daaropvolgende jaar voldoen aan deze criteria. De transactiebelasting wordt niet geheven over transacties in andere financiële instrumenten (zoals beleggingsfondsen, obligaties, opties en futures e.d.) tenzij de uitoefening van het betreffende financiële instrument leidt tot de aankoop van aandelen waarover transactiebelasting moet worden geheven (zoals een uitoefening van een optie of de conversie van een converteerbare obligatie naar aandelen). Het tarief van de transactiebelasting is 0,2%. De Franse overheid heeft zich het recht voorbehouden om dit tarief op elk moment aan te passen. De Franse transactiebelasting wordt ook bij de ASR Euro Aandelen Pool in rekening gebracht bij de aankoop van een Frans aandeel dat voldoet aan bovengenoemde criteria. Deze belasting is verwerkt in het aankoopbedrag van de effecten en als zodanig verwerkt worden in de kostprijs. Het totale bedrag aan French Financial Transaction Tax bedroeg in ( ). Utrecht, 25 april 2014 ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V. Namens ASR Beleggingspools De directie, De heer D. Gort De heer J.T.M. Julicher De heer G.C Mattu Jaarverslag ASR Beleggingspools

20 In Control Statement Verklaring AO/IC De Beheerder beschikt over een beschrijving van de bedrijfsvoering, die voldoet aan de eisen van de Wft. De Beheerder heeft gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij deze werkzaamheden zijn geen constateringen gedaan op grond waarvan zou moeten worden geconcludeerd dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wft en daaraan gerelateerde regelgeving. Daarnaast heeft de Beheerder geen constateringen gedaan waaruit blijkt dat de bedrijfsvoering niet effectief en niet overeenkomstig de beschrijving functioneert. Derhalve verklaren wij met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het boekjaar 2013 overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd. De International Auditing and Assurance Standard Board (IAASB) heeft in december 2009 een nieuwe standaard uitgebracht voor het afleggen van verantwoording over de interne beheersing bij een service organisatie. De Beheerder heeft de activiteiten geoutsourced aan ASR Financiële Markten middels een uitbestedingsovereenkomst. De Beheerder heeft als onderdeel van de monitoring vastgesteld dat Financiële Markten een ISAE 3402 type II heeft verkregen over de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december Uit de ISAE 3402 type II verklaring heeft de Beheerder vastgesteld dat er geen bevindingen zijn die impact kunnen hebben op de Pools. ASR Financiële Markten opteert ook om voor 2014 een ISAE 3402 type II verklaring voor haar (beleggings)processen te verkrijgen. Utrecht, 25 april 2014 ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V. De directie, De heer D. Gort De heer J.T.M. Julicher De heer G.C Mattu Jaarverslag ASR Beleggingspools

21 Verantwoordelijkheidsverklaring De heer D. Gort, directeur van ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V, tevens Chief Executive Officer (CEO) van ASR Vastgoed Vermogensbeheer en ASR Vastgoed Ontwikkeling, beide onderdeel van ASR Nederland N.V.; en de heer J.T.M. Julicher, directeur van ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V, tevens Chief Investment Officer (CIO) van ASR Nederland N.V., afdeling Financiële Markten; en de heer G.C. Mattu, directeur van ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V, tevens directeur van ASR Levensverzekering N.V. tot 1 maart 2014, vanaf die datum directeur Klantservices, verklaren dat, voor zover hen bekend, de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de activa, de passiva, de financiële positie en de winst of het verlies van betreffende beleggingspools; en dat het jaarverslag een getrouw overzicht geeft omtrent de toestand op de balansdatum, de gang van zaken gedurende het boekjaar en de verwachte gang van zaken bij betreffende beleggingspools. Utrecht, 25 april 2014 ASR Nederland Beleggingsbeheer N.V. De directie, De heer D. Gort De heer J.T.M. Julicher De heer G.C Mattu Jaarverslag ASR Beleggingspools

22 Jaarrekening 2013 ASR Expert Pool Jaarrekening 2013 ASR Expert Pool Jaarverslag ASR Beleggingspools

23 Balans ASR Expert Pool BALANS PER 31 DECEMBER (VOOR WINSTBESTEMMING X 1.000) B A L A N S Referentie A C T I VA Beleggingen ASR Euro Aandelen Pool ASR Geldmarkt Pool T o t a a l b e l e g g i n g e n Vorderingen Liquide middelen Totaal activa PA S S I VA Geplaatst participatiekapitaal Overige reserves Onverdeeld resultaat Totaal Eigen Vermogen Kortlopende schulden Totaal passiva Intrinsieke waarde ASR Expert Pool Intrinsieke waarde Eigen vermogen (x 1.000) Aantal participaties Intrinsieke waarde in euro s per participatie 53,51 47,59 43,23 Jaarverslag ASR Beleggingspools

24 Winst- en verliesrekening ASR Expert Pool WINST- EN VERLIESREKENING OVER DE PERIODE 1 JANUARI TOT EN MET 31 DECEMBER ( 1.000) WINST- EN VERLIESREKENING OPBRENGSTEN t/m Interest en dividendinkomsten t/m Referentie Gerealiseerde waardeverandering Ongerealiseerde waardverandering Totaal opbrengsten BEDRIJFSLASTEN Totaal beleggingsresultaat Kasstroomoverzicht ASR Expert Pool KASSTROOMOVERZICHT OVER DE PERIODE 1 JANUARI TOT EN MET 31 DECEMBER ( 1.000) VOLGENS DE INDIRECTE METHODE KASSTROOMOVERZICHT t/m t/m Totaal beleggingsresultaat Waardeverandering van beleggingen Aankopen van beleggingen (-) Verkopen van beleggingen (+) Toename (-) / Afname (-) van vorderingen 0 0 Toename (+) / Afname (-) van schulden Netto kasstroom beleggingsactiviteiten Uitgifte participaties Inkoop participaties Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen 3 12 Totaal liquide middelen begin verslagperiode 13 1 Totaal liquide middelen einde verslagperiode Mutatie liquide middelen 3 12 Jaarverslag ASR Beleggingspools

25 Toelichting balans, winst- en verliesrekening en kasstroomoverzicht Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Algemeen Het jaarverslag van ASR Expert Pool is opgesteld met inachtneming van de voorschriften voor beleggingsinstellingen uit Boek 2 titel 9 BW, de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving en de Wft, zoals verder uitgewerkt in het Besluit Gedragstoezicht Financiële Ondernemingen. Alle in het jaarverslag opgenomen bedragen zijn in duizenden euro s, tenzij anders vermeld. Boekjaar en vergelijkende cijfers De verslagperiode van dit jaarverslag loopt van 1 januari 2013 tot en met 31 december In de winst- en verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn als vergelijkende cijfers opgenomen de gegevens over de periode 1 januari 2012 tot en met 31 december Vreemde Valuta Transacties in vreemde valuta worden omgerekend naar euro tegen de koers op de transactiedatum. Activa en passiva luidende in vreemde valuta worden omgerekend naar euro tegen de valutakoers op de balansdatum. Uit de omrekening voortvloeiende valutaverschillen worden in de winst- en verliesrekening verantwoord onder het hoofdstuk waardeveranderingen van de beleggingen. Per 31 december 2013 heeft de ASR Expert Pool geen beleggingen in vreemde valuta. Transacties met verbonden partijen Van een verbonden partij is sprake wanneer een partij beleidsbepalende invloed kan uitoefenen in een andere partij, dan wel invloed van betekenis kan uitoefenen op het financieel en zakelijk beleid van de andere partij. Transacties met verbonden partijen worden verricht tegen marktconforme tarieven. Beleggingen De ASR Expert Pool houdt deelnemingsrechten (Participaties) in de ASR Euro Aandelen Pool en de ASR Geldmarkt Pool, die worden gewaardeerd tegen de intrinsieke waarde, welke op balansdatum wordt bepaald door de som van de waarde van de tot ASR Euro Aandelen Pool respectievelijk ASR Geldmarkt Pool behorende activa te verminderen met de tot de ASR Euro Aandelen Pool respectievelijk ASR Geldmarkt Pool behorende verplichtingen, uitgedrukt in euro s, gedeeld door het op het moment van vaststelling totaal aantal geadministreerde units van ASR Euro Aandelen Pool respectievelijk ASR Geldmarkt Pool. In deze vaststelling zullen in ieder geval worden begrepen opgelopen maar niet uitgekeerde renten, vastgestelde maar nog niet ontvangen dividenden en gemaakte maar nog niet betaalde kosten. De onderliggende beleggingen van ASR Euro Aandelen Pool respectievelijk ASR Geldmarkt Pool worden individueel gewaardeerd tegen marktwaarde, welke op balansdatum is gelijkgesteld aan de slotkoers op de beurs (middenkoers) of is gebaseerd op ontvangen brokerquotes. Ongerealiseerde en gerealiseerde waardeveranderingen in de portefeuille worden verantwoord in de winst- en verliesrekening. Aan- en verkoopkosten van beleggingen worden direct in het aankoopbedrag respectievelijk verkoopbedrag van de beleggingen opgenomen en vormen derhalve onderdeel van de waardeverandering van de beleggingen. Jaarverslag ASR Beleggingspools