Indeling Werkwijzer: Inleiding Acties en informatie-uitwisseling bij medisch noodzakelijk verblijf ggz Randvoorwaarden Implementatie.

Transcriptie

1 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Werkwijzer Inleiding Medich noodzakelijk verblijf Met de Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, het Landelijk Platform Pychiche Gezondheid (MIND), de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut. Indeling Werkwijzer: Inleiding Actie en informatie-uitwieling bij medich noodzakelijk verblijf ggz Randvoorwaarden Implementatie November 2017 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

2 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Inleiding Medich noodzakelijk verblijf Begin 2017 heeft Zorgintituut Nederland bechreven wanneer prake i van medich noodzakelijk verblijf in de geneekundige geetelijke gezondheidzorg (GGZ) en daarmee wanneer dit een aanpraak i onder de Zorgverzekeringwet (Zvw). Deze zogeheten duiding geeft ook handvatten voor afbakening met andere wettelijke domeinen, zoal de Wmo 2015 (onder meer Bechermd Wonen). De duiding gaat in per 1 januari Of een mediche noodzaak voor verblijf betaat, i een afweging op individueel niveau door de regiebehandelaar in amenpraak met de patiënt en dien naaten. Verblijf met rechtvaardiginggrond (VMR) Het Zorgintituut ignaleert dat in de huidige praktijk patiënten vaak langer dan medich trikt noodzakelijk klinich zijn opgenomen. Patiënten kunnen dan nog niet naar hui, omdat noodzakelijke ambulante zorg en/of vervolgvoorzieningen ontbreken. Som kan het gerechtvaardigd zijn het verblijf in een ggz-intelling voort te zetten. De zorgverzekeraar mag in die ituatie het (langere) verblijf uit de Zvw betalen al zorgaanbieder en zorgverzekeraar redelijkerwijze al het mogelijke hebben gedaan om een voortgezette opname te voorkomen. De NZa heeft hiervoor de verblijfpretatie verblijf met rechtvaardiginggrond (VMR) in het leven geroepen. Werkwijzer Om te timuleren dat menen naar hui of een andere paende plek kunnen met de juite zorg en onderteuning al een kliniche opname in een ggz-intelling niet langer medich noodzakelijk i, i amenwerking nodig tuen betrokken partijen met heldere afpraken over hoe te handelen rondom individuele patiënten. GGZ Nederland, Mind, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) geven hieraan invulling door middel van deze Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf. Over deze Werkwijzer i overleg geweet met het Miniterie van Volkgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). De Werkwijzer i met financiële teun van VWS opgeteld. Al uitgangpunten zijn gehanteerd, dat opname in principe tijdelijk i, dat iedere patiënt zo nel mogelijk zijn leven weer kan oppakken en dat de regievoering bij de patiënt en zijn naaten ligt (vanuit een hertelgerichte zorgviie). Vanuit deze uitgangpunten hebben de betrokken partijen een gedeelde verantwoordelijkheid en een eigen rol: de GGZ-aanbieder treft al bij aanvang opname voorbereidingen voor tijdig en paend ontlag; de verzekeraar zorgt voor (kwalitatief) voldoende zorg; de betrokken gemeente i al vanaf het beging van de opname aan zet om paende vervolgvoorzieningen op het terrein van wonen, inkomen en onderteuning te regelen. Naat amenwerking rondom individuele patiënten en ten behoeve daarvan, i tijd nodig waarin partijen in gezamenlijkheid de benodigde randvoorwaarden creëren. De Werkwijzer geeft hiervoor de gewente richting aan en biedt regionale en lokale partijen een handvat om met elkaar in dialoog te gaan en de benodigde afpraken te maken zowel op individueel patiëntniveau al algemeen. De initiatiefnemer van deze Werkwijzer onderteunen deze implementatie en maken hierover verdere afpraken. 2 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

3 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Actie en informatie-uitwieling bij medich noodzakelijk verblijf ggz Om ervoor te zorgen dat een patiënt de juite zorg en onderteuning op de juite plek blijft ontvangen, i het van belang dat de voorbereiding van het ontlag uit de kliniek tart bij de opname. Ggz-aanbieder en gemeente trekken daarbij amen op. Ondertaande tabel bechrijft welke onderwerpen daarbij voortdurend aandacht vragen met het oog op terugkeer en wie waarvoor verantwoordelijk i (in aanluiting op de regievoering door de patiënt en zijn naaten). Bij ieder ondertreept woord hoort een nadere toelichting die te lezen i door op het betreffende woord te klikken. Met de knoppen linkonder kunt u altijd weer terug naar dit overzicht. Wat Afweging voor opname Sociaal teunyteem Wie i verantwoordelijk* De regiebehandelaar telt in overleg met de patiënt (en zijn naaten) vat dat opname medich noodzakelijk i. De regiebehandelaar informeert de betrokken gemeente bij aanvang van opname en preekt af wie van de gemeente aanpreekpunt i gedurende opname en bij uittroom. De regiebehandelaar monitort tijden de opname of de afweging voor opname nog aan de orde i. De regiebehandelaar telt vat of er een ociaal teunyteem i en betrekt deze bij de behandeling. Indien het ociaal teunyteem aandacht behoeft regelt de betrokken gemeente de gemeentelijke onderteuning Levendomeinen De regiebehandelaar brengt levendomeinen in beeld. Indien levendomeinen aandacht behoeven: regelt de regiebehandelaar ambulante zorg vanuit de Zvw; regelt de betrokken gemeente de gemeentelijke onderteuning. Ontlag medich mogelijk Randvoorwaarden De regiebehandelaar telt ontlag vat in overleg met de patiënt, zijn naaten en andere betrokken partijen: indien vervolgonderteuning en/of -zorg i geregeld informeert de regiebehandelaar de betrokken gemeente, de verwijzer, indirect betrokken zorgverlener (melding huiart) en zorgt voor een warme overdracht naar relevante partijen; indien vervolgonderteuning en/of -zorg niet i geregeld en ontlag medich niet verantwoord i, zet de regiebehandelaar Verblijf met rechtvaardiginggrond (VMR) in gang. Om volgen deze Werkwijzer te kunnen werken moeten de betrokken partijen over divere apecten afpraken maken. Zie ook de paragraaf over implementatie. * Verantwoordelijk betekent niet noodzakelijkerwij uitvoerend. 3 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

4 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Afweging voor opname De regiebehandelaar telt in amenpraak met de patiënt een behandelplan op waarin de behandeldoelen en mediche noodzaak voor opname i vatgelegd. De patiënt geeft hierop informed conent. In zijn duiding bechrijft het Zorgintituut wanneer verblijf medich noodzakelijk i: allereert dient te worden vatgeteld of er noodzaak i tot geneekundige ggz, vervolgen dient te worden vatgeteld of opname noodzakelijk i: al een opname effectiever en/of efficiënter i dan ambulante behandeling (veelal aan de orde bij geplande opname), al een opname nodig i om gevaar (erntig nadeel) af te wenden (voor de peroon zelf of zijn omgeving). Een opname kan dan vrijwillig of gedwongen zijn. Zie voor een gedwongen opname de wet BOPZ (en de toekomtige WvGGZ). Het i relevant te volgen hoe de aanvankelijke redenen voor opname zich ontwikkelen gedurende de opname. Al deze niet meer aan de orde zijn, i wellicht ontlag medich mogelijk. 4 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

5 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Geneekundige geetelijke gezondheidzorg In de geneekundige ggz gaat het om zorg zoal medich pecialiten (in dit geval de pychiater) en klinich pychologen die plegen te bieden. Bij verblijf in verband met geneekundige zorg gaat het om het oort zorg dat de pychiater of de klinich pycholoog in het kader van de geneekundige behandeling inzet tijden het verblijf (zie artikel 2.4 Bzv). Zo mogelijk telt de regiebehandelaar aan de hand van divere zorgtandaarden en bijbehorende richtlijnen vat wat het probleem en de juite behandeling i. Het kan gaan om diagnotiek, intellen op medicatie en uitvoeren van verchillende behandeltherapieën. 5 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

6 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Effectiever en/of efficiënter Een kliniche opname wordt gezien al middel op het moment dat ambulante (dag-)behandeling ontoereikend i of onvoldoende effect heeft. Daarbij gelden het zogeheten tepped care -principe (waarbij de patiënt in de eerte plaat de zorg krijgt aangeboden die het mint intenief i en waarvan wordt veronderteld dat deze het hoogt haalbare behandeldoel oplevert) en het matched care -principe (direct kiezen voor een meer intenieve aanpak in relatie tot het profiel van de patiënt al de verwachting i dat dit neller tot het gewente reultaat leidt). Opname i effectiever, bij diagnotiek, al: langer durende obervatie in een multidiciplinaire etting nodig i, de patiënt hierdoor tabilieert (en daardoor betere diagnotiek mogelijk i); bij het intellen van medicatie, al: de afweging van de effectiviteit veru de bijwerkingen ingewikkeld i; ommige middelen kennen dudanig erntige bijwerkingen dat kliniche obervatie noodzakelijk i bij een eerte tart van de behandeling om te bezien of ze gaan optreden (dit kan bijvoorbeeld pelen bij antidepreiva of medicatie bij pychotiche of bipolaire toornien); bij een behandeling of therapie, al: de behandelinteniteit en -effectiviteit wordt vergroot al de patiënt uit zijn eigen omgeving gaat omdat de thuiituatie een negatieve invloed heeft op de problematiek van de patiënt (bijvoorbeeld bij menen met een verlavingprobleem of bij gezinnen met zeer complexe problematiek), het gaat om het creëren van een therapeutich milieu. In het algemeen geldt dat opname aan de orde i al dit voortvloeit uit de zorgtandaarden en/of richtlijnen. 6 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

7 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Regiebehandelaar De regiebehandelaar i de zorgverlener die de regie voert over het zorgproce (zie Model Kwaliteittatuut ggz): Indien meerdere zorgprofeional al zorgverlener betrokken zijn bij de zorgverlening aan een patiënt/cliënt i het van belang dat één van hen het zorgproce coördineert en eerte aanpreekpunt i voor de patiënt/cliënt en zijn naaten en/of wettelijk vertegenwoordiger. ( ) De regiebehandelaar draagt de verantwoordelijkheid voor de integraliteit van het behandelproce. Daarnaat i hij voor alle betrokkenen, incluief de patiënt/cliënt en dien naaten, het centrale aanpreekpunt. In de praktijk kunnen per aanbieder andere functionarien een rol vervullen bij het leggen van contact met gemeenten en het organieren van de randvoorwaarden voor uittroom (ociaal teunyteem en levendomeinen), zoal een ociaaljuridich medewerker, maatchappelijk werker of een liaionverpleegkundige. 7 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

8 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Betrokken gemeente De regiebehandelaar bepaalt in overleg met de patiënt en zijn naaten met welke gemeente contact moet worden opgenomen. Dit contact vindt in een zo vroeg mogelijk tadium plaat, zo mogelijk en nodig al voorafgaand aan de afweging voor opname (zeker bij kortdurend verblijf en criiopname vanwege de termijnen die de gemeente vervolgen heeft om vervolgonderteuning te regelen). In dit contact wordt vatgeteld wie het aanpreekpunt vanuit de gemeente i voor de patiënt en de behandelaar om de vervolgonderteuning te regelen. In beginel wordt contact gelegd met de gemeente waar de patiënt voor de opname verbleef en eventueel al onderteuning heeft gekregen, omdat verwacht mag worden dat uittroom hier naartoe zal plaatvinden. al de patiënt zelftandige huiveting had, i dit de gemeente van herkomt van de patiënt, al de patiënt verbleef in een intelling voor Bechermd Wonen wordt contact gelegd met de gemeente van herkomt van de patiënt of de centrumgemeente van de regio waar de patiënt in Bechermd Wonen verbleef (zie hiervoor de Regioatla), al de patiënt geen vate woon-/verblijfplaat heeft of al niet duidelijk i wat de gemeente van herkomt i, wordt in beginel contact opgenomen met de centrumgemeente of regio waar de voorwaarden voor een uccevol traject voor de patiënt optimaal zijn of waar de patiënt aantoonbare binding mee heeft, al het onwenelijk i dat de patiënt terugkeert naar zijn oorpronkelijke woonplaat, wordt contact opgenomen met de gemeente van herkomt. Deze gemeente treedt vervolgen in overleg met de gemeente waar de patiënt naar toe went te gaan. Zie ook de afpraken ten aanzien van landelijke toegankelijkheid Bechermd Wonen en Opvang: Handreiking en beleidregel Landelijke toegang bechermd wonen (VNG, verie november 2016) Handreiking, Landelijke toegang maatchappelijke opvang (VNG, verie december 2014) 8 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

9 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Aanpreekpunt gemeente Wie het aanpreekpunt i voor toegang tot gemeentelijke onderteuning, ociale voorzieningen en/of huiveting verchilt in de praktijk. Wenelijk bij patiënten die op verchillende levendomeinen een vraag hebben, i een integrale benadering van die levendomeinen (integraal klantproce) bijvoorbeeld via een centrale klantmanager en/of een centrale commiie. Dit i nog niet overal de praktijk. Relevant i in ieder geval dat in de regio bekend i met wie waarover kan worden gechakeld en dat prake i van één aanpreekpunt voor de ggzaanbieder en de patiënt. Deze peroon informeert de ggz-aanbieder over benodigde termijnen en de patiënt over de mogelijkheden van onafhankelijke cliëntonderteuning. In het eerte contact met de betrokken gemeente en de regiebehandelaar worden hierover afpraken gemaakt. Al mogelijke ingang hiervoor kunnen fungeren: Wijkteam of ociaal team: In veel gemeenten zijn wijkteam, of ociale team, aanwezig die het aanpreekpunt vormen voor zorg-, onderteuning- en activeringvragen. Zij vormen vaak de eerte toegang tot voorzieningen op grond van de Wmo. Omdat gemeenten beleidvrijheid hebben, kunnen er accentverchillen zijn per gemeente. Wmo-loket of Sociaal Loket: idem. Centrale of regionale Toegang Bechermd Wonen: De verantwoordelijkheid voor en de toegang tot Bechermd Wonen i op dit moment belegd bij centrumgemeenten (zie hiervoor de Regioatla). Omdat de komende jaren deze verantwoordelijkheid wordt verchoven naar lokale gemeenten, zal de toegang mogelijk ook veranderen. De Sociale Dient, lokaal of regionaal: voor inkomen, chuldhulpverlening, budgetbeheer, mogelijkheden om te participeren en/of het regelen van een briefadre en collectieve verzekering. Woningcorporatie of (regionale) toetingcommiie: voor huiveting hebben gemeenten vaak op regionaal niveau afpraken met woningcorporatie over urgentie en huiveting van bijzondere doelgroepen in woningcontingenten (aantal woningen per jaar dat mag worden ingezet voor een doelgroep). Er gelden voorwaarden om hiervoor in aanmerking te komen (zoal bijvoorbeeld de inzet van woonbegeleiding). De woningcorporatie - of indien van toepaing, de toetingcommiie - toett of de patiënt voldoet aan de criteria. Al dit poitief i, ontvangt de patiënt met voorrang een woning. Urgentiecriteria en voorwaarden kunnen per gemeente verchillen. Voor ggz-aanbieder i het daarbij relevant op de hoogte te zijn van deze regionale afpraken. 9 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

10 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Sociaal teunyteem Het i van belang zo nel mogelijk zicht te hebben op het eventueel aanwezige ociale teunyteem van de patiënt. Kan de patiënt na afloop van de behandeling weer naar de oude leefituatie? Al het antwoord op deze vraag poitief i, zijn er michien mogelijkheden om de poitieve bronnen rondom de patiënt te benutten (bijvoorbeeld Reource Aertive Community Treatment, R-ACT). Voor terugkeer i relevant of er (voldoende) mantelzorg i en of er onderteuning of verterking nodig i van het teunyteem. Al het yteem niet onderteunend of zelf onguntig i, i wellicht andere actie nodig. I er zorg of onderteuning nodig in het teunyteem? Biedt een andere gemeente dan de gemeente van herkomt een beter perpectief? De regiebehandelaar bepreekt dit met de betrokken gemeente. De patiënt maakt met de regiebehandelaar afpraken welke naaten bij de zorgverlening worden betrokken of over de zorgverlening worden geïnformeerd, de wijze waarop dat gebeurt en degewent welke peronen juit niet worden betrokken of geïnformeerd. Informatie hierover legt de regiebehandelaar vat in het doier van de patiënt. 10 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

11 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Levendomeinen Naat hertel of tabiliatie van de pychiche gezondheid en de aanwezigheid van een ociaal teunyteem i het van belang dat de regiehandelaar in beeld heeft of de patiënt een onderteuningbehoefte heeft op het gebied van zorg, dagbeteding, zingeving, werk, inkomen en huiveting na opname. De regiebehandelaar draagt er zorg voor dat de relevante levendomeinen van de patiënt in kaart worden gebracht en in het doier van de patiënt worden vatgelegd. Zo mogelijk direct bij opname, maar in ieder geval zo poedig mogelijk daarna. Dit beeld i nodig om te kunnen bepalen of de patiënt ambulante zorg vanuit de Zvw en/of gemeentelijke onderteuning nodig heeft tijden de opname (denk bijvoorbeeld aan chuldenproblematiek) of bij terugkeer uit de kliniek. Hierbij moet duidelijk zijn wat de patiënt en/of zijn teunyteem zelf kan regelen en waarbij hij moet worden geholpen. Voor het regelen van voorzieningen in andere domeinen gelden verchillende termijnen. 11 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

12 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Ambulante zorg vanuit de Zvw Al de noodzaak voor een opname i verdwenen, heeft de patiënt meetal aanluitend vervolgbehandeling nodig of moeten terugvaloptie zijn geregeld (Time Out, Intenive Hometreatment). Dit kan zowel poliklinich al (outreachend) thui. De regiebehandelaar i verantwoordelijk voor het regelen van aanluitende vervolgzorg al de ggz-aanbieder deze zelf levert. De regiebehandelaar i behulpzaam bij het regelen van vervolgzorg al een andere zorgaanbieder die gaat bieden (onder meer het maken van een afpraak, overleg en overdracht, het aankaarten van wachttijden): veel patiënten hebben al een ambulante behandelaar die gedurende de opname betrokken blijft door de regiebehandelaar; hoe verchilt per ituatie: van geïnformeerd worden over de ituatie van de patiënt tot het vervullen van de rol van regiebehandelaar. Na opname kan deze ambulante behandelaar aanluitend de behandeling voortzetten; al er geen ambulante behandelaar i, initieert de regiebehandelaar zo nel mogelijk na opname een aanmelding bij het FACT team of ambulante ggz behandelaar, zodat bij ontlag aanluitend i geregeld dat contact wordt opgenomen met de patiënt. De regiebehandelaar informeert de huiart en aanbieder die vervolgzorg bieden over de gemaakte afpraken met de patiënt waarbij in ieder geval aandacht i voor de afpraken wat te doen in geval van decompenatie. Al na ontlag (ook) farmacotherapie nodig i, temt de regiebehandelaar met de huiart en eventuele aanbieder van vervolgzorg af wie de medicatie van de patiënt het bete kan voorchrijven en controleren. 12 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

13 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Gemeentelijke onderteuning Er zijn verchillende vormen van onderteuning die via de gemeenten moeten worden geregeld. Dit verloopt via het aanpreekpunt vanuit de gemeente. Voor alle vormen van gemeentelijke onderteuning geldt: De regiebehandelaar attendeert de patiënt op de mogelijkheden, brengt hem in contact met de betrokken gemeente en zorgt voor een warme overdracht. De regiebehandelaar maakt het mogelijk dat de betrokken gemeente haar onderzoek zo nodig kan tarten tijden het verblijf in de kliniek en i behulpzaam bij verdieping van de onderteuningvraag. De betrokken gemeente i verantwoordelijk voor de verdere begeleiding van de patiënt en zorgt voor informatie over de benodigde vervolgvoorzieningen en toegang tot deze voorzieningen. Voor de aanvraag van voorzieningen gelden termijnen die per gemeente kunnen verchillen. In de Werkwijzer zijn wettelijke termijnen opgenomen of termijnen die al redelijk worden bechouwd. Zie ook: Begeleiding, dagbeteding, cliëntonderteuning en mantelzorgonderteuning Bechermd wonen Inkomen en huiveting 13 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

14 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Begeleiding, dagbeteding, cliëntonderteuning en mantelzorgonderteuning Vanuit de Wmo zijn verchillende vormen van onderteuning mogelijk om menen met beperkingen in taat te tellen deel te nemen aan de amenleving. Per gemeente kan het aanbod en de benaming van de verchillende vormen van onderteuning variëren. Enkele voorbeelden van individuele onderteuning zijn begeleiding bij: de adminitratie (overzicht krijgen van facturen, contracten en verzekeringen), het zelftandig wonen, het indelen van de dag, het leggen van contact met andere menen, het verminderen van gedragproblemen. In groepvorm kan bijvoorbeeld worden gedacht aan dagbeteding zodat menen een zinvolle daginvulling hebben. Om tot goede keuze te komen i op bai van de Wmo cliëntonderteuning mogelijk. Een cliëntonderteuner helpt (grati) met informatie, advie en onderteuning en werkt onafhankelijk. Verder i het ook mogelijk dat mantelzorger van de patiënt onderteuning krijgen. Zie voor meer informatie de Wegwijzer Wmo-onderteuning bij pychiche problemen/aandoeningen. 14 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

15 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Bechermd wonen Bechermd Wonen i volgen de Wmo 2015: Wonen in een accommodatie van een intelling met daarbij behorende toezicht en begeleiding, gericht op het bevorderen van zelfredzaamheid en participatie, het pychich en pychoociaal functioneren, tabiliatie van een pychiatrich ziektebeeld, het voorkomen van verwaarlozing of maatchappelijke overlat of het afwenden van gevaar voor de patiënt of anderen, betemd voor peronen met pychiche of pychoociale problemen, die niet in taat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de amenleving. Binnen dit kader kan elke gemeente haar eigen definitie en/of afbakening hebben tuen Wmo-begeleiding, Bechermd Wonen en eventuele tuenvormen. Dit i in lijn met de Toekomtviie Bechermd Wonen (commiie Dannenberg) die afbouw van de meer intramurale voorzieningen en een opbouw van een ambulante infratructuur impliceert. Gemeenten ontwikkelen momenteel dan ook een continuüm van vormen van bechermd tot begeleid wonen tot zelftandig wonen met begeleiding. Zie voor meer informatie de Wegwijzer Wmo-onderteuning bij pychiche problemen/aandoeningen. 15 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

16 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Inkomen en huiveting In het kader van inkomen en huiveting kunnen divere vragen aan de orde zijn. Kan de patiënt zelf voorzien in inkomen of moet een uitkering worden aangevraagd? Heeft de patiënt een woonplek of moet die worden geregeld? Huurt de patiënt? Wie zorgt dat de huur wordt doorbetaald? Al de regiebehandelaar ignaleert dat op deze domeinen onderteuning nodig i, meldt de regiebehandelaar dat bij de betrokken gemeente in amenpraak met de patiënt en zijn naaten. De betrokken gemeente zorgt dat hier actie op wordt ondernomen. We hanteren daarbij de volgende ambitie: Bij een opname tot 3 maanden moet het mogelijk zijn: om de betaande huiveting te behouden; om aanpraak op een plek in dezelfde Bechermde Woonvorm te houden; om de uitkering (of afpraken ten aanzien van eventuele chulden) te behouden, zodat de eventuele huur kan worden betaald (du geen zak-/kleedgeldnorm). Bij opname die langer duren dan 3 maanden geldt, dat: de betrokken gemeente in overleg met de zorgaanbieder en patiënt bekijkt in hoeverre het wenelijk en mogelijk i om eventuele aanwezige huiveting en/of aanpraken op Bechermd Wonen en uitkering (en afpraken ten aanzien van eventuele chulden) te behouden dan wel na ontlag uit de kliniek weer tijdig te verkrijgen. 16 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

17 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Termijnen gemeente Voor het aanvragen van gemeentelijke onderteuning en voorzieningen gelden verchillende termijnen. Hieronder zijn termijnen opgenomen die wettelijk gelden of al redelijk worden bechouwd. Voor de zorgaanbieder geeft dit een indicatie van hoe lang het kan duren voordat een bepaalde vervolgvoorziening i geregeld. In de regio dienen hierover concrete afpraken te worden gemaakt (ook al deze termijnen (langdurig/tructureel) worden overchreden). Het regelen van huiveting en Bechermd Wonen kent de langte doorlooptijd en dient zo mogelijk direct bij opname te worden opgepakt. Termijn voor het regelen van individuele onderteuning en dagbeteding via lokale Wmo: Hiervoor heeft de gemeente wettelijk gezien 8 weken vanaf het moment van melding van een behoefte aan maatchappelijke onderteuning tot de bechikking; een redelijke termijn bij patiënten die uittromen uit de kliniek na kortdurend verblijf of een criiopname i 4 weken (van melding tot bechikking). Termijn voor het regelen van huiveting: met urgentie: na melding i een redelijke termijn dat binnen 3 maanden een contingent woning bechikbaar en aangeboden i; zonder urgentie: na melding i een redelijke termijn dat binnen 6 maanden een huurwoning bechikbaar en aangeboden i; de patiënt wordt geacht redelijk te zijn ten aanzien van het aangebodene. Een redelijke termijn voor het regelen van een uitkering, chuldhulpverlening of een briefadre i 1 maand na melding. Termijn voor het regelen van Bechermd Wonen (dan wel alternatieven hiervoor): Na melding i er uiterlijk binnen 8 weken een bechikking. De centrumgemeente informeert de patiënt en de regiebehandelaar over het beluit. Een redelijke termijn i plaating binnen uiterlijk 6 maanden na de melding. De patiënt krijgt informatie over de aanbieder van Bechermd Wonen en hun pecifieke aanbod, zodat hij/zij een weloverwogen keu kan maken voor een paende aanbieder; de centrumgemeente meldt vervolgen welke aanbieder het Bechermd Wonen gaat leveren en, zo mogelijk, de (verwachte) datum waarop de patiënt hier terecht kan. 17 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

18 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Ontlag medich mogelijk Het Zorgintituut geeft aan dat adequate richtlijnen voor de duur van een opname en criteria voor ontlag ontbreken. Al verblijf vanuit het oogpunt van behandeling door de regiebehandelaar in overleg met de patiënt en/of zijn naaten niet meer noodzakelijk wordt gevonden, komt ontlag in beeld. In algemene zin zijn dan de redenen voor opname niet meer aanwezig of voegt opname niet meer toe, bijvoorbeeld omdat: ambulante zorg en/of begeleiding ten minte even effectief i, de patiënt en/of zijn directe teunyteem regie kan voeren over het leven van de patiënt, de patiënt veiligheid kan garanderen van zichzelf en anderen. Regiebehandelaar, patiënt, naaten van de patiënt, betrokken gemeente en overig betrokken zorgververlener gaan, zo nel mogelijk na opname, met elkaar in overleg over de randvoorwaarden die nodig zijn voor het ontlag, eventueel benodigde nazorg en wie wat gaat doen. De regiebehandelaar initieert hiervoor bijvoorbeeld een ZorgAftemmingGeprek (ZAG) en zorgt bij ontlag voor een warme overdracht. 18 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

19 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Warme overdracht Conform het Model Kwaliteittatuut ggz informeert de regiebehandelaar: de verwijzer (al relevant) met een afrondingbrief over de reultaten van de behandeling, eventueel vervolgadvie en mogelijke vervolgtappen; de regiebehandelaar bepaalt zelf welke informatie hij overdraagt; dit taat bechreven in het Kwaliteittatuut van de zorgaanbieder; andere zorgaanbieder al de patiënt ggz behandeling ontvangt buiten de intelling waar hij verblijft over het aankomend ontlag; in dit geval i het voortelbaar dat de regiebehandelaar naat informatie over het ontlag deze medebehandelaar teven van aanvullende informatie voorziet over bijvoorbeeld afpraken aangaande vervolgtappen. Daarnaat neemt de regiebehandelaar het initiatief om ervoor te zorgen dat de volgende partijen worden geïnformeerd: de patiënt over wie waarvoor i te benaderen bij eventuele vragen, praktiche adviezen en/of calamiteiten; de gemeente waar de patiënt naar uittroomt dat de patiënt wordt ontlagen (en indien van toepaing over eventuele riico ); de gemeente over de onderteuningbehoefte van de patiënt, niet zijnde mediche informatie (al de gemeente in het proce voldoende i meegenomen i dit al geregeld). Uitwieling van informatie vraagt zorgvuldigheid en kan alleen met toetemming van de patiënt. De patiënt kan altijd aanvullend informatie geven. Tot 25 mei 2018 i de Wet becherming peroongegeven (Wbp) van toepaing, daarna de Algemene verordening gegevenbecherming (AVG). De aanbieder geeft de patiënt indien gewent inzage in de letterlijke informatie die wordt gedeeld. 19 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

20 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Verblijf met rechtvaardiginggrond (VMR) Al de benodigde vervolgzorg en/of -voorzieningen niet afdoende zijn geregeld komt VMR in beeld. De pretatie VMR i aan de orde in ituatie waarbij ontlag uit de intelling medich niet verantwoord i vanwege het ontbreken van de noodzakelijke ambulante zorg, huiveting of vervolgvoorzieningen (dagbeteding of zorg / onderteuning thui) in het ociaal domein. Het (langere) verblijf uit de Zvw kan via VMR worden betaald al zorgaanbieder en zorgverzekeraar redelijkerwijze al het mogelijke hebben gedaan om een voortgezette opname te voorkomen. Vanwege de ingangdatum van de pretatie VMR (1 januari 2018) i deze alleen in te zetten voor menen voor wie in 2018 of later een dbc i geopend. Voor een in 2017 geopend dbc mag du geen VMR worden geregitreerd en gedeclareerd. Hiervoor geldt het ZZP GGZ-B. Ook i de VMR-pretatie alleen in te zetten gedurende het eerte jaar klinich verblijf in een ggz-intelling. Al gedurende dat eerte jaar de mediche noodzaak voor verblijf i verdwenen, kan VMR worden ingezet. Al bij patiënten die het tweede of derde jaar klinich verblijven, de mediche noodzaak i verdwenen, moet de zorgaanbieder in overleg met de zorgverzekeraar het ZZP GGZ-B blijven regitreren voor de dagen dat een patiënt onder rechtvaardiginggrond verblijft. Aan de hand van het patiëntdoier kan de regiebehandelaar aantonen dat i gewerkt volgen de hiervoor bechreven werkwijze: bij opname heeft de regiebehandelaar aangegeven wat de afweging van opname i en i contact opgenomen met de betrokken gemeente, er zijn actie uitgezet om het ociaal teunyteem in kaart te brengen en waar nodig te verterken, er zijn actie uitgezet om de levendomeinen in kaart te brengen en noodzakelijke ambulante zorg, huiveting en/of vervolgvoorzieningen te regelen, in relatie tot de termijnen die gemiddeld genomen aanvaardbaar zijn, zijn de hiervoor bechreven actie tijdig uitgezet (dat wil zeggen zo nel mogelijk bij opname). Voor de verantwoording van het gebruik van de pretatie VMR i het du voldoende dat deze elementen zijn vatgelegd in het patiënt doier volgen de gebruikelijke kader, incluief de afweging van de regiebehandelaar dat het ontlag medich niet verantwoord i vanwege het ontbreken van de noodzakelijke vervolgzorg en/of -voorzieningen. Zie Model Kwaliteittatuut ggz p. 12: De regiebehandelaar ziet erop toe dat de doiervoering voldoet aan de getelde eien. Andere betrokken zorgverlener hebben een eigen verantwoordelijkheid in de adequate doiervoering. De zorgverzekeraar kan aantonen dat ze afpraken maakt voor de opbouw van ambulante zorg en aandacht beteedt aan de amenhang tuen ggz-zorg/behandeling en onderteuning binnen het ociaal domein. Langdurig gebruik van VMR i aanleiding voor bepreking in een tripartite overleg in de regio (zie hiervoor de paragraaf randvoorwaarden). Het overzicht biedt houvat om vat te tellen of prake i van Verblijf met rechtvaardiginggrond (VMR). 20 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

21 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Overzicht Verblijf met rechtvaardigheidgrond Noodzaak voor geneekundige ggz ja nee Geen zorg of andere zorg dan ggzbehandeling Toezicht noodzakelijk vanwege effectiviteit behandeling of afwenden gevaar nee Ambulante behandeling Zvw ja Kliniche opname (Zvw) ja Noodzaak toezicht vanwege effectiviteit behandeling of afwenden gevaar i verdwenen nee ja Cliënt kan uittromen ja Uittroom met, zo nodig, vervolgzorg/onderteuning/ verblijf nee Verblijf met rechtvaardiginggrond (mit voldaan aan de voorwaarden) 1 e jaar: VMR-pretatie 2 e en 3 e jaar: ZZP GGZ-B 21 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

22 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Randvoorwaarden Deze Werkwijzer bechrijft wat nodig i om te timuleren dat menen, al een kliniche opname in een ggz-intelling niet langer medich noodzakelijk i, naar hui of een andere paende plek kunnen met de juite zorg en onderteuning. Naat amenwerking rondom individuele patiënten, vraagt het ook om het in gezamenlijkheid creëren van de benodigde randvoorwaarden. Hierover dienen op lokaal en/of regionaal niveau afpraken te worden gemaakt. Het gaat dan over de volgende onderwerpen: Een gezamenlijk beeld van wat nodig i in de regio om menen op de juite plek zorg en onderteuning te bieden. Een voldoende lokale en regionale infratructuur om ambulante en kliniche zorg, onderteuning en behandeling te kunnen leveren. Denk hierbij aan mogelijkheden van op- en afchaling binnen het zorg- en gemeentelijk domein en de verbinding van deze domeinen. En aan verchillende varianten van zorg en onderteuning, zoal ambulante behandelcapaciteit, mogelijkheden bij crie, Time Out, tijdelijk verblijf, Intenive Hometreatment (IHT) en Flexible Aertive Community Treatment (FACT), chuldhulpverlening, aanbod op het gebied van hertel en participatie, waaronder inloopvoorzieningen, dagbeteding, choling en (toeleiding naar) werk. Een gezamenlijke infratructuur voor een aanpak van knelpunten. Denk aan wachttijden, het moeilijk kunnen plaaten van menen op de juite plek (bijvoorbeeld door huidige voorwaarden voor toegang Wlz) of pecifieke problemen bij functie die bovenregionaal, landelijk of niet in de regio van herkomt belegd zijn. Waar nodig beluitvorming over redelijke termijnen en ambitie zoal genoemd in de Werkwijzer tuen partijen (en met corporatie) en gezamenlijke afpraken over wat te doen al deze termijnen niet haalbaar zijn. Afpraken over een redelijke duur van VMR en afpraken tuen gemeenten en verzekeraar over de financiering van VMR al deze termijn i vertreken, omtandigheden waarin hiervan kan worden afgeweken, afpraken over het monitoren van de ontwikkeling van VMR en treefdoelen en maatregelen voor het tapgewij terugbrengen van de duur van VMR. Een herkenbare en goed bereikbare toegang bij alle betrokken partijen (incluief telefoonnummer, adreen en eventuele namen van contactperonen). Onafhankelijke cliëntonderteuning door gemeenten vanuit de Wmo voor, tijden en na opname. Het intern faciliteren van medewerker om te werken volgen de Werkwijzer en vanuit de viie dat opname en/of verblijf in principe tijdelijk i en dat iedere patiënt zo nel mogelijk weer zijn leven zou moeten kunnen oppakken. Een gezamenlijk beeld van de opgaven op het gebied van zelftandige huiveting (woningcontingenten) en ontwikkeling Bechermd Wonen. Hierbij dient ook rekening gehouden te worden met mogelijke wijzigingen in de toegang tot de Wlz. Dit vraagt om het bechikbaar maken en delen van informatie over onder meer jaarlijke gemiddelde gegeven over in- en uittroom, wachttijden, vraag naar en aanbod van zelftandige huiveting en van plekken Bechermd (of bechut) Wonen en Wlz. Eventuele overige afpraken die nodig zijn om met de Werkwijzer te kunnen werken. 22 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.

23 Werkwijzer Medich noodzakelijk verblijf Implementatie Het geven van uitvoering aan de Werkwijzer i een gedeelde verantwoordelijkheid waarbij amenwerking nodig i. Van regionale en lokale partijen mag worden verwacht dat zij zich hiertoe maximaal inpannen op het niveau van individuele patiënten en waar nodig tot overtijgende oploingen komen. In een tripartite overleg tuen verzekeraar, gemeenten en zorgaanbieder (in aftemming met patiëntenorganiatie) kunnen hierover op lokaal en regionaal niveau de noodzakelijke afpraken worden gemaakt, de ontwikkelingen worden gevolgd en eventuele knelpunten worden opgelot. GGZ Nederland, MIND, de VNG en ZN onderteunen de implementatie van de Werkwijzer en maken hierover vóór 1 maart 2018 afpraken, evenal over de na te treven implementatietermijn. Indien lokale en/of regionale partijen bij de implementatie van de Werkwijzer contateren dat er knelpunten zijn die niet in de regio kunnen worden opgelot, melden zij dit bij MIND, GGZ Nederland, ZN en VNG. De landelijke partijen bepreken deze knelpunten dan om te komen tot paende oploingen. GGZ Nederland, MIND, de VNG en ZN maken vóór 1 maart 2018 ook afpraken over een ecalatieladder of handelwijze voor ituatie waarbij ondank de handvatten uit deze Werkwijzer individuele patiënten tuen wal en chip dreigen te raken al gevolg van een impae in de amenwerking en/of aftemming tuen gemeente, verzekeraar en zorgaanbieder op lokaal en/of regionaal niveau. 23 chema Met de Werkwijzer medich noodzakelijk verblijf geven GGZ Nederland, MIND, de Vereniging Nederlande Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraar Nederland (ZN) invulling en uitvoering aan de aanbevelingen van het Zorgintituut.