Leesopdrachten n.a.v. het IUW hoorcollege Argumenteren

Transcriptie

1 Leesopdrachten n.a.v. het IUW hoorcollege Argumenteren Opdracht 1 a. Welke drie eigenschappen van een argumentatie worden in het inleidende hoofdstuk genoemd van van Eemeren et al? p2 verbale activiteit, sociale activiteit, rationele activiteit b. Dekken deze eigenschappen de definitie af zoals gegeven op pagina 5? Zo niet, welke eigenschappen zou je dan nog verder moeten toevoegen? Als we alleen naar de drie eigenschappen zouden kijken kunnen daar ook hele andere types dialogen onder vallen, bijv. vraag/antwoord, collaboratieve dialoog, etc. Bij argumentatie gaat het om een constellatie van proposities die een bepaald standpunt verdedigen of aanvallen. Opdracht 2 a. Wat is het verschil tussen een argumentatie en een logische afleiding? Een logische afleiding heeft betrekking op geldige redeneerstappen. Deze zijn in principe onbetwistbaar. De wereld is echter complex en maar een klein deel van de standpunten (of conclusies) die we uiten is logisch afleidbaar. Daarom is de argumentatie minder strak en heeft het alleen betrekking op het succesvol verdedigen of aanvallen van een standpunt. Je zou ook kunnen zeggen dat een argumentatie subjectief is en een logische afleiding objectief. b. Welke stappen moet je minimaal ondernemen om van een argumentatie te komen tot een logische redenering? Zie de stappen vanaf p7 en de slides bij het college Opdracht 3 a. Wat is het verschil tussen de geldigheid van een redenering en de waarheid van een propositie? Bij de geldigheid van de redenering kijken we niet naar de waarheid van de premissen. Stel we hebben de proposities De aarde is plat en de Als de aarde plat is, stroomt het water van de aarde en we concluderen daar uit dat het water van de aarde af stroomt, dan is de redenering geldig, maar zijn de proposities onwaar. b. Kun je uit een geldige redenering met onware premissen een ware propositie afleiden? Zo ja, geef een voorbeeld, zo nee, waarom niet? Ja: Alle vrouwen hebben korte haren. Piet is een vrouw. Piet heeft korte haren. (de conclusie kan toevallig waar zijn). Iets kan dus toevallig waar zijn, zonder dat daar een algemene regel op van toepassing is. Opdracht 4 a. Wat is het probleem bij het vaststellen of een argumentatie een drogreden bevat?

2 Zie p26. In principe moet je niet uitgaan van een logische redenering. Slechts weinig argumentaties zijn logisch geldig. Immers er zijn bijv. altijd verzwegen premissen. We kunnen beter een pragmatisch standpunt nemen, met andere woorden wat is het doel van de argumentatie? En dan blijkt het weer alleen over aanvaardbaarheid te gaan als criterium. Dikwijls wordt met een drogredenering een cirkelredenring bedoeld, overigens. b. Wat is hierbij de rol van het Communicatiebeginsel? Het communicatiebeginsel is een andere bewoording voor de Griceaanse maximes (zie ook college over samenwerking). Het communicatiebeginsel zegt ruwweg dat je bijdrages waar, genoeg en niet teveel en relevant moeten zijn. De maximes geven de normen aan voor coöperatief communicatiegedrag, in zoverre leggen ze dus ook normen op voor een argumentatie. Bovendien is het coöperatieprincipe geformuleerd met betrekking tot het doel van de conversatie. Dat komt dus overeen met de criteria die in het hoofdstuk genoemd worden m.b.t. aanvaardbaarheid van zetten. Opdracht 5 a. Wat is een verzwegen premisse? Impliciet aanwezige elementen (standpunt of argument) in een argumentatie. b. Geef een voorbeeld van een verzwegen premisse uit een argumentatie die je zelf tegengekomen bent in een gesprek. Zelf bedenken, zie ook voorbeelden slides en Brinkman. Opdracht 6 a. Geef een voorbeeld van een nevenschikkende en onderschikkende argumentatie. Zie p 20 en verder b. Laat zien in hoeverre voegwoorden hierbij een aanwijzing kunnen geven. Piet is lui. Hij maakt zijn huiswerk niet en komt altijd laat uit bed. (nevenschikkend) Piet is lui. Hij maakt zijn huiswerk niet, want dat vindt hij niet leuk. (onderschikkend) Opdrachten 7 Maak de verwerkingsopdrachten bij hoofdstuk 5 van J.Brinkman Overtuigen door argumentatie. Antwoorden bij de opdrachten 1 t/m 7 bij hoofdstuk 5 van J.Brinkman Overtuigen door argumentatie. 1) a) Middenklasse-auto s kosten nooit meer dan Deze auto kost

3 Deze auto is geen middenklasse-auto Oftewel in predicatenlogica: 1. x(mkauto(x) Kostnietmeerdan40000(x)) 2. y Kostnietmeerdan40000(y)) MKauto(y) b) Alle apen hebben een staart Dit beest heeft geen staart Dit beest is geen aap (modus tollens) c) Alle mannen willen maar één ding Karel is een man Karel wil maar één ding d) Je moet vlees van een week oud niet meer eten Dit vlees is een week oud Je moet dit vlees van een week oud niet meer eten (gedragsregel) e) Reizigers naar alle Afrikaanse landen wordt dringend geadviseerd regelmatig malariatabletten te slikken Malawi is een Afrikaans land Reizigers naar Malawi wordt dringend geadviseerd regelmatig malariatabletten te slikken f) Alleen provinciehoofdsteden hebben een provinciehuis Haarlem heeft een provinciehuis Haarlem is een provinciehoofdstad g) Alle kachels zagen alleen in Utrecht Jan is een kachel Jan zaagt alleen in Utrecht 2) a) Het is glad, dus je moet langzaam rijden. Als het glad is, glijd je eerder uit Als je (eerder) uitglijdt, heb je eerder een ongeluk

4 Als je langzamer rijdt, glijdt je minder snel uit Je wilt geen ongeluk b) De hypotheekrente daalt, dus het is nu een geschikte tijd om een huis te kopen Als de hypotheekrente daalt, hoef je minder te betalen Als je minder hoeft te betalen, is de tijd geschikt om een huis te kopen c) Het is noodzakelijk eieren goed te koken of te bakken, want er zitten bijna altijd wel Salmonellabacteriën in de dooier. Verzwegen premissen (ruwweg, dit zijn een paar voorbeelden): Salmonellabacteriën zijn gevaarlijke bacteriën Gevaarlijke bacteriën moet je doodmaken Je kunt gevaarlijke bacteriën doodmaken door een product goed te koken of te bakken Als in een product gevaarlijke bacteriën zitten moet je dat product goed koken of bakken Eieren zijn producten d) We mogen voortaan geen privé-telefoongesprekken meer voeren op het werk, want dat heeft de directeur verboden Het voeren van privé-telefoongesprekken kosten een bedrijf alleen maar geld De directeur verbiedt alles wat alleen maar geld kost e) Het zal Jan geen moeite kosten een goede baan te vinden, want hij is een sociaal vaardige student. Bovendien heeft zijn vader veel relaties. Een sociaal vaardige student vindt gemakkelijk een goede baan Een student waarvan de vader goede relaties heeft, vindt gemakkelijk een baan. 3) Geef een voorbeeld van een geldige redenering die toegepast op a) onware premissen tot een ware conclusie leidt Alle vogels kunnen vliegen (onwaar) Een mus is een vogel Een mus kan vliegen b) onware premissen tot een onware conclusie leidt

5 Alle vogels kunnen vliegen (onwaar) Een pinguïn is een vogel Een pinguïn kan vliegen (onwaar) Geef een voorbeeld van een ongeldige redenering die toegepast op c) ware premissen tot een ware conclusie leidt Als ik hard studeer, haal ik minstens een 8 voor het tentamen. Ik heb een 9 voor het tentamen gehaald Ik heb hard gestudeerd d) ware premissen tot een onware conclusie leidt Als het regent worden de daken nat. De daken zijn nat. Het heeft geregend (onwaar, misschien heeft iemand wel gesproeid) 4) Geef een voorbeeld van a) schakeling van redeneringen Karel is slecht. Slechte mensen komen in de gevangenis. Mensen die in de gevangenis komen krijgen geen uitkering. Mensen die geen uitkering krijgen komen om van de honger. Karel komt om van de honger. b) redenering met een verzwegen premisse Als ik ziek ben, ben ik niet op mijn werk. Als ik ziek ben lig ik in bed. Als ik in bed lig ben ik thuis. Ik kan maar op een plaats tegelijk zijn. Mijn werk en thuis zijn twee verschillende plaatsen. (ook andere redeneringen zijn goed) c) Syllogisme Alle vogels vliegen. Tweety is een vogel. Tweety kan vliegen. Geen enkele vis kan televisie kijken. Johan is een vis. Johan kan niet televisie kijken. d) Cirkelredenering Ik ben de baas, want ik heb het hier voor het zeggen. God bestaat, want het staat in de bijbel. Alles wat in de bijbel staat is waar, want God heeft dat gezegd. e) drogredenering waarbij in een syllogisme de conclusie en de tweede premisse zijn verwisseld 1. Alle vogels kunnen vliegen 2. Tweety kan vliegen Tweety is een vogel 5) Benoem het drog -karakter van de volgende redeneringen:

6 a) Alle hoofdsteden hebben ambassades of consulaten. Amsterdam heeft een aantal consulaten, dus is Amsterdam een hoofdstad. Drog: Verwisseling van conclusie en premisse b) Als er geen passende oplossing wordt gevonden, zal het probleem blijven bestaan. Drog: Cirkelredenering c) Freek is geen kerel, want hij huilt. Verzwegen premisse: kerels huilen niet; Drog: de verzwegen premisse is onjuist d) Het is noodzakelijk dat u werkelijk gevarieerd eet, want afwisseling in de voeding is beslist nodig. Drog: Cirkelredenering 6) Analyseer en becommentarieer de redenering uit de volgend situatie: Als christelijke partij, heeft de SCP moeite met vrouwen in politieke functies christelijkheid voor een partij betekent moeite met vrouwen in politieke functies. Toch is er volgens SGP-er Groenendijk geen sprake van discriminatie. Want, redeneert hij, u weet toch wat discriminatie is? Dat is het ongelijk behandelen van mensen met dezelfde positie. Iedereen weet dat vrouwen een heel andere rol hebben in de maatschappij. Dit hangt natuurlijk op de definitie van het woord discriminatie. De redenering is op zich juist, maar de aannames kloppen niet (volgens onze grondwet). Volgens de grondwet is iedereen gelijk en dus wordt er geen onderscheid gemaakt in posities. Nu heeft volgens diezelfde grondwet iedereen vrijheid van godsdienst en mag dus de meest grote flauwekul verkopen als het daar onder valt. Daarom moeten er een soort prioriteiten zijn in de regels: zoiets als, vrijheid van Godsdienst mits niet in strijd met eerdere regels. 7) Geef van de volgende argumentaties aan welk schema er aan ten grondslag ligt. Ga tevens na in hoeverre je de argumentatie aanvaardbaar vindt. A) Bij het huwelijk van prinses Beatrix waren er relletjes in het hele land. Wanneer prins Willem Alexander trouwt, moet de politie dus overal paraat worden gehouden. Vergelijking/ analogie (aanvaardbaar) B) Bejaarden kunnen beter niet verhuizen, want als je oude planten verpot, gaan ze dood. Vergelijking (niet aanvaardbaar) C) Drie jaar geleden is de diefstal in onze winkel met 5 procent gestegen, twee jaar geleden 4 procent, vorig jaar zelfs 8 procent, in dit jaar zullen we uitkomen op ongeveer 7 procent. Als we geen passende maatregelen nemen, zal de diefstal volgend jaar dus verder stijgen. Inductie (aanvaardbaar)

7 D) Als we de doodstraf nu niet in voeren, durft binnenkort niemand meer de straat op. Doel-middel (onaanvaardbaar) E) Omdat antibiotica allerlei bijwerkingen kunnen hebben, moet u er niet vreemd van opkijken als u zich tijdens deze penicillinekuur niet helemaal lekker voelt. Die bijwerkingen zijn in het algemeen tijdelijk van aard, dus u hoeft zich er niet ongerust over te maken Voor- en nadelen (aanvaardbaar) F) Het gebruik van vuurwerk is een belangrijke oorzaak van ongelukken. Zo is bij de laatste jaarwisseling nog een jongen uit Purmerend blijvend blind geworden door het afsteken van een tienknaller. Voorbeeld (aanvaardbaar) G) Nu is het natuurlijk een heel gedoe, om altijd maar op uw eten te letten, En het lijkt soms wel alsof juist de lekkerste dingen ongezond zijn. Maar toch is een gezonder voeding letterlijk van levensbelang. Uit onderzoek blijkt namelijk dat wie gezond eet, minder gauw ziek wordt en zich er bovendien veel fitter voelt. Dat is toch wel een extra inspanning waard. Autoriteit (aanvaardbaar)