Voortgangsrapportage oktober 16 maart 17 IGUNGA Ecovillage

Transcriptie

1 Voortgangsrapportage oktober 16 maart 17 IGUNGA Ecovillage Het Igunga Ecovillage project is een samenwerking tussen Heifer, Aqua For All, ICIPE (een onderzoeksinstituut) en de lokale Tanzaniaanse overheid (Igunga District Council; IDC), met steun van de Europese Unie. Met het project worden boerengemeenschappen in het district geholpen om zich beter aan te passen aan en te anticiperen op klimaatveranderingen. Om dit te bereiken zullen er in 9 dorpen Ecovillages worden opgezet. In deze dorpen wordt een duurzame omgang met de leefomgeving gestimuleerd, door gebruik te maken van technieken die hun succes al in andere gebieden hebben bewezen. Denk hierbij aan wateropslag en recycle technieken, natuurlijke gewasbescherming, bomenaanplant, houtbesparende ovens, solar lampen en biogas. De projectdeelnemers kiezen in overleg met de lokale overheid welke technieken het meest geschikt zijn voor hun gebied. De gekozen technieken worden samen met de deelnemers getest en waar nodig bijgestuurd. De geleerde lessen worden systematisch gedocumenteerd en gedeeld met de projectdeelnemers, andere organisaties, kennisinstituten en beleidsmakers. Ook zullen deelnemers en lokale bestuurders samenwerken om het beheer en de regelgeving met betrekking tot natuurlijk hulpbronnen beter te organiseren. Positieve resultaten kunnen na afloop op grote schaal uitgerold worden door de Tanzaniaanse Het kantoor van de districtsraad en haar staf overheid en waar mogelijk op internationaal niveau. Dit project zet in op het verbeteren van kennis over en toepassing van klimaatadaptatietechnieken van families ( individuen) en een verbeterde lokale besluitvorming op het gebied van beheer van natuurlijke hulpbronnen. De focus ligt met name op trainingen, het leren van nieuwe technieken en het begeleiden van de toepassing ervan. Daarnaast ontvangt een aantal families zaden voor natuurlijke gewasbescherming en kippen of vissen. De families die deze items ontvangen moeten eenzelfde hoeveelheid doorgeven aan andere gezinnen, zodat uiteindelijk alle huishoudens voorzien zijn. Naast deze directe groepen profiteren nog eens andere families ( individuen) uit het dorp van dit project. Zij krijgen eveneens verbeterde toegang tot water en profiteren van een duurzame leefomgeving (vruchtbare grond, meer schaduw door boomaanplant, regelgeving ter bescherming van de natuur). Het project bereikt hiermee boeren en boerinnen.

2 Gedurende dit vijfjarig project wordt ernaar gestreefd om twee hoofddoelen te behalen met bijbehorende resultaten. 1. Verbeterde weerbaarheid tegen de effecten van klimaatveranderingen in de 9 Ecovillages Resultaat 1.1 Resultaat huishoudens (Ecovillage) zijn beter bewapend tegen de effecten van klimaatverandering door verbeterd milieubehoud, duurzame landbouw en versterkte gemeenschappen. De lokale overheidsmedewerkers van Igunga hebben kennis om klimaatadaptatiestrategieën te analyseren, plannen en implementeren. 2. Delen van geteste succesvolle klimaattechnieken met andere rurale gemeenschappen Resultaat 2. Ervaring en geleerde lessen van de Ecovillages documenteren en delen met geschikte stakeholders waaronder relevante beleidsmakers. Activiteiten: Evaluatie en planning sessie: Deze keer is de jaarlijkse sessie in de laatste maand (maart) gehouden net voor de start van het derde projectjaar. Deze bijeenkomsten, waarbij alle projectpartners samenkomen om het afgelopen jaar te evalueren en het komende jaar te plannen, werden voorheen georganiseerd door Heifer Nederland. Inmiddels neemt het vaste projectteam van Igunga een groot deel voor zijn rekening en hebben de deelnemende lokale overheidsvoorlichters en actieve rol. Boomaanplant: Stafleden van de lokale overheid en Heifer Tanzania bediscussiëren de activiteiten voor jaar 3 De geplande laatste boomkwekerij is opgezet door de NRM 1 comités in het dorp Isugilo. Er zijn nu 35 boomkwekerijen. 24 bij scholen die worden beheerd door milieuclubs (leerlingen), 9 op vruchtbare plekken verspreid over de projectdorpen, 1 bij de gevangenis en 1 bij het ziekenhuis. Deze laatstgenoemde kwekerijen vallen onder het beheer van 21 NRM comités. In de kwekerijen worden 13 droogte bestendigde boomsoorten gekweekt waaronder fruitbomen (o.a. papaja, avocado, guave) en bomen met bladeren en zaden die gebruikt worden voor veevoer en medicijnen. De gekweekte jonge boompjes worden geplant op plekken met goed overzicht (i.v.m. rondlopend vee) en toegang tot water. Inmiddels zijn er 29 plantages gerealiseerd. Elke boomkwekerij is begonnen met zaadjes, maar door de aanhoudende droogte van dit jaar en insectenplagen hebben slechts 500 boompjes het overleeft. Normaliter is de regentijd van november tot maart en zijn 1 Natural Resource Management: beheer van natuurlijke hulpbronnen. Voorbeelden: de aanplant van nieuwe bomen om bodemerosie tegen te gaan en de bodemvruchtbaarheid te verbeteren, het gebruik van energiezuinige ovens en biogas waardoor houtkap verminderd, het gebruik van solar lampen wat milieuvriendelijker is dan kerosine lampen en lantaarns op batterijen.

3 er op het hoogtepunt meer natte dan droge dagen in de week. Dit jaar begon de regen pas eind december. Slechts twee dagen per week met veelal plaatselijke buien. Dit heeft dus zijn effect gehad op de boomkwekerijen, en op de oogst van de boeren. Milieuclub middelbare school in Mwanzugi Om het planten van bomen verder te stimuleren onder de rest van de inwoners zijn er in alle dorpen boomplant campagnes gehouden. Deze campagnereeks werd officieel geopend door het districtshoofd, vergezeld door lokale stafleden. De NRM comités en school milieuclubs lieten zien hoe je het beste een boom kunt planten in een droog gebied als Igunga: bodemvoorbereiding met water, bemesting, snoeien, bescherming tegen vee en een simpele irrigatiemethode met behulp van een plastic fles. Water interventies: In dit project worden nieuwe waterputten aangelegd en oude putten hersteld. In totaal komen er 11 opererende putten. Twee putten zijn vorig jaar al aangelegd, maar beide leverden onvoldoende of troebel water. Eén waterpomp is inmiddels gerepareerd en weer in werking, bij de andere wordt nog gewerkt aan een oplossing. Deze periode zijn er nog eens 2 waterputten aangelegd. De getrainde vaklui hebben geleerd om ox-drawn scoops te maken. Een ox-drawn scoop is een grote ijzeren schep die als een ploeg door een koe getrokken wordt. Het is een betaalbare techniek voor de boeren in Igunga. Deze graafploeg zal in het project getest worden bij de aanleg van nieuwe vijvers, het herstellen van de oude waterpoelen en bij de bouw van damconstructies. Afgelopen periode is door vaklui de eerste regenwaterton gebouwd als onderdeel van de training. Inmiddels zijn er 3 regenwatertonnen van liter geplaatst bij een school, een overheidskantoor en een kliniek. Bij een tweede kliniek is een grote waterton geplaats van liter. Regenwaterton 30m³ kliniek in Mwanzugi De meeste mensen uit het district, en dus ook de meerderheid van de projectdeelnemers, wonen in het kleine stadje Igunga. Zij zijn aangewezen op de drinkwatervoorziening van de gemeente. Tijdens het regenseizoen treedt er jaarlijks lekkage op in de pijpleiding en zitten deze mensen zonder water. Het team van Aqua for All heeft een bijeenkomst gehouden om dit probleem met IGUWASSA te bespreken (Igunga Water Supply and Sanitation Authority). Er is besloten om de rivierbedding te stabiliseren met een stevig grassoort (Vetiver) om bodemverschuiving te beperken bij hevige regenval. Dit moet de pijpleiding beschermen zodat de inwoners het gehele jaar water hebben.

4 Groene energie: Na de theoretische training van vorige periode, hebben 44 werklieden 2 een praktijkcursus gevolgd om energiezuinige ovens en biogas installaties te bouwen. Vervolgens hebben ze 18 ovens gebouwd bij gezinnen, verspreid over het projectgebied, die open staan om deze techniek te delen met anderen. Inmiddels zijn de bouwers door 45 nieuwe gezinnen ingehuurd om ook bij hen ovens te bouwen. Twee van de 44 werklui hebben een training gegeven in Mbeya, het zuiden van Tanzania, waar Heifer Tanzania een ander project uitvoert. Een efficiënte manier om de kennis te verspreiden buiten de grenzen van het Igunga district. Koken op energiezuinige oven Energiezuinige oven in aanbouw in Mgongoro Ook voor de biogas installaties hebben 18 huishoudens hun stukje grond opengesteld voor mensen om de techniek te komen bekijken. Een eerdere inventarisatie wees uit dat 100 gezinnen interesse hebben in deze techniek. De eerste 7 gezinnen hebben inmiddels deze stap gezet. Zij zijn nu bezig met het vullen van de tank met koeienmest. Biogas installatie in aanbouw in Mwabakima Koken op biogas Deze periode zijn er 57 lampen op zonnepanelen (in totaal nu 200) uitgedeeld aan deelnemers die een actieve rol hebben vervuld binnen hun projectonderdeel. Het gaat hier om leerlingen van scholen (milieuclubs), leden van NRM comités, boeren van visgroepen of gewasgroepen. De begunstigde deelnemers hebben hiermee wel de taak deze lampen aan anderen te demonstreren en ze te verwijzen naar de leveranciers. Deze periode zijn 44 boeren gelinkt aan verkopers van deze lampen in het stadje Igunga. 2 Dit is een andere groep dan de vaklui voor de water interventies

5 Farmer Field Schools (boerengroepen): Er zijn 59 nieuwe groepen geformeerd waarmee het totaal nu op 179 groepen staat. Het volgende overzicht geeft aan welk projectonderdeel binnen de groepen (Farmer Field Schools) getest wordt. Alle nieuwe groepen hebben de basistrainingen gevolgd waarin het formeren van sterke groepen en leiderschap centraal staat. De gewasgroepen hebben per groep een demonstratieveld opgezet (80), waarop de diverse trainingen over duurzame landbouw zijn gehouden. Hier wordt de theorie met de praktijk gecombineerd. De demonstratievelden, die opgezet zijn in de voorgaande periodes, hebben een kleine verbetering laten zien. De beoogde oogst die met de geleerde trainingen gerealiseerd zou moeten worden is niet gehaald. Dit komt door de aanhoudende droogte. Type groep Jaar 1 Jaar 2 Totaal Gewas - rijst Gewas - zonnebloem Gewas mais & mungbonen Gewas sorghum & mungbonen Gewas - PushPull Visserij - vijvers Visserij - kooien Visserij - rijst Kippen Totaal Er zijn 10 nieuwe visgroepen geformeerd voor de drijvende viskwekerijen, die in het meer van Mwanzugi geplaatst worden. De groepen hebben de eerste basistrainingen gehad. De medewerker van het Aquaculture Centre is op zoek naar de juisten materialen voor de kooien, zodat de demonstratiekwekerijen kunnen worden opgezet en de praktijklessen van start kunnen. Dit blijkt een uitdaging. Het is een namelijk een vereiste dat alle projectonderdelen makkelijke na te maken zijn. Daarom is het belangrijk dat de materialen niet te duur zijn en in de omgeving van Igunga aangeschaft kunnen worden. De groepen voor de Push-Pull methode hebben lang moeten wachten op hun zaden. In 2015 was het zaad Desmodium niet beschikbaar vanuit Australië. In december zijn de zaden gearriveerd en uitgedeeld aan de 18 groepen. Op ieder demonstratieveld is er Desmodium gezaaid tussen de mais- en sorghumplanten en Bracchiaria (grassoort) rondom het veld. Het verwoestende onkruid Striga en de insecten (stengelboorders) worden met deze methode op een biologische manier uit het maisveld verdreven (Push) en naar de omringende grasrand (Pull) gestuurd waar het verder niet kan voortleven. Net als alle andere gewasvelden, hebben ook de Push-Pull demo s geleden onder de droogte. Slechts 4 van de 16 3 hebben het overleefd. Er zijn zaden over van de vorige levering dus zal er in het nieuwe seizoen weer opnieuw gezaaid worden. 3 In 2 van de 18 gebieden heeft men helemaal niet kunnen zaaien vanwege de droogte

6 Geslaagde Push-Pull demo in Igunga Tegenvallende demo in Isugilo De kippengroepen zijn getraind door hun facilitators in duurzame kippenproductie (elke boerengroep heeft twee facilitators). Behandelde onderwerpen zijn o.a. diergezondheid, de productiecyclus en de bouw van een kippenren. Men heeft bijvoorbeeld geleerd hoe ze alle kippen op dezelfde productiecyclus krijgen en hoe ze met lokaal materiaal een broednest maken. Zo fokt de boer in één cyclus tientallen gezonde, jonge kippen in plaats van elke week een paar. Na de bouw van de kippenrennen zijn in december en januari de kippen aangekocht, gevaccineerd en uitgezet bij de geselecteerde boerengroepen. Helaas is er tijdens de langverwachte regen in december een ziekte uitgebroken onder de kippen die toe nog onbekend was. Zelfs de overheidsvoorlichters en boeren in Igunga met pluimvee ervaring herkenden de ziekte niet. Er zijn veel kippen getroffen waarvan een deel zelfs is overleden. Om voor hetzelfde budget toch het geplande aantal gezinnen te bereiken, heeft het projectteam besloten dat de geselecteerde boeren 1 kip minder zullen ontvangen: 2 kippen en 1 haan (ipv 3 kippen en 1 haan). Integratie lokale overheidsbeleid: De lokale overheid van Igunga is intensief betrokken bij het project, zowel de afdelingshoofden op kantoor als de voorlichters in het veld. Op dit moment liggen de beleidsplannen klaar voor komend jaar waarin diverse klimaatbestendige technieken en interventies uit het project zijn opgenomen. In juni wordt het budget besproken op nationaal niveau en wordt duidelijk welke plannen kunnen worden uitgevoerd op lokaal niveau. Kennis delen: Het projectonderdeel bomenaanplant is het verst gevorderd en daarnaast ook makkelijk te kopiëren door andere boeren. Het afgelopen jaar is er drie keer een officiële overheidsdelegatie geweest met het regiohoofd van Tabora, waar Igunga deel van uit maakt. Tijdens één bezoek was zelfs de Minister van Milieu de eregast en hebben de NRM comités de boomkwekerijen en plantages laten zien.

7 De Minister luistert naar een afgevaardigde van het NRM comité Impact op de families In juli 2017 wordt er een enquête gehouden, waarbij respondenten van de nulmeting opnieuw worden geïnterviewd. Op basis hiervan kunnen er uitspraken gedaan worden over voorlopige resultaten. Het projectteam bezoekt natuurlijk met regelmaat het projectgebied en ziet al de eerste tekenen van boeren die projectonderdelen kopiëren. Zoals gemeld in de vorige rapportage zijn er (meer welvarende) boeren die een eigen visvijver hebben aangelegd na het zien van de demonstratievijvers bij het Aquaculture Centre. De eerste regenwatertanks worden gebouwd en de boomaanplanttechniek is bij vele gezinnen terug te zien op het erf. Nu zijn er ook berichten dat de technieken buiten het projectgebied worden toegepast. Dertig (30) boeren van een naburig dorp hebben een van de demonstratievelden bezocht. Zij hebben inmiddels de duurzame landbouwtechnieken zelf toegepast. Ook het uitzenden van trainers voor energiezuinige ovens heeft voor 50 demonstratieplekken gezorgd in het zuiden van Tanzania. Sinds de start van het project wordt de lokale overheid nauw betrokken. Dit is een traag en soms moeizaam proces geweest, maar uiteindelijk met een positief resultaat. Igunga s beleidsmakers en overheidsvoorlichters spelen een actieve rol in zowel de planning als de uitvoering. Men weet wat er speelt, betrekt anderen, loopt voorop bij de uitvoering en is zichtbaar trots op het Ecovillage project. De verschillende klimaatinterventies in het nieuwe jaarlijkse beleidsplan zijn hier een goed voorbeeld van. Natuurlijk is de lokale overheid afhankelijk van het budget dat hen wordt toegewezen door de regering. De komende periode zal moeten uitwijzen wat binnen de mogelijkheden ligt.

8 Uitdagingen: De plotselinge uitbraak van de onbekende kippenplaag heeft geleid tot zieke kippen in het hele gebied, waar voor sommige kippen de behandeling te laat kwam. Dit heeft het projectteam doen besluiten om minder kippen uit te delen onder de boeren. Het team heeft goed samengewerkt met de overheidsvoorlichters en ervaren kippenhouders in de omgeving om zo snel mogelijk de plaag te identificeren en te bestrijden. Er is besloten om de kippen langer in quarantaine te houden tijdens regenval, zodat de coördinatie sneller gaat bij een mogelijke uitbraak. De hoeveelheid en kwaliteit van de waterputten is een an sich een moeilijke kwestie, ongeacht de techniek die wordt gebruikt. Ook bij deze ondiepe putten die met mankracht en tools verder worden uitgediept, is dit het geval. Dit is deel van het proces. Er wordt op basis van geologische kennis een bewuste keuze gemaakt voor het slaan van putten, maar de ervaring moet uitwijzen of dit ook de juiste watertoevoer oplevert. Het is aan het projectteam om dit ook communiceren met de dorpelingen, die vaak toch te veel verwachtingen hebben van een nieuw waterpunt. Het projectteam en de lokale overheid zijn nog bezig met de kwestie rondom de diefstal van vis in de kweekvijvers. Tot die tijd staat dit onderdeel op een lager pitje. Activiteiten komende periode Het komende halfjaar zijn onder andere de volgende activiteiten gepland: Verdere aanleg en herstel van waterputten Demonstratieplekken neerzetten: o.a. watertanks, latrines, energiezuinige ovens, biogas installaties Continuering van trainingen binnen de specifieke groepen Doorgeven van de eerste zaden en jonge visjes Training van trainers bij ICIPE in Kenia (Push-Pull experts) Igunga website actief vullen met blogs, foto s en filmpjes Kennis delen (via netwerk van AgriProfocus, beurs deelname van de EU in Brussel