OVERZICHT AUTOPSIES VARKENS 2008

Transcriptie

1 Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw OVERZICHT AUTOPSIES VARKENS 2008 Inleiding Een overzicht maken en publiceren van de lijkschouwingen welke uitgevoerd werden in het vorige werkjaar heeft ontegensprekelijk voordelen en heeft als bijzonderste doel aan de practici, klanten en overheid mee te geven wat de voornaamste aandoeningen zijn die voorkomen in onze varkensstapel. Voor de diagnostici en laboratoria is het een vinger aan de pols houden op gebied van ziekten die voorkomen of veranderen (resistenties die optreden bvb) en is het een middel om blijvend hun ervaring aan te scherpen. Deze cijfers moeten echter in een juist kader geplaatst worden: niet alle dieren die sterven worden voor lijkschouwing aangeboden, en niet alle aandoeningen geven aanleiding tot sterfte. Bepaalde ziektebeelden zijn zo duidelijk dat een lijkschouwing al of niet gevolgd met bijkomende onderzoeken in een laboratorium weinig bijdragen. Andere aandoeningen geven geen aanleiding tot letsels en zijn dus door middel van lijkschouwingen niet op te sporen. Anderzijds zullen dieren met frequent voorkomende bacteriële ziekten wel aangeboden worden om na de isolatie van de oorzakelijke kiem over een antibiogram te kunnen beschikken. Hier is de vraag niet zozeer de diagnose, wel het aanvullende onderzoek van groter belang. Dit alles betekent dat een jaaroverzicht niet noodzakelijk een reëel beeld geeft van wat er in het veld circuleert en gebeurt. Maatschappelijke zetel Administratie Deinse Horsweg Drongen BTW BE KBC Identificatie & Registratie Deinse Horsweg Drongen Laboratorium West Industrielaan Torhout Laboratorium Oost Gezondheidsadministratie Hagenbroeksesteenweg Lier Pogingen om dit vangnet aan informatie zo groot mogelijk te maken zijn o.a. : (1) de prijs voor een autopsie zo laag mogelijk houden opdat dit geen rem mag zijn voor veehouders en dierenartsen om lijkschouwingen aan te bieden en voor de diagnosticus om noodzakelijk geachte onderzoeken uit te voeren (2) lijkschouwingen met bijkomende onderzoeken onder vorm van projecten aan te bieden waarbij op een meer gestructureerde wijze bepaalde ziekten of aandoeningen grondiger te kunnen onderzoeken (abortussen, diarree, ademhalingsstoornissen, ). Deze projecten worden dan ook (partieel of volledig) gefinancierd via andere kanalen (veepeiler, farmaceutische firma s, ) Naast het aantal inzendingen (dossiers) en het aantal dieren die per kwartaal (KW) gelijkschouwd werden, wordt telkens een diagnose geregistreerd, maar dikwijls zijn meerdere agentia/letsels verantwoordelijk voor de problemen (vb. diarree bij zuigende biggen door rotavirus en E. coli). In dat geval worden deze verschillende agentia/letsels geregistreerd. Vandaar dat het aantal diagnosen hoger ligt dan het aantal dossiers.

2 Verworpen foeti en doodgeboren biggen KW 1 KW 2 KW 3 KW 4 TOTAAL aantal inzendingen aantal foeti geen diagnose bacteriologische reincultuur : E. coli Staph. aureus Staph. hyicus Staph. sp Strep. dys. equisimilis Mycob. avium subsp. hominisuis andere gisten/schimmels 1 1 virale infecties : EMC 1 1 PRRS parvo andere : hartspierbloedingen 1 1 leverletsels 1 1 oedeembig 1 1 aangeboren afwijking 1 1 Bij meer dan 65% van de abortusdossiers wordt geen diagnose gesteld. Dit blijft door de jaren heen hoog. Alle dossiers worden systematisch onderzocht op bacteriologie (magen foeti) en de meeste worden ook onderzocht voor PRRS. Dit betekent dat de bacteriële abortussen door reinculturen en de resultaten van PRRS vermoedelijk wel een juist beeld geven van deze aandoeningen in de abortusproblematiek. Onderzoek naar andere virale aandoeningen (vb. EMC), gisten en schimmels, Chlamydiose, Leptospirose, worden slechts sporadisch onderzocht (naar aanleiding anamnese of letsels). Een duidelijk beeld van deze aandoeningen in de abortusproblematiek is er dus niet. Daarnaast worden ook meer en meer foeti aangeboden waar enkel onderzoek PRRS gevraagd wordt (deze zijn niet meegeteld in de autopsies).

3 Zuigende biggen KW 1 KW 2 KW 3 KW 4 Totaal aantal inzendingen aantal biggen geen diagnose/post mortaal verval circulatiestelsel anemie/verbloeding bewegingsstelsel poly-arthritis/serositis peri-articulair abcessen 1 1 trauma nagelzweren 1 1 ademhalingsstelsel pneumonie met : A. pleuropneumoniae H. parasuis 1 1 influenza 1 1 rhinitis 2 2 spijsverteringsstelsel enteritis zonder aangetoond agens enteritis met : E. coli Clostr. perfringens Clostr. difficile 1 1 ROTA Isospora suis darmobstructie 1 1 peritonitis 2 2 urogenitaalstelsel beklemde liesbreuk/castratie abces zenuwstelsel hypoglycemie/laag geboortegewicht intracerebrale vaccinatie 1 1 meningitis S suis 1 1 huidaandoeningen dermatitis 1 1 S. hyicus (roetbig) 2 2 necroseletsels 1 1 oedeembig 1 1 pokken 1 1 algemene infecties virale infecties: EMC PCV2 (PMWS) 1 1 PRRS bacteriële sepsis :

4 zonder agens E. coli Strep. suis andere : Mycotoxines 1 aangeboren afwijking 1 1 Gespeende biggen (tot ong kg) KW 1 KW 2 KW 3 KW 4 Totaal aantal inzendingen aantal biggen : volledig organen Per inzending : atrofie van de neusschelpen geen diagnose/post mortaal verval sterfte na bloedname 1 1 circulatiestelsel moerbeihart endocarditis pericarditis open septum defect 2 2 verbloeding/leverruptuur bewegingsstelsel peri-arthritis 1 1 polyarthritis Strep. suis PSE ademhalingsstelsel longabcessen pleuritis pneumonie met : A. pleuropneumoniae B. bronchiseptica 1 1 P. multocida 1 1 M. hyopneumoniae 1 1 influenza 1 1 PCV PRRSV rhinitis / atrofische rhinitis spijsverteringsstelsel enteritis zonder aangetoond agens enteritis met : Haemol E. coli Brach. hyodysenteriae Brach. murdochii Brach. pilosicoli 1 1

5 Brach. intermedia/innocens Salmonella sp Isospora suis Balantidium coprostase maagulcus urogenitaalstelsel blaasparalyse 2 2 liesbreuk 2 2 zenuwstelsel meningitis (Strep. suis) slingerziekte (Haemol E. coli) bloedingen hersenschedel 1 1 vergrootte hersenventrikels 2 2 huidaandoeningen abcessen 2 2 bijtletsels 1 1 dermatitis S. hyicus (roetbig) algemene infecties virale infecties : EMC PRRS PCV2 (PMWS) bacteriële infecties : Mycob. avium subspp. hominisuis 3 3 polyserositis : H. parasuis sepsis : zonder agens H. parasuis Strep. suis Salmonella sp. 1 1 Erysipelotrix rusiopathiaee 1 1 Vleesvarkens en opfokvarkens KW 1 KW 2 Kwartaal3 KW 4 Totaal aantal inzendingen aantal varkens : volledig organen Per inzending : atrofie van de neusschelpen geen diagnose/post mortaal verval sterfte na bloedname circulatiestelsel endocarditis moerbeihart/hartspierbloedingen 1 1 2

6 pericarditis hartspierbloedingen 1 1 hartinsufficiëntie bewegingsstelsel PSE abces wervelzuil 2 2 fractuur polyarthritis 1 1 ademhalingsstelsel longabcessen longbloeding 2 2 pleuritis pneumonie met : A. pleuropneumoniae H. parasuis 1 1 Strep. dys. equisimilis 1 1 P. multocida Strep. suis rhinitis/atrofische rhinitis 2 2 spijsverteringsstelsel enteritis zonder aangetoond agens enteritis met : Haemol E. coli Brach. hyodysenteriae Brach. murdochii Brach. pilosicoli 2 2 Brach. intermedia/innocens Salmonella sp Lawsonia intracellularis (PIA) coprostase 1 1 darmbloeding/invaginatie/paralyse levercirrose 1 1 maagulcus mesenteriumtorsie gastritis 1 1 urogenitaalstelsel blaasparalyse/urethraobstructie 2 2 cystitis niercysten 1 1 zenuwstelsel hersenabces 2 2 meningitis (S. suis) huidaandoeningen klauwletsels 1 1 dermatitis 1 1 pityriasis rosea 1 1 algemene infecties virale infecties : EMC

7 PRRS 1 1 PCV2 (PMWS) PDNS bacteriële infecties : polyserositis sepsis H. parasuis 1 1 S. suis Erysipelothrix rusiopathiae 1 1 Fokvarkens KW 1 KW 2 KW 3 KW 4 Totaal aantal inzendingen aantal varkens : volledig organen geen diagnose /post mortaal verval circulatiestelsel bloedingen hartspierbloedingen/insufficientie pericarditis 1 1 bewegingsstelsel fractuur 1 1 hernia tussenwervelschijven 1 1 osteochondrosis peri-arthritis 1 1 polyarthritis 1 1 PSE /spierletsels 4 4 huidaandoeningen zoolletsels ademhalingsstelsel pneumonie met : A. pleuropneumoniae 1 1 longabces 1 1 pleuritis spijsverteringsstelsel enteritis met : Brach. hyodysenteriae 1 1 coprostase 2 2 darmruptuur darmtorsie 1 1 maagtorsie maagulcus mesenteriumtorsie milttorsie peritonitis 1 1 urogenitaalstelsel

8 blaasprolaps 1 1 cysteuze ovaria 1 1 cystitis 1 1 endometritis pyelonefritis 1 1 algemene infecties Mycob. avium subsp. hominisuis 1 1 polyserositis 1 1 znuwstelsel non purulente encephalitis 2 2 meningeaal abcessen 1 1 Mycobacterium avium subsp. hominisuis Zowel bij verworpen foeti als bij de gespeende biggen en in de baarmoeder van zeugen werd een infectie met Mycobacterium avium subsp. hominisuis vastgesteld. Het betrof eenzelfde infectiebron en de diagnose werd gesteld op 2 beslagen. Op 1 beslag waren er ernstige problemen met wegkwijnen in de batterij en abortussen. Op het tweede bedrijf werden enkele abortussen vastgesteld bij zeugen bezaaid met sperma van het eerste bedrijf. De letsels bij gespeende biggen waren beperkt tot het lymfoied weefsel van de darmen (sterk opgezette darmlymfeklieren en verdikt aspect ileum). Bij foeti werden necrosehaarden aangetroffen in de lever, bij de zeugen kleine abcesjes in de baarmoeder. Actinobacillus pleuropneumoniae Er werden in 2008 van 84 stammen (geïsoleerd uit longen die apart of via autopsie aangeboden werden) de serotypering uitgevoerd. In vergelijking met de vorige jaren blijven dezelfde serotypes voor problemen zorgen Biotype 2 serotype Biotype 1 serotype Biotype 1 serotype Biotype 1 serotype Etiologie darminfecties Over de leeftijden heen werden bij autopsie volgende agentia aangetoond bij darmaandoeningen van de vijf laatste jaren E. coli/haemol E. coli ROTA Clostridium infecties

9 Coccidiose Brach. hyodysenteriae Brach. murdochii Brach. pilosicoli Brach. int/inno Salmonella sp Lawsonia intracellularis In de loop van de jaren is er niet zoveel verschuiving gekomen in de etiologie van darmpathologie, tenzij de vermindering van het aantal diagnoses van Lawsonia intracellularis en Clostridium infecties. Naast de diagnosen van Brachyspira infecties via autopsies werden ook 646 (meng)meststalen onderzocht bij diarree op de bedrijven. In onderstaande tabel worden de positieve resultaten weergegeven. TOTAAL beslagen (stalen) PCR beslagen (stalen) KULTUUR beslagen (stalen) Brach. hyodysenteriae 82 (123) 75 (113) 7 (10) Brach. intermedia 2 (3) 105 (166) 102 (162) Brach. innocens 1 (1) Brach. murdochii 3 (3) 33 (48) 30 (45) Brach. species Brach. pilosicoli 3 (3) 2 (2) 1 (1) Op 42 (meng)meststalen werden zowel PCR als cultuur ingezet. Bij 27 stalen waren de resultaten identiek (23 negatief, 3 positief voor hyodysenteriae en 1 positief voor intermedia/innocens). Bij 14 stalen waren de resultaten negatief in cultuur, maar positief in PCR. Uit deze resultaten blijkt dat PCR duidelijk gevoeliger is dan de cultuur. Eén staal was positief in cultuur en negatief in PCR. Juni 2009