Vervangbeleid en slachthuisbevindingen bij zeugen

Transcriptie

1 Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Veepeiler Varken Studienamiddagen 2012 Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Vervangbeleid en slachthuisbevindingen bij zeugen Project uitgevoerd aan de UGent 1

2 Inleiding Afvoerpercentage 15-85% Tot bijna 50% vruchtbaarheidsproblemen o Anoestrus o Herlopen Veel jonge zeugen! Onverantwoorde vervanging economische verliezen! Slachthuis-onderzoek = waardevol diagnostisch instrument Evaluatie reden afvoer ~ slachthuisbevinding 3 Doelstellingen Redenen van afvoer? Partiteit bij afvoer? Afwijkingen geslachtsapparaat? Baarmoederontsteking? o Macroscopisch? o Microscopisch? Aanwezigheid/identificatie van kiemen in baarmoeder? 4 2

3 Materiaal en methoden 502 zeugen van 7 bedrijven o 300 zeugen o Regelmatig afvoer zeugen o Naar slachthuis in West- of Oost-Vlaanderen o Reden van afvoer Bedrijfsoverzichten (dec dec 2011) Individuele zeugenkaarten o Gemiddeld levend geboren/cyclus o Gemiddeld gespeend/cyclus o Gemiddeld spenen-bronst-interval 5 Macroscopisch onderzoek <24u na slachten Baarmoeder (-hals, -lichaam en -hoornen) Eileiders + eierstokken Cyclusstadium 3

4 Bacteriologisch onderzoek Ad random: representatief aantal (130) Steriele bemonstering thv. Hoornen Uitenting + incubatie Na 24u: aflezen Verdere identificatie Microscopisch onderzoek Ad random: representatief aantal (130) 3 stalen / zeug 24u fixatie histologie-kleuring Aanwezigheid ontstekingscellen Beoordeling ifv. cyclusstadium 4

5 Gelten 1e worps 2e worps 3e worps 4e worps 5e worps 6e worps 7e worps 8e worps 9e of oudere Resultaten Bedrijven: o Gemiddeld worpgetal = 32,3 o Gemiddeld PG = 28,4 o Gemiddeld SBI = 6,6 dagen o Gemiddeld afvoer% = 44,8% 9 Pariteit % afgevoerde zeugen ,1 15, ,2 7,2 7,6 8,2 8,8 7,

6 19,4 30,8 59,2 Pariteit per bedrijf Percentage zeugen per pariteit per bedrijf 120 9e of oudere % 100 8e worps 7e worps z e u g e n e worps 5e worps 4e worps 3e worps 2e worps 1e worps Gelten 0 Bedrijf A Bedrijf B Bedrijf C Bedrijf D Bedrijf E Bedrijf F Bedrijf G Gemiddelde pariteit gemiddelde pariteit bij afvoer 7 6, ,7 5,4 6, ,5 3,4 4,3 gemiddelde pariteit

7 Afvoerredenen 53% vruchtbaarheidsproblemen 23% ouderdom 17% ziek/pootproblemen Reden % ouderdom 23 niet drachtig 18 te weinig gespeend 14 pootproblemen 12 anoestrus 10? 7 teveel doodgeborenen 6 ziek 5 Problemen rond werpen 5 Afvoerredenen per pariteit/bedrijf Pariteit Reden % Gelt Niet drachtig 44 1 e worps pootproblemen 35 2 e worps Niet drachtig 25 3 e worps Te weinig gespeend 28 4 e worps Niet drachtig 34 5 e worps Niet drachtig 20 6 e worps ouderdom 59 7 e worps ouderdom 31 8 e worps ouderdom 41 9 e of ouder ouderdom 32 Bedrijf Reden % A Niet drachtig 55 B ouderdom 68 C pootproblemen 29 D Te weinig gespeend/ anoestrus 18 E ouderdom 27 F Niet drachtig 31 G Te weinig gespeend 38 7

8 Macroscopisch onderzoek: baarmoeder 76% geen afwijkingen 18% etter 2,5% drachtig 2% mummificatie 1,5% abnormaliteiten 15 Afwijkingen baarmoeder pariteit/bedrijf Pariteit Afwijking % Gelt dracht 14 1 e worps etter 10 2 e worps Etter/dracht 6 3 e worps etter 14 4 e worps etter 16 5 e worps etter 12 6 e worps etter 11 7 e worps etter 19 8 e worps etter 18 9 e of ouder etter 16 Bedrijf Afwijking % A Etter/dracht 13 B etter 9 C etter 9 D etter 22 E etter 16 F etter 19 G etter 15 8

9 Macr. OZ: eierstokken + eileiders Eierstokken: o 54% geen afwijkingen o 28% geen activiteit o 14% cysteuze ovariële follikels (COF) o 3% para-ovariële cysten Eileiders: o 90% geen afwijkingen o 8% para-oviductale cysten o 2% oviductale cysten (doorgankelijkheid) 17 Afwijkingen eierstokken pariteit/bedrijf Pariteit Afwijking % Gelt inactiviteit 12 1 e worps inactiviteit 40 2 e worps inactiviteit 22 3 e worps COF 25 4 e worps inactiviteit 37 5 e worps inactiviteit 32 6 e worps inactiviteit 44 7 e worps Inactiviteit 23 8 e worps inactiviteit 25 9 e of ouder inactiviteit 30 Bedrijf Afwijking % A inactiviteit 26 B inactiviteit 51 C inactiviteit 39 D inactiviteit 17 E inactiviteit 25 F COF 23 G COF 28 9

10 COF % COF A B C D E F G Bedrijf Afvoerreden ~ macr. OZ? Witvuilers 80% etter in baarmoeder (NIET in cervix!) Niet drachtig 4% drachtig en 5% mummies 17 % etter in baarmoeder Pootproblemen 17% etter in baarmoederhals+baarmoederhoornen 10% drachtig COF 21% niet drachtig 26% te weinig gespeend 38% anoestrus Etter in baarmoeder 18% niet drachtig 18% te weinig gespeend 20 10

11 Bacteriologisch onderzoek Macroscopisch uitzicht van ontsteking: o 24% E. coli o 26% negatief Resultaat % negatief 38 E. coli 18 Enterococcen 12 polybacterieel 10 Streptococcen 4 Arcanobacteria 4 Staphylococcen 2,5 Coryneformen 2,5 Ongedefinieerde Gramnegatieven 2,5 Aeromonas 2 Bordetellae 1 Ongedefinieerde Grampositieven 1 Pseudomonas/Pasteurellaceae <1 Microspisch onderzoek Microscopisch uitzicht van ontsteking: o 30% E. coli o 30% negatief 60% milde - ernstige ontsteking Vnl. chronische ontsteking (41%) 11

12 Associaties tussen verschillende diagnostische methodes aanwezig afwezig Macroscopische ontsteking 2,5x meer kans op bacteriën etter geen etter aanwezig afwezig Bacteriën 2x meer kans op ontsteking (microscopisch) Associaties tussen reproductieparameters en afvoerredenen Levend geboren biggen Ouderdom (13,6) Teveel doodgeborenen (10,6) Aantal biggen gespeend Niet drachtig (12,0) Teveel doodgeborenen (10,5) Te weinig gespeend (10,8) Spenen-bronstinterval Anoestrus (9,5d) Witvuilen (4,6d) 24 12

13 Discussie Veel variatie tussen bedrijven Reden afvoer ~ slachthuisbevindingen Microscopisch onderzoek Bacteriologisch onderzoek Pariteit Witvuilen systematisch opruimen na 6 worpen geen frequente reden tot afvoer Reden afvoer Pootproblemen meer diagnose Niet altijd ouderdom/te weinig gespeend/ veel baarmoederontstekingen baarmoeder ontsteking baarmoeder ontsteking Macroscopisch Ontsteking van onderzoek baarmoeder COF niet witvuilen 25 Besluit Redenen tot afvoer Slachthuisbevindingen Baarmoeder ontsteking 1. Vruchtbaarheidsproblemen 1. Geen afwijkingen Macroscopisch: 18% 2. Ouderdom 2. Etter Bacteriologisch: 74% (E. coli) 3. Pootproblemen/ziekte 3. Dracht/mummies Microscopisch: 60% 26 13

14 ONTHOUD! Afvoerbeleid = belangrijk voor reproductieresultaten! Oude zeugen niet te lang aanhouden + jonge zeugen niet te snel opruimen Bedrijfsafhankelijk! Overleg met bedrijfsdierenarts! 27 Een grote dankjewel aan Ruth Appeltant De laatstejaarsstudenten Collega s van de UGent Varkenshouders Chauffeurs Slachthuizen Medewerkers labo histologie en bacteriologie Veepeiler Varken + Elanco voor sponsoring 14

15 Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Dank u 29 15