Gemeente Zemst RUP Eppegem

Transcriptie

1 Gemeente Zemst RUP Eppegem Toelichtingsnota Gemeente Zemst De Griet Zemst Sweco Belgium nv Brussel, augustus 2018 Pagina 1 van 52

2 Verantwoording Titel : Gemeente Zemst RUP Eppegem Subtitel : Toelichtingsnota Projectnummer : Referentienummer : Revisie : Datum : Augustus 2018 Auteur(s) : Tin Meylemans, Patrick Roothaer adres : patrick.roothaer@swecobelgium.be Gecontroleerd door : Patrick Roothaer Paraaf gecontroleerd : Goedgekeurd door : Paraaf goedgekeurd : Contact : Sweco Belgium nv Arenbergstraat 13, bus 1 B-1000 Brussel T F info@swecobelgium.be Pagina 2 van 52

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Situering en afbakening van het plangebied Aanleiding tot de opmaak van het RUP Ruimtelijke context Beschrijving van de omgeving Beschrijving van het plangebied Planningscontext Bovenlokale structuurplannen Relevante elementen van de juridische context Gemeentelijke bouwverordening Gemeentelijk mobiliteitsplan Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Een geactualiseerde visie voor Eppegem Relevante elementen van de gewenste open ruimte structuur Relevante elementen van de gewenste nederzettingsstructuur Relevante elementen van de gewenste ruimtelijk-economische structuur Strategische acties Bindende bepalingen Pagina 3 van 52

4 5 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen Globale ruimtelijke visie voor de stationsomgeving Nadere uitwerking van de doelstellingen van het RUP Toelichting bij de bestemmingszones Bestemmingswijzigingen zonevreemde woningen Integratie van het RUP Zonevreemde infrastructuren deelplan KFC Eppegem Afstemming met de gemeentelijke bouwverordening Decretale bepalingen Watertoets Op te heffen bepalingen Register Op te heffen verkavelingen Onderzoek tot mer Lijst van de figuren figuur 1: situering en afbakening plangebied op topografische kaart... 5 figuur 2: herziening GRS: gewenste ruimtelijke structuur voor de deelkern Eppegem figuur 3: mogelijke inrichting projectzone Stationsomgeving figuur 4: fiets- en voetgangersbrug over de Zenne, ten noorden van de projectzone Zennepark figuur 5: bestemmingswijziging Grimbergsesteenweg en Rekelstraat figuur 6: bestemmingswijziging Zenneweg figuur 7: bestemmingswijziging Begijnhofstraat figuur 8: bestemmingswijziging Domein Schranshoeve figuur 9: RUP Zonevreemde Infrastructuren, deelplan FC Eppegem: grafisch plan figuur 10: watertoetskaart Pagina 4 van 52

5 1 Inleiding 1.1 Situering en afbakening van het plangebied figuur 1: situering en afbakening plangebied op topografische kaart Het RUP behandelt de kern Eppegem in de gemeente Zemst. De deelkern Eppegem is gelegen in het zuiden van de gemeente. De deelkern is verbonden met Noord en Zuid door middel van de N1 (Brusselsesteenweg) die Brussel met Mechelen verbindt. De Zenne is een tweede verbindingsas die beeldbepalend is in Eppegem en waardoor Eppegem verbonden is met zowel Vilvoorde in het Zuiden als de Rupel in het Noorden. 1.2 Aanleiding tot de opmaak van het RUP Zemst beschikt over een gemeentelijke ruimtelijk structuurplan (GRS), goedgekeurd bij Ministerieel Besluit van 8 april Het eerste structuurplan werd inmiddels herzien. De gedeeltelijke herziening van het GRS werd goedgekeurd bij besluit van de bestendige deputatie van 18 augustus De opmaak van het RUP moet rekening houden met de uitgangspunten opgenomen in de herziening van het GRS. Pagina 5 van 52

6 Inleiding Daarnaast is de juridische basis voor het verlenen van vergunningen erg heterogeen op de dag van vandaag. Verschillende BPA s en RUP s bedekken het grondgebied van Eppegem, en daarnaast ook nog vele verkavelingen, elk met hun eigen, soms verouderde voorschriften. Men wenst de situatie te vereenvoudigen en te verduidelijken door te komen tot meer eenvoudige voorschriften, vastgelegd in één enkel bestemmingsplan. Daarnaast formuleert de gemeente nog volgende doelstellingen: Het vastleggen van ontwikkelingsmogelijkheden voor de Chiro van Eppegem. Het voorzien van een verdichtingsperimeter waarbinnen meergezinswoningen kunnen worden toegestaan. Het ontwikkelen en versterken van een kwalitatieve stationsomgeving. Het versterken van de beeldkwaliteit van de dorpskern. Pagina 6 van 52

7 2 Ruimtelijke context 2.1 Beschrijving van de omgeving De deelkern Eppegem maakt deel uit van de gemeente Zemst. Eppegem ligt in het zuiden van de gemeente. De Brusselsesteenweg (N1), de Zenne en de spoorlijn doorkruisen de gemeente van Zuid naar Noord. De kern Eppegem is gestructureerd langs de N1 en wordt begrensd door de Zenne en de spoorlijn ten oosten. Ten zuiden loopt de kern over in lintbebouwing langs de N1, tussen de Zenne en de spoorlijn. Eppegem kent een duidelijke noordelijke begrenzing door de open ruimte corridor tussen Zemst en Eppegem, over de N1. Eppegem wordt voornamelijk omgeven door open ruimte en is daardoor een duidelijk afgebakende kern. De open ruimte corridor tussen Zemst en Eppegem, over de N1, vormt een duidelijke noordelijke begrenzing van de kern. De relatie met de open ruimte is niet altijd kwalitatief. Er is bijvoorbeeld weinig ruimtelijke en landschappelijke relatie tussen de Zennevallei en het dorp. Grote open ruimte gebieden bevinden zich aan de rand van de kern, maar zijn momenteel bestemd als woonuitbreidingsgebieden. Kastelen en kasteeldomeinen maken de overgang van kern naar open ruimte. Een specifiek landschap ten zuidwesten van de kern wordt gevormd door 3 kasteeldomeinen in elkaars nabijheid. 2.2 Beschrijving van het plangebied Eppegem is een kern die op lokaal niveau functioneert. De voornamelijk residentiële invulling wordt aangevuld met lokale voorzieningen. In het centrum van Eppegem bevinden zich de kerk, parochiecentrum en jeugdvoorzieningen. Buiten het centrum bevinden zich school, voetbalterrein, sportcentrum, rolschaatsbaan en station. De omgeving van de parochiezaal en de chiro is van een lage ruimtelijke en landschappelijke kwaliteit. Plannen voor een nieuw chirogebouw liggen op tafel. De Brusselsesteenweg is een structurerend element van de kern Eppegem. Gebundeld langs de N1 bevindt zich een lokaal aanbod aan diensten en voorzieningen, een basisaanbod aan kleinhandel (slager, bakker, dagbladhandel, apotheek, bank, ) en een verweving van wonen met kleinhandel en horeca (snacks, cafés). De woonfunctie centraliseert zich in de kern van Eppegem met uitlopers langs de Elewijtsesteenweg en rondom het station. In de kern van Eppegem is de woonomgeving rustig en bevinden zich veel residentiële verkavelingen. Ten zuiden van het station bevinden zich overwegend KMO-functies. Hier is er weinig bewoning en is de woonomgeving tevens van een lagere kwaliteit. Pagina 7 van 52

8 Ruimtelijke context Eppegem omvat een zeer grote variatie in woningen (stijl, grootte, ouderdom, ). Appartementsbouw is beperkt en is geconcentreerd in het centrum. De bereikbaarheid en ontsluiting van Eppegem worden mede bepaald door de aanwezigheid van de treinhalte en de grote parkings in de buurt ervan. De treinhalte Eppegem maakt ruimtelijk geen deel uit van de kern, maar bevindt zich ten zuidoosten langs de Brusselsesteenweg. De treinhalte van Eppegem maakt deel uit van het Gewestelijk Expresnet rond Brussel, er is frequente treinverbinding met Mechelen en Brussel. Ondanks het feit dat de grote steenwegen uitgerust zijn met fietspaden, blijft de doortocht van de steenweg door het centrum een onveilige route voor zwakke weggebruikers. Ook de verbinding tussen het station en de kern is slecht aangepast voor de zwakke weggebruiker. Recent werd een nieuwe fietsbrug over de Zenne gebouwd, ten noorden van het bedrijf Symons. Eveneens belangrijk voor de ontsluiting via het openbaar vervoer is de buslijn 282 Mechelen-Zaventem. Die loopt via de Brusselsesteenweg doorheen het plangebied, met haltes aan de treinhalte Eppegem, het centrum van Eppegem en het kruispunt Brusselsesteenweg-Kreupelstraat. Eppegem wordt voor autoverkeer in hoofdzaak ontsloten door de N1/Brusselsesteenweg (secundaire weg type III). De steenweg verbindt de kern met Vilvoorde en Brussel in het zuiden en Zemst en Mechelen in het noorden. Verdere meer lokale verbindingswegen zijn de Grimbergsesteenweg richting het (zuid)westen, de Elewijtsesteenweg richting oosten (beiden lokale weg type I) en de Stijn Streuvelslaan (lokale weg type II) naar het noordwesten. Deze straten kruisen elkaar allen ter hoogte van het centrum. Erbuiten is binnen het plangebied hoofdzakelijk een zone 30 van kracht. De wegenstructuur en hiërarchie zijn duidelijk en worden aangevuld met een fijnmazig en lokaal netwerk van wegen en paden. Het centrum wordt dan weer gekenmerkt door een duidelijke oude wegenisstructuur. Pagina 8 van 52

9 3 Planningscontext 3.1 Bovenlokale structuurplannen Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen Zemst is daarbij gelegen binnen de Vlaamse Ruit, het centrale deel van Vlaanderen (tussen Gent, Antwerpen, Brussel en Leuven) waar activiteiten worden geconcentreerd. Deze Vlaamse Ruit is een netwerk van stedelijke gebieden. Het plangebied behoort niet tot de stedelijke gebieden en is dus in het buitengebied gelegen. Als doelstellingen voor het ruimtelijk beleid in het buitengebied gelden : vrijwaren van de essentiële functies van het buitengebied (landbouw, natuur, bosbouw, wonen en werken op niveau van het buitengebied); tegengaan van versnippering van de open ruimte; groeien binnen de kernen; versterking van de open ruimte door de functies landbouw, natuur en bos; bereiken van gebiedsgerichte ruimtelijke kwaliteit; gebiedsgerichte ruimtelijke ordening op basis van het fysisch systeem. Bepalend voor de landschapsstructuur op niveau Vlaanderen is onder meer de openruimte-corridor tussen Antwerpen en Brussel ter hoogte van Nieuwenrode (en Zemst). Deze moet het aan elkaar groeien van sterk bebouwde gebieden voorkomen en openruimte-structuren en -functies continuïteit bezorgen. Op Vlaams niveau wordt Zemst niet geselecteerd als economisch knooppunt. Dit houdt in dat alleen lokale bedrijventerreinen (tot max. 5 ha per hoofddorp) kunnen/dienen ontwikkeld worden Ruimtelijk Structuurplan Vlaams-Brabant Zemst maakt deel uit van de deelruimte Verdicht Netwerk op provinciaal niveau. Het Verdicht Netwerk is niet alleen een stedelijk netwerk, het is tevens een netwerk van alle verschillende ruimtelijke structuren en in die zin dus ruimer dan een stedelijk netwerk. Het provinciaal beleid is gericht op het verlenen van een eigen identiteit aan elk van de fragmenten. De verscheiden fysische structuur, van een diep ingesneden heuvellandschap tot een bijna vlak en relatief nat gebied, dient te worden behouden. De belangrijke openruimte-elementen in het gebied, zoals het Zoniënwoud, Heverleebos, Meerdaalwoud, de Dijle- en de Zennevallei worden gevrijwaard en worden aangevuld met een gamma kleinere natuurgebieden, waardevolle rivier- en beekvalleien en andere ecologische elementen. De stedelijke dynamiek, eigen aan de deelruimte, wordt plaatsgebonden en afhankelijk van de ligging ten opzichte van Pagina 9 van 52

10 Planningscontext lijninfrastructuren, openruimtefragmenten en verschillende concentraties van activiteiten gestuurd. Multimodale knooppunten worden in eerste instantie verder ontwikkeld. De regionale en internationale polen worden versterkt. Op provinciaal niveau wordt Eppegem geselecteerd als woonkern. De woonkernen staan in voor de opvang en het bundelen van de plaatselijke woonbehoeften. De natuurlijke structuur wordt versterkt en, voor zover mogelijk, uitgebouwd in functie van het medegebruik. Waar mogelijk, wordt de ecologische infrastructuur gekoppeld aan laagdynamische recreatieve elementen die het woonklimaat versterken. Het wonen is prioritair ten opzichte van andere functies. Leegstaande woningen en gebouwen en percelen gelegen aan een uitgeruste weg worden prioritair benut. Niet-uitgeruste woongebieden kunnen aangesneden worden indien dit gebeurt ten behoeve van het doelgroepenbeleid én indien het gaat om kleinschalige projecten die bijdragen tot de kwaliteitsverbetering van de kern. Woonuitbreidings-, reservegebieden en dergelijke kunnen binnen de omschrijving van de woonkern aangesneden worden indien de mogelijkheden in het hoofddorp uitgeput zijn, of indien het gemeentelijk structuurplan voldoende verantwoordt dat de aansnijding van het desbetreffende woonuitbreidingsgebied prioritair is ten opzichte van dit in het hoofddorp. Deze gebieden kunnen slechts benut worden indien er voldoende oppervlakte aangewend wordt voor realisatie van sociale huur- en koopwoningen én indien het gaat om kleinschalige projecten. Bijkomende nieuwe zoneringen zijn niet wenselijk. Binnen de ruimtebalans kunnen verschuivingen die passen binnen het kader van het gemeentelijk structuurplan toegelaten worden. Nieuwe woonontwikkelingen zullen steeds afgestemd worden op de schaal van de kern waarbij het te ontwikkelen gebied behoort. De woonkern voorziet in de lokale basisbehoeften. Indien deze ontbreken, kunnen dergelijke functies worden verweven met het wonen. De bestaande administratieve functies kunnen verder worden ondersteund, indien deze noodzakelijk zijn. Binnen deze woonkernen zal aandacht worden geschonken aan het cultureel erfgoed. De bedrijvigheid kan enkel op voorwaarde dat het kleinschalige bedrijvigheid betreft die niet thuishoort op een lokaal bedrijventerrein bij het hoofddorp en voor zover maximale verweving met wonen mogelijk is. De ontsluitingsmogelijkheden van de woonkernen worden maximaal gestuurd naar het openbaar vervoer. De basismobiliteit dient, indien deze niet aanwezig is, prioritair uitgebouwd. Bij de inplanting van dynamische functies zal rekening gehouden worden met de bestaande en geplande openbaar vervoerlijnen en tracés. Binnen de gewenste open ruimte structuur streeft de provincie naar een herwaardering van het fysisch systeem. De belangrijkste waterlopen (voor Zemst de Zenne) fungeren als dragers van de open ruimte en zijn structuurbepalend. Versterking van de natuurlijke kwaliteiten en de landschappelijke structuur en herstellen van de waterbergende en waterafvoerende functies zijn prioritair. De samenhang van de natuurwaarden, die verbonden zijn met de rivier- en beekvalleien en waterrijke gebieden, wordt versterkt door het voorzien van natte verbindingen. De Noordelijke Zennevallei als verbinding tussen Dorent en vallei van de Barebeek met bossen is op provinciaal gebied geselecteerd als natuurverbindingsgebied. Pagina 10 van 52

11 Planningscontext Zemst is voor een deel geselecteerd binnen de landschappelijke structuur Kastelen- en veldbossenlandschap Klein- Brabant. Het toekomstig landschapsbeleid moet zowel de beekvalleien als de parkkernen verder onderbouwen of bufferen en waar mogelijk met elkaar verbinden. De huidige ruimtelijke structuur laat toe om elementen van de bestaande landschapsstructuur tot in het landbouwgebied te laten uitwaaieren, zonder dat dit het agrarisch gebruik benadeelt. Infrastructuren die het landschapsbeeld verstoren moeten (beter) wordt ingekapseld. 3.2 Relevante elementen van de juridische context Het plangebied is gelegen in het gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse, goedgekeurd bij KB van 7 maart 1977, gewijzigd bij KB van 13 december 1995, 29 juni 1996 en 17 juli De voornaamste van toepassing zijnde gewestplanbestemmingen is woongebied. In de stationsomgeving liggen de meeste gronden in woongebied met landelijk karakter. Kleine zones aan de rand van het plangebied en in de Zennevallei liggen in natuurgebied of agrarisch gebied. Voor een groot deel van de oppervlakte geldt dat het gewestplan ofwel verfijnd is door een BPA ofwel opgeheven werd door een gemeentelijk RUP. De gewestplanvoorschriften stellen dat het aantal woonlagen der woningen ten hoogste twee mag bedragen. Op deze bepaling kunnen evenwel afwijkingen worden toegestaan. In het plangebied zijn volgende bijzondere plannen van aanleg en gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen van kracht (de code tussen haakjes en cursief verwijst naar de aanduiding op het plan van de juridische toestand): BPA Ep2 Nedergem (KB ) en BPA Ep2bis (MB ) (224_1_1) BPA Ep3 Den Dries (KB ), BPA Ep3bis (MB ) en BPA Ep3ter (MB ) (224_6_1, 224_6_2 en 224_6_23) RUP 04 Zennevallei (214_8_1) RUP 06 Kompenhofstraat (214_4_1) RUP 14 Zonevreemde woningen RUP 15 Zonevreemde infrastructuren (214_15_1) RUP 18 Gemeentelijke werkplaatsen (214_18_1) Binnen het plangebied liggen diverse goedgekeurde niet-vervallen verkavelingen. Deze verkavelingen zijn aangeduid op het plan juridische toestand. Kleine delen van het plangebied zijn herbevestigd agrarisch gebied. Deze delen bevinden zich aan de zuidwestelijke rand van het plangebied. Volgende waterlopen bevinden zich in het plangebied: Zenne en afgeleide Zenne, bevaarbare waterloop Driesbeek, geklasseerd tweede categorie Beschermde monumenten en landschappen: Monument: Belgische begraafplaats van Eppegem, Brusselsesteenweg zn Monument: Funderingsresten Hof van Nedergem, Zenneweg Monument: Hoeve Piekaerts met bakhuis en resterende open ruimte, Rekelstraat 37 Monument: Pastorie met ingangsdeurtje Landschap: Pastorietuin en levensboom Het vroegere BPA Ep4 Centrum (KB ) is inmiddels vervallen. Aan de zuidelijke rand grenst het plangebied over een afstand van ca. 150 meter aan het habitatgebied Bossen van het zuidoosten van de zandleemstreek. Binnen het plangebied zijn er geen gebieden van VEN of IVON. Het dichtstbijzijnde VEN-gebied is De Dorent, op minimaal ca. 230 meter van het plangebied van het RUP. Pagina 11 van 52

12 Planningscontext Volgende gebouwen staan op de inventaris van bouwkundig erfgoed: Parochiekerk Sint Clemens Classicistisch woonhuis, Cardijnstraat 9 Hoekhuis (kerkpleintje) Onze-Lieve-Vrouwekapel, Zenneweg 9 Pastorie, Jagers te-voetlaan 2 Hoeve Hof te Nedergem, Jagers te-voetlaan 60 Belgische Militaire Begraafplaats Hoeve De Schrans, Stijn Streuvelslaan 92 Noodwoning Kompenhoef, Beekstraat 14A Hoeve Piekaerts, Rekelstraat Gemeentelijke bouwverordening Voor het grondgebied van de gemeente Zemst is een stedenbouwkundige en verkavelingsverordening van toepassing. De verordening bevat heel wat bepalingen voor woningen, tuinen en bijgebouwen. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de meest relevante elementen. De voorschriften van ruimtelijke uitvoeringsplannen primeren op die van stedenbouwkundige verordeningen. Bij de vaststelling van een nieuw RUP worden de bepalingen van stedenbouwkundige verordeningen die strijdig zijn met de bepalingen van het RUP van rechtswege opgeheven Hoofdgebouwen Als algemeen principe geldt dat een hoofdgebouw 5 meter achter de rooilijn wordt ingeplant. Behalve bij gesloten bebouwing wordt een zijdelingse bouwvrije strook van 3 meter gerespecteerd. De afstand van de achtergevellijn tot de achterste perceelsgrens bedraagt minstens 8 meter. Bij percelen die minder dan 30 meter diep zijn, kan deze afstand worden gereduceerd tot 5 meter. In principe bedraagt de bouwdiepte maximaal 15 meter op het gelijkvloers en 12 meter op de verdiepingen. Hierop kunnen afwijkingen worden toegestaan. In gesloten en half-open bebouwing moet in principe het gabariet van de aanpalende bebouwing worden gevolgd. Elke uitbreiding of verbouwing van een woning binnen een eenheid dient deze eenheid te bewaren. Op percelen, gelegen in de kern van een dorp of gelegen in de onmiddellijke nabijheid van vergunde of vergund geachte meergezinswoningen kan het vermeerderen van het aantal woongelegenheden in het hoofdgebouw toegelaten worden. De gemeentelijke verordening legt hierbij geen maximum aantal woongelegenheden vast. Wel moet voldaan worden aan volgende voorwaarden: De gemiddelde oppervlakte per appartement in 1 appartementsblok bedraagt 90m². Er moet voldoende kwalitatieve buitenruimte aanwezig zijn of voorzien worden. Er moet voldoende semipublieke/private bergruimte (fietsenberging, tellerlokaal, vuilnisberging, ) aanwezig zijn of voorzien worden. Er moet voldaan worden aan de parkeernormen volgens hoofdstuk 4 van de verordening Parkings en bijgebouwen Binnen de bebouwde kom en langsheen de verzamel- en verbindingswegen (volgens de categorisering in het gemeentelijk mobiliteitsplan) moet er minstens één parkeergelegenheid, staanplaats of garage, op private grond per woongelegenheid worden voorzien. Garages of carports aanleunend aan het hoofdgebouw worden bij voorkeur ingeplant op minstens 5 m achter de rooilijn. Er geldt een minimale afstand tot de zijdelingse perceelsgrens van 3m. Pagina 12 van 52

13 Planningscontext Een bijgebouw is steeds ondergeschikt aan het hoofdgebouw, zowel qua volume als qua functie. Zo wordt ook bij de inplanting steeds een duidelijk onderscheid gemaakt tussen het bijgebouw en het hoofdgebouw. In alleenstaande bijgebouwen in de tuinstrook is een complementaire bedrijfsactiviteit toegelaten. Complementaire bedrijfsactiviteiten zijn functies complementair aan het wonen, zoals kantoorfunctie, vrij beroep, handel, horeca, dienstverlening en ambacht. Afzonderlijke bijgebouwen moeten worden ingeplant op minimum 2m van de perceelsgrenzen en op minimaal 19m van de voorgevelbouwlijn, met een minimale afstand van 4m tot de achtergevel van het hoofdgebouw. Evenwel kan een volledig vrijstaande carport worden toegelaten op minstens 1 m van de perceelsgrens en op minimaal 4m achter de achtergevel van het hoofdgebouw. Houten tuinhuisjes mogen tot maximaal 12 m² tot op 1 meter van de perceelsgrens worden geplaatst. Gemetste constructies kunnen mits akkoord van de aanpalende eigenaar worden gekoppeld op de gemeenschappelijke perceelsgrens. Niet - gemetste constructies mogen niet op de perceelsgrens geplaatst worden Afsluitingen De afsluitingen en hagen in de voortuinen mogen maximaal 0,80m hoog zijn. Afsluitingen moeten worden geplaatst tegen de rooilijn of de perceelsgrenzen op privaat eigendom. Ingangspijlers van maximaal 2m hoogte zijn toegelaten. Bij hoekpercelen is het plaatsen van een gesloten afsluiting van 2m hoog toegelaten. In zij- en achtertuinen zijn enkel volgende types van afsluitingen toegelaten: Levende hagen of struiken die een haag vormen van max. 2 m hoogte, te plaatsen op 0,50 m van de perceelsgrens. Afsluitingen bestaande uit paal en draad tot 2 m hoogte, eventueel dichtgemaakt tot op 40 cm hoogte, en geplaatst tegen de perceelsgrens. Volledig gesloten afscheidingen zijn slechts toegelaten ter bescherming van de privacy in de nabijheid van het hoofdgebouw. Ze hebben een maximale hoogte van 2m en worden geplaatst in het verlengde van een constructie op de perceelsgrens, over een maximale afstand van 5m Beplantingen Hangars, schuren, werkplaatsen, stallingen, bergplaatsen, opslagplaatsen voor afvalstoffen en soortgelijke constructies die worden opgericht of heropgericht in het landelijk gebied moeten worden afgeschermd met een groenscherm, bestaande uit streekeigen en standplaatsgebon-den boom- en struiksoorten. Nabij bouwwerken of installaties die worden opgericht op percelen die grenzen aan het landelijk gebied, moeten opgaande struiken en bomen worden voorzien die een gepaste inkleding van het bouwwerk of van de installatie in de landelijke omgeving tot doel hebben. Voor alle groenaanplantingen in zij- en achtertuinen dient de geldende wetgeving betreffende afstand tot de perceelsgrens gevolgd te worden, overeenkomstig het Veldwetboek. In gemeenschappelijk overleg mogen de hagen geplaatst worden op de perceelsgrenzen tussen 2 privé-eigenaars. 3.4 Gemeentelijk mobiliteitsplan Het mobiliteitsplan Zemst (geactualiseerd in 2011) neemt enkele maatregelen en doelstellingen voor Eppegem. Zo moet de bereikbaarheid en verkeersveiligheid voor zwakke weggebruikers toenemen, in het bijzonder ter hoogte van de school. Ook worden er maatregelen genomen die sluipverkeer moeten tegengaan, bijvoorbeeld ter hoogte van de Nedergemlaan. Pagina 13 van 52

14

15 4 Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Sinds 9 april 1998 beschikt de gemeente Zemst over een goedgekeurd gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Op 22 oktober 2009 werd de aanvulling gemeentelijk ruimtelijk structuurplan definitief aanvaard door de Deputatie van Vlaams- Brabant. Door de goedkeuring van het dossier heeft de gemeente de mogelijkheid de problematiek rond de zonevreemdheid binnen de gemeente aan te pakken via de opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP). Met de herziening van het GRS (goedgekeurd bij besluit van de bestendige deputatie van 18 augustus 2016) werd een geactualiseerde visie voor de gewenste ruimtelijke ontwikkeling voor de kernen van Zemst, Elewijt, Eppegem en Hofstade vastgelegd. Vooral de ruimtelijke context van de kernen van Zemst, Eppegem en Elewijt is gewijzigd ten opzichte van de referentietoestand bij de opmaak van het eerste GRS. Het woonaanbod in de gemeente kende recentelijk een forse groei. De uitbreiding van het aanbod betekent een afname van het aantal beschikbare gronden in woongebied (of woonuitbreidingsgebied). De toename van het aantal inwoners leidt ook tot een grotere druk op de lokale diensten en voorzieningen. Tegelijk ontstaat een groter draagvlak voor de ontwikkeling van lokale handel en diensten. De groei is vooral merkbaar in de kernen van Eppegem en Elewijt. Door de ligging op het GEN en de extra parkeercapaciteit verhoogt de aantrekkelijkheid van de omgeving van de treinhalte van Eppegem als multimodaal knooppunt en dynamische omgeving. Omdat, behalve voor Weerde en Zemst-Laar, de ordening van de kernen geregeld wordt in oude BPA s, is het op korte tot middellange termijn wenselijk van deze BPA s te vervangen door gemeentelijke RUP s. Dit vereiste een geactualiseerd beleidskader in het gemeentelijk structuurplan. De herziening van het GRS betreft geen algemene volledige herziening maar streeft naar een gerichte herziening in functie van de gewijzigde context en de recente evoluties in de gemeente. Op basis van de analyse in dit deel wordt besloten dat de herziening van het GRS zich richt op 3 thema s en 4 gebieden: Thema 1. Het ontwikkelen van een geactualiseerde visie op de gewenste open ruimte structuur, waarbij vooral aandacht besteed wordt aan de verdere uitwerking van de lokale elementen, binnen de beleidskaders op provinciaal en gemeentelijk niveau. Thema 2. De actualisatie van de woonbehoeftestudie en de neerslag ervan in de gewenste nederzettingsstructuur, rekening houdend met de ruimteclaims en randvoorwaarden van andere sectoren zoals het integraal waterbeleid. Thema 3. De knelpunten en behoefte voor lokale bedrijvigheid en de neerslag ervan in de gewenste ruimtelijk-economische structuur Pagina 15 van 52

16 Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Gebieden 1-4. Het ontwikkelingen van een geactualiseerde visie en gewenste structuur voor de kernen van Zemst, Elewijt, Eppegem en Hofstade. 4.1 Een geactualiseerde visie voor Eppegem De geactualiseerde visie voor de woonkern van Eppegem omvat volgende krachtlijnen: Afbakening van een centrumzone voor functieverweving en verdichting, onder andere door kleinschalige projecten voor meergezinswoningen; Een residentieel woongebied rondom de centrumzone met een rustige en aantrekkelijke woonomgeving en voorzieningen op buurt- en wijkniveau. De omgeving van de treinhalte uitbouwen als zuidelijke poort tot Eppegem met een versterking van de woonfunctie, aangevuld met woonondersteunende voorzieningen. Betere aantakking van de omgeving van de treinhalte op het netwerk voor langzaam verkeer. De Brusselsesteenweg als structuurbepalende centrumas doorheen de kern met plaats voor meer dynamische en/of verkeersgenererende functies. In het noorden wordt Eppegem begrensd door de open ruimte corridor tussen Zemst en Eppegem. Behoud van de open ruimte corridor ten noorden van de bedrijvenzone Hoge Buizen. Behoud van de ecologische corridor langsheen de Zenne. Kerk en kerkplein als beeldbepalende elementen. Verdere ontwikkeling van de site Kompenhof voor recreatieve voorzieningen op deelkernniveau. Parkgebied rondom de Schranshoeve als recreatieve groenzone, met bewaren van het bouwkundig erfgoed. Pagina 16 van 52

17 Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan figuur 2: herziening GRS: gewenste ruimtelijke structuur voor de deelkern Eppegem Pagina 17 van 52

18 Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan 4.2 Relevante elementen van de gewenste open ruimte structuur Beken en rivieren worden erkend als ruimtelijk structurerend element in de ruimtelijke structuur. De problematiek van integraal waterbeheer wordt onderkend en concrete acties en maatregelen moeten hiermee rekening houden. Omdat beekvalleien de natuurlijke en de open ruimte fragmenten aaneen rijgen, ontstaat een fijnmazige groenstructuur doorheen de gemeente. Waar de beekvallei de rand van een kern of dorp raakt, ontstaat een interactie tussen bebouwde en open ruimte. Het behouden of herstellen van de beekvalleien in of aan de rand van bebouwd gebied is een meerwaarde zowel voor de natuurlijke structuur als voor de bebouwde ruimte. Ook lineaire groenstructuren langs lijninfrastructuren zoals spoorwegen en wegen, maken deel uit van dit groene netwerk. Het resultaat is een groen-blauwe dooradering van de gemeente, in relatie tot de open ruimte. De oevers van beken en rivieren spelen ook een rol in de gewenste verkeers- en vervoersstructuur. Paden voor langzaam verkeer worden gekoppeld aan de beken en rivieren, ter versterking van het netwerk van trage wegen in de gemeente. Deze paden vormen veilige verbindingen voor voetgangers en fietsers, zowel recreatief als functioneel. De gewenste open ruimte structuur heeft een indeling in drie deelruimtes. In de centrale zone zorgen de beekvalleien voor de ruimtelijke samenhang. De vallei van de Zenne is de ruimtelijke drager van deze structuur. Het is een structurerende beekvallei op bovenlokaal niveau, van zuid naar noord door de gemeente. Ter hoogte van Eppegem wordt de samenhang van deze structuur versterkt. Relevante selecties en indelingen: Aan de zuidoostelijke rand van de kern van Eppegem is een ecologische corridor geselecteerd. Deze corridor situeert zich langs de Zenne tussen de stationsomgeving en de kern van Eppegem. De corridor wordt gecombineerd met een trage verbinding. De hoofddoelstelling van een ecologische corridor is het faciliteren van de migratie van fauna en flora tussen de structurerende elementen van de natuurlijke structuur. Ten zuiden van Eppegem, aan de westelijke zijde van de N1, is een open ruimte corridor geselecteerd. Open ruimte corridors hebben vooral een landschappelijke functie. Ze leggen relaties tussen belangrijke open ruimte gebieden of vrijwaren waardevolle open landschappen, door overwegend bebouwd gebied. Open ruimte corridors worden gevrijwaard van nieuwe ontwikkelingen die hun verbindende functie te niet zouden doen, zonder nieuwe ontwikkelingen a priori uit te sluiten. De vallei van de (oorspronkelijke) Zenne is een structurerende beekvallei op bovenlokaal niveau. Voor de beekvallei en de aansluitende lokale natuurkernen geldt een beleid van behoud en waar mogelijk versterking van de natuurfunctie. Een optimaal beheer in functie van de natuurlijke en ecologische waarde staat voorop. Het recreatief medegebruik moet beperkt en gecontroleerd worden. De omgeving van de Schranshoeve is geselecteerd als kerngebonden groenfragment. 4.3 Relevante elementen van de gewenste nederzettingsstructuur Zemst wenst zich te profileren als een aangename woongemeente waar de kwaliteit van het woningaanbod samengaat met deze van de woonomgeving. Dit uit zich zowel in de hoogwaardigheid van het openbaar domein, in de aanwezigheid van woonondersteunende voorzieningen als in de nabijheid van waardevol groen en open ruimte. Pagina 18 van 52

19 Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan De specifieke eigenheid van het wonen in de gemeente moet erkend en gerespecteerd worden, zij dient in relatie gebracht te worden met het duurzaam functioneren van de ruimte. De eigenheid volgt uit de eigen identiteit van de verschillende dorpen en buurten. Deze eigen identiteit dient zo veel mogelijk behouden te blijven om een gevarieerd en gedifferentieerd woningaanbod in te gemeente te kunnen behouden. Gezien de beperkte ruimte moet aandacht gaan naar een intensiever ruimtegebruik, het beter aanwenden van het bestaande woningpatrimonium en de differentiatie van het aanbod. Intensief ruimtegebruik houdt verband met inbreiding en verdichting. De inbreidingsgedachte wordt onderschreven voor het zover de identiteit en de leefbaarheid van de woonomgeving behoudt en de ontwikkeling van de dorpen bevordert. Een selectieve verdichting op welbepaalde plaatsen kan, zonder echter te streven naar dichtheden die het stedelijk karakter benaderen. Sport en recreatie, handel en diensten, horeca en socio-culturele activiteiten zijn belangrijke woonondersteunende voorzieningen die bijdragen tot de woonkwaliteit in de gemeente. Hierbij geldt het principe van de nabijheid en de volledigheid. De woonondersteunende voorzieningen situeren zich op de schaal van de gemeente of hebben hoogstens een beperkte bovengemeentelijke uitstraling. Diensten en gemeenschapsvoorzieningen moeten hun aanbod en werking afstemmen op het toenemend aantal inwoners. Uiteraard heeft het verder uitbouwen van de woon- en leefgemeenschap binnen de bestaande contouren zijn grenzen. Ook inbreiding en verdichting kunnen niet ongebreideld worden ingezet om groei te faciliteren. Daarom selecteert het structuurplan gebieden die op termijn in aanmerking komen voor toekomstige uitbreidingen van de kernen. Volgens de kernhiërarchie zoals vastgelegd in het provinciaal structuurplan staat het hoofddorp Zemst in principe in voor de opvang van het hoofdaandeel van woningbehoefte en de gemeentelijke voorzieningen. Omwille van de meerkernige structuur van de gemeente, wordt echter geopteerd voor een evenwichtige en gespreide ontwikkeling. Naast Zemst krijgen ook de kernen van Weerde, Eppegem, Elewijt, Hofstade en Zemst-Laar een belangrijke rol. Kernversterking door inbreiding en verdichting zijn algemeen toegepaste tactieken die echter met de nodige omzichtigheid worden toegepast. Het behoud van het landelijk karakter van het wonen en het eigen karakter van de verschillende kernen en buurten zijn randvoorwaarden bij het beoordelen van inbreidings- en verdichtingsprojecten. Uitbreidingszones die hoge potenties voor kernversterking hebben en/of goed ontsloten zijn (door verschillende vervoersmodi), worden aangeduid als te onderzoeken zones voor woonontwikkeling. De motivatie voor het aanduiden van een uitbreidingszone in de stationsomgeving van Eppegem ligt zowel in de nabijheid van het lokale centrum als in de goede multimodale ontsluiting (auto, fiets, bus, trein). Relevante selecties en indelingen: Eppegem is geselecteerd als te versterken en te verdichten kern. Bijkomende woongelegenheden worden gerealiseerd door inbreiding en verdichting van het bestaande woonweefsel en door uitbreiding. In elke kern moet een voldoende aanbod aan woonondersteunende voorzieningen zijn. Weerszijden van de Brusselsesteenweg en de zone rondom het kerkplein, met een uitloper in noordoostelijke richting langs de Zenneweg en de Jagers te Voetlaan is geselecteerd als lokale centrumas en centrumzone. Deze gebieden zijn multifunctioneel, met plaats voor handel, kantoren en diensten en horeca op lokaal niveau. Er wordt gestreefd naar een evenwichtige mix van wonen en lokale Pagina 19 van 52

20 Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan centrumfuncties. De verdere ontwikkeling van de bestaande concentratie van kleinhandel, diensten en horeca wordt ondersteund en gestimuleerd, in het bijzonder op het gebied van kleinhandel. Woonondersteunende voorzieningen worden steeds verweven met het wonen. De omgeving van de gemeentelijke werkplaatsen en het recyclagepark in de stationsomgeving van Eppegem is geselecteerd als structuurbepalende locatie voor diensten en voorzieningen. Dienstenfuncties op gemeentelijk en bovengemeentelijk niveau worden er verder gebundeld en geconcentreerd. In functie van de behoeften op korte of lange termijn kan ruimte gereserveerd worden voor uitbreiding. Omgekeerd, indien de ruimtebehoefte voor diensten en voorzieningen afneemt, is een heroriëntatie naar wonen mogelijk. De stationsomgeving van Eppegem is een multifunctionele plek met ruimte voor wonen en werken, gecombineerd met kleinhandel, diensten en horeca op lokaal niveau. Het is tevens een multifunctionele uitbreidingszone, in het kader van de woonontwikkelingsgebieden binnen het GRS. Een multifunctionele uitbreidingszone biedt plaats aan wonen en woonondersteunende kernversterkende functies, zowel lokale bedrijvigheid, gemeenschapsvoorzieningen, recreatie als groen. Kleinhandel kan worden toegelaten voor zover dit niet in tegenspraak is met de gewenste kernversterking. Binnen de prioriteitenstelling voor de ontwikkeling van te onderzoeken zones voor woonontwikkeling, is de stationsomgeving van Eppegem aangeduid als zone met hoge prioriteit. De ontwikkelingsmogelijkheden worden best bekeken binnen een geïntegreerde visie op de ontwikkeling van de woonkern Eppegem, bijvoorbeeld bij de opmaak van een RUP. 4.4 Relevante elementen van de gewenste ruimtelijkeconomische structuur Om een economisch leefbare gemeente te blijven, wordt voldoende ruimte voor lokale bedrijven geboden, de leefbaarheid van de dorpen gegarandeerd en een duurzame ontwikkeling van het platteland nagestreefd. De plaatselijke werkgelegenheid moet op peil gehouden worden en economische functies en activiteiten moeten goed bereikbaar zijn, zowel voor personeel, klanten als leveranciers. Bij voorkeur zijn concentratiezones van economische activiteiten multimodaal bereikbaar. Arbeidsintensieve en publieksgenererende activiteiten worden geconcentreerd nabij stopplaatsen van het openbaar vervoer. De zones moeten tevens goed en veilig ontsloten zijn voor de zwakke weggebruiker. Verweving van lokale bedrijvigheid met wonen is een principe van het RSV en het RSVB. Het gemeentelijk structuurplan neemt dit principe over, met die nuance dat het moet gaan om kleinschalige lokale bedrijven, die niet hinderlijk zijn voor het wonen. Binnen de zones waar verweving toegelaten wordt, zijn grootschalige bedrijven en omvangrijke bedrijventerreinen niet gewenst. Naast het versterken van de woonfunctie in de kernen, moet elke kern voldoende bedrijvigheid en voorzieningen op hun eigen (lokale) niveau hebben. Minimaal een basisaanbod aan woonondersteunende diensten en voorzieningen in elke kern is essentieel. Ter bevordering van de lokale woon- en leefkwaliteit wordt in elke kern een lokaal centrum voorzien. Daar is minstens een basisaanbod aanwezig. De activiteiten-as van de Brusselsesteenweg biedt plaats aan commerciële voorzieningen die omwille van de aard of de verkeersgeneratie niet of moeilijk in de dorpscentra te verweven zijn. Deze commerciële strip mag echter niet in concurrentie treden met de dorpscentra. Pagina 20 van 52

21 Relatie met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Relevante selecties en indelingen: Eppegem is een kern met een lokale centrumzone. Uitgaande van de bestaande concentraties wordt geopteerd voor het versterken van de lokale kleinhandel. Nieuwe kleinhandel wordt gestimuleerd om zich in een centrumzone te vestigen. Stedenbouwkundige voorschriften van ruimtelijke uitvoeringsplannen binnen centrumzones moeten aangepaste bepalingen bevatten die de vestiging van commerciële functies faciliteren. De N1 wordt gedefinieerd als ruimtelijk-economische corridor. Het locatiebeleid voor nieuwe economische activiteiten (buiten deze gekoppeld aan de open ruimte zoals landbouw en buiten kleinschalige verweefbare economische functies) streeft naar het bundelen van deze functies in de corridors, zodat er mogelijkheden ontstaan voor economische synergieën, gedeeld ruimtegebruik en een duurzaam mobiliteitsbeleid. Deze corridors evolueren echter niet naar aaneengesloten monofunctionele linten met enkel economische activiteiten. Nieuwe economische ontwikkelingen situeren zich op plaatsen waar de corridor samenvalt met de kernen, de stationsomgevingen of andere structurerende elementen van de ruimtelijk-economische structuur. De verweving van commerciële functies onderling en met het wonen is essentieel. Tevens moet vermeden worden dat nieuwe handelsactiviteiten langs de steenwegen in concurrentie treden met de handelsvoorzieningen in de kernen of dat te grootschalige commerciële voorzieningen die plaatselijke ruimtelijke draagkracht overschrijden. De commerciële functie van de N1 moet daarom beperkt blijven en complementair zijn met de functies en activiteiten in de dorpskernen. De onmiddellijke omgeving van de halte van Eppegem kan evolueren naar een kleinschalige multifunctionele plek met ruimte voor wonen en werken, gecombineerd met kleinhandel, diensten en horeca op lokaal niveau. 4.5 Strategische acties De herziening van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan benoemt de ontwikkeling van een globale ruimtelijke visie voor de stationsomgeving van Eppegem en de opmaak van een gemeentelijk RUP voor de kern van Eppegem als strategische acties. Het RUP Eppegem heeft betrekking op de kern maar kan ook de stationsomgeving omvatten. Specifiek betreffende het langzaam verkeer worden op bestaande hoofdroutes enkele belangrijke missing links weggewerkt. Op de fietssnelweg Mechelen-Vilvoorde-Brussel, grotendeels langs de Afgeleide Zenne en de Zenne, moet een verbinding ter hoogte van de stationsomgeving van Eppegem gerealiseerd worden. 4.6 Bindende bepalingen Volgende bindende bepalingen uit de herziening van het GRS zijn relevant: De Zenne tussen de stationsomgeving en de kern van Eppegem als lokale ecologische corridor. De selectie van een open ruimte corridor over de N1, tussen Eppegem en Zemst. Het groengebied rondom de Schranshoeve als kerngebonden groengebied. Eppegem als te verdichten en te versterken kern. De N1 als lokale economische corridor. De stationsomgevingen worden opgewaardeerd tot dynamische multifunctionele zones. De nadruk ligt dus niet enkel op wonen maar op een mix van lokale voorzieningen. Dit geldt in de eerste plaats voor de stationsomgeving van Eppegem. De opmaak van een RUP voor de kern van Eppegem is eveneens bindend vastgelegd. Pagina 21 van 52

22

23 5 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen 5.1 Globale ruimtelijke visie voor de stationsomgeving Conform de bepalingen van de herziening van het GRS, omvat het RUP Eppegem ook de stationsomgeving van Eppegem. Voor deze zone worden specifieke concepten voor de gewenste ruimtelijke structuur ontwikkeld. Deze visie betreft een zone die ruimer is dan de projectzone Stationsomgeving zoals afgebakend in het RUP. CONCEPT 1: PUNCTUELE GEDIFFERENTIEERDE VERDICHTING Het algemeen principe van de verdichting van de stationsomgeving wordt geconcretiseerd in een gedifferentieerde punctuele verdichting van drie locaties tussen de treinhalte en de kern van Eppegem. De zones worden geselecteerd op basis van de concrete ontwikkelings- en verdichtingsmogelijkheden op korte of op lange termijn. Door de verdichting te situeren tussen de treinhalte en het centrum ontstaat een sterkere ruimtelijke samenhang tussen de kern en de halte. De meest zuidelijke zone kan verdicht worden door op termijn de individuele woningen te vervangen door bebouwing in hogere dichtheid. In de centrale zone wordt geopteerd voor het vervangen van de bestaande bedrijfssite door een woonproject, eventueel gecombineerd met andere functies en voorzieningen. Voor deze gebieden worden in het RUP specifieke projectzones aangeduid. Pagina 23 van 52

24 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen De noordelijke zone voorziet in een verdichting van de zuidelijke rand van de kern. Dit wordt geïntegreerd in het algemeen verdichtingsprincipe van de kern. Deze ontwikkelingen zorgen samen voor een verdichting en dynamisering van de stationsomgeving, in relatie tot de kern van Eppegem. CONCEPT 2: DUBBELZIJDIGE ONTWIKKELING VAN DE HALTEOMGEVING De stationsomgeving wordt in zijn globaliteit benaderd. Dit betekent ondermeer dat beide zijden van de spoorweg in het verdichtingsidee worden betrokken. Naast de westzijde, die traditioneel als voorkant wordt beschouwd, onder andere vanwege de aanwezigheid van het (voormalige) stationsgebouw en de aansluiting op de Brusselsesteenweg, biedt ook de oostzijde potenties voor opwaardering van de stationsomgeving. Dit resulteert in de een verdichtingszone langs de Houtemsestraat, aansluitend bij de stationsparking en oostzijde van de spoorweg. CONCEPT 3: MULTIMODALE ONTSLUITING VAN DE TREINHALTE De kracht van de treinhalte ligt in haar multimodale bereikbaarheid. Bij uitbreiding geldt dit dus ook voor de verdichtingszones in de omgeving van de halte. Hierdoor wordt de ontwikkeling gekoppeld aan een multimodale ontsluiting via weg en spoor maar ook via openbaar busvervoer, per fiets of te voet. De zone functioneert ook als overstappunt, onder andere dankzij de aanwezigheid van de stationsparkings. Dit motiveert dan ook de multifunctionele ontwikkeling van de zone, waarbij naast de het wonen ook plaats is voor werken en commerciële voorzieningen. Pagina 24 van 52

25 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen CONCEPT 4: FIETSNETWERK ALS VERBINDENDE STRUCTUUR Voor korte en middellange verplaatsingen is de fiets een zeer geschikt vervoersmiddel. Via enkele gerichte ingrepen worden de verdichtingszones, en de treinhalte in het bijzonder, ingeschakeld in het netwerk van fietsverbindingen op lokaal en bovenlokaal niveau. Een nieuwe fietsverbinding met fietsersbrug over de Zenne maakt een snelle en veilige verbinding mogelijk tussen de treinhalte en het centrum van Eppegem. De route vermijdt dat fietsers via de Brusselsesteenweg moeten rijden. Tegelijk is er een verknoping met de fietsverbinding langs de Zenne. CONCEPT 5: STRIKTE BEBOUWINGSRANDEN AAN WEERSZIJDEN VAN DE ZENNECORRIDOR De Zenne loopt tussen de kern van Eppegem en de stationsomgeving. De waterloop wordt niet langer als scheidend maar als een verbindend element gezien in de globale ruimtelijke structuur. De bebouwing wordt ruimtelijk en landschappelijk gekoppeld aan de Zennevallei. Tegelijk moet een voldoende brede open ruimte corridor langsheen de Zenne gevrijwaard blijven. Dit vereist het vastleggen van harde grenzen voor de bebouwing. meteen vormen deze grenzen nieuwe randen waarbij de ook bebouwing gericht wordt naar de Zennevallei en de rivier een volwaardig onderdeel van de ruimtelijke structuur wordt. Pagina 25 van 52

26 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen CONCEPT 6: OPEN RUIMTE EN GROENE DOORADERING GEKOPPELD AAN BLAUW NETWERK EN TRAGE WEGEN Verdichting en kernversterking vereisen ook een aangenaam woon- en leefklimaat. Dit betekent naast de verdichting van de bebouwing ook aandacht voor voldoende open ruimte en groen. De ligging aan de Zennevallei biedt een uitgelezen kans om kwalitatieve groene ruimten te koppelen aan de riviervallei en aan de verdichtingsprojecten. Aan de randen worden de uitlopers van de open ruimte gevrijwaard. Dit garandeert de continuïteit van de beekvallei en integreert tegelijk de verdichte bebouwing in de omliggende open ruimte. In de verdichtingszones zelf is een goed evenwicht tussen bebouwde, verharde en groene ruimte essentieel. Tenslotte worden de groene ruimtes ook met elkaar verbonden door de routes voor langzaam verkeer. Pagina 26 van 52

27 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen 5.2 Nadere uitwerking van de doelstellingen van het RUP Afbakenen van de centrumgebieden: verdichting wonen en verweving Om de gewenste verdichting te realiseren, bakent het RUP 2 perimeters voor verdichting af. 1. Verdicht centrumgebied 2. Centrumgebied Meergezinswoningen toegelaten met Meergezinswoningen toegelaten met maximaal 12 woongelegenheden per maximaal 8 woongelegenheden per gebouw gebouw Op hoekpercelen kunnen meer dan 12 woongelegenheden per gebouw toegelaten worden Gesloten of half-open bebouwing Geen uitzondering voor hoekpercelen Gesloten of half-open bebouwing Maximaal 3 bouwlagen + dakvolume Maximaal 2 bouwlagen + dakvolume Het principe van functieverweving is gekoppeld en ruimtelijk verweven met de verdichtingszones. 1. Verdicht centrumgebied 2. Centrumgebied Wonen is niet noodzakelijk de Wonen is de hoofdbestemming in elk hoofdbestemming van een hoofdgebouw hoofdgebouw Maximale bruto vloeroppervlakte kleinhandel = 400 m² Maximale bruto vloeroppervlakte kleinhandel = 200 m² Pagina 27 van 52

28 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen De afbakening van beide zones gebeurt in eerste instantie op basis van de bepalingen uit de herziening van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (zie figuur 2). In de centrumgebieden wordt gestreefd naar functieverweving en woonverdichting, onder andere door meer appartementen toe te laten, weliswaar met behoud van de kleinschaligheid van het dorpsweefsel. Het RUP maakt nog eens een onderscheid tussen het verdicht centrumgebied en het centrumgebied, waarbij in de eerste zone de verdichtingsmogelijkheden iets groter zijn. De afbakening van het verdicht centrumgebied houdt rekening met volgende parameters: De bestaande situatie De zones waar in de huidige toestand reeds hoofdzakelijk gesloten bebouwing en een relatief hoge bebouwingsindex aanwezig zijn, worden opgenomen in het verdicht centrumgebied. Het gaat om het historische dorpscentrum rond de Cardijnstraat, het Martelarenplein en een gedeelte van de Brusselsesteenweg. In deze zone zijn er in beperkte mate reeds appartementsgebouwen aanwezig, onder andere langs de Brusselsesteenweg tussen de Cardijnstraat en het Martelarenplein. We vinden er tevens een hogere concentratie aan lokale diensten en voorzieningen. Een gelijkaardig beeld met hoofdzakelijk gesloten bebouwing zien we langs het zuidelijke deel van de Brusselsesteenweg, tot aan de brug over de Zenne en in noordelijke richting langs de Brusselsesteenweg. In deze richting wordt de verdichte centrumzone daarom begrensd ter hoogte van de kruispunten van de Brusselsesteenweg met de Korporaal Tresigniestraat en Brouwershof. De potenties voor toekomstige verdichting Enkele zones worden aan het verdicht centrumgebied toegevoegd vanwege hun potentie voor toekomstige kernversterking en omdat ze ruimtelijk aansluiten bij de zone die in eerste instantie op basis van de bestaande situatie werd afgebakend. Het betreft volgende gebieden: De zone achter de eerste bouwlijn langs de N1 en de Rekelstraat, langs de Zenne. Hier ligt één groot perceel met één vrijstaande woning met aansluitend 2 diepe onbebouwde percelen. Enkel de zuidzijde, aan de kant van de Zenne, wordt weerhouden. Het bouwblok Zennestraat Cardijnstraat Sint-Clemensstraat sluit onmiddellijk aan bij de eerste zone en bevat hoofdzakelijk kleinschalige lage bebouwing. Aansluitend wordt ook de noordkant van de Cardijnstraat tussen de Sint-Clemensstraat en de Brusselsesteenweg geselecteerd zodat op termijn een afgewerkt geheel kan ontstaan langsheen deze straat, tussen de Brusselsesteenweg en de kerk. Tussen de Brusselsesteenweg en de Paardenstraat ligt een bebouwbare zone van ca. 0,6 ha, met ontsluiting naar de N1 en een potentiële ontsluiting via de Paardestraat. Dit is zowat het enige relatief centraal gelegen onbebouwd geheel in de kern van Eppegem. Meerwaarde op het gebied van nabijheid en ontsluiting De volledige zone tussen de Cardijnstraat / Zenneweg en de Zenne ligt aan de zuidrand van de kern, dus het dichtst bij de treinhalte van Eppegem. Bovendien zorgen de nieuwe fiets- en voetgangersbrug over de Zenne en de opgewaardeerde jaagpaden voor een betere ontsluiting voor langzaam verkeer. Aan de andere kant grenst deze zone onmiddellijk aan het historische centrum. Aan noordoostelijke zijde, langs de Zenneweg, liggen diverse lokale voorzieningen zoals twee jeugdhuizen en de parochiezaal. De nieuwe Zennebrug ontsluit tevens de groene omgeving van de Zennevallei recreatief, met onder andere het toekomstige speelbos. Om deze redenen wordt de zone tussen de Brusselsesteenweg, de Cardijnstraat/ Zenneweg en de Zenne opgenomen in het verdicht centrumgebied, tot en met het perceel Zenneweg nr. 16. Pagina 28 van 52

29 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen Het aanliggende centrumgebied wordt afgebakend door aansluitend bij het verdicht centrumgebied te zoeken naar zones waar de typologie van de gesloten bebouwing vaak voorkomt, in die mate dat ze bepalend is voor het overheersende (straat-)beeld. Dit zijn zones waar verder verdicht kan worden, zonder te sterk af te wijken van de bestaande overheersende typologie. In de kern van Eppegem, aansluitend bij het verdicht centrumgebied, vinden we deze kenmerken enkel aan de westzijde van de Brusselsesteenweg. Aldus komen we tot een afbakening van een centrumgebied langs delen van de Rekelstraat, de Grimbergsesteenweg, de Schranslaan, de Stijn Streuvelslaan en de Paardenstraat. Het centrumgebied wordt beëindigd van zodra er in het straatbeeld zo goed als geen gesloten bebouwing meer voorkomt. Deze begrenzing kan verschillen al naar gelang de kant van de straat. Een tweede deelzone binnen het centrumgebied ligt langs de Houtemsestraat. Hier is de selectie een gevolg van de potenties voor verdichting van dit gebied vlakbij de treinhalte van Eppegem. Om dezelfde reden is de Spoorwegstraat in deze zone opgenomen Centrumas Brusselsesteenweg Binnen de centrumas zijn grootschaliger commerciële voorzieningen toegelaten. In functie daarvan worden ruimere bouw- en ontwikkelingsmogelijkheden voorzien. De centrumas bestaat uit 2 delen. In het verdicht centrumgebied wordt gestreefd naar een dynamische ontwikkeling waarbij het wonen verweven wordt met andere centrumfuncties. Handel en andere commerciële voorzieningen spelen hierbij een belangrijke rol. Kleinhandelszaken tot 400 m² zijn toegelaten. Pagina 29 van 52

30 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen Bijkomend worden langs de Brusselsesteenweg 3 zones afgebakend waar grotere commerciële voorzieningen toegelaten zijn. Het zijn voorzieningen die omwille van de schaal en mogelijke verkeersdruk niet in het verdicht centrumgebied worden voorzien, maar die toch op goed ontsloten plaatsen aansluitend bij het centrum en in de kern hun plaats vinden. Zo wordt ook verlinting van de open ruimte, buiten de kern, vermeden. Deze zones worden gedefinieerd in Artikel 13 van het RUP. Twee van deze zones liggen ten noorden van het verdicht centrum. Omdat ze nog binnen de kern liggen, hebben ze geen verlinting van de open ruimte tot gevolg. De locatie en de afbakening van deze zones moeten er vooral voor zorgen dat bestaande handel en bedrijvigheid voldoende ontwikkelingsmogelijkheden behouden. Naast de mogelijkheden voor de reeds aanwezige functies, zijn er beperkte mogelijkheden voor bijkomende gelijkaardige functies, zodat de bestaande en nieuwe voorzieningen geclusterd kunnen worden. Verdicht centrumgebied Overdrukzone volgens Artikel 13 Geen verplichting op hoofdbestemming wonen Maximale bruto vloeroppervlakte nieuwe kleinhandel = 400 m² Maximale bouwdiepte volgens de gemeentelijke bouwverordening Geen verplichting op hoofdbestemming wonen Maximale bruto vloeroppervlakte nieuwe kleinhandel = m² Maximale bruto vloeroppervlakte bestaande kleinhandel = m² Maximaal bebouwingspercentage tot 60% op het gelijkvloers Op lange termijn is de stationsomgeving een meer aangewezen plek voor grootschaliger commerciële voorzieningen. Daarom wordt aan de zuidelijke rand van de kern een derde overdrukzone ingetekend. Deze bevindt zich tegelijk in de invloedszone van de treinhalte en aansluitend bij het dorpscentrum. Deze dubbele goede bereikbaarheid schept potenties voor het reduceren van het aantal individuele gemotoriseerde verkeersbewegingen, door de nabijheid van een groter aantal potentiële gebruikers, klanten of werknemers en een betere ontsluiting via het openbaar vervoer en het langzaam verkeer. De afbakening van de zone speelt ook in op de perceelsstructuur; deze overdrukzone bestaat hoofdzakelijk uit een beperkt aantal grotere percelen. De clustering van meer grootschalige voorzieningen in een beperkt aantal zones zorgt er ook voor dat parkings gedeeld kunnen worden en dat de aansluiting op de openbare weg gebundeld kan verlopen. Dit is gunstig voor de verkeersveiligheid en de doorstroming op de gewestweg N1. Pagina 30 van 52

31 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen Projectzones Projectzones zijn strategische gebieden voor kernversterking. Er wordt ingespeeld op de multimodale bereikbaarheid door projectzones vlakbij de treinhalte van Eppegem te voorzien Projectzone A: Stationsomgeving Oppervlakte ca. 1,3 ha Maximaal bebouwingspercentage 30% Minimaal groenpercentage 40% Minimale woningdichtheid 30 woningen / ha Bouwlagen / Bouwhoogte 3+dak of 3+1 / 16,70 meter De projectzone bevindt zich vlakbij de treinhalte van Eppegem, tussen de spoorlijn en de N1-Brusselsesteenweg. In de projectzone staan een twintigtal individuele woningen. Tussen het vroegere stationsgebouw en de N1 is er een openbare parking met een veertigtal parkeerplaatsen. figuur 3: mogelijke inrichting projectzone Stationsomgeving Op termijn moet deze zone zich ontwikkelen tot een hoogwaardige multifunctionele zone waar wonen en werken vermengd worden. Naast het wonen biedt de projectzone ook plaats aan kleinhandel, horeca, kantoren, diensten en gemeenschapsvoorzieningen. Bebouwing wordt opgetrokken onder de vorm van individuele vrijstaande gebouwen. Zowel de oriëntatie van de gebouwen als de inplanting van de functies houden rekening met het beperken van de mogelijke hinder veroorzaakt door het spoorverkeer. De bestaande parkeercapaciteit blijft behouden. De parking aan de kant van de Brusselsesteenweg wordt geïntegreerd in een publieke ruimte van minstens m². Het aantal parkeerplaatsen moet behouden blijven, ook bij een eventuele reorganisatie van de openbare ruimte. Daar bovenop komt de parkeernood die een gevolg zal zijn van de verdichting en ontwikkeling van de projectzone. Pagina 31 van 52

32 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen Projectzone B: Zennepark Oppervlakte ca. 0,9 ha Maximaal bebouwingspercentage 25% Minimaal groenpercentage 60% Minimale woningdichtheid 45 woningen / ha Bouwlagen / Bouwhoogte 3+dak of 3+1 / 16,70 meter +1 bouwlaag / 3,25 als hoogte-accent De projectzone ligt tussen de treinhalte en het dorpscentrum, langs de Zenne. Het terrein is momenteel een bedrijfssite. Er staat één groot bedrijfsgebouw. De rest van het terrein is grotendeels verhard. De site wordt ontsloten via de Brusselsesteenweg. Op termijn evolueert deze zone naar een hoogwaardige multifunctionele zone waar wonen en werken vermengd worden. Het wonen is echter de hoofdfunctie. Naast het wonen biedt de projectzone ook plaats aan kleinhandel, horeca, kantoren, diensten en gemeenschapsvoorzieningen Projectzone B2: uitbreiding Zennepark Het RUP voorziet een mogelijke uitbreiding van de projectzone tot aan de Spoorwegstraat. In dit geval stijgt de totale oppervlakte tot ca. 1,3 ha. Aangezien het om een grotendeels bebouwde zone gaat, met een tiental individuele percelen, wordt de uitbreiding van de projectzone enkel toegelaten op de volledige oppervlakte van de uitbreidingszone. Voor de uitbreiding gelden dezelfde inrichtingsprincipes als voor de oorspronkelijke projectzone, met uitzondering van de verplichting om een publiek park langsheen de Zenne aan te leggen. Indien de uitbreiding gerealiseerd wordt, kan de globale projectzone ontsloten worden via de Elewijtsesteenweg of de Spoorwegstraat. figuur 4: fiets- en voetgangersbrug over de Zenne, ten noorden van de projectzone Zennepark Bebouwing wordt opgetrokken onder de vorm van individuele vrijstaande gebouwen met een menging van eengezinswoningen en appartementen. De bebouwing sluit aan bij de bestaande bebouwing langs de Spoorwegstraat. Het gedeelte van de site langs de Zenne blijft grotendeels vrij van bebouwing. Dit deel wordt ingericht als park. Deze groene zone versterkt de groene corridor van de Zennevallei en sluit aan bij de open ruimte gebieden ten noorden en ten oosten. Doorheen het park lopen routes voor langzaam verkeer, met een verbinding naar de nieuwe fiets- en voetgangersbrug over de Zenne. Pagina 32 van 52

33 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen Het residentieel gebied Het merendeel van de kern wordt in het RUP bestemd als residentieel gebied. Het gaat om alle buurten en wijken buiten de te verdichten zones. De hoofdfunctie voor het residentieel gebied is het kwalitatief leven en wonen. Het wonen wordt er niet verdicht, woonondersteunende voorzieningen situeren zich op lokaal niveau en zijn kleinschalig. Het RUP zorgt hier grotendeels voor een bestendiging van de bestaande situatie. Omdat er binnen deze zone nog actieve landbouwzetels aanwezig zijn (momenteel 3), wordt landbouw expliciet als toegelaten functie opgenomen zodat de aanwezige landbouwbedrijven veder uitgebaat kunnen worden. Eengezinswoningen of tweewoonsten Residentieel gebied Meer woongelegenheden volgens de bepalingen van de gemeentelijke bouwverordening Half-open of open bebouwing Maximaal 2 bouwlagen + dakvolume Pagina 33 van 52

34 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen De zones voor gemeenschapsvoorzieningen Binnen het RUP worden twee zones specifiek bestemd voor gemeenschapsvoorzieningen. Een eerste zone R1 situeert zich aan zuidoostelijke rand, langsheen de Zenne. Het betreft een kleine zone van 0,6 ha. In de zone bevindt zich de infrastructuur van twee jeugdverenigingen. Een groot deel van deze zone ligt in het beschermd landschap Pastorie Sint-Clemensparochie met tuin en levensboom. Het RUP voorziet in het behoud van de bestaande jeugdinfrastructuur. Het RUP bepaalt echter dat 55% van de zone bouwvrij is. Hierdoor wordt de bebouwing in de toekomst beter gebundeld (binnen de zone en aansluitend bij de aangrenzende bebouwing) en kan het beschermde landschap op een kwalitatieve manier gevrijwaard blijven. De zone R2 in het noorden van het plangebied is eveneens een bestaande zone waar recreatieve functies gecombineerd zijn met gemeenschapsvoorzieningen. De oppervlakte bedraagt 6,6 ha. Deze zone is deels opgenomen in het RUP Kompenhof en deels in een specifiek deel- RUP binnen het RUP 15 Zonevreemde Infrastructuren. Via de opname in dit RUP worden de bestaande plannen herzien, in hoofdzaak om de juridische context te vereenvoudigen. De bestemmingsmogelijkheden blijven behouden maar de bouwmogelijkheden worden verruimd. Het RUP laat een maximaal bouwpercentage van 40% toe. Minimaal 20% van de zone is niet bebouwd en niet verhard. In de huidige toestand bedragen de percentages respectievelijk 21% en 31%. De uitbreiding van de bebouwingsmogelijkheden komt tegemoet aan een concrete ruimtebehoefte op korte termijn voor KFC Eppegem. Volgende werken worden gepland: de bouw van een tribune tussen het A en het B-veld en de bouw van een secretariaat ter hoogte van de ingang van de site. Daarnaast voorziet de club ook een uitbreiding van de bestaande feestzaal. Pagina 34 van 52

35 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen Open ruimte elementen Binnen het plangebied bevinden zich twee belangrijke elementen van de open ruimte structuur. Beiden worden bevestigd in het RUP. De stationsomgeving en de dorpskern worden van elkaar gescheiden door de Zennevallei. Het RUP voorziet een brede zone die bestemd wordt als valleigebied. Deze zone dient voor de instandhouding, de ontwikkeling en het herstel van de riviervallei, de natuur en het natuurlijk milieu. Aangrenzend bevindt zich het parkgedeelte van de projectzone Zennepark. Het RUP garandeert dus de vrijwaring van een brede ecologische en landschappelijke corridor langsheen de Zenne. Het park rondom de Schranshoeve is de enige omvangrijke groenzone in de kern van Eppegem, buiten de Zennevallei. Het gaat om een zone van ongeveer 3,3 ha. Ze behoudt de bestemming van parkgebied. De Schranshoeve zelf is opgenomen in de inventaris van het bouwkundig erfgoed. Het RUP duidt de hoeve aan als waardevol gebouw. Dit houdt in dat de waardevolle en kenmerkende elementen van het gebouw behouden moeten blijven. Doorheen het plangebied loopt de Driesbeek, een waterloop tweede categorie. Langsheen de (open gedeeltes van de) waterloop geldt de vigerende wetgeving betreffende bouwvrije reservatie- en onderhoudsstroken. Pagina 35 van 52

36 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen Aanduiding van waardevolle gebouwen Volgende gebouwen in het plangebied worden geselecteerd als waardevol: Oude pastorie (tevens beschermd monument) Fundering Hof van Nedergem (tevens beschermd monument) Hoeve Beekstraat 14 Cardijnstraat 9 Cardijnstraat 11 Kerk Schranshoeve (Streuvelslaan 92) Zenneweg 2 Oud Begijnhof (Cardijnstraat 12-22) Het voormalige gemeentehuis (Grimbergsesteenweg 8) Station Eppegem Rubenshof (Cardijnstraat 17-19) Jagers-te-Voetlaan 60 Schoondonkstraat 5 Voor de opgesomde panden wordt een maximaal behoud van de waardevolle elementen of kenmerken van het pand opgelegd. De historische, architecturale, industrieel-archeologische, socio-culturele, wetenschappelijke, artistieke of volkskundige waarde van het pand moet behouden blijven Doorzicht + gedeeltelijk bouwvrije zone Een open doorzicht vanaf de Brusselsesteenweg tussen het Stationsplein en de brug over de Zenne richting centrum en Sint-Clemenskerk van Eppegem moet gevrijwaard blijven. Werken, wijzigingen en handelingen die het realiseren van een aangeduid doorzicht hypothekeren of die een bestaand doorzicht te niet doen, kunnen verboden worden. Het open doorzicht wordt gevrijwaard door het definiëren van een corridor en een gedeeltelijk bouwvrije zone tussen de kerk en de Zenne. 5.3 Toelichting bij de bestemmingszones Het RUP bevat per zone gedetailleerde bestemmingsvoorschriften. De centrumgebieden, residentiële zones en projectzones zijn gemengde gebieden. Het wonen wordt er gecombineerd met andere centrumfuncties. De zones voor gemeenschapsvoorzieningen en het parkgebied zijn eerder monofunctionele zones. Voor de centrumzones maken de voorschriften de realisatie van de gewenste verdichting mogelijk. Een te sterke verdichting kan echter de ruimtelijke draagkracht overschrijden. Om die redenen wordt een maximaal aantal appartementen per meergezinswoning vastgelegd. In functie van verdichting worden in het verdicht centrumgebied 3 bouwlagen + dakvolume toegelaten. De maximale bouwhoogte is hierop afgestemd. In het residentieel gebied zijn eengezinswoningen en tweewoonsten toegelaten, meergezinswoningen kunnen enkel mits toepassing van de gemeentelijke stedenbouwkundige verordening. Het maximale gabariet is gebaseerd op 2 bouwlagen + dak. Voor de projectzones gelden specifieke bestemmingsvoorschriften. Per projectzone wordt een maximaal bebouwingspercentage en een minimaal groenpercentage gedefinieerd. De bebouwingstypologie wordt vastgelegd op basis van het ontwerpend onderzoek. In een projectzone geldt dat bij elke vergunningsaanvraag voor nieuwbouw of herbouw een inrichtingsstudie wordt gevoegd. De inrichtingsstudie is een informatief document voor de vergunningverlenende overheid met het oog op het beoordelen van de vergunningsaanvraag in het kader van de goede Pagina 36 van 52

37 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen ruimtelijke ordening en de stedenbouwkundige voorschriften voor de projectzone. Voor de projectzone stationsomgeving geldt specifiek dat de bestaande parking aan de voorzijde van het station qua capaciteit moet behouden blijven (doch niet noodzakelijk op dezelfde plaats of in dezelfde vorm). Het RUP duidt een tiental gebouwen aan als waardevol. Werken en handelingen aan deze gebouwen moeten rekening houden met specifieke bepalingen betreffende het bewaren van waardevolle elementen of kenmerken. De verdichtingsmogelijkheden die het RUP toelaat in de centrumzones en de projectzones, bieden ook potenties voor het realiseren van bijkomende sociale woningen, waardoor de gemeente verder werk kan maken van het behalen van het bindend sociaal objectief. In de zones voor gemeenschapsvoorzieningen zorgen de voorschriften voor het bundelen van de bebouwing. Binnen het bouwkader geldt een maximaal bebouwings- en verhardingspercentage. Buiten het bouwkader zijn enkel kleine gebouwen en constructies toegelaten, naast voorzieningen in open lucht. Het betreft hierbij infrastructuur voor sport, recreatie- en jeugdvoorzieningen. Twee zones krijgen een open ruimte bestemming. Het parkgebied rondom de Schranshoeve behoudt zijn bestemming. Bestaande gebouwen kunnen bestemd worden voor wonen; horeca; diensten; nuts- en gemeenschapsvoorziening; socioculturele voorzieningen; kantoren en recreatievoorzieningen. Ze kunnen verbouwd of herbouwd worden. Uitbreidingen zijn slechts beperkt mogelijk. De zone rondom de Zenne wordt specifiek bestemd als natuurgebied met het oog op de versterking en het herstel van de riviervallei. De natuurwaarde en de landschappelijke waarde moet verhoogd worden. De voorschriften laten kleinschalige infrastructuur en constructies toe ten behoeve van het recreatief medegebruik, afsluitingen en nutsvoorzieningen. Daarnaast geven de voorschriften een opsomming van toelaatbare werken en handelingen ten behoeve van waterhuishouding, waterbeheer en kleinschalige waterzuivering. Verder is de zone bouwvrij. Pagina 37 van 52

38 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen 5.4 Bestemmingswijzigingen zonevreemde woningen Het gemeentelijk RUP Zonevreemde woningen (definitief vastgesteld door de gemeenteraad op 21 juni 2012) voert via overdrukken specifieke voorschriften in voor de zonevreemde woningen in de gemeente. In de kernen is het merendeel van de woningen uiteraard niet zonevreemd. Toch zijn er een aantal kerngebonden zonevreemde woningen. Dat zijn woningen die ruimtelijk en functioneel tot een kern of centrum behoren doch die volgens de bestemmingsplannen (juridisch) zonevreemd zijn. Ze liggen ofwel aan de rand van de kern ofwel in of aan de rand van een kerngebonden groenfragment. In het RUP Zonevreemde woningen worden de kernen worden ruimtelijk en morfologisch afgebakend, dus niet op basis van de bestemmingszones in het gewestplan. Het RUP Zonevreemde woningen bevat algemene verordenende voorschriften voor alle kerngebonden zonevreemde woningen. Het RUP stelt daarbij dat het wenselijk kan zijn deze algemene bepalingen verder te specifiëren, rekening houden met de kenmerken van elke kern afzonderlijk. Hiervoor kunnen de kerngebonden zonevreemde woningen herbestemd worden in gebiedsgerichte ruimtelijke uitvoeringsplannen. In het RUP Eppegem worden volgende percelen herbestemd op basis van hun selectie in de overdrukzone Kernen in het RUP Zonevreemde woningen: langs de Grimbergsesteenweg en Rekelstraat: 7 percelen waarvan 1 onbebouwd, hiervoor werd een verkavelingsvergunning afgeleverd voor het afwerken van een wachtgevel; langs de Zenneweg: 4 percelen waarvan 2 onbebouwd (gezien de zeer beperkte diepte van beide onbebouwde percelen, worden geen bijkomende bouwmogelijkheden gecreëerd); langs de Begijnhofstraat: 5 percelen waarvan 1 onbebouwd; aan de rand van het domein van de Schranshoeve: 3 percelen waarvan 1 onbebouwd; het onbebouwde perceel maakt echter deel uit van een verkaveling. figuur 5: bestemmingswijziging Grimbergsesteenweg en Rekelstraat grafisch plan RUP Zonevreemde Woningen grafisch plan RUP Eppegem gewestplan Pagina 38 van 52

39 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen figuur 6: bestemmingswijziging Zenneweg figuur 7: bestemmingswijziging Begijnhofstraat grafisch plan RUP Zonevreemde Woningen grafisch plan RUP Zonevreemde Woningen grafisch plan RUP Eppegem grafisch plan RUP Eppegem gewestplan gewestplan Pagina 39 van 52

40 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen figuur 8: bestemmingswijziging Domein Schranshoeve grafisch plan RUP Zonevreemde Woningen grafisch plan RUP Eppegem gewestplan Pagina 40 van 52

41 OVERDRUKZONES RUP ZONEVREEMDE WONINGEN BESTEMMINGSZONES RUP EPPEGEM LEGENDE GEWESTPLAN De woning in de Windmolenstraat nr. 30 werd via het BPA Ep3 Den Dries reeds herbestemd van landbouwgebied naar woongebied. Deze bestemming blijft behouden in het RUP Eppegem. Pagina 41 van 52

42 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen 5.5 Integratie van het RUP Zonevreemde infrastructuren deelplan KFC Eppegem figuur 9: RUP Zonevreemde Infrastructuren, deelplan FC Eppegem: grafisch plan De doelstelling van dit ruimtelijk uitvoeringsplan is het toekennen van mogelijkheden aan zonevreemde infrastructuren met als finaliteit het opheffen van het zonevreemde karakter en het scheppen van rechtszekerheid. In het RUP werden 5 sites opgenomen, waaronder deze van FC Eppegem. Het plangebied is deel van een cluster van voorzieningen aan de Waterleestweg, in het noorden van Eppegem. Het gedeelte dat werd opgenomen in het RUP Zonevreemde Infrastructuren bevindt zich achter de gemeentelijke basisschool, de sporthal, de skatepiste en de kantine en het hoofdveld van KFC Eppegem. Het omvatte toen het tweede veld en het oefenveld van KFC Eppegem, de speelweide achter de school en een ongebruikt perceel op het einde van de Windmolenstraat. Aan de zuidelijke rand grenst het plangebied aan het RUP 06 Kompenhofstraat, B.D. 2 juni Het RUP Zonevreemde Infrastructuren wijzigde de bestemming van het zonevreemde gedeelte van de site van agrarisch gebied volgens het gewestplan naar enerzijds een zone voor lokale sport en recreatie en anderzijds een zone voor gemeenschapsvoorzieningen. Het RUP bakent tevens een bouwkader af, waarbinnen de bebouwing moet worden gebundeld. Deze bestemmingswijziging wordt bevestigd in het RUP Eppegem. De zonering wordt vereenvoudigd door geen onderscheid meer te maken tussen zones voor sport en recreatie enerzijds en zones voor gemeenschapsvoorzieningen anderzijds. De bouwmogelijkheden worden in beperkte mate verruimd om tegemoet te komen aan de concrete ruimtebehoefte op korte termijn (zie 5.2.5). Pagina 42 van 52

43 5.6 Afstemming met de gemeentelijke bouwverordening Verordening RUP Afwijking op verordening in RUP FUNCTIES Toegelaten en/of verboden functies WONINGDICHTHEID Minimale dichtheid van verkavelingen, groepswoningbouw en enkel voor de projectzones (Artikels 4 en 5) nieuwbouwprojecten voor meergezinswoningen PERCEELSAFMETINGEN Minimale perceelsbreedte Minimale perceelsdiepte WONINGTYPOLOGIE Eengezinswoning / meergezinswoning Maximum aantal woongelegenheden per appartementsgebouw enkel voor het verdicht centrumgebied (Artikel 2) en het centrumgebied (Artikel 3) HOOFDGEBOUWEN Bebouwingswijze (open / half-open / gesloten) Inplanting woning Inplanting voorgevel Afstand van de achtergevel tot de achterste perceelsgrens Bouwdiepte van een- of meergezinswoningen 15 m bouwdiepte op de verdiepingen voor meergezinswoningen in het verdicht centrumgebied (Artikel 2). Geen maximale bouwdiepte in projectzones (Artikels 4 en 5) Voorwaarden dakterras Principe van het volgen van het gabarit van de aanpalende woning bij half open en gesloten bebouwing Aparte toegang woongelegenheid indien gelijkvloers bestemd voor andere functie Vermeerderen van het aantal woongelegenheden: waar en onder welke voorwaarden RUP voor wat betreft het verdicht centrumgebied (Artikel 2) en het centrumgebied (Artikel 3). In het residentieel gebied legt het RUP een maximum op, dat kan verhoogd worden door toepassing van de verordening. Zorgwonen Behoud eenheid bij uitbreiding en verbouwing Kleurgebruik bij landbouwgebouwen Pagina 43 van 52

44 Nadere uitwerking van visie en doelstellingen BIJGEBOUWEN Complementaire bedrijfsactiviteiten in losstaande bijgebouwen toegelaten Inplanting van aanleunende garages of carports Inplanting van afzonderlijke bijgebouwen HOOGTEPEILEN Hoogte binnenpeil, vloerpas, afgewerkt maaiveld, AFSLUITINGEN Hoogte, plaatsing, RIOLERINGEN EN AFVOERINRICHTINGEN Gescheiden stelsel, machtigingen, ondergrondse ruimtes PARKEERPLAATSEN Parkeernorm: aantal parkeerplaatsen op private grond Vereisten inplanting garage (in garage, 6 meter achter rooilijn) Dimensionering ondergrondse garages Parkeerplaatsen bij kantoor- en hadelsgebouwen UITSPRONGEN BOVEN HET OPENBAAR DOMEIN Verbod op uitsprongen, RECLAME, ZONNESCHERMEN EN LUIFELS Langs gemeentewegen: gemeentelijke verordening Langs gewestwegen: reglementering AWV BEPLANTINGEN Voortuinen: hoogtebeperking op hoeken, zicht op straatnaamborden en signalisatie niet hinderen Zij- en achtertuinen: toepassing veldwetboek, maximum 50% verharding in straal van 30 meter rondom de woning, daarbuiten geen verharding Onderdelen van de normale tuinuitrusting (o.a. tuinpaden) worden niet meegerekend in het verhardingspercentage Pagina 44 van 52

45 6 Decretale bepalingen 6.1 Watertoets figuur 10: watertoetskaart De Zenne en afgeleide Zenne langs de oostgrens van het plangebied zijn geklasseerd als bevaarbare waterloop. De Zenne heeft een beperkte structuurkwaliteit, de rivier is langs weerszijden ingedijkt met begroeide oevers. De Driesbeek, geklasseerd tweede categorie loopt doorheen het plangebied, grotendeels ingebuisd als niet-geklasseerde waterloop. Het plangebied is hoofdzakelijk niet overstromingsgevoelig. Langs de Zenne liggen lokaal mogelijk of effectief overstromingsgevoelige zones binnen het plangebied. Het plangebied is bestaat volgens het zoneringsplan hoofdzakelijk uit centraal gebied. Ter hoogte van de Waterleestweg bevindt zich collectief geoptimaliseerd buitengebied, langs de Rekelstraat ligt collectief te optimaliseren buitengebied. Er bevindt zich geen signaalgebied ter hoogte van het plangebied of in de ruime omgeving ervan. Pagina 45 van 52

46 Decretale bepalingen Voor een groot deel van het plangebied wordt het behoud van de feitelijke referentiesituatie vooropgesteld. Voorliggend RUP voorziet hoofdzakelijk in het planologisch overzichtelijk maken van de ontwikkelingsmogelijkheden binnen Eppegem. In het grootste deel van het plangebied blijft enkel wonen in open of halfopen bebouwing mogelijk. Ten opzichte van de feitelijke situatie kan dit leiden tot bijkomende verharding binnen het woongebied. In het centrum, de stationsbuurt en langs de Brusselsesteenweg zijn meer compacte bouwvormen mogelijk. Hier is de bebouwing ook nu reeds dichter, de ondergrond is reeds hoofdzakelijk verhard. Bij nieuwe ontwikkelingen is de gewestelijke hemelwaterverordening van kracht die behoud van waterbergend vermogen van nieuwe verharde zones voorziet. Ook in de beschermingszone type III van het grondwaterwingebied in het noordwesten van het plangebied mag volgens de verordening hemelwater infiltreren. Het RUP vrijwaart een zone voor valleigebied langsheen de Zenne. Het valleigebied is bestemd voor de instandhouding, de ontwikkeling en het herstel van de riviervallei en van de natuur en het natuurlijk milieu. Bebouwing is niet toegelaten. Paden voor niet gemotoriseerd verkeer zijn toegelaten. Tevens kunnen bestaande paden, waaronder de bestaande jaagpaden, behouden blijven. Voor het overige mogen geen verhardingen aangebracht worden. Ten opzichte van de bestaande toestand blijft de vallei dus gevrijwaard van bebouwing en verharding. In de huidige planologische toestand is de Zennevallei deels bestemd voor waterloop met oeverstrook en deels bestemd voor actieve buffering. Deze laatste dient als buffer ten opzichte van de aangrenzende bedrijvenzone. De algemene principes voor bestaande bestemmingszones blijven grotendeels behouden: ruimte voor de beekvallei, actieve natuurontwikkeling, geen bebouwing en verharding met uitzondering van paden voor langzaam verkeer, jaagpaden en afsluitingen. Specifieke voor de Zennevallei geeft het RUP dus geen aanleiding tot significant negatieve effecten, noch ten opzichte van de feitelijke, noch ten opzichte van de planologische referentietoestand. Ten zuiden van de Zennevallei duidt het RUP de projectzone Zennepark aan. De projectzone ligt binnen mogelijk overstromingsgevoelig gebied. Onderstaande tabel maakt een vergelijking tussen de geplande toestand (volgens het RUP), de bestaande toestand en de huidige planologische toestand (met en zonder nabestemming). Voor water en waterhuishouding is het RUP gunstiger dan de bestaande feitelijke toestand en dan de bestaande planologische toestand. De maximaal bebouwbare oppervlakte (B max )is lager, de minimale niet bebouwde en niet verharde oppervlakte (G min ) is fors hoger dan in de bestaande toestand. Ten opzichte van de bestaande planologische toestand, het RUP Zennevallei, is de bebouwbare oppervlakte dan weer een stuk lager, het groenpercentage is veel hoger. Het RUP Zennevallei voorziet echter ook een nabestemming natuur voor deze zone. In dit geval kan er van uitgegaan worden dat er geen bebouwing meer is en, behalve paden voor langzaam verkeer, ook geen verharding. Ten opzichte van deze (theoretische) planologische toestand, laat het RUP meer bebouwing en verharding toe. Vanwege de beperkte bebouwbare oppervlakte (ca m²) en het hoge verplichte minimaal groenpercentage, waarbij het RUP bovendien verplicht dat de groenzone aansluit bij de Zennevallei, kan geoordeeld worden dat eventuele negatieve effecten niet aanzienlijk zullen zijn. Het gaat daarbij enkel om effecten ten opzichte van de huidige Pagina 46 van 52

47 Decretale bepalingen planologische toestand met nabestemming. Ten opzichte van de bestaande feitelijke toestand en ten opzichte van de planologische toestand voor de inwerkingtreding van de nabestemming, zijn de effecten gunstig. Het RUP geeft daarom geen aanleiding tot een significante daling in waterbergend of waterafvoerend vermogen ter hoogte van effectief overstromingsgevoelig gebied. Gezien de redelijk open bebouwing en de ruimte voor de Zennevallei stroomopwaarts van het plangebied wordt er niet meteen een verslechtering van de situatie verwacht ten gevolge van mogelijk meer frequente regenval veroorzaakt door het opwarmend klimaat. Bovendien moet bebouwing steeds voldoen aan de gewestelijke en provinciale verordeningen betreffende hemelwaterputten en afkoppeling van hemelwater. Het besluit van de Vlaamse regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratie-voorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater bevat regels rond: De scheiding van afvalwater en hemelwater; De verplichte plaatsing van een hemelwaterput, een infiltratievoorziening en een buffervoorziening; De collectieve uitbouw van infiltratie- en buffervoorzieningen op het niveau van de verkaveling. Elke constructie of verharding groter dan 40 m² moet aan de gewestelijke verordening voldoen. De provincie Vlaams-Brabant heeft een provinciale stedenbouwkundige verordeningen met betrekking tot verhardingen die geldt voor heel Vlaams-Brabant: In de praktijk is de gewestelijke verordening strenger dan de provinciale verordeningen, op één uitzondering na: de nieuwe gewestelijke verordening legt geen beperkingen op aan het materiaalgebruik voor verhardingen. De provinciale verordening verplicht infiltratie op natuurlijke wijze doorheen of naast de verharding op eigen terrein. Nieuwe ontwikkelingen zullen steeds kunnen worden aangesloten op bestaande collectieve of centrale riolering. Er worden bijgevolg geen aanzienlijke effecten op de waterkwantiteit en kwaliteit verwacht ten gevolge van voorliggend plan. Rekening houdend met de kenmerken van het plangebied, de doelstellingen van het RUP en de wettelijke bepalingen, vallen er ten opzichte van de huidige situatie geen aanzienlijke effecten op de waterhuishouding te verwachten. 6.2 Op te heffen bepalingen Door middel van dit RUP worden binnen de plangrens de voorschriften opgeheven van het gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse, goedgekeurd bij KB van 7 maart 1977, gewijzigd bij KB van 13 december 1995, 29 juni 1996 en 17 juli 2000 en de overeenkomstige artikelen uit het KB betreffende de inrichting en de toepassing van de ontwerp-gewestplannen en de gewestplannen van Door middel van dit RUP worden binnen de plangrens de voorschriften opgeheven van: BPA Ep2 Nedergem (KB ) en BPA Ep2bis (MB ) BPA Ep3 Den Dries (KB ), BPA Ep3bis (MB ) en BPA Ep3ter (MB ) RUP 04 Zennevallei RUP 06 Kompenhofstraat RUP 15 Zonevreemde infrastructuren Pagina 47 van 52

48 Decretale bepalingen RUP 18 Gemeentelijke werkplaatsen Het gemeentelijk RUP 14 Zonevreemde woningen wordt niet opgeheven. 6.3 Register In artikel 2.2.2, 1, eerste lid, 7 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening is de verplichting opgenomen om in ruimtelijke uitvoeringsplannen een register op te nemen van percelen waarop een bestemmingswijziging gebeurt die kan aanleiding geven tot een planschadevergoeding, vermeld in artikel van de Codex, een planbatenheffing, vermeld in artikel of een compensatie, vermeld in boek 6, titel 2 of titel 3, van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond- en pandenbeleid. Planschadevergoeding wordt toegekend wanneer, op basis van een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan, een perceel niet meer in aanmerking komt voor een vergunning om te bouwen, vermeld in artikel 4.2.1, 1 van de Codex, of te verkavelen, terwijl het de dag voorafgaand aan de inwerkingtreding van dat definitieve plan wel in aanmerking kwam voor een vergunning om te bouwen of te verkavelen. Het RUP voert op volgende percelen bestemmingswijzigingen door die mogelijks aanleiding kan geven tot een planschadevergoeding: C 138p, C 14n, C 145d. Volgens Artikel van de Codex is een planbatenheffing verschuldigd wanneer een in werking getreden ruimtelijk uitvoeringsplan of bijzonder plan van aanleg op een perceel bepaalde bestemmingswijzigingen doorvoert. De bestemmingswijzigingen worden in datzelfde artikel opgesomd. Het RUP voert bestemmingswijzigingen door die mogelijks aanleiding geven tot een planbatenheffing op volgende percelen: Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Overig groen naar de gebiedscategorie Wonen (langs de Zenneweg): C 167b, C 168l, C 168t, C 168p, C 168r, C 167d, C 148l, C 149f, C 148p, C 147r, C 147w, C 147x, C 109/02h, C 109/02a, C 111p, C 109p, C 111m, C 109m, C 166c. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Reservaat en natuur naar de gebiedscategorie Wonen (langs de Begijnhofstraat): C 10l, C 10m, C 10n, C 10h, C 10g, C 9h. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Overig groen naar de gebiedscategorie Wonen (langs de Eikbosweg): B 194 l2, B 194 l3. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Overig groen naar de gebiedscategorie Wonen (langs de Kreupelstraat): B 196m, B 196l. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Landbouw naar de gebiedscategorie Wonen (langs de Grimbergsesteenweg en de Rekelstraat): D 197m, D 197b, D 197l, D 196, D 191d, D 193a. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Landbouw naar de gebiedscategorie Wonen (tussen de Zenne en de Rekelstraat): D 153c, D 166e, D 164b, D 168 e, D 167m, D 167k, D 170h, D 169 d2, D 169y, D 169z, D 169 a2, D 169 c2, D 187h, D 187k, D 187l, D 187r. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Reservaat en natuur naar de gebiedscategorie Wonen (projectzone Zennepark): C 179 b2, C 180 c3. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut naar de gebiedscategorie Wonen (langs de Houtemsestraat): C 284b. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Landbouw naar de gebiedscategorie Wonen (langs de Houtemsestraat): C 283 a3, C 283 b3, C 283 l5, C 283 e5, C 283 m5, C 283 w4, C 283 x5, D 365 g3. Bestemmingswijziging van de gebiedscategorie Gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut naar de gebiedscategorie Wonen (begraafplaats langs de Zenneweg): C 90d, C 45. Pagina 48 van 52

49 Decretale bepalingen Bestemmingswijzigingscompensatie en compensatie ingevolge beschermingsvoorschriften hebben enkel betrekking op agrarische gebieden die worden omgezet naar een zone die onder de categorie van gebiedsaanduiding "reservaat en natuur", "bos" of "overig groen" valt en op extra beperkingen die aan de agrarische gebieden worden opgelegd. Het RUP geeft geen aanleiding tot een bestemmingswijzigingscompensatie of een compensatie. 6.4 Op te heffen verkavelingen Het RUP heft volgende verkavelingen op. Verkavelingen die reeds vervallen zijn of waaraan verzaakt werd, worden niet opgenomen in de lijst. Bestaande vergunde en niet vervallen of aan verzaakte verkavelingen die niet in de lijst voorkomen, worden door het RUP niet opgeheven en blijven dus geldig. Pagina 49 van 52

50 Decretale bepalingen Pagina 50 van 52

51 Decretale bepalingen 6.5 Onderzoek tot mer Een ruimtelijk uitvoeringsplan vormt het kader voor het toekennen van stedenbouwkundige vergunningen. Het RUP valt dus onder de definitie van een plan of programma zoals gedefinieerd in het Decreet houdende de Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM). De project-m.e.r.-plicht wordt afgetoetst op basis van het besluit van de Vlaamse Regering houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectenrapportage, meer bepaald de bijlagen I, II en III aan het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 en het besluit van 1 maart 2013 inzake de nadere regels van de project-m.e.r.- screening. De opmaak van een passende beoordeling is niet nodig. Het plan vormt mogelijks een kader voor de toekenning van een vergunning voor (een) project(en) opgesomd in de bijlage III van besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, namelijk voor de rubriek 10b Stadsontwikkelingsprojecten. Er wordt echter gemotiveerd Pagina 51 van 52