OCTROOICENTRUM NEDERLAND. Inleiding Directieverslag Organisatie, missie, doelstellingen Accountantsverklaring Voorstel tot resultaatbestemming

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "OCTROOICENTRUM NEDERLAND. Inleiding Directieverslag Organisatie, missie, doelstellingen Accountantsverklaring Voorstel tot resultaatbestemming"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2005

2 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Inleiding Directieverslag Organisatie, missie, doelstellingen Accountantsverklaring Voorstel tot resultaatbestemming

3

4 Inhoud Inleiding 3 1 Directieverslag 4 2 Organisatie, missie, doelstellingen Organisatie Missie Doelstellingen 12 Accountantsverklaring 14 Voorstel tot resultaatbestemming 16

5 OCTROOICENTRUM NEDERLAND

6 inleiding Inleiding Met dit Jaarverslag hoopt Octrooicentrum Nederland een goed beeld te schetsen van het werk van het agentschap in 2005, van de ontwikkelingen om de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren en van de financiële resultaten. Het directieverslag (hoofdstuk 1) geeft de belangrijkste uitkomsten op hoofdlijnen weer. Deze worden verderop in het Jaarverslag uitgewerkt. Ook vindt een vooruitblik plaats naar Dan volgen de missie en doelstellingen van de organisatie (hoofdstuk 2). In de hoofdstukken 3 tot en met 6 zijn de doelstellingen door middel van de methode van de Balanced Score Card vertaald naar meetbare prestatie-indicatoren. Elk van de hoofdstukken is gewijd aan één van de vier invalshoeken van de Balanced Score Card: de stakeholders van Octrooicentrum Nederland. Dat zijn namelijk de doelgroepen, de opdrachtgevers, de eigenaar en de interne organisatie (met name het personeel). Het verslag wordt afgewisseld met interviews met vertegenwoordigers van de stakeholders. Tevens bevat het Jaarverslag de accountantsverklaring en een voorstel tot bestemming van het resultaat.

7 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 1 Directieverslag Octrooicentrum Nederland heeft in 2005 veel aandacht besteed aan een verdere verbetering van de dienstverlening aan de verschillende doelgroepen. Dat is mede gebeurd op basis van de uitkomsten van een klanttevredenheidsonderzoek. Dat heeft geleid tot nieuwe producten, een aangepaste website, het openstellen van de mogelijkheid octrooiaanvragen elektronisch in te dienen etcetera. Zeer veel aandacht is ook gegeven aan het verbeteren zowel in eigen land als elders van het internationale octrooisysteem. Zo is bijvoorbeeld door ons land samen met enkele andere landen binnen het verband van het Europees Octrooi Bureau gevraagd om meer aandacht voor de kwaliteit van octrooien door vergroting van de zogeheten innovative step. Bepalend voor het handelen in 2005 was ook de afronding van het in gang gezette cultuurtraject binnen de organisatie, een en ander als sluitstuk van de reorganisatie.

8 directieverslag Internationale ontwikkelingen Strategiedebat binnen het Europees Octrooi Bureau (EOB) Binnen het EOB is in 2004 een discussie ontstaan over de verhouding van het EOB met de nationale octrooibureaus in de bij het EOB aangesloten landen. Deze discussie tussen twee fracties van de bestuursraad had een negatieve uitwerking op de besluitvorming binnen het EOB. Op initiatief van Nederland hebben vertegenwoordigers van die fracties binnen het EOB getracht een oplossing te zoeken voor de ontstane impasse. Na een eerste vergadering in Amsterdam heeft dit initiatief geleid tot het zogeheten akkoord van Madrid. Daarin zijn afspraken gemaakt over de relatie tussen het EOB en de nationale octrooibureaus over het gezamenlijk aanpakken van de totale workload, over het vermijden van dubbel werk, over het geven van kwaliteitsimpulsen etcetera. Uiteindelijk is dit akkoord tussen een beperkt aantal lidstaten integraal overgenomen door de bestuursraad van het EOB. Alle partijen werken nu intensief samen aan het realiseren van alle afspraken die zijn opgenomen in dit akkoord van Madrid. Samenwerking op merkengebied Op merkengebied is er in 2005 mede door toedoen van ons land consensus bereikt tussen het BHIM (Bureau voor de Harmonisatie van de Interne Markt, EU-agentschap te Alicante) en de lidstaten. Gestreefd wordt naar een versterking van de netwerkfunctie tussen het BHIM zelf en de merkenbureaus van de lidstaten van het BHIM. Deze samenwerking heeft met name betrekking op de terreinen training, informatietechnologie, promotie en voorlichting. Zetelovereenkomst met het EOB Nederland (Ministerie van Buitenlandse Zaken) onderhandelt al meerdere jaren met het EOB over de inhoud van een nieuwe zetelovereenkomst. Globaal genomen betreffen de onderhandelingen de immuniteiten en privileges van in Nederland werkzame medewerkers van het EOB en hun verwanten. In het tweede halfjaar van 2005 is een Memorandum of Understanding (MoU) tussen het EOB en het Koninkrijk der Nederlanden getekend, dat de basis moet bieden voor een nieuwe zetelovereenkomst. Over enkele, met name fiscale zaken bestond tot voor kort nog geen volledige overeenstemming. De hoop is gegrond dat medio 2006 overeenstemming zal zijn bereikt. Voor Nederland is nu de vraag van belang of zo n nieuw verdrag voldoende basis vormt voor het EOB om de -gedeeltelijke- vernieuwing van de Rijswijkse vestiging ter hand te nemen.

9 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Nationale ontwikkelingen Evaluatie Rijksoctrooiwet In 2005 zijn directoraat-generaal Ondernemen & Innovatie en Octrooicentrum Nederland een gezamenlijk project gestart om het octrooisysteem in Nederland te evalueren. Doel is om eventueel bestaande knelpunten op te lossen. De uitkomsten van dit project moeten leiden tot vereenvoudiging van wet- en regelgeving en kostenreductie voor aanvragers. Medio 2006 wil de staatssecretaris de Kamer informeren over de resultaten van het project. Die zal ze vervolgens ook toelichten tijdens het octrooicongres in juni Oprichting Gezamenlijk Front Office Op 15 mei 2005 is het Gezamenlijk Front Office (GFO) met SenterNovem en de Economische Voorlichtingsdienst geopend. De belangrijkste functie van het GFO is ervoor zorg te dragen dat een onderneming via de kortste weg aan de gevraagde informatie komt. Dit kan door de vragen zelf binnen het GFO af te handelen of ze naar de juiste persoon in het back office door te sturen. In 2006 wordt deze samenwerking uitgebreid met Syntens en vindt afstemming plaats met andere initiatieven binnen de rijksoverheid zoals het bedrijvenloket (rijksbrede virtuele ondernemersloket) en de ondernemerspleinen (fysieke regionale samenwerking tussen Syntens en Kamers van Koophandel). Invoering written opinion In 2005 is besloten dat in navolging van de procedure bij internationale en Europese octrooiaanvragen, ook in de Nederlandse verleningsprocedure een written opinion (in Nederland aangeduid als motivering) bij het nieuwheidsrapport zal worden gevoegd. In deze motivering zal worden aangegeven in hoeverre voldaan wordt aan de octrooicriteria nieuwheid en inventiviteit. Deze motivering biedt meer inzicht in de betekenis van de door Octrooicentrum Nederland verleende octrooien. Naar verwachting treedt de written opinion in werking voor octrooiaanvragen die vanaf 1 juli 2006 worden ingediend. Beleidsinteractie Voor het Ministerie van Economische Zaken bekleedt Octrooicentrum Nederland een antennefunctie door relevante trends en ontwikkelingen te signaleren en door te geven. Daarnaast is een speciale rol voorzien bij de ondersteuning van het ministerie met beleidsrelevante octrooi-informatie. Het cluster Kennisontsluiting en Beleidsinteractie (KOB) verzorgt - met behulp van analyse van gegevens uit octrooidatabases - rapporten die kunnen bijdragen aan de verdere beleidsontwikkeling binnen het ministerie. In 2005 is een aantal interessante studies uitgevoerd, gebaseerd op de sleutelgebieden

10 directieverslag van het Innovatieplatform, zoals waterbehandeling en functional food. Hieruit bleek de relevantie van octrooi-informatie voor diverse vormen van beleid binnen de overheid. In 2006 zullen onder meer onderzoeken worden uitgevoerd op het gebied van biomedische technologieën en duurzame energie. Klanttevredenheidsonderzoek en klantenberaad In 2005 is een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd naar de producten van Octrooicentrum Nederland. Alhoewel de uitkomsten hiervan positief zijn, zal in 2006 de aard en het aantal producten worden aangepast. Een van de belangrijkste aanpassingen die reeds heeft plaatsgevonden is de vernieuwde opzet van de website ( begin 2006, met de mogelijkheid om via een persoonlijk attenderingsprofiel octrooi-informatie te ontvangen. In 2005 is veel energie gestoken in de voorlichting aan doelgroepen over de wijze waarop het octrooisysteem en de kennis uit octrooidatabases gebruikt kan worden in het innovatieproces. Met vertegenwoordigers van de doelgroepen en in het bijzonder met vertegenwoordigers van de universitaire wereld zijn sessies georganiseerd om de specifieke klantbehoeften duidelijker te krijgen. Bedrijfsvoering Introductie nieuwe huisstijl Met de introductie van de nieuwe naam is binnen Octrooicentrum Nederland tevens een nieuwe huisstijl ingevoerd. Dit betrof niet alleen een aanpassing van het briefpapier, de website, de bewegwijzering etcetera, maar tevens een uniformering van de wijze waarop het imago van de organisatie naar buiten toe wordt versterkt. Automatisering Octrooicentrum Nederland kent vanaf januari 2006 de mogelijkheid om Nederlandse octrooiaanvragen elektronisch in te dienen. Dit kan ook voor de daarop betrekking hebbende vervolgpost, alsmede voor vertalingen van Europese octrooien. Internationale (PCT) aanvragen konden in 2005 al elektronisch worden ingediend. Voor deze dienst wordt gebruik gemaakt van de door het EOB ontwikkelde Epoline software. De software is aangepast aan de vereisten van de Nederlandse octrooiwetgeving en is voorzien van Nederlandse helpteksten. Tevens wordt dezelfde beveiligingsarchitectuur gebruikt als die van het EOB. Een groot voordeel voor Nederlandse gebruikers is dat met dezelfde smart card zowel bij Octrooicentrum Nederland als bij het EOB elektronisch octrooiaanvragen kunnen worden ingediend.

11 OCTROOICENTRUM NEDERLAND In 2005 is gestart met de voorbereiding voor de invoering van Soprano als vervanging van het systeem Recht, dat de administratieve afhandeling van de octrooiverlening verzorgt. Soprano maakt onderdeel uit van het European Patent and Trademark Office System (EPTOS) van het EOB. Soprano integreert volledig met de processen van elektronisch indienen en met het aanleggen van digitale dossiers, waarvan de systemen al in gebruik zijn. Naar verwachting wordt Soprano medio 2006 in productie genomen. Omzet en resultaat over 2005 Over 2005 is een omzet gerealiseerd van EUR 13,9 miljoen. Dit is iets lager dan begroot (EUR 14,3 miljoen), met name veroorzaakt doordat er minder is uitgegeven aan de rechtstreeks door te berekenen out of pocket kosten. Het resultaat uit bedrijfsuitoefening bedraagt over 2005 EUR Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de kosten lager zijn uitgevallen dan begroot. Personeel In het afgelopen jaar is een belangrijk project, gericht op een cultuurverandering binnen de organisatie met succes afgerond. Doeleinden waren versterken van de samenwerking, vergroting van de klantgerichtheid en ontwikkelen van een grotere resultaatgerichtheid. Ultimo 2005 bedroeg het personeelsbestand 125 medewerkers (117 fte). Dat is vijf lager dan in Het ziekteverzuim over 2005 bedroeg 5,7%. Dit is fors lager dan over 2004 (7,4%). Octrooicentrum Nederland blijft investeren in arbobeleid om dit percentage nog verder te laten dalen. Toekomstverwachtingen Oprichting Adviesraad In 2006 wordt een Adviesraad voor Octrooicentrum Nederland ingesteld. Doel is om het octrooisysteem maatschappelijk sterker te verankeren, en de positie van Octrooicentrum Nederland als octrooiverlener, kenniscentrum en dienstverlener op het gebied van octrooikennis en octrooi-informatie te vergroten. De Adviesraad bestaat uit prominente leden van de maatschappij. Zij komen vanuit hun specifieke maatschappelijke positie op voor de belangen van Octrooicentrum Nederland en haar klanten. Kennismanagement In 2006 wil Octrooicentrum Nederland het systeem van kennismanagement verdiepen, door het realiseren van een omgeving waarin mensen worden verleid tot het slim omgaan met hun eigen kennis en met de kennis van anderen. Kennismanagement maakt het mogelijk dat medewerkers individuele en collectieve ambities kunnen realiseren.

12 directieverslag Er zal zoveel mogelijk gebruik worden gemaakt van reeds bestaande concepten op dit terrein. Met partners in de keten wordt optimaal samenwerking gezocht. Ten behoeve hiervan zal in 2006 octrooi-informatie in brede zin worden gedigitaliseerd, ontsloten en via de website worden aangeboden. Gedacht wordt aan jurisprudentie, adviezen van Octrooicentrum Nederland en vakartikelen. Slotopmerkingen De goede resultaten in het afgelopen jaar, zowel organisatorisch als financieel, zijn gerealiseerd dankzij de inzet van alle medewerkers. Ik ben hen dan ook veel dank verschuldigd. Dat geldt eveneens over de afgelopen jaren waarin het personeel met veel veranderingen is geconfronteerd. Dankbaar ben ik ook voor de constructieve rol die de huidige Ondernemingsraad heeft gespeeld bij de veranderingsprocessen binnen Octrooicentrum Nederland. Daarnaast gaat mijn dank uit naar de plaatsvervangend secretaris-generaal van het Ministerie van Economische Zaken, de heer drs. P.A. Vermeij MPA, die namens het departement de eigenaarsrol vervulde. Ook de belangrijkste opdrachtgever, de heer drs. C.P. Buijink, directeur-generaal Ondernemen & Innovatie, dank ik voor het vertrouwen dat hij in Octrooicentrum Nederland heeft gesteld. Tenslotte is nog van belang dat rond de zomer van 2006 ik zal worden opgevolgd door de heer dr. G.A.A.M. Broesterhuizen. Ruim drie jaar geleden trad ik aan als directeur van het Bureau voor de Industriële Eigendom, nu Octrooicentrum Nederland. In die periode is er veel veranderd. Een enkeling sprak zelfs over een orkaan die gewoed heeft binnen het octrooicentrum. Al deze veranderingen, met als kernpunt een personeelsreductie van ruim een derde waren wellicht niet altijd makkelijk te accepteren. Niettemin, dankzij ook de voortdurende support van de Ondernemingsraad zijn de noodzakelijke veranderingen doorgevoerd. Octrooicentrum Nederland is nu dan ook toegerust om zijn nieuwe taken als octrooidienstverlener en kenniscentrum op het gebied van industriële eigendom adequaat uit te voeren, in het belang van allen die daarmee van doen hebben. Ik wens mijn opvolger dan ook veel succes om deze zaken verder te verdiepen en uit te breiden. Drs. H.F.G. Geijzers, directeur

13 10 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 2 Organisatie, missie, doelstellingen

14 Organisatie, missie, doelstellingen Organisatie De basistaken van Octrooicentrum Nederland vormen tevens de pijlers waarop de lijnafdelingen zijn gebaseerd: - Kennis beschermen c.q. het uitvoeren van de wettelijke taken met als kern de Rijksoctrooiwet 1995, - Kennis verspreiden c.q. ontsluiten en kennis- en relatiemanagement in meer algemene zin. De wettelijke taken worden uitgevoerd door de afdeling Octrooiverlening en het ontsluiten van kennis en kennismanagement door de afdeling Kennisontwikkeling & Voorlichting. De twee lijnafdelingen worden ondersteund door de stafafdeling Financiën, Facilitair Beheer, Informatisering & Automatisering en door de afdeling Algemene Zaken. In deze laatste afdeling, met een zekere nadruk op de internationale (bestuurlijke) zaken, is onder andere het cluster Personeel & Organisatie ondergebracht. De organisatie zag er in 2005 als volgt uit: Kennisontwikkeling & Voorlichting Drs L. Borg Octrooiverlening Mr. I.W. van der Eijk Directeur Drs. H.F.G. Geijzers Financiën, Facilitair Beheer, Informatisering & Automatisering (tevens plv. directeur) Algemene Zaken Drs H.F.G. Geijzers A.J.M. Kerkvliet RE RA De manager van de afdeling Octrooiverlening, Mr. I.W. van der Eijk heeft per 1 mei 2005 een functie aanvaard bij het Europees Octrooi Bureau. De heer mr. D.J. de Groot is per 1 maart 2006 benoemd tot manager van deze afdeling. Hij was de afgelopen jaren werkzaam bij de directie Innovatie van het Ministerie van Economische Zaken.

15 12 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 2.2 Missie De lidstaten van de Europese Unie (EU) hebben in 2000 in Lissabon afgesproken dat de EU binnen tien jaar de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie van de wereld moet zijn. Nederland werkt met het nieuwe innovatiebeleid hard mee aan het bereiken van die doelstelling. De rol van octrooien in het innovatiebeleid is meervoudig: 1 Het geeft de uitvinder een exclusief recht op exploitatie. Hiermee kunnen investeringen beter worden terugverdiend. Dit moet bedrijven stimuleren te investeren in onderzoek en innovatie. 2 Omdat een octrooiaanvraag na een beperkte periode openbaar wordt gemaakt, kan de kennis worden gedeeld. Zo kunnen bedrijven door octrooi-informatie bijvoorbeeld op bepaalde ideeën worden gebracht. Ook kan deze informatie bijdragen aan het voorkomen van R&D-inspanningen, die reeds elders zijn verricht. Octrooicentrum Nederland vervult een spilfunctie bij de uitvoering van het octrooibeleid. Dit gebeurt door kennis te beschermen met octrooien, maar ook door kennis die in octrooien is beschreven te verspreiden. Voorts wordt er kennis ontwikkeld gebaseerd op octrooien, zoals te verwachten trends in de techniek. Daarnaast wordt Nederland vertegenwoordigd in internationale gremia op het gebied van industriële eigendom. Centraal staat de ambitie om het octrooiverleningsproces goed te laten verlopen, het octrooikenniscentrum te zijn en een goede octrooidienstverlener. De missie van Octrooicentrum Nederland is dan ook: Het leveren van een optimale bijdrage aan het innovatief vermogen in ons land door: - een efficiënte en professionele uitvoering van de (inter)nationale octrooiregelgeving, - een klantvriendelijke digitale ontsluiting van alle aanwezige kennis op het terrein van octrooien, - voorlichting te geven en zich te ontwikkelen tot het nationale kennis- en informatiecentrum voor opdrachtgever en doelgroepen, - adequate vertegenwoordiging van Nederland in het bestuur van internationale organisaties. 2.3 Doelstellingen Octrooicentrum Nederland heeft vier strategische doelstellingen die voortvloeien uit de missie, het optimaal bijdragen aan het innovatief vermogen in ons land. Deze doelstellingen zijn: 1 Verbeteren van de dienstverlening aan de doelgroepen van Octrooicentrum Nederland (MKB, particuliere uitvinders, universiteiten, hogescholen en de overheid zelf),

16 Organisatie, missie, doelstellingen 13 2 Inspelen op de wensen en doelstellingen van de opdrachtgever, 3 Voldoen aan de uitgangspunten die gesteld worden door de eigenaar, het Ministerie van Economische Zaken, 4 Verbeteren van de kwaliteit van de interne organisatie. De doelstellingen worden getoetst met behulp van de methode van de Balanced Score Card. Hiervoor zijn vanuit het perspectief van de doelgroepen, de opdrachtgever, de eigenaar en de interne organisatie kritische succesfactoren (KSF en) bepaald. Doelgroepen KSF Naamsbekendheid bij doelgroepen Hoge klanttevredenheid Goede telefonische bereikbaarheid Klantvriendelijke ontsluiting on line van octrooi-informatie Aanbieden van moderne zoeksystemen Eigenaar KSF Integriteit Positief resultaat uit bedrijfsuitoefening Efficiënte uitvoeringsorganisatie Ordelijk en controleerbaar financieel beheer Octrooicentrum Nederland Opdrachtgevers KSF Professionele uitvoerder (octrooideskundigheid) Efficiënte uitvoering van de opdracht Leveren van input voor beleidsvoorbereiding Ontwikkelen en uitvoeren van trajecten voor overdracht van kennis Interne Organisatie KSF Deskundig en gemotiveerd personeel Adequate faciliteiten De KSF en zijn vertaald naar meetbare prestatie-indicatoren. Omdat het Jaarverslag van Octrooicentrum Nederland is ingedeeld naar de invalshoeken van de Balanced Score Card wordt in de afzonderlijke hoofdstukken nader ingegaan op de streefwaarden en realisaties van de indicatoren over 2005.

17 14 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Accountantsverklaring Voorstel tot resultaatbestemming Accountantsverklaring De Jaarrekening van agentschap Octrooicentrum Nederland, zoals opgenomen in dit Jaarverslag, maakt gedeeltelijk onderdeel uit van het departementale Jaarverslag 2005 van het Ministerie van Economische Zaken. De Algemene Rekenkamer, die het departementale Jaarverslag jaarlijks onderzoekt, zal op de derde woensdag in mei 2006 haar oordeel hierover in een rapport aan de staten-generaal aanbieden. In dit rapport kunnen opmerkingen worden gemaakt over het financiële beheer en/of de Jaarrekening van agentschap Octrooicentrum Nederland. De Auditdienst van het Ministerie van Economische Zaken heeft bij de Jaarrekening van Octrooicentrum Nederland de volgende verklaring verstrekt.

18 accountantsverklaring, voorstel tot resultaatbestemming 15 Opdracht In het kader van de controle, bedoeld in artikel 66 van de Comptabiliteitswet, hebben wij de jaarrekening 2005 van agentschap Octrooicentrum Nederland gecontroleerd. Bij onze controle hebben wij nagegaan of de jaarrekening voldoet aan de volgende wettelijke eisen: - de jaarrekening is overeenkomstig de verslaggevingvoorschriften opgesteld, - de in de jaarrekening opgenomen financiële informatie is rechtmatig en wordt deugdelijk weergegeven. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de Minister van Economische Zaken. Het is onze verantwoordelijkheid aan de minister een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de in de jaarrekening opgenomen financiële informatie geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van bedragen en toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat onze controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de leiding van het agentschap daarbij heeft gemaakt alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening 2005 van agentschap Octrooicentrum Nederland, in de Rijksoctrooiwet 1995 aangeduid als het Bureau voor de Industriële Eigendom, voldoet aan de hierboven omschreven eisen. Den Haag, 10 maart 2006 Auditdienst van het Ministerie van Economische Zaken

19 16 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Voorstel tot resultaatbestemming Het vaststellen van de financiële verantwoording en de resultaatbestemming zijn bevoegdheden van de (plaatsvervangend) secretaris-generaal van het Ministerie van Economische Zaken. Hieronder volgt het voorstel van agentschap Octrooicentrum Nederland voor de bestemming van het over 2005 behaalde resultaat (x EUR 1.000). Voorstel Reservering voor extra opdracht DG O&I 200 Resultaatuitkering aan eigenaar 296 Totaal 496 De reservering voor een extra opdracht van DG O&I vloeit voort uit de acties naar aanleiding van het project Nieuw octrooibeleid, waaronder de aanbeveling van KPMG inzake de evaluatie van de Rijksoctrooiwet.

20

21

22 Jaarverslag 2005 Doelgroepen Opdrachtgevers Eigenaar Interne organisatie

23

24 Inhoud 3 De dienstverlening aan doelgroepen Inleiding Octrooiverlening Rijksoctrooiwet Internationale octrooiaanvragen Europese octrooiaanvragen Kennisverspreiding Promotie Voorlichting Oriëntatie 17 4 De wensen en doelstellingen van de opdrachtgevers Inleiding Professioneel uitvoeren van de opdrachten Omzet bij het Ministerie van Economische Zaken Overige opdrachten Overzicht van octrooitaksen over Nieuw Octrooibeleid Leveren van input voor beleidsvoorbereiding Ontwikkelen van trajecten voor overdracht van kennis Participatie in internationale organen World Intellectual Property Organization Europees Octrooi Bureau Bureau voor de Harmonisatie van de Interne Markt (te Alicante) Benelux-Bureaus voor Merken, Tekeningen of Modellen Europese Unie 36 5 De uitgangspunten van de eigenaar Inleiding Financieel beheer Jaarrekening Balans en toelichting Resultatenrekening en toelichting 51 6 De kwaliteit van de interne organisatie Inleiding Human Resources Management Automatisering Corporate Communicatie Huisvesting Rijksbrede benchmark 68

25 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 3 De dienstverlening aan doelgroepen 3.1 Inleiding Een goede dienstverlening is voor alle doelgroepen (MKB, particuliere uitvinders, universiteiten, hogescholen en de overheid) van belang. Niet alleen het professioneel uitvoeren van de Rijksoctrooiwet is aan de orde, maar ook het verzamelen, analyseren en het voor derden toegankelijk maken van octrooi-informatie. Klantvriendelijkheid staat hier voorop. De kritische succesfactoren (KSF en) zijn dan ook: naamsbekendheid bij de doelgroepen, klanttevredenheid, telefonische bereikbaarheid, klantvriendelijke ontsluiting van informatie en het aanbieden van moderne, geautomatiseerde octrooi zoeksystemen. In de tabel op pagina 3 zijn de prestatie-indicatoren (streefwaarde en realisatie) over 2005 weergegeven.

26 doelgroepen Doelgroepen KSF Prestatie-indicatoren Streefwaarde 2005 Realisatie 2005 Naamsbekendheid bij doelgroepen Imago-onderzoek eens per drie jaar 45% Het eerstvolgende imago-onderzoek wordt in 2006 uitgevoerd Hoge klanttevredenheid - Periodieke meting per product van kwaliteit dienstverlening en klanttevredenheid - Overleg met Commissie van Acht - Gemiddelde score 7,5 op een schaal van 10 - Vier keer per jaar - 7,3 - Vier keer Goede telefonische bereikbaarheid Voldoen aan normen SNT: 1 In gesprek 2 Niet opgenomen 3 Wachttijd 1 minder dan 2% 2 minder dan 2% 3 95% < 15 sec 1. 4% 2. 2% 3. 96% < 15 sec. Klantvriendelijke ontsluiting on line van octrooi-informatie - Aantal externe page views website - Aantal unieke externe bezoekers octrooiregister - Positieve beoordeling website door advies.overheid.nl - 2,5 miljoen e plaats e plaats (betrof beoordeling voor de vernieuwing van de website in 2005) Aanbieden van moderne zoeksystemen Aantal users sessions esp@cenet via website Imago-onderzoek Iedere drie jaar wordt een imago-onderzoek uitgevoerd. Het laatste onderzoek vond plaats in Toen bleek de naamsbekendheid niet op het vereiste niveau te zijn. Het onderzoek dat begin 2006 wordt gehouden, zal uitwijzen of de streefwaarde van 45% wordt gehaald of niet. Een en ander kan leiden tot aanvullende maatregelen. Klanttevredenheidsonderzoek Eind 2005 is onder de klanten van Octrooicentrum Nederland een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Het onderzoek richtte zich zowel op de dienstverlening ten aanzien van octrooiverlening, als op de activiteiten rond kennisverspreiding. Eén van de belangrijkste conclusies van het onderzoeksrapport is dat 85% van de klanten tevreden is met het productenpakket van Octrooicentrum Nederland. Het rapportcijfer bedroeg een 7,3 op een 10-punts schaal terwijl voor 2005 de streefwaarde 7,5 was. Klanten blijken sterke behoefte te hebben aan persoonlijke begeleiding bij de beantwoording van vragen over het octrooisysteem en het gebruik van octrooikennis. Dat men een individueel gesprek kan voeren met een octrooi-adviseur wordt hoog gewaardeerd. Dat geldt ook

27 OCTROOICENTRUM NEDERLAND voor de telefonische voorlichting en het uitvoeren van onderzoek in de octrooiliteratuur door Octrooicentrum Nederland. Er bestaat een duidelijke voorkeur voor internet waar het gaat om het verkrijgen van octrooi-informatie. Verbetering wordt verder gevraagd in het terugbrengen van doorlooptijden van octrooiprocedures en het geven van duidelijke voorlichting over de voor- en nadelen van het octrooisysteem. De medewerkers van Octrooicentrum Nederland worden gezien als klantvriendelijk en professioneel maar niet als uitgesproken proactief. Bijstelling van promotie-, voorlichtings-, en oriëntatieactiviteiten op grond van de onderzoeksresultaten zal - kwantitatief én kwalitatief - in 2006 ter hand genomen worden. Goede telefonische bereikbaarheid De telefonische bereikbaarheid moet vanzelfsprekend goed zijn. Drie maal - verspreid over het jaar - is deze door een extern bureau op een aantal waardes gemeten. Daarbij werden vier centrale ingangnummers onder de loep genomen. In 2006 zal een telefonische bereikbaarsmeting worden uitgevoerd onder alle nummers van Octrooicentrum Nederland. Dit moet leiden tot bereikbaarheidsadviezen en - waar noodzakelijk - tot communicatietrainingen. Klantenberaad Octrooicentrum Nederland wil haar producten optimaal laten aansluiten bij de behoefte van de individuele klant. Dat vereist vraaggestuurd werken en luisteren naar de klant. Vanuit dit perspectief is in 2005 een zogeheten klantenberaad ingericht Hier nemen vertegenwoordigers uit de doelgroepen van Octrooicentrum Nederland aan deel. Per doelgroep wordt gesproken over de kwaliteit van de producten en over het serviceniveau. Er is oog voor het exploreren van nieuwe wensen, maar ook voor de verbetering van bestaande producten. In 2005 is drie maal een klantenberaad gehouden. Aan suggesties voor het ontwikkelen en verbeteren van producten is uitvoering gegeven. Zo wordt een nieuwe, meer uitgebreide HBO onderwijssyllabus gemaakt. Ook zijn afspraken gemaakt over gastcolleges en workshops bij universiteiten. Men wil dat de octrooimaterie op een dieper niveau wordt behandeld. Platform Innovatie & Industriële Eigendomsrechten Vijftien organisaties die werkzaam zijn in het innovatieveld hebben zich, onder leiding van Octrooicentrum Nederland, verenigd in het platform Innovatie & Industriële Eigendomsrechten. Samen voeren zij promotie- en voorlichtingsactiviteiten uit voor het midden- en kleinbedrijf, de kennisinfrastructuur en de overheid. Het platform maakt hen bekend met het innovatieproces en de mogelijkheden voor (financiële) ondersteuning bij productvernieuwing. In 2005 hebben de vijftien organisaties onder één vlag deelgenomen aan een aantal beurzen en evenementen. De gezamenlijke brochure is vernieuwd.

28 doelgroepen Commissie van Acht Eén van de bestaande contactgroepen is de Commissie van Acht Octrooi. Dit overlegorgaan tussen de overheid en belanghebbende organisaties (Orde van Octrooigemachtigden, HBO-Raad, Nederlandse Orde Van Uitvinders, VNO, VSNU, Vereniging I.E. en de contactgroep Vrije Octrooigemachtigden) vergaderde in 2005 vier maal. Aan de orde kwamen internationale onderwerpen die op de agenda staan van de Administrative Council van het Europees Octrooi Bureau (waaronder het strategiedebat en de kwaliteit van verleende octrooien) en nationale en internationale ontwikkelingen binnen het octrooirecht. Bij bespreking van nationale ontwikkelingen sprak de commissie zich positief uit over de invoering van de written opinion bij een nieuwheidsonderzoek. De functie en werking van de Rijksoctrooiwet is bediscussieerd. Op het gebied van kennisverspreiding is gesproken over de versterkte samenwerking met het HBO en de universitaire wereld. 3.2 Octrooiverlening Rijksoctrooiwet 1995 Tabel 3.1. Rijksoctrooiwet Totaal ingediende octrooiaanvragen ROW Verzoeken voor nieuwheidsonderzoeken (VNO) Totaal verleende Nederlandse registratie-octrooien: 6-jarig Totaal verleende Nederlandse registratie-octrooien: 20-jarig Totaal verleende Nederlandse registratie-octrooien Bezwaarschriften Verzoekschrift art. 23 ROW1995 (herstel in de vorige toestand) Verzoekschrift art. 76/84 ROW1995 (advies aan derde) Advies aan rechter art. 87 ROW Aanvragen om aanvullend beschermingscertificaat (geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen) Verleende aanvullende beschermingscertificaten Ingeschreven topografieën van halfgeleiderproducten 1 4 Ingediende octrooiaanvragen Het aantal in Nederland ingediende octrooiaanvragen is in 2005 licht gestegen ten opzichte van Octrooicentrum Nederland ontving in 2005 totaal aanvragen. Het aantal aanvragen ligt duidelijk boven het vijfjarig gemiddelde over de periode dat bedraagt.

29 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Aanvragen en verleningen Onder de Rijksoctrooiwet zijn octrooien met een maximale geldigheidsduur van zes jaar en twintig jaar mogelijk. Voor een twintigjarig octrooi is een nieuwheidsonderzoek vereist. Het aantal verzoeken voor nieuwheidsonderzoek is in 2005 licht gestegen tot Het aantal verleende Nederlandse registratie-octrooien steeg eveneens licht tot Het aantal verzoekschriften om herstel in de vorige toestand (artikel 23 ROW1995) nam enigszins toe tot 54. Nietigheidsadviezen Het aantal in 2005 gevraagde adviezen op grond van art. 84 ROW1995 bedroeg tien. Daarop heeft Octrooicentrum Nederland in 2005 drie adviezen uitgebracht: tweemaal luidde het advies gedeeltelijk vernietigbaar en eenmaal vernietigbaar. Twee verzoeken zijn ingetrokken en de overigen zijn nog in behandeling. Op verzoeken ingediend in 2004 zijn in 2005 in totaal zes adviezen uitgebracht (vijfmaal strekkende tot (gedeeltelijke) vernietiging en eenmaal tot niet nietig ). Adviezen aan de Rechtbank In het verslagjaar heeft Octrooicentrum Nederland tweemaal een technisch advies aan de Rechtbank Den Haag verstrekt. Bovendien is Octrooicentrum Nederland door de Rechtbank Den Haag (op verzoek van een partij) benoemd tot deskundige voor het uitbrengen van een zogeheten voorlopig deskundigenbericht (art. 202 e.v. Rv). Het deskundigenbericht wordt in 2006 uitgebracht. Aanvullende beschermingscertificaten Sinds de inwerkingtreding in 1992 van de Verordening nr. 1768/92 betreffende een aanvullend beschermingscertificaat voor geneesmiddelen worden in Nederland jaarlijks gemiddeld 30 aanvragen ingediend. Het jaar 2005 kende 48 aanvragen. Vanaf 2006 kan dit aantal nog hoger uitvallen vanwege de komst van de Verordening inzake kindergeneesmiddelen. Hiermee heeft het Europees Parlement op 7 september 2005 ingestemd. Vervolgens zijn de betrokken lidstaten geconsulteerd. Een nieuw voorstel voor een aangepaste richtlijn ligt voor ter behandeling in Doel is om onderzoek naar geneesmiddelen die specifiek voor kinderen zijn bedoeld te stimuleren. Kinderen krijgen zo geneesmiddelen die op de juiste wijze en in de juiste dosering zijn voorgeschreven. De octrooihouder krijgt zes maanden verlenging van de octrooiduur ter compensatie van de tijd die gemoeid is met het uitvoeren van testen om een marktvergunning te verkrijgen.

30 doelgroepen Ingediende octrooiaanvragen in Nederland, naar bedrijfsgrootte Het aantal aanvragen ingediend door grote en middelgrote bedrijven is, vergeleken met 2004, ongeveer gelijk gebleven. Door het MKB zijn in 2005 minder aanvragen ingediend, terwijl het aantal aanvragen van particulieren en het aantal ingediende aanvragen met een buitenlandse herkomst zijn gestegen (diagram 3.1). Diagram 3.1 Octrooiaanvragen 2005 in Nederland naar personeelsomvang > Totaal Ingediende Nederlandse octrooiaanvragen, naar branche of branchegroep De herkomst van het aantal ingediende aanvragen uitgesplitst naar branches is ten opzichte van de voorgaande jaren nauwelijks gewijzigd. Het grootste aantal aanvragen is afkomstig van de zakelijke dienstverlening (bijna 13%). Financiële instellingen en grooten tussenhandel nemen in deze rangorde de tweede en derde positie in (7% respectievelijk 6,5%). Op de vierde en vijfde plaats staan de machine-industrie (5%) respectievelijk de instrumenten- en optische industrie (3%). Ingediende Nederlandse octrooiaanvragen, naar vakgebied, gebaseerd op de International Patent Classification (IPC) Octrooien worden van een zoekcode voorzien conform een internationaal systeem: de International Patent Classification (IPC). In 2005 is, net als in 2004, het grootste aantal Nederlandse aanvragen ingedeeld in de IPC-code Bouwen. Net als in 2004 wordt de tweede plaats ingenomen door Verpakken. Het aantal aanvragen Elektronica

31 OCTROOICENTRUM NEDERLAND en communicatie is met bijna 30% gestegen. Hiermee is Elektronica en communicatie in 2005 geklommen naar de derde plaats (diagram 3.2). Diagram 3.2 Nederlandse octrooiaanvragen gebaseerd op de IPC *Rubriek Overigen niet opgenomen. Ingediende Nederlandse octrooiaanvragen, naar provincie Net als in 2004 heeft Octrooicentrum Nederland een overzicht samengesteld van het aantal ingediende Nederlandse octrooiaanvragen per provincie. Hieruit blijkt dat zowel in absolute aantallen als wel in relatie tot de inwonersaantallen, de provincie Noord-Brabant het hoogst scoort. Alleen in absolute aantallen octrooiaanvragen gerekend staan op de tweede tot en met de vijfde plaats de provincies Zuid-Holland respectievelijk Gelderland, Noord-Holland en Utrecht. Top 10 - Van kracht zijnde octrooien in Nederland per 31 december 2005 naar land van herkomst Het aantal voor Nederland geldende octrooien is ten opzichte van het jaar ervoor nagenoeg gelijk gebleven en bedraagt per 31 december Nederland neemt bij de in ons land geldende octrooien, net als in 2003 en 2004, de derde plaats in als land van herkomst. Het aantal geldende octrooien met een Nederlandse herkomst is Dit is ruim 12% van het totale aantal voor Nederland geldende octrooien (diagram 3.3). De plaatsen één en twee worden ingenomen door de Verenigde Staten respectievelijk Duitsland.

32 doelgroepen Diagram 3.3 Top-10 van kracht zijnde octrooien in Nederland 2003, 2004, Internationale octrooiaanvragen World Intellectual Property Organization (WIPO) WIPO is een organisatie van de Verenigde Naties en is gevestigd in Genève. WIPO is belast met de internationale bescherming van de intellectuele eigendomsrechten en voert 23 verschillende verdragen uit. Daaronder de Patent Cooperation Treaty waarbij inmiddels 127 landen zijn aangesloten. Octrooiaanvragen onder de Patent Cooperation Treaty (PCT) In 2005 werd een record aantal internationale octrooiaanvragen bij WIPO ingediend, namelijk ruim , een toename van 9,3% ten opzichte van 2004 (diagram 3.4a en 3.4b). Het aantal internationale aanvragen ingediend met herkomst Nederland was 4.435

33 10 OCTROOICENTRUM NEDERLAND (3,3% van het totaal aantal indieningen). Nederland was als aanvrager de afgelopen jaren nummer zes in het landenklassement van aanvragers, maar moest deze plaats dit jaar afstaan aan Korea. De meeste aanvragen waren weliswaar afkomstig van de Verenigde Staten, maar de groei kwam uit Azië. Japan, Korea en China leverden in totaal 24% van alle ingediende internationale aanvragen, de lidstaten van het Europees Octrooi Verdrag, waaronder Nederland, 34,6% en Amerika 33,7%. Vanaf 2000 gerekend is het aantal aanvragen uit Japan, Korea en China toegenomen met 160%, 200%, respectievelijk 212%. Uit de top 10 groeide het aantal aanvragen afkomstig van Japan met 24,3% en van Frankrijk met 6,6% ten opzichte van WIPO meldt dat het aantal internationale aanvragen afkomstig van ontwikkelingslanden ook in 2005 groeide, en wel met 20% ten opzichte van In totaal 6,7% van het totaal aantal ingediende internationale aanvragen komt uit deze groep landen. De Nederlandse multinational Philips Electronics N.V. is wereldwijd de grootste gebruiker van PCT met aanvragen. Philips wordt gevolgd door Matsushita, Japan (2.021) en Siemens, Duitsland (1.402). Diagram 3.4a Top-10 Aanvragen bij de WIPO naar land van herkomst (2004) Totaal ( aantal onder voorbehoud)

34 doelgroepen 11 Diagram 3.4b Top-10 Aanvragen bij de WIPO naar land van herkomst (2005) Totaal (aantal onder voorbehoud) Bij Octrooicentrum Nederland kunnen ook internationale aanvragen onder de PCT ingediend worden. Als PCT-ontvangend bureau ontving Octrooicentrum Nederland 995 aanvragen. Dit is een stijging van bijna 7% ten opzichte van 2004 (930) en het grootste aantal sinds de in werking treding van de PCT (afbeelding 3.1). Vanaf september 2005 is het mogelijk om aanvragen online of per diskette in te dienen. Van de 995 PCT-aanvragen werden 96 online ingediend en 298 per diskette. Deze wijze van indiening heeft voor de klant een aantal voordelen. Hij ontvangt direct een inschrijfnummer en een datum van indiening, en hij kan de digitaal beschikbare octrooigegevens gemakkelijk hergebruiken voor eigen doeleinden. De verminderde administratieve last bespaart tijd en geld. In 2006 verwacht Octrooicentrum Nederland dat het aantal indieningen online en per diskette sterk zal groeien.

35 12 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Afbeelding 3.1 Internationale aanvragen om octrooi onder de PCT in Nederland van 2000 t/m Europese octrooiaanvragen De Europese Octrooi Organisatie is een internationale organisatie met kantoren in Duitsland, Nederland en Oostenrijk. De uitvoerende organisatie is het Europees Octrooi Bureau (EOB). Op grond van het Europees Octrooi Verdrag (EOV) ontvangt en behandelt het EOB Europese octrooiaanvragen. Na verlening vallen deze uiteen in een nationaal octrooi in één of meer van de 31 lidstaten die daarvoor - door de octrooiaanvrager - kunnen worden aangewezen. Octrooiaanvragen onder het EOV kunnen direct bij het EOB of via de WIPO worden ingediend (diagram 3.5). De aanvrager van zo n WIPO-indiening (PCT-internationale fase) kan na een termijn, waarbinnen een nieuwheidsonderzoek plaatsvindt, besluiten om Europa aan te wijzen. De aanvraag komt dan in de Euro-PCT regionale fase. Het EOB toetst de aanvraag op industriële toepasbaarheid en inventiviteit. Na verlening valt het octrooi onder het regime van de nationale octrooiwetgeving van het land waarin het octrooi van kracht moet worden. Dit laatste wordt bepaald door de octrooiaanvrager. De administratie en de handhaving vindt in elk van de aldus aangewezen landen plaats.

36 doelgroepen 13 diagram 3.5 Top-10 EOV aanvragen bij het EOB of de WIPO naar land van herkomst Totaal (aantal onder voorbehoud) In 2005 verleende het EOB octrooien waarbij Nederland werd aangewezen als land waarvoor de aanvrager het octrooirecht vraagt. Dit is een daling van bijna 7% ten opzichte van Het aantal verleende Europese octrooien dat in Nederland van kracht is geworden in 2005 bedraagt , een daling van ruim 14% ten opzichte van In de periode 2001 tot en met 2005 zijn beide aantallen niettemin sterk gestegen. Het aantal verleende Europese octrooien waarbij Nederland werd aangewezen steeg van in 2001 tot in Het aantal Europese octrooien dat in Nederland van kracht is geworden groeide in deze periode van tot Het percentage verleende Europese octrooien dat vervalt voordat ze in Nederland van kracht worden is gestegen van 32% in 2001 tot 55% in 2005 (afbeelding 3.2). Deze octrooien vervallen omdat niet op tijd een Nederlandse vertaling van het verleende Europese octrooi wordt ingediend (artikel 52 ROW1995). Een mogelijke verklaring voor dit sterk gestegen percentage is een wijziging in de tarieven die het EOB berekent voor het aanwijzen van landen. Met ingang van 1 juli 1999 is het tarief voor het aanwijzen aan een maximum gebonden: de aanvrager betaalt ten hoogste het bedrag dat geldt voor het aanwijzen van zeven landen. Daarbij kan het zijn dat Nederland uit marktoogpunt minder interessant is in Europa en dus geen vertaling wordt ingediend.

37 14 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Afbeelding Kennisverspreiding Octrooicentrum Nederland onderscheidt vijf doelgroepen: ondernemingen in het MKB, particuliere uitvinders, universiteiten en technologische instituten, hogescholen, en de overheid. Zij hebben ieder een eigen behoefte aan informatie over octrooien en het octrooisysteem. De benadering van de doelgroepen is neergelegd in een businessplan van de afdeling Kennisontwikkeling & Voorlichting (K&V). Dit plan is de basis voor de door de klant gewenste producten. Het businessplan is verder uitgewerkt in accountplannen per doelgroep. Klanten worden door Octrooicentrum Nederland direct benaderd, maar ook door samenwerking met brancheverenigingen en koepelorganisaties. Het businessplan verdeelt de te leveren producten onder in drie fasen of instapmomenten voor de klant: de promotiefase, de voorlichtingsfase en de oriëntatiefase. In de eerste fase gaat het om het wekken van interesse voor octrooi-informatie, in de tweede fase om het verstrekken van basisinformatie. In de oriëntatiefase wordt een verdere verdieping in de octrooimaterie gezocht, een en ander zoveel mogelijk in overeenstemming met de wensen van de klant. Op enig moment neemt de klant een bewuste beslissing over het al dan niet aanvragen van octrooibescherming Promotie Promotie is gericht op vergroting van het gebruik van het octrooisysteem. De promotieactiviteiten willen de klant inzicht geven in het belang van het gebruik van octrooi-

38 doelgroepen 15 informatie bij innovatief ondernemen. Het benadrukt de relevantie en het praktische nut van octrooi-informatie, en van kennis over het octrooisysteem. De activiteiten zijn doorgaans gericht op collectieven, op doelgroepen als geheel. In 2005 zijn op het gebied van promotie nieuwe brochures gemaakt en is voor de eerste maal een octrooicongres georganiseerd. Daarnaast is deelgenomen aan de organisatie van het evenement Holland Innovation en het televisieprogramma Het Beste Idee van Nederland. Octrooicongres Het in maart 2005 georganiseerde octrooicongres kende 250 deelnemers en stond in het teken van de officiële lancering van de nieuwe naam en huisstijl. Het voormalige Bureau voor de Industriële Eigendom heet vanaf dat moment Octrooicentrum Nederland. De Staatssecretaris van Economische Zaken, mevrouw C.E.G. van Gennip MBA, kondigde in haar toespraak een onderzoek aan naar de evaluatie van het Nederlandse octrooisysteem. Holland Innovation Octrooicentrum Nederland heeft in 2005 in samenwerking met Kennisalliantie Zuid-Holland, de NEBIB, ID-NL en de Gemeente Den Haag een tweedaags innovatieseminar voor het MKB georganiseerd: Holland Innovation. Octrooicentrum Nederland verzorgde op de eerste dag - naar het thema durf anders te ondernemen - een innovatiedebat en innovatiediner. Tijdens het diner met driehonderd relaties presenteerden dertig ondernemers een genomineerde uitvinding voor de ID-NL jaarprijs. De tweede dag van Holland Innovation waren zo n duizend ondernemers aanwezig op de kennismarkt. Octrooicentrum Nederland gaf voorlichting over het octrooisysteem en verzorgde meerdere workshops. De ID-NL jaarprijs werd op deze dag uitgereikt. Octrooicentrum Nederland had de genomineerde voorstellen op octrooieerbare aspecten onderzocht. Beste Idee van Nederland In 2005 nam Octrooicentrum Nederland deel aan het tv-programma Het Beste Idee van Nederland. In het programma presenteerden studenten, particulieren en bedrijven nieuwe vindingen. Octrooicentrum Nederland gaf in elke uitzending adviezen over de noodzaak van octrooi-onderzoek bij de ontwikkeling van een nieuw idee. De deelnemers werden ondersteund bij het zoeken in de octrooiliteratuur Voorlichting Voorlichting is gericht op het aanreiken van standaardinformatie op verzoek. De informatie die geleverd wordt heeft betrekking op de beschermingsfunctie van octrooien, en op het gebruik van de kennis die in octrooiliteratuur is beschreven. De informatie wordt uniform en snel geleverd. Interactie is doorgaans gericht op een individuele klant, niet op een collectief. Voorlichting vindt plaats via de afdeling

39 16 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Publieksvoorlichting, door het geven van presentaties en workshops en via de website met moderne zoeksystemen. Publieksvoorlichting De eerstelijns voorlichtingsunit ontving in 2005 bijna achtduizend vragen over octrooien en andere industrieel eigendomsrechten: telefonisch, schriftelijk (brief of ), of naar aanleiding van een bezoek. In 2005 is op de website een groot aantal basis octrooivragen met antwoorden geplaatst (zogeheten frequently asked questions). Ook is een interactieve digitale octrooi-adviseur geïntroduceerd op de website. Deze leidt een klant door een aantal elementaire vragen heen, op basis waarvan hij wordt geholpen bij de afweging om al dan niet een octrooi aan te vragen voor zijn idee of vinding. Octrooicentrum Nederland verzorgde op elf universiteiten presentaties, gastcolleges en workshops. In 2005 hebben meer dan duizend studenten en onderzoekers van technische-, medische- en bedrijfseconomische faculteiten voorlichting gekregen over het octrooisysteem en het gebruik van octrooikennis. Het betrof met name studenten in de eindfase van hun bachelorstudie of begin van hun masterfase. Klantvriendelijke ontsluiting octrooi-informatie Wereldwijd neemt de hoeveelheid openbaar toegankelijke octrooi-informatie toe. Octrooicentrum Nederland wil digitale octrooi-informatie zo transparant mogelijk toegankelijk maken. De website en de toegang die deze geeft tot octrooidatabanken, wordt hiervoor gebruikt. Een van de databanken is het Nederlandse Octrooiregister. Het octrooiregister bevat gegevens van alle gepubliceerde Nederlandse octrooiaanvragen en in Nederland geldende octrooirechten. Vanwege de introductie van de nieuwe websitenaam, is het aantal page views (1,8 miljoen) minder geweest dan verwacht (2,5 miljoen). De laatste maanden van 2005 toonden alweer een stijging naar het gewenste niveau. In januari 2006 is de vernieuwde website gelanceerd. De mogelijkheden die de internettechnologie thans biedt, zijn toegepast. Dat betekent dat een nieuw navigatiemenu klanten sneller naar de gevraagde informatie leidt. De structuur is niet meer doelgroep-, maar onderwerpgericht. Octrooi-informatie wordt in kleine bouwstenen omschreven, met trefwoorden geïdentificeerd en daarmee makkelijk vindbaar gemaakt. Er is een functionaliteit beschikbaar (mijn.octrooicentrum.nl) waarmee klanten periodiek informatie ontvangen (alertering) op basis van een opgegeven profiel. Er wordt tevens voldaan aan de eisen die mensen met een visuele handicap stellen. Verbeteringen in de toegankelijkheid en de communicatie met klanten zijn overgenomen van de website advies.overheid.nl. Aanbieden moderne, geautomatiseerde octrooisystemen Het EOB ontwikkelt en beheert het octrooi zoeksysteem Dit via internet

O C T R O O I C E N T R U M N E D E R L A N D. Jaarverslag 2006

O C T R O O I C E N T R U M N E D E R L A N D. Jaarverslag 2006 I N H O U D H O O F D S T U K 1 H O O F D S T U K 2 H O O F D S T U K 3 H O O F D S T U K 4 H O O F D S T U K 5 Jaarverslag 2006 - PAGINA VOLGENDE PAGINA > ZOEKEN OP WOORDEN I N H O U D H O O F D S T U

Nadere informatie

Jaarverslag 2008 OCTROOICENTRUM NEDERLAND

Jaarverslag 2008 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Jaarverslag 2008 Jaarverslag 2008 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 2 OCTROOICENTRUM NEDERLAND INHOUD Voorwoord 4 1. Missie, doelstellingen, organisatie 6 1.1 Missie 7 1.2 Doelstellingen en Balanced Score Card

Nadere informatie

OCTROOICENTRUM NEDERLAND

OCTROOICENTRUM NEDERLAND Jaarverslag 2007 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Inhoudsopgave Voorwoord 4 1. Missie, doelstellingen, organisatie 6 1.1. Missie 7 1.2. Doelstellingen en Balanced Score Card 7 1.3. Organisatie 8 2. De dienstverlening

Nadere informatie

Titel voorstel: Voorstel voor een verordening van de Raad inzake de vertaalregelingen voor het EU-octrooi

Titel voorstel: Voorstel voor een verordening van de Raad inzake de vertaalregelingen voor het EU-octrooi Fiche 9: Verordening EU octrooi vertaalregelingen 1. Algemene gegevens Titel voorstel: Voorstel voor een verordening van de Raad inzake de vertaalregelingen voor het EU-octrooi Datum Commissiedocument:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 30 635 Octrooibeleid Nr. 2 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

ACHTERGRONDINFORMATIE BELEIDSVISIE OCTROOIBELEID EN MKB

ACHTERGRONDINFORMATIE BELEIDSVISIE OCTROOIBELEID EN MKB ACHTERGRONDINFORMATIE BELEIDSVISIE OCTROOIBELEID EN MKB 1.1 NATIONAAL OCTROOISYS TEEM...1 1.2 EUROPESE EN INTERNATIONALE OCTROOIPROCEDURES...2 1.2.1 EUROPESE PROCEDURE...3 1.2.2 DE INTERNATIONALE PCT-PROCEDURE...4

Nadere informatie

Koninginnegracht 19, Den Haag Kanaalpad 69, Apeldoorn 070-3105600. patents@vriesendorp.nl www.vriesendorp.nl

Koninginnegracht 19, Den Haag Kanaalpad 69, Apeldoorn 070-3105600. patents@vriesendorp.nl www.vriesendorp.nl 1 Een octrooi (ook wel patent) is een juridisch document waarin de beschermingsomvang van een technische uitvinding of idee is vastgelegd. Met een octrooi kunt u derden, die daartoe niet gerechtigd zijn,

Nadere informatie

jaarverslag 2004 Octrooicentrum Nederland verricht de volgende taken:

jaarverslag 2004 Octrooicentrum Nederland verricht de volgende taken: jaarverslag 2004 jaarverslag 2004 Octrooicentrum Nederland verricht de volgende taken: het uitvoeren van de Rijksoctrooiwet op een efficiënte en professionele wijze, het nationaal voorportaal zijn bij

Nadere informatie

Accountantsrapport. 1 Inleiding 1. 2 Beheersinstrumentarium 1

Accountantsrapport. 1 Inleiding 1. 2 Beheersinstrumentarium 1 Gemeente Den Haag RIS115659s_17-MEI-2004 ACCOUNTANTSRAPPORT EN ACCOUNTANTSVERKLARING BIJ DE JAARREKENING 2003 VAN DE GRIFFIE VAN DE GEMEENTE DEN HAAG INHOUDSOPGAVE Accountantsrapport blz. 1 Inleiding 1

Nadere informatie

Evaluatie Rijksoctrooiwet 1995

Evaluatie Rijksoctrooiwet 1995 Ministerie van Economische Zaken Evaluatie Rijksoctrooiwet 1995 -eindrapport- Dit rapport is uitgebracht aan de opdrachtgever, het Ministerie van Economische Zaken en mag alleen gebruikt worden in het

Nadere informatie

Brussel, 22 november 2006 112206 Advies Europees beleid intellectuele eigendommen Advies Europees beleid met betrekking tot intellectuele eigendommen

Brussel, 22 november 2006 112206 Advies Europees beleid intellectuele eigendommen Advies Europees beleid met betrekking tot intellectuele eigendommen Brussel, 22 november 2006 112206 Advies Europees beleid intellectuele eigendommen Advies Europees beleid met betrekking tot intellectuele eigendommen 1. Inleiding De SERV werd op 3 november 2006 om advies

Nadere informatie

NEDERLANDS PATENT IN 6 STAPPEN

NEDERLANDS PATENT IN 6 STAPPEN NEDERLANDS PATENT IN 6 STAPPEN www.inaday.eu WIJ ZIJN INADAY, SPECIALIST IN MERKEN & PATENTEN Inaday maakt merk- en patentbescherming begrijpelijk en bereikbaar. Dit doen we door de procedures voor merk-

Nadere informatie

Exportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler

Exportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Exportmonitor 2011 Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Uit de Exportmonitor 2011 blijkt dat het noordelijk bedrijfsleven steeds meer aansluiting vindt bij de wereldeconomie. De Exportmonitor

Nadere informatie

Jaaroverzicht NL Octrooicentrum 2009. Datum 1 juni 2010

Jaaroverzicht NL Octrooicentrum 2009. Datum 1 juni 2010 Jaaroverzicht NL Octrooicentrum 2009 Datum 1 juni 2010 Colofon Contactpersoon Ben Lieshout Coördinator Internationale Zaken/Secretaris MT T 088 602 64 53 F 088 602 90 24 ben.lieshout@agentschapnl.nl NL

Nadere informatie

1

1 1 1 http://rekenkamer.rotterdam.nl/onderzoeken/onderzoeksopzet-dienstverlening-en-personele-krimp/ 2 3 4 2 Gemeente Rotterdam, Horecanota 2012-2016, vastgesteld op 3 juli 2012. 3 Gemeente Rotterdam, infoblad

Nadere informatie

Vergunningverlening Plan van aanpak

Vergunningverlening Plan van aanpak Vergunningverlening Plan van aanpak Oktober 2013 Colofon Rekenkamer Súdwest-Fryslân dr. M.S. (Marsha) de Vries (hoofdonderzoeker, secretaris) dr. R.J. (Rick) Anderson (lid) drs. J.H. (Jet) Lepage MPA (voorzitter)

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Ruim honderd jaar historie. Octrooiverlener voor Nederland. Octrooiverlening in de praktijk. Kennisontwikkeling en Voorlichting

Inhoudsopgave. Ruim honderd jaar historie. Octrooiverlener voor Nederland. Octrooiverlening in de praktijk. Kennisontwikkeling en Voorlichting Jaaroverzicht NL Octrooicentrum 2010 Inhoudsopgave Ruim honderd jaar historie Octrooiverlener voor Nederland Octrooiverlening in de praktijk Kennisontwikkeling en Voorlichting 5 5 8 15 Jaaroverzicht NL

Nadere informatie

Rijswijk DE OCTROOIGEMACHTIGDEN telefoon 070-3905578 -------- fax 070-3905171 Beschikking A. - B.

Rijswijk DE OCTROOIGEMACHTIGDEN telefoon 070-3905578 -------- fax 070-3905171 Beschikking A. - B. Postbus 3219, 2280 GE Rijswijk -------- Beschikking A. - B. 1.1 Bij brief van 6 juni 2000 heeft de heer A. (hierna A.) aan de Raad van Toezicht (hierna de Raad) verzocht om een oordeel te geven over een

Nadere informatie

2. voorbeeld beleidsartikel

2. voorbeeld beleidsartikel Artikel Algemene doelstelling Rol en verantwoordelijkheid minister Beleidsartikel 3. Innovatie (van het fictieve Ministerie van Groei en Geluk) Een relatief sterke positie van Nederland in de EU op het

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1997 42 Besluit van 30 januari 1997, houdende regels betreffende een aanvullend beschermingscertificaat voor gewasbeschermingsmiddelen (Besluit certificaat

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 975 (R 1821) Wijziging van de Rijksoctrooiwet 1995 en enige andere wetten naar aanleiding van de evaluatie van de Rijksoctrooiwet 1995 van 2006

Nadere informatie

Rekenkamercommissie. Onderzoekprogramma vanaf 2012

Rekenkamercommissie. Onderzoekprogramma vanaf 2012 Rekenkamercommissie Onderzoekprogramma vanaf 2012 1. Inleiding De gemeenteraad van Brummen heeft een Rekenkamercommissie. De Rekenkamercommissie voert onderzoeken uit betrekking hebbende op de doelmatigheid,

Nadere informatie

Renpart Vastgoed Management B.V. PUBLICATIESTUKKEN 2007 RENPART VASTGOED MANAGEMENT B.V. TE DEN HAAG

Renpart Vastgoed Management B.V. PUBLICATIESTUKKEN 2007 RENPART VASTGOED MANAGEMENT B.V. TE DEN HAAG PUBLICATIESTUKKEN 2007 RENPART VASTGOED MANAGEMENT B.V. TE DEN HAAG BALANS (opgemaakt voor resultaatbestemming, bedragen in euro) ACTIVA 31 december 2007 31 december 2006 VASTE ACTIVA Materiële vaste activa

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum 08 oktober 2012

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum 08 oktober 2012 > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 20 2594 AV Den Haag

Nadere informatie

Samenvattend auditrapport

Samenvattend auditrapport r?' m Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Samenvattend auditrapport I u fonds (A) IM xi' ".r r' rri Samenvattend auditrapport 2016 Infrastructuurfonds (A) 15 maart 2017 Kenmerk 2017-0000036092 Inlichtingen

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2006 STICHTING ING AANDELEN

JAARVERSLAG 2006 STICHTING ING AANDELEN JAARVERSLAG 2006 STICHTING ING AANDELEN INHOUD Blz. 1. Bestuursverslag 1.1 Algemeen.. 3 1.2 Financiële administratie 4 1.3 Kostenvergoeding. 4 1.4 Bestuur van de Stichting... 4 2. Jaarrekening 2.1 Balans

Nadere informatie

P A T E N T I N 6 S T A P P E N N A A R J E E I G E N P A T E N T H O E K U N J E E E N O C T R O O I A A N V R A G E N?

P A T E N T I N 6 S T A P P E N N A A R J E E I G E N P A T E N T H O E K U N J E E E N O C T R O O I A A N V R A G E N? P A T E N T I N 6 S T A P P E N N A A R J E E I G E N P A T E N T H O E K U N J E E E N O C T R O O I A A N V R A G E N? I N H O U D 5E R V A R I N G W A T J E O V E R O N S M O E T W E T E N B i j o n

Nadere informatie

patent Landscaping: waardevolle analyses voor strategische informatie Auteur: Sanne Pfeifer

patent Landscaping: waardevolle analyses voor strategische informatie Auteur: Sanne Pfeifer patent Landscaping: waardevolle analyses voor strategische informatie Auteur: Sanne Pfeifer Octrooidatabases worden met het jaar completer. Het analyseren van de hierin aanwezige informatie, ook wel landscaping

Nadere informatie

CIOT-bevragingen Proces en rechtmatigheid

CIOT-bevragingen Proces en rechtmatigheid CIOT-bevragingen Proces en rechtmatigheid 2015 Veiligheid en Justitie Samenvatting resultaten Aanleiding Op basis van artikel 8 van het Besluit Verstrekking Gegevens Telecommunicatie is opdracht gegeven

Nadere informatie

Resultaten klanttevredenheidsonderzoek 2017 Directe klanten

Resultaten klanttevredenheidsonderzoek 2017 Directe klanten Resultaten klanttevredenheidsonderzoek 2017 Directe klanten Welkom bij TVM verzekeringen Onderzoeksaanpak De doelgroep bestaat uit alle zakelijke klanten in het wegvervoer van TVM verzekeringen via het

Nadere informatie

BESLUIT. Besluit van de Minister van Economische Zaken als bedoeld in artikel 95d van de

BESLUIT. Besluit van de Minister van Economische Zaken als bedoeld in artikel 95d van de Nederlandse Mededingingsautoriteit BESLUIT Nummer 10548_1/7.BT898 Betreft zaak: Besluit tot het verlenen van een vergunning voor de levering van elektriciteit aan kleinverbruikers op grond van artikel

Nadere informatie

BACK TO BASICS OCTROOIRECHT ERIC DE GRYSE

BACK TO BASICS OCTROOIRECHT ERIC DE GRYSE BACK TO BASICS OCTROOIRECHT ERIC DE GRYSE eric.degryse@simontbraun.eu I. OCTROOIWETGEVING : België Wetboek van economisch recht, 19 April 2014, Boek XI, "Intellectuele eigendom, titel 1, Uitvindingsoctrooien

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2007 479 Rijkswet van 8 november 2007 tot wijziging van de Rijksoctrooiwet 1995 en enige andere wetten naar aanleiding van de evaluatie van de Rijksoctrooiwet

Nadere informatie

EUROPEES PARLEMENT. Commissie industrie, externe handel, onderzoek en energie. Commissie industrie, externe handel, onderzoek en energie

EUROPEES PARLEMENT. Commissie industrie, externe handel, onderzoek en energie. Commissie industrie, externe handel, onderzoek en energie EUROPEES PARLEMENT 1999 2004 Commissie industrie, externe handel, onderzoek en energie 25 juli 2001 WERKDOCUMENT over het voorstel voor een verordening van de Raad betreffende het Gemeenschapsoctrooi (COM(2000)

Nadere informatie

: Inzet middelen Stimuleringsfonds t.b.v. Science Park. Inhoudsopgave. Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 5. Bijlage(n): 2.

: Inzet middelen Stimuleringsfonds t.b.v. Science Park. Inhoudsopgave. Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 5. Bijlage(n): 2. S T A T E N V O O R S T E L Datum : 31 oktober 2006 Nummer PS : PS2006IME05 Dienst/sector : MEC/ERT Commissie : IME Registratienummer : 2006MEC002172i Portefeuillehouder: Dr. G. Mik Titel : Inzet middelen

Nadere informatie

Regeling vaststelling model financiële verantwoording en controleprotocol

Regeling vaststelling model financiële verantwoording en controleprotocol Algemeen Verbindend Voorschrift Betreft de onderwijssector(en) Informatie CFI/ICO Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie bvh 079-3232.666 Regeling vaststelling model financiële verantwoording en controleprotocol

Nadere informatie

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Balanced Scorecard Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER... 3 2 DE

Nadere informatie

het project "Informatie- en communicatietechnologie (ICT) in het onderwijs" in 2002

het project Informatie- en communicatietechnologie (ICT) in het onderwijs in 2002 Accountantsdienst OCenW Servicegroep Cultuur en Apparaatskosten Bredewater 8 Postadres Postbus 25000 2700 LZ Zoetermeer Telefoon (079) 323 31 55 Telefax (079) 323 39 20 Rapport over het project "Informatie-

Nadere informatie

ECLI:NL:RVS:2014:3026

ECLI:NL:RVS:2014:3026 ECLI:NL:RVS:2014:3026 Instantie Raad van State Datum uitspraak 13-08-2014 Datum publicatie 13-08-2014 Zaaknummer Formele relaties Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie 201311562/1/A3 Eerste

Nadere informatie

Beleidsvisie Octrooibeleid en MKB

Beleidsvisie Octrooibeleid en MKB Beleidsvisie Octrooibeleid en MKB Samenvatting Een efficiënt werkend octrooisysteem draagt bij aan innovatie en welvaartsgroei. Momenteel innoveert het midden- en kleinbedrijf nog te weinig en is te weinig

Nadere informatie

Jaarverslag 2014 Commissie van advies voor de bezwaarschriften van de gemeente Papendrecht

Jaarverslag 2014 Commissie van advies voor de bezwaarschriften van de gemeente Papendrecht Jaarverslag 2014 Commissie van advies voor de bezwaarschriften van de gemeente Papendrecht Over de periode 1 januari 2014 t/m 31 december 2014. Uitgebracht in april 2015. Inhoudsopgave 1. Inleiding...

Nadere informatie

Administrateur. Context. Doel. Rapporteert aan/ontvangt hiërarchische richtlijnen van: Directeur dienst Afdelingshoofd

Administrateur. Context. Doel. Rapporteert aan/ontvangt hiërarchische richtlijnen van: Directeur dienst Afdelingshoofd Administrateur Doel Realiseren van beheersmatige, adviserende en managementondersteunende administratieve werkzaamheden ten behoeve van de instelling, dan wel onderdelen daarvan, binnen vastgestelde procedures

Nadere informatie

Aan de voorzitter van de Provinciale Staten van Zeeland p/a Statengriffier. Economie. P.C. Bijkerk. Geachte voorzitter,

Aan de voorzitter van de Provinciale Staten van Zeeland p/a Statengriffier. Economie. P.C. Bijkerk. Geachte voorzitter, bericht op brief van: - uw kenmerk: - Aan de voorzitter van de Provinciale Staten van Zeeland p/a Statengriffier ons kenmerk: 10034011 afdeling: Economie bijlage(n): 1 behandeld door: P.C. Bijkerk doorkiesnummer:

Nadere informatie

Functieprofiel: Senior Managementassistent Functiecode: 0305

Functieprofiel: Senior Managementassistent Functiecode: 0305 Functieprofiel: Senior Managementassistent Functiecode: 0305 Doel Het verrichten van werkzaamheden voor een eenheid op beleidsuitvoerend en ondersteunend gebied, van administratieve, uitvoerende en secretariële

Nadere informatie

Farid Chikar / juni 2017

Farid Chikar / juni 2017 Agendapunt commissie: 4.1 steller telefoonnummer email Farid Chikar 040-2083696 Farid.chikar@A2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 208981/269305 29 juni 2017 Portefeuillehouder Wethouder

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2010. Commissie integriteit overheid (CIO)

JAARVERSLAG 2010. Commissie integriteit overheid (CIO) JAARVERSLAG 2010 Commissie integriteit overheid (CIO) Inhoudsopgave 1. Instelling en taken CIO 3 2. Samenstelling CIO en secretariaat 4 3. Aantallen en doorlooptijd 4 4. Analyse aantallen 4 5. Opvolging

Nadere informatie

SERVICECODE AMSTERDAM

SERVICECODE AMSTERDAM SERVICECODE AMSTERDAM Inleiding Stadsdeel Zuidoost heeft de ambitie om tot de top drie van stadsdelen met de beste publieke dienstverlening van Amsterdam te horen. Aan deze ambitie wil het stadsdeel vorm

Nadere informatie

Triodos Custody bv JAARVERSLAG 2008. TlCustody

Triodos Custody bv JAARVERSLAG 2008. TlCustody Triodos Custody bv JAARVERSLAG 2008 TlCustody Inhoud 3 Directieverslag Jaarrekening 2008 4 Balans per 31 december 2008 5 Winst- en verliesrekening over 2008 6 Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening

Nadere informatie

Europese octrooiaanvragen

Europese octrooiaanvragen Vereenigde Octrooibureaux N.V. Johan de Wittlaan 7 2517 JR Postbus 87930 2508 DH Den Haag Telefoon 070 416 67 11 Telefax 070 416 67 99 patent@vereenigde.com trademark@vereenigde.com legal@vereenigde.com

Nadere informatie

Editie Noord Limburg 3 7 juni POM Limburg Corda Campus, 3500 Hasselt T

Editie Noord Limburg 3 7 juni POM Limburg Corda Campus, 3500 Hasselt T Editie Noord Limburg 3 7 juni 2019 POM Limburg Missie, Visie & Activiteiten Missie De organisatie inspireert, ontwikkelt en versterkt de basisvoorwaarden voor duurzame sociaaleconomische groei in de provincie

Nadere informatie

WERKVOORZIENINGSCHAP NOORDOOST-BRABANT. Het Algemeen Bestuur van het Werkvoorzieningschap Noordoost-Brabant

WERKVOORZIENINGSCHAP NOORDOOST-BRABANT. Het Algemeen Bestuur van het Werkvoorzieningschap Noordoost-Brabant WERKVOORZIENINGSCHAP NOORDOOST-BRABANT Het Algemeen Bestuur van het Werkvoorzieningschap Noordoost-Brabant Gezien het voorstel van het Dagelijks Bestuur d.d. 28-11-2007, gelet op artikel 2 lid 3 van de

Nadere informatie

S T A T E N V O O R S T E L

S T A T E N V O O R S T E L S T A T E N V O O R S T E L Datum : 18 april 2005 Nummer PS : PS2005BEM10 Dienst/sector : Statengriffie Commissie : BEM Registratienummer : 2005psu000022i Portefeuillehouder : subcommissie voor de jaarrekening

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2005 2006 29 874 (R 1777) Goedkeuring en uitvoering van de op 17 december 1991 te München tot stand gekomen Akte tot herziening van artikel 63 van het Verdrag

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 14390 20 september 2010 Regeling van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 23 augustus 2010, nr. AG/2010/16767,

Nadere informatie

Noort Organisatie Ontwikkeling

Noort Organisatie Ontwikkeling Ontwikkelt Groei & Efficiency Wie wij zijn: is een adviesdienst die actief is in de bloemenen plantensector. De sector is dynamisch en de ontwikkelingen gaan steeds sneller, mede door de opkomst van internet

Nadere informatie

EUROPEES PATENT IN 9 STAPPEN

EUROPEES PATENT IN 9 STAPPEN EUROPEES PATENT IN 9 STAPPEN www.inaday.eu WIJ ZIJN INADAY, SPECIALIST IN MERKEN & PATENTEN Inaday maakt merk- en patentbescherming begrijpelijk en bereikbaar. Dit doen we door de procedures voor merk-

Nadere informatie

Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap

Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap 10 Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Kim van der Hoeven 1. Inleiding Ontwikkelingen in maatschappij en samenleving denk met name aan de

Nadere informatie

College van Beroep voor het bedrijfsleven Jaarverslag 2016

College van Beroep voor het bedrijfsleven Jaarverslag 2016 College van Beroep voor het bedrijfsleven Jaarverslag 2016 s-gravenhage Vastgesteld door het bestuur van het College van Beroep voor het bedrijfsleven op 23 februari 2017 Namens het bestuur, Mr. H. Bolt

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek Warmtenet (2015)

Klanttevredenheidsonderzoek Warmtenet (2015) Klanttevredenheidsonderzoek Warmtenet (2015) In het voorjaar van 2015 is een tevredenheidsonderzoek onder de particuliere klanten van Warmtenet Hengelo gehouden. Aan alle particuliere klanten van Warmtenet

Nadere informatie

Over onze overige bevindingen naar aanleiding van de controle van de jaarrekening brengen wij u separaat verslag uit.

Over onze overige bevindingen naar aanleiding van de controle van de jaarrekening brengen wij u separaat verslag uit. Deloitte Accountants B.V. Flight Forum 1 5657 DA Eindhoven Postbus 376 5600 AJ Eindhoven Tel: (040) 2345000 Fax: (040) 2345014 www.deloitte.nl Aan de gemeenteraad van de gemeente Heusden t.a.v. de heer

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1052 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 24 november 2009 (OR. en) 15137/09 CRIMORG 164 ENFOPOL 271

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 24 november 2009 (OR. en) 15137/09 CRIMORG 164 ENFOPOL 271 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 24 november 2009 (OR. en) 15137/09 CRIMORG 164 ENFOPOL 271 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de oprichting van een Europees

Nadere informatie

Functiebeschrijving Business Architect

Functiebeschrijving Business Architect Functiebeschrijving 1. Algemene Gegevens Organisatie Functienaam Versie Auteur : [naam organisatie] : : 1.0 concept : Ad Paauwe a. Plaats in de organisatie De rapporteert aan de manager architectuur van

Nadere informatie

Op de voordracht van Onze Minister van Veiligheid en Justitie, gedaan in overeenstemming met Onze Minister van Financiën ;

Op de voordracht van Onze Minister van Veiligheid en Justitie, gedaan in overeenstemming met Onze Minister van Financiën ; Besluit van houdende wijziging van het Aanwijzingsbesluit rechtspersonen met een beperkte kasbeheerfunctie, het Besluit beheer politie, het Besluit financieel beheer politie en het Besluit verdeling sterkte

Nadere informatie

STAATSCOURANT Nr. Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 1839 242 12 12december 2008 Wijziging Subsidieregeling Stichting CAOP 25 november 2008 Nr. 2008-0000579903 De Minister

Nadere informatie

Koninginnegracht 19, Den Haag Kanaalpad 69, Apeldoorn 070-3105600. patents@vriesendorp.nl www.vriesendorp.nl

Koninginnegracht 19, Den Haag Kanaalpad 69, Apeldoorn 070-3105600. patents@vriesendorp.nl www.vriesendorp.nl 1 Het ontwerpen en op de markt brengen van producten in een veelheid van vormen en verschijningen is een wezenlijk kenmerk van onze economie. De ontwikkeling en realisering van een nieuwe uitvoering van

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018. 2500 EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018. 2500 EA Den Haag > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directoraat-Generaal Wonen en Bouwen Directie Woningmarkt Turfmarkt

Nadere informatie

STW-gebruikerscommissie

STW-gebruikerscommissie STW-gebruikerscommissie Versie: november 2013 Pagina 1 / 10 Inhoud Inhoud... 1 Inleiding... 2 Definities... 3 02. Toepasselijkheid... 3 03. Taak... 4 04. Uitvoering project... 4 05. Samenstelling... 4

Nadere informatie

Octrooiaanvragen uit Limburg OCTROOICENTRUM NEDERLAND

Octrooiaanvragen uit Limburg OCTROOICENTRUM NEDERLAND Octrooiaanvragen uit Limburg OCTROOICENTRUM NEDERLAND Datum: 24 september 2009 Auteur: Drs. M. (Marcel) Seip 2 LIMBURG Samenvatting Doel van dit onderzoek is de innovatie zichtbaar in octrooiaanvragen

Nadere informatie

Profiel. Manager Bibliotheken. 20 maart 2015. Opdrachtgever Stichting Bibliotheek Rotterdam

Profiel. Manager Bibliotheken. 20 maart 2015. Opdrachtgever Stichting Bibliotheek Rotterdam Profiel Manager Bibliotheken 20 maart 2015 Opdrachtgever Stichting Bibliotheek Rotterdam Voor meer informatie over de functie Manon Min, adviseur Leeuwendaal Telefoon (070) 414 27 00 Voor sollicitatie

Nadere informatie

Het Wetsvoorstel. De Staatssecretaris van Economische Zaken Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus 20401 2500 EK Den Haag

Het Wetsvoorstel. De Staatssecretaris van Economische Zaken Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus 20401 2500 EK Den Haag contactpersoon De Staatssecretaris van Economische Zaken Mevrouw S.A.M. Dijksma Postbus 20401 2500 EK Den Haag datum 8 juni 2015 e-mail telefoonnummer 06-46116548 uw kenmerk cc bijlage 1 onderwerp Voorlichting

Nadere informatie

Zundertse Regelgeving

Zundertse Regelgeving Zundertse Regelgeving Wetstechnische informatie Rubriek: Openbare orde en veiligheid Naam regeling: Beleidsregels meerjarige evenementenvergunningen gemeente Zundert Citeertitel: Beleidsregels meerjarige

Nadere informatie

reg.nr.:o'5.00 \a~11 procesverantw.: C~ 30

reg.nr.:o'5.00 \a~11 procesverantw.: C~ 30 reg.nr.:o'5.00 \a~11 procesverantw.: C~ 30 GEf\llëEI\j-1 lnge!~nr\/!'::::t\1 2 3 lijn 2005 class.nr.:.01' CS' C 1\iI.Ji...=.GEN Kroonpark 10 6831 GV Arnhem Postbus 30265 6803 AG Arnhem Tel: (026) 3238000

Nadere informatie

Global Opportunities (GO) Capital Asset Management BV gevestigd te AMSTERDAM. Rapport inzake de jaarrekening 2015

Global Opportunities (GO) Capital Asset Management BV gevestigd te AMSTERDAM. Rapport inzake de jaarrekening 2015 Global Opportunities (GO) Capital Asset Management BV gevestigd te AMSTERDAM Rapport inzake de jaarrekening 2015 Inhoudsopgave Pagina Opdracht 1 Algemeen 1 Resultaten 1 Financiële positie 2 Fiscale positie

Nadere informatie

Trendonderzoek Interne Communicatie 2019 Rapportage kwantitatieve resultaten

Trendonderzoek Interne Communicatie 2019 Rapportage kwantitatieve resultaten Trendonderzoek Interne Communicatie 19 Rapportage kwantitatieve resultaten Involve, specialisten in communicatie & change Adformatie Versie: juli 19 Achtergrond van het onderzoek Doelstelling Involve,

Nadere informatie

Notitie 2012/76367 Vaststellen Programma van eisen ten behoeve van de aanbesteding van de accountantsdienst

Notitie 2012/76367 Vaststellen Programma van eisen ten behoeve van de aanbesteding van de accountantsdienst Portefeuillehouder Steller Auditcommissie Raadssessie/vergadering Wettelijke bevoegdheid Notitie 2012/76367 Vaststellen Programma van eisen ten behoeve van de aanbesteding van de accountantsdienst Auditcommissie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 XII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (XII) voor het jaar 2012 Nr. 133 BRIEF VAN DE MINISTER

Nadere informatie

Behandeld door W.P. de Vries RA 088 288 1225

Behandeld door W.P. de Vries RA 088 288 1225 Gustav Mahlerlaan 2970 1 081 LA Amsterdam Postbus 5811 0 1 040 HC Amsterdam Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088 288 9737 www.deloitte.nl VERTROUWELIJK Aan het algemeen bestuur gemeenschappelijke regeling

Nadere informatie

jaarrekening Verkorte Status financiële verantwoording 2002 De financiële verantwoording 2002 van de batenlastendienst

jaarrekening Verkorte Status financiële verantwoording 2002 De financiële verantwoording 2002 van de batenlastendienst Status financiële verantwoording 2002 De financiële verantwoording 2002 van de batenlastendienst Plantenziektenkundige Dienst, waaraan de verkorte jaarrekening 2002 is ontleend, Verkorte maakt onderdeel

Nadere informatie

Concretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd

Concretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd >>> Overgang Maatstaf 2016 Onderstaand overzicht bevat de selectie van de geheel nieuwe eisen uit de Maatstaf 2016 en de eisen waarbij extra of andere accenten zijn gelegd, inclusief een korte toelichting.

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 30714 5 november 2013 Besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Minister van Wonen en

Nadere informatie

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 24 juni 2016 Reactie op consultatie. VS Tekstsuggesties T

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 24 juni 2016 Reactie op consultatie. VS Tekstsuggesties T Brancheorganisaties Zorg T.a.v. mr. Yvonne C.M.T. van Rooy Postbus 9696 3506 GR Utrecht Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 24 juni 2016 Reactie op consultatie Zorgbrede VS Tekstsuggesties

Nadere informatie

voorstel aan de gemeenteraad

voorstel aan de gemeenteraad voorstel aan de gemeenteraad Aan de raad van de gemeente sector - afdeling cs steller Esther Schilt onderwerp Normenkader rechtmatigheidscontrole telefoon 8537 voorstelnummer 132 8 november 2005 iz-nummer

Nadere informatie

Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303

Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303 Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303 Doel (Mede)zorgdragen voor de vormgeving en door het geven van adviezen bijdragen aan de uitvoering van het beleid binnen de Hogeschool Utrecht kaders en de ter

Nadere informatie

Functieprofiel lid Raad van Toezicht

Functieprofiel lid Raad van Toezicht Functieprofiel lid Raad van Toezicht Bestuursbureau Postbus 245, 6710 BE Ede Bovenbuurtweg 27, 6717 XA Ede 088 020 70 00 aeres.nl info@aeres.nl Doel van de functie De Raad van Toezicht staat het College

Nadere informatie

De Octrooicellen. Bescherm en valoriseer uw uitvindingen. Gratis sectorale ondersteuning rond intellectuele eigendom op maat van uw onderneming

De Octrooicellen. Bescherm en valoriseer uw uitvindingen. Gratis sectorale ondersteuning rond intellectuele eigendom op maat van uw onderneming De Octrooicellen Bescherm en valoriseer uw uitvindingen Gratis sectorale ondersteuning rond intellectuele eigendom op maat van uw onderneming De octrooicellen Bescherm en valoriseer uw uitvindingen Gratis

Nadere informatie

Resultaten klanttevredenheidsonderzoek Particuliere klanten van TVM verzekeringen

Resultaten klanttevredenheidsonderzoek Particuliere klanten van TVM verzekeringen Resultaten klanttevredenheidsonderzoek 2015 2016 Particuliere klanten van TVM verzekeringen Welkom bij TVM verzekeringen Onderzoeksaanpak De doelgroep bestaat uit alle particuliere klanten van TVM verzekeringen.

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 36050 27 juni 2017 Regeling van de Minister van Infrastructuur en Milieu, van 26 juni 2017, nr. IENM/BSK-2017/74109, tot

Nadere informatie

Onderzoek burgerinitiatief. Tevredenheid van indieners

Onderzoek burgerinitiatief. Tevredenheid van indieners Onderzoek burgerinitiatief Tevredenheid van indieners In opdracht van: De Raadsgriffier Uitgevoerd door: Team Beleidsonderzoek en Informatiemanagement Gemeente Purmerend Denise Floris Bert Mentink April

Nadere informatie

In deze brief licht ik het voornemen tot oprichting van deze rechtspersoon nader toe.

In deze brief licht ik het voornemen tot oprichting van deze rechtspersoon nader toe. > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Bestuur, Democratie & Financiën Europa en Binnenlands Bestuur Schedeldoekshaven 200 2511 EZ Den Haag Postbus

Nadere informatie

JAARVERSLAG COMMISSIE BEZWAARSCHRIFTEN 2016/2017. Gemeente Losser

JAARVERSLAG COMMISSIE BEZWAARSCHRIFTEN 2016/2017. Gemeente Losser JAARVERSLAG COMMISSIE BEZWAARSCHRIFTEN 2016/2017 Gemeente Losser 14 mei 2018 Inhoudsopgave Voorwoord 2 1. Inleiding 3 2. Samenstelling en taakverdeling 4 3. Vergaderingen 5 4. Aantallen bezwaarschriften

Nadere informatie

Octrooieren door MKB-bedrijven

Octrooieren door MKB-bedrijven Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport Octrooieren door MKB-bedrijven Peter Kanne E2021 13 september

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 5875 5 april 2011 Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 29 maart 2011, nr.

Nadere informatie

Centrale vraag van het onderzoek is: Hoe verhoudt de omvang van het ambtelijk apparaat van onze gemeente zich tot dat van andere gemeenten?

Centrale vraag van het onderzoek is: Hoe verhoudt de omvang van het ambtelijk apparaat van onze gemeente zich tot dat van andere gemeenten? Doelmatigheidsonderzoek personeelsformatie 1. Inleiding In de Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid gemeente Goirle (ex artikel 213a GW), vastgesteld door de raad op 28-10-2003, is

Nadere informatie

Digitale dienstverlening onderzocht

Digitale dienstverlening onderzocht Rekenkamercommissie Digitale dienstverlening onderzocht een quick scan naar digitale dienstverlening van de gemeente Amstelveen Rekenkamercommissie Amstelveen Vastgesteld op 10 februari 2011 Definitieve

Nadere informatie

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector

Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Samenwerken aan een toekomstbestendige retailsector Wie wij zijn Het Retail Innovation Platform helpt de innovatie- en concurrentiekracht van de retailsector te versterken. Samen met retailers en andere

Nadere informatie

De Rekenkamer is verder nagegaan of de verantwoording van de verschuldigde vergoeding over 2011, 2012 en 2013 volledig is.

De Rekenkamer is verder nagegaan of de verantwoording van de verschuldigde vergoeding over 2011, 2012 en 2013 volledig is. 1 Managementsamenvatting De managementsamenvatting is geschreven in het Nederlands en het Papiamentu. De Rekenkamer wil hiermee bereiken dat meer mensen kennis kunnen nemen van de inhoud van het rapport.

Nadere informatie

Visie op Dienstverlening

Visie op Dienstverlening Visie op Dienstverlening 2019 2023 1. Inleiding en context Dronten geeft je de ruimte en is een gemeente met lef. De samenleving verandert snel, de gemeente Dronten verandert mee. Het is een tijd van verdere

Nadere informatie

Jaarrapportage werk.nl. Publieksversie

Jaarrapportage werk.nl. Publieksversie Jaarrapportage werk.nl 2014 Publieksversie 2 Samenvatting Werkzoekenden en werkgevers maken ook in 2014 weer meer gebruik van de online dienstverlening van UWV die onder meer op werk.nl en in de Werkmap

Nadere informatie

Gemeente Lelystad Ingekomen 16 JUN 2015. Kopie aan:

Gemeente Lelystad Ingekomen 16 JUN 2015. Kopie aan: 0^=> \d ju^va.' lot's OLJ&rje^oeUi naarcs 150014156 Gemeente Lelystad Ingekomen 16 JUN 2015 Kopie aan: Orteliuslaan 982 3528 BD Utrecht Postbus 3180 3502 GD Utrecht Nederland Tel: 088 288 2888 Fax: 088

Nadere informatie