OCTROOICENTRUM NEDERLAND

Transcriptie

1 Jaarverslag 2007

2 OCTROOICENTRUM NEDERLAND

3 Inhoudsopgave Voorwoord 4 1. Missie, doelstellingen, organisatie Missie Doelstellingen en Balanced Score Card Organisatie 8 2. De dienstverlening aan doelgroepen Inleiding Octrooiverlening Rijksoctrooiwet Internationale octrooiaanvragen Europese octrooiaanvragen en verleningen Octrooirecht Kennisverspreiding Promotie Voorlichting Oriëntatie De doelstellingen en wensen van de opdrachtgevers Inleiding Professioneel uitvoeren van de opdrachten Omzet bij het ministerie van Economische Zaken Overige opdrachten Overzicht van octrooitaksen over Nieuw Octrooibeleid Participatie in internationale organisaties World Intellectual Property Organization Europees Octrooibureau Bureau voor de Harmonisatie van de Interne Markt Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom Europese Unie 34 2 INHOUDSOPGAVE

4 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 4. De uitgangspunten van de eigenaar Inleiding Financieel beheer Jaarrekening Balans en toelichting Resultatenrekening en toelichting De kwaliteit van de interne organisatie Inleiding Bedrijfsvoeringsparagraaf Accountantsverklaring 54 3

5 Voorwoord 4 VOORWOORD

6 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Voorwoord Octrooicentrum Nederland legt in haar jaarverslag verantwoording af over haar activiteiten, over het werk van het agentschap in 2007, van de ontwikkelingen om tot verdere kwaliteitsverbetering te komen en van de financiële resultaten. Een belangrijke toetssteen voor het functioneren van Octrooicentrum Nederland is, naast de in de jaarverslaggeving opgenomen aspecten, de tevredenheid van klanten over de geleverde producten en diensten. De klanttevredenheid is in 2007 gemeten door een marktonderzoeksbureau en bedroeg 7,8 op een schaal van 10. Ten opzichte van het onderzoek uit 2005 was dit een tevredenheidstoename met 0,5 procentpunt. In 2007 is veel aandacht gegeven aan het wetgevingstraject in verband met wijzigingen in de Rijksoctrooiwet. De verschillende wettelijke maatregelen in de Rijksoctrooiwet 1995 en het uitvoeringsbesluit 1995 zullen per 5 juni 2008 in werking treden. Zij beogen de toegang tot en het gebruik van het octrooisysteem - voor met name het MKB - te verbeteren. De maatregelen betreffen de afschaffing van het zesjarig octrooi, de mogelijkheid om octrooiaanvragen in het Engels in te dienen, verlaging van de drempelkosten, en een progressiever stelsel van instandhoudingstaksen. Enkele feiten uit het voorgaande jaar: - wereldwijd bleek het Nederlandse bedrijfsleven weliswaar wederom een grote octrooiaanvrager te zijn (8e plaats met aanvragen), maar er viel een lichte daling van 7.6% te constateren ten opzichte van 2006; - het aantal Europese octrooien dat ultimo 2007 van kracht was in Nederland bedroeg ; eind 2006 bedroeg dit aantal nog ; - het aantal in Nederland ingediende octrooiaanvragen onder de Rijksoctrooiwet 1995 is in 2007 gedaald ten opzichte van 2006 (van naar 2.446); - tijdens het jaarlijkse octrooicongres (medio 2007, 400 gasten, voornamelijk MKB-ers) werd de publicatie Hoe verdien ik.aan een briljant idee? gepresenteerd, tijdens de octrooiborrel (eind 2007, 300 gasten, ook voornamelijk MKB-ers) de publicatie Samenwerken met octrooien ; - in november werd een convenant afgesloten tussen Rijkswaterstaat en de bouwwereld; Octrooicentrum Nederland ontwikkelde bij de voorbereiding ervan een zogeheten Intellectueel Eigendom paragraaf ; - in december ontving Octrooicentrum Nederland de Kordes-Trofee, een prijs voor het beste jaarverslag (2006) van kleinere publieke organisaties. Ik hoop dat u met belangstelling kennis neemt van de inhoud van het verslag. Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen, directeur 5

7 1 Missie, doelstellingen, organisatie 6 HOOFDSTUK 1

8 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 1.1 Missie In een open wereldeconomie werkt Octrooicentrum Nederland als agentschap van het ministerie van Economische Zaken - aan een ondernemend en innovatief Nederland. In een wereld waar grenzen verdwijnen en mensen, kapitaal, informatie en producten zich steeds makkelijker verplaatsen, is bescherming van het industriële eigendom en het gebruik van informatie die in octrooien is opgeslagen essentieel voor de Nederlandse kenniseconomie. Daarom zorgt Octrooicentrum Nederland ervoor dat bedrijven, kennisinstellingen, overheden en uitvinders: 1. Eenvoudig octrooien kunnen indienen ter bescherming van hun technologische vinding (de octrooiverlener). 2. Voorlichting krijgen over het octrooisysteem en octrooien kunnen gebruiken als bron van informatie en inspiratie (het kenniscentrum). 3. Worden vertegenwoordigd in Europese en mondiale organisaties op het gebied van industrieel eigendom (de belangenbehartiger). 1.2 Doelstellingen en Balanced Score Card Octrooicentrum Nederland heeft vier doelstellingen die voortvloeien uit de missie. Het zijn: 1. Verbeteren van de dienstverlening aan de doelgroepen van Octrooicentrum Nederland (MKB, particulieren, universiteiten, hogescholen en overheid). 2. Uitvoeren van de (beleids)doelstellingen van de opdrachtgevers. 3. Voldoen aan de voorwaarden die gesteld worden door de eigenaar, het ministerie van Economische Zaken. 4. Het verbeteren van de kwaliteit van de processen in de organisatie. De doelstellingen worden getoetst met behulp van de methode van de Balanced Score Card. Hiervoor zijn vanuit het perspectief van de doelgroepen, de opdrachtgevers, de eigenaar en de interne organisatie kritische succesfactoren (KSF en) bepaald. 7

9 Doelgroepen Eigenaar KSF Naamsbekendheid bij doelgroepen Hoge klanttevredenheid Goede telefonische bereikbaarheid Klantvriendelijke online dienstverlening KSF Integriteit Positief resultaat uit bedrijfsuitoefening Efficiënte uitvoeringsorganisatie Ordelijk en controleerbaar financieel beheer Octrooicentrum Nederland Opdrachtgever Interne Organisatie KSF Professionele uitvoerder (octrooideskundigheid) Bereik bij doelgroepen vergroten Leveren van input voor beleidsvoorbereiding Efficiënte uitvoering van de opdracht KSF Deskundig en gemotiveerd personeel Adequate faciliteiten De KSF en zijn vertaald naar meetbare prestatie-indicatoren. Omdat het jaarverslag van Octrooicentrum Nederland is ingedeeld naar de invalshoeken van de Balanced Score Card, wordt in de afzonderlijke hoofdstukken nader ingegaan op de streefwaarden en realisaties van de indicatoren over Organisatie De basistaken van Octrooicentrum Nederland vormen tevens de pijlers waarop de lijnafdelingen zijn gebaseerd: kennis beschermen c.q. het uitvoeren van de wettelijke taken met als kern de Rijksoctrooiwet 1995 (ROW 1995), kennis verspreiden c.q. ontsluiten en kennis- en relatiemanagement in meer algemene zin. De wettelijke taken worden uitgevoerd door de afdeling Octrooiverlening en het ontsluiten van kennis en kennismanagement door de afdeling Kennisontwikkeling & Voorlichting. De twee lijnafdelingen worden ondersteund door de stafafdeling Financiën, Facilitair Beheer, Informatisering & Automatisering (FFI) en door de afdeling 8 HOOFDSTUK 1

10 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Algemene Zaken. In deze laatste afdeling, met een zekere nadruk op de internationale (bestuurlijke) zaken, is onder andere het cluster Personeel & Organisatie ondergebracht. De organisatie zag er per 31 december 2007 als volgt uit. Directeur Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen Algemene Zaken Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen Financiën, Facilitair Beheer, Informatisering & Automatisering (tevens plv. directeur) A.J.M. Kerkvliet RE RA Kennisontwikkeling & Voorlichting Drs. M. Heimens Visser MBA Octrooiverlening Mr. D.J. de Groot Tot 31 december 2007 was A.J.M. Kerkvliet Manager FFI. Hij is per 1 maart 2008 opgevolgd door de heer R.C. Sedee RA Cisa, die daarvoor als Audit Manager IT werkzaam was bij de Auditdienst van het ministerie van Economische zaken. Octrooicentrum Nederland kent sinds 1 januari 2008 de functie van plaatsvervangend directeur niet meer. 9

11 2 De dienstverlening aan doelgroepen 2.1 Inleiding Een goede dienstverlening is voor alle doelgroepen (MKB, particuliere uitvinders, universiteiten, hogescholen en de overheid) van belang. Niet alleen het professioneel uitvoeren van de Rijksoctrooiwet is aan de orde, maar ook het verzamelen, analyseren en het voor derden toegankelijk maken van octrooi-informatie. Klantvriendelijkheid staat hier voorop. De kritische succesfactoren (KSF en) zijn dan ook: naamsbekendheid bij de doelgroepen, klanttevredenheid, telefonische bereikbaarheid, klantvriendelijke online dienstverlening. In onderstaande tabel zijn de prestatie-indicatoren (streefwaarde en realisatie) over 2007 weergegeven. 10 HOOFDSTUK 2

12 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Doelgroepen KSF Prestatie-indicatoren Streefwaarde 2007 Realisatie 2007 Naamsbekendheid bij doelgroepen Imago-onderzoek eens per drie jaar - In 2007 is geen onder- zoek uitgevoerd - Het eerstvolgende onderzoek wordt in 2009 uitgevoerd - Streefwaarde 2006: 45% - Imago onderzoek 2006: gemiddeld 68% (alle doelgroepen scoren boven de 45%) Hoge klanttevredenheid - Periodieke meting klanttevredenheid per product van kwaliteit dienstverlening - Gemiddelde score 7,5 op een schaal van 10 - Score 7,8 - Reactietijd op inkomen- de - 95% s binnen vier dagen - 98% - Overleg met Commissie van Acht - Vier keer per jaar - Vier keer Goede telefonische bereikbaarheid Periodieke meting hoofdnummers: 1 In gesprek 2 Niet opgenomen 3 Wachttijd Voldoen aan normen SNT: 1 Minder dan 2% 2 Minder dan 2% 3 95% < 15 sec 1 2% 2 2% 3 93% Klantvriendelijke ontsluiting online van octrooiinformatie - Aantal bezoeken website - Aantal externe bezoeken octrooiregister op jaarbasis op jaarbasis Aantal bezoeken esp@cenet op jaarbasis Aandeel octrooiaanvra- gen online (nationaal en internationaal) - NL: 25% - EP/NL: 10% - PCT: 35% - NL 30% - EP/NL 19% - PCT 65% Klanttevredenheidsonderzoek Eind 2007 heeft een extern bureau een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder klanten van Octrooicentrum Nederland. Het onderzoek richtte zich zowel op de 11

13 dienstverlening ten aanzien van de octrooiverlening als op de activiteiten rond de voorlichting over het octrooisysteem. Octrooicentrum Nederland scoorde zeer goed in dit onderzoek. Het gemiddelde rapportcijfer bedroeg een 7,8 op een schaal van 10 terwijl de streefwaarde een 7,5 was. De gemiddelde tevredenheid is duidelijk gestegen ten opzichte van het klanttevredenheidsonderzoek uit 2005 (7,3). Klanten zijn op alle onderdelen zeer te spreken over Octrooicentrum Nederland. Negatieve beoordelingen komen praktisch niet voor. Er is veelvuldig sprake van zeer positieve en van enthousiaste reacties. Het aantal zeer tevreden klanten (rapportcijfer hoger dan 8) nam toe tot 15%. De tevredenheid is het hoogst bij diensten als workshops, presentaties en individuele voorlichtingsgesprekken. De afhandeling van octrooiaanvragen scoorde boven het gemiddelde. Door Octrooicentrum Nederland in te schakelen ontstaat meer duidelijkheid over de eigen positie en de te nemen acties (61% voorziet hierdoor een positief resultaat). Daarnaast heeft 52% Octrooicentrum Nederland actief aanbevolen in het eigen netwerk. Als meest aansprekend in de dienstverlening worden klantvriendelijkheid en deskundigheid genoemd. Meest voor verbetering in aanmerking komen de dienstverlening via internet en de praktische toepasbaarheid van voorlichtingsinformatie. Reactie inkomende Deze score heeft betrekking op de beantwoording van via gestelde vragen over het octrooisysteem. De streefwaarde voor de beantwoording van deze vragen is bepaald op 95% binnen 4 dagen. Met een score van 98% is dit percentage ruimschoots gehaald. Commissie van Acht In de Commissie van Acht (octrooien) overleggen Octrooicentrum Nederland en het Directoraat Generaal Ondernemen & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken met belanghebbende organisaties als de Orde van Octrooigemachtigden, HBO-Raad, Nederlandse Orde Van Uitvinders, VNO-NCW, VSNU, Vereniging I.E. en de Contactgroep Vrije Octrooigemachtigden. Het overleg is erg nuttig. Het maakt goede inhoudelijke discussies mogelijk, bevordert uitwisseling van informatie en zorgt voor afstemming van standpunten. In 2007 werd overlegd over uiteenlopende, in dit jaarverslag in hoofdstuk 3 weergegeven nationale, Europese en internationale octrooizaken. Goede telefonische bereikbaarheid De streefwaardes voor telefonische bereikbaarheid zijn op de punten in gesprek en niet opgenomen vrijwel gehaald. De scores hebben betrekking op vier centrale nummers die periodiek via een belscan op bereikbaarheid worden getoetst. Klantvriendelijke online dienstverlening Wereldwijd neemt de hoeveelheid openbaar toegankelijke octrooi-informatie toe. Octrooicentrum Nederland wil digitale octrooi-informatie zo transparant mogelijk toegankelijk maken. De website en de toegang die deze geeft tot octrooidatabanken, wordt hiervoor gebruikt. 12 HOOFDSTUK 2

14 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Ruim 1500 bezoekers hebben zich aangemeld voor de alerteringsdienst mijn. octrooicentrum.nl. Er zijn vijf nieuwsbrieven verstuurd over uiteenlopende onderwerpen. Octrooicentrum Nederland is op grond van de Rijksoctrooiwet 1995 (ROW 1995) en internationale verdragen gehouden tot het voeren van een Octrooiregister waarin gepubliceerde Nederlandse octrooiaanvragen en in Nederland geldende octrooirechten worden geregistreerd. Dit Octrooiregister is voor het publiek gratis toegankelijk. Behalve voor de beschermingstaak het in stand houden van octrooirechten wordt het Octrooiregister gebruikt voor de verspreidingstaak: het geven van inzage in octrooirechten. Vanaf 1 januari 2007 wordt het aantal via de website gebrachte bezoeken aan het Octrooiregister gemeten (voorheen het aantal unieke bezoekers ). Het realisatiecijfer van is een nulmeting. Ten aanzien van de digitale versie van het wettelijke Octrooiregister is in 2007 besloten om over te stappen op het systeem Register Plus van het Europees Octrooibureau (EOB). Deze overgang zal naar verwachting in 2008 plaatsvinden. Natuurlijk blijft het Octrooiregister zonder onderbreking voor het publiek toegankelijk, zij het dat vormgeving en zoekfunctionaliteit zullen veranderen. Het EOB ontwikkelt en beheert het octrooizoeksysteem esp@cenet. Dit, via internet openbaar, en gratis toegankelijke systeem bevat zo n zestig miljoen octrooidocumenten van 81 landen. Octrooicentrum Nederland stelt esp@cenet beschikbaar via haar website en beheert de Nederlandstalige teksten. Bij voorlichtingsactiviteiten en oriënterende onderzoeken in de octrooiliteratuur gebruiken de octrooiadviseurs van Octrooicentrum Nederland esp@cenet als hét zoeksysteem bij uitstek. Eind 2007 is een Nederlandstalige handleiding voor het zoeken in esp@cenet ontwikkeld. In 2007 is het aantal elektronische aanvragen gestegen; onder de ROW 1995 gaat het inmiddels om 30 procent, bij de ingediende vertalingen van Europese octrooien (EP/NL) om 19 procent en in het geval van internationale, zogeheten PCT-indieningen (Patent Cooperation Treaty) zelfs om 65 procent. Het is de verwachting dat deze groei doorzet. Het online indienen is voordelig voor de klant: hij ontvangt direct een inschrijfnummer en een datum van indiening. Ook kan hij de digitaal beschikbare octrooigegevens gemakkelijk hergebruiken voor eigen doeleinden. De verminderde administratieve last bespaart tijd en geld. 13

15 2.2 Octrooiverlening Rijksoctrooiwet 1995 Tabel 2.1 Rijksoctrooiwet Totaal ingediende octrooiaanvragen ROW Verzoeken voor stand der techniek onderzoeken Totaal verleende Nederlandse registratieoctrooien: 6-jarig Totaal verleende Nederlandse registratieoctrooien: 20-jarig Bezwaarschriften Verzoekschrift art. 23 ROW 1995 (herstel in de vorige toestand) Verzoekschrift art. 76/84 ROW 1995 (advies aan derde) Advies aan rechter art. 87 ROW Aanvragen om aanvullend beschermingscertificaat (geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen) Verleende aanvullende beschermingscertificaten Ingeschreven topografieën van halfgeleiderproducten 5 2 Eenieder die een Nederlands octrooi wil verkrijgen moet daarvoor een aanvraag bij Octrooicentrum Nederland indienen. Volgens de ROW 1995 worden octrooien ongetoetst verleend. Aanvragen en verleningen Onder de Rijksoctrooiwet zijn octrooien met een maximale geldigheidsduur van zes jaar en twintig jaar mogelijk. Voor een twintigjarig octrooi is een stand der techniek onderzoek vereist. Dit onderzoek leidt tot een rapport waarin de stand van de techniek met betrekking tot de octrooiaanvraag wordt genoemd. Bij aanvragen die na 30 juni 2006 zijn ingediend is het onderzoeksrapport uitgebreid met een schriftelijke opinie waarin een toelichting staat op de in het rapport geciteerde documenten. Daarbij wordt aangegeven waarom deze documenten nieuwheids- of inventiviteitsbezwarend kunnen zijn. Inmiddels worden nagenoeg alle onderzoeksrapporten voorzien van een schriftelijke opinie. De uitbesteding van werk door Octrooicentrum Nederland vindt plaats op basis van een working agreement met het EOB. 14 HOOFDSTUK 2

16 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Verzoeken Onder de ROW 1995 kunnen aan Octrooicentrum Nederland met betrekking tot een al verleend octrooi drie typen verzoeken worden gericht, te weten: verzoek om een aanvullend beschermingscertificaat (ABC); verzoek tot herstel in de vorige toestand; verzoek om een wettelijk advies. Door middel van een ABC kan de geldigheidsduur van octrooirechten voor geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen worden verlengd. In 2007 zijn 79 aanvragen ingediend en 36 aanvullende beschermingscertificaten afgehandeld. Het herstel in de vorige toestand is een specifiek juridische procedure, waardoor de octrooihouder die door een administratief verzuim zijn octrooi verspeeld heeft (bijv. door niet tijdige betaling van de instandhoudingstaks) alsnog in zijn recht hersteld kan worden. In 2007 zijn 62 verzoekschriften ingediend en 78 verzoeken herstel in vorige toestand afgehandeld. Met wettelijk advies wordt gedoeld op in de ROW 1995 genoemde technische adviezen op verzoek van partijen die in een octrooigeschil verwikkeld zijn. Dergelijke adviezen zijn voor partijen voorwaarde voor het kunnen instellen van een nietigheidsactie bij de Rechtbank. In een advies geeft Octrooicentrum Nederland een inhoudelijk oordeel over de aangevoerde nietigheidsgronden. In 2007 zijn zes verzoeken om wettelijk advies afgehandeld. Adviezen In het verslagjaar heeft Octrooicentrum Nederland geen technisch advies (art. 87 ROW 1995) aan de Rechtbank Den Haag verstrekt. Documentleveranties Door Octrooicentrum Nederland worden aan externe klanten kopieën en prints van documenten geleverd. Het gaat om kopieën van octrooidocumenten, tijdschriftartikelen en dossierstukken. Net als in voorgaande jaren loopt, als gevolg van digitale beschikbaarheid, het aantal gevraagde octrooidocumenten terug. Bijblad Het Bijblad bij De Industriële Eigendom is een uitgave van Octrooicentrum Nederland en bevat vooral wetenschappelijke artikelen en jurisprudentie op het gebied van de industriële eigendom. In de externe redactie hebben verschillende hoogleraren, rechters en advocaten zitting. Halverwege 2007 is een project gestart om het Bijblad te digitaliseren en via de website van Octrooicentrum Nederland toegankelijk te maken. Om de abonnees tijdens een overgangsperiode - waarin zich voor hen nog hardnekkige technische problemen en onvolkomenheden voordeden - zoveel mogelijk ter wille te zijn, ontvingen (en ontvangen) deze abonnees naast de digitale publicatie ook nog maandelijks een, min of meer met het oude gedrukte Bijblad vergelijkbare print. 15

17 2.2.2 Internationale octrooiaanvragen World Intellectual Property Organization (WIPO) WIPO is een organisatie van de Verenigde Naties en is gevestigd in Genève. WIPO is belast met de internationale bescherming van de intellectuele eigendomsrechten en voert 23 verschillende verdragen uit. Daaronder de Patent Cooperation Treaty (PCT) waarbij 138 landen zijn aangesloten. Octrooiaanvragen onder de Patent Cooperation Treaty In 2007 werd opnieuw een record aantal internationale octrooiaanvragen bij WIPO ingediend, ; een toename van 4.7% ten opzichte van 2006 (diagram 2.1). Het aantal aanvragen ingediend met herkomst Nederland bedroeg 4.186, een afname van 7.6% ten opzichte van Nederland was als aanvrager nummer acht in het landenklassement; in 2006 nam Nederland nog plaats zeven in. De meest opmerkelijke groeicijfers werden voor het vierde jaar in successie - gerealiseerd door de Noord- en Oost-Aziatische landen. Zij representeerden meer dan een kwart (25.8%) van alle internationale aanvragen onder de PCT. Korea maakte een groei door van 18.8% ten opzichte van 2006 en streefde Frankrijk voorbij. China realiseerde een groei van 38.1% in vergelijking met 2006, en passeerde Nederland. Het grootste aandeel aanvragen was gerelateerd aan het technologieveld van de telecommunicatie (10.5%), gevolgd door informatietechnologie (10.1%) en farmacie (9.3%). De snelst groeiende sectoren zijn nucleaire techniek en telecommunicatie. De top-5 van aanvragers veranderde. Het Japanse Matsushita nam met aanvragen (in 2006 een aantal van 2.344) de eerste plaats over van Philips (2.041 aanvragen, in 2006 waren dat er 2.495). Siemens Duitsland behield de derde plaats (1.644). Huawei Technologies uit China steeg negen plaatsen en eindigde op vier (1.365). Bosch Duitsland nam de vijfde plaats in (1.146). 16 HOOFDSTUK 2

18 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Diagram 2.1 Top 10 Aanvragen bij de WIPO naar land van herkomst (2007) Overig Zweden Zwitserland Nederland China Groot-Brittannië Frankrijk Totaal (aantal onder voorbehoud) Bij Octrooicentrum Nederland kunnen ook internationale aanvragen onder de PCT ingediend worden. Als PCT-ontvangend bureau ontving Octrooicentrum Nederland aanvragen (in 2006: 1.006). Vanaf september 2005 is het mogelijk om aanvragen online of per diskette in te dienen. Van de PCT-aanvragen werden er 674 online ingediend en 42 per diskette. Dat is 69% ten opzichte van het totaal aantal aanvragen. Ter vergelijking, in 2006 betrof het aantal elektronische indieningen 61% van het totale aantal, in 2005 was dit 39% Europese octrooiaanvragen en verleningen De Europese Octrooi Organisatie is een internationale organisatie met als uitvoerend orgaan het Europees Octrooibureau (EOB). Dit bureau heeft kantoren in Duitsland, Nederland en Oostenrijk. Op grond van het Europees Octrooiverdrag (EOV) ontvangt en behandelt het EOB Europese octrooiaanvragen. Na verlening vallen deze uiteen in een nationaal octrooi in één of meer van de 34 lidstaten die daarvoor door de octrooiaanvrager kunnen worden aangewezen. Octrooiaanvragen onder het EOV kunnen direct bij het EOB of via de WIPO worden ingediend (diagram 2.2). De aanvrager van zo n WIPO-aanvraag (PCT-internationale fase) kan na een termijn, waarbinnen een stand der techniek onderzoek plaatsvindt, besluiten om Europa aan te wijzen. De aanvraag komt dan in de Euro-PCT regionale fase. Het EOB toetst de aanvraag op industriële toepasbaarheid en inventiviteit. Na verlening valt het octrooi onder het regime van de nationale octrooiwetgeving van het land waarin het octrooi van kracht moet worden. Dit laatste wordt bepaald door de octrooiaanvrager. De administratie en de handhaving vindt in elk van de aangewezen landen plaats. 17

19 Diagram 2.2 Top 10 Aanvragen bij het EOB en bij de WIPO naar land van herkomst (2007) Totaal (aantal onder voorbehoud) Overig Italië China Zwitserland Groot-Brittannië Nederland Korea Frankrijk Duitsland In 2007 verleende het EOB octrooien waarbij Nederland werd aangewezen als land waarvoor de aanvrager het octrooirecht vraagt (EP/NL). In 2006 lag dit aantal nog op octrooien, 9% hoger dan in Hierbij wordt opgemerkt dat het aantal EP/ NL octrooien in 2006 met 15% was gestegen ten opzichte van Een Europees octrooi wordt in Nederland van kracht als de houder ervan voldaan heeft aan onder andere de verplichting een Nederlandse vertaling van het Europese octrooi in te dienen. Overigens treedt per 1 mei 2008 het Vertalingenprotocol (zie hierna onder 3.3.2) in werking waardoor dit regime verandert. Het aantal Europese octrooien dat van kracht was in Nederland op 31 december 2007 bedroeg Op 31 december 2006 bedroeg dit aantal Het aantal Europese octrooien dat in 2007 in Nederland van kracht is geworden bedraagt Octrooirecht Octrooicentrum Nederland is belast met de instandhouding van de voor Nederland geldende octrooirechten door vermelding daarvan in het Octrooiregister. Dat geldt ook voor de voor Nederland geldig gemaakte Europese octrooien. In het Octrooiregister worden de bibliografische gegevens van de octrooiaanvragen en de verleende octrooien vastgelegd, alsmede de wijzigingen in de status van octrooiaanvragen en verleende octrooien. Het aantal voor Nederland geldende octrooien bedraagt per 31 december Nederland neemt bij de in ons land geldende octrooien, net als in 2005 en 2006, de derde 18 HOOFDSTUK 2

20 OCTROOICENTRUM NEDERLAND plaats in als land van herkomst, met een aantal van Dit is bijna 13% van het totale aantal voor Nederland geldende octrooien (diagram 2.3) De plaatsen één en twee worden ingenomen door de Verenigde Staten en Duitsland. Diagram 2.3 Top 10 - Van kracht zijnde octrooien in Nederland 2005, 2006, Kennisverspreiding Een van de taken van Octrooicentrum Nederland is om het octrooibewustzijn in Nederland te vergroten. Daarbij richt de organisatie zich op de doelgroepen MKB, kennisinfrastructuur en de overheid. Octrooicentrum Nederland informeert klanten over de verschillende intellectuele eigendomsrechten, het octrooiverleningsproces, en over het nuttig gebruik - bij innovatietrajecten - van informatie uit octrooidatabanken. Octrooicentrum Nederland werkt volgens het stramien promotie, voorlichting en oriëntatie. In de eerste fase (promotie) gaat het om het wekken van interesse voor octrooien. In de tweede fase om het verstrekken van basisinformatie (voorlichting). In de derde fase (oriëntatie) wordt gezocht naar verdere verdieping in de octrooimaterie, zoveel mogelijk in overeenstemming met de wensen van de klant. In 2007 werd extra aandacht besteed aan klantvriendelijke elektronische dienstverlening 19

21 en het versterken van het interne kennisniveau van medewerkers. De samenwerking met andere organisaties, in het bijzonder de uitvoeringsorganisaties van Economische Zaken, werd verstevigd (o.a. op het terrein van de beleidsinteractie). Extra focus lag op ondernemers in het MKB Promotie Om een breed publiek te interesseren voor octrooien organiseerde Octrooicentrum Nederland in 2007 twee grote promotionele evenementen. Ook deed het opnieuw mee aan het televisieprogramma Het Beste Idee van Nederland. Verder bewerkstelligde Octrooicentrum Nederland dat de uitvoeringsorganisaties van Economische Zaken zich gezamenlijk presenteerden op het evenement Holland Innovation. Daarnaast bracht Octrooicentrum Nederland een nieuwe algemene brochure uit, publiceerde het 26 artikelen en was het op 22 beurzen aanwezig. Octrooicongres 2007 Op 7 juni vond het jaarlijkse octrooicongres plaats. Het auditorium van het Europees Octrooibureau stroomde vol met ongeveer 400 gasten, voornamelijk ondernemers uit het MKB. Het thema van het congres was Geld verdienen met octrooien!. Octrooiborrel Op 22 november werd voor het eerst de octrooiborrel georganiseerd. Bij dit evenement waren ruim 300 mensen aanwezig, opnieuw voornamelijk ondernemers. Het thema was Samenwerken met octrooien. De discussie met een aantal deskundigen richtte zich met name op de samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen. Na de discussie was er ruimte om te speed-daten. Het Beste Idee van Nederland Octrooicentrum Nederland was opnieuw betrokken bij het programma Het Beste Idee van Nederland. Het heeft ongeveer 900 inzendingen gescand op octrooiaspecten en gaf meer dan 1000 deelnemers - bij de presentatiedagen - voorlichting over het octrooisysteem. Octrooicentrum Nederland ontving 40 geselecteerde kandidaten en bracht hen in contact met mensen uit de maak- en marketingindustrie. Paviljoen Economische Zaken op Holland Innovation Begin oktober vond opnieuw Holland Innovation plaats. Op initiatief van Octrooicentrum Nederland werd een prachtig EZ-paviljoen geplaatst, waarin alle uitvoeringsorganisaties van Economische Zaken zich konden presenteren aan startende ondernemers. Nieuwe brochure Octrooicentrum Nederland ontwikkelde in 2007 een nieuwe algemene brochure en bracht deze uit op een handzaam A5-formaat. De brochure geeft inzicht in het octrooisysteem en bevat tips en getuigschriften van ondernemers. 20 HOOFDSTUK 2

22 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Voorlichting In het kader van voorlichting aan de doelgroepen verzorgde Octrooicentrum Nederland workshops (totaal 102), gastcolleges (51) en presentaties (60). Octrooicentrum Nederland organiseert deze activiteiten op verzoek, bij bedrijven, brancheorganisaties, universiteiten en bij het HBO. Waar mogelijk haakt Octrooicentrum Nederland aan bij bestaande initiatieven zoals Jong Ondernemen, maar het neemt ook zelf initiatief om contacten te leggen. Zo startte Octrooicentrum Nederland met een octrooigilde binnen het HBO. Voor het MKB zette Octrooicentrum Nederland een (Engelstalige) tool op de site: de NOVU-ster. Dit instrument, ontwikkeld door de Nederlandse Orde Van Uitvinders (NOVU), helpt startende bedrijven hun idee te toetsen. Jong Ondernemen Octrooicentrum Nederland organiseerde met de Stichting Jong Ondernemen drie octrooibijeenkomsten waarbij voorlichting werd gegeven over het octrooisysteem. Een kleine 600 studenten werd bereikt. Dit soort octrooibijeenkomsten maken vast onderdeel uit van het Jong Ondernemen programma. Octrooigilde Binnen het account HBO is op structurele wijze gestart met het aanstellen van octrooicoördinatoren op HBO instellingen. Dit zijn docenten of lectoren die zich binnen hun instelling inzetten voor octrooionderwijs. Zij beschikken zelf over basiskennis intellectueel eigendom. Fast 50 Foundation en Rising Star Award Octrooicentrum Nederland is in 2007 samenwerking aangegaan met de Fast 50 Foundation. De stichting organiseert de Fast 50 Award voor snelgroeiende technologiebedrijven. Daarnaast organiseert het de Rising Star Award voor startende technologiebedrijven Oriëntatie Octrooicentrum Nederland ontwikkelde in 2007 twee boekjes met tips voor ondernemers: Hoe verdien ik. aan een briljant idee? en Samenwerken met octrooien. Ook voor de doelgroep overheid treedt Octrooicentrum Nederland op als kenniscentrum. Het ontwikkelde samen met Rijkswaterstaat enkele modellen die een goede omgang met intellectueel eigendom bij aanbesteden moeten stimuleren. Daarnaast leverde Octrooicentrum Nederland maatwerk aan een groot aantal ondernemers en onderzoekers door in individuele gesprekken (totaal 1.390) samen in octrooidatabanken te zoeken naar relevante octrooipublicaties. Om het gebruik van octrooidatabanken te stimuleren verrichtte Octrooicentrum Nederland een groot aantal zoekadviezen (478) en onderzoeken in de octrooiliteratuur (871). Publicatie: Hoe verdien ik aan een briljant idee? Veel vragen van ondernemers aan Octrooicentrum Nederland gaan over de waarde van octrooien en hoe je deze kunt inzetten om geld te verdienen. Octrooicentrum Nederland ontwikkelde een handzaam boekje over dit onderwerp, waarbij verschillende succesvolle 21

23 ondernemers en andere experts werd gevraagd een bijdrage te leveren. Het boekje werd uitgereikt tijdens het Octrooicongres op 7 juni. Publicatie Samenwerken met octrooien Deze publicatie bevat twaalf sleutels voor een vruchtbare samenwerking op het gebied van intellectuele eigendom tussen bedrijven en kennisinstellingen. De publicatie kwam tot stand in nauwe samenwerking met VNO-NCW, Syntens, MKB-Nederland, SenterNovem, VSNU en Economische Zaken. Het boekje bevat testimonials, adviezen en een checklist. Het boekje werd gepresenteerd tijdens de Octrooiborrel in het najaar. Het werd daar zeer goed ontvangen. Ondertekening van het Innovatie Convenant Op 1 november organiseerde Rijkswaterstaat de Dag van Maarssen. Minister Camille Eurlings ondertekende een convenant met de bouwwereld (o.a. met Bouwend Nederland, Elco Brinkman), waarin de intentie wordt uitgesproken bij aanbestedingstrajecten correct om te gaan met intellectueel eigendom en innovatie. Octrooicentrum Nederland ontwikkelde bij de voorbereiding van het convenant een aantal modellen om inzichtelijk te maken hoe men dit in de praktijk vorm zou kunnen geven. Guus Broesterhuizen, directeur van Octrooicentrum Nederland, was een van de andere ondertekenaars van het convenant. Octrooicentrum Nederland is nu betrokken bij de verdere uitwerking ervan. Ei van Columbus Het ministerie van VROM organiseerde het Ei van Columbus, een ideeënwedstrijd voor innovatieve producten en processen, duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Octrooicentrum Nederland onderzocht de inzendingen op octrooiaspecten voor de categorie Innovatieve producten en diensten en Innovatieve processen. 22 HOOFDSTUK 2

24 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 23

25 3 De doelstellingen en wensen van de opdrachtgevers 3.1 Inleiding Octrooicentrum Nederland wil op professionele wijze maximaal bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen van de opdrachtgevers en met name van het Directoraat Generaal Ondernemen & Innovatie (DG O&I). Dit betekent: een hoge kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten. Daarnaast streeft Octrooicentrum Nederland naar het leveren van input voor de voorbereiding van innovatiebeleid. In nauwe samenwerking met het moederdepartement participeert Octrooicentrum Nederland in de bestuurlijke werkzaamheden van internationale organen. De KSF en zijn: deskundige uitvoerder, vergroting bereik bij doelgroepen, optimale hulp bij beleidsvoorbereiding en kennisoverdracht, een efficiënte uitvoering van de opdracht. 24 HOOFDSTUK 3

26 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Opdrachtgevers KSF Prestatie-indicatoren Streefwaarde 2007 Realisatie 2007 Professionele uitvoerder (octrooideskundigheid) Percentage stand van de techniek onderzoeken die zelf uitgevoerd worden 75% 64% Bereik bij doelgroepen vergroten - Bereik per doelgroep verhogen - In 2007 nulmeting klanten - Aantal samenwerkingsrelaties met intermediaire en brancheorganisaties Aantal oriëntatieonder- zoeken op jaarbasis Leveren van input voor beleidsvoorbereiding - Aantal beleidsinter- actieve onderzoeken - Zes grote onderzoeken en 35 kleinere onder- zoeken - Tien grote onderzoeken en 41 kleine onderzoeken - Klanttevredenheid bij KOB onderzoeken - 75% van de klanten is tevreden - 100% Efficiënte uitvoering van de opdracht Daling van behandelnormen per product (met behoud van kwaliteit) Daling van nagenoeg alle behandelnormen Drie van de negen behandelnormen laten een geringe overschrijding zien Uitgevoerde stand der techniek onderzoeken Voor een twintigjarig octrooi moet volgens de Rijksoctrooiwet binnen dertien maanden na eerste indiening van de aanvraag een verzoek tot onderzoek naar de stand der techniek worden ingediend. Het onderzoek leidt tot een stand der techniek rapport. In 2007 is 64% van dit type onderzoek door Octrooicentrum Nederland zelf uitgevoerd. De voornaamste redenen voor de terugloop (ten opzichte van de streefwaarde) zijn dat het opleiden van nieuwe technisch adviseurs door de ervaren collega s veel tijd kostte, en dat het lagere aantal ingediende aanvragen in 2007 leidde tot een daling van het aantal verzoeken om een onderzoek naar de stand der techniek. Daarnaast is op het terrein van de chemie de voorraad dossiers sterk geslonken en is een groeiend aantal complexe, tijdrovende elektrotechnische dossiers door Octrooicentrum Nederland behandeld. 25

27 Wil de aanvrager zijn octrooirecht ook in landen buiten Nederland laten gelden, dan is een internationaal stand der techniek onderzoek noodzakelijk. Het daadwerkelijke onderzoek wordt in dat geval verplicht uitgevoerd door het Europees Octrooibureau (EOB). De administratieve afhandeling voor Nederlandse octrooiaanvragers geschiedt door Octrooicentrum Nederland. Bereik bij doelgroepen vergroten De in 2007 uitgevoerde nulmeting naar het aantal klanten dat Octrooicentrum Nederland in een jaar bereikt met haar producten, bedroeg ruim Alleen producten waarbij in direct contact met de klant - geconstateerd kon worden dat octrooibewustzijn was gecreëerd, werden in de nulmeting meegeteld. Octrooicentrum Nederland sloot in 2007 met een aantal nieuwe partijen een samenwerkingsovereenkomst. Enkele overeenkomsten vervielen zoals die met de TU Delft, waar de detachering van een adviseur afliep. Het totaal aantal overeenkomsten lag eind 2007 op 20. Nieuwe overeenkomsten werden afgesloten met de Technologiestichting STW, de Service Desk van MKB-Nederland, de Kamer van Koophandel, Stichting Jong Ondernemen, New Venture en de ABN Amro Technodesks. Het aantal uitgevoerde oriëntatieonderzoeken in 2007 bedroeg 871, een realisatie van 95% ten opzichte van de streefwaarde. Met de adviseurs is geconcludeerd dat afgelopen jaar veel kleine en startende bedrijven binnenkwamen die met een gesprek of een zoekadvies geholpen konden worden. Het zoekadvies is een nieuw product. Het idee is om ondernemers en onderzoekers zoveel mogelijk zelf te laten zoeken in octrooidatabanken. Door hen classificatiecodes en trefwoorden te geven, worden zij op weg geholpen. In 2007 zijn 478 zoekadviezen gegeven. Leveren van input voor beleidsvoorbereiding Octrooicentrum Nederland genereert beleidsrelevante kennis. De studies die het cluster Kennisontsluiting en Beleidsinteractie (KOB) oplevert zijn vaak gericht op onderwerpen die bij de ministeries op de beleidsagenda staan. In 2007 zijn 41 kleinere en tien grotere beleidsondersteunende onderzoeken afgerond. De onderzochte onderwerpen waren ondermeer Security, Life Sciences, Food en Nutrition, Energietransitie, Nieuwe Materialen en Ruimtevaart. Ook zijn nulmetingen en pilots ten behoeve van de nota Pieken in de Delta en het Netherlands Genomics Initiative uitgevoerd of opgestart. Voor de onderwerpen Waterbehandeling en Nano-technologie zijn de gegevens uit eerdere onderzoeken geactualiseerd. Efficiënte uitvoering van de opdracht Voor de producten Nationaal stand der techniek onderzoek, Levering kopieën van octrooidocumenten, en Bijblad zijn de behandelnormen licht overschreden. 26 HOOFDSTUK 3

28 OCTROOICENTRUM NEDERLAND 3.2 Professioneel uitvoeren van de opdrachten Omzet bij het ministerie van Economische Zaken Voor het uitvoeren van de werkzaamheden is door het Directoraat Generaal Ondernemen & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken voor 2007 een opdracht verleend voor EUR 14,7 miljoen aan Octrooicentrum Nederland. De omzet van Octrooicentrum Nederland bij het moederdepartement is als volgt over de productgroepen verdeeld (x EUR 1.000): Totaal per produktgroep Overige opdrachten Samenwerking met de United Kingdom Intellectual Property Office (UKIPO) De samenwerking met het UKIPO is ook in 2007 voortgezet. Het was al weer het vierde kalenderjaar van deze samenwerking. Met het UKIPO contract is Octrooicentrum Nederland in staat de expertise en de producten van zijn technisch adviseurs te meten. 27

29 Tijdens de jaarlijkse contract meeting werd daarover net als in de voorgaande jaren door het UKIPO expliciet grote tevredenheid uitgesproken. In 2007 behelsde dit werk in eerste instantie 170 onderzoeken naar de stand van de techniek (searches) en beoordelingen (examinations). In de laatste drie maanden van 2007 zijn daar nog 30 beoordelingen bij gekomen, alle op het gebied van de chemie. De samenwerking met het UKIPO wordt ook in 2008 voortgezet. Octrooigemachtigdenopleiding en -examens Aan de voor benoemde examencommissie voor de octrooigemachtigden heeft Octrooicentrum Nederland wederom twee van de zes leden geleverd. De examencommissie heeft in 2007 de volgende tentamens afgenomen (tussen haakjes het aantal deelnemers): - de juridische examenonderdelen Recht Algemeen (17), Octrooirecht (22), en Overige IE-rechten en Europees Recht/Mededinging (22), en - de tentamens Praktische Vaardigheden Schrijven van conclusies en een beschrijvingsinleiding van een octrooiaanvrage (28), Het bespreken van een nieuwheidsonderzoek afgegeven voor een ingediende octrooiaanvrage (30) en Het opstellen van een (verzoek om) advies omtrent de toepasselijkheid van de nietigheidsgronden, en/of een inbreukadvies, en/of een vrijgaveadvies (27). Twee deelnemers hebben een bezwaar ingesteld tegen een tentamenuitslag: één bezwaar is ongegrond verklaard en het andere bezwaar werd ingetrokken na verlening van vrijstelling voor het tentamen Schrijven van een advies. In 2007 zijn in totaal 22 personen geslaagd voor het gehele octrooigemachtigdenexamen. Voor de tweejarige gemachtigdenopleiding, die in januari 2008 is gestart, hebben zich in totaal 30 aspirant-octrooigemachtigden aangemeld. Octrooigemachtigdenregister In 2007 hebben twintig octrooigemachtigden de eed of belofte afgelegd, waarna zij zijn ingeschreven in het (openbare) register van octrooigemachtigden. De inschrijving van dertien octrooigemachtigden werd doorgehaald, negen op eigen verzoek, vier wegens overlijden. In 2007 is gewerkt aan het digitaal toegankelijk maken van het register. Met ingang van 2008 kan het register via de website van Octrooicentrum Nederland worden geraadpleegd. Plaatsvervangend rechter/raadsheer Bij Octrooicentrum Nederland is één juridisch / technisch adviseur actief als rechterplaatsvervanger bij de Rechtbank Den Haag. Deze heeft in 2006 eenmaal bijgedragen aan de beoordeling van een geschil over een Europees, voor Nederland geldig octrooi. Een tweede juridisch / technisch adviseur is begin 2008 benoemd als raadsheerplaatsvervanger bij het Gerechtshof Den Haag. 28 HOOFDSTUK 3

30 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Overzicht van octrooitaksen over 2007 In 2007 heeft Octrooicentrum Nederland circa EUR 53 miljoen aan taksen ontvangen. Daarvan is totaal EUR 23 miljoen aan het EOB afgedragen in het kader van Europees verleende octrooien die in Nederland van kracht zijn geworden. EUR 3 miljoen heeft betrekking op af te dragen taksen aan het EOB en de World Intellectual Property Organization (WIPO) in het kader van de Patent Cooperation Treaty. Het onderstaande overzicht geeft de omvang aan van de over 2007 ontvangen taksen. Opbrengsten taksen Realisatie over 2007 (x 1.000) Realisatie over 2006 (x 1.000) Bruto opbrengst taksen Afdracht EOB: EP/NL taksen Afdracht EOB: PCT Afdracht WIPO: PCT Netto opbrengst taksen EZ De netto opbrengst is als volgt verdeeld: Jaartaksen Indiening Akten Verzoekschriften Taksen voor ingediende vertalingen EP/NL Totaal netto opbrengst taksen EZ Nieuw octrooibeleid De in 2006 afgeronde evaluatie van het Nederlandse octrooisysteem onder de ROW 1995 heeft als hoofddoel de toegang tot en het gebruik van het octrooisysteem voor met name het MKB te verbeteren. De maatregelen betreffen: - de afschaffing van het zesjarig octrooi; - de mogelijkheid om aanvragen in de Engelse taal in te dienen (met conclusies vertaald naar het Nederlands); - verlaging van de drempelkosten ten behoeve het MKB (inclusief een lagere indieningstaks in het geval aanvragen elektronisch worden ingediend); - een progressiever stelsel van instandhoudingstaksen (inclusief verkorting van de taksenvrije periode); - voorlichting aan het innovatieve MKB om het octrooibewustzijn te verhogen. 29

31 In 2007 is het wetgevingstraject een eind gevorderd nadat Tweede en Eerste Kamer hun goedkeuring gaven. In oktober 2007 is in de Staatscourant - ten behoeve van gebruikers - aandacht besteed aan de komende veranderingen, met name het gewijzigde taksensysteem. Per brief werden (binnenlandse en buitenlandse) gemachtigden- en betaalkantoren door Octrooicentrum Nederland op de hoogte gebracht. Zo ontstond er voor hen een gewenningsperiode van een half jaar waarbinnen zij zich met name op automatiseringsgebied zouden kunnen instellen op het nieuwe taksenregime. Inmiddels is bekend dat de verschillende wettelijke maatregelen (in de Rijksoctrooiwet 1995 en het Uitvoeringsbesluit 1995) per 5 juni 2008 in werking zullen treden. 3.3 Participatie in internationale organisaties Vanwege het open karakter van onze economie, heeft Nederland veel belang bij mondiale harmonisatie en samenwerking op het terrein van de industriële eigendomsrechten. Een van de kerntaken van Octrooicentrum Nederland is de vertegenwoordiging van Nederland in internationale organisaties op het terrein van de industriële eigendom. Deze rol is eigenstandig waar Octrooicentrum Nederland onderdeel is van het European Patent Network. Daartoe behoren naast het Europees Octrooibureau ook de andere nationale octrooibureaus uit de inmiddels 34 landen die partij zijn bij het Europees Octrooiverdrag. Nederlandse stakeholders verwachten dat Octrooicentrum Nederland aangesloten is op de internationale ontwikkelingen en daarover met hen communiceert. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste internationale ontwikkelingen World Intellectual Property Organization WIPO is een agentschap van de Verenigde Naties, gericht op effectieve bescherming en gebruik van intellectueel eigendom. Het aantal lidstaten bedraagt 184. Op octrooigebied is het wereldwijde (procedureel georiënteerde) Patent Cooperation Treaty (PCT), dat voorziet in een internationaal octrooisysteem, van groot belang. Het aantal PCT-lidstaten is in 2007 met twee toegenomen tot 138. Het aantal jaarlijkse aanvragen onder PCT neemt voortdurend toe. In 2007 ging het om aanvragen. Ter vergelijking: in 1996 ging het om minder dan aanvragen, in 1986 om minder dan De General Assemblies 2007 werden overschaduwd door stevige discussies over het functioneren van Directeur-Generaal Idris waardoor besluitvorming over het Program & budget voor 2008 onmogelijk bleek. Positief waren de landen over de voortgang in het werk aan de WIPO Development Agenda. Ook het mandaat voor het overleg over het thema intellectual property en genetische bronnen, traditionele kennis en folklore werd verlengd. De PCT Assembly heeft een regeling voor een Supplementary International Search (SIS) aangenomen. Dezelfde Assembly benoemde het Indiase en Braziliaanse octrooibureau tot International Search Authority (ISA) en International Preliminary Examination Authority (IPEA). Ook zijn het Koreaans en het Portugees als PCT-publicatietaal toegelaten. Over het werkplan van het Standing Committee on 30 HOOFDSTUK 3

32 OCTROOICENTRUM NEDERLAND Patents werd afgesproken dat WIPO een rapport gaat opstellen over het internationale octrooisysteem, en daar alle behoeften en belangen van de verschillende lidstaten bij gaat betrekken. De PLT Assembly nam enkele besluiten die de Administrative Instructions onder PCT zullen wijzigen. Onderhandelingen over harmonisatie van het materiële octrooirecht in de vorm van een Substantive Patent Law Treaty (SPLT) in WIPO-kader liggen feitelijk stil. Door een groot aantal geïndustrialiseerde landen is buiten WIPO om weliswaar informeel gewerkt aan een alternatief SPLT maar in de herfst van 2007 moest worden geconstateerd dat de verschillen van inzicht tussen Europa en de VS voorlopig onoverbrugbaar zijn. Breekpunt was het zodanig regelen van een grace period dat de bijbehorende rechtsonzekerheid beperkt zou blijven. Europa is op dit punt tot het uiterste gegaan om tot een compromis te komen. Groot-Brittannië, Nederland en België hadden daar al tevoren grote bedenkingen bij. Toen de Amerikanen geen flexibiliteit meer toonden, haakte Europa als geheel af Europees Octrooibureau Met ingang van 1 juli 2007 heeft het EOB een nieuwe President, mw. Alison Brimelow uit Groot-Brittannië. Zij volgde Alain Pompidou op die drie jaar in functie was. In 2007 werd ook afscheid genomen van Vice President Kyriakides die per 1 juli 2007 plaats maakte voor Peter Vermeij (tot dan plaatsvervangend Secretaris-Generaal van het ministerie van Economische Zaken alhier). Het EOB heeft besloten de plannen voor grootschalige nieuwbouw in Rijswijk de komende jaren te bevriezen; onzekerheid over een aantal toekomstige (met name financiële) ontwikkelingen is de reden daarvoor. Strategiedebat In 2007 is het Strategiedebat in de Administrative Council (AC) voortgezet. Zo is gewerkt aan het zogeheten European Patent Network (EPN) in wording. Op het onderdeel Quality is een standaard voor het European Quality Management System (EQMS) tot stand gekomen. Octrooicentrum Nederland heeft deelgenomen aan dit project. Eind 2007 bleek dat het EOB, samen met de lidstaten, in 2008 een begin gaat maken met het debat over de volgende kwaliteitsstap: het formuleren van een standaard voor productkwaliteit. Verder zijn de User support activities van het EOB (daaronder re-classificatie, verschillende soorten searches, studies) door het EOB gestaakt en met ingang van september 2007 overgelaten aan nationale octrooibureaus en marktpartijen. Ook aan dit project heeft Octrooicentrum Nederland meegedaan. Het laat mooi zien dat het Strategiedebat erop gericht is dat het EOB zich steviger focust op octrooiverlening als zijn core business. Het Utilisaton Pilot Project (UPP) moest in 2007 goed van de grond komen. In dat project gaat het erom te beoordelen of onderzoeken naar de stand der techniek van nationale octrooibureaus gebruikt kunnen worden door het EOB, ter voorkoming van dubbel werk. Gebleken is dat het UPP vooralsnog moeizaam op gang komt. Het EOB heeft een Future workload studie uitgevoerd om te bezien hoe het Europese octrooisysteem zich moet instellen op de toekomstige groei in octrooiaanvragen. Het volume Europese octrooiaanvragen overschrijdt inmiddels 31