SENIOREN LOPEN MET HUN HOOFD!

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "SENIOREN LOPEN MET HUN HOOFD!"

Heidi van de Brink
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

2 SENIOREN LOPEN MET HUN HOOFD! TJITTE KAMMINGA 2

3 TJITTE KAMMINGA - Fysiotherapeut/manueel therapeut - Ex-hersteltrainer Haagatletiek - Ex-docent fysiotherapie HS Leiden - Auteur De nieuwe warming-up (2000) - Auteur Tennis zonder blessures (2003) - Auteur Hardlopen zonder blessures (2011) Tjitte Kamminga

4 4

5 5

6 OPBOUW PRESENTATIE Wat is de doelgroep? Loopsnelheid en leeftijd. Hoe komt het dat de loopsnelheid verandert? Blessures en leeftijd. Wat betekent dit voor de training? 6

7 7

8 8

9 9

10 10

11 DOELGROEP VeiligheidNL (2014): 0-19 jaar jaar jaar 50 jaar en ouder Van Dijk en Van Megen (Runnersworld, febr 2016): jaar jaar jaar 75 jaar en ouder 11

12 DOELGROEP 12

13 JAARLIJKS AANTAL BLESSURES 13

14 14

15 AANTAL BLESSURES EN AANTAL UREN HARDLOPEN Aantal uren hardlopen, x

16 BLESSURES EN LEEFTIJD Oudere hardlopers worden vaker medisch behandeld: jr 50 jr en ouder Geleidelijk onstane blessures: man >vrouw Acute blessure: man>>vrouw Herstel van blessures is minder snel Vallen 16

17 VEROUDERINGSPROCES De invloed van leeftijd op het ontstaan van een hardloopblessure is nog onduidelijk. Alleen niet-blessuregevoelige mensen blijven hardlopen Oudere sporter neemt minder vaak risico s Aantal uren wat aan sport wordt gedaan neemt af Bewegingsapparaat wordt minder belastbaar Lopen in een lager tempo Hardlopers die in het verleden geblesseerd zijn geweest, lopen een grotere kans op een nieuwe blessure Vervorming van het bewegingsapparaat is minder schokdemping minder Uit: S. Bredeweg en I. Buist, Hardlopen en blessures,

18 SNELHEID VAN HARDLOPEN Uit: H. van Dijk en R. van Megen, Hoeveel langzamer ga je lopen als je ouder wordt?

19 SNELHEID VAN HARDLOPEN Uit: H. van Dijk en R. van Megen, Hoeveel langzamer ga je lopen als je ouder wordt?

20 WAAROM OUDERE LOPERS SNELHEID VERLIEZEN Afname van de spiermassa Afname van de spierkracht. Vooral de explosieve kracht verdwijnt en in mindere mate ook de duurkracht Afname van de paslengte, terwijl de pasfrequentie hetzelfde blijft Eigenlijk: Afname van de mobiliteit in de gewrichten 20

21 21

22 STUWKRACHT EN SNELHEID 22

23 KAPSELS EN BANDEN VAN GEWRICHTEN Omdat de mobiliteit in van een gewricht terugloopt, is de vervorming van kapsel en banden ook minder Trekvastheid van kapsel en banden vermindert Stabiliteit vermindert 23

24 GEWRICHTEN Kraakbeen gaat achteruit in kwaliteit Kleine beschadigingen herstellen langzaam en minder goed Vaak ochtendstijfheid Kraakbeen moet gevoed worden Voeding van het kraakbeen komt door bewegen Gewrichten moeten over zo n groot mogelijk traject bewegen! 24

25 GEWRICHTSKRAAKBEEN 25

26 BOTDICHTHEID Ouderen: Botdichtheid neemt af na 30 ste jaar Bij vrouwen sneller dan bij mannen, vooral na de menopauze NB: Vermoeidheidsbreukjes van de voet! Vallen! Voorkomen afname: Voeding Vit D Bewegen 26

27 BOTDICHTHEID 27

28 PEZEN EN VEROUDERING Pezen krijgen hun sterkte door collagene vezels Ouderen die niet sporten krijgen minder trekvaste vezels Ouderen rond de 65 jr die hardlopen hadden 30% dikkere pezen dan hun leeftijdsgenoten 28

29 SPIEREN De spierkracht neemt af met het ouder worden. Gevolg van: Afname lichamelijke activiteit Afname Spiermassa 29

30 SPIERMASSA Uit: J.H. Wilmore en D.L. Costill, inspannings- en sportfysiologie

31 SPIERKRACHT Uit: J.H. Wilmore en D.L. Costill, inspannings- en sportfysiologie

32 CONCLUSIE De mobiliteit van het gewricht vermindert De smering van het gewricht vermindert, dus de voeding van het kraakbeen is ook minder: de kwaliteit gaat achteruit De pees is minder trekvast De botdichtheid vermindert De spierlengte vermindert De spierkracht vermindert 32

33 AANGRIJPINGSPUNTEN VOOR DE TRAINING Mobiliteit Kraakbeen Spierkracht Spierlengte Botdichtheid Coördinatie Stabiliteit 33

34 DOEL WARMING-UP Het lichaam functioneel voorbereiden op de te leveren prestatie: Het vergroten van de lenigheid v.d. gewrichten Het opheffen/verminderen van storingen/beperkingen in gewrichten. Het vergroten v.d. koppeling tussen spieren en gewrichten: coördinatie. Het vergroten v.d. belastbaarheid v.h. bewegingsapparaat. Het verhogen v.d. betrokken regelsystemen als bv. hart, longen en bloedvaten. Uit: T.H. Kamminga, de nieuwe warming-up, 2011 Tjitte Kamminga

35 DOEL COOLING-DOWN In feite: Het lichaam weer voorbereiden op de komende prestaties: Activiteiten v.h. Dagelijks Leven (ADL). Normaliseren betrokken regelsystemen als hart- en longfunctie Normaliseren spierfunctie Normaliseren gewrichtsfunctie Uit: T.H. Kamminga, de nieuwe warming-up, 2011 Tjitte Kamminga

36 WARMING-UP en COOLING DOWN Mechanisch deel: Gewrichten, spieren, pezen Fysiologisch deel: Betrokken regelsystemen als hart, longen, bloedvaten, e.d. Tjitte Kamminga

37 MECHANISCH DEEL Bewegingsuitslag in het gewricht (statische lenigheid) Spierlengte / peeslengte Spierkracht Coördinatie en stabilisatie Smering / wrijving / temperatuur v.d. betrokken weefsels Tjitte Kamminga

38 BEWEGINGSUITSLAG Functioneel in ADL Functioneel voor het hardlopen Bij beperkte bewegingsuitslag Bewegingsuitslag is gebonden aan maximum DE MEESTE ATLETEN HEBBEN GEEN MAXIMALE OF EXTREME BEWEGINGSUITSLAGEN NODIG. DAAROM MOETEN ZE OOK GEEN MOEITE DOEN OM DIE TE BEREIKEN. ( HUBLEY, KOZEY & STANISCH 1990 ). Tjitte Kamminga

39 MET ALS DOEL: Vervorming van kapsel en banden Vervorming van spieren, qua lengte Smering van het kraakbeen 39

40 OPTIMALISATIE VAN De bewegingsuitslag in de gewrichten (ROM), nodig voor het hardlopen (NB snelheid!) De weerstand in het gewricht tegen bewegen, De spierlengte, De motorische controle, ook wel tuning, De hart- / longfunctie. Tjitte Kamminga

41 HOEKEN De oefeningen hebben een dynamisch karakter: ze voeren bewegingen in een gewricht uit, die nodig zijn voor het hardlopen. Je bent dus aan het hoeken! Tjitte Kamminga

42 DE NIEUWE WARMING-UP 1. Hoeken 2. Tunen: wandelen briskwalken/fitwalken harder lopen hardlopen op snelheid 3. Kern Tjitte Kamminga

43 HOEKEN: DE PRAKTIJK Tjitte Kamminga

44 OEF VOOR DE GROTE TEEN Tjitte Kamminga

45 OEF VOOR DE ENKEL EN GROTE TEEN Tjitte Kamminga

46 OEF VOOR DE HEUP Tjitte Kamminga

47 OEF VOOR DE HEUP/BEKKEN Tjitte Kamminga

48 OEF VOOR DE HEUP Tjitte Kamminga

49 OEF VOOR DE KNIE Tjitte Kamminga

50 HOE? - Elke oefening 10x - Over een zo n groot mogelijk traject én - Een zo functioneel mogelijk traject: de warming-up voor een duurloper ziet er dus anders uit dan de warming-up van een sprinter! Tjitte Kamminga

51 DUS: Warming-up: 1. Oefeningen voor de functionele lenigheid van het gewricht: HOEKEN! (NB: de spier past zich aan aan de functie) 2. De koppeling tussen gewricht en spier functioneel effectief laten worden: COORDINATIE. Wandelen Brisk walken Harder lopen Hardlopen op snelheid 3. De kern van de training Tjitte Kamminga

52 COORDINATIE EN STABILISATIE 52

53 VRAGEN? Online: 53

54 LITERATUUR 1. Ongevallen en bewegen in Nederland 2014, VeiligheidNL 2. J.H. Wilmore en D.L. Costill, inspannings- en sportfysiologie H. van Dijk en R. van Megen, Hoeveel langzamer ga je lopen als je ouder wordt? Poel, G.v.d., Stretching in warming up en cooling down. Sportgericht nr. 3 / jaargang 62. Pp Morree, J.J. de, Dynamiek van het menselijk bindweefsel. Bohn Scheltema en Holkema, Riezebos, C., e.a. De spierverkorting. Stichting Haags Tijdschrift voor Fysiotherapie Kamminga, T.H., De nieuwe warming-up. Tirion Sport, Utrecht Kamminga, T.H. Tennis zonder blessures. Elsevier gezondheidszorg, Maarssen Kamminga, T.H. Hardlopen zonder blessures. Elsevier gezondheidszorg, Maarssen

55 LITERATUUR 10. Kamminga, T.H. Niet rekken, maar hoeken. Proloop, juni C.J. Snijders, e.a. Biomechanica van het spierskeletstelsel. Springer media bv Drs. W.G. Burgerhout e.a. Fysiologie; leerboek voor de paramedische opleidingen. Reed Business, Amsterdam Park, H.K., e.a.the effect of warm-ups with stretching on the isokinetic moments of collegiate men. 55

Vergelijkbare documenten

REKKEN EN STREKKEN IS VOOR DWAZEN EN GEKKEN! TJITTE KAMMINGA. Atletiekunie

REKKEN EN STREKKEN IS VOOR DWAZEN EN GEKKEN! TJITTE KAMMINGA 2 TJITTE KAMMINGA Fysiotherapeut/manueel therapeut Ex-hersteltrainer Haagatletiek Ex-docent fysiotherapie HS Leiden Auteur De nieuwe warming-up