JEUGDBELEIDSPLAN. v.v. RIA

Transcriptie

1 JEUGDBELEIDSPLAN v.v. RIA

2 Woord vooraf Dit jeugdplan heeft tot doel om de jeugd van v.v. RIA op een verantwoorde wijze een goed gestructureerde voetbalopleiding aan te bieden, waarbij plezier een belangrijke plaats inneemt. V.v. RIA is een vereniging in een kleine kern. Het is een gezellige en hechte vereniging waar we het de leden zo goed mogelijk naar de zin proberen te maken. Het sociale aspect bij de vereniging speelt een belangrijke rol. Jeugdleden die instromen zijn in hoofdzaak afkomstig uit Westdorpe. Om jaarlijks jeugdteams op de been te brengen is het noodzakelijk om jeugdleden zoveel mogelijk aan ons te binden en er voor te zorgen dat ze niet afhaken omdat andere activiteiten meer aantrekkingskracht hebben dan het bezoeken van trainingen en het spelen van wedstrijden. Hetzelfde geldt ook voor trainers en/of leiders. Ook voor hen zal er een uitdaging moeten zijn. Met dit jeugdplan wordt geprobeerd duidelijkheid te scheppen voor spelers, leiders, trainers en ouders op het gebied van organisatie (taken, opleidingen, selectievormen, selectiecriteria, nevenactiviteiten en materialen), alsmede op technisch gebied (trainingen, trainingsvormen, wedstrijden, coachvormen, etc). Het jeugdplan zal jaarlijks worden geevalueerd en bijgesteld. De jeugdcommissie staat open voor op- en/of aanmerkingen en zal deze bij de evaluaties meenemen. Een deel van de in dit document gebruikte informatie is afkomstig van de KNVB en uit jeugplannen zoals die bij andere verenigingen in gebruik zijn. Het hele document is toegespitst op v.v. RIA. Revisie overzicht Activiteit Door Wanneer Concept plan aangemaakt JC (Jeugdcommissie) Maart 2009 Concept besproken en aangepast JC en Algemeen Bestuur 11 mei 2009 Plan ter goedkeuring doorgestuurd aan JC Herbert Jonkman 12 mei 2009 Term Hoofdbestuur vervangen door JC 13 mei 2009 Algemeen Bestuur Evaluatie formulier (bijlage 7) verwijdert. Formulieren worden op andere manier ter beschikking gesteld JC 13 mei 2009 Plan vastgelegd door JC JC Plan vastgelegd door Algemeen Bestuur Algemeen Bestuur 1 e evaluatie JC en Algemeen Bestuur Eerste evaluatie staat zal plaatsvinden in april

3 Inhoudsopgave Woord vooraf 2 Revisie overzicht2 Visie op Jeugdbeleid 4 A Organisatorisch Jeugdplan 5 1 Doelstellingen en uitgangspunten 5 2 Jeugd in organisatiestructuur v.v. RIA 6 3 Organisatie Jeugdbestuur en overlegvormen Taakomschrijving functies Leden jeugdcommissie Jeugdleider / -trainer Aanvoerder Speler Trainingen Materialen 10 4 Opleiding kader 11 5 Samenstelling teams 11 6 Samenwerkingsverbanden 12 7 Nevenactiviteiten 12 8 Sociaal vangnet 13 9 Promotionele activiteiten 13 B Technisch Jeugdplan 14 1 Doelstellingen en uitgangspunten 14 2 Trainingen Zeister Visie Andere trainingsmethoden Trainingsopzet Trainingsvormen 17 3 Wedstrijden Viertal Zevental Elftal 21 Bijlagen 1 Aandachtspunten per leeftijdscategorie F - t/m A -jeugd 25 2 Keeperstraining 32 3 Aandachtspunten bij hoofdvormen trainingen 33 4 Standaard coachtermen 35 5 Instructie voor de jeugdleiders 36 6 v.v. RIA - informatie voor leden 40 3

4 Visie op Jeugdbeleid Het is uitermate belangrijk om de jeugd op een verantwoorde wijze een goed gestructureerde voetbalopleiding aan te bieden, waarbij plezier een belangrijke plaats inneemt. Alle jeugdspelers zullen ieder op hun eigen niveau zo veel mogelijk onderdelen van het voetbalspel aangeboden dienen te krijgen. Het gaat dan over: Techniek Tactiek en inzicht Mentaliteit, instelling en discipline Waarden en normen Na de jeugdopleiding moeten spelers op zoveel mogelijk plaatsen bij elk willekeurig team op hun eigen niveau inzetbaar zijn. Op deze manier kan een goede overgang / doorstroming naar de senioren plaatsvinden. Tijdens de opleiding zal het sociale aspect (het omgaan met elkaar, het samen iets bereiken, het als team presteren naar je mogelijkheden) steeds aandacht moeten krijgen. Het wedstrijdresultaat mag nooit op de eerste plaats staan. Verlang prestaties maar eis geen resultaat! Winnen is leuk, maar dit mag geen doel op zich zijn. Ook verliezen maakt onderdeel uit van de voetbalsport en dus van het opleiden. Dit laatste betekent overigens niet dat winnen niet belangrijk is. Het opleiden tot winnaars is namelijk ook een onderdeel van de gehele opleiding. Het beleven van plezier aan het spelletje moet steeds het uitgangspunt zijn. Zonder plezier houdt een speler het niet lang vol en een trainer of leider al evenmin. Plezier in voetbal heb je wanneer je doelpunten scoort, dus aanvallend voetbal speelt. Daarbij zul je de bal moeten kunnen veroveren, in de ploeg moeten kunnen houden, er een aanval mee op moeten kunnen zetten, met als afronding het scoren van een doelpunt. Om dat te leren moet je trainen en wedstrijden spelen en dat zal steeds op een plezierige manier dienen te gebeuren. Trainers en leiders hebben hierin een belangrijke taak. Daarom is het ook zo belangrijk dat zij hierin zowel op het gebied van organisatie, als op technisch vlak, goed ondersteund en begeleid worden. 4

5 A Organisatorisch Jeugdplan 1 Doelstellingen en uitgangspunten De doelstelling van het Organisatorisch jeugdplan is het beschrijven van de organisatie van de jeugdafdeling van v.v. RIA. Een goede organisatie is van primair belang. Met dit onderdeel van het jeugdplan wordt het kader vastgelegd waarbinnen de organisatorische zaken dienen plaats te vinden. De jeugdcommissie van v.v. RIA bewaakt het jeugdplan. Het Algemeen Bestuur blijft eindverantwoordelijke; de jeugdcommissie legt verantwoording af. Dit organisatorisch jeugdplan dient er toe bij te dragen dat: De jeugdleden zo goed mogelijk kunnen voetballen Het technisch kader (jeugdcoordinator, -trainers, -leiders) zo goed mogelijk haar taken kan volbrengen Alle betrokkenen (spelers, leiders, trainers en ouders/ verzorgers) zich aan de afspraken houden Dat er duidelijkheid is binnen de jeugdafdeling Er een prettige sfeer heerst Allereerst wordt de organisatiestructuur van v.v. RIA beschreven. Daarna wordt de organisatie van de jeugdcommissie beschreven (jeugdbestuur en overlegvormen, taakomschrijving functies, trainingen en materialen). 5

6 2 Jeugd in organisatiestructuur v.v. RIA Bestuur Jeugd Commissie Technische commissie Toernooi commissie Wedstrijd secretariaat Jeugdcommissie Bestuur Voorzitter Secretaris Jeugdcoordinator Jeugdtrainers en leiders 3 Organisatie 3.1 Jeugdcommissie en overlegvormen 6

7 De jeugdafdeling wordt geleid door de jeugdcommissie en dient er voor te zorgen dat op organisatorisch vlak, het jeugdvoetbal binnen de vereniging soepel verloopt. Het Algemeen Bestuur blijft eindverantwoordelijk, de jeugdcommissie dient desgevraagd verantwoording af te leggen. De jeugdcommissie is als volgt samengesteld: Jeugdcommissie bestuur o Jeugdvoorzitter o Jeugdsecretaris Jeugdcoördinator Jeugdtrainers en -leiders Aangezien de jeugdcommissie niet over een eigen budget beschikt is er geen penningmeester binnen het jeugdcommissie bestuur nodig. Het lid van de jeugdcommissie die de jeugdcommissie vertegenwoordigt binnen het Algemeen Bestuur is voor financiële aangelegenheden de contactpersoon richting de penningmeester van de vereniging. De belangrijkste taken van de jeugdcommissie zijn: Het bewaken van het jeugdplan Het aanstellen van de jeugdcoördinator in overleg met de technische commissie Het werven van trainers / leiders voor de jeugdteams Het begeleiden en ondersteunen van de jeugdtrainers en -leiders. De belangrijkste afspraken zijn opgenomen in de Instructie voor de jeugdleiders, welke steeds bij aanvang van het seizoen aan alle trainers en leiders wordt uitgereikt (zie bijlage 5). Overlegvormen met betrokkenen: De jeugdcommissie heeft regelmatig overleg Een afvaardiging van de technische commissie en de jeugdcoordinator houden op het einde van het seizoen een evaluatiegesprek met de leiders en trainers van ieder jeugdteam De jeugdcommissie zorgt gedurende het seizoen voor actuele, algemene informatie aan de jeugdtrainers en leiders Het jeugdcommissie bestuur zorgt voor een jaarplanning waarin jeugdcommissie vergaderingen en activiteiten (zoals beoordelen van spelers, teamindelingen maken, evaluaties en opleidingen van jeugdleiders, etc) worden vastgelegd. 7

8 3.2 Taakomschrijving functies Leden jeugdcommissie Jeugdbestuur De jeugdvoorzitter zit de vergaderingen van de jeugdcommissie voor en de jeugdsecretaris notuleert. Samen (eventueel met assistentie van de jeugdcoordinator) zijn zij verantwoordelijk voor een goede afstemming tussen jeugdcommissie en het Algemeen Bestuur betreffende: Trainingstijden Trainingsruimten De ontwikkeling van alle jeugdspelers individueel De overgang van de jeugd - naar de seniorenafdeling. Dit laatste betreft vooral het mee laten trainen van (de betere) A -jeugdspelers met de senioren selecties. Dit wordt ook toegepast bij B - met A -jeugd, C - met B jeugd, en D- met C -jeugd. Om de lijn met het Algemeen Bestuur zo kort mogelijk te houden en omdat het Algemeen Bestuur eindverantwoordelijkheid draagt, is er minimaal één lid van de jeugdcommissie tevens lid van het Algemeen Bestuur. Aanstelling vindt plaats op initiatief van de jeugdcommissie. Bestuursaangelegenheden over de jeugdafdeling behoren tot het takenpakket van deze persoon. Omdat de jeugdcommissie niet direct over een eigen budget beschikt, zal dit bestuurslid financiële zaken afstemmen met de penningmeester van het Algemeen Bestuur. Tevens zal er 2 maal per jaar overleg plaatsvinden tussen de voltallige jeugdcommissie en het Algemeen Bestuur. Data hiervoor worden opgenomen in de jaarplanning (zie volgende) Het jeugdcommissie bestuur zorgt ook voor een jaarplanning waarin jeugdcommissie vergaderingen (inclusief die met het Algemeen Bestuur) en activiteiten (zoals beoordelen van spelers, teamindelingen maken, kader evaluaties en opleidingen, etc) in worden vastgelegd. Jeugdcoördinator De belangrijkste taak van de jeugdcoördinator is het ondersteunen van de jeugdtrainers en leiders en het op één lijn brengen van alle trainers en leiders betreffende de voetbalvisie van de vereniging. Een aantal malen per seizoen zal de jeugdcoördinator overleg voeren met trainers en leiders van de teams over de te hanteren speelstijl. Taken van de jeugdcoördinator zijn: Het uitvoeren van het jeugdplan Het begeleiden en ondersteunen van de jeugdleiders De voetbalvisie die RIA voorstaat afstemmen met alle jeugdleiders en toezicht houden op de naleving ervan o Maand- / jaarplanningen o Evalueren spelers met jeugdbegeleiders Evalueren van jeugdleiders en aangeven van verbeterpunten. Te denken valt hierbij aan: o Organisatie van oefeningen o Uitstraling / beleving o Communicatie richting ouders o Etc 8

9 Opmerking: Evaluatie dient bij voorkeur plaats te vinden met meerdere personen en niet alleen de jeugdcoordinator. Te denken valt hierbij aan trainers van de selecties, jeugdbestuur of jeugdbegeleiders van andere teams In overleg met jeugdbegeleiders de team-indelingen verzorgen In overleg met jeugdcommissie jeugdbegeleiders indelen en aanstellen bij de diverse teams Opzetten van een gestructureerd jeugdleider trainings- en begeleidingsplan Het meten van resultaten o Te denken valt aan het percentage jeugdspelers dat uiteindelijk wordt opgenomen in de senioren selecties, of het bijhouden van spelers uit de RIA jeugdopleiding die bij andere verenigingen op een hoger of gelijkwaardig niveau succesvol zijn. De eigenschappen van een jeugdcoordinator zijn: Voetbal kennis o Moet in staat zijn om de voetbalvisie zoals v.v. RIA die voorstaat over te brengen op de jeugdleiders en er voor te zorgen dat alle jeugdleiders conform deze visie werken o Moet in staat zijn om in samenspraak met de jeugdleiders voetbal specifieke knelpunten te kunnen identificeren en naar oplossingen te zoeken die passen binnen het jeugdbeleidsplan en die binnen de jeugdcommissie breed gedragen worden Moet in staat zijn conflict situaties op te lossen (al dan niet samen met het jeugdbestuur) Motiverend Overige leden jeugdcommissie De overige leden van de jeugdcommissie staan bovengenoemde personen bij in de uitvoering van hun taken. Bovengenoemde leden zijn verantwoordelijk voor de taken, de overige leden van de jeugdcommissie kunnen gedeelten ervan uitvoeren Jeugdleider / -trainer Wat van de jeugdleiders en -trainers verwacht wordt, staat aangegeven in de instructie voor de jeugdleiders (bijlage 5). Dit betreft met name een groot aantal organisatorische zaken. Als jeugdtrainer en/of -leider is het uitermate belangrijk om steeds voorbeeldgedrag te tonen ten opzichte van de jeugd. Omwille van de duidelijkheid is het gewenst dat tijdens de wedstrijd één persoon als coach optreedt. De coach heeft een duidelijke voetbaltaak. Hieronder wordt onder andere verstaan: Opstelling bekend maken en zonodig toelichten Speelwijze aangeven voor het team. Gebruikmaking van het instructiebord wordt aanbevolen Warming-up begeleiden (zowel fysiek als mentaal voorbereiden op de wedstrijd) Gezamenlijk loslopen, oudere jeugd ook rekken, kleine positiespelen en partijtjes (eventueel met hesjes) Tijdens de wedstrijd rust uitstralen en rustig blijven, goed analyseren en aanwijzingen geven In de rust zonodig wisselen en aanwijzingen geven voor de tweede helft Eerst positieve opmerkingen, dan eventuele fouten aangeven en vervolgens positief afsluiten Na de wedstrijd wederom rustig blijven en in principe handelen als tijdens de rust Onder coachen wordt verstaan: het doordacht beïnvloeden van spelers om de prestatie (individueel en van team) te verbeteren. Voor de jeugdcoach moet opleiden centraal staan. Het resultaat moet feitelijk ondergeschikt zijn aan het ontwikkelen en het plezier hebben in het spelletje. Een coach zal zich steeds moeten afvragen wat gaat er fout en wat kan ik daar aan doen?. Omwille van de eenduidigheid is in bijlage 4 een lijst opgenomen met standaard coachtermen, zoals die tijdens trainingen en wedstrijden gebruikt kunnen worden. Vooral de spelers zullen deze termen moeten kennen en begrijpen, terwijl de leiders en trainers ze op de juiste momenten moeten gebruiken. In het 9

10 technisch jeugdplan wordt bij het onderdeel wedstrijden uitgebreider ingegaan op het begeleiden tijdens wedstrijden. De trainer dient de spelers individueel en in teamverband kwalitatief beter te maken. De technische onderdelen die handelen over trainingen voor de diverse leeftijdscategorieën, zoals genoemd in het technisch jeugdplan en in de bijlagen 1 t/m 3, moeten voor hem of haar bekend zijn en hij of zij moet ze op een verantwoorde wijze overbrengen op de spelers. Ook het gebruik van eenduidige coachtermen (bijlage 4) is voor de trainer van groot belang. Het geven van afwisselende en interessante, leerzame trainingen is cruciaal voor een goede opleiding. In het technisch jeugdplan wordt bij onderdeel trainingen uitgebreider ingegaan op het trainen van de jeugdteams. Het streven van de jeugdcommissie is om bij elk team in ieder geval één ervaren persoon in te delen, die bij zowel wedstrijden als trainingen aanwezig is. De wisselwerking tussen wedstrijd en training kan dan zo optimaal mogelijk zijn. Elke leeftijdscategorie vergt een andere wijze van aanpak. In bijlage 1 wordt aandacht geschonken aan aandachtspunten per leeftijdscategorie (F t/m A-jeugd). De leider van een team is verantwoordelijk voor het regelen van een scheidsrechter voor de thuiswedstrijden indien er door de KNVB geen scheidsrechter is aangesteld. De jeugdcoördinator kan door leiders, trainers en ouders altijd worden aangesproken voor vragen of opmerkingen. Schroom niet: de jeugdcoördinator is daar immers voor! Aanvoerder Bij zeventallen en bij elftallen wijst de leider een aanvoerder aan voor het gehele of voor een half seizoen. De aanvoerder toont altijd voorbeeldgedrag en is verantwoordelijk voor een aantal taken zowel binnen als buiten het veld, zoals het leiden van de warming-up en het netjes houden van het kleedlokaal. De aanvoerder is als het ware het verlengstuk van de leider(s) en trainer(s) Speler De spelers zijn uiteindelijk de personen waar alles binnen de jeugdafdeling om draait. Dit betekent overigens niet dat de spelers geen verplichtingen hebben. Integendeel zelfs. In bijlage 6 (v.v. RIA - informatie voor leden) staat aangegeven wat van spelers verwacht wordt. 3.3 Trainingen Daar het op het veld allemaal moet gebeuren trainen de jeudteams minimaal eenmaal per week. Naast de teamtrainingen wordt momenteel gekeken naar het instellen van centrale trainingen voor: Techniek ontwikkekling en verbetering Keepers 3.4 Materialen Naast de algemene trainingsmaterialen, zoals doelen, doeltjes, ballen, pionnen, etc, heeft ieder team een eigen uitrusting: Shirts Waterzak met bidons en spons Eigen trainingshesjes Aanvoerdersband Alle trainers en leiders zijn in het bezit van een v.v. RIA coachjas en trainingspak. Er wordt naar gestreefd om ieder jeugdteam te voorzien van trainingspakken. Alle materialen zijn en blijven 10

11 eigendom van v.v. RIA. Het beheer van de materialen is in handen van het Algemeen Bestuur danwel een door het bestuur aangestelde materiaal beheerder. De trainers en leiders zijn verantwoordelijk voor een correct gebruik ervan. 4 Opleiding kader De jeugdcommissie stimuleert trainers / leiders tot het volgen van cursussen. De kosten voor het volgen van de cursussen Pupillencoach (F-coach), Jeugdvoetbalbegeleider (JVBL), Jeugdvoetbalspelleider (JVSL) en Jeugdvoetbaltrainer (JVT) worden door v.v. RIA vergoed. Tevens worden leden op kosten van de club in de gelegenheid gesteld om scheidsrechtercursussen te volgen. De jeugdcommissie geeft samen met de technische commissie advies aan het Algemeen Bestuur wie in aanmerking komt voor het volgen van welke cursus. 5 Samenstelling teams Tijdens het lopende seizoen (rond maart/april) wordt door de jeugdcommissie een concept-indeling gemaakt voor de jeugdteams in het nieuwe seizoen. Tijdens jeugdcommissie vergaderingen wordt stilgestaan bij mogelijke indelingen. Belangrijk instrument bij de concept-indeling is het beoordelingsformulier, wat twee maal per jaar (tijdens de winterstop en direct na het seizoen) door de leiders en trainers van elk team wordt ingevuld. Deze beoordeling is voor de jeugdcommissie een maatstaf om te kunnen bepalen op welk niveau een bepaalde speler zich, in de betreffende fase, bevindt en welke ontwikkeling hij of zij heeft doorgemaakt. Met dit formulier wordt aan het einde van het seizoen tevens aangeven of een speler al dan niet doorgaat. Indien een speler van plan is te stoppen, zal afhankelijk van de situatie en de reden van stoppen nader overleg tussen de speler en ouders / verzorgers en de jeugdcommissie plaatsvinden. De voorlopige indeling wordt tijdens de laatste vergadering besproken met de volledige jeugdcommissie en zonodig aangepast en daarna bekend gemaakt aan de spelers en ouders / verzorgers door de trainers. Op verzoek van de trainer kan de jeugdcoordinator assisteren. De jeugdcommissie beslist over de definitieve samenstelling van de teams voor het nieuwe seizoen. Zoals vermeld in het voorwoord zijn wij als vereniging voor de instroom van jeugd voornamelijk afhankelijk van Westdorpe. Voor de komende jaren betekent dit dat er hoogst waarschijnlijk per leeftijdscategorie met een team gewerkt kan worden. Dit betekent dat selectie plaats vindt op basis van leeftijd en niet op kwaliteit. In het geval dat er binnen een leeftijdscategorie wel meerdere teams mogelijk zijn zal de jeugdcoordinator in samenspraak met de jeugdcommissie de selectie methode bepalen. Hierbij worden zowel korte alswel lange termijn gevolgen in het oog gehouden. In geval er geselecteerd wordt, vangt dit aan bij de E-jeugd. Het selecteren vindt in principe twee maal per jaar plaats; aan het begin van het seizoen en tijdens de winterstop. Er moet niet voor worden geschroomd om talentvolle jeugd in een hogere leeftijdsklasse in te delen als de speler daar aan toe is, technisch/ tactisch en mentaal (voorzichtigheid in deze). Het één en ander dient verantwoord te geschieden, om te voorkomen dat de speler langdurig boven zijn krachten moet spelen, wat een nadelige invloed kan hebben op de totale ontwikkeling en de interesse in de sport. Een hoger geplaatste speler dient in de eerste periode voldoende krediet te krijgen. Pas na een langere periode kan worden bezien worden of de speler het niveau aankan. Voordat een speler hoger wordt ingedeeld dan zijn leeftijdgenoten, wordt door de jeugdcoördinator en jeugdleider(s) van het team met de ouders vooraf overleg gevoerd. Tevens bestaat de mogelijkheid om jeugdleden in een lagere leeftijdcategorie te laten uitkomen indien dit de ontwikkeling van deze leden ten goede kan komen. Uiteraard zal ook hier overleg tussen jeugdcoordinator, jeugdleider(s) en ouders plaats moeten vinden en zal er voor moeten worden gewaakt dat het niet ten koste gaat van de interesse in de sport van de betreffende leden. 11

12 Nadat de indeling vast staat, bestaat er de mogelijkheid dat spelers worden uitgenodigd om mee te doen met een hogere leeftijdscategorie (A - junioren mee met een van de senioren selecties, B junioren mee met de A junioren). Dit is toegestaan mits dit met de betreffende jeugdtrainer/jeugdleider is overlegd. Consequentie hiervan kan zijn dat dit doorwerkt bij de jongere leeftijdcategorieën (C junioren, D pupillen en E pupillen). Naast overleg met de betreffende jeugdtrainer/jeugdleider, is overleg met de ouders/verzorgers en de speler ook gewenst. 6 Samenwerkingsverbanden v.v. RIA is voorstander van samenwerkingsverbanden die een bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling van het jeugdbeleid, het jeugdkader en jeugdspelers. Wel zijn er een aantal voorwaarden waaraan voldaan moet worden: Het hoofbestuur heeft ingestemd met de samenwerking In de overeenkomst moet het nut van samenwerken voor v.v. RIA duidelijk zijn omschreven In de overeenkomst moet duidelijk zijn omschreven wat de verplichtingen zijn waar v.v. RIA aan moet voldoen. Te denken valt hierbij aan materiaal, spelers, kader, vervoer, kleding, etc Aan de hand van de overeenkomst moet een duidelijk kostenplaatje te maken zijn, waarbij het ook duidelijk moet zijn wat eventuele kosten voor ouders zijn De samenwerking wordt aangegaan voor minimaal een jaar, tenzij anders overeengekomen. Dit om een duidelijk beeld te krijgen of de samenwerking nuttig is In het geval een samenwerkingsverband inhoud dat de club waarmee samengewerkt wordt het recht heeft om spelers uit te nodigen voor een training of wedstrijd bij deze club, dan zal dit altijd moeten gebeuren nadat toestemming is verleend door jeugdbestuur en jeugdcoordinator In het geval bij een samenwerkingsverband centrale trainingen gehouden worden streven we er na deze te laten plaatsvinden op het v.v. RIA terrein, mits dit is in te plannen 7 Nevenactiviteiten In eerste instantie is het werk van de jeugdcommissie uiteraard gericht op het scheppen van goede voorwaarden om het voetballen bij de jeugd mogelijk te maken. Daarnaast is het belangrijk om de jonge leden activiteiten aan te bieden buiten de wedstrijden en trainingen om. Op deze manier wordt het contact met de vereniging versterkt. Spelers uit de hogere teams (A en B) kunnen worden benaderd om trainer en / of leider te worden of lid te worden van één van de commissies (zie ook organisatiestructuur). Het is een middel om spelers in die leeftijdscategorie, waarin relatief veel spelers stoppen met voetballen, trachten te behouden voor de vereniging. Voor de jeugdleden worden, al dan niet in samenwerking met de verschillende commissies binnen de vereniging, diverse activiteiten georganiseerd. Te noemen zijn onder andere: Voetbalkamp De tienkamp Kooivoetbal tijdens Graafjans feesten Bij de thuiswedstrijden van het eerste elftal is er ook een Pupil van de Week. Deze jeugdspeler wordt onder andere betrokken bij de voorbereiding van het elftal en mag de aftrap verrichten. 8 Sociaal vangnet v.v. RIA staat voor een gezellige en hechte vereniging te zijn waar we het de leden zo goed mogelijk naar de zin proberen te maken. Toch kan het gebeuren dat leden de beslissing nemen om de 12

13 vereniging te verlaten om bij een andere club te gaan voetballen, of omdat ze stoppen. Ongeacht wat de reden is willen we er naar streven dat ze zich te allen tijde welkom blijven voelen bij de club en ze het gevoel geven dat het hun club blijft. Mochten ze in de toekomst nogmaals voor de keuze staan waar te voetballen moet RIA een vanzelfsprekende keus zijn. 9 Promotionele activiteiten Voor de instroom van jeugd is v.v. RIA voornamelijk afhankelijk van Westdorpe. Incidenteel is er ook jeugd uit Zuiddorpe en Sas van Gent. Om er voor te zorgen de instroom zoveel mogelijk te garanderen zullen er op jaarlijkse basis een aantal promotionele activiteiten moeten worden gepland en uitgevoerd, zoals: Voorlichting op scholen Flyers uitdelen op scholen en / of huis aan huis verspreiden Etc. 13

14 B Technisch jeugdplan 1 Doelstellingen en uitgangspunten De doelstelling van het technisch jeugdplan omvat het vastleggen van voorwaarden om de jeugd optimaal te kunnen laten voetballen. In alle geledingen binnen de jeugd dient een goed voetbalklimaat te heersen. Met dit onderdeel van het jeugdplan wordt het kader vastgelegd waarbinnen de voetbaltechnische zaken dienen plaats te vinden. De jeugdcoordinator samen met de technische commissie bewaakt het technisch jeugdplan. Het Algemeen Bestuur blijft eindverantwoordelijke; de jeugdcommissie legt verantwoording af. Dit technisch jeugdplan dient er toe bij te dragen dat: De jeugdleden zo goed mogelijk kunnen presteren De leiders en trainers zo goed mogelijk hun taken kunnen uitvoeren Er duidelijkheid is binnen de jeugdafdeling Er een prettig voetbalklimaat heerst Leeftijdspecifieke kenmerken van spelers onderkend worden Er een herkenbare, attractieve speelstijl gehanteerd wordt binnen de gehele vereniging De seniorenafdeling kan profiteren van goed opgeleide spelers Om deze doelstellingen en uitgangspunten te realiseren worden gewenste voetbaltechnische aspecten uiteengezet. Er wordt daarbij onderscheid gemaakt tussen trainingen en wedstrijden. 2 Trainingen 2.1 Zeister Visie De visie die de KNVB op het opleiden van jeugdvoetballers heeft, wordt de Zeister Visie genoemd. Kort samengevat komt deze erop neer dat er enkele eisen worden opgesteld waaraan elke voetbaltraining moet voldoen. Deze zijn de volgende: Voetbaleigen bedoelingen; Veel herhalingen; Trainingen afstemmen op de groep; Juiste coaching Optelsom van = Optimaal leerklimaat Een korte uitleg bij deze 4 begrippen: Voetbaleigen bedoelingen: Zorg dat een training of oefening zoveel mogelijk lijkt op het spelletje voetbal. Dus zo veel mogelijk met de bal werken en elementen van samenspelen, doelgerichtheid en doelpunten maken of voorkomen in de oefenstof verwerken 14

15 Veel herhalingen: Dit is essentieel!!! Doen, doen en nog eens doen. Oefening baart kunst is waar! Zorg er dus voor dat de kinderen zoveel mogelijk balcontact hebben (ieder kind een bal), er geen lange wachttijden zijn (geen rijen bij het afwerken!) en veel beurten hebben zodat ze veel kunnen oefenen. Zorg hierbij voor een goede planning en organisatie, denk er dus van te voren over na. En niet elke training hoeft altijd weer anders te zijn. Ook in tactisch opzicht is het belangrijk instructies en daaraan gerelateerde oefeningen te blijven herhalen. Voetbal en in het bijzonder tactiek in voetbal is complex. Ga er niet bij voorbaat van uit dat spelers weten wat er van hun verwacht wordt omdat je het al een keer verteld of uitgelegd hebt. Ook hiet geld herhalen, herhalen, herhalen,.en nog een herhalen! Rekening houden met de groep: Wanneer een trainer training geeft, moet hij weten wie hij voor zich heeft staan, en daar zijn training en oefenstof op richten. Houd er rekening mee wat ze al wel of niet (hoeven te) kunnen en of ze wel openstaan voor bijvoorbeeld overspelen. Bijvoorbeeld 1 e jaars F-spelers hebben vaak al zoveel moeite met de bal, dat overspelen te veel gevraagd is: ze zijn al blij als de bal geraakt wordt. Bij E- spelers bijvoorbeeld mag je meer van de spelers verwachten Juiste coaching: De trainer moet de kinderen op de juiste manier bij het trainen betrekken. Niet alleen maar opdrachten laten uitvoeren: laat ze weten waarom, laat ze zelf mee ontdekken wat het voor nut heeft: stel vragen, laat ze zelf oplossingen bedenken. (Zie ook het onderdeel "manieren van coachen") Een andere belangrijke insteek van de Zeister visie is het verdelen van voetbaleigenschappen in 3 soorten: Techniek, Inzicht en Communicatie. Bij pupillen zijn vooral de eerste twee van belang, waarbij het inzicht pas vanaf tweedejaars E vormen begint aan te nemen. Het grootste deel van de trainingen bij de pupillen zal dus gericht zijn op het verbeteren van de techniek. De jeugdcommissie van v.v. RIA staat volledig achter de Zeister Visie en is dan ook van mening dat iedere training in principe aan deze uitgangspunten behoort te voldoen. 2.2 Andere trainingsmethoden Naast de Zeister Visie zijn er nog vele andere trainingsmethoden. Deze zijn echter vaak gericht op één of enkele aspecten binnen het voetbal, terwijl de Zeister Visie een integrale methode is. De overige methoden zijn vaak specifieker op een bepaald onderdeel en kunnen dus de nodige aanvulling bieden op de Zeister Visie. Enkele (bekende) methoden zijn: Wiel Coerver is van mening dat de collectiviteit van het voetbal geheel afhankelijk is van de individuele kwaliteiten van de spelers. Hij vindt dan ook dat er meer behoefte is aan technische scholing. Zijn ideeën zijn in twee boeken opgetekend en zijn erg leerzaam, zowel voor trainers (voorbereiding training) als voor spelers (individuele oefening): o Voetbal; leerplan voor de ideale voetballer o Scoren; opleiding voor attractief en productief voetbal Naast Wiel Coerver zijn er ook nog andere gerelateerde methodes die hier bij aansluiten of verder verdiepen Ook in het jeugdvoetbal is het belangrijk dat keepers specifieke training krijgen. Keeperstraining 15

16 houdt namelijk meer in dan het tegenhouden van de bal. Johan Cruyff zet dit in het voorwoord van het Basisboek Keeperstraining van Frans Hoek uiteen. Frans Hoek, wellicht de meest bekende keeperstrainer ter wereld (o.a. bij Ajax, Barcelona en het Nederlands Elftal), geeft in zijn boek een brede uiteenzetting van trainingsvormen voor keepers. '4 tegen 4' is een trainingsvorm die bedoeld is om spelers meer te laten voetballen. De K.N.V.B. staat deze vorm erg voor en heeft diverse informatieboeken uitgegeven. De jeugdcommissie is van mening dat deze methoden de nodige meerwaarde kunnen bieden en beveelt ze dan ook van harte aan. In de bestuurskamer is onder meer deze literatuur te vinden. Het kan zowel de jeugdtrainers als -leiders de nodige informatie verstrekken. Daarnaast zijn er enkele videobanden aanwezig welke in plaats van of als aanvulling op een (afgelaste) training of wedstrijd vertoond kunnen worden. 2.3 Trainingsopzet Voorbereiding Het is van groot belang dat een training gedegen wordt voorbereid. Een veelvuldig improviserende trainer kan zorgen voor 'stilstaande' momenten, waarbij de concentratie afneemt. Er dient rekening gehouden te worden met diverse zaken, zoals het aantal aanwezige spelers in verband met bepaalde oefenvormen (afmelden bij afwezigheid!), de trainingsruimte en de aanwezigheid van voldoende materiaal (doeltjes, ballen, hesjes en pionnen / dopjes). Het is aan te bevelen vóór de training de benodigde 'veldjes' voor de diverse oefenvormen uit te zetten. Ook het voorzien in een bepaalde opbouw in trainingen voor aanvang van het seizoen wordt als positief ervaren. Jaar - en maandplanning kunnen een handvat bieden voor een goede trainingsopbouw. Nuttig kunnen ook 'thematrainingen' zijn (bijvoorbeeld tweewekelijks). Hierin kunnen bepaalde tekortkomingen die uit wedstrijden naar voren komen, individueel en in groepsverband, verbeterd worden. Trainen op specifieke onderdelen van het voetbal (koppen, trappen, passeren, etc.) kan spelers verder ontwikkelen. Voordoen is daarbij erg belangrijk. Met 'station-trainingen' wordt in groepjes per onderdeel getraind. Selectiespelers en trainers van de senioren kunnen daarbij per 'station' specifieke aanwijzingen geven. Dit motiveert jeugdspelers vaak extra om op die specifieke onderdelen te blijven trainen. Inhoud Het belangrijkste aspect bij een training vormt wellicht de beleving ervan. Een training moet namelijk niet alleen leerzaam zijn, maar ook leuk. Voetballers moeten steeds met plezier naar het voetbalveld komen. Het speelse karakter bij de jongste jeugd moet geleidelijk overgaan in prestatiegericht werken bij de A -junioren. De basis van iedere training dient gevormd te worden door de belangrijkste uitgangspunten binnen de Zeister Visie (zie paragraaf 2.1). De hier genoemde vier elementen dienen telkens terug te komen. Voetbaleigen bedoelingen Zoveel mogelijk gebruik maken van de bal, ook tijdens de warming-up Spelen om te winnen: (doel)punten maken en voorkomen Werken in afgebakende ruimten (veld is namelijk ook afgebakend) Wedstrijdgerichte oefeningen Veel herhalingen Terug laten komen van bepaalde oefenvormen 16

17 Veel beurten tijdens een oefenvorm Oefenen, oefenen, oefenen! (oefening baart kunst) Trainingen afstemmen op de groep Rekening houden met leeftijd, capaciteiten, fysieke mogelijkheden, etc. Rekening houden met kwaliteitsverschillen binnen de groep Oefenvormen zonodig aanpassen Juiste coaching Motiveren Spelers beïnvloeden (iets leren) Spel beïnvloeden (op bepaalde manier laten spelen) Door: aanwijzingen geven, ingrijpen (spel stilleggen), voordoen, vragen stellen, etc. Gebruiken van eenduidige coachtermen (zie bijlage 4) Naast deze uitgangspunten is er nog een belangrijk aspect wat in de training verwerkt dient te worden. Bij iedere voetbaltraining hoort namelijk als vanzelfsprekend weerstand. Te denken valt aan weerstand door: de bal; beheersing van de bal de tegenspeler; aangaan van duels de medespeler; samenspel de spelregels; omgaan met de spelregels ruimte; hoe minder ruimte, hoe moeilijker het spel tijd; handelingssnelheid Omdat er tijdens wedstrijden sprake is van deze 'voetbalweerstanden', dienen deze ook tijdens trainingen terug te komen. Spelers moeten deze weerstanden namelijk leren kennen en er mee leren omgaan, zodat ook in wedstrijden (onder druk van de tegenstander) een goed resultaat neergezet kan worden. 2.4 Trainingsvormen Wanneer een leider de wedstrijd van zijn / haar team bekijkt, ziet hij / zij wat er fout gaat: de wedstrijd wordt 'gelezen'. De zwakke punten van de wedstrijd zullen de doelstellingen voor volgende trainingen kunnen zijn. Er zijn diverse oefenvormen mogelijk in een training. Deze zijn terug te brengen tot een drietal hoofdvormen, te weten: Basistechnieken; bij de jongste spelers dienen eerst de basistechnieken geoefend te worden, maar er moet zo snel mogelijk weerstand worden ingebouwd Positiespelen; zo vroeg mogelijk beginnen met het gevoel voor samenspel. Eerst met een groot overtal, bijvoorbeeld 7:1; later verkleind tot 5:1, 3:1 en 5:2 Partijspelen; wedstrijden spelen in partijen ('om te winnen!'), waarin bepaalde opdrachten verwerkt kunnen worden (beperken balcontacten, vaste posities, verplicht duel aangaan, etc.). Binnen deze drie hoofdvormen komen aspecten naar voren die verdeeld kunnen worden onder de kopjes 'techniek', 'tactiek' en 'conditie'. 17

18 TECHNIEK TACTIEK CONDITIE Passen aanbieden sprintsnelheid Dribbelen wegblijven sprintkracht Drijven samenspelen sprongkracht Stoppen direct spelen uithoudingsvermogen Aan- en meenemen scoren coördinatie Passeren dekken wendbaarheid Koppen storen Sliding rust brengen Tweebenigheid Met deze aspecten zijn vele oefenvormen te maken. Het is daarbij van het grootste belang rekening te houden met de leeftijdscategorie waarvoor de oefening bedoeld is. Niet alle oefeningen zijn namelijk voor iedereen geschikt. In bijlage 1 zijn per leeftijdscategorie (F t/m A -jeugd, dus inclusief meisjes) leeftijdspecifieke kenmerken aangegeven en welke oefeningen in welke vorm gewenst zijn. In bijlage 2 wordt aandacht besteed aan keeperstraining. In bijlage 3 zijn aandachtspunten bij de hoofdvormen van trainingen aangegeven. 3 Wedstrijden Wanneer een leider de wedstrijd van zijn / haar team bekijkt, ziet hij / zij wat er fout gaat: de wedstrijd wordt 'gelezen'. De zwakke punten van de wedstrijd zullen de doelstellingen voor volgende trainingen kunnen zijn. Het gebruik van eenduidige coachtermen is daarbij belangrijk (zie bijlage 4). 3.1 Viertal Het waarom van 4 tegen 4 (KNVB visie) Kinderen die beginnen met voetballen, zijn over het algemeen vijf tot acht jaar oud. In deze leeftijd moeten de kinderen vooral baas worden over de bal. De bal moet je beste maatje worden. Het is duidelijk dat in een wedstrijd 11 tegen 11 het aantal balcontacten van de meeste spelers minimaal is. Terwijl veel herhaling in dit geval veel balcontact een belangrijk leerprincipe is. Om de kenmerken van de echte wedstrijd zoveel mogelijk te benadrukken en te bewaken is voor kinderen in de jongste categorie (mini-pupillen = 5 en 6 jaar) gekozen voor 4 tegen 4. Er is de mogelijkheid om de bal in verschillende richtingen af te spelen; naar voren, de zijkant en naar achteren. Daarnaast krijgen kinderen binnen 4 tegen 4 meer balcontacten dan bij 7 tegen 7, waardoor ze sneller baas over de bal worden. Binnen het 4 tegen 4 worden de spelers constant betrokken bij het spel. De intensiteit van de vorm en het aantal balcontacten levert een aanzienlijke bijdrage aan het plezier waarmee wordt gevoetbald. Zodra spelers wat ouder worden en meer complexe voetbalsituaties aankunnen, gaan kinderen over naar 7 tegen 7. Een tweede reden om 7 tegen 7 voor mini-pupillen af te raden is het ruimteaspect. Er zijn teveel spelers betrokken waardoor de keuzemogelijkheid veel te groot is. Tevens is de grootte van het veld voor deze kinderen een probleem. Kinderen verzuipen in deze ruimte. De (onderlinge) afstanden zijn erg groot en nauwelijks te overbruggen. Voetbal gaat om het scoren en het voorkomen van scoren. Als spelers nauwelijks het doel van de tegenpartij kunnen bereiken kan er niet meer over voetballen worden gesproken. Er is dan geen relatie meer tussen aanvallen en verdedigen. Het duurt te lang voordat de bal aan de andere kant van het veld is. De kinderen leren hier te weinig van. 18

19 Kortom, door het aantal spelers en de grootte van het veld (aangeraden wordt 35 bij 20 meter) zijn er veel balcontacten van de mini-pupillen, zijn alle spelers betrokken bij het spel en is het scoren van een doelpunt een makkelijkere opgave geworden (want de spelbedoeling van voetballen is het winnen van de wedstrijd). Dat motiveert natuurlijk, want de bal moet juist je beste maatje zijn. Vaak aan de bal komen is belangrijk. Bij v.v. Ria wordt bij de mini F-jes 4 4 gespeeld. Een wedstrijd duurt 12 minuten. Meestal wordt er met een 4-tal ploegen gespeeld waardoor ieder team 3 wedstrijdjes speelt. Het opdragen van taken aan deze jeugdige voetballers moet heel voorzichtig gebeuren, laat ze vooral hun eigen mogelijkheden en onmogelijkheden ontdekken. Het plezier in het spel staat daarbij voorop. Pas wanneer opgemerkt wordt dat de spelertjes toe zijn aan meer in teamverband spelen (met de daarbij behorende afspraken), kan daar langzaam mee begonnen worden. Ingewikkelde tactische vondsten zijn niet gewenst, de ontwikkeling van de spelers en het plezier in het spel moeten voorop staan. 3.2 Zevental Het waarom van 7 tegen 7 (KNVB visie) Vroeger speelden alle voetballers, van jong tot oud, 11 tegen 11. Zodra kinderen zich aanmeldden bij de club, werden ze in het diepe geworpen. Al snel werd duidelijk dat 11 tegen 11 niet past bij jonge kinderen (F- en E-pupillen). Kinderen die beginnen met voetballen, zijn over het algemeen vijf tot acht jaar oud. In deze leeftijd moeten de kinderen vooral baas worden over de bal. De bal moet je beste maatje worden. Het is duidelijk dat in een wedstrijd 11 tegen 11 het aantal balcontacten van de meeste spelers minimaal is. Terwijl veel herhaling in dit geval veel balcontact een belangrijk leerprincipe is. Bij het volgen van deze wedstrijden bleek dat meerdere kinderen tijdens de wedstrijd de bal niet één keer hadden geraakt! Een tweede reden om 11 tegen 11 voor F- en E-pupillen af te raden is het ruimteaspect. Er zijn teveel spelers betrokken waardoor de keuzemogelijkheid veel te groot is. Tevens is de grootte van het veld voor deze kinderen een probleem. Kinderen verzuipen in deze ruimte. De (onderlinge) afstanden zijn erg groot en nauwelijks te overbruggen. Voetbal gaat om het scoren en het voorkomen van scoren. Als spelers nauwelijks het doel van de tegenpartij kunnen bereiken kan er niet meer over voetballen worden gesproken. Er is dan geen relatie meer tussen aanvallen en verdedigen. Het duurt te lang voordat de bal aan de andere kant van het veld is. De kinderen leren hier te weinig van. Vandaar dat er is gekozen voor de volgende stelling: pas vanaf 11 jaar 11 tegen 11. In de praktijk betekent het dat in de wekelijkse wedstrijd voor F- en E-pupillen er 7 tegen 7 wordt gespeeld. Kortom, door het aantal spelers en de grootte van het veld zijn er veel balcontacten van de F- en E- pupillen, zijn alle spelers betrokken bij het spel en is het scoren van een doelpunt een makkelijkere opgave geworden (want de spelbedoeling van voetballen is het winnen van de wedstrijd). Dat motiveert natuurlijk, want de bal moet juist je beste maatje zijn. Vaak aan de bal komen is belangrijk. Een wedstrijd bij de F pupillen duurt twee keer 20 minuten en bij de E -jeugd twee keer 25 minuten. Het opdragen van taken aan deze jeugdige voetballers moet heel voorzichtig gebeuren, laat ze vooral hun eigen mogelijkheden en onmogelijkheden ontdekken. Het plezier in het spel staat daarbij voorop. Pas wanneer opgemerkt wordt dat de spelertjes toe zijn aan meer in teamverband spelen (met de daarbij behorende afspraken), kan daar langzaam mee begonnen worden. Ingewikkelde tactische 19

20 vondsten zijn niet gewenst, de ontwikkeling van de spelers en het plezier in het spel moeten voorop staan. Op deze plaats wordt de formatie van een zevental, zoals v.v. RIA die voorstaat, uiteengezet. Bijbehorende taken en functies worden puntsgewijs aangegeven. Het spelen met zeven spelers vormt hierbij het uitgangspunt. Voor de jongere teams is het mogelijk om, in overleg met de tegenstander, met een spelertje meer te spelen, zodat er minder wisselbeurten benodigd zijn. De intentie is echter om 7 tegen 7 te spelen. Doelverdediger Rechter verdediger Centrale verdediger Centrale middenvelder Linker verdediger Rechter aanvaller Linker aanvaller Doelverdediger verdedigend: aanvallend: -doelpunten voorkomen -positie kiezen ten opzichte van de bal en mede- en tegenspelers -positie kiezen ten opzichte van de verdedigers -voortzetting door middel van rollen, werpen, passen of trappen -fungeren als centrale opbouwer Centrale verdediger verdedigend: -voorkomen van doelpunten -dekken van de centrale aanvaller van de tegenpartij -rugdekking verzorgen bij teammaatjes -veld klein houden / 'naar voren' verdedigen aanvallend: -positie kiezen tussen verdediging en aanval -aanspelen van de aanvallers -meedoen met de aanval -wanneer er ruimte is: zelf met de bal naar voren dribbelen, drijven Vleugelverdedigers verdedigend: -voorkomen van doelpunten -dekken van de aanvallers van de tegenpartij -rugdekking verzorgen bij teammaatjes -veld klein houden / 'naar voren' verdedigen 20

21 aanvallend: -positie kiezen (uit elkaar, veld breed maken) -aanspelen van de aanvallers -meedoen met de aanval -wanneer er ruimte is: zelf met de bal naar voren dribbelen, drijven Centrale middenvelder verdedigend: -dekken van de centrale opbouwer van de tegenpartij -storen bij de opbouw van de tegenstander, voorkomen van de dieptepass -rugdekking verzorgen bij teammaatjes aanvallend: -inschakelen in de aanval (benutten van ruimte door de aanvallers gecreëerd) -afspeelmogelijkheden creëren voor de aanvallers (terugpass) -doelgericht zijn -doelpogingen door combinatie met teammaatjes of individueel Vleugelaanvallers verdedigend: -storen bij de opbouw van de tegenstander -rugdekking verzorgen bij teammaatjes -veld klein maken / 'naar binnen' verdedigen aanvallend: -positie kiezen ten opzichte van de verdedigers (veld lang maken) -met de bal zo snel mogelijk naar het doel, alleen of door combinatie met maatjes -zelf voor doel positie kiezen 3.3 Elftal De oudere jeugd (>10 jaar) speelt in een elftal op een veld met 'normale' afmetingen. Er is een onderverdeling in D-jeugd (10-12 jaar), C-jeugd (12-14 jaar), B-jeugd (14-16 jaar) en A-jeugd (16-18 jaar). De wedstrijdduur is respectievelijk twee keer 30 minuten, twee keer 35 minuten, twee keer 40 minuten en twee keer 45 minuten. Stap voor stap komt de overgang naar de senioren in zicht. In deze vier leeftijdscategorieën zijn grote verschillen aan te merken. Vooral de overgang van een 'klein' naar 'groot' veld is voor de meeste spelers een flinke stap. Het eerste seizoen in de D-jeugd is daarom voor velen een moeilijk jaar. Juist daarom is de begeleiding van eerstejaars D-jeugdspelers zo essentieel. Ze moeten heel goed onderwezen worden in het 'grote veld-voetbal': wat wordt er van mij verwacht en wat doen andere spelers. Goede en duidelijke afspraken zijn erg belangrijk. Deze afspraken (in trainingen en wedstrijdbesprekingen) moeten per categorie uitgebouwd worden, met als doel dat volwaardige voetballers doorstromen naar de senioren. Voetbal is een teamsport en het rendement van de teamprestatie zal het hoogst zijn wanneer elke speler zijn taken naar behoren invult. Deze taken moeten een speler wel aangeleerd worden. In het jeugdvoetbal gaat de ontwikkeling van spelers dan ook boven alles. De trainers en leiders hebben dus een ander doel (leren voetballen) dan de spelers (kampioen worden). De wijze waarop een elftal speelt is over het algemeen terug te zien in de formatie van de spelers op het veld. De meest logische veldbezetting, zeker in het kader van het jeugdvoetballeerproces, is de keeper, drie verdedigers, drie middenvelders en drie aanvallers. Rest dan nog één speler. Afhankelijk van het niveau en de bedoeling van de wedstrijd kan deze positie ingevuld worden: achter de drie verdedigers; voor de drie verdedigers; wisselend voor en achter de drie verdedigers; extra op het middenveld (ruitformatie); extra aanvaller (schaduwspits). 21

22 Om de gekozen speelwijze uit te kunnen voeren, is het noodzakelijk om er in besprekingen, trainingen en voor- en nabesprekingen van wedstrijden de nodige aandacht aan te besteden. Steeds weer dient aan de orde te komen: Formatie, veldbezetting, veldverdeling Speelwijze (hoe wordt er verdedigd, opgebouwd en aangevallen?) Taken en verantwoordelijkheden van de verschillende posities Positiespel Winnen van 1 tegen 1-duels Rendement in de eindfase (scoringskansen) Benutten van kansen Op deze plaats wordt de formatie van een elftal, zoals v.v. RIA die voorstaat, uiteengezet. Bijbehorende taken en functies worden puntsgewijs aangegeven. Wat betreft de 'extra' (elfde) speler: er wordt uitgegaan van een vrije man (of vrouw) die bij eigen balbezit inschuift en bij balbezit van de tegenstander afhankelijk van de speelwijze van de tegenstander rugdekking geeft dan wel de vrijkomende tegenspeler aanpakt. Over het algemeen wordt bij balbezit van de tegenstander uitgegaan van positiedekking en dus niet van mandekking. Doelverdediger Rechter verdediger Rechter middenvelder Vrije man Voorstopper Centrale middenvelder Linker verdediger Linker middenvelder Rechter aanvaller Centrumspits Linker aanvaller Doelverdediger verdedigend: opbouwend: aanvallend: -positie kiezen ten opzichte van de bal -organiseren en leiden van de verdediging -duidelijk coachen wanneer en wat een verdediger moet doen -juiste voortzetting bij balbezit (rollen, werpen of trappen) -leiden van de verdediging -betrokken zijn met de aanval (niet op de doellijn blijven staan!) -coachen van de medespelers 22

23 Vrije man verdedigend: opbouwend: aanvallend: Voorstopper verdedigend: opbouwend: aanvallend: -leiden en organiseren van de verdediging -rugdekking geven aan de overige spelers -afstoppen van doorgebroken aanvallers -afstoppen van opkomende middenvelders -het klein houden van het speelveld (spelen op buitenspel) -vrijlopen om voor vleugelverdedigers en doelverdediger aanspeelbaar te zijn -voor de verdediging spelen om meerderheid te creëren op het middelveld -leiding geven aan de verdediging (coachen) -inschuiven bij balbezit op het middenveld -creëren van een numerieke meerderheid -inschakelen bij corners en vrije trappen -dekken van de centrumspits van de tegenpartij -ophouden van aanval bij numerieke overmacht van tegenpartij: geen aanval op de bal -vrijlopen om aanspeelbaar te zijn voor directe omgeving -indien mogelijk inschakelen bij combinatie van middenveld -inschakelen bij corners en vrije trappen in overleg met laatste man Vleugelverdedigers verdedigend: -dekken van de vleugelaanvaller van de tegenpartij -rugdekking geven aan het centrum bij aanval over andere vleugel -indien gepasseerd dan herstellen naar het centrum opbouwend: -vrijlopen om aanspeelbaar te zijn voor directe omgeving -spelen in een combinatie met overige spelers aanvallend: -op het juiste moment inschakelen wanneer er voldoende ruimte is -met bal doorgaan bij vrij veld: niet van grote afstand een 'gedekte' aanvaller inspelen Centrale middenvelder verdedigend: -dekken van de directe tegenspeler -rugdekking geven aan overige middenvelders -ruimtedekking toepassen bij numerieke overmacht (niet op bal verdedigen) opbouwend: -vrijlopen om voor verdedigers en doelverdediger aanspeelbaar te zijn -spelbepalende speler zijn (spelverdelen, organiseren, coachen) -ruimte creëren om combinaties mogelijk te maken aanvallend: -inschakelen in de aanval (het benutten van ruimte door aanvallers gecreëerd) -afspeelmogelijkheden creëren voor de aanvallers (terugpass) -niet tegelijk met alle middenvelders in de aanval (balans) Linker en rechter middenvelder verdedigend: -dekken van de directe tegenspeler -rugdekking geven aan overige middenvelders -ruimtedekking toepassen bij numerieke overmacht (niet op bal verdedigen) opbouwend: -vrijlopen om voor verdedigers en doelverdediger aanspeelbaar te zijn -ruimte creëren om combinaties mogelijk te maken aanvallend: -inschakelen in de aanval (het benutten van ruimte door aanvallers gecreëerd) -afspeelmogelijkheden creëren voor de aanvallers (terugpass) -niet tegelijk met alle middenvelders in de aanval (balans) 23