High-Tech Automotive. Deelrapport 1: brandstofcellen. Opdrachtgever: Ministerie van Economische Zaken, dg O&I, Projectdirectie Innovatieprogramma s

Transcriptie

1 High-Tech Automotive Deelrapport 1: brandstofcellen Opdrachtgever: Ministerie van Economische Zaken, dg O&I, Projectdirectie Innovatieprogramma s Colofon Dit rapport is opgesteld door drs. J.J. (Jos) Winnink DATUM 18 oktober 2006 KENMERK STATUS KOB/2006/am_brandstofcellen Definitief

2 Cluster Kennisontwikkeling en Beleidsinteractie (KOB) KOB analyseert octrooi-informatie ter ondersteuning van beleidsontwikkeling op het gebied van innovatie en industrieel eigendom. Door de combinatie van databases met bibliografische gegevens van octrooien, octrooiregisters en bronnen met andere (economische) gegevens is het mogelijk om analyses te maken die beleidsrelevante informatie verschaffen. Vragen die KOB ondermeer kan beantwoorden, zijn: Wie is binnen een bepaald technologiegebied actief en met welke technologie in het bijzonder? Welke bedrijven zijn (in potentie) concurrenten? En welke zijn (in potentie) partners? Wat is de positie van de BV Nederland ten opzichte van de belangrijkste concurrenten op de wereldmarkt? Welke zijn de belangrijkste Nederlandse spelers in een technologiegebied? Welke geografische concentraties (valleys) zijn er te identificeren en wie maken er deel van uit? Wat zijn opkomende technologiegebieden? Wat is de octrooistructuur van een land? Op welk gebied worden naar verhouding veel octrooien aangevraagd en op welk gebied minder? Hoe verhoudt deze situatie zich met die in de EU en die in Nederland? 2

3 Inhoud 1 Definitie van het technologieveld Octrooibeeld absolute aantallen Octrooibeeld - ontwikkeling Octrooibeeld - verdeling over de landen Aanvragers Nederlandse bedrijven en instellingen Samenwerkingsverbanden Conclusies Bijlage: Query

4 1 Definitie van het technologieveld Het betreft hier brandstofcellen die specifiek ontwikkeld worden voor het gebruik in voertuigen. Onder deze brandstofcellen vallen: de polymeer elektrolyt membraan- of proton exchange membraan (PEM) brandstofcellen; de direct methanol omzettende brandstofcellen; de zink-lucht brandstofcellen; de solid oxide fuel cells (SOFCs) voor zover bedoeld voor mobiele toepassingen; relevante hoge temperatuur membraan brandstofcellen; Ook inbegrepen (en niet opgenomen bij de Waterstof opslag systemen) zijn systemen die rechtstreeks brandstoffen kunnen omzetten in waterstof ( H 2 ). Afzonderlijk wordt de deelcategorie hoge temperatuur membraan brandstofcellen beschreven. 2 Octrooibeeld absolute aantallen In deze paragraaf wordt het octrooibeeld over de periode in absolute aantallen weergegeven. Tabel 1 geeft de gevonden aantallen octrooiaanvragen weer, uitgesplitst naar land van herkomst en jaar van indiening US JP DE CA GB KR CH FR IT NL IL DK SE CN TW AU BE ZA Tabel 1 Octrooiaanvragen naar land van herkomst Voor de belangrijkste drie landen van herkomst, de Verenigde Staten, Japan en de Bondsrepubliek Duitsland, zijn de gegevens samen met die voor het totaal grafisch weergegeven in Figuur 1. 4

5 Aantal Jaar van indiening Totaal US JP DE Figuur 1 Ontwikkeling octrooiaanvragen 3 Octrooibeeld - ontwikkeling Voor het totaal en de drie belangrijkste landen op het gebied van octrooiaanvragen met betrekking tot brandstofcellen zijn de indexcijfers met als basisjaar 2000 grafisch weergegeven in Figuur 2. In de periode is het totaal aantal octrooiaanvragen met gemiddeld 38,7% per jaar toegenomen (2000=100) Jaar van Indiening Totaal US JP DE Figuur 2 Ontwikkeling octrooiaanvragen (indexcijfers, 2000=100) 5

6 4 Octrooibeeld - verdeling over de landen In onderstaande figuur is de verdeling van de octrooiaanvragen naar de landen van herkomst over de periode weergegeven. Overduidelijk is de overheersing van dit technologiegebied door de Verenigde Staten, Japan en de Bondsrepubliek Duitsland % US JP DE CA GB KR CH FR IT NL IL DK SE CN TW AU BE ZA Land Figuur 3: Verdeling octrooiaanvragen over de landen ( ) 5 Aanvragers De aanvragers met drie of meer octrooiaanvragen in de onderzoeksperiode zijn opgenomen in de volgende tabel. Aanvrager land Matsushita Electric Ind Co Ltd JP Gen Motors Corp US Siemens Ag DE Honda Motor Co Ltd JP Umicore Ag & Co Kg DE Ballard Power Systems Corp CA Motorola Inc US Utc Fuel Cells Llc US m Innovative Properties Co US Du Pont US Asahi Chemical Corp JP Nissan Motor JP Toyota Motor Co Ltd JP Int Fuel Cells Corp US Univ California US Celanese Ventures Gmbh DE

7 Aanvrager land Daimler Chrysler Ag DE Kernforschungsanlage Juelich DE Samsung Sdi Co Ltd KR Sumitomo Chemical Co JP Pemeas Gmbh DE California Inst Of Techn US British Gas Plc GB Emitec Emissionstechnik DE Hoeller Stefan DE Johnson Matthey Plc GB Kueter Uwe DE Nippon Electric Co JP Tanaka Precious Metal Ind JP Fraunhofer Ges Forschung DE Basf Ag DE Gillette Co US Hewlett Packard Co US Jsr Corp JP Omg Ag & Co Kg DE Polyfuel Inc US Canon Kk JP Gas Technology Inst US Giner Electrochemical Systems US Magnet Motor Gmbh DE Mitsubishi Corp JP Mti Microfuel Cells Inc US Proton Energy Sys Inc US Aisin Seiki JP Du Pont Canada CA Foster Miller Inc US Honeywell Int Inc US Toray Industries JP Ube Industries JP Victrex Mfg Ltd GB Yuasa Battery Co Ltd JP Zsw DE Abb Research Ltd CH 4 4 Eveready Battery Inc US Gore Enterprise Holdings Inc US Hoku Scient Inc US Japan Science & Tech Corp JP Nedstack Holding B V NL 4 4 Proton Motor Fuel Cell Gmbh DE Scherrer Inst Paul CH Sorapec FR Toagosei Co Ltd JP Toyo Boseki JP

8 Aanvrager land Aventis Res & Tech Gmbh & Co DE Creavis Tech & Innovation Gmbh DE 3 3 Energy Partners L C US Foamex Lp US H2 Interpower Brennstoffzellen DE 3 3 Hitachi Ltd JP Hoechst Ag JP Hydro Quebec CA Japan Gore Tex Inc JP Japan Storage Battery Co Ltd JP Malhotra Sanjiv US 3 3 Manhattan Scient Inc US Mosaic Energy L L C US N E Chemcat Corp JP Nisshin Spinning JP Nitto Denko Corp JP Nuvera Fuel Cells Europ S R L IT Sony Corp JP Tokai Rubber Ind Ltd JP 3 3 Tokyo Shibaura Electric Co JP Univ New York US Virginia Tech Intell Prop US Tabel 2: Octrooieeractiviteit per aanvrager 6 Nederlandse bedrijven en instellingen Van de volgende Nederlandse bedrijven en instellingen zijn octrooiaanvragen gevonden. Aanvrager Land CORUS TECHNOLOGY BV NL 1 1 DUTCH POLYMER INST NL 1 1 NEDSTACK HOLDING B V NL 4 4 STORK SCREENS BV NL 1 1 UNIV LEIDEN NL 1 1 Het totaal aantal octrooiaanvragen van Nederlandse aanvragers is beperkt. 7 Samenwerkingsverbanden In dit onderzoek zijn de volgende samenwerkingsverbanden tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven en kennisinstellingen gevonden. Bedrijf / Instelling Abb Research Ltd [Ch] Alberta Res Council [Ca] Aventis Res & Tech Gmbh & Co [De] British Gas Canada Limited [Ca] British Gas Plc [Gb] Partner(S) Du Pont [Us] Energy Visions Inc [Ca] Siemens Ag [De] British Gas Plc [Gb] British Gas Canada Limited [Ca] 8

9 Bedrijf / Instelling California Inst Of Techn [Us] Celanese Ventures Gmbh [De] Cie Europ Des Technologies De [Fr] Conseil Nat De Rech S Canada [Ca] Design Technology And Irrigati [Gb] Du Pont Canada [Ca] Du Pont [Us] E I Du Pont Canada Company [Ca] Emitec Emissionstechnik [De] Energy Visions Inc [Ca] Gen Motors Corp [Us] Georgia Tech Res Inst [Us] Giner Electrochemical Systems [Us] Gkss Forschungszentrum Gesstha [De] Gore Enterprise Holdings Inc [Us] Gs Yuasa Corp [Jp] Heraeus Gmbh W C [De] Hoechst Ag [Jp] Honda Motor Co Ltd [Jp] Hyupjin I & C Co Ltd [Kr] Inst Polymerforschung Dresden [De] Japan Gore Tex Inc [Jp] Japan Science & Tech Corp [Jp] Jsr Corp [Jp] Magnet Motor Gmbh [De] Mat & Electrochem Res Corp [Us] Mc Res & Innovation Ct [Us] Mie Tlo Co Ltd [Jp] Mitsubishi Corp [Jp] Mitsui Chemicals Inc [Jp] N E Chemcat Corp [Jp] Nippon Electric Co [Jp] Nissan Motor [Jp] Nitto Denko Corp [Jp] Nodono Mitsunori [Jp] Pemeas Gmbh [De] Samsung Yokohama Res Inst [Jp] Siemens Ag [De] Skc Co Ltd [Kr] Stonehart Ass Inc [Us] Sumitomo Chemical Co [Jp] Sumitomo Electric Industries [Jp] Tanaka Precious Metal Ind [Jp] Partner(S) Univ Southern California [Us] Pemeas Gmbh [De] Univ Paris Sud [Fr] Univ Laval [Ca] Du Pont [Us] E I Du Pont Canada Company [Ca] Abb Research Ltd [Ch] Design Technology And Irrigati [Gb] Giner Electrochemical Systems [Us] Du Pont Canada [Ca] Siemens Ag [De] Alberta Res Council [Ca] Univ California [Us] Toyota Technical Ct Usa Inc [Us] Du Pont [Us] Inst Polymerforschung Dresden [De] Japan Gore Tex Inc [Jp] Yuasa Battery Co Ltd [Jp] Siemens Ag [De] Soczka Guth Thomas [De] Magnet Motor Gmbh [De] Jsr Corp [Jp] Tanaka Precious Metal Ind [Jp] Skc Co Ltd [Kr] Gkss Forschungszentrum Gesstha [De] Gore Enterprise Holdings Inc [Us] Nippon Electric Co [Jp] Nitto Denko Corp [Jp] Ube Industries [Jp] Toagosei Co Ltd [Jp] Honda Motor Co Ltd [Jp] Hoechst Ag [Jp] Mc Res & Innovation Ct [Us] Mat & Electrochem Res Corp [Us] Samsung Yokohama Res Inst [Jp] N E Chemcat Corp [Jp] Nippon Electric Co [Jp] Mitsubishi Corp [Jp] Mitsui Chemicals Inc [Jp] Japan Science & Tech Corp [Jp] Iwasaki Yasukazu [Jp] Japan Science & Tech Corp [Jp] Sumitomo Chemical Co [Jp] Celanese Ventures Gmbh [De] Mie Tlo Co Ltd [Jp] Heraeus Gmbh W C [De] Emitec Emissionstechnik [De] Aventis Res & Tech Gmbh & Co [De] Hyupjin I & C Co Ltd [Kr] Tanaka Precious Metal Ind [Jp] Nodono Mitsunori [Jp] Toyota Motor Co Ltd [Jp] Honda Motor Co Ltd [Jp] Stonehart Ass Inc [Us] 9

10 Bedrijf / Instelling Toagosei Co Ltd [Jp] Toyota Motor Co Ltd [Jp] Toyota Technical Ct Usa Inc [Us] Ube Industries [Jp] Univ California [Us] Univ Houston System [Us] Univ Laval [Ca] Univ Paris Sud [Fr] Univ Southern California [Us] Univ Texas [Us] Yuasa Battery Co Ltd [Jp] Partner(S) Japan Science & Tech Corp [Jp] Sumitomo Electric Industries [Jp] Georgia Tech Res Inst [Us] Japan Science & Tech Corp [Jp] Gen Motors Corp [Us] Univ Texas [Us] Conseil Nat De Rech S Canada [Ca] Cie Europ Des Technologies De [Fr] California Inst Of Techn [Us] Univ Houston System [Us] Gs Yuasa Corp [Jp] 8 Conclusies De Verenigde Staten zijn de grootste aanvrager van octrooien op het gebied van brandstofcellen. De Verenigde Staten, Japan en de Bondsrepubliek Duitsland zijn samen goed voor 85% van de aanvragen. De meest actieve bedrijven zijn Matsushita Electric uit Japan, gevolgd door General Motors, Siemens en Honda; Onder de top tien aanvragers bevinden zich 5 bedrijven uit de Verenigde Staten. Nederland speelt nauwelijks een rol. 10

11 Bijlage: Query De volgende opdracht is gebruikt om de relevante octrooien uit de databases te selecteren. /* FUEL CELL */ h01m8/ic/ec and ((PEM OR (proton 1W exchange 1W membrane) OR (proton 1W conducting 1W electrolyte) OR (polymer 1W electrolyte 1W membrane) OR SPE OR (polymer 1W electrolyte) OR (zinc 1W air) OR (direct 1W methanol) OR DMFC) NOT ((high 1W temperature 1W polymer) OR cogen+/al OR alkaline OR ((operat+/al OR subject+/al OR endure+/al) 5D (high 1W temperature)))) ((fuel 1W cell+/al) OR (electrochemical 1W cell+/al)) and ((PEM OR (proton 1W exchange 1W membrane) OR (proton 1W conducting 1W electrolyte) OR (polymer 1W electrolyte 1W membrane) OR SPE OR (polymer 1W electrolyte) OR (zinc 1W air) OR (direct 1W methanol) OR DMFC) NOT ((high 1W temperature 1W polymer) OR cogen+/al OR alkaline OR ((operat+/al OR subject+/al OR endure+/al) 5D (high 1W temperature)))) * or *1 11