Het Centrum voor Gezondheidspromotie (dienst GVO) van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten. Voorstel van beleidsplan

Transcriptie

1 Het Centrum voor Gezondheidspromotie (dienst GVO) van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten Voorstel van beleidsplan

2 2 INHOUDSTAFEL VOORWOORD VOEDING EN BEWEGING Doelstellingen Informeren Motiveren Doelgroepen Interventies Project voeding Tijd voor een gezond ontbijt Project beweging Op stap naar meer beweging in 10 lessen Campagnes van de Vlaamse overheid Evaluatie Voeding Beweging Overzicht activiteiten per interventie per jaar TABAK, ALCOHOL EN DRUGS Doelstellingen Informeren Motiveren Stoppen met middelengebruik ondersteunen (en dan meer bepaald stoppen met roken ondersteunen) Doelgroepen Interventies De Werelddag zonder tabak De campagnes van de Vlaamse overheid en partnerorganisaties Informeren betreffende tabak, alcohol en drugs Stoppen met roken ondersteunen Bereiken van kansengroepen Evaluatie Overzicht activiteiten per interventie per jaar INFECTIEZIEKTEN EN VACCINATIE Doelstellingen Informeren Motiveren Vaccinatie ondersteunen Doelgroepen Interventies De Europese vaccinatieweek De Vlaamse griepvaccinatiecampagne Verhogen van de vaccinatiegraad bij diabetici jonger dan 65 jaar Zwangerschap en vaccinatie Bereiken van kansarmen Evaluatie... 23

3 Overzicht activiteiten per interventie per jaar ONGEVALLEN IN DE PRIVESFEER Doelstellingen Informeren Motiveren Doelgroepen Interventies Project Op stap naar meer beweging in 10 lessen (zie ook p. 9) Blijf op eigen benen staan (Boebs) De campagnes van de Vlaamse overheid en partnerorganisaties Bereiken van kansengroepen Evaluatie Overzicht activiteiten per interventie per jaar DEPRESSIE EN ZELFDODING Doelstellingen Informeren en sensibiliseren Een goed gevoel bij kansarmen ondersteunen Doelgroepen Interventies Goed gevoel stoel Gezondheidsconferentie suïcidepreventie De Werelddag Geestelijke Gezondheid De campagnes van de Vlaamse overheid en partnerorganisaties Bereiken van kansengroepen Evaluatie Overzicht activiteiten per interventie per jaar BORSTKANKEROPSPORING Doelstellingen Informeren Motiveren aan het bevolkingsonderzoek Doelgroepen Interventies Informatieoverdracht via het ledenblad, gezondheidsnieuwsbrief en de gezondheidswebsite Algemene brochure Brochure voor laaggeletterden en allochtonen Vormingen en/of creatieve activiteit Bereiken van kansengroepen Evaluatie Overzicht activiteiten per interventie per jaar OVERZICHT RESULTAATSGEBIEDEN PER BELEIDSTHEMA EN WERKINGSJAAR... 42

4 4 8. SAMENWERKING MET DE LOGO S Samenwerking lokaal Samenwerking met de Logo s in het kader van projecten binnen het beleidsplan MEERJARENBEGROTING

5 5 VOORWOORD Het beleidsplan met bijhorende meerjarenbegroting van het Centrum voor Gezondheidspromotie (dienst GVO) van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten komt tot stand rekening houdend met: - de beleidsthema s binnen het Vlaamse preventieve gezondheidsbeleid; - de missie en doelstellingen van het Centrum voor Gezondheidspromotie (dienst GVO) van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten; - en de inbreng van de lokale ziekenfondsen. In dit beleidsplan dat betrekking heeft op de werkingsjaren 2012 tot 2016 zal het Centrum voor Gezondheidspromotie alle beleidsthema s binnen het Vlaamse preventieve gezondheidsbeleid in zijn werking aan bod laten komen. Per werkingsjaar zal er extra aandacht besteed worden aan één of meerdere van deze beleidsthema s. De beleidsthema s waarvoor binnen dat werkingsjaar geen projecten worden uitgewerkt, zullen toch onder de aandacht van de leden gebracht worden door de boodschap van de Vlaamse overheid verbonden aan deze thema s, via de verschillende communicatiekanalen (zoals de gezondheidsnieuwsbrief, de gezondheidswebsite en het ledenblad De Liberale Mutualiteit ) over te maken aan de leden. In overeenstemming met de strategische actieplannen die per beleidsthema door de Vlaamse overheid werden uitgewerkt, zal het Centrum voor Gezondheidspromotie projecten ontwikkelen en dit met als doel de leden actief te informeren en motiveren om via preventie gezondheidswinst te behalen, en zo de gezondheidsdoelstellingen en andere aspecten van het preventieve gezondheidsbeleid mee te helpen verwezenlijken. Voor elk beleidsthema gaat het Centrum voor Gezondheidspromotie actief op zoek naar partners waarmee een samenwerking kan worden afgesloten en dit met het oog op een meerwaarde voor het project te creëren. Het Centrum voor Gezondheidspromotie zal voor de periode 2012 tot 2016 werken rond volgende beleidsthema s: - voeding en beweging; - tabak, alcohol en drugs; - infectieziekten en vaccinatie; - ongevallen in de privésfeer; - depressie en zelfdoding; - borstkankeropsporing. Per beleidsthema bespreken wij nu welke projecten het Centrum voor Gezondheidspromotie (dienst GVO) van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten in de werkingsjaren 2012 tot 2016 wenst uit te werken om via preventie gezondheidswinst bij haar leden te realiseren.

6 6 1. VOEDING EN BEWEGING Gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging zijn cruciaal voor een gezond leven. Door gezond te eten en voldoende te bewegen worden chronische ziekten voorkomen en voelt men zich beter in zijn vel. Mensen eten echter te veel voedingsmiddelen uit de restgroep en uit de groep vlees, vis, eieren en vervangproducten, maar te weinig uit de andere groepen van de actieve voedingsdriehoek. Bijkomend wordt er te weinig bewogen om gezondheidswinst te behalen. Participeren aan activiteiten die een verhoging van het aantal personen dat voldoende fysiek actief is en evenwichtig eet beoogt, kadert dan ook binnen de gezondheidsdoelstelling voeding en beweging van de Vlaamse Regering: het realiseren van gezondheidswinst op bevolkingsniveau door een stijging van het aantal mensen dat voldoende fysiek actief is, evenwichtig eet en een gezond gewicht nastreeft. De accenten die in het beleidsplan worden omschreven zullen worden verlegd of aangepast in functie van de accenten die de minister legt in bepaalde jaren Doelstellingen Informeren Om de gezondheidsdoelstelling zo goed mogelijk te benaderen, en dus gezondheidswinst te realiseren, is het in de eerste plaats noodzakelijk mensen bewust te maken en te zorgen dat zij over de nodige informatie betreffende gezonde voeding en beweging beschikken. Dit zal het Centrum voor Gezondheidspromotie (dienst GVO) realiseren door de juiste informatie ter beschikking te stellen. Een boodschap blijkt meer effect te hebben indien hij langdurig en op regelmatige basis herhaald wordt, daarom zal de dienst op regelmatige tijdstippen de mensen te informeren over het belang van dagelijks voldoende te bewegen en meer conform de aanbevelingen van de actieve voedingsdriehoek te eten. Om zoveel mogelijk mensen te bereiken zal de dienst de informatie verspreiden via verschillende communicatiekanalen, zoals de tweemaandelijkse gezondheidsnieuwsbrief, de gezondheidswebsite en het tweemaandelijkse tijdschrift De Liberale Mutualiteit (het ledenblad). De boodschap zal steeds voldoende en op verschillende wijze herhaald worden. Daarom zullen een aantal artikels die reeds verschenen in de gezondheidsnieuwsbrief en op de gezondheidswebsite ook terugkomen in het ledenblad en dit met als doel zo veel mogelijk mensen op verschillende manieren te bereiken. De informatie die verspreid wordt zal steeds wetenschappelijk onderbouwd zijn en gebaseerd zijn op reeds bestaande methodieken (zoals bijvoorbeeld de actieve voedingsdriehoek).

7 Motiveren Naast bewustwording en kennisoverdracht is het om tot een gedragsverandering te komen noodzakelijk de nodige vaardigheden aan te leren. Deze vaardigheden zullen er op gericht zijn de mensen gezonde gewoontes aan te leren en deze te onderhouden en te bewaren. Daarom zal het centrum voor Gezondheidspromotie naast het verspreiden van informatie ook initiatieven ondernemen om haar leden vaardigheden aan te leren om de gezonde gewoonten ook in de toekomst te blijven stellen Doelgroepen Binnen de doelgroep gaan wij ons niet specifiek tot één bepaalde leeftijdsgroep richten, daar gezonde leefgewoonten en meer bepaald evenwichtig eten en voldoende bewegen, nodig is en moet worden aangepast binnen elke leeftijdscategorie. De doelgroep zal dan ook gericht zijn op zowel volwassenen (omwille van hun voorbeeldfunctie) als op kinderen (en dit zodat zij het gedrag dat zij op jonge leeftijd geleerd hebben ook nog op latere leeftijd zullen stellen). Bijkomend zal er extra aandacht worden besteed aan het bereiken van kansengroepen, namelijk personen met een beperkte financiële draagkracht zoals éénoudergezinnen, personen met een Omnio-statuut, enz Interventies Zowel oorzaken binnen de levenstijl als de omgeving van de mensen dragen bij tot onevenwichtige voeding en te weinig lichaamsbeweging. Voor een effectieve gedragsverandering en een grotere gezondheidwinst is het dan ook noodzakelijk om een integrale aanpak van verschillende maatregelen te nemen. Onder deze maatregelen verstaan wij het verstrekken van informatie, educatieve interventies en interventies die inspelen op de noden van de bevolking Project voeding Tijd voor een gezond ontbijt In 2010 organiseerde het Centrum voor Gezondheidspromotie van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten een project rond Gezonde voeding bij kinderen. Dit project bestond uit de ontwikkeling van een brochure en een educatief spel. De ziekenfondsen ontvingen binnen dit project pro rata hun ledenaantal binnen de doelgroep een aantal spelen. Deze spelen moeten steeds op een educatieve manier verspreid worden (bijvoorbeeld tijdens vormingen, via een wedstrijdvraag rond gezonde voeding, enz.). Vanuit de onderwijs was er ook interesse in het spel.

8 8 Wegens het belang van duidelijke voorlichting en ondersteuning om de gezondheid van kinderen te verbeteren, wenst het Centrum voor Gezondheidspromotie een vervolgproject rond Gezonde voeding bij kinderen specifiek gericht op gezond ontbijten te ontwikkelen. Tijdens de vijf werkingsjaren met betrekking tot het beleidsplan zullen er in het kader van dit project een aantal zaken ontwikkeld, uitgewerkt en onderhouden worden, namelijk: - een brochure rond ontbijt; - artikels in de digitale gezondheidsnieuwsbrief, de gezondheidswebsite en het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - vormingen; - een onderdeel specifiek gericht naar ontbijt op onze gezondheidswebsite. Deze zaken hebben allemaal tot doel de mensen door middel van informatie, advies en voorlichting te motiveren en hen de nodige vaardigheden aan te leren om een gezond en volwaardig ontbijt samen te stellen. Ontbijten zorgt er immers voor dat men meer conform de aanbevelingen van de actieve voedingsdriehoek eet en beweegt, en een gezond gewicht behouden blijft. Brochure De brochure zal worden opgemaakt in samenwerking met VIGeZ, wetenschappelijk onderbouwd zijn en gebaseerd zijn op reeds bestaande methodieken. De boodschap zal steeds voldoende en op diverse wijze herhaald worden. Hierbij zal er zowel een versie als drukwerk, als een digitale versie op de gezondheidswebsite worden voorzien. De brochure zal ook de daaropvolgende werkingsjaren onder de aandacht blijven en onderhouden worden. Vorming De dienst zal vormingen organiseren om het belang van (gezond) ontbijt te benadrukken en de mensen de vaardigheden aan te leren om gezonde gewoonten te ontwikkelen en te behouden. Op basis van het verspreiden van informatie zullen de leden geïnformeerd en gesensibiliseerd worden over het onderwerp. Tevens zullen wij via de verschillende communicatiekanalen de leden motiveren deel te nemen aan de vormingen. De vormingen zullen gebaseerd zijn op de methodiek van de actieve voedingsdriehoek en de methodiek van de winkeloefening van het VIGeZ. Communicatie De communicatie- en informatieinitiatieven zullen op regelmatige tijdstippen herhaald worden. Artikels en informatie betreffende het onderwerp zullen verspreid worden via de verschillende communicatiekanalen van de Liberale Mutualiteit, zoals: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - de digitale gezondheidsnieuwsbrief.

9 9 Gezondheidswebsite Op de gezondheidswebsite zal een onderdeel specifiek gericht naar gezond ontbijt ontwikkeld worden en dit met als doel dat mensen, die (bijvoorbeeld na de vorming) nog extra vragen hebben betreffende het onderwerp of bijkomende informatie wensen, dit hier kunnen bekomen. Bereiken van kansarmen Er worden inspanningen gedaan om kansarmen te bereiken door: - de brochure te laten nalezen door een deskundige inzake de kansarmoede problematiek; - de brochure gratis en laagdrempelig te verspreiden; - vormingen gratis aan te bieden voor mensen met een Omnio-statuut; - tijdens de vormingen in de mate van het mogelijke gratis kinderopvang te voorzien Project beweging Op stap naar meer beweging in 10 lessen Vormingen In het kader van beweging zullen wij activiteiten, die voornamelijk gericht zijn op mensen vanaf 50 jaar, organiseren. Aan de hand van deze activiteiten wensen wij hen te motiveren meer te bewegen en hen te sensibiliseren over de positieve invloed van beweging op de gezondheid. Door middel van sensibilisatie en ondersteuning wensen wij een stijging van het aantal activiteiten in het dagelijks leven te realiseren. Bovenstaande activiteiten kaderen ook binnen het beleidsthema valpreventie. Communicatie Gedurende de vijf werkingsjaren met betrekking tot het beleidsplan zal bijzondere aandacht worden besteed aan het informeren van de leden. Gedurende deze periode zullen er op regelmatige tijdstippen via de verschillende communicatiekanalen van de Liberale Mutualiteit, zoals de gezondheidsnieuwsbrief, de gezondheidswebsite en het tijdschrift De Liberale Mutualiteit artikels betreffende het onderwerp verspreid worden. Via deze kanalen zullen wij ook informatie en materialen van preventieactiviteiten van de Vlaamse Overheid en partnerorganisaties verspreiden. Zo zal bijvoorbeeld op de gezondheidswebsite de stappenregistratietool van stappen aangeboden blijven voor het algemene publiek.

10 10 Bereiken van kansarmen Ook hierbij worden er inspanningen gedaan om kansarmen te bereiken en dit o.m. door: - de informatie gratis ter beschikking te stellen; - een gratis bewegingscursus binnen het project; - terugbetaling van de aankoopprijs van de stappenteller bij het succesvol volbrengen van de bewegingscursus; - de ontwikkeling van een bewegingsboekje voor mensen die geen internet hebben; - het bewegingsboekje gratis te verspreiden; - via lokale afdelingen voor ouderen de cursussen mee te promoten. Deze afdelingen zijn laagdrempelig Campagnes van de Vlaamse overheid Geregeld voert de Vlaamse overheid (in samenwerking met partners) campagnes rond voeding en beweging. Het Centrum voor Gezondheidspromotie zal de boodschap die de Vlaamse overheid wil brengen mee uitdragen en aldus versterken. Dit zal zij doen via haar communicatiekanalen die naar de leden worden verspreid: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - de digitale gezondheidsnieuwsbrief; - de gezondheidswebsite Desgevallend zal het Centrum voor Gezondheidspromotie via de plaatselijke kantoren van de ziekenfondsen brochures en affiches verspreiden naar de leden Evaluatie Voeding Verschillende elementen zullen worden meegenomen in de evaluatie: - het aantal personen dat een brochure ontving en op welke manier dit gebeurde; - het aantal personen dat een digitale gezondheidsnieuwsbrief met de betrokken boodschap heeft gekregen; - het aantal ledenbladen dat werd verspreid waarin de betrokken informatie wordt gegeven; - het aantal websitebezoekers van de desbetreffende artikels; - het aantal personen dat deelnam aan de vorming; - een pre en post vragenlijst betreffende de kennis van de deelnemers aan de vorming over het (gezond) ontbijt; - het aantal brochures dat via nevenorganisaties specifiek naar kansarmen werd verspreid; - het aantal personen met een Omnio-statuut dat deelnam aan de vorming.

11 Beweging Verschillende elementen zullen worden meegenomen in de evaluatie: - Bewegingscursus: o het aantal personen dat zich inschreef voor de bewegingscursus; o het aantal stappentellers dat verspreid werd; o het aantal stappentellers dat gratis verspreid werd; o het aantal bewegingsboekjes dat verspreid werd; o een persoonlijke evaluatie aan de hand van een kleine bewegingsactiviteit de pre en post fitheid van de deelnemers bepalen; de evolutie van het aantal stappen (tijdens de bewegingscursus en in de dagelijkse activiteit) zoals genoteerd in het bewegingsboekje. - Communicatie: o hoe vaak een artikel, betreffende het thema, uit de digitale gezondheidsnieuwsbrief aangeklikt werd; o het aantal websitebezoekers van het desbetreffende artikel; o het aantal ledenbladen van LBV dat verspreid werd en waarin de betrokken informatie wordt gegeven; o het aantal ledenbladen dat werd verspreid waarin de betrokken informatie wordt gegeven.

12 Overzicht activiteiten per interventie per jaar VOEDING EN BEWEGING Interventies Project voeding Tijd voor een gezond ontbijt brochure ontwikkeling onderhouden onderhouden onderhouden onderhouden vorming communicatie - tijdschrift De Liberale Mutualiteit - digitale gezondheidsnieuwsbrief - } ontwikkeling handleiding en promotiemateriaal organisatie vormingen bekend maken vormingen bekend maken vormingen organisatie vormingen gezondheidswebsite ontwikkeling onderdeel gezond ontbijt bekend maken onderdeel website onderhouden onderhouden onderhouden

13 13 2. Project beweging Op stap naar meer beweging in 10 lessen (zie ook valpreventie) bewegingsboekje vormingen ontwikkeling ontwikkeling handleiding en promotiemateriaal organisatie vormingen bekend maken vormingen onderhouden onderhouden communicatie - tijdschrift De Liberale Mutualiteit - digitale gezondheidsnieuwsbrief } Overheidscampagnes voeding en beweging tijdschrift De Liberale Mutualiteit digitale gezondheidsnieuwsbrief brochures, affiches }

14 14 2. TABAK, ALCOHOL EN DRUGS Tabak, alcohol en drugs zijn sterk vertegenwoordigd in de wereld. Hun gebruik en/of misbruik kan schade veroorzaken aan het individu, de omgeving en de samenleving. Tabak en alcohol veroorzaken meer schade dan illegale drugs. Problemen als gevolg van tabak-, alcohol- en drugsgebruik ontstaan door een combinatie van verschillende factoren. Hierdoor hebben wij te maken met een complexe en multifactoriële problematiek waardoor een enkele eenvoudige preventie-interventie niet voldoende is. Daarom is het noodzakelijk mee te werken aan een integrale aanpak die kadert binnen de gezondheidsdoelstelling tabak, alcohol en drugs van de Vlaamse Regering: het realiseren van gezondheidswinst op bevolkingsniveau door tegen het jaar 2015 het gebruik van tabak, alcohol en illegale drugs terug te dringen. De accenten die in het beleidsplan worden omschreven zullen worden verlegd of aangepast in functie van de accenten die de minister legt in bepaalde jaren Doelstellingen Informeren Het eerste doel is het informeren van de leden over het thema dat aan bod komt tijdens de Werelddag zonder tabak, de campagnes van de Vlaamse overheid en partnerorganisaties, informeren betreffende het beleidsthema en het ondersteunen van stoppen met middelengebruik. Dit informeren zal gebeuren door de verschillende communicatiemiddelen waarover Centrum voor Gezondheidspromotie van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten beschikt in te zetten; onder meer de gezondheidswebsite, het ledenblad enz Motiveren Het tweede doel betreft het opschuiven in motivationeel stadium : - van personen die geen kennis hebben over de mogelijke gevolgen van tabak, alcohol en drugs en bijgevolg weinig inzicht hebben in de gevaren van deze middelen naar personen die een goede kennis en inzicht hebben van de gevaren van deze middelen; - van personen die een goede kennis en inzicht hebben in de gevaren van deze middelen naar personen die bereid zijn het gebruik van tabak, alcohol en drugs te beperken. Deze laatste groep is gebaat bij direct toegankelijke ondersteuning en de beschikbaarheid van hulpmiddelen. Acties in dit kader zullen zeer doelgroepgericht zijn (zie 2.3.4).

15 Stoppen met middelengebruik ondersteunen (en dan meer bepaald stoppen met roken ondersteunen) Het derde doel bestaat uit het stoppen met roken door een intensivering van het aanbod van rookstopmiddelen. Intensivering betekent: een grotere bekendmaking van de verschillende hulpmiddelen om te stoppen met roken, meer actieve verwijzing naar overheidscampagnes en campagnes van partnerorganisaties, een grotere toegankelijkheid van het aanbod van hulpmiddelen om te stoppen met roken door financiële ondersteuning voor bepaalde rookstopmiddelen, enz Doelgroepen De groepen die wij wensen te bereiken, variëren van het algemene publiek tot de doelgroep(en) met een verhoogd risico. Er zal extra aandacht worden besteed aan de doelgroepen die een groter risico lopen, zoals onder andere de kansengroepen, zwangere vrouwen en kinderen. Voor de doelgroepen zwangere vrouwen en kinderen zullen wij aandacht hebben door de volwassen roker aan te moedigen niet te roken in het bijzijn van deze groepen Interventies De Werelddag zonder tabak De World Health Organisation (WHO) organiseert sinds 1988 elk jaar op 31 mei een Werelddag zonder tabak. Het Centrum voor Gezondheidspromotie zal ieder jaar de boodschap die men in dit kader wil brengen mee uitdragen en aldus versterken. Dit zal ze doen via haar communicatiekanalen die in deze periode naar de leden worden verspreid: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - de digitale gezondheidsnieuwsbrief. Tevens zal er aandacht aan worden besteed op de gezondheidswebsite door het plaatsen van een artikel en een link naar de website van de Werelddag zonder tabak. In het kader van de Werelddag zonder tabak voerde VIGeZ in samenwerking met de Vlaamse overheid, de Vlaamse Logo s en Tabakstop in 2009 een pilootproject 24 uur niet roken uit in de stad Antwerpen en de provincie Limburg. In 2011 werd de actie herhaald, maar dan over heel Vlaanderen. Indien deze actie ook tijdens de werkingsjaren 2012 tot 2016 zal herhaald worden, zal het Centrum voor Gezondheidspromotie ieder jaar de boodschap die men in dit kader wil brengen mee uitdragen en aldus versterken.

16 16 Dit zal ze doen via haar communicatiekanalen die in deze periode naar de leden worden verspreid: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - de digitale gezondheidsnieuwsbrief; - de gezondheidswebsite Desgevallend zal het Centrum voor Gezondheidspromotie via de plaatselijke kantoren van de ziekenfondsen flyers en affiches verspreiden naar de leden De campagnes van de Vlaamse overheid en partnerorganisaties Geregeld voert de Vlaamse overheid, in samenwerking met partners, campagnes rond tabak, alcohol en drugs, zoals bijvoorbeeld In iedere roker zit een stopper. Het Centrum voor Gezondheidspromotie zal de boodschap die men wil brengen in dit kader mee uitdragen en aldus versterken. Dit zal ze doen via haar communicatiekanalen die naar de leden worden verspreid: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - de digitale gezondheidsnieuwsbrief; - de gezondheidswebsite Desgevallend zal het Centrum voor Gezondheidspromotie via de plaatselijke kantoren van de ziekenfondsen brochures en affiches verspreiden naar de leden Informeren betreffende tabak, alcohol en drugs Er zal informatie worden verstrekt over tabak, alcohol en drugs, zodat het thema onder de aandacht komt van de mensen en zo bespreekbaar wordt. Met betrekking tot tabak zullen wij het gebruik van tabak proberen te ontmoedigen op drie gebieden, namelijk: nooit beginnen met roken, stoppen met roken en ontmoedigen om te roken in het bijzijn van anderen. De informatie die verstrekt zal worden zal bijzondere aandacht hebben voor de gevolgen van roken (voor zichzelf en voor anderen), stoppen met roken, de mogelijke ondersteuningsvormen om te stoppen met roken en nazorg. Met betrekking tot alcohol en drugs zal een kennistest over alcohol en drugs via de gezondheidswebsite worden aangeboden. Daarnaast zal informatie worden verstrekt over de problemen die samenhangen met alcoholgebruik en/of misbruik en met drugsgebruik en/of misbruik, enz. Door de e-learningsite Hoeveel is te veel op de gezondheidwebsite te plaatsen, kunnen wij de mensen allerlei testen aanbieden, waaronder een kennistest. Door middel van deze kennistest wensen wij de mensen bewust te maken over hun kennis van alcohol en drugs. Na deze test zullen de mensen met een aantal vragen geconfronteerd worden en willen wij door het geven van informatie en advies de kennis van de mensen betreffende deze thema s vergroten.

17 17 Deze informatie zal worden verstrekt via: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit. Er zullen uitgebreid artikels betreffende tabak, alcohol en drugs worden geplaatst. Bijkomend zal er aandacht worden besteed aan de website - de digitale gezondheidsnieuwsbrief. Deze behandelt de drie thema s en zal melding maken van de website - de gezondheidswebsite. Er zal een link naar de website worden geplaatst op de gezondheidswebsite Bijkomend zal er een uitgebreid katern met artikels over tabak, alcohol en drugs worden geplaatst op de gezondheidswebsite Stoppen met roken ondersteunen Professionele hulp helpt om te stoppen met roken. Professionele begeleiding en ondersteuning helpen valkuilen te vermijden en de kans op slagen significant te verhogen. De Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding (VRGT) biedt reeds professionele rookstopbegeleiding in groep aan voor bedrijven, organisaties of zorgverleners. Om te stoppen met roken zijn er nog andere mogelijkheden die kunnen helpen: individuele begeleiding door een arts of erkend tabakoloog, online RookStopCoach, Rookstopregisseurs, enz. In opvolging van de inspanningen die al door een aantal Logo s en Domus Medica met succes werden genomen om succesvol te stoppen met roken, en niet opnieuw te starten, wenst het Centrum voor Gezondheidspromotie bijzondere aandacht te besteden aan het ondersteunen van het stoppen met middelengebruik, door middel van de organisatie van rookstopcursussen. Ook zal er hierbij aandacht zijn voor nazorg en dit om terugval te voorkomen. Er zal in de rookstopcursus dus aandacht zijn voor de opvolging van terugval, hierbij dient er nog verder onderzocht te worden welke methodiek hiervoor zal gebruikt worden. Bijzondere aandacht zal er zijn voor personen met een beperkt inkomen (Omnio-statuut). Deze personen zouden gericht worden aangeschreven. Aangezien een heel aantal Nederlandstalige ziekenfondsen een terugbetaling geven in het kader van rookstopmiddelen, zal hier tevens melding van worden gemaakt. Het geven van een terugbetaling kan er toe bijdragen dat mensen die nog niet overtuigd waren om te stoppen met roken over de streep worden getrokken. Bijkomend zullen wij een brochure ontwikkelen betreffende stoppen met roken. Deze zal geënt worden op de bestaande brochure Stoppen met roken, waarom en hoe die in eerdere jaren reeds werd ontwikkeld in samenwerking met Domus Medica. Het project zal worden uitgewerkt met de Logo s en Domus Medica opdat de boodschap aansluit bij eerdere acties.

18 Bereiken van kansengroepen Er worden inspanningen gedaan om kansarmen te bereiken door: - preventiemateriaal gratis te verspreiden; - gratis verspreiding van de gezondheidsnieuwsbrief; - bijzondere financiële inspanning voor personen met Omnio-statuut; - terugbetaling rookstopmiddelen Evaluatie Verschillende elementen zullen worden meegenomen in de evaluatie: - het aantal ledenbladen dat werd verspreid waarin de betrokken informatie wordt gegeven; - het aantal personen dat een digitale gezondheidsnieuwsbrief met de betrokken boodschap heeft gekregen; - het aantal websitebezoekers van de desbetreffende artikels; - het aantal terugbetalingen van rookstopmiddelen; - het aantal deelnemers aan de rookstopcursus en hun opvolging; - het aantal brochures dat werd verspreid.

19 Overzicht activiteiten per interventie per jaar TABAK, ALCOHOL EN DRUGS Interventies De Werelddag zonder tabak tijdschrift De Liberale Mutualiteit digitale gezondheidsnieuwsbrief } 2. Campagnes van de Vlaamse overheid en partnerorganisaties tijdschrift De Liberale Mutualiteit digitale gezondheidsnieuwsbrief brochures, affiches } 3. Informeren betreffende tabak, alcohol en drugs tijdschrift De Liberale Mutualiteit digitale gezondheidsnieuwsbrief kennistest alcohol en drugs } ontwikkeling artikelenreeks website online zetten katern onderhouden 4. Project rookstop rookstopcursus en opvolging terugval brochure terugbetaling rookstopmiddelen onderzoek en ontwikkeling i.s.m. Logo s en Domus Medica introductie project aanmaak brochure onderhouden

20 20 3. INFECTIEZIEKTEN EN VACCINATIE Vaccinaties zijn een belangrijk middel in de strijd tegen gevaarlijke infectieziekten. Door grootschalige vaccinatie komen bepaalde infecties bijna niet of helemaal niet meer voor in België. Het percentage gevaccineerde personen moet echter voldoende hoog zijn om die ziekten blijvend te elimineren. Meewerken aan een gerichte verhoging van de vaccinatiegraad tegen gevaarlijke infecties kadert dan ook binnen de gezondheidsdoelstelling infectieziekten en vaccinatie van de Vlaamse Regering: "preventie van infectieziekten op significante wijze verbeteren, door het verder verhogen van de vaccinatiegraad voor aandoeningen als polio, kinkhoest, tetanus, difterie, mazelen, bof en rubella". De accenten die in het beleidsplan worden omschreven zullen worden verlegd of aangepast in functie van de accenten die de minister legt in bepaalde jaren Doelstellingen Informeren Het eerste doel is het informeren van de leden. Er wordt voor de beleidsperiode gekozen om de leden te informeren over het desbetreffende thema dat aan bod komt tijdens de vaccinatieweek, de boodschap die ieder jaar wordt verspreid naar aanleiding van de Vlaamse griepvaccinatiecampagne en zwangerschap en vaccinatie. Dit informeren zal gebeuren door de verschillende communicatiemiddelen waarover het Centrum voor Gezondheidspromotie van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten beschikt in te zetten; onder meer de gezondheidswebsite, het ledenblad enz Motiveren Het tweede doel betreft het opschuiven in motivationeel stadium : - van personen die geen kennis hebben over de mogelijkheden tot vaccineren en bijgevolg weinig inzicht hebben in de meerwaarde van vaccinatie naar personen die een goede kennis en inzicht hebben van de meerwaarde van vaccinatie; - van personen die een goede kennis en inzicht hebben in de meerwaarde van vaccinatie naar personen die zich wensen te vaccineren. Deze laatste groep is gebaat bij direct toegankelijke ondersteuning en de beschikbaarheid van hulpmiddelen. Acties in dit kader zullen zeer doelgroepgericht zijn (zie 3.3.3) Vaccinatie ondersteunen Het derde doel bestaat uit het verhogen van de vaccinatiegraad door een intensivering van het aanbod van vaccinatie. Intensivering betekent: een grotere bekendmaking van de verschillende mogelijkheden tot vaccinatie, meer actieve verwijzing naar overheidscampagnes, een grotere toegankelijkheid van het aanbod aan vaccinatie door financiële ondersteuning in bepaalde vaccins.

21 Doelgroepen De groepen die we willen bereiken, variëren van het algemene publiek tot de doelgroep(en) voor wie de vaccinaties bestemd zijn. Er zal extra aandacht worden besteed aan het bereiken van kansarmen. We denken hierbij aan personen met een beperkt inkomen (Omnio-statuut) Interventies De Europese vaccinatieweek De World Health Organisation (WHO) (Regio Europa) organiseert sinds 2005 elk jaar in april een Europese vaccinatieweek. Het Centrum voor Gezondheidspromotie zal ieder jaar de boodschap die de Vlaamse overheid wil brengen in dit kader mee uitdragen. Dit zal ze doen via haar communicatiekanalen die in deze periode naar de leden worden verspreid: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - de digitale gezondheidsnieuwsbrief. Tevens zal er aandacht aan worden besteed op de gezondheidswebsite door het plaatsen van een artikel en een link naar de website van de vaccinatieweek. Desgevallend zal het Centrum voor Gezondheidspromotie via de plaatselijke kantoren van de ziekenfondsen brochures en affiches verspreiden naar de leden De Vlaamse griepvaccinatiecampagne Sinds 2004 voert het Vlaams Griepplatform jaarlijks een uniforme Vlaamse griepvaccinatiecampagne met de formele goedkeuring van de Vlaamse Vaccinatiekoepel en de steun van de Vlaamse overheid. Het Centrum voor Gezondheidspromotie wordt via het Nationaal Intermutualistisch College (dat deel uitmaakt van het Vlaams Griepplatform) geïnformeerd over de boodschap die het ieder jaar wil brengen betreffende de griepvaccinatie. Deze boodschap zal door het Centrum voor Gezondheidspromotie ieder jaar worden verspreid via: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - de digitale gezondheidnieuwsbrief; - de gezondheidswebsite Desgevallend zal het Centrum voor Gezondheidspromotie via de plaatselijke kantoren van de ziekenfondsen brochures verspreiden naar de leden.

22 Verhogen van de vaccinatiegraad bij diabetici jonger dan 65 jaar Reeds eerder riep het Vlaamse Griepplatform mensen met diabetes jonger dan 65 jaar op om zich te laten vaccineren tegen griep. Dat was nodig, want amper één derde van hen kreeg jaarlijks een griepvaccin. De oproep viel in goede aarde. In 2007 werden meer griepvaccins aan mensen met diabetes onder de 65 jaar toegediend, wat een stijging was van 17 %. Het Vlaams Griepplatform stelt dat zoveel mogelijk diabetici een griepvaccin moeten krijgen, want griep lokt ook bij jonge gezonde mensen met diabetes verwikkelingen uit waarvoor hospitalisatie nodig is. Een jaarlijkse griepvaccinatie biedt hen de beste garantie om het griepseizoen zonder kleerscheuren door te komen. In opvolging van de inspanningen die al door een aantal Logo s i.s.m. Domus Medica met succes werden ondernomen om de vaccinatiegraad van personen jonger dan 65 jaar te verhogen, wenst het Centrum voor Gezondheidspromotie bijzondere aandacht te besteden aan het verhogen van de vaccinatiegraad bij kansengroepen van de diabetici jonger dan 65 jaar. We denken hierbij aan personen met een beperkt inkomen (personen met het Omnio-statuut). Deze personen zouden gericht worden aangeschreven. Diabetici jonger dan 65 jaar zullen geïnformeerd worden over het belang van vaccinatie bij diabetes. Verder zal vermeld worden dat het aangeraden is zich hieromtrent te informeren bij de huisarts. Aangezien een heel aantal van onze Nederlandstalige ziekenfondsen het remgeld voor het griepvaccin vanuit de aanvullende verzekering voor deze doelgroepen terugbetalen, zal hiervan tevens melding worden gemaakt. Het gratis aanbieden van het vaccin werkt immers drempelverlagend voor personen met een beperkt inkomen. Het project zal worden uitgewerkt in samenwerking met het Vlaams Griepplatform, Logo s en Domus Medica opdat de boodschap aansluit bij eerdere acties Zwangerschap en vaccinatie Er zal informatie worden verstrekt over het belang van goede vaccinatie voor de zwangerschap, vaccinaties die aanbevolen zijn tijdens de zwangerschap, vaccinaties die worden afgeraden, het eventueel vervolledigen van vaccinaties onmiddellijk na de bevalling, reisvaccinaties tijdens de zwangerschap en vaccinatie van de partner. Deze informatie zal worden verstrekt via: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit. Er zal een uitgebreid artikel over vaccinatie bij zwangerschap worden geplaatst waarbij de leden de mogelijkheid krijgen gratis een digitale nieuwsbrief te bestellen over dit thema; - de brochure Baby op komst. Deze wordt verspreid naar zwangere vrouwen. Het thema vaccinatie bij zwangerschap zal aan bod komen. Voor uitgebreidere informatie zal men gratis een digitale nieuwsbrief kunnen bestellen; - de digitale gezondheidsnieuwsbrief. Deze behandelt alle mogelijke aspecten van zwangerschap en vaccinatie; - de gezondheidswebsite. Er zal een uitgebreid katern met artikels over zwangerschap en vaccinatie worden geplaatst op de gezondheidswebsite

23 Bereiken van kansarmen Er worden inspanningen gedaan om kansarmen te bereiken door: - het uitnodigen voor griepvaccinatie van diabetici met het Omnio-statuut; - het gratis aanbieden van het griepvaccin voor deze doelgroep Evaluatie Verschillende elementen zullen worden meegenomen in de evaluatie: - het aantal ledenbladen dat werd verspreid waarin de betrokken informatie wordt gegeven; - het aantal personen dat een digitale gezondheidsnieuwsbrief met de betrokken boodschap heeft gekregen; - het aantal websitebezoekers van de desbetreffende artikels; - het aantal personen dat een thema-gezondheidsnieuwsbrief heeft aangevraagd; - het aantal kansarme diabetici dat werd aangeschreven; - het aantal kansarme diabetici dat zich heeft laten vaccineren naar aanleiding van het schrijven.

24 Overzicht activiteiten per interventie per jaar INFECTIEZIEKTEN EN VACCINATIES Interventies De Europese vaccinatieweek tijdschrift De Liberale Mutualiteit digitale gezondheidsnieuwsbrief brochures, affiches } 2. Vlaamse griepvaccinatiecampagne tijdschrift De Liberale Mutualiteit digitale gezondheidsnieuwsbrief brochures, affiches } 3. Verhogen vaccinatiegraad seizoensgriep bij diabetici < 65 jaar aanmoedigen kansarme diabetici tot griepvaccinatie door gericht aanschrijven financiële ondersteuning griepvaccin onderzoek en ontwikkeling i.s.m. Logo s, het Vlaams Griepplatform en Domus Medica introductie project onderhouden 4. Zwangerschap en vaccinatie tijdschrift De Liberale Mutualiteit brochure Baby op komst themanummer digitale gezondheidsnieuwsbrief onderzoek en ontwikkeling digitale gezondheidsnieuwsbrief en artikelenreeks website introductie bij leden via communicatiekanalen digitale nieuwsbrief online zetten katern onderhouden

25 25 4. ONGEVALLEN IN DE PRIVESFEER Een ongeval is snel gebeurd: struikelen over speelgoed, verbranden, enz. Deze ongevallen in de privésfeer kunnen ernstige gevolgen met zich meebrengen, daarom is het noodzakelijk om een aantal eenvoudige maatregelen te nemen, zodat deze kunnen vermeden worden. Ongevallen in de privésfeer kunnen op elke leeftijd voorkomen, ouderen en kinderen en jongeren vormen echter een grotere risicogroep. Daarom is het noodzakelijk om mee te werken aan acties die kaderen binnen de gezondheidsdoelstelling ongevallen in de privésfeer van de Vlaamse regering: het aantal dodelijke ongevallen in de privésfeer en in het verkeer moet afnemen. Binnen de gezondheidsdoelstelling ongevallen in de privésfeer zal het Centrum voor Gezondheidspromotie zich in de eerste plaats richten op valpreventie bij ouderen. Daarnaast zal het Centrum voor Gezondheidspromotie de overheidscampagnes die worden ontwikkeld in het kader van de gezondheidsdoelstelling het aantal dodelijke ongevallen in de privésfeer en het verkeer moet afnemen mee uitdragen en aldus de boodschap versterken. De accenten die in het beleidsplan worden omschreven zullen worden verlegd of aangepast in functie van de accenten die de minister legt in bepaalde jaren Doelstellingen Informeren Het eerste doel is het infomeren van de leden. Er wordt voor de beleidsperiode gekozen om de leden in eerste instantie uitgebreid te informeren over het belang van valpreventie en over de diverse maatregelen die ze kunnen nemen om de kans op valincidenten zo klein mogelijk te maken en bijgevolg hun mobiliteit zo lang mogelijk te behouden. Daarnaast zal ook ter gelegenheid van Vlaamse overheidscampagnes in een ruimer kader informatie worden verstrekt over het thema ongevallen in de privésfeer. Dit informeren zal gebeuren door de verschillende communicatiemiddelen waarover het Centrum voor Gezondheidspromotie van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten beschikt in te zetten; onder meer de gezondheidswebsite, het ledenblad enz Motiveren Om ouderen te motiveren maatregelen te nemen ter preventie van valincidenten, zullen wij ons niet beperken tot het informeren van de leden. We zullen de oudere leden ook oproepen en aansporen om de preventieve maatregelen ter harte te nemen. In het licht

26 26 daarvan zal het project Op stap naar meer beweging in 10 lessen (dat ook een link heeft met de gezondheidsdoelstelling voeding en bewegen) specifiek gericht worden naar oudere leden. Uit onderzoek blijkt immers dat voldoende bewegen een zeer goede preventieve maatregel is tegen vallen. Het is vooral belangrijk om voldoende spiersterkte op te bouwen, het evenwicht en de uithouding te trainen. Het is daarvoor niet enkel nuttig om bepaalde sporten uit te oefenen bovenop de dagelijkse activiteit (vb. tai chi), maar ook het opkrikken van de hoeveelheid dagelijkse activiteit zelf speelt hierin een belangrijke rol. Aan de hand van het project Op stap naar meer beweging in 10 lessen, dat gebaseerd is op de methodiek van stappen, zullen we onze oudere leden hiertoe motiveren. Daarnaast zal ook, in samenwerking met het VIGeZ (contactpersoon Mia Van Laeken) het project Blijf op eigen benen staan (BOEBS) worden aangepast zodat het kan worden geïmplementeerd in een ziekenfonds (in plaats van in een gemeente). Ook op deze wijze zullen onze oudere leden gemotiveerd worden om aan valpreventie te doen Doelgroepen De doelgroep van onze acties varieert van het algemene publiek tot de doelgroep ouderen Interventies De acties richten zich op zowel het informeren als motiveren van de ouderen Project Op stap naar meer beweging in 10 lessen (zie ook p. 9) Uit onderzoek blijkt dat voldoende beweging een goede preventieve maatregel vormt tegen vallen. Senioren bewegen echter vaak onvoldoende. Daardoor nemen de spiersterkte en het uithoudingsvermogen af waardoor de kans op vallen toeneemt, wat er op zijn beurt weer toe leidt dat de ouderen het bewegen vermijden. Om deze cirkel te doorbreken en ouderen aan te moedigen meer te bewegen, wordt het project Op stap naar meer beweging in 10 lessen ingericht voor de oudere Vlaamse leden van de Liberale Mutualiteit en de Vlaamse leden van de Liberale Beweging voor Volksontwikkeling (LBV seniorenvereniging van de Liberale Mutualiteit). Dit project, dat zal plaatsvinden in 2012 en 2013, zal gebaseerd zijn op de methodiek van stappen. Het project voorziet onder meer in informatieverstrekking, begeleide wandeltochten en persoonlijke begeleiding. Op deze manier wordt niet enkel informatie verstrekt over het belang van beweging, maar worden de ouderen ook effectief gemotiveerd om te bewegen. Er zullen ook inspanningen worden geleverd om kansarmen te bereiken. De bewegingscursus binnen het project is gratis en dus ook perfect toegankelijk voor mensen met een laag inkomen. In het kader van het project dient men een stappenteller aan te

27 27 kopen. De prijs is gelijk aan de aankoopprijs en indien men het project succesvol afrondt, wordt de stappenteller terugbetaald en is hij bijgevolg gratis. Aangezien slechts 35 % van de senioren die lid zijn van de Liberale Mutualiteit over internet beschikt, zal een laagdrempelige tool gehanteerd worden om het aantal stappen te registreren, namelijk een gratis bewegingsboekje. Via artikels in het ledenblad, op de gezondheidswebsite en in de gezondheidsnieuwsbrief zal naar aanleiding van het project Op stap naar meer beweging in 10 lessen informatie over valpreventie worden verspreid. De artikels zullen naast informatie over beweging ook aandacht schenken aan andere preventieve maatregelen en aandachtspunten. Ze zullen op juistheid en volledigheid van informatie worden nagelezen door het Expertisecentrum valpreventie (contactpersoon: Ellen Vlaeyen). In het ledenblad waarin het artikel wordt gepubliceerd zal er tevens een prijsvraag gesteld worden over valpreventie Blijf op eigen benen staan (Boebs) In samenwerking met het VIGeZ (contactpersoon: Mia Van Laeken) wordt het project Blijf op eigen benen staan (BOEBS) aangepast en geïntegreerd in een ziekenfonds. Het doel van het Boebsproject is om zoveel mogelijk senioren in beweging te krijgen en de omgeving veilig te maken zodat het aantal valpartijen vermindert. Hiervoor worden acht stappen doorlopen waaronder de evaluatie van het project. Boebs richt zich voornamelijk naar primaire preventie en meer specifiek naar bewegings- en omgevingsinterventies bij senioren. Het project wordt normaal geïntegreerd binnen een gemeente, maar samen met het VIGeZ werd reeds besproken hoe het kan worden aangepast zodat het kan worden geïmplementeerd in een ziekenfonds. Na overleg met Mia Van Laeken werd er beslist dat er twee mogelijke pistes zijn. Ofwel organiseren de Liberale Mutualiteiten activiteiten rond Boebs en werken hierbij op drie fronten: sensibilisering, facilitering en pleitbezorging, ofwel wordt er samengewerkt met één of meerdere gemeenten die Boebs wensen te implementeren. Intern zal het Centrum voor Gezondheidspromotie nog bespreken rond welk van deze pistes zal worden gewerkt en welke activiteit hierbij zal worden uitgevoerd. Voor de implementatie zal tevens worden samengewerkt met de Logo s De campagnes van de Vlaamse overheid en partnerorganisaties Geregeld voert de Vlaamse overheid, in samenwerking met partners, campagnes rond ongevallen in de privésfeer (vb. Het autootje van uw kleinzoon kan gevaarlijker zijn dan het verkeer ). Het Centrum voor Gezondheidspromotie zal de boodschap die men wil brengen in dit kader mee uitdragen en aldus versterken.

28 28 Dit zal ze doen via haar communicatiekanalen die naar de leden worden verspreid: - het tijdschrift De Liberale Mutualiteit ; - de digitale gezondheidsnieuwsbrief; - de gezondheidswebsite Desgevallend zal het Centrum voor Gezondheidspromotie via de plaatselijke kantoren van de ziekenfondsen brochures en affiches verspreiden naar de leden Bereiken van kansengroepen Samenvattend worden binnen het project Op stap naar meer beweging in 10 lessen volgende maatregelen genomen om kansarmen (mensen met een laag inkomen) te bereiken: - de informatie gratis ter beschikking stellen; - gratis bewegingscursus binnen het project; - terugbetaling van de aankoopprijs van de stappenteller bij het succesvol volbrengen van de bewegingscursus; - de ontwikkeling van een bewegingsboekje voor mensen die geen internet hebben; - het bewegingsboekje gratis verspreiden; - via lokale afdelingen voor ouderen de cursussen mee promoten. Deze afdelingen zijn laagdrempelig. Aangezien intern nog dient te worden besproken welke activiteit zal uitgevoerd worden in een ziekenfonds, kunnen wij nog geen specifieke maatregelen voor kansarmen nemen. Activiteiten die in het kader van Boebs betalend zijn, zullen voor mensen met een laag inkomen (Omnio-statuut) echter goedkoper of gratis toegankelijk zijn. Het ledenblad en de gezondheidsnieuwsbrief (waarin een artikel over valpreventie wordt opgenomen), worden gratis naar alle Vlaamse leden verspreid. De artikels zullen in een toegankelijke taal geschreven worden Evaluatie Verschillende elementen zullen worden meegenomen in de evaluatie: - Bewegingscursus: o het aantal personen dat zich inschreef voor de bewegingscursus; o het aantal stappentellers dat verspreid werd; o het aantal stappentellers dat gratis verspreid werd; o het aantal bewegingsboekjes dat verspreid werd; o een persoonlijke evaluatie aan de hand van een kleine bewegingsactiviteit de pre en post fitheid van de deelnemers bepalen; de evolutie van het aantal stappen (tijdens de bewegingscursus en in de dagelijkse activiteit) zoals genoteerd in het bewegingsboekje.

29 29 - Boebs: o het aantal deelnemers aan Boebs; o een persoonlijke evaluatie van de deelnemers aan Boebs tijdens/na de activiteiten. - Communicatie: o hoe vaak een artikel, betreffende het thema, uit de digitale gezondheidsnieuwsbrief aangeklikt werd; o het aantal websitebezoekers van het desbetreffende artikel; o het aantal ledenbladen van LBV dat werd verspreid en waarin de betrokken informatie wordt gegeven; o het aantal ledenbladen dat werd verspreid waarin de betrokken informatie wordt gegeven; o het aantal mensen dat correct op de prijsvraag uit het ledenblad antwoordt.

30 Overzicht activiteiten per interventie per jaar ONGEVALLEN IN DE PRIVÉSFEER Interventies Op stap naar meer beweging in 10 lessen bewegingsboekje ontwikkeling onderhouden handleiding en promotiemateriaal ontwikkeling handleiding en promotiemateriaal vormingen organisatie vormingen bekend maken vormingen onderhouden communicatie - tijdschrift De Liberale Mutualiteit - digitale gezondheidsnieuwsbrief - } 2. Boebs ontwikkelen introductie onderhouden onderhouden 3. Campagnes van de Vlaamse overheid en partnerorganisaties tijdschrift De Liberale Mutualiteit artikel gezondheidswebsite digitale gezondheidsnieuwsbrief brochures, affiches }