ERFGOEDLOPER NIEUWSBRIEF MUSEUMHUIS GRONINGEN / GRONINGER MOLENHUIS nummer 21, 24 februari 2012

Transcriptie

1 ERFGOEDLOPER NIEUWSBRIEF MUSEUMHUIS GRONINGEN / GRONINGER MOLENHUIS nummer 21, 24 februari 2012 In deze ERFGOEDLOPER Column Roeli Broekhuis Het nieuwe Museumregister: een voorlichtingsbijeenkomst Molenbiotoop De Zwaluw Zuurdijk Bidboek Stoomgemaal Winschoten Tot slot: bijeenkomst voor technische adviseurs molens COLUMN ROELI BROEKHUIS Groningen in de kijker Vanochtend hoorde ik het weer: voor het eerst dit voorjaar. Terwijl ik in het donker op de fiets naar de trein reed, hoorde ik de vogels weer fluiten. Het voorjaar komt er aan en met het voorjaar de lente en zomerkriebels om van al dat schoons te willen genieten. Instellingen voor cultureel erfgoed maken zich weer klaar om toeristen te ontvangen, evenementen te organiseren en toeristische routes te ontwikkelen. Hoewel Groningen nog steeds niet de naam heeft een toeristische provincie te zijn, begint dat beeld langzaam bij te draaien. Steeds meer mensen raken onder de indruk van de prachtige cultuurlandschappen, de monumenten en de veelzijdigheid van het museale aanbod. En die vind je niet alleen in Groningen, maar ook vlak over onze provincie en landsgrenzen. Om alle potentiële bezoekers te bereiken, maar ook te bedienen zullen we als erfgoedinstellingen samen met de toeristische ondernemers plannen moeten maken. Samen arrangementen bundelen zodat er een aanbod ontstaat waarvoor mensen graag naar het noorden zullen komen. Als Museumhuis zoeken we actief naar culturele ondernemers, waaronder de erfgoedinstellingen, die met ons samen willen werken, omdat juist de combinatie van ondernemers en cultureel erfgoed aan de basis ligt van een goed afgestemd cultureel aanbod. Iedere eerste maandag van de maand is er bij het Museumhuis een toeristisch overleg, waar iedereen met goede ideeën welkom is. Laten we er een mooie zomer van maken. Roeli Broekhuis is directeur van het Museumhuis Groningen/ Groninger Molenhuis

2 HET NIEUWE MUSEUMREGISTER Voorlichtingsbijeenkomst op 22 maart in het Museumhuis Groningen Musea beheren het culturele erfgoed van Nederland. Om er voor te zorgen dat dit op een verantwoorde manier gebeurt, is in 1997 het Nederlands Museumregister ingesteld. Het register beoogt de kwaliteit van de Nederlandse musea zichtbaar te maken, te bewaken en te verbeteren. Inmiddels zijn meer dan 400 musea geregistreerd waarvan 16 in de provincie Groningen. Wat zijn de voordelen van registratie? Geregistreerde musea hebben aangetoond op een professionele manier te werken en verantwoord te kunnen omgaan met het materiële, immateriële en culturele erfgoed zodat ook toekomstige generaties kennis kunnen nemen van wat ons is nagelaten. Vernieuwd Museumregister Tot 1 oktober kon een museum als het geregistreerd of herijkt wilde worden, terecht bij de provinciale museumconsulent. Die maakte het dossier compleet en stelde de eerste analyse op voor de landelijke adviescommissie. Vanaf 1 januari 2012 is er sprake van een vernieuwd Museumregister. Het vernieuwde museumregistratiemodel houdt ondermeer in dat er jaarlijks een zogenaamde zelfanalyse uitgevoerd moet worden. In het jaar van herijking (minstens vijf jaar na registratie/ laatste herijking) komt tevens een auditor van het Museumregister langs voor een formele toets op locatie. Bovendien gelden er vanaf 2012 vernieuwde criteria; vanaf dit jaar wordt getoetst aan de hand van de Museumnorm. Aangezien hierin ook nieuwe en aangepaste toetscriteria zijn opgenomen, geldt er voor het voldoen aan de Museumnorm een groeimodel. Aan welke criteria voldaan moet worden voor (voorlopige) registratie en herijking in de periode 2012 tot en met 2015 wordt toegelicht in de Handleiding Museumnorm. Het hierin beschreven groeimodel zal jaarlijks geëvalueerd worden, onder meer aan de hand van de behaalde resultaten door geregistreerde instellingen, en zo nodig worden aangepast. Procedure Door de Stichting Het Nederlands Museumregister zijn speciale auditoren aangesteld die de aanvraag (audits) beoordelen. De Adviescommissie controleert en beoordeelt alle door de auditoren uitgevoerde audits en brengt advies uit aan het bestuur over het al dan niet behalen/ behouden van de registratie van het betreffende museum in het Museumregister. De adviescommissie beschikt over minimaal vijf leden. Na aanmelding ontvangt het museum een uitnodiging om de aanvraag voor te bereiden via de website. Voorlichtingsbijeenkomst Om musea goed voor te bereiden op het nieuwe register worden er in de maanden maart en april door het hele land voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor zowel reeds registreerde musea als musea die van plan zijn zich te laten registreren of daarover nadenken. De voorlichtingsbijeenkomst voor de musea in de provincie Groningen staat gepland voor donderdag 22 maart van 9:00 12:00 uur in het Museumhuis. Voor meer informatie:

3 MOLENBIOTOOP ZUURDIJK Al na twee kapbeurten werd de molen weer zichtbaar foto s: Luit Sietsema Dankzij de inzet van onder andere inwoners van Zuurdijk wordt de molenbiotoop van De Zwaluw aldaar langzaam maar zeker hersteld. Molenaar Jan Gramsbergen organiseerde een zaagploeg die op 4, 11 en 18 februari aan het werk toog. Molen De Zwaluw werd de afgelopen jaren gerestaureerd. De biotoop van de molen, waarmee bedoeld wordt dat de molen voldoende windvang heeft, liet lang te wensen over. Om dat te verbeteren werd door Landschapsbeheer Groningen en het Groninger Molenhuis een duurzaam plan gemaakt. Dit plan beoogt ondermeer het creëren en houden van een goede molenbiotoop. Voor dat laatste is goede voorlichting van belang. Weten omwonenden waarom bomen en struiken worden gekapt? Hierbij zijn goede afspraken met de betrokken gemeente van essentieel belang. Een dergelijk project, waarbij de inwoners actief worden betrokken, heeft een aantal voordelen. Zuurdijk is een actief dorp met veel initiatieven voor het versterken van de dorpsomgeving. Er zijn o.a. plannen voor het realiseren van een dorpsommetje, het opknappen van het kerkterrein en ook is een groep dorpsbewoners actief betrokken rond het herstel en het in stand houden van molen De Zwaluw. Met de uitvoering van dit project wordt door deze actieve betrokkenheid versterkt en beloond. De uitvoering leidt er tevens toe dat de herstelde molen, waarop het dorp terecht trots is, weer goed kan draaien en daarmee beter duurzaam in stand kan worden gehouden. Dit versterkt de aantrekkelijkheid van het dorp voor zowel bewoners als recreanten van elders. Draagvlak Het initiatief om niet alleen de molen maar ook de daarbij horende molenbiotoop te herstellen komt voort uit de dorpsgemeenschap. Zij heeft hiertoe contact gezocht met de andere partners in dit project: het Groninger Molenhuis en Landschapsbeheer Groningen. De gemeente en eigenaren van de betreffende opgaande beplantingen in de molenbiotoop stonden in principe positief tegenover het project. Door voorlichting en overleg met alle betrokkenen is het draagvlak verder verstevigd. Een goede presentatie over molens en molenbiotopen zal hieraan bijdragen.

4 STOOMGEMAAL WINSCHOTEN Aanbieding bidboek en presentatie film op 9 maart Het bidboek van het Stoomgemaal Winschoten wordt op 9 maart officieel aangeboden aan B & W van de gemeente Oldambt en het bestuur van waterschap Hunze & Aa s. Ook de film van Anton Tiktak over hoe een stoomgemaal onder stoom komt, gaat dan in première. Het Stoomgemaal dateert uit 1895 en speelde ooit een belangrijke rol in de waterhuishouding van het Oldambt. Het gemaal is sinds de jaren tachtig opengesteld voor publiek. Dat is ondermeer mogelijk door de belangeloze inzet van het bestuur van de Stichting tot Behoud van Groninger Stoomwerktuigen en van enthousiaste stoomliefhebbers die al die jaren de machine met liefde onderhouden. De laatste jaren concludeert het bestuur dat het aantal bezoekers langzaam maar zeker terugneemt. Om dit proces te stoppen, is contact opgenomen met het Museumhuis. Het Museumhuis Groningen adviseerde het Stoomgemaal om de waterbeheersing in het Oldambt als leidend thema te nemen. Dit is een belangrijk verhaal over het ontstaan van de provincie Groningen. Het gemaal is hiervoor een uitstekende locatie waar de bijzondere geschiedenis van het Oldambt aan een breed publiek kan worden verteld en getoond. Inmiddels zijn de nodige plannen ontwikkeld, die zijn opgenomen in een zogenaamd bidboek. De Stichting ontwikkelde dit document in samenwerking met het Museumhuis en ook met Molenstichting Oldambt. In het boekje zijn namelijk ook de plannen van de Molenstichting Oldambt opgenomen, die overeenkomen met de plannen van het gemaal. Het is een presentatie in molen De Dellen over de organisatie van de waterstaat in de negentiende en twintigste eeuw. Het verhaal van het Oldambt In het stoomgemaal komt een informatiecentrum waar het verhaal van het Oldambt wordt verteld. Het Museumhuis begeleidt het museum bij de inrichting hiervan. Het is tevens een ideaal startpunt om het gebied aan de hand van gidsen te verkennen en te lezen. In het informatiecentrum is onder andere de film te zien, gemaakt door Anton Tiktak, waarin worden getoond hoe een stoomgemaal onder stoom komt. Deze film is bekostigd uit het presentatiebudget van de provincie Groningen. De presentatie van het bidboek is op 9 maart om 16:00 uur in de kolenloods van het Stoomgemaal Winschoten, Oostereinde 4.

5 EERSTE OVERLEG VOOR TECHNISCHE ADVISEURS MOLENORGANISATIES maandag 19 maart :00 12:00 uur Groninger Molenhuis Veiligheid in en rond de molen De Commissie Onderhoud en Beheer van het Molenhuis organiseert het eerste gezamenlijk overleg voor de technische adviseurs van molenorganisaties in de provincie. Het doel van deze bijeenkomst is met elkaar te bespreken welke technische problemen men tegenkomt bij het onderhoud van molens en wat mogelijke oplossingen hiervoor zijn. Aan de orde komen ondermeer de cursus Veiligheid op de molen, verzekering van molens, de stand van zaken rond de Brim , de Arbo situatie rond de molens en het Handboek Aanbevelingen Onderhoud Groninger Molens. Erfgoedloper is een uitgave van Museumhuis Groningen / Groninger Molenhuis Lopende Diep 8, 9712 NW Groningen, t. (050) Reacties en kopij: t.pol@museumhuisgroningen.nl Wanneer u de Erfgoedloper niet langer wenst te ontvangen, kunt u dit aangeven door een bericht te sturen naar info@museumhuisgroningen.nl