Piet Heinstraat 16 t/m 34 te Wormerveer

Transcriptie

1 ingenieursbureau LIST Piet Heinstraat 16 t/m 34 te Wormerveer Ordernr: Rapportage conform F3O Rapport: R01 Opdrachtgever: Parteon Revisie: Omschrijving: Datum: Paraaf: Gecontroleerd: 0 Rapportage M.M. B.L. A Paallengte M.M. B.L. Al onze werkzaamheden worden uitsluitend uitgevoerd onder De Nieuwe Regeling 2011 Rechtsverhouding opdrachtgever architect ingenieur (DNR 2011) met daarin opgenomen aansprakelijkheidsbeperkingen. DNR 2011 is gedeponeerd ter griffie bij de rechtbank te Amsterdam onder nummer 56/2013

2 Inhoudsopgave 1 Uitgangspunten Projectomschrijving Gehanteerde voorschriften Verantwoording Onderdelen funderingsonderzoek Archiefonderzoek Visuele inspectie bouwblok Inpandige inspectie Gevelinspectie Scheefstandmeting Lintvoegwaterpassing Vloerwaterpassing Hoogtemetingen Omgevingsfactoren Grondwaterstandmetingen Funderingsinspectie Ontgraving Classificatie bodemmateriaal Kwaliteit metselwerk en beton Visuele inspectie en opmeten van de funderingsconstructie Kwaliteit hout Resterend dragende doorsnede houten paal Paaldraagkracht op basis van proefbelasting Beoordeling functioneren paalfundering Toetsing draagkracht fundering Stabiliteit funderingsconstructie en funderingsbelasting Draagkracht paalhout Geotechnische draagkracht Conclusie Actualiseren rapport... 9 Bijlagen: A: Algemene informatie (foto s) B: Onderdelen onderzoek (metingen) C: Toetsing (berekeningen) Revisie A d.d Sinds de laatste versie van dit rapport zijn nieuwe onderzoeksresultaten verkregen, waarmee enkele delen van dit rapport verouderd of niet meer relevant blijken. Dit betreft met name de (fictieve) paallengte. In dit revisiedocument zijn deze gegevens aangepast. Per aangepast hoofdstuk wordt vermeld dat dit om een revisiewijziging gaat, met eventueel een verwijzing naar het rapport met het betreffende onderzoek. Rapport: R01 Datum 0B

3 1 Uitgangspunten Project: Opdrachtgever: Piet Heinstraat 16 t/m 34 te Wormerveer Parteon t.a.v. Jack Klinkhamer Marktstraat 52, 1521 DZ Wormerveer Postbus 22, 1520 AA Wormerveer 1.1 Projectomschrijving In opdracht van Parteon heeft ons bureau conform de F3O richtlijn vooronderzoek en funderingsonderzoek gedaan naar het bouwblok Piet Heinstraat 16 t/m 34. In dit rapport zijn de bevindingen uiteengezet. Het onderzoek is onderdeel van een groter project in opdracht van Parteon, bekend onder Project , v. Heemskerckstraat e.o. Het overkoepelend hoofdrapport in dit onderzoek is bekend onder nummer R02 d.d In dit rapport wordt ingegaan op (het ontbreken van) het schadepatroon en mogelijke oorzaken. In het voorliggende rapport wordt het schadebeeld uiteengezet, maar is de (paal)fundering het hoofdonderdeel van onderzoek. 1.2 Gehanteerde voorschriften - F3O richtlijn d.d. oktober 2016 De hoofdstukken in deze rapportage komen overeen met die uit de F3O richtlijn. - Grondslagen van het constructief ontwerp Eurocode 0 NEN-EN Belastingen op constructies Eurocode 1 NEN-EN Betonconstructies Eurocode 2 NEN-EN Geotechnisch ontwerp Eurocode 7 NEN-EN Verantwoording In dit rapport zijn (met uitzondering van de archiefgegevens) metingen en waarden gebruikt afkomstig van ons bureau of direct ontvangen van derden, tenzij anders aangegeven. Vanwege de aard van het onderzoek, de onderzoekstermijn, de invulling van de opdracht of op basis van een verantwoorde afweging van de onderzoeker kunnen bepaalde delen uit het onderzoek achterwege zijn gelaten of niet zijn uitgevoerd. Rapport: R01 Datum 0B

4 2 Onderdelen funderingsonderzoek Als onderdeel van het vooronderzoek zijn diverse meet- en onderzoeksmethodieken en gebruikt. Deze zijn in dit hoofdstuk uiteengezet. 2.1 Archiefonderzoek - Het archiefonderzoek is reeds opgenomen in rapport R02 d.d De fundering betreft een houten paalfundering, waarbij groepen van 2, 4 en 5 palen zijn gebruikt. Hierop is een betonpoer gestort, waarop een betonbalken-raster is gebruikt. - De balk onder de voor- en achtergevel ligt een halve hoogte lager dan de funderingsbalken die van voor naar achter liggen. 2.2 Visuele inspectie bouwblok Een visuele opname heeft als doel signalen te inventariseren die duiden op een verminderd functioneren van de fundering. Tevens kan met een opname de archiefsituatie vergeleken worden met de werkelijke situatie. De visuele opnamen zijn in het hele bouwblok uitgevoerd. De inpandige inspectie is hier in de kruipruimte uitgevoerd en gericht op scheurvorming in de betonbalk Inpandige inspectie - Bij de visuele opnamen van de betonbalken onder de vloeren van de panden zijn diverse beschadigingen waargenomen. - In veel van de balken zijn haarscheuren zichtbaar, soms doorlopend van boven naar onder. Alleen deze doorlopende haarscheuren zijn gedocumenteerd. - Op meerdere plekken, met name onder de voor- en achtergevel, zijn verticale scheuren waargenomen welke door de balk heen lopen. - Bij Piet Heinstraat 28 en 32 is deze scheur groot te noemen, waarbij deze breder is dan 3 mm. - Op de volgende pagina en in de bijlage zijn deze scheuren visueel aangegeven. - Ook zijn foto s van de grootste scheuren bijgevoegd Gevelinspectie - Bij de visuele opnamen van de gevels zijn op enkele plekken in de voor- en achtergevels verticale (haar)scheuren nabij maaiveld aangetroffen. - Dit concentreert zich met name onder of langs de raamkozijnen. - Bij Piet Heinstraat 32 is aan de achterzijde een grote scheur zichtbaar in de betonbalk, welke boven maaiveld zichtbaar is. - Enkele foto s van deze opnamen zijn in de bijlage bijgevoegd. Rapport: R01 Datum 0B

5 2.3 Scheefstandmeting Weergave van opgenomen scheuren in betonbalken fundering Bij scheefstandmetingen wordt door middel van diverse meetmethodieken inzicht verkregen in het relatief bewegen van het pand sinds oprichting. Uitgangspunt is hierbij dat het pand bij oprichting horizontaal en verticaal waterpas is opgeleverd. Met deze metingen is geen inzicht te verkrijgen in de absolute zakking Lintvoegwaterpassing Met een lintvoegwaterpassing worden geveldelen van het pand middels vaste punten in de gevel ingemeten. De meetwaarden betreffen relatieve hoogteverschillen met het hoogst gemeten punt. - In augustus 2015 is een lintvoegwaterpassing uitgevoerd bij het bouwblok. - Hierbij zijn met name nihile rotaties gemeten. Alleen bij de voordeur van nummer 26 is een kleine rotatie te zien. - Uit deze meting volgen geen waarden die duiden op een (lokaal) grote zakking in het bouwblok sinds de oprichting Vloerwaterpassing Met een vloerwaterpassing wordt langs de bouwmuren de vloerhoogte gemeten. Uitgangspunt hierbij is het relatieve hoogteverschil van de balklaagopleggingen in de muur ten opzichte van het hoogst gemeten punt. Met deze meting is geen inzicht te verkrijgen in de absolute zakking. In deze meting zit een foutmarge omdat afwerking van de vloer invloed kan hebben op de meting. - Tijdens de visuele opnamen zijn vloerwaterpassingen uitgevoerd bij alle woningen. Rapport: R01 Datum 0B

6 - Bij deze meting zijn alleen kleine hoogteverschillen gemeten met bijbehorende kleine rotaties. - Er zijn geen waarden gevonden die duiden op een (lokaal) grote zakking in het bouwblok sinds de oprichting. 2.4 Hoogtemetingen Met hoogtemetingen wordt gekeken naar hoogteverschillen ten opzichte van eerder opgegeven punten. Dit is bijvoorbeeld een peilmaatmeting of nauwkeurigheidswaterpassing. Beide metingen zijn niet uitgevoerd. - In het bouwblok zijn wel meetbouten aangetroffen. Ondanks onderzoek hiernaar is niet bekend door wie of wanneer de meetbouten zijn geplaatst. - Het is hierom niet haalbaar op korte termijn meetgegevens te verkrijgen uit deze bouten. 2.5 Omgevingsfactoren In de directe omgeving van het bouwblok kunnen factoren invloed hebben op de fundering van het onderzochte bouwblok. Hier wordt tijdens een visuele opname op gelet. - Vanuit bewoners is begrepen dat enige tijd geleden een diepriool is aangelegd in de wijk, waarbij de straat open lag. Dit kan mogelijk (tijdelijke) gevolgen hebben gehad voor de fundering. - Bij meerdere woningen in de wijk is zichtbaar dat de grond inklinkt ter plekke van de voortuin en/of achtertuin. Ook is bij de opnamen zichtbaar dat de grond onder de woning schuift, waardoor nabij de gevel het maaiveld zakt. 2.6 Grondwaterstandmetingen Tijdelijke droogstand van funderingshout en/of palen kan grote invloed hebben op de kwaliteit van het hout. Middels met regelmaat uitgelezen peilbuizen kan inzicht verkregen worden in de grondwaterstand rondom het bouwblok. Indien niet aanwezig wordt tijdens een inspectieput vaak ter oriëntatie de grondwaterstand ingemeten. - Er zijn geen peilbuizen bekend in de omgeving van het bouwblok. - Bij de inspectie is een grondwaterstand gemeten van 0.71 m NAP. Deze waarde is lokaal en betreft een momentopname. Deze waarde is niet representatief of maatgevend voor de laagst gemeten grondwaterstand. Rapport: R01 Datum 0B

7 2.7 Funderingsinspectie Bij een funderingsinspectie wordt lokaal een momentopname gemaakt van de fundering door enkele paalgroepen vrij te graven. De locatie van deze inspectieput wordt bepaald aan de hand van het vooronderzoek zoals hiervoor beschreven Ontgraving De ontgraving tijdens de funderingsinspectie is conform de F3O-richtlijn uitgevoerd. Hierbij heeft men zich gehouden aan onder andere de wetgeving omtrent graafwerkzaamheden in openbare ruimten en de arbo-eisen zoals werken in verontreinigende grond en bijbehorende eisen Classificatie bodemmateriaal Bij de inspectie wordt de bodemopbouw vastgelegd tot diepte van ontgraven tot 0.04 m MV Tegels tot 0.40 m MV Zand, geel tot 0.60 m MV Zand, bruin tot 0.80 m MV Zand, licht bruin + puin tot 1.40 m MV Zand, grijs Kwaliteit metselwerk en beton Naast de palen is het bovenliggend metselwerk en/of beton onderdeel van de funderingsconstructie. Tijdens de inspectie wordt de kwaliteit hiervan visueel beoordeeld en benoemd. - De kwaliteit van het metselwerk is beoordeeld als redelijk. - Ter plekke van de opname is het beton beoordeeld als redelijk. Uit de visuele opname is echter bekend dat op meerdere plekken verticale scheurvorming is opgetreden en wapening deels bloot ligt Visuele inspectie en opmeten van de funderingsconstructie Het hoofdonderdeel van de inspectie is het visueel inspecteren en opmeten van de funderingsconstructie. Hierbij worden diverse onderdelen ingemeten en opgenomen in een overzichtstekening. - Op de volgende pagina en in de bijlage is de overzichtstekening van de fundering opgenomen. - Bij één paal bleek de paalkop gespleten. - Eén paal staat scheef onder de poer, maar draagt wel volledig bij aan het draagvermogen. - De overige palen staan recht en goed onder de poer Kwaliteit hout De kwaliteit van het hout wordt gemeten door middel van een gekalibreerde inslaghamer. De diepte van inslag wordt gerapporteerd om in een later stadium de kwaliteit te bepalen. Indien de verhouding tussen paaldiameter en inslagwaarde conform het beslissingsdiagram aanleiding geeft tot monstername worden met een aanwasboor boorkernen genomen. - De inslagwaarden zijn opgenomen in bijlage B. - Van paal 5 en 6 is een houtmonster genomen voor onderzoek. Rapport: R01 Datum 0B

8 Overzichtstekening van de opname Resterend dragende doorsnede houten paal Middels diverse vergelijkingen aan de hand van de gevonden paaldiameters en inslagwaarden kan de resterend dragende doorsnedediameter van meerdere palen bepaald worden. Met deze diameter kan in een later stadium de draagkracht van de paal ter plekke van de paalkop en het omslagpunt bepaald worden. - De bepaalde resterende doorsnedediameters zijn opgenomen in de draagkrachtberekening in bijlage C. - De gemiddelde paaldiameter van de gevonden palen is Ø139 mm ( mm). - De opgenomen indringing ten tijde van de inspectie is gemiddeld 12 mm (10 15 mm). - De gemiddelde gereduceerde paaldiameter is hierdoor Ø115 mm ( mm). - Uit het bacteriologisch onderzoek volgt een aantasting van 7 en 6 mm. - De gemiddeld gereduceerde paaldiameter is bij het bacteriologisch onderzoek hierdoor Ø117 mm. - Het bacteriologisch onderzoek uitgevoerd door SHR is in de bijlage bijgevoegd Paaldraagkracht op basis van proefbelasting Als alternatief kan conform NEN op basis van proefbelasting de paaldraagkracht bepaald worden. In dit onderzoek is geen gebruik gemaakt van proefbelasting. Rapport: R01 Datum 0B

9 3 Beoordeling functioneren paalfundering In dit hoofdstuk wordt een beoordeling opgesteld over het functioneren van de paalfundering. Middels een toetsing wordt inzicht gegeven in de opbouw van de beoordeling. 3.1 Toetsing draagkracht fundering Door middel van onderstaande componenten wordt de fundering getoetst op functioneren, waarna een beoordeling van de kwaliteit gegeven kan worden. Ook wordt een voorspelling gedaan voor langere termijn Stabiliteit funderingsconstructie en funderingsbelasting Vanuit de visuele opname en archiefonderzoek wordt beoordeeld of de constructie van de fundering voldoende stabiliteit bezit om de belastingen vanuit de bovenbouw naar de palen over te dragen. - De vloeren dragen direct af op de bouwmuren. Deze dragen de belasting door middel van de betonbalken en poeren direct af op de palen. - De palen staan bij de opname goed onder de poer. - Op enkele plekken is de betonbalk gescheurd, waardoor de kracht minder goed naar de palen wordt afgedragen. - De stabiliteit wordt hierdoor als redelijk beoordeeld. Reden hiervoor is de grotendeels goede afdracht van de belasting, met uitzondering van de bezweken betonbalken Draagkracht paalhout In revisie A is deze berekening samengevat, omdat een rekenmodel is opgesteld. Deze is opgenomen in R03. - De paalbelasting is bepaald met het rekenmodel zoals opgenomen in R03. - De poerbelasting t.p.v. de voorgevel bij de woningscheiding is 105 kn rekenwaarde. Per paal is dit 105 kn / 5 stuks = 21 kn rekenwaarde. - De poerbelasting onder het raamkozijn is 71.6 kn rekenwaarde. Per paal is dit 71.6 kn / 2 stuks = 35.8 kn rekenwaarde. - De maatgevende paalbelasting is 35.8 kn rekenwaarde. Met gebruik van meerdere vergelijkingen wordt de draagkracht van het paalhout getoetst. - De berekende gemiddelde draagkracht van het paalhout is 87 kn bij het omslagpunt. - Over 25 jaar wordt deze berekend op 79 kn. - De berekening naar aanleiding van het bacteriologisch onderzoek geeft een draagkracht van 116 kn, welke op 106 kn wordt berekend over 25 jaar. - De houten palen hebben voldoende restdraagvermogen. Let op: dit betreft de paal zelf, niet de grondsamenstelling onder de paal. Deze wordt in volgend hoofdstuk getoetst. Rapport: R01 Datum 0B

10 3.1.3 Geotechnische draagkracht De geotechnische beschouwing is aangepast in revisie A. Eerder was geen paallengte bekend, waardoor er geen berekening gemaakt kon worden. Inmiddels is de paallengte uit het archief (6 meter) bevestigd door het trekken van een paal bij van Heemskerckstraat 30. De geotechnische draagkracht onder het bouwblok kan invloed hebben op het functioneren van de fundering. Aan de hand van een sondering bij Piet Heinstraat 34 wordt het draagvermogen getoetst. - De gemiddelde paaldiameter is vastgesteld op Ø Met een tapsheid van 7.5 mm/m en een lengte van 6 meter is de paalpunt Ø94 mm. - De paalkop ligt op 1.48 m NAP. Hiermee ligt de paalpunt op 7.48 m NAP. Belasting Negatieve Totale Puntweerstand Positieve Totale Benutting berekend kleef belasting kleef weerstand 35.8 kn 12.9 kn 48.7 kn 10.1 kn 15.5 kn 25.6 kn 190 % - Uit de berekening volgt onvoldoende geotechnisch draagvermogen van de grond om en onder de palen. - Indien negatieve kleef buiten beschouwing wordt gelaten blijft een overschrijding aanwezig. 3.2 Conclusie - Uit de uitgevoerde onderzoeken blijkt dat de betonbalken op meerdere plekken zijn bezweken. - Dit concentreert zich met name in de voor- en achtergevel rondom het raamkozijn. - De gevonden scheuren in de gevels nabij maaiveld corresponderen met de scheuren aangetroffen in de betonbalken. - Ook de balken in de lengterichting bevatten (haar)scheuren. - Bij Piet Heinstraat 28 en 32 zijn in de achtergevel grote scheuren aangetroffen. - De uitgevoerde lintvoeg- en vloerwaterpassingen tonen enkel nihile en kleine rotaties. - Uit de funderingsinspectie volgt dat de gevonden houten palen voldoende resterend draagvermogen hebben voor de optredende belasting. Het geotechnisch draagvermogen is echter onvoldoende, waarmee de paalfundering niet voldoet. - Het beton van de fundering is ter plekke van de inspectieput in redelijke staat, de poer is enigszins grof uitgevoerd maar functioneert. 3.3 Actualiseren rapport In verband met een mogelijk veranderende omgeving en mogelijk voortgaande kwaliteitsvermindering van funderingsmateriaal is de geldigheidsduur van het rapport vastgesteld op 5 jaar na het opstellen van de eerste versie van dit rapport (revisie 0). Indien na het verlopen van de geldigheid van dit rapport inzicht verkregen dien te worden in de kwaliteit van de fundering kan op basis van de reeds bekende gegevens en een verwachte uitbreiding van aantasting inzicht verkregen worden. Het kan echter noodzakelijk zijn dat een aantal voorheen actuele zaken opnieuw in kaart gebracht dienen te worden. Hierbij kan gedacht worden aan zakkingssnelheden, zakkingsverschillen, grondwaterstanden, paalbelasting, negatieve kleef en/of andere zaken die in de loop van de tijd (mogelijk) zijn veranderd. Rapport: R01 Datum 0B

11 Bijlage A Algemene informatie (foto s) Rapport: R01 Datum 0B A-1

12 Rapport: R01 Datum 0B A-2

15 Bijlage B Onderdelen onderzoek (metingen) Rapport: R01 Datum 0B B-1

16 Vloerwaterpassingen Rapport: R01 Datum 0B B-2

17 Rapport: R01 Datum 0B B-3

32 Bijlage C Toetsing (berekeningen) Rapport: R01 Datum 0B C-1

33 Slankheid paal = 7,5 mm/m Fc;0;u;d (paal) = 10,8 N/mm² Fc;90;d (langshout) = 4,5 N/mm² Straalreductie = i 0 Aantasting bovenkant = 100 % Paallengte bij paalkop = 0,0 m Aantasting omslagpunt = 50 % Paallengte bij omslagpunt = 3,5 m Leeftijd bouwwerk = 65 jaar Indringingspercentage 25 jr = 138% Paal A Fu;ma x A Fu;ma x mm mm mm mm mm mm mm mm² kn mm kn kn kn Gem: Bacteriologisch onderzoek Ø Indringing gem. Indringing 0 jr A Fu;ma x A Fu;ma x mnstr mm mm mm mm mm mm mm mm² kn mm kn Gem: Het gemiddeld resterend draagvermogen van de fundering bedraagt 87 kn per paal Over 25 jaar wordt het gemiddeld resterend draagvermogen van de paal geschat op 79 kn Bacteriologisch onderzoek geeft een draagvermogen van 116 kn nu en 106 kn over 25 jaar Opgesteld volgens F30 richtlijnen 2016 Ingenieursbureau List, Zaandam 2017 Indringing 25 jr Ø 0 jr Reduc. Ø Ø 25 jr Groen = parameter volgens F30 Blauw = projectafhankelijke parameter Piet Heinstraat 26 te Wormerveer Paalkop Omslagpunt 25 jr paalk. 0 jr 25 jr 25 jr omsl.pt Rapport: R01 Datum 0B C-2

34 Rapport: R01 Datum 0B C-3

35 1. Drukpaal (NEN-EN1997-1:2016/NB:2016) ALGEMENE GEGEVENS Modus Paal Gem. Almere Gebouw type U.G.T. Fc;d G.G.T. Fc;rep Psur;rep Controle Alleenstaand Nee Stijf 35.8 [kn] 35.8 [kn] 0.0 [knm²] Partieele capaciteitsfactor: Gamma;b 1.20 [-] Partieele capaciteitsfactor: Gamma;f;nk 1.00 [-] GEGEVENS PAAL PAALSYSTEEM Type paal Hout Alpha;p [-] Specificatie Taps toelopend Alpha;s [-] Installatie Geheid Alpha;s (Klei; Schoon) [-] Paaldrsn. boven d 139 [mm] Alpha;s (Klei; Zwak zandig) [-] Paaldrsn. onder d 94 [mm] Alpha;s (Klei; Organisch) [-] Paal equ. diam. deq 139 [mm] Alpha;s (Klei; Schoon) [-] Paaldoorsnede gebied A [mm²] Alpha;s (Klei; Zwak zandig) [-] Omtrek profile Os 437 [mm] Alpha;s (Klei; Organisch) [-] E-modulus [N/mm²] Alpha;s (Klei; Schoon) [-] Alpha;s (Klei; Zwak zandig) [-] Niveau onderkant fundering [m] Alpha;s (Leem; Zwak zandig) [-] Niveau paalvoet [m] Alpha;s (Veen; Niet voorbelast) [-] SONDERINGSDIAGRAMMEN OCR 1.00 Ontgraven Nee Aantal sonderingen 1 Sondeerdiagram DKM2_PietHeinstraat34.SNX Alpha;s (Veen; Matig voorbelast) [-] Alpha;s (Klei; Organisch) [-] GRENSTOESTAND 1A Variatiecoefficient 0.00 [%] Beta 1.00 Gamma;b 1.20 Gemiddeld Minimum Ksi; [-] Ksi; [-] Rb;d 15.21/1.26/ [kn] Rb;d 15.21/1.26/ [kn] Rs;d 23.50/1.26/ [kn] Rs;d 23.50/1.26/ [kn] Rc;d ( ) [kn] Rc;d ( )25.60 [kn] Rc;d (Ksi;4) Fc;d Fs;d <= Grenstoestand 1A Niet Ok [kn] 35.8 [kn] Rapport: R01 Datum 0B C-4

36 CPT Zone I Zone II Zone III Van Tot qc;gem Van Tot qc;gem Van Tot qc;gem qb;max;i Rb;cal;max;i Rs;cal;max;i Rc ;cal;max;i m m N/mm² m m N/mm² m m N/mm² N/mm² kn kn k N GRENSTOESTAND 1B CPT Fc;d Fnk;d Fc;tot Rb;cal;d Rb;cal;max;d Rs;cal;d Rs;cal;max;d Fgem kn kn kn kn kn kn kn kn CPT Sb Sel S1 S2 S S;min* mm mm mm mm mm mm (*) 'Minimaal' in rekening brengen NEN-EN # (4) d) GRENSTOESTAND 2 CPT Fc;rep Fnk;rep Fc;tot Rb;cal;rep Rb;cal;max;rep Rs;cal;rep Rs;cal;max;rep Fgem kn kn kn kn kn kn kn kn CPT Sb Sel S1 S2 S mm mm mm mm mm Rapport: R01 Datum 0B C-5