Een rondreis door het land van evalueren, toetsen en beoordelen. Prof. dr. Mien Segers Maastricht University

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een rondreis door het land van evalueren, toetsen en beoordelen. Prof. dr. Mien Segers Maastricht University"

Transcriptie

1 Een rondreis door het land van evalueren, toetsen en beoordelen. Prof. dr. Mien Segers Maastricht University

2

3 Kernthema s in assessment/evaluatie onderzoek sinds 2000

4 Overzichtsstudies Impact van evalueren op studenten Zgn. nieuwe evaluatievormen Peer assessment Self assessment Portfolio assessment Performance assessment en gebruik van rubrics

5 1. Impact van evalueren Even terug in de tijd Jouw studententijd Welke toets- /beoordelingservaring zal je nooit vergeten? Wat is er toen precies gebeurd?

6 Een stapje terug in de geschiedenis: 70 s and 80 s Hidden curriculum : wat en hoe wordt geëvalueerd is voor studenten de belangrijkste indicator van wat belangrijk is (Snyder,1971) systemic validity (Frederiksen et al, 1984,1998); consequential validity (Messick, 1989; Shephard, 1993, 1997) constructive alignment (Biggs, 1999) Washback of backwash effect van toetsing (Messick, 1996) Pre-, post, and pure assessment effect (Nevo, 1995)

7 Impact of assessment Eerste studies van Scouller & Prosser (1995, 1998); Tang (1994): studiestrategieën Bailey (1996) overzichtsstudie: washback concept bij evalueren in het talenonderwijs review studies Harlen & Crick (2003), impact van evalueren op de motivatie van studenten Al-Kadri et al (2012), invloed van evalueren op studiestrategieën

8 Harlen & Crick (2003) Het verhogen van de consequenties van evaluaties leidt tot een verhoging van: examenvrees druk op de studenten om goed te presteren als gevolg van de aspiraties van ouders en leerkrachten teaching to the test praktijken, die veelal leiden tot transmissie aanpak in het onderwijs en studenten met sequentiële leerstijlen test prep activiteiten waarbij studenten zich richten op test-taking strategies ipv op de leerdoelen en vervallen in oppervlakkig studiegedrag

9 Evalueren en studiestrategieën Hoewel de resultaten van de eerdere studies directe relaties tussen evaluatiepraktijken en studiestrategieën indiceerden, toonden latere studies aan dat deze relatie vrij complex is Gielen, S., Dochy, F., & Dierick, S. (2003) Segers, M., Nijhuis, J., & Gijselaers, W. (2006) Segers, M., Gijbels, D., & Thurlings, M. (2008) Segers, M., Martens, R., & Van den Bossche, P. (2008) Gijbels, D., Segers, M., & Struyf, E (2008)

10 AL-KADRI, AL-MOAMARY, ROBERTS & VAN DER VLEUTEN (2012) Hoe belangrijker de consequenties van summatieve evaluaties, hoe meer impact op het studiegedrag. Formatieve evaluaties leiden tot meer diepgaand studiegedrag dan summatieve evaluaties Studenten swingen van de ene studiestrategie naar de andere

11 Studenten hebben opvattingen over wat de cognitieve vereisten zijn van bepaalde evaluatievormen en gedragen zich overeenkomstig; evaluatievormen waar men weinig ervaring mee heeft onzekerheid terugvallen op gedrag dat eerder tot succes leidde

12 Implicaties voor de evaluatiepraktijk Strategisch design van de evaluatiepraktijk op programmaniveau Kernvragen: wat is het beoogde uitstroomprofiel? Waar in het curriculum worden studenten ondersteund in het ontwikkelen van beoogde competenties? Wat zijn de relevante momenten om besluiten te nemen in de studievoortgang en welke informatie is dan meest relevant? Een duidelijke en consistent ingevoerde visie op evalueren vanaf dag 1 in het programma. Dialoog met studenten

13 2. Nieuwe vormen van evalueren Self assessment Peer assessment Portfolio assessment Performance assessment,

14 Wat heeft 15 jaar onderzoek ons geleerd?

15 (1) Self assessment There are three things extremely hard: steel, a diamond, and to know one s self (B. Franklin, 1750)

16 Self-assessment verwijst naar de betrokkenheid van studenten in het evalueren van hun leerproces en leeropbrengsten (Boud and Falchikov, 1989) Eerdere overzichtsstudies: Mabe and West, 1982 Alliger et al, 1997 Dochy et al, 1999

17 Sitzmann, Ely, Brown, & Bauer (2010) + Sterke samenhang tussen self-assessment scores en motivation en tevredenheid (2 affectieve opbrengstmaten) + Matige samenhang tussen self-assessment scores and scores op cognitieve testen/toetsen.

18 Focus op voortgang ipv uitkomsten Self assessment Condities voor het realiseren van meer overeenkomst tss student- en docentscores F2F instructie en blended vs webbased Gebruik van dezelfde evaluatiecriteria Cognitive Learning outcomes Inhoud van opleidingsonderdeel feedback Oefenen met & fb op SA vaardigheden

19 (2) Peer assessment Studenten evalueren de kwantiteit, kwaliteiten en opbrengsten van het leren van medestudenten van gelijke status. (Topping 1998) Reviews Topping, 1998 Dochy et al, 1999 Falchikov & Goldfinch, 2000 Speyer et al, 2011 Van Gennip et al, 2009 Li et al, 2016

20 Li, YXiong, Zang, Kornhaber, Lyu, Chung & Suen (2016) Veel aandacht voor de mate van overeenkomst tussen studentscores en docentscores Resultaten wijzen op vrij robuuste samenhang (.63) Samenhang is groter onder bepaalde condities (masterprogramma s, paperbased; niet-anoniem; vrijwillig; toelichting bij scores; criteria vaststellen in dialoog)

21 Opbrengsten van peer assessment? Condities? Van Gennip, Segers en Tillema, 2009

22 Sinds1990: 15 (refereed) empirische studies 11 studies: positieve effecten; 1 studie: geen verbeterde prestatie, welke positievere perceptie; 1 studie wijst op indirecte positieve effecten. De positieve leereffecten zijn niet gerelateerd aan hoe peer assessment wordt georganiseerd. Belang van psychologische veiligheid in de peer group en vertrouwen in de peer assessor (beperkt aantal studies). Belang van training in/ ervaringen met peer assessment

23 (3) Portfolio assessment Een doelgerichte verzameling van (voorbeelden van) leeropbrengsten Geeft een duidelijk inzicht in beheersingsniveau van de student voor beoogde competenties Heeft primair als doel competentieontwikkeling zichtbaar te maken Student is verantwoordelijk voor het verzamelen en rapporteren van de evidentie Bevat reflectie: wat wil ik bereiken? Waar sta ik nu? Wat zijn de volgende te nemen stappen? (Tillema, 2003)

24 Review studies Mc Mullan et al (2003): Portfolios and assessment of competence (nurse education) Buckley et al (2009): educational effects of portfolios on undergraduate student learning (health domain) Burner (2014): portfolio assessment in second and foreign language writing contexts

25 Buckley et al, 2009 Burner, 2014 Opbrengsten van portfolio assessment: Groei in kennis en inzicht; in kunnen integreren van theorie en praktijk; in schrijfvaardigheden (vreemde talenonderwijs) Meer bewustzijn van eigen kennen en kunnen; meer reflectie (kwaliteit reflectie?) Meer zelfregulatie en zelfverantwoordelijkheid Betere feedback naar studenten en meer informatie voor docenten over leerbehoeften van studenten

26 Medisch onderwijs: helpt studenten om te gaan met moeilijke professionele situaties; bereidt voor op postgraduaatopleidingen waarin reflective practice is vereist (Buckley et al) e-portfolios: vergeleken met paper-based portfolios meer mogelijkheden voor opslaan van verschillende types van evidentie en voor geven van schriftelijke feedback; nog steeds technische problemen (Burner) Nadeel: Tijdsinvestering voor studenten en docenten

27 (4) Performance assessment

28 Performance assessment Gebruik van opdrachten die van studenten vereisen dat ze hun kennis en vaardigheden tonen Vereisen van studenten higher-order thinking skills, zoals het beoordelen van de betrouwbaarheid van bronnen, synthetiseren van informatie om conclusies te trekken, inductief/deductief redeneren om een probleem op te lossen (Stanford school redesign network, 2008) Voorbeelden: vaardigheidstoetsen, projecten, opdrachten, stages,

29 Overzichtsstudies Redfern et al. (2002) Validity of performance assessments in nursing (observation of actual situated behavior, clinical portfolios, simulations such as the OSCE) Howley (2004)Validity, reliability and impact of technique of the standardized or simulated patient (SP) (medical education) Kogan et al. ( 2009) validity and effects of direct observation of medical trainees' clinical skills with actual patients by educational supervisors

30 Beoordeling van stages, projecten, Gebruik van rubrics

31 Een document dat duidelijk maakt wat de verwachtingen zijn bij een opdracht door het benoemen van de criteria en het beschrijven van de beheersingsniveau (excellent tot zwak).

32

33 Reddy, Y. M., & Andrade, H. (2010); Panadero, E., & Jonsson, A. (2013); Jonsson, A., & Svingby, G. (2007). Overzichtsstudies Gebruik van rubrics wordt meestal als positief ervaren door studenten en docenten Gezamenlijke ontwikkeling van rubrics resulteert in helderheid over wat wordt verwacht, faciliteert daardoor feedback en reflectie

34 Overzichtsstudies Gebruik leidt tot meer uniforme interpretatie van evaluatiecriteria Meer transparantie = minder stress, meer zelfregulatie, meer self-efficacy betere prestaties

35 Conclusies Evalueren heeft een grote en brede impact op motivatie en studiegedrag van studenten. Hoe zwaarder de consequenties van de evaluatie, hoe groter de impact. Consistent en transparante toetspraktijk op curriculumniveau draagt er toe bij dat evaluaties de gewenste impact hebben.

36 Conclusies Self-assessment and peer assessment: vooral onderzoek naar samenhang tss studentscores en docentscores. Bij gebruik van peer assessment, verbeteren de prestaties van studenten; belang van psychologische veiligheid, vertrouwen en training

37 Conclusies Portfolio assessment: cognitieve and metacognitieve opbrengsten (medische opleidingen en vreemdetalenonderwijs). Aandacht vereist voor mate van zelfsturing en reflectie & feedback Performance assessment en gebruik van rubrics: meer transparantie en daardoor minder stress, meer gerichte feedback; beiden dragen bij tot leerwinst.

38

Marjo Maas: fysiotherapeut / docent / onderzoeker Peer assessment De impact van peer assessment op het klinische redeneren en het klinisch handelen van fysiotherapeuten in opleiding en fysiotherapeuten

Nadere informatie

Samenvatting / Dutch summary

Samenvatting / Dutch summary Samenvatting / Dutch summary De verantwoordelijkheid die mensen al dan niet nemen voor hun eigen leven is een centraal thema op dit moment, zowel binnen de politieke als de publieke discussie: we gaan

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEVE INSTRUCTIE EN EVALUATIE STRATEGIEEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN HET DOEL VAN DEZE LEZING - Wat is formatief toetsen - De relatie tot bijvoorbeeld SRL en motivatie - Introduceren

Nadere informatie

TOETSEN EN EXAMINEREN IN HET HOGER ONDERWIJS

TOETSEN EN EXAMINEREN IN HET HOGER ONDERWIJS TOETSEN EN EXAMINEREN IN HET HOGER ONDERWIJS Centrale vraag: Hoe kunnen we de praktijk van evalueren optimaliseren om zo een kwaliteitsvolle, gebalanceerde evaluatiepraktijk te realiseren? DE KRACHT VAN

Nadere informatie

Toetsen Leerdoelen en leeropbrengsten

Toetsen Leerdoelen en leeropbrengsten Toetsen Leerdoelen en leeropbrengsten dr. Renske de Kleijn Onderwijsadvies en Training - Educatie 25 april 2016 Overzicht 1. Lesopzet maken en CA Doelen Lesopzet Overzicht 1. Lesopzet maken en CA Doelen

Nadere informatie

SCAN. in kwaliteitsvol toetsen

SCAN. in kwaliteitsvol toetsen SCAN in kwaliteitsvol toetsen Instructies Overloop en beoordeel de concrete indicatoren van valide, betrouwbaar, transparant, efficiënt en/of leerrijk toetsen voor het geheel van toetsen/ de toets van

Nadere informatie

Beoordelen van leeruitkomsten en de rol van de werkplek daarbij. Projectteam HAN Werkplekleren 23 januari 2017

Beoordelen van leeruitkomsten en de rol van de werkplek daarbij. Projectteam HAN Werkplekleren 23 januari 2017 Beoordelen van leeruitkomsten en de rol van de werkplek daarbij Projectteam HAN Werkplekleren 23 januari 2017 Programma 16.30: Inleiding door Annemieke 16.50: Dialoog in groepen over het beoordelen van

Nadere informatie

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings

Feedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Feedback geven en krijgen Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Overzicht Wat is feedback? Feedback van leraar aan leerlingen Hét model van Hattie & Timperley (2007) Zelf aan de slag Uitwisselen

Nadere informatie

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Programma Formatief toetsen Voorwaarden voor formatief toetsen Voorbeelden van technieken

Nadere informatie

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING 7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING Inside of every student is a teacher an inside of every teacher is a student (Bobby, et al. 2012) Veronica Bruijns, Charlotte Hoenderdos Beleidsafdeling

Nadere informatie

3 DE NETWERKSESSIE : EVALUATIE F A T I H A B A K I

3 DE NETWERKSESSIE : EVALUATIE F A T I H A B A K I 3 DE NETWERKSESSIE : EVALUATIE F A T I H A B A K I WIE BEN IK? Leerkracht wetenschappen/stem/techniek 16 jaar onderwijservaring cognosco Europese projecten: Golab/Scientix/Amgen 2 STELLINGEN? 1. Had je

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN LECTOR ONDERWIJSEXCELLENTIE ROOSEVELT CENTRE FOR EXCELLENCE IN EDUCATION HOGESCHOOL ZEELAND HET DOEL VAN DEZE LEZING - Ingaan op formatief

Nadere informatie

Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren

Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren Effectieve strategieën voor zelfgereguleerd leren NWO Onderzoek van Hester de Boer, Anouk S. Donker-Bergstra, Danny D.N.M. Kostons (2012, GION) Samengevat door Irma van der Neut (IVA Onderwijs) Zelf gereguleerd

Nadere informatie

Het beoordelen van de kwaliteit van rubrics

Het beoordelen van de kwaliteit van rubrics Het beoordelen van de kwaliteit van rubrics Johan van Strien Johan van Strien is universitair docent bij de Open universiteit. Email: johan.vanstrien@ou.nl Desirée Joosten-ten Brinke Desirée Joosten-ten

Nadere informatie

Symposium Eigentijds beoordelen

Symposium Eigentijds beoordelen Symposium Eigentijds beoordelen Hogeschool De Kempel, woensdag 7 januari 2015 Inleiding Op woensdag 7 januari bezocht ik, met een delegatie van het team van de Bonckert, het symposium Eigentijds beoordelen

Nadere informatie

Feedback middels formatief toetsen

Feedback middels formatief toetsen Feedback middels formatief toetsen Studiedag Mbo Taalacademie Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Formatief toetsen en feedback Waar denkt u aan bij de termen formatief toetsen en feedback?

Nadere informatie

Roeien met de riemen die je hebt Beoordeling interculturele competenties

Roeien met de riemen die je hebt Beoordeling interculturele competenties Roeien met de riemen die je hebt Beoordeling interculturele competenties Ir. Saskia Kreutzer Drs. Jannemieke Geessink Arnhem Business School NUFFIC Workshop Best Practises Roeien met de riemen die je hebt

Nadere informatie

Effectief onderwijs. Onderzoek in vogelvlucht. ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg

Effectief onderwijs. Onderzoek in vogelvlucht. ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg Effectief onderwijs Onderzoek in vogelvlucht ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg Effectief onderwijs Veel onderzoek met verschillende onderzoeksopzetten in verschillende settings:

Nadere informatie

Kijken naar elkaar: peer assessment en de effecten op leergedrag

Kijken naar elkaar: peer assessment en de effecten op leergedrag Kijken naar elkaar: peer assessment en de effecten op leergedrag Dominique Sluijsmans Gepubliceerd in Onderwijs en Gezondheidszorg, 2003, 7, 3-6. (introductie) Al dan niet bewust kijken we naar andere

Nadere informatie

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN

OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN OPDRACHT FORMATIEF EVALUEREN: VAN CONTROLEREN NAAR INFORMEREN BESCHRIJVING OPDRACHT In deze opdracht leer je hoe je door meer en beter formatief te evalueren toetsen onderdeel van het leerproces kan maken,

Nadere informatie

Scrum maakt leren zichtbaar

Scrum maakt leren zichtbaar Scrum maakt leren zichtbaar 3 e landelijke Scrum@school co nferentie Doorn, 5 april 2017 Docent Scheikunde Greijdanus Zwolle Onderzoeker: effect scrum op leeropbrengsten Universiteit Leiden Introductie

Nadere informatie

Kiezen van werkvormen voor docentprofessionalisering:

Kiezen van werkvormen voor docentprofessionalisering: Kiezen van werkvormen voor docentprofessionalisering: evidence-based en nieuwe ontwikkelingen NVMO werkgroep docentprofessionalisering Programma Inzichten in gebruik en effect van methoden voor docentprofessionalisering

Nadere informatie

Marlies Baeten Centrum voor Professionele Opleiding en Ontwikkeling en Levenslang Leren

Marlies Baeten Centrum voor Professionele Opleiding en Ontwikkeling en Levenslang Leren STIMULEREN VAN LEREN IN STUDENTGERICHTE LEEROMGEVINGEN? Marlies Baeten Centrum voor Professionele Opleiding en Ontwikkeling en Levenslang Leren Probleemgestuurd leren Projectonderwijs Casusgebaseerd onderwijs

Nadere informatie

Simulatietraining adult learning en evaluatie

Simulatietraining adult learning en evaluatie Simulatietraining adult learning en evaluatie 21 Februari 2019 Karel Decaluwé Hoofdverpleegkundige spoedopname President Kennedylaan 4 8500 Kortrijk t. 056 63 61 64 sec. 056 63 61 12 Karel.decaluwe@azgroeninge.be

Nadere informatie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 5 Evalueren en borgen van leeropbrengsten

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 5 Evalueren en borgen van leeropbrengsten Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 5 Evalueren en borgen van leeropbrengsten Programma Huiswerk Evalueren van lesdoelen Presenteren van good practices Borgen in team of school - Highlights

Nadere informatie

E-Portfolio inzet / programmatisch toetsen Master Diergeneeskunde SURF Seminar E-portfolio s in het hoger onderwijs 1 juni 2018 Dr. F.

E-Portfolio inzet / programmatisch toetsen Master Diergeneeskunde SURF Seminar E-portfolio s in het hoger onderwijs 1 juni 2018 Dr. F. E-Portfolio inzet / programmatisch toetsen Master Diergeneeskunde SURF Seminar E-portfolio s in het hoger onderwijs 1 juni 2018 Dr. F. Herman Jonker Kennismaken Herman Jonker Dierenarts (afgestudeerd in

Nadere informatie

Portfolio en betekenisvol leren

Portfolio en betekenisvol leren Portfolio en betekenisvol leren Opbrengsgericht werken- gericht op harde data Economische visie: Harde data verzamelen Data interpreteren Daarop sturen Deze visie heeft de pretentie dat harde data zekerheid

Nadere informatie

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES Kim Schildkamp Wilma Kippers Christel Wolterinck Fer Coenders 1 IN DEZE WORKSHOP: 1. 2. 3. 4. 5. LEERDOELEN THEORIE VRAGENLIJST

Nadere informatie

Innovatieve vormen van leren, wat betekent dat voor toetsen?

Innovatieve vormen van leren, wat betekent dat voor toetsen? Innovatieve vormen van leren, wat betekent dat voor toetsen? Dr. Mary Dankbaar programma manager e-learning, Erasmus MC Inhoud Ontwikkelen en beoordelen kennis Ontwikkelen en beoordelen van vaardigheden

Nadere informatie

Effectief leren door formatief toetsen

Effectief leren door formatief toetsen Effectief leren door formatief toetsen Dr. Kim Dirkx In samenwerking met Dr. Desiree Joosten-ten Brinke en Dr. Gino Camp Welten Instituut Open Universiteit Heerlen NRO Reviewstudie 405.17710.057 Programma

Nadere informatie

Hogere cesuur. Luc Van de Poele Elien Sabbe. Afdeling Onderwijskwaliteitszorg

Hogere cesuur. Luc Van de Poele Elien Sabbe. Afdeling Onderwijskwaliteitszorg Hogere cesuur Luc Van de Poele Elien Sabbe Afdeling Onderwijskwaliteitszorg Inhoud Wat is hogere cesuur Voor- en nadelen Ruimere toetsbeleid Onderzoeksbevindingen Wat is hogere cesuur? Studenten verliezen

Nadere informatie

Liesbeth Baartman & Raymond Kloppenburg, Hogeschool Utrecht, januari 2013

Liesbeth Baartman & Raymond Kloppenburg, Hogeschool Utrecht, januari 2013 KIT: KwaliteitsInstrument Toetsprogramma s in beroepsgericht onderwijs Zelfevaluatie-instrument voor docenten Website: www.kwaliteit-toetsprogramma.nl conceptversie 14-03-2013 In onderstaand schema vindt

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL ROTTERDAM Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk

De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk De complexe vaardigheid van formatief toetsen in de praktijk Cindy Poortman, c.l.poortman@utwente.nl Project InformED, m.m.v. Kim Schildkamp, Christel Wolterinck, Jitske de Vries, Adrie Visscher (UT),

Nadere informatie

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING 7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING Symposium platform Leren van Toetsen 2 juni 2017 Veronica Bruijns, Charlotte Hoenderdos Beleidsafdeling Onderwijs en Onderzoek Programma Presentatie:

Nadere informatie

Trends en dilemma s. Toetsen en beoordelen. Formatief en summatief beoordelen. Constructive alignment

Trends en dilemma s. Toetsen en beoordelen. Formatief en summatief beoordelen. Constructive alignment Trends en dilemma s bij toetsen en beoordelen in het Hoger onderwijs Desirée Joosten-ten Brinke Open universiteit Fontys lerarenopleiding Tilburg 26 maart 2012, presentatie Onderwijs Inspectie Toetsen

Nadere informatie

Differentiëren met de toets(resultaten)

Differentiëren met de toets(resultaten) Differentiëren met de toets(resultaten) Werkconferentie Schoolinfo 19 april 2018 Masja Mesie m.mesie@netwerkonderwijsadviseurs.nl Programma workshop toetsen 1. Toetsen en feedback 2. Onderscheiden van

Nadere informatie

Renske de Kleijn Module RUBRICS EMP OWK/PED 11-12

Renske de Kleijn Module RUBRICS EMP OWK/PED 11-12 Renske de Kleijn Module RUBRICS EMP OWK/PED 11-12 1. Theorie Vorm: Wat is een rubric? Een rubric bestaat altijd uit twee elementen: 1. Criteria waarop een prestatie beoordeeld wordt (figuur 1 eerste kolom)

Nadere informatie

Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap. Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool

Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap. Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap Dominique Sluijsmans, Universiteit Maastricht/Zuyd Hogeschool 28 maart 2019 Welkom! Geen toetsrevolutie zonder onderwijskundig leiderschap Naar een

Nadere informatie

Leren van een assessment. Workshop IVG Scholingsdag Toetsing Eric Entken en Titia van Eijndhoven 12 november 2012

Leren van een assessment. Workshop IVG Scholingsdag Toetsing Eric Entken en Titia van Eijndhoven 12 november 2012 Leren van een assessment Workshop IVG Scholingsdag Toetsing Eric Entken en Titia van Eijndhoven 12 november 2012 Doelstelling Hoe kun je de kwaliteit van jouw beoordeling en feedback verbeteren bij een

Nadere informatie

Hoe worden artsen experts in klinische communicatie?

Hoe worden artsen experts in klinische communicatie? Hoe worden artsen experts in klinische communicatie? Jan Wouda Harry van de Wiel Wenckebach Instituut Universitair Medisch Centrum Groningen CanMEDS competenties Samenwerking Communicatie Organisatie Medisch

Nadere informatie

Het disciplinaire future self als bron van motivatie en activatie

Het disciplinaire future self als bron van motivatie en activatie Het disciplinaire future self als bron van motivatie en activatie Onderwijsproject Faculteit Wetenschappen 2014-2015 promotor: Prof. Dr. Philippe Muchez Het disciplinaire future self Possible selves represent

Nadere informatie

Ontwerpkaders: Leerwegonafhankelijk toetsen (LOT) Versie 1.0/ november 2016

Ontwerpkaders: Leerwegonafhankelijk toetsen (LOT) Versie 1.0/ november 2016 Ontwerpkaders: Leerwegonafhankelijk toetsen (LOT) Versie 1.0/ november 2016 Flexibel onderwijs Flexibel Onderwijs kenmerkt zich door tijd, plaats en tempo-onafhankelijk studeren. De route is individueel

Nadere informatie

De kracht van (formatieve) toetsing

De kracht van (formatieve) toetsing De kracht van (formatieve) toetsing RU-onderwijsdag 29 okt 2015 Marc Vorstenbosch Testing rules learning (1) In de experimentele groep werden steeds vragen gesteld Studenten antwoordden met clickers (shakespeak

Nadere informatie

PMO Workshop Programmatisch toetsen, hoe doe je dat?

PMO Workshop Programmatisch toetsen, hoe doe je dat? PMO Workshop Programmatisch toetsen, hoe doe je dat? Situatie bij A-KO Sylvia Heeneman Studieprogramma Arts-Klinisch Onderzoeker SAM Programmatisch toetsen : toetsing van alle competenties in portfolio

Nadere informatie

Skillslab en programmatisch toetsen

Skillslab en programmatisch toetsen Skillslab en programmatisch toetsen NVMO_PMO 17 januari 2018 Femke Jongen-Hermus, Skillslab, FHML, Maastricht University, The Netherlands f.jongen@maastrichtuniversity.nl 1 Skillslab en OSCE Implementatie

Nadere informatie

Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept. 23 januari

Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept. 23 januari 23 januari 2019 Welkom! Wat maakt formatief evalueren echt formatief? Handvatten om invulling te geven aan een complex concept Bijdrage studiedag netwerk Formatief evalueren in de lerarenopleiding Dominique

Nadere informatie

Leren observeren en collegiale consultatie

Leren observeren en collegiale consultatie 1 03-09-2015 30-09-2016 1 Leren observeren en collegiale consultatie Michelle Helms-Lorenz 2 03-09-2015 30-09-2017 2 Bij het observeren komt veel kijken Bij het trekken van conclusies nav observaties komt

Nadere informatie

Zes tips voor betere feedback. Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO)

Zes tips voor betere feedback. Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO) Zes tips voor betere feedback Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO) Doelen Jullie hebben kennis over: Kenmerken van goede feedback De situatie m.b.t. feedback

Nadere informatie

Assessment stuurt het leren? Prof. dr. M. Segers Universiteit Leiden, Universiteit Maastricht

Assessment stuurt het leren? Prof. dr. M. Segers Universiteit Leiden, Universiteit Maastricht Assessment stuurt het leren? Prof. dr. M. Segers Universiteit Leiden, Universiteit Maastricht Segers@fsw.leidenuniv.nl Kernboodschap van deze lezing Assessment stuurt het leren zeker soms. onder bepaalde

Nadere informatie

Een experiment met een didactiek die betere toetsresultaten moet opleveren. Metacognitieve vaardigheden Wilbert van der Heul

Een experiment met een didactiek die betere toetsresultaten moet opleveren. Metacognitieve vaardigheden Wilbert van der Heul Een experiment met een didactiek die betere toetsresultaten moet opleveren Metacognitieve vaardigheden Wilbert van der Heul Inleiding 00-10 Voorstellen: afhankelijk van de grote van de groep ieder persoonlijk?

Nadere informatie

Presteren onder Druk. Raôul Oudejans

Presteren onder Druk. Raôul Oudejans Presteren onder Druk Raôul Oudejans Leren en presteren in sport lectoraat Programma Presentatie Training for excellence Presteren onder druk Planned disruptions Discussie Sport photo Mike Tunison Music

Nadere informatie

Een toetsprogramma om van te leren. Platform leren van toetsen 2 juni 2017 Wendy Peeters en Nienke Zijlstra

Een toetsprogramma om van te leren. Platform leren van toetsen 2 juni 2017 Wendy Peeters en Nienke Zijlstra Een toetsprogramma om van te leren Platform leren van toetsen 2 juni 2017 Wendy Peeters en Nienke Zijlstra Even voorstellen.. Wendy Peeters Nienke Zijlstra Uitgangspunten en doel sessie Uitgangspunten:

Nadere informatie

Leren zichtbaar maken

Leren zichtbaar maken Leren zichtbaar maken Deze presentatie: De theorie: leren zichtbaar maken formatieve assessment De praktijk op Bader Primary School Hoe verder op Unit scholen? Leren zichtbaar maken met het Formatieve

Nadere informatie

Hoe kijkt de Vlaamse onderwijsinspectie naar evalueren in scholen?

Hoe kijkt de Vlaamse onderwijsinspectie naar evalueren in scholen? Hoe kijkt de Vlaamse onderwijsinspectie naar evalueren in scholen? Mechelen 25 september 2015 Angelsaksische landen Evaluation Assessment Nederlands Assessment als deel van evaluatie Alternatieve evaluatie

Nadere informatie

Welkom! Leerwegonafhankelijk. beoordelen in flexibel onderwijs. 7 maart. Bijdrage themabijeenkomst over leerwegonafhankelijk toetsen en validering

Welkom! Leerwegonafhankelijk. beoordelen in flexibel onderwijs. 7 maart. Bijdrage themabijeenkomst over leerwegonafhankelijk toetsen en validering 7 maart 2018 Welkom! Leerwegonafhankelijk beoordelen in flexibel onderwijs Bijdrage themabijeenkomst over leerwegonafhankelijk toetsen en validering Dominique Sluijsmans Zuyd Hogeschool Lectoraat Professioneel

Nadere informatie

Gamification , Berry Kersten

Gamification , Berry Kersten Gamification 16-02-2017, Berry Kersten Agenda Level 1: Waarom Level 2: Wat Level 3: Hoe Level 4: Toekomst Gamification - TestNet 16-02-2017 2 Kennismanagement Testen Agile / DevOps KM Quest Gamification

Nadere informatie

Leren onderzoeken leer je niet van zomaar onderzoek doen! Patricia Kruit Ed van den Berg Ron Oostdam Jaap Schuitema

Leren onderzoeken leer je niet van zomaar onderzoek doen! Patricia Kruit Ed van den Berg Ron Oostdam Jaap Schuitema Leren onderzoeken leer je niet van zomaar onderzoek doen! Patricia Kruit Ed van den Berg Ron Oostdam Jaap Schuitema KLIK 2 probleem leren onderzoeken is leerdoel in lessen Wetenschap & Techniek op de basisschool

Nadere informatie

Learning Analytics voor gerichte feedback en een beter leerresultaat

Learning Analytics voor gerichte feedback en een beter leerresultaat Learning Analytics voor gerichte feedback en een beter leerresultaat NEXT LEARNING 2016 Jocelyn Manderveld Den Bosch, 19 april 2016 Van en voor het onderwijs en onderzoek In SURF werken instellingen samen

Nadere informatie

Beoordelen van Beoor co co--assistenten assistenten Praktijk ve Praktijk v rsus theorie Marjan Govaerts

Beoordelen van Beoor co co--assistenten assistenten Praktijk ve Praktijk v rsus theorie Marjan Govaerts Beoordelen van co-assistenten Praktijk versus theorie Marjan Govaerts Waar hebben we het over? Why Bother? Frequente feedback, op basis van Frequente toetsing Oefening en follow-up Ericsson, Academic

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsen en beoordelen. Desirée Joosten-ten Brinke. 25 oktober Programma

Kwaliteit van toetsen en beoordelen. Desirée Joosten-ten Brinke. 25 oktober Programma Kwaliteit van toetsen en beoordelen Desirée Joosten-ten Brinke 25 oktober 2011 Programma Constructive alignment Kwaliteitspiramide voor eigentijds toetsen Docentprofessionalisering Toetsmotivatie en Studentbetrokkenheid

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/41478 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Hei, Miranda de Title: Collaborative learning in higher education : design, implementation

Nadere informatie

Zelfgestuurd leren met Acadin

Zelfgestuurd leren met Acadin Zelfgestuurd leren met Acadin 1. Wat is zelfgestuurd leren? Zelfgestuurd leren wordt opgevat als leren waarbij men zelfstandig en met zin voor verantwoordelijkheid de sturing voor de eigen leerprocessen

Nadere informatie

De complexe wereld van toetsing

De complexe wereld van toetsing maar boeiende! De complexe wereld van toetsing Bijdrage SLO 19 maart 2012 Dominique Sluijsmans Vooraf.. Als ik nadenk over toetsen en beoordelen binnen Fontys is mijn wens dat... Dit heb ik te bieden om

Nadere informatie

Kwaliteitseisen. 4.1 Praktijk Reflectie Kwaliteitseisen voor toetsing Portfolio 30

Kwaliteitseisen. 4.1 Praktijk Reflectie Kwaliteitseisen voor toetsing Portfolio 30 25 Kwaliteitseisen Samenvatting In dit hoofdstuk worden de kwaliteitseisen aan een toets besproken. Een toets moet valide, betrouwbaar, bruikbaar en transparant zijn..1 Praktijk 26.2 Reflectie 26.3 Kwaliteitseisen

Nadere informatie

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback

Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Cognitieve strategieën voor diepe verwerking en feedback Samenvatting van het artikel van Henry L. Roediger III, Mary A. Pyc (2012), Inexpensive techniques to improve education: Applying cognitive pgychology

Nadere informatie

UNIVERSITEIT TWENTE WORKSHOP TWENTS MEESTERSCHAP STUDENT DRIVEN LEARNING OP DE UT

UNIVERSITEIT TWENTE WORKSHOP TWENTS MEESTERSCHAP STUDENT DRIVEN LEARNING OP DE UT UNIVERSITEIT TWENTE WORKSHOP TWENTS MEESTERSCHAP STUDENT DRIVEN LEARNING OP DE UT FRANK VAN DEN BERG & ANNE MULLER CENTRE OF EXPERTISE IN LEARNING AND TEACHING 23 JANUARI 2019 29/1/19 1 STUDENT DRIVEN

Nadere informatie

Stimuleren en beoordelen van een onderzoekende houding. Forra Cornelis docent fontys paramedische hogeschool

Stimuleren en beoordelen van een onderzoekende houding. Forra Cornelis docent fontys paramedische hogeschool Stimuleren en beoordelen van een onderzoekende houding Forra Cornelis docent fontys paramedische hogeschool f.cornelis@fontys.nl Even voorstellen FPH Uniform afstudeertraject (25 EC) Gezamenlijk onderwijs

Nadere informatie

FONTYS UITGANGSPUNTEN VOOR LEREN. Kernprincipes voor de vormgeving van onderwijs

FONTYS UITGANGSPUNTEN VOOR LEREN. Kernprincipes voor de vormgeving van onderwijs FONTYS UITGANGSPUNTEN VOOR LEREN Kernprincipes voor de vormgeving van onderwijs 1 WAAROM DEZE UITGANGSPUNTEN? Binnen Fontys hebben we meer dan honderd verschillende opleidingen: van Dans tot Accountancy

Nadere informatie

elearning in het hoger onderwijs: het gaat opnieuw over leren

elearning in het hoger onderwijs: het gaat opnieuw over leren elearning in het hoger onderwijs: het gaat opnieuw over leren Martin Valcke Department Educational Studies Ghent University Martin.Valcke@UGent.be http://users.ugent.be/~mvalcke/cv_2012/ Structuur Een

Nadere informatie

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 1 Oriëntatie opbrengstgericht differentiëren en stellen van doelen

Opbrengstgericht omgaan met verschillen. Bijeenkomst 1 Oriëntatie opbrengstgericht differentiëren en stellen van doelen Opbrengstgericht omgaan met verschillen Bijeenkomst 1 Oriëntatie opbrengstgericht differentiëren en stellen van doelen Hoe gaan we met elkaar om? Maak contact Vertrouwelijkheid Niets is gek Zorg goed voor

Nadere informatie

Tabel Competenties docentopleiders/-trainers

Tabel Competenties docentopleiders/-trainers Tabel Competenties docentopleiders/-trainers In deze tabel zijn de competenties van de docentopleider/trainer (1) opgenomen. Deze zijn verder geconcretiseerd in bekwaamheidseisen of indicatoren en uitgewerkt

Nadere informatie

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing

Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Kim Schildkamp, Bernard Veldkamp, Maaike Heitink, Fabienne van der Kleij, Anne Dijkstra, Inge Hoogland, Wilma Kippers Het gebruik van toetsresultaten Review

Nadere informatie

Welkom! Peer feedback in online onderwijs. Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering. 9 oktober

Welkom! Peer feedback in online onderwijs. Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering. 9 oktober 9 oktober 2017 Welkom! Peer feedback in online onderwijs Over de mooie uitdaging van implementatie en verankering Bijdrage seminar peer feedback en peer assessment in online onderwijs SURF Utrecht Dominique

Nadere informatie

Assessment as learning. Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school?

Assessment as learning. Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school? Assessment as learning Van lesgeven naar leren. Over leren, ontwikkelen en vormen. Over aanleren en toepassen. Hoe doe ik dat in mijn school? Formatieve assessment, waarom zou je dat gebruiken? In John

Nadere informatie

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN

EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN EFFECTIEF LEREN DOOR FORMATIEF TOETSEN DR. KELLY MEUSEN-BEEKMAN HET DOEL VAN DEZE LEZING Hoe, wat en waarom van forma.ef toetsen; JUNI 9, 2016 Introduceren van forma.eve toetsmethoden in het hoger onderwijs;

Nadere informatie

ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING IN DE CHRONISCHE ZORG COMPETENTIES BIJ (STUDENT)VERPLEEGKUNDIGEN

ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING IN DE CHRONISCHE ZORG COMPETENTIES BIJ (STUDENT)VERPLEEGKUNDIGEN ZELFMANAGEMENTONDERSTEUNING IN DE CHRONISCHE ZORG COMPETENTIES BIJ (STUDENT)VERPLEEGKUNDIGEN Veerle Duprez Prof. dr. Ann Van Hecke AANLEIDING Beroeps- & opleidingsprofiel Mensen met chronische aandoening

Nadere informatie

Kwaliteitsvol evalueren

Kwaliteitsvol evalueren Kwaliteitsvol evalueren Studiedag peer review van het toetsgebeuren, 31/5/2013 Dirk Van Landeghem Inleiding Kwaliteitsvol onderwijs vereist kwaliteitsvol evalueren Evaluatie = multidimensioneel en complex

Nadere informatie

Lambrecht Spijkerboer 12 oktober 17

Lambrecht Spijkerboer 12 oktober 17 Lambrecht Spijkerboer STA@Lambrechtspijkerboer.nl 12 oktober 17 De leerling in beeld Waarom eigenlijk toetsen? Wat wil je van de leerlingen weten? En wat willen de leerlingen van jou weten?... 4 vragen

Nadere informatie

Three Ships Learning Solutions

Three Ships Learning Solutions Three Ships Learning Solutions Wiel van de Berg Algemeen Directeur Jos Herkelman Teamleider trainer/consultants Agenda Kennismaken Samen aan jezelf werken Praktisch aan de gang in PO en VO/(M)BO Kaders

Nadere informatie

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT

VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN VRAGENLIJST FORMATIEF TOETSEN DOCENT EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN EEN FEEDBACK INSTRUMENT VOOR DOCENTEN CHRISTEL WOLTERINCK C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL CHRISTEL C.H.D.WOLTERINCK@UTWENTE.NL

Nadere informatie

Hoe toets je of de doelen van het curriculum worden bereikt? Harm Tillema

Hoe toets je of de doelen van het curriculum worden bereikt? Harm Tillema Hoe toets je of de doelen van het curriculum worden bereikt? Harm Tillema Inleiding Hoe assess, oftewel beoordeel je of programmadoelen in het curriculum van de lerarenopleiding zijn behaald? Wat is eigenlijk

Nadere informatie

cjcbejbv ejveneke nvknevm m

cjcbejbv ejveneke nvknevm m Welkom! Bij de miniconferentie Formatief toetsen 26 maart 2013 cjcbejbv ejveneke nvknevm m Cees van der Vleuten Universiteit Maastricht Aanleiding voor deze middag Doelen van vanmiddag Kennismaken - ontmoeten

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken en Groen Proeven: Hoe realiseer ik dat? Juliette Vermaas

Opbrengstgericht werken en Groen Proeven: Hoe realiseer ik dat? Juliette Vermaas Opbrengstgericht werken en Groen Proeven: Hoe realiseer ik dat? Juliette Vermaas Opbrengsten gebruiken om: Reflectie op gang te brengen over onze manier van werken Verstandige beslissingen te nemen op

Nadere informatie

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en

Nadere informatie

Stap 1 Doelen vaststellen

Stap 1 Doelen vaststellen Stap 1 Doelen vaststellen! Lesdoelen staan altijd in relatie tot langere termijn doelen. Zorg dat je de leerlijn of opbouw van doelen op schoolniveau helder hebt! Groepsdoelen staan altijd in relatie tot

Nadere informatie

Het Maastrichtse Model

Het Maastrichtse Model Het Maastrichtse Model EEN ALTERNATIEF? REFLECTIE OP EEN MODEL Toetsen van competenties Longitudinale toetsing en toetsprogramma: doelbewust gepland arrangement van toetsing t ingebed in leerprogramma

Nadere informatie

Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU Eindhoven) Waarom samenhangend toetsbeleid?

Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU Eindhoven) Waarom samenhangend toetsbeleid? Opbrengstgericht werken: samenhangend beleid bij toetsen en volgen van de ontwikkeling van leerlingen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU

Nadere informatie

Leren van assessment. Prof. Dr. F. Dochy KU Leuven / UM

Leren van assessment. Prof. Dr. F. Dochy KU Leuven / UM Leren van assessment Prof. Dr. F. Dochy KU Leuven / UM Inhoud 1. De praktijk van elke dag 2. Assessment of learning / Assessment for learning 3. Wetenschappelijk onderzoek mbt assessment 4. Hoger Onderwijs

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89 Inhoud Inleiding 9 1 Zelfsturend leren 13 1.1 Zelfsturing 13 1.2 Leren 16 1.3 Leeractiviteiten 19 1.4 Sturingsactiviteiten 22 1.5 Aspecten van zelfsturing 25 1.6 Leerproces vastleggen 30 2 Oriëntatie op

Nadere informatie

Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning

Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen

Nadere informatie

BLITS LITERATUUR. Eva Kyndt Elisabeth Raes Bart Lismont Filip Dochy

BLITS LITERATUUR. Eva Kyndt Elisabeth Raes Bart Lismont Filip Dochy BLITS LITERATUUR Eva Kyndt Elisabeth Raes Bart Lismont Filip Dochy INHOUD Coöperatief leren Team of groep? Teamleren Kenmerkenteams Ontwikkeling van teams Faciliteren van (informeel) leren Faciliteren

Nadere informatie

Effectieve maatregelen

Effectieve maatregelen Effectieve maatregelen In het taal- en rekenonderwijs Pieter Danes 27 maart 2012 Bijeenkomst Taal in mbo 01-11-2011 Presentatie toen: Van Anja Schaafsma (ROC Mondriaan) Over effectief onderwijs Presentatie

Nadere informatie

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente)

Christel Wolterinck (Marianum en Universiteit Twente), Kim Schildkamp (Universiteit Twente), Wilma Kippers (Universiteit Twente) Vragenlijst formatief toetsen - Docent Deze vragenlijst is ontwikkeld door de Universiteit Twente op basis van bestaande vragenlijsten* en heeft als doel te onderzoeken in welke mate de docenten en leerlingen

Nadere informatie

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN

FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN ONDERWIJS RESEARCH DAGEN, ROTTERDAM, 26 MEI 2016 CHRISTEL H.D. WOLTERINCK WILMA B. KIPPERS KIM SCHILDKAMP CINDY L. POORTMAN FORMATIEF

Nadere informatie

Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat?

Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat? Hoe rijk is een GP ervaring? Proeven en Opbrengst Gericht Werken: Hoe zit dat? GP goes OGW Met OGW willen we de ontwikkeling van leerlingen zo goed mogelijk stimuleren. Dat vraagt van de docent én school

Nadere informatie

Het landschap van methodieken en tools voor blended learning

Het landschap van methodieken en tools voor blended learning Het landschap van methodieken en tools voor blended learning Jos Fransen Lector Teaching, Learning & Technology SURF SIG Blended Learning - 20-09-2017 definities van blended learning blended learning of

Nadere informatie

Leren in de brede school

Leren in de brede school Leren in de brede school P.Robert-Jan Simons Hoogleraar Universiteit Utrecht Directeur Nederlandse School voor Onderwijsmanagement (NSO) 2-12-2013 1 Brede school / Kindcentra Bredere functie dan onderwijs

Nadere informatie

TIPS & TO PS O F A SSESSM EN T. Radha Chierkoet & Milly Kock THINKFESTIVAL

TIPS & TO PS O F A SSESSM EN T. Radha Chierkoet & Milly Kock THINKFESTIVAL TIPS & TO PS O F A SSESSM EN T Radha Chierkoet & Milly Kock THINKFESTIVAL Programma 8 november Introduction Good Practice A ssessment-dating Results & Feedback To Round off A ssessment Een integraal onderzoek

Nadere informatie