BUDGET inzicht KEMPEN OOK JIJ, JE BUDGET OP EEN RIJ! Handige tools en tips voor mensen die hun budget duurzaam willen beheren

Transcriptie

1 BUDGET inzicht OOK JIJ, JE BUDGET OP EEN RIJ! Handige tools en tips voor mensen die hun budget duurzaam willen beheren KEMPEN

2 BUDGET inzicht Hallo, Colofon Aan deze uitgave werkten mee: BudgetInZicht Kempen In samenwerking met: Valerie Campforts Carolien Hofmans 2de versie, december 2016 BudgetInzicht Kempen 2

3 goed om jou te zien! Hoelang moet ik mijn papieren bijhouden? Hoe begin ik met het ordenen van mijn facturen? Welke verzekeringen zijn verplicht? Is er geen goedkoper gsm-factuur? Deze en andere vragen met bijbehorende antwoorden vind je terug in dit zakboekje. Het biedt tips en hulpmiddelen die van toepassing zijn voor iedereen die graag zijn budget goed en duurzaam wil beheren. Heb je nadien nog vragen of onzekerheden? Heb je nood aan advies en een helpende hand? Op het einde vind je enkele organisaties/diensten die je graag op weg helpen. 3

4 Op eigen benen, stap voor stap Om je eigen geld opnieuw goed in handen te hebben, zijn er enkele zaken die je best hoort te weten. We nemen jou mee doorheen dit boekje. Hier kan je antwoorden vinden op verschillende vragen. Hoe hou ik mijn papieren op orde? Hoe betaal ik een rekening? Hoe bespaar ik? We zetten het voor jou op een rijtje. 1 Je papieren op orde houden BUDGETMAP Nog nooit van een budgetmap gehoord? We leggen het graag voor jou uit. CAW Oost-Vlaanderen en BIZ Oost-Vlaanderen hebben (online) een budgetmap gemaakt. Deze budgetmap heeft als doel om je papieren op orde te krijgen en daarna ook te houden. Deze budgetmap bestaat uit twee delen: een eerste deel geeft aan jou de volledige inhoud van de budgetmap weer. Er zijn verschillende thema s beschikbaar zodat je zelf je eigen budgetmap kan samenstellen met de onderwerpen die voor jou van toepassing zijn.

5 Het tweede deel geeft je de mogelijkheid om de budgetmap digitaal aan te vullen met jouw eigen gegevens. Deze budgetmap kan anoniem worden ingevuld. Dit wordt gratis aangeboden. Meer informatie over de budgetmap vindt je online op: Beschik jij niet over een computer? Werk je niet graag online? Geen probleem! Er bestaat ook een papieren versie van deze budgetmap. Deze is te verkrijgen bij BIZ Kempen. LET OP! De budgetmap anoniem ingevuld? Vergeet niet dat je alle gegevens en tabbladen moet afdrukken voordat je de site afsluit! 5

6 SCHUTBLADEN CEBUD Overzicht houden is belangrijk. Elke dag komen er nieuwe brieven binnen. Sommige brieven zijn belangrijker dan anderen. Om alles goed te kunnen bewaren heeft Cebud makkelijke tabbladen gemaakt. Met deze tabbladen kan je belangrijke brieven scheiden van rekeningen. Zo kan je bijhouden welke rekeningen al betaald zijn en welke niet. Deze tabbladen kan je bestellen op de site van Cebud en kosten per deel 4,50 of per set 6,50. Voor meer informatie kan je terecht op: be/informatie_schutbladen.php. Stap 2: Kijk de belangrijkste gegevens na Wanneer je een rekening hebt aangekregen, moet je steeds enkele gegevens nakijken. Lees even met ons mee: Is het een gekende afzender? Is de factuur aan jou gericht? Voor welke datum moet de rekening zeker betaald zijn? Wat is het bedrag? Wat is de rekeningnummer waarnaar het bedrag moet gestort worden? Welke mededeling moet er opgegeven worden? 6 EEN REKENING IN DE BUS, WAT NU? De postbode brengt de post rond. Hierbij zitten vaak rekeningen. We leggen jou graag stap voor stap uit wat je best kan doen met deze rekeningen. Stap 1: Leeg jouw brievenbus dagelijks Om er zeker van te zijn dat je geen enkele rekening te lang laat liggen, is het belangrijk om dagelijks jouw brievenbus leeg te maken. Als je dit niet doet, is de kans groter dat je rekeningen te laat opmerkt waardoor er extra kosten, zoals aanmaningskosten, kunnen bijkomen.

7 Wanneer er een overschrijvingsformulier bijzit, kan je deze gegevens vinden zoals aangeduid op onderstaande afbeelding. TIP: Kan je een rekening niet meteen betalen? Stel een memodatum in net voor de vervaldatum! Deze memodatum zorgt ervoor dat jouw rekening op tijd betaald wordt. Stap 3: Rangschik jouw rekeningen Als je niet al jouw rekeningen in één keer kan betalen, kan je best jouw rekeningen rangschikken op vervaldatum. De rekeningen met de eerste vervaldatum, betaal je dan eerst! Stap 4: Betaal jouw rekeningen Het betalen van jouw rekeningen kan op verschillende manieren. Indien je online bankiert, kan je jouw rekeningen online betalen. Je kan ook via een overschrijving betalen bij jouw bank in de buurt. Stap 5: Klasseer jouw rekeningen Zoals eerder gezegd is overzicht een belangrijke stap wanneer je jouw budget goed en duurzaam wil beheren. Nadat je rekeningen betaald zijn, kan je best de datum van de betaling erop noteren en de factuur wegsteken in een kaft/map die je daarvoor voorziet.

8 HOELANG HOU IK PAPIEREN BIJ? Alle papieren die je krijgt voor altijd bijhouden, is onmogelijk. Toch is het belangrijk dat je bepaalde documenten een tijd bijhoudt. Hieronder vind je een overzicht van hoelang je papieren hoort bij te houden. Deze termijnen kan je ook vinden op de schutbladen van Cebud. WAT? Uittreksels van de bank Garantiebewijzen Belastingsaangifte en bewijsstukken Contracten van verzekeringspremies Ontslagbrief Huurcontract, huurwaarborg,... HOELANG? 10 jaar (om te bewijzen welke facturen je betaald hebt (meestal) 2 jaar 7 jaar 3 jaar 1 jaar 5 jaar na het beëindigen van het contract 2 Overzicht houden: de inkomsten en uitgaven BUDGETPLANNER Een makkelijke manier om een overzicht te houden over jouw inkomsten en uitgaven is de budgetplanner. De budgetplanner is een website waarop je jouw inkomsten en uitgaven kunt ingeven. Daarna berekent de site voor jouw hoeveel je van jouw budget overhoudt na het betalen van alle vaste kosten en het sparen. Indien je de budgetplanner wil invullen, kan het handig zijn om enkele papieren bij de hand te houden zoals rekeninguittreksels, jouw budgetmap, enkele facturen,... 8 De budgetplanner kan je online vinden op: of op papier bij BIZ Kempen.

9 OVERZICHT VAN VASTE KOSTEN PER MAAND Om te weten hoeveel geld je elke maand nodig hebt, is het ook belangrijk om te weten aan wat je geld uitgeeft en hoeveel. Enkele kosten komen maandelijks opnieuw terug. We kijken samen met jou naar de meest voorkomende maandelijkse kosten. Huur/hypotheek Gas/stookolie Water (driemaandelijks) Elektriciteit Internet, TV, Telefonie, GSM Deze maandelijkse vaste kosten kunnen verschillen van gezin tot gezin. Probeer na te gaan aan de hand van facturen welke kosten voor jouw gezin maandelijks van toepassing zijn. JAARLIJKSE KOSTEN Naast de maandelijkse kosten is het ook belangrijk dat je wat maandelijks opzij zet voor de jaarlijkse kosten. Hoeveel is dat dan? Ga na hoeveel de jaarlijkse kosten voor jouw gezin bedragen. Deel dit bedrag door 12 om te weten hoeveel je maandelijks opzij moet zetten. We hebben het hier over bepaalde verzekeringen en taksen. Ook hiervan geven we een overzicht van de meest gebruikelijke jaarlijkse kosten: Personenbelasting Gemeentebelasting Provinciebelasting (niet voor personen met een verhoogde tegemoetkoming) Grondbelasting (indien je eigenaar bent van een woning) Vlaamse zorgverzekering Wegenbelasting Autoverzekering (indien je een wagen hebt) Bijdrage aan het ziekenfonds De jaarlijkse kosten kunnen verschillen van gezin tot gezin. LET OP! De budgetplanner bewaart niets van wat je invult op de site. De budgetplanner maakt wel de juiste berekeningen. Als je jouw gegevens wil bijhouden, zal je deze zelf moeten afdrukken of noteren in een document! 9

10 Verzekeringen, wat moet en wat mag? In België zijn er maar enkele verzekeringen wettelijk verplicht, namelijk de autoverzekering, de ziekteverzekering en de Vlaamse Zorgverzekering. De autoverzekering zorgt ervoor dat je de schade die je met jouw voertuig veroorzaakt bij anderen, wordt vergoed. Indien je geen autoverzekering hebt afgesloten, kan je hiervoor zware sancties krijgen (geldboetes, beslagname van het voertuig,..). De ziekteverzekering sluit je af bij een ziekenfonds naar keuze. Deze verzekering zorgt ervoor dat er een deel van medische kosten wordt terugbetaald. Denk maar aan een doktersbezoek, apotheekkosten enzovoort. De Vlaamse Zorgverzekering bedraagt 50 euro per jaar. Wanneer je een verhoogde tegemoetkoming hebt (vroeger OMNIO-statuut), bedraagt de bijdrage 25 euro. Deze bijdrage moet betaald worden aan de zorgkas. Toch zijn er ook andere verzekeringen die je best afsluit om jezelf goed te beschermen. We geven jou een overzicht van de voornaamste verzekeringen. De brandverzekering en familiale verzekering Een brandverzekering beschermt je tegen iedere schade aan je woning of inboedel aangericht door brand, storm, hagel, overstroming enzovoort. Indien je een woning huurt, kan je ook best een brandverzekering afsluiten om je inboedel te beschermen. 10

11 De hospitalisatieverzekering Eens ziek worden, een operatie, een ongeval? Het overkomt iedereen! De hospitalisatieverzekering is een aanvulling op de bescherming van de ziekteverzekering. Deze verzekering is niet verplicht maar wel aan te raden. De ziekenhuiskosten kunnen vaak hoog oplopen bij ziekte, ingreep of een ongeval. Je kan een hospitalisatieverzekering afsluiten bij je ziekenfonds of bij een privéverzekeraar. Meer informatie? Meer informatie rond verzekeringen vind je op Op deze website kan je ook je verzekeringen laten berekenen en deze vergelijken met andere verzekeraars. Dit zorgt ervoor dat jij de beste verzekering afsluit aan het beste tarief. De familiale verzekering dekt daarnaast ook de schade aan derden. Heb je per ongeluk de bril van je buurman stukgemaakt? Heeft één van je kinderen de ruit van je vrienden ingetrapt? Met deze verzekering worden deze kosten gedekt. Jij hoeft hier zelf niet voor op te draaien. 11

12 3Het voordeligste tarief, daar gaan we voor! Is je budget beperkt? Vind jij dat je teveel betaalt? Wil je graag besparen op jouw vaste kosten? Samen met jou bekijken we enkele hulpmiddelen die je kan gebruiken om je kosten te verlagen. Aardgas en elektriciteit: de VREG-test Eén van de mogelijkheden is de VREG-test. Deze test kan je online afnemen. De VREGtest gaat na welk tarief het meest voordelig is. De test kan je doen voor zowel aardgas als elektriciteit. Je doet de VREG-test best minstens één keer per jaar. Doe de VREG-test via: Voor de VREG-test hou je best je slotfactuur bij de hand. Hierop kan je jouw verbruik opzoeken in kilowattuur (kwh) en de periode waarop je jouw berekening wil baseren. Deze dien je in te vullen op de site. Verder is het ook belangrijk om het type van jouw energiemeter te kennen. Indien je dit niet kent, kan je dit altijd navragen bij je leverancier. Telecom, waarom meer betalen als minder ook kan? GSM, internet, vaste telefonie, digitale TV. Dit zijn enkele diensten die een telecom-factuur sterk kunnen doen stijgen. Jouw beste telecom-tarief vinden kan je online uitrekenen aan de hand van een vergelijksingstest. Hieronder vind je er twee die handig zijn om te gebruiken. Doe de vergelijking op: of 12 LET OP: Sommige aanbieders werken met acties die op bepaalde momenten goedkoper zijn! Kijk goed naar de voorwaarden die hieraan verbonden zijn. Het is niet altijd even mooi zoals het lijkt Ook verkopen ze vaak gsm s of smartphones aan een spotgoedkope prijs! Let op dat hieraan ook abonnementen verbonden zijn waaraan je lange tijd vast zit!

13 13

14 Goed geleerd, goed gedaan Cursus: Slim beheer Het Centrum voor Basiseducatie organiseert een cursus Slim Beheer. Hierbij leer je meer te doen met minder geld. Deze cursus is gratis. De duur bedraagt in totaal 30 uur en wordt gegeven in kleine groepen. Je leert verschillende vaardigheden zoals: een beter zicht krijgen op je budget, facturen begrijpen en het klasseren van jouw administratie, omgaan met reclame enzovoort. Meer informatie over waar en wanneer vind je op: of Cursus op het OCMW Budgetpraatcafé: leren van elkaar Een budgetpraatcafé is een ontmoetingsplaats voor iedereen die iets wil leren over hoe je met je budget moet omgaan. Steeds worden er andere thema s besproken. Enkele thema s die al aan bod gekomen zijn, zijn: hoe beïnvloedt reclame ons koopgedrag, vrije tijd,.. De plaatsen waar de budgetpraatcafés doorgaan verschillen. Vraag de locaties na bij BIZ Kempen om te weten waar ze bij jou in de buurt doorgaan. BIZ Kempen vind je op volgend adres: Begijnendreef 25 in Turnhout of via mail: kevin.verborgt@cawdekempen.be. Sommige OCMW s bieden zelf een cursus aan rond budgetteren. Vraag het eens na bij het OCMW in jouw buurt! 14

15 Laat je niet vangen! Het is niet altijd gemakkelijk om je budget goed te beheren. Er zijn vele addertjes onder het gras en vaak zijn dingen niet zoals ze lijken. Denk maar aan promo s, reclame, interessante afbetalingen enzovoort. Hieronder volgen enkele tips om je zeker niet te laten vangen: Ga geen krediet aan. Krediet betekent enkel en alleen uitstel van betaling. Hierbij komen ook nog eens interesten! Ga nooit in op straat- of deur-aan-deurverkopers! Een promotie kan soms voor even voordelig zijn maar let op de verkoopsvoorwaarden. Soms moet je meer betalen dan je denkt Kijk voor het goedkoopste product naar de prijs per liter/kilo. Denk na voor je iets koopt. Heb ik dit echt nodig? Maak geen gebruik van betaalkaarten van winkelketens. Dit zijn ook meestal kredietkaarten! 15

16 3 Een helpende hand, steeds paraat Geraak je er zelf niet helemaal uit? Heb je een vraag? Wil je graag ondersteund worden? Dat kan! Bij een OCMW (Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn) of een CAW (Centrum voor Algemeen Welzijnswerk) in jouw buurt ben je steeds welkom. Budgetbegeleiding (OCMW) Budgetbegeleiding is de minst ingrijpende financiële hulpverlening. De maatschappelijk werker geeft je advies en praktische tips over hoe je je budget goed kan beheren. Verder zal hij/zij ook een budgetplan opstellen en contact opnemen met de schuldeisers indien jij dit wenst. De budgetbegeleiding in een notendop: Budgetbegeleiding is gratis Budgetbeheer (OCMW) Weet je niet meer wat eerst te betalen? Heb je nood aan een helpende hand? Budgetbeheer kan voor jou de oplossing bieden! Budgetbeheer gaat een stap verder dan budgetbegeleiding. Hierbij beheert de maatschappelijk werker tijdelijk jouw budget. Er zullen voor jou drie rekeningen worden geopend. Een budgetbeheerrekening waarop jouw inkomsten worden gestort, een bankrekening waarop jouw leefgeld wordt gestort en een spaarrekening. 16 Je beheert zelf je budget en bent verantwoordelijk voor de betalingen Voor budgetbegeleiding hoef je geen schulden te hebben De budgetbegeleiding duurt zolang jij dit nodig vindt Het budgetbeheer in een notendop: Budgetbeheer is gratis Je beheert tijdelijk niet meer zelf je budget Er wordt een afbetaalplan opgesteld voor de schuldeisers

17 4 Algemene vragen Naast fi nanciële hulpverlening biedt het OCMW of het CAW ook ondersteuning aan iedere burger met een vraag. Deze dienstverlening is heel breed. Dit kan gaan van begeleiding in het ordenen van papierwerk, het beantwoorden van vragen, het bieden van een luisterend oor wanneer je het moeilijk hebt tot het aanvragen van verschillende premies en voordelen. Indien je met een vraag zit, aarzel dan niet om hiermee naar jouw OCMW of CAW te stappen. 17

18 5 Rechtenverkenner Heb je het gevoel dat je niet krijgt waar je recht op hebt? Heb je vragen over je rechten, maar weet je niet waar je ze kan stellen? Er bestaat een website die jou verder kan helpen namelijk de rechtenverkenner. De rechtenverkenner is een website die jou een overzicht geeft van jouw sociale rechten. Omdat elke gemeente zijn eigen rechten heeft, kan je eerst je postcode ingeven. Nadien kan je op twee manieren je rechten opzoeken. Je kan de verschillende categoriëen zoals bijvoorbeeld; inkomen, onderwijs, leefmilieu,... raadplegen. Binnen elke categorie staat een oplijsting van rechten en voorwaarden. Een tweede manier is het opzoeken van rechten volgens een persoonlijk profiel. Bij dit persoonlijk profiel geef je je woonsituatie, werksituatie, gezondheidssituatie,... in. Als je alles ingevuld hebt, krijg je een lijstje met de zaken waar je recht op hebt. Het zoeken neemt slechts enkele minuten tijd in beslag en geeft jou een overzicht van je rechten! 18

19 Dit zakboekje werd opgesteld in samenwerking met volgende partners: 19

20