Action Learning uitstroom 24-uurszorg

Transcriptie

1 Action Learning uitstroom 24-uurszorg Weten hoe Lectoraat Klantenperspectief in ondersteuning en zorg

2 Windesheim Flevoland Weten hoe 4 lectoren 1 Associate lector Zelfstandige vestiging van Windesheim, sinds 2010 gevestigd in Almere, werkregio Flevoland. Ca studenten Vier lectoraten 1. Lectoraat Robotica 2. Lectoraat Leiderschap in onderwijs en opvoeding 3. Lectoraat Nieuwe Arbeidsverhoudingen 4. Lectoraat Klantenperspectief in ondersteuning en zorg

3 Cluster Welzijn en Gezondheid Opleidingen Verpleegkunde, Logopedie en Social Work (MWD, SPH en Pedagogiek) Thema s lectoraat: Onderzoek Praktijkverbetering Onderwijs Perspectief van de klant Participatie Individuele diversiteit Eigen regie

4 Accare Organisatie voor kinderen jeugdpsychiatrie

5 26 poliklinieken 6 provincies

6 Zorglandschap jeugd Flevolandse gemeenten en zorgaanbieders: het zorglandschap voor jeugdhulp zit op slot. Hulpaanbod past onvoldoende bij de behoeften in de individuele gemeenten en de regio. De in- en uitstroom uit de 24-uursopvang stagneert. Het ontbreekt aan een goed en intensief aanbod van jeugdhulp dichtbij kinderen en gezinnen in de eigen omgeving. De situatie van het hele gezin kan beter bij de oplossing van problemen worden betrokken

7 Zorglandschap jeugd Flevoland Januari 2016 dec Doelstelling: Het gezamenlijk ontwikkelen van een duurzaam zorglandschap, waarbij gezinsgerichte en vraaggerichte zorg de belangrijkste principes zijn en de zorg aan kinderen bij voorkeur wordt geboden in de leefomgeving van het kind en zijn of haar gezin Rol lectoraat: monitor en deelname action learning trajecten

8 Project action learning uitstroom 24uurszorg Vragen behorend bij dit project: Hoe kan in de Flevolandse jeugdzorg een structurele deïnstitutionalisering worden gerealiseerd? Wat zijn belemmerende en bevorderende factoren bij de instroom? Welke ervaringen worden in Flevoland opgedaan bij de uitstroom? Hoe kan de kennis over deze factoren en deze ervaringen worden benut in de toekomst door betrokken?

9 Wat is action learning? Leren door ervaren De taak (en daarbij horende problemen en uitdagingen) zijn het instrument voor het leren Ervaring Uitproberen Reflectie en delen Nieuw idee van binnenuit

10 Wanneer gebruik je action learning? Problemen vs puzzels Wicked problems: Geen eenduidig antwoord In een specifieke context Complexe afhankelijkheidsrelaties met andere domeinen en professionals Oplossing voor het ene probleem heeft consequenties voor andere domeinen

11 Uitgangspunt (Revans) Werkveld met veel veranderingen Mensen en organisaties moeten veranderingen en aanvoelen en daarop kunnen reageren Learning to do tomorrow what might have been unnecessary today L (learning) = P (programmed knowledge) + Q (critical reflection)

12 Beide nodig, maar Werkveld verandert de hele tijd Alleen programmed knowledge als uitgangspunt nemen is risicovol: Zijn toekomstige uitdagingen dezelfde uitdagingen als die in het verleden? Zijn oplossingen uit een andere context ook toepasbaar in een nieuwe context? Voor wicked problems is daarom kritische reflectie nodig

13 Stappen action learning Ervaring 1. Groep van maximaal 6 mensen 2. Ieder lid van groep brengt een (wicked) probleem in 3. Bespreken van eigen probleem en dat van elkaar: luisteren, ondersteunen, vragen stellen, elkaar uitdagen, informatie delen 4. Actie en leren: actie ondernemen, daarvan leren, kritisch reflecteren Uitproberen Nieuw idee van binnenuit Reflectie en delen

14 Uitvoeringsteam Action learner Twee omdenkers Gedragsdeskundigen: Vitree* Intermetzo* s Heeren Loo Triade Omega groep Intermetzo (jeugdzorg plus) Gekozen vorm: casusbesprekingen

15 Project Uitstroom 24uurszorg Project wordt uitgevoerd als een gewoon project maar door insteek van action learning continue systematische reflectie op - Wat doen we? - Wat levert het op? - Bereiken we wat we willen bereiken? - Zijn er bijstellingen nodig? Uitvoeringsteam maakt projectopzet, stelt doelen vast.

16 Project Uitstroom 24uurszorg Eerste begin: startbijeenkomst (2x 3 uur in juni) Eerste startbijeenkomst: - Scherp stellen doelen van het traject - Rollen in uitvoeringsteam

17 Project Uitstroom 24uurszorg Overige bespreekpunten: - Netwerkanalyse maken: wie zijn alle stakeholders? - Communicatie over het project richting alle stakeholders - Draagvlak medewerkers/collega s/klanten - Klantenperspectief - Ethiek in uitvoering - Ethiek in onderzoek (toestemming deelname, communicatie over selectie doelgroep, welke opties zijn er om niet mee te doen) - Bevorderen out of the box denken tijdens het traject - Randvoorwaarden

18 Project Uitstroom 24uurszorg 48 casussen besproken Gemiddeld 2 uur per casus 5 aanvullende diepte interviews Omdenkers en gedragsdeskundigen: casussen besproken vanaf geboorte t/m traject in de 24 uurszorg. Out of the box denken Actie ondernemen en hiervan leren Action learner: bewaken validiteit en participerende observatie

19 Jason is een jongen van 14 jaar met ADHD en een slaapstoornis. Zijn ouders zijn aan het scheiden, dit is een vechtscheiding. Voor deze slaapstoornis is hij aangemeld bij een instelling die hem ambulant kan behandelen. Deze instelling heeft aangegeven niet met de behandeling te willen starten zolang hij zich in een onstabiele thuissituatie bevindt. Vanwege deze thuissituatie wordt er een OTS afgegeven en wordt hij opgenomen in de 24-uurszorg. Inmiddels woont hij op de groep, maar volgt de behandeling voor de slaapstoornis ambulant. De omdenkers concluderen dat Jason niet degene is met een hulpvraag die past bij 24- uurszorg. Zowel ADHD als een slaapstoornis vereisen geen opname in de 24uurszorg, hiervoor bestaan effectieve behandelingen die poliklinisch, ambulant, aangeboden worden. De eigenlijke hulpvraag lijkt bij de ouders te liggen.

20 Project Uitstroom 24uurszorg Tussentijds evalueren (systematische reflectie): - Wat levert het op? - Bereiken we wat we willen bereiken? - Zijn er bijstellingen nodig?

21 Analyseren, rapporteren en implementeren Action learner eerste analyse van de hoofdthema s, dit raamwerk besproken met uitvoeringsteam (twee bijeenkomsten) Rapportage voorgelegd aan uitvoeringsteam. Bijeenkomst in november: - Uitkomsten project deel 1 gepresenteerd - Met het werkveld aanbevelingen geformuleerd

22 Instroom: vroegtijdige signalering Resultaten: Instroom Problematiek en hulpvragen speelden voor geboorte jongere (bijv. huiselijk geweld, middelengebruik). Conclusie uitvoeringsteam: bij vroegtijdig ingrijpen minder zware zorg nodig geweest. Tijdens dossieranalyse: regelmatig zorgelijke situaties rondom broertjes en zusjes

23 Instroom: onduidelijke hulpvraag Instroom: Onduidelijke hulpvraag Bij meer dan de helft van de casussen: Hulpvraag niet in dossier Vaak onhoudbare situatie, maar onduidelijk wat er gebeurd is (indicatiestelling) Hierdoor: vraag of 24-uurszorg de beste oplossing is wordt niet gesteld. Aanmelding voor 24-uurzorg leidt tot opname in de 24-uurszorg Daarnaast: Systeemprobleem met jeugdige als onderdeel Woonvraag i.p.v. behandelvraag

24 Instroom: rol van de ouders Instroom: rol van de ouders Er wordt lang ingezet op het biologisch systeem. Hierdoor verergert de problematiek waardoor 24-uurszorg nodig is. Ouders lijken te kunnen kiezen of zij wel of geen ouderrol op zich willen nemen. Ouderschap kan optioneel zijn, dit bevordert opname Voorbeeld: bij het overlijden van de pleegvader wordt de pleegdochter uit huis geplaatst omdat de pleegmoeder heel erg verdrietig is en geen opvang voor de pleegdochter heeft als zij moet werken.

25 Instroom: wisselende plekken Instroom: veel wisselende plekken 14.7 jaar en 3.8 woonplekken 16.4 jaar en 5.3 woonplekken Wisselende plekken & ontbreken passende behandeling verergert problematiek en bevordert instroom in 24-uurszorg

26 Uitstroom: (pleeg)ouders op afstand Uitstroom: ouders op afstand 24uurszorg neemt alle levensdomeinen over (school, huisarts). Weinig contact met ouders bij opname komt regelmatig voor Jeugdigen vaak niet geplaatst in hun woonplaats, dit bevordert het contact niet Na 4 maanden kreeg ik pas bezoek van mijn moeder (respondent is op 11 jarige leeftijd uit huis geplaatst). Ik had namelijk vaak ruzie met haar. Ergens vond ik dat wel fijn maar ergens ook niet want vier maanden zonder je moeder is wel moeilijk. (vrouw, 14 jaar). Ouderschap lijkt een optie, met name bij pleegzorg. Alles of niets, tussenvorm niet vanzelfsprekend op een behandelgroep Weinig contact met ouders in combinatie met ontbreken van een behandeling gericht op het systeem maakt terug naar huis gaan lastiger.

27 Uitstroom: verklarende analyse en best passende behandeling De hulpvraag van de jongere en het systeem is vaak niet volledig helder. Als deze wel helder is wordt er vaak geen bewezen effectieve behandeling passend bij de hulpvraag ingezet.

28 Uitstroom: verklarende analyse en best passende behandeling Weinig tot geen verklarende analyses gevonden in de dossiers Aantal zaken over het hoofd gezien in de levensloop: Trauma s Schadelijke invloeden tijdens zwangerschap Problematiek ouders ASS Actuele kennis over psychopathologie en bewezen effectieve behandelingen is niet bij alle gedragsdeskundigen aanwezig.

29 Uitstroom: het stellen van diagnoses Het stellen van diagnoses In ongeveer een derde van de dossiers wordt de diagnose na een aantal jaar bijgesteld. Een maand of 5-6 zeker (zat ik hier, red.). Toen ik 18 werd toen werd duidelijk dat ik helemaal geen LVB er ben. Gemiddeld zat ik rond de met mijn IQ. Op dat moment zijn ze erachter gekomen dat ik hier helemaal niet mag wonen en hier niet hoor te wonen. En dat alle plaatsingen tot nu toe niet goed waren. (man, 19 jaar)

30 Uitstroom: continuïteit van zorg Uitstroom: continuïteit van zorg Uit de casussen en de diepte interviews komt naar voren dat jongeren vaak moeten wachten (onderzoek, voogd, diagnose, afspraken). Alsof je een beetje aan je lot wordt overgelaten. Het duurt nu iets van 5 maanden en ik heb nog steeds geen psychiater en ik ben in december naar de huisarts geweest (vrouw, 18 jaar) Inzetten van een behandeling kan ingewikkeld zijn, met name wanneer deze intern niet beschikbaar is Verloop van personeel Samenwerking met andere partijen in het veld van invloed op continuïteit van het aanbod

31 Uitstroom: verharding en hospitalisering Uitstroom: verharding en hospitalisering Het wonen op een groep vraagt ander gedrag Nieuw probleemgedrag wordt de focus van de behandeling, de oorspronkelijke hulpvraag verdwijnt naar de achtergrond Hulpverlenerstaal Ik ben zo lui geworden dat ik het gewoon allemaal zelf niet meer deed. En dat nu ze weten dat ik het wel allemaal kan ben ik er wel weer naar toe aan het werken. Maar merk ik wel echt van ja ik heb dit altijd van vanuit jullie gekregen waarom moet ik het nu allemaal zelf doen? (man, 19 jaar)

32 Uitstroom: financiering en samenwerking WLZ: minder prikkels om af te schalen Afschalen binnen een gezinshuis lastig: Inkomsten gezin Twee organisaties binnen een gezin

33 En verder Deelnemers aan uitvoeringsteam geven aan zelf andere vragen te stellen tijdens intake maar ook aan collega s (olievlek) Omdenkkaartjes Organisaties hebben actiepunten geformuleerd, deze worden gemonitord door Windesheim Flevoland

34 Toepassing Project Uitstroom 24uurszorg Niet doen: Vooraf precies vastleggen op welke momenten reflectie plaatsvindt Wel doen: Hier flexibiliteit voor organiseren. Startbijeenkomst(en) belangrijk Uitvoeringsteam krijgt vrijheid voor leren en momenten.

35 Wat zijn de afspraken? Leermomenten en momenten van reflectie worden vastgelegd Een minimum aantal momenten kan worden afgesproken (bijvoorbeeld 12), waarbij de vorm wordt overgelaten aan het uitvoeringsteam, deze kan dan bijvoorbeeld kiezen uit reflectiebijeenkomsten, bezoeken, interviews met klanten, interviews met andere stakeholders etc. Reflectie vindt plaats op individueel klantniveau (36x), groepsniveau (5x), organisatieniveau (5x) en op overstijgend organisatieniveau (Flevoland).

36 Action Learning Wat levert dit nu op? - Project uitgevoerd - Resultaten van onderzoek meteen beschikbaar en benut - Continue verbetering en bijstelling - Monitor na afloop wordt vervangen door monitor tijdens - Het project wordt leuker, interessanter, beter doordacht. - Onderzoek en uitvoering niet los van elkaar maar geïntegreerd betere validiteit en implementatie

37 Vragen